장음표시 사용
151쪽
tur. Nihil autem improbi habent hare Pacta paratae executionis , nihil enim his
agitur, quam ut amputentur Iongae amisbages , & prolixae expensae ordinariae executionis; saepe domuncula, saepe praediolum aliquod exiguum executioni d tur, cujus pretium plane absorbetur sumistibus ordinariae executionis, sic ut ominnino nihil ereditori exigenti supersit. Et, si verum amamus, in toto ordine iudiciario, quo hodie utimur, quam maxime displicent nimia executionis Ordinaria solemnia. Si iis renunciet debitor . ¶tae executioni se submittat, utique de corio suo ludit, in nullius tui usquam praejudicium , Sc creditor , paratam Pa ctus , magis refius suis eonsulit . Pragmatici, sententiam rogati , quae ratio pactum paratae executionis reiiciat,
respondent soὶ ex parce mi a vulgasi, ab executione incipiendum non esse, sed ab in jus vocatione , & sie est . si nihil sontra pactum sit . at s contra paciscatur debitor , paciscitur de re, quae in potestate ejus est, de jure privato,
in quo nec res publica, nec alterius privata vertitur. Et si ob eam, quam dixi, rationem pacta paratae executionis rejicias , rejiciendae quoque omnes voluntariae condemnationes . nam & in his ab executione res incipit . nec magis audiri rei , quam si phrata exectitione urgeantur, & tamen illae condemnati nes usu quotidiano frequentantur. Unde alius Hollandus qui tamen & ipse con ra. paratam executionem respondetὶ fateri tamen debuit s73, inter voluntariam' condemnationem & pactum paratae executionis parum interesse . Sed hie provocat ad Dectetum Curiae Ηollandiae
de quo mihi non satis liquet, & . si
7 Uan Leemven ad Peckium de arres.se decreverit Curia, decrevIt suo peri. culo q& quod ad forum suum. Et iam
alibi probari video pacta , quae, nisi iis
statur, eustodiam & carcerem permittunt.
novatis' volgens de Ordonnantis op 't Aufiman de Iustitis , bθVende bet Θμι- regi, daaν 'a Ase Ordonnantia gessi. Deinde in Is 8. enumerantur quaedam species,
in quibus id jus etiam obtinet sine pa.
Noli eausari adversus pactum parata executionis, ita debitores praesentissimo periculo exponi, & non auditos bonis
exui , nam uti adversus quamque rem judicatam, ita & adversus paratam ex eo cutionem supersunt remedia . Si parata executione plus petatur, quam oportet,
ex d. Edicto ult. Mart. Is 88. intra lex hebdomadas querela desertur ad ipsos ordines vel eorum Consiliarios. Sic cum ordinum res agatur, si aliorum , ajunt Pragmatelli 8) . & verum est, dat mendaar tegen an omen in oppostie of ρω- naal versae en van 'e Hos, en dat Ga=
vulgo id privilegiis & sormulis Iaratae executionis adjicitur , eam , nisi facta solutione, non suspensum iri. In gs6. d. Datim Middelha n. ita sancitum est :
152쪽
QUIEST. IUR. PRIU. LIB. II. CAP. XIII. I 42
rende de gedane on osten. tanquam jus commune, probant Contultores Const. II. t. q. cons. 399. Si liceat pacisci paratam executionem, utique etiam debitori licet sua sponte se subjicere paratae executioni, sine praein via stipulatione ., Haec quaestio utram. que Curiam occupavit in hac specie. Rationales Domaniorum , quae WileI. anus III. reliquerat, quaeque ipsi pro heredibus administrabant, Quaestorem quem dam suum annis I7I8. & I7 I9. facta
executione urserant ad solvenda ea, quae variis temporibus reliquatus erat, sed urserant θ sommatist, renovaru en bete.
kening van GVelim . Quaestor induetas executionis pactus, iis lapsis nihil quie- quam solair, & quum sorte Hagae hae.
reret. ex mandato Quaestoris Generalis eorum Domaniorum per apparitorem Curiae in custodiam civilem ducitur. Cum ibi esset, adit Curiam, mersee emde author arie op een murisaarder , onade FACTO Onislagen te morden , en par. 1aaι tegen dierχων e proceduren , duabus in hanc rem ulus rationibus , altera, quod nova executio adversus eum non esset inchoata, altera, quod sine sententia siue ullo Curiae Decreto, per mindum paratae executionis, carcere clauderetur. Curia, auditis partibus, 2. Nov.
