장음표시 사용
191쪽
dum non esse , & porro alunt se ullam Atque illa sorte ratione . cum G totius Iureia. ad Iurior i. Hou. Mi In r utriusque testa menti heredes de he. h. eap. u.4. .. daor is , post lapstina reditate quassio esset, Curia a a. Nov. decennii pro eo habendum esse atque R Io. pro primo iudicavit. Sed tamen. s memoria ejus crui sulae testatoribus ex- cum dappellatum est , dissentienta unocidisset , hie aurem codicillus iactus Senatore , qui causam ad Senatum re erat post annos XVI H. a priori . testa- serebat , reliqui omnes pro ultimo te. mento. Erant quoque emtores , qui sponderunt, rescissa se 13. sept. x era
clausulam derogatoriam vestringebant ad s8ὶ Curiae sententia, &, ni fallor, recte: tilia testa menta & alios heredes , post Supra dixi , & verum est, de elausula seriptos, nos ad eodicillos & legata. iis derogatoria regulam generalem conssi.
relicta . Qum bene, nune non disputo, tui non posse , cum res ex facto penisecintentus monere., paribus suffragiis prω deat. .Utque pleraque testamenta, clambatam stasse Curiae sententiam 26. Sept. sulis derogatoriis munita, laboram .pra. IIIo. 7ὶ .Va s Pici ei sic hoc, de quo agimus Eece aliam diciem , a Senatu iudi- laborabat quam maxime , cases , dum tam . Cajus , conditis aliquot tessa- penes matrem habitabat, Mia seeipseraestentis , rursus aliud condit 6. Aprilis ix asse heredem, sed ad dissolutos m a6ρ4. & iterum aliud a 4. Ian. I 9 es elapsus , & ob eos a matre inere Noe posteriore matrem . ut d bar, ex ritus , ex domo ejus a' fugit , usiva
fisa legitima stribit heredem', & alium lue tu ne hominum di pessimae nc e dc ex reliqua hereditate . seὸ iogentibus insaeae plebis, quibus eum potabat dies
legatis imusta , eique teliamento inserit noctesque, temper ebrius, &quamina. Eιusulam derogatoriam. Haud ita post, xime prodigus . Atque eo tempore t nempe s. Maj. 3699. denuo aliud im stamentum condit cum derogatoria. quo flamentum facit, quo matrem suam ex compotoribus suis relintiae maximam
asse heredem scribit, revocatis omnibus hereditatis partem. Sed ille Cajus in prioribus, 3e nominarim illo, quod se. dem resipuit , & dixit,
cerar o. Apr.' I 694. non injecta memtione Nestamenti, mi ante quatuor mem Edire lumnes, comedones , visite sis clausulam. derogatoriam inseruerat, P. a ventro,
Quaesitum est, utrum testamentiun raeo .
valeret. id cum clausula et . Ian. ιωρ. nam in via obviam factus .4Qeo , αμ posterius S. Mai. Isqq. ὶ Diceres fusis in ejus sinum lachrum is . rogati, prius , quia in posteriori , quod brevi ut, ad ejus preces, cumi matre in gra. post signatum est, nulla erat Deroga. tiam redire potat. Sio per amitum mustoriae revocatio , nulla repetitio ver tri reconciliatus, ad .ejus domum redit . rum, quae reperi jusserat neque ullum & ibi aliquando vivit, gratus & acce- .aliud indicium mutatae voluntatis . em plus matri, quam denuo heredem sermque magis diceres, gula in posteriori bit postremo , quod dixi, testamento . testamentum 6. videbatur,
192쪽
Quae narravi , in secto probara eretne , tudinem minus idoneam vi si quaeren.& vix' tillus , de ejusmodi facto eonis do. Huic codicillo facto legat ocio fultus', aliter responderet , quam testa. flore nos , unde se exhiberet . Qui mentum cum clausula a compotoribus autem uxorem Labebat domi, & ex ea malis artibus fuisse elicitum , postremum, liberos utriusque sexus , sed omnes Pomvero fuisse profectum ex vera & sincera Caji voluntare. Erant & Senatores, qui ex desectu solemnitatum respondeis hant contra testamentum cum clausula, sed alii , si ex eo res esset definienda, amplius deliberandum censebant.