I iq. ad libellum rescribit NIHIL. Quaestor ab eo Rescripto implorat Mandatum appellationis a Senatu, quo casu,
ut & in aliis, his similibus, appellatio solet concedi vel negari ex meritis ipsius
De nova executione, quam desidera. bat Quaestor, non magnopere laboranis dum videbatur, , quia prior illa executio suspensa & dilata semper , nunquam peremta erat , sed si haec continuare. tur , continuanda erat' secundum postrema acta , sed novam executionem
inchoaverat Quaestor Generalis , quam vulgo paratam . dicimus , 8c si hane
haberent Rationales , non Obstare pri rem opinor, poterant enim , si vellent,
jure suo uti, & ejus rei fortissimum aris gumentum est in ι. 3. F. detestam. mil. Haec executio etiam . quidem incipiebat a GUeling ; sed id verbum non tunc accipitur eo sensu . quo accipitur in o dinaria executione , die Aebbiet ιν semismatis, renovatis, en bete ening van G seling , at vero pro carcere , cui includitur debitor , donec quod debet . solis verit, & secundum haec β 32. Form- ω ο ii, quae Quaestoribus Domaniorum
Sed quia ipsi Rationales hanc formuislὸm composuerunt, magis laboratum est, an his ius paratae executionis Compete ret . Sane anno I 57q. Wilelmus III.
Orangius Dynasta ordinibus Hollandiae proposuit , se suosque An tucetares usos
iure, paratae executionis & hypothecae legitimae contra Quaestores suos, eorumque fideiussores , & petiit , saltem insuturum , Ordines id quoque s bi & sue.
cessoribus suis , ad majorem securitatem, indulgere vellent . Non quaero, an preces veritatς fuerint nisae, an vero inviis dia juris novi , figmento veteus dissi. mulata , contentus dicere, ordines Hol. landiae 28. Mart. I 67ρ. decrevisse, haberet ipse , & haberent ejus necessores
Igitur Milelmo III. competit jus pa-
. ratae executionis ex d. Decretis , sed quum
153쪽
quum ille iam anno I7 2. salo suo unctus sit, difficultatem habet, an cominpetat Rationalibus , qui ejus Domania administrabant pro heredibus seu succeia tibus testamentariis. Bina , ut dixi , Decreta etiam id jus porrigunt ad Wi-Ielmi III. Sueeessores ' sed quos intellisimus 3 Et quidem stricte interpretanis dum est jus , quod ex privilegio descendit , maxime eum vergat in praejudicium tertii . ut omnino Vergit jus tacitae hypothecae . Inde efficio, quod privilegium ordines Hollandiae dederunt non pertinere nisii ad Domania, quae in
Hollandia sita sunt , & quod ordines
Generales non pertinere nisi ad Doma. nia , quae in Ditione eorum ordinu sunt sita, & utrobique ibi administran. tur . Sed quosdam Senatores vel maxi
me contra paratam executionem moveo
bat , quod per Mecessores in ae edictis non alii videantur intelligendi, quam qui ab ordinibus Hollandiae vel ab Or.dinibus Generalibus in eorundem Imperio easdem dignitates gerebant , quas Wilelmus III. gerebat eo anno ideo , neque ulla alia ratiore, apud ipsos gratiosus : nam si simpliciter here. des legitimos vel testamentarios intelliis
gas , id privilegium etiam dabis Papae
Romano, aut alii in Italia, Gallia vel Germania Principi. qui in tota herediotate Hilelmo III. succedit , sic putat, qui haud ita pridem notas scripsit ad
Merulae prax. Lib. 4. tit. I o. cap. I. sit.
ως quia Domania ad privatum patrimΟ-nium , non ad dignitates referenda sunt. Quae ratio an omnibus placitura sit, est, cur dubitem. Sed vero plurimi Senatores existima. hant, necesse non esse , ut hane quaestionem hic definiamus, sufficere, si di- eamus , hunc , de quo agimus , Quaestorem esse citatum anno πο*. deianis
cto jam Vitelmo II L. ei datam esse formulam officii , in quam juravit , dcea sermula sese submisisse paratae executioni Rationalium , neque adeo ejus esse , nune disputare contra fidem , jurejurando datam . At objieiebatur, jus paratae executionis pacto aequiri non posse , & in hane rem exstare multas auctoritates , quas iam attuli. Si de jure tacitae hypothecae sermo esset, intelligerem , neque enim Valent pacta, quae tertio jus quaesitum auserunt, sed aliud est in pacto paratae executionis. Auctoritatibus refutandis jam functus sum. Quid Curiam moverit. nescio, sed postrema ratio plurimos Senatores apud nos movit , ut mandatum appellationis negarent 7. Nov. I 19. sp .
Sed quia , absque pacto si sitisset ,
non omnes Senatores sententiam dixerant, accipe nunc, quid senatus in alia
causa paribus suffragiis judicaverit. Cais jus , qui qua duaestor hona quaedam exhereditate Milelmi III. administraverat, decedit αποιο . Ejus vidua & heres sub henefleto Inventarii bona mariti nuper sui distrahit, interque ea praedium, quod maritus Sempronio speciali hyp thecae dederat pro sorte 4OCO. floren rum . Vidua ex pretio distracti praedii etiam solvit Sempronio illos 4 m. florentis , data ab eo fide, ut redderet illam pecuniam, s in iudicio praelationis
ab aliis vinceretur . Rationales Doma
niorum, hoc intellecto. Sempronii, jam defuncti , heredem in jus vocant apud
Curiam , repetuntque illam pecuniam , atque s jus haberent hypothecae tacitae ex anno 17I2. jus scilicet antiquius, quam creditor , cui deinde hypotheca speciali cautum erat . Heres Semprcnii varie se defendit, & tantum ejus rati
154쪽
nes apud Curiam vaIuerunt, ut 27. Febr. I733. Rationales repulerit ,& etiam in expensas damnaverit . Quum appellarum esset, Senatus putavit, non esse necessarium, yt sententiam suam expli- caret quod ad omnes heredis desens Res, nam vel unam sufficere ad repellendos Actores . Cum maxime autem dicebat heres, quae & omnium Senatoarum sententia fuit, per Sueeessores in Lmeretis intelligi non posse omnes, qui quandoque in bona Milelmi III. essent successuri quocunque titulo , quin nec heredem . si forte privatum quempiam
vel etiam exterum instituisset , multo minus legatarium , emtorem , aliosve Reeessores singulares , sic enim. verba ordinum captari, nec animadverti, qua
mente quid uicatur . Intelligebant igitur vel Successores in dignitate Gubernari nis, quam in Hollandia gerebat, vel, ut aliis potius videbatur , simpliciter descendentes & posteros . quia in utroque Decreto nulla dignitatis mentio facta erat, & quia ab Ordinibus Generalibus simile .privilegium acceperat, in quorum'tamen Imperio nulla Orangit praefectura fuit. Sed quomodoque intelligas, apparet ex privilegiis, quod non nemo valde urgebat , Wilelmum III. Ordinibus persuasisse , se suosque ante cessores etiam privilegiis fuisse usos . Si
ea pias , qui fuerint antecessores , capies quoque , qui sunt successores , per antecessores autem suos non alios potuit in. telligere, quam vel smpliciter in cenis dentes & Maiores vel etiam , qui . eum antecesserant in eadem dignitate: neque enim per antecessores intellexit omnes illos a quibus bona ad eum , qua heredem , provenerant, & minus vendito. res & auctores singulares, a quibus sorte quadam comparaverat, vel legati ti-
LIB. II. CAP. XIII. I 3Iulo acceperat . Quare per successores non alios etiam intelligimus, quam ip se intellexerat per antecessores , & meravis est , si aliter interpreteris . De pamrata executione idem dicendum est , quod de tacita hypotheca . nisi e L pacto deinscendat , ut descendere eotest , sed in praejudicium tertii pacto inducere hyapothecam tacitam, nullo jure licet, est enim haec ex sola lege . Non tamen adeo temere litigabant Rationales , ut apud Curiam in expensas damnari deis buissent , iis igitur compensatis reliqua sententia probata fuit as. Novembris
DE Clausulis poenalibus, quae testa
mentis & contractibus adjiciunis tur , ut quod agitur . magis valeat ,
valde tumultuantur Interpretes, Veteres