Res a Supremo Senatu , me Senatore vel Praeme, de clausula .derogat . - . ria juricatae. tificios ,- metuens Bris , ut mox inteuliges , ne ab his ad aevocandum leg tum induceretur , posteriori codicillo 7. Oct. I I . priorem probat , & addit clausulam Merogatoriam. Haud diu post,
nempa Is. Dec. IIII. Titius, ex morisbo decumbens, cum uxore mutuum e flamentum condit, quo O revocatis. sim
pliciter omnibus aliis , uxorem & Iibe.
. Tros seribit heredes , sed uxor, metuen PErgo recensere causas , quas Sena tus Supremus , mea memoria , juvdieatvie.de ejusmodi clausula . & nequam ex his omittam , simpliciter moneo, hi causa consobrini mei , cui iu- Derogatoriam , de qua sorte nonnihil ei suboluerat, cum marito 16. Ian. IT Iz. componit aliud instrumentum publicum, quo omnes derogatorias , si quae essent, abrogant, & valere jubent mutuum te. stamentum 2s. Dec. I7ii. Desundio Titio proneptis Calviniana legarum petit apud Curiam ex clausula derogante, sed
dieandae ipse interesse non potu I, Senaz vidua δε liberi contradicunt. ex mutuo tum 28. Iul. Izr . et in iudieasse bro testinento & is strumento mox sequato.
testamento posteriore, quo revocata erant omnia priora restamenta . etiam ea, quib- insertae erant clausulae derogatoriae . quorum tamen testator a jebat se .nor meminisse, idque contra testamentum, conditum cum ejusmodi clausula In te annos XXL a s sterioti, & concditum , cum testatos tantum non exis, testilled annum aetatis XIV. Probo senistentiam ἰ quamvis consolFinus meus cauissa ceciderit. ' rsed noli putare , non exstare sena, tus sententiam , pro clausula derogat Curi' secundum proneptem soni tram . dieit αρ. Maj. I r5. reis etiam in ex. penses damnatis . Appellatum est. stes pendet ex facto , & in eo vertebatut , an codicillus cum clausula, an vero p sterius testamentum in malam fidem in- έOreti si prius. existimavit Senatus, etiam simplicem re vocas sem su Scere, si posterius, repetitioiaei fi formulae esse necissariam. Prudentis Iudicis est, om- nia facta sxcutere, & secundum ea pr nunciare , quod sequius melius est . Neismo autem Senatorum in hoe falaci dua
s a laxam , exstat enim utriusque Curiae, bitabat, quin praevaleret codicillus carac Supremae quidem paribus suffragiis , clausula, nam ecce plena fide constabat, in hoc ficto . Titius Caluinianus ha. Titium, qui alioquin uxoris suae hia. hebat proneptem, itidem C Ivinianam, , jestatem comiter observabat, Advoca. sed pauPerem, di per imbecillam vale. eos aliolve. juris peritos consuluisse ,
193쪽
quemadmodum posset pronepti suae legare sne metu contrariae, quam praevi-
clibat , inductionis . Quin ipse Nora. rius testabatur , tibi , cum codicillum scriberet, id ipsum significasse Titium ,
R enixe rogasse , ut omni ope curaret, ne sine repetitione solemnis formulae legatum revocare posset . Addebat idem Notarius , Tirium , eum jam aliud posteriusque restamentum & instrumentum feeisset . apud se , ad aegrotum euntem, fuisse conquestum , extortum sibi esse
aliud quid , quod ignorabat , & tamen
signaverat ad preces & minas uxoris suae. Testabantur id & alii, sed non unde. quaque idonei testes. Ad haee vix tres mentes effluxerant a codicillo facto, cum
Titius mutuum testamentum conderet ,
neque tune oblitus erat codicilli cum elausula , sed revocare noluit, quod bona mente secerat ad evitandam dulci Lsmae uxoris ostensam . Odium religi nis eam afflaverat omnes liberos , quos mater pro imperio, quod obtinebat,sacris suis innutriverae . Erant & alia,