novique, & dubito an sit , qui verum dixerit . Non quicquid nomine poenae fit , vel probandum vel improbandum
est. Sane quae de legatis petena nomine,
scripta vidi , adeo mihi displicuerunt, ut extorserint opusculum de legatis paenae nomine , quod edidi inter opuscula varii argumenti . Quid in eontractibus liceat poenae nomine stipulari, quid non liceat, paucis' nunci accipe. Id quod in. terest nostra aliquid dari vel non dari, fieri vel non fieri , utique licet & semis per licuit in stipulationem deducere , sed si eommilia esset stipulatio , acerri. me inter veteres JCtos quaesitum est, quousque id , quod interest , porrigeretur & ne in infinitum id porriger tur, Iustinianus effecit Constitutione sua,
155쪽
quae exstat in I. un. C. de sentent. quae pro eo quod interes profer. Ibi quidem Judicis arbitrio relinquit aestimationem ejus quod interest . ut omnino relinis
pier da est , verum ea lege, si res ipsa it certi & definiti pretii , ne id quod
interest alterum tantum possit excedere,sn autem res ipla si incerti de dubii plane pretii, ne excedere possit , quod revera stipulatoris interfuit, id est . ut
damni illati , non lucri cessantis ratio habeatur . Falluntur , qui d. I. un. abrogatam esse putant, sed non falluntur, qui putant, Justinianum ea Constitutio. ne parum profecisse , ut rem incertam reddere e certam . Difficillimum quippe est definire , an in cauiss certis ad alterum tantum adscendere liceat, & an in causis incertis haee vel alia sit veri damni astimatio . Hinc illa lex tantas
turbas dedit in Scholis & Judiciis , ut
ad eam explicandam integrum opulculum de eo quod interest edolaverit Carolus Molinaeus.
Sed eo lecto sere incertior erri, quam dudum , certe si ea sequaris , magis , quam olim , servebunt judicia . Ut haec evitentur, & semel certi quid statuatur, inventa est certa poena , pactis adjici solita, s non praestetur id, de quo convenit . Ea poena luccedit in locum ejus quod interest, di rem ex incerta reddit certam . Si reus , etiam hodie damne. tur ad id , quod interest, quantae litium ambages ad explicandam victoris indemis nitatem p Quam vero expeditum , si id quod interest , certa summa a stimetur Sic est , dices , sed stipulationes poena. Ies sυnt illicitae . At scire velim, unde id didiceris λ In jure Romano utique
sexcenta earum exempla sunt, & Lectori gravis essem, si ea commemorarem.
Si nihil illiciti , nihil probrosi tontineant, quidni iis utemur, & tibi apud nos lex est , quae intercedit λ Si ades.
beantur clausulae poenales, ut Ieges eludantur , vel earum mens circumvenia istur , ut extorqueatur , quod alioquin
stipulari non licet , intelligo , reiicien das esse , absque eo si sit , existimem omni jure sub l. stere. In singulis autem factis id , quod diis xi , excutiendum est . Sed quia innuis
merae sunt causarum figurae, a lege usuis raria exemplum peramus. Quamvis enim
nemo ignorare possit, s solam rationem sequamur magistram , jure suo rem suam, cuique, qualicunque voluerit pretio, locare jus fasque esse , se & locare pecuniam quibuscunque usuris, utilitatis tamen publicae causa: leges exstant. & sem per exstiterint , quae usuris modum ponunt , & is modus omnino est serva nodus . Quare si poena in fraudem legis usurariae sit dicta, verum est, ultra ulu in rarum modum non deberi. I. I 3. Α 26.
F. de action. emi. Usurarum leges no mine siliquarum , sportularum munerumve nomine eludere antiquum est ,
sed & huic rei sepe prospectum, etiamin l. 25. C. de Uur. vs interdicta. Id vero quam maxime & olim quaestum fuit, & hodie quaeritur , an, mi noribus usuris suo die non solutis, maiores liceat . stipulari non modo in suis tu rum , sed & rerro in praeteritum ὶ idque omnino licere , si modus legitimus
usurarum non excedatur , ex iure Romano satis videor probasse ιibro singulari ad i. 4O. F. de reb. eredit. c.F. I 4. In alia quidem omnia videtur ire Paulus in I. II. pr. F. de Uur. sed , si explices , ut eum explicavi lib. 6. Obseret iuri Rom. cap. Ist. Iuri Romano sua coninstabit ratio & auctoritas . Nec ah eo hodie recessum esse nihil liquet . In contrarium tamen adducitur Curiar Ho landiae aliqv d Decretum , cujus Verba exhibenda sunt , antequam de sententia agam; is geresolveera , dat alie parnale
156쪽
Prima pars Decreti nullam habet diffacultatem , nam verissimum est, ut modo dicebam, poenales stipulationes exiscedere non posse modum usurarum, legibus praescriptum . Sed dissicultatem
habet, quod in specie , ibi adjecta , id
referatur ad decimas , in decimis enim& eensibus, & aliis ejusdem argumenti nihil est notius & frequentius , quam his. suo die non solutis, poenam stipulari longe maximam. Exempla quaedam habes apud Mornacium ad I. ga. in fis. F de usuri & censibus apud nos saepe lex dicta est , ut in alterum tantum poena surgat, saepe & ultra crescat , quod vocant Tbnsen, b Coeverim op re laopen sa). Sed aliud est, si quis fundum
vendat, Zc, nisi emtor suo die pretium solvit, vel in futurum vel etiam retro stipuletus usuras ultra quam lex permittit , & de ejusmodi specie , consus sorte ibi relata, intellexerim id Decretum, nam perspicue agit & de Iocati ne & de venditione , ut fundus sorte ibi n4. Τ.IU. LIB. II. CAP. XIV. . IAI fuerit venditus exceptis Decimis , quas postea Quaestor locavit . Si pretio suo die non soluto , post sex hebdomadas
pro ΣΟ. exigantur 22. nummi, id uti.
que impingit in legem usurariam . atque ita inutilis est ea stipulatio , & inutile quoque pactum paratae stipulationis , de
quo cap. prox. dicebam . Curiam sane poenales stipulationes non improbare , potes discere ex hoe exemplo: qui fundum locavit, locavit ea lege, ne conductori liceret jus conis ductionis in alium transferre , sin au tem, caderet conductione , & duplam mercedem solveret , & relatum est, Curiam et s. Mart. Isr6. ejusmodi sti.
pulationem habuisse ratam s3) , & ra.
tiones , cur habuerit , mox intelliges. Nune recensebo , quae, me praesente, Senatum Supremum occuparint , quum ageretur de voluntariis condemnationi.
bus veI largiendis vel negandis , neque enim eas largitur Senatus, si Offendant legem, cui renunciare non licet is Quum de speculis conficiendis & vendendissocietas esset inita inter Titium & Mae. vium , Titius , eorum conficiendorum apprime peritus , se hanc artem cum Maevio communicaturum promisit , ea
scilicet lege , ut , si Maevius se vivo
arcanum ejus artis revelaret, poenae no
mine daret soco. florenos. Delegati ad Rotulam Senatum rogant, an , ob clauinsulam poenalem , decernenda esset v
luntaria condemnatio Τ Ratio dubitandi erat, quod Pragmatelli quidam omnes clausulas paenales hodie vel abrogatas vel abrogandas censeant , & quod alii
frivolis auibusdam distinctionibus cauis
jus Romanum.sequi , & credere , poenas , stipulationibus faciendi vel non. T la.
157쪽
faciendi adjectas, non alio fine esse in.
Ventas , quam ne id , quod interest, in incerto sit, & dummodo servemus mois dum , quem definit d. t. Mn. C. de senis1ent. quae pro ea. quod interes profer. nullus ab ejusmodi pactis metus . Ceris
te stipulationem poenalem , qualis hic occurrit, defendit β MIt. Insit. de vob.
Obl. & modica summa socio. ROreno. rum , hic poenae nomine adlecta, etiam altero tanto minor esse potest , quam revera Titii interest , artem hanc revelatam non esse , unde & Senatus 27. Iun. I72 . huic pacto auctoritatem suam accomodavit sq). Sin autem poena, in stipulatum deducta , longe &late excedat id , quod ripulatoris in.
terest, omnino servamus d. I. un. Quum in instrumento locationis cpnductionis convenisset, ne colonus fundum, ejusve partem alteri locare vellet , &. si lo. casset, quadruplum mercedis solveret locatori, ea stipulatio visa est Senatui immane quantum excedere , quod revera locatoris intererat. Vel interesse poterat, ideoque I S. Iun. 173 I. super ejusmodi nacto nepata est voluntaria condemnais
. Duo Socii ineunt societatem conficiendi Sacchari in annos XII. tam pro se, quam heredibus suis, poenam stipuislati bis mille florenorum , pauperibus cestiiram . si quis intra id tempus societate abiret . Implorata est voluntaria condemnatio super eo pacto , quaerebatur an decernenda esset λ Si id pactum jure subsisteret, poenalis stipulatio nemini, quominus decerneretur, impedimenisto suit propter ea , quae modo dicebam.