quae satis probabant, priorem Titii v luntatem fuisse sinceram , posteriorem non item , sed radii res plena esset , haec omnia iacta porro recitare , & de singulis in consilium ire. Senatus igitur paribus suffragiis Curiae sententiam proin havit 7. Febr. 172 . sa). Atque haesunica causa est , in qua Senatus Supremus , me Senatore & Praeside , paribus suffragiis pro clausula derogatoria judi
Accipe nunc aliam speciem , & contrarium litis eventum . Maevius, iuve-mis annorum XVII. in Indiam orienis talem navigaturus, 22. Apr. IγΟ3. Co. gnatum quemdam suum scribit heredem, addita clausula derogatoria & forma re. vocandi cum certis verbis . Naevius in India , munus aliquod adeptu4, haeret. nuptias ibi contrahit , & cum uxore mutuum testamentum condit et . Aug. 372o. atque ita XVII. & quod exce-dir , annos post prius testamentum . P steriori testamento illi Conjuges omnia priora testamenta revocant, sed clausuisla generali , Δ se invicem reciproca, ut ajunt , amore provocati , ex asse inis stituunt heredes. Defuncto Maevio Cois gnatus ex priori testamento hereditatem petit, uxor ex posteriori, & de controisversa in Senatum Supremum comproinmittunt . Certum est , quod & supra observavi, clausulam derogatoriam boiano consilio suisse introductam, sed malo sere eventu . nam experientia, etiam stultorum magistra, testis est, ejus esa suta longe majorem esse abusum, quam usum . Sane in hoc facto facile omnes credent , ut credidit Senarus , posterius testamentum prius vincere . Quem putabimus hic auctorem fuisse ejus clauissulae , Μaevium , an ejus Cognatum Cognatum procul dubio, qui, ut capta. ret hereditatem , hane 'Maevio persuasit, ne in India voluntatem mutaret; Maevius certe , ad iter accinctus , praevidere non poterat, sibi in India aliud te.
stamentum . per minas vel vim metum que extortum iri. Nullum in India hominem noverat , neque album , neque
atrum, & de nuptiis ne cogitabat quidem , & multo minus de importunis uxoris, si quam ducemi, precibus, ne que etiam de his, postea adhibitis quicis quam constabat , nam concors steterat matrimonium sine ulla cujusquam querela , & sne ulla suspicione captatae hereditatis . Peritior igitur ejus clausulae suit Cognatus, quam juvenis XVI L anis norum . Hic , ut eam insereret test mento . nullam causam habebat , Co-
194쪽
QUAEST. IUR. PRIV. LIB. III. CAΡ. VII. 233
gnatus habebat, ut juvenem , oblitum
sorte clausulae , circumveniret . Ne diis ana , novam caulam hic incidisse , eau. sim nempe nuptiarum , propter quam Naevius , & recte , uxorem praetulit Cognato. & a priori testamento, cum posterius conderet , effluxisse XVII. anis
nos, & tantum non omnes Pragmati. Eos consentire, alterutrum sufficere, ne speciali revocatione cum certis verbis
opus sit. Sed non repeto , quae in hanc rem dixi cap. praeessi et f. Sed quia . Α que his rationibus motus Senatus pari-hus suffragiis pro posteriori testamento judicavit a 2. Febr. I 724. 3).
Addo aliam causam. Sempronia octois genaria , nec legere, nee scribere docta, II. Oct. I II. liberos & nepotes ex asse heredes instituit, sed 6. Aug. III 8. codicillum componit, quo, probato in ceteris testamento , legatum aliquod Se.jo relinquit , inserta codicillo claulula , non aliud ejus testamentum in poste. rum esse valiturum . nisi repetito ada.
pio , quod ibi praescribebat . Triennio fere post, scilicet q. Iul. II 2I. eadem
vetula rursus aliud testamentum condit, unice ut revocaret legatum , Sejo reli.
ctum , codicillum enim , a se factum noluit valere , professa , ejus exemplars bi nunquam esse traditum , sic ut ignoraret nomen Notarii . & simul diem vel Consulem , quo compositus esset
codicillus. . sed quicquid ejus sit, se,
eo abolito, velle decedere eo testamenisto, quod fecerat I7. Oct. I7I7. Dein functa vetula , quaesitum est, an post rius testamentum praevaleret, an Codi.