Sed ut heres iaceedat societati, pacisci non licet L s9. pr. F. pro sec. nam sc
alteri morosus & ineptus socius obtrudi facile posset, & eo jure , non 3brogato,
adhuc utendum esse plerique Senatores respondebant, licet unus, magnae auctoritatis , dissentiret, quia haec, de qua agitur, societas propter impentas , Ab initio saciendas , poterat defendi . Sed erant Senatores, qui etiam , quod ad ipsos socios, putabant , ne quidem jure
subsistere patium, ne intra certum temispus societate abeatur l. I 4. F. eod. lonisge tamen plures existimabant, etiam in
rempus, & quoad socii vivunt , recte societatem iniri I. I. r. F. eod. Verum ei renuntiari posse. si caula incidat idonea , ut si injuriosus & damnosus eva.dat foetus. & sie intelligebant d. I. I 4. Quare z. Iul. I 728. placuit decernereatur, sed ne porrigeretur ad clausulam
Rursus Sempronius & Titia sotieta.
tem contrahunt , duraturam , dum viveret Titia . Ad haec paclicitur Sempronius, ut . si iple prius fato suo sungeretur, heredes ejus in societatem succederent, & paciscuntur ambo, ut, si alinter viva Titia societati renunciaret, incideret in poenam socio. florenorum , &praeterea alteri solveret , quod ejus intererat . Petierunt socii, ut hunc 'conistractum voluntaria condemnatione cor.
roborare vellet Senatus, sed repulsi sunt: non modo quod pacisci non liceat; ut heres in societatem succedat , sed & quod non liceat stipulari & poenam & simu Iid quod interest, quod in societate etiam improbant l. 4r. m I. ga. F. pro foc. negata igitur est condemnatio 2o. Dec. a 7z9. s7ὶ quemadmodum ob eandem
rationem a Senatu negata est 3. Mai.
373 a. 8ὶ ubi alter, si alter pacto non sta-
158쪽
QUaes T. IUR. PRIV. LIB. II. CAP. XIV. I
ret, pro pauperibus stipulatus erat 3 oo. flore nos, & simul id, quod sua interes.set, fidem non esse servatam. Sin a jas, eum, qui contrahit, nihil sibi stipulari, quam id , quod interest, scenam pauperibus. cedere, id quidem ais, quod res est , sed memineris injnstum esse, ab
uno eodemque utrumque exigere .
Qui locaverat varias domunculas; satis amplam mercedem pactus , instrumento addit, ut dingulis tribus mens-hus sibi solaeeretur quarta pars mercedi S, utque mille florent repraesentarentur, qui sibi poenae loco cederent, quam primum conductor vel semel moraretur in trimestri mercede exsolvenda. Implorata eli Senatus voluntaria condemnatio suis
per eoe pacto , sed χχ. Dec. I 72y. sy)negata quod ad clausulam poenalem , quae longissime excedebat id quod locatoris intererat . In quintitatibus , tuo die non solutis, prohibitum non est poenam addere, seis in usuris, ut supra
dixi, ne legitimus modus excedatur . Omni ope cavendum est, ne homines propter minimam moram emunganturdi pessundentur Quum in locatione conductione convenisset, ut ager conductus coleretur ad eum modum, qui praescriptus erat, sin autem , conductor praestaret duplam mercedem , & smul id, quod locatoris in.
tererat, eo modo cultum non esse, &super, eo instrumento imploraretur Uoluntaria condemnatio Senatus , 3. Febr. 17 34. placuit condemnationem decerneis
re , ted hoc addito, ne porrigeretur ad utramque poenam, instrumento insertam. io) Dupla merces succedebat in locum ejus, quod intererat, atque ita injustum, supra eam poenam adhuc stipulari id ipsum, quod revera intererat, non pati tur id d. l. Gn. C. de sent. quae pro eo quod interest profer. ρ obferv. tumuli. r. II. N. 2 38. Sempronia Titio in emphyleusin deis dit colles quosdam arenaceos, stipulatus annuum canonem' 4 3. florenorum , de porro stipulatus, non soluto per trienis nium canone, Titius duplum praestare atque etiam , si emphyleusin vendereti pl. vel emtor intra tres menses id significaret Semproniae vel ei, ad quem directum dominium pertineret , & pro sngulis alienationibus Domino praestaretur unus ea non ' si nihil significatum esset intra illos tres menses , mora illa non purgaretur, nisi solutione unius canonis. Praetεrea convenit , s quae lites ex contractu emphyleutico orirentur,
de iis, praeteritis aliis judicibus, statim
judicaret Supremus Senatus. Quum Ti. tius emphyleusin vendidisset Maeviae, nec intra tres menses de ea venditione admonita suisset Sempronia, haec Mae- viam convenit apud Senatum. & eonis tendit ad triplicem tanonem, fiduciaria 'sententia solvendum , primum pro uno anno elapso, secundum pro mutatione emphyleutae , tertium pro mora, quod nempe illa mutatio intra tres menses non fuisse e sisnificata . Duos priores cli. non es offere gat Μaevia , utque ita solati, fiduciaria suerit de tertio canone. Hunc autem exigebat ex contractu, iaquo pro mora trimestri unus canon palam erat in stipulationem deductus. Ob.jiciebatur quidem , stipulationes poenales a Senatu non aliter probari, quam fisuccedant in locum ejus, quod interest, si nihil interse, ut in hae specie nihil quicquam interfuit, poenae locum esse non videri . At vero plurimi Senatores dicebant. & recte, ni fallor, inter mulista singularia, quae in emphyleusi obtinent, etiam id esse, ut poenae locus se, etiams poena longe excedat id quod inisterest, & inde valere stipulationem, ut,
159쪽
si ea non suo die non solvatur . emphy- tores primum respondebant pro sidueta. teus, ad dominum redeat. Et sane , ria adjudicatione illius canonis, ex ne.
quia exiguus sere canon praestatur pro gligentia debiti , quatuor alii s novem agnitione dominii, rationis est , ne do- enim intererant judicio: ) quia emphy.
minus ullo pacto contemnatur. Sed mo- teusiS degeneraverat in locationem conis
vetant nonnulli , nec abs re , hic qui- ductionem , vel quia, si vel non degsdem , si nomen spectes , emphyleusin nerasset, ob magnitudinem canonis ea. esse revera autem esse locationem con- dem hic esset ratio , malebant litem deductionem, in perpetuum contractam , uno illo canone prinspali judicio agi. quia annuus canon , qui hic solvebatur, rari apud Senatum, cui sententiae, cum non tantum aquabat, sed & superabat ex quinque Senatoribus duo. ob eandem annuum reditum illorum collium, & rationem, accessissent, ita decretum est se servandas esse regulas locationis con- 2 7. Dec. I 734. Ia). ductionis sit in . Quod fi sit, cessare In locatione agri convenerat, ut cois clausulas poenales , ubi cessat id quod lonus agrum probe recte coleret, pr:e. interest, neque enim in locatione con- scripta culturae forma, & ne eum alte. ductione licere duplicem mercedem sti- ri sublocaret , sin autem , colonus duis putari , si merces, de qua convenit, suo plicem mercedem solveret , εc simul die soluta non sit. Afferebantur & duae conductione caderet , si ita domino vi- aliae rationes pro Maevia; altera, quod deretur . Quum super eo instrumento
e contractu emphyleutico non constaret, imploraretur voluntaria condemnatio Seis commissa trimestri mora , venditoris , natus, quaesitum est, an decernenda es. an emtoris esset denanctare translatam set ob clausulam poenalem J Inter Sena. esse emphyleusin , ejus quidem esse de- tores non satis conveniebat , an clauis nuneiare . cujus est solvere canonem , sula poenalis unice pertineret ad sublo-
ex negligentia debitum , sed de eo ni- cationem agri , an etiam ad probam hil quoque cautum esse I altera ratio culturam λ Sed si vel ad solam subio