cillus cum clausula derogatoria λ Codiis cillum praevalere Iudices Leidenses opinati sunt 2. Apr. IV 22. & opinata est Curia Hollandiae 28. Iun. I723. Cum
appellatum esset ad Senatum Supremum, Sejus legatarius etiam posterius resta. mentum oppugnabat ex desectu solem. nitatum , 8c erant sane , quae in hanc rem non inepte dicebantur , sed quia
agebatur de testamento matris inter ii. beros, ex quo, etiam imperfecto , v luntas rata est l. 2 i. C. de testam. de cla
sula derogatoria praecipue est laboratum. Et, ut semper alias, sie & in hac ea L, Senatus existimavit. rem ex facto pendere, utra scilicet voluntas, prior, an posterior majoribus fraudis suspicio. nibus urgeatur, si prior, etiam gener Iem revocationem tussicere, si pollerior, opus esse repetita formula. Hic quidem
repetita non erat , sed fere ad reputiis elonem accedebat , quod vetula codicilli quidem meminis e , & legati, eo
relicti, sed non meminisset Notarii, nee diei vel Consulis , & ideo non memiis nisset , quod , ut alioquin fieri solet, ejus exemplar sibi non esset traditum. Atque si diceret, si exemplar haberem, revocarem specialiter , quae specialiter
revocanda essent. Legatarius scilicet curaverat clausulam derogatoriam & clam
testatrice habuerat eodicilli exemplar. ne revocare posset, & ne sic a legato,sbi relicto , metuendum esset . Probe
noverat , vetulae memoriam non adeo
felicem esse , ut absque exemplari praeostare posset, quod in codicillo se prae- stituram promiserat. An liberi nepotesque, inter quos plurimi minores , m trem aviamque importunis precibus in,
duxissent , ut eodicillum , de quo ipsis
nihil quiequam innotuerat , revocaret An potius legatarius octogenariam, literarum imperitam , decipere voluit mei pere voluisse , ne legatum adime ret, credidit Senatus, atque ita, rescinia M
195쪽
is Attende ad aliam speciem , mag:S . ut videbatur . benignam , ted ejusdem tamen eventus e Cajus & Caia , Coniuges, mutuo testamento. 29. Jan. I72s.se invicem ex asse scribunt heredes, Sc
post . nempe IO. Nov. 1732. Caja ,
fen vereat . Hoc posteriori testamento unam ex sororibus scribit heredem, marito legat 7o . florenos , ita tamen , ut ex iis funeris sui .expensas ferret, deinde fratribus, aliis sororibus & propinquis suis quam plurima legar, legat& quaedam in pios usus, atque his leogatis fere dodrantem hereditatis exhaurit. Desuncta Caja, inter Cajum, heredem ex primo testamento , & sor rem , heredem ex secundo, disputatum est, utrum testamentum alteri esset praeis ferendum λ eamque quaestionem Partes, ex pacto convento , ad Senatum judicandam deserunt . Dixi hanc speciem magis videri benignam , quia mulier,
anscio viro , mutuum testamentum ruinser l, quod facinus vix a perfidia ab. olvi potest , si nihil aliud occurrat, quo defendatur. Quid enim λ Duo conis
iuges bona fide mutuo testamento se inis vicem heredes scribunt, alter, clam altero, aliud testamentum condit, & alium
scribit heredem , nec ea de re eertIocrem facit coniugem, ne & ipse voluntatem mutet , Inhians se Sereditati . quam non nisi mutua benevolentia meis ruerat . Summo quidem jure id licet,& quotidiana lunt in hanc rem exempla , sed abominor hos mores , si non saevitia aliave alterius culpa alteri u luntatis clam mutandae justam causam praebuerit, quemadmodum & in hoe f HO , .ut mox audies , saevitia maliti dicebatur uxorem movisse , ut mutat amore etiam testamentum mutaret. Se
natus, ut in aliis causis, sic & in hae existimavit, de facto magis , quam de jure laborandum esse, nam de jure sonsuificere revocationem omnium clausula
rum , nisi repetito , quod praescriptum, est, adagio, & rursus de jure sufficere
quamcunque revocationem , si posterior voluntas esset habenda pro vera sincer que . Perpendenda igitur est περίτασις
facti, & diligenter hic perpensa fuit ,& quamvis de utroque testamento nullus minarum metus argueretur , nedum probaretur, vero tamen simillimum erat,
Caium hanc clausulam derogatoriam suggessisse, & non alia mente testament inseri curasse , quam ut Cajam , ejus clausulae ipnaram, posset sallere, & ejus, etiam invitae, hereditatem involare. Ominnium heredipetarum perpetuus hic mos est . Sed nolim in eo subsistere , nec etiam substitit Senatus , Omnes quip
Senatores, uno excepto, Caiae voluntatem posteriorem ideo habebant pro vera & sincera , quod nulla sinistrae peris suasionis suspicio eaderet in eos, in quorum gratiam conditum erat postremum testamentum , non certe in sororem , nam si haec improhe persuasisset poste- Iius testamentum , utique persuasisset in rem suam , & probe curasset, ut sola scri
196쪽
scriberetur heres , nunc autern ad sumininum Falcidiam habebat salvam. Id ipsum dico de reliquis legatariis , praeter maritum, neque enim fingere licet, omnes illos legatarios improbae persuasi ni operam navasse . Et quid dicemus de leaatis ad pios usus λ an haec etiam extorsit ipsorum pauperum , eorumve Curatorum sinistra persuasio λ cave, putes . Ad haec proferebantur varia testimonia, ex quibus efficiebatur. Cajum, post prius testamentum, Ca jam non asperis modo verbis , sed & iam verberibus admonuisse , qui modus non solet numerari inter eos , quibus benevolentia retinetur . Sed quia haec causa erat perprata in auditorio majori Senatus, testimoniis illis nihil tributum est, nee tribui poterat, eum lis non esset redacta in scriptis, nec testes auditi in foris M a, ut alunt, probanti . Ut id fieret , senatus putavit non esse necessarium ιratus, ex solis testamentis, & iis, qua recitavi, praelumtionibus causam contra
His, quae de clausula derogatoria dicta & judicara sum, rite excussis, se -te non alienus eris a sententia , quam jam extuli , optandum nempe esse , ut -Principis auctoritate omnis vis clausulae derogatoriae aboleretur, nisi, qui ea -se defen)it probaret , praesentem me -tum , aliamve causam sonticam ei cau--sam dedisse , ut erat in facto quod com. memoravi hoc cap. V. Sed noli , ceteroquin simpliciter statueretust , posteAmris testamenti semper potiorem esse cau
SIbi quem in testamento. quid adseria
here pessimi exempli res in I adeo id displieuit jure Romano, ut non tantum sic adscripta pro non scriptis habeantur , sed & is, qui sic adscripsit,eκ SCto Liboniano incidat in poenam falsi Ipsi scilicet testatores , simpliei
res certa , testamenti sui faciunt minismum, astutus S peritus scriba facit maximum , tanta vis est calami, quem reis git docta manus , quae , si simul sit imis proba . a dolo 3c fallo ingens metus. Non omes autem, qui sibi adscribunt. in poenam salii incidere , res oppido cerrita est. Si servus mandante domino, si
bi libertatem adlcripserit, inutilis quidem est adscriptio, ted servus, cujus est domini sui jussa capessere, a poena salsi excusatur ι. vlt. C. de bis qui sebi arisor b. tu ressam. Excusatur & miles ι.
s. C. eod. quia creditur magis errore,
quam malitia ineidisse in legem Corneliam. Et generaliter putaverim , nequidem j re Romano poenam salsi obtinuisse , ubi sola est subscriptio, sed facta ablque ullo dolo malo. Si dolus adfuerit, ut si estator minus dixerit, & scriba plus sibi adscripserit, ob commissum falsum SCto locus erit. Sunt, qui scribunt si)moribus poenam falsi exolevisse . adse tior, si falsum non sit commissum, si si, sine ratione & auctoritate ego non
ausim leges abrogare. Quaeri tamen video, an non hodie
simpliciter valent, quae quis sibi adseriis psit, abrogato, hac parte, omni jure in A. Rou
197쪽
Romano λ Ee relatum est set , se iudieaci Curiam Hollandiae 27. Ian. R it Tum 3. Apr. Is I. & Senatum Brabanistinum 8. Mart. I 6 I. Atque ita quoque in eausa, ubi de mutu Conjugum reo a mento agebatur . nubes Pragmaticorum
de jure rei pondit 13. Sept. Ioss. 3 Alibi relatum est Senatum Supremum s. Jan. Id 64. iudieari pro non scriptis habenda, quae quis sibi adseripsit.& iplam quoque Curiam Hollandiae I
Sept. I 656. ad delegationem ordinum Generalium. confirmata Senatus Flanis drici sententia. Atque ita quoque alia Pragmaticorum nubes respondit I. s. &8. Mart. I 667. ssin rursus