erat, quod Maeviae nihil culpae impu- eationem, Omnes Senatores , uno excetari posset, nam ignaram suisse contra- pto, existimabant , condemnationem essectus emphyleutici, & per nuptias, tum decernendam, quia, ut supra dixi , scserte contractas non excussisse antiqua solet servare Senatus , ut , si id quod monumenta. At plerisque visum est , interest, possit adscendere ad summam , neutram rationem Maeviat prodesse pos- stipulatione expressam, licita habeatur se, non primam, quia canon, qui Bl- stipulatio, sublocatio autem potest do-uitur pro translata emphyleusi, solvitur mino nocere ad duplicem mercedem, in agnitionem dominii, atque adeo ejus & longe plus, neque etiam dominus solutionem incumbere novo emphyleutae; agri tenetur pati alium conductorem , non secundam, quia in emtione ven- sibi fortasse adeo noxium .' ui dissen. ditione relatio fuerat facta ad contra- elabat , ideo dissentiebat, quia damnum,ctum emphyleuticum . Maeviam igitur sublocatione dandum ,etiam poterat non
potuisse & debuisse eum inspicere, & adscendere ad duplicem mercedem . sed sic sibi a plena cavere. Quinque Sena- in re incerta nihil reseri, dummodo ad
160쪽
scendere possit. Decreta igitur est conis sistunt, ut est in annuis reditibus, nam demnatio 22. Febr. I7 l. I3 . Quum praestationes annuae, quae sortem habent, de vetita sublocatione sub iisdem clau- unde pendent, praescribuntur omnes, si. sulis poenalibus simile instrumentum in mulac sorti praescriptum est , ut palam eundem finem Senatui porrigeretur I 2. definitum est in I. 25. pr. C. de usu . In Dec. I 742. paribus suffragiis condemna- aliis, quae per se subsistunt ; singulaetio decreta est . pensiones singulis annis nascuntur , &Duo. Socii a societate discedunt ea post XXX. annos singulae non exad te
Iege . ut alter Socius solus eam merca- pereunt . Martinum & Bulgarum olim turam exerceret, quam antea ambo exer. haec quaestio collisit. ille singulis annis euerant, & alteri Socio discedenti qum singulas praescriptiones adsignabat , nec tannis numeraret IOCO. florenos, quos plus praescriptum existimavit, quam quasi suo die non solveret, singulis hebdo- tenus a die postremae solutionis trigi madibus poenae loco daret I . florenos. ta annos cessatum esset , salvo jure ea-Hane clausulam poenalem , quia imma- rum pensionum , quae vel in futurum ne quantum excedebat id quod interest, debebantur, vel isi a die veniente non. rejecit Senatus, decreta alioquin χχ. dum elapsi erant anni XXX. Hic simu- Febr. I74 I. voluntariis condemnatione lae XXX. in solutione cessatum erat, super reliquis capitibus ejus conventi, omne jus exigendi proscribebat. Martiunis si ). num sequebantur Ultra montani, Bulga. . rum Cirtamontani. His auctoribus itum
C AP U T , XV. est in diversas. sectas, quarum praecipuos
Patronos recensent & armis induunt Ber- nn is pensanibus non fimuι ρο senael lichius eonelus p .rfitc. parte 2. concitus praeseribi, s ultra XXX. annos in D. q. peν toιum ' Goris advers. trari. 3. 7-lutione eessatum sit . sed iis duistaxat, ve misceli. cap. q. n. Io. seqq. San- quae ante XXX. annos exacta non de deess. Frise. lib. s. t. c. desin. I. hut . Uoet ad tis. F. de risu oe usi fri legat. n.
. ubi & singuli suffragia sua adscri. I Us Hollandieum in praeseriptione actio- bunt , & ad ea defendenda copias suas
num personalium trientem seculi deis explicant, sed quia non ardo Coinmen- siderare sabula est, ab aliis jam ex- tatores , qui gregatim reicuntur , malopiosa, &, me praesente, saepe & a M. dicere , quid mihi videatur , quam iis
natu Supremo explosa, constanter enim laudandis vel refutandis bonas horas pei judicavit , XXX. annos in hanc rem dere. iusticere . Id vero eum maxime com Ego Martini partes sequor , dc ut trovestitur , an in pensionibus am sequar, sola ratio luris evinceret, etiam-nuis . quae per se subsistunt , si per to. si non praesto esset manifesta auctoritas. tos XXX. annos nihil exigatur , ipsum Nulla utique pentio debetur ante ei jus exigendi se exstinctum , an tantum nativitatem , nee ulla ad eam actio vel quod ad eas pensiones , quae XXX. an. cedit vel venit , nisi die , singulis pen- nos excedunt Sermo est, ut vides, de sonibus praestituto. Ubi nondum actio . praestationibus annuis quae per se sub- est , de praescriptione frustra laboratur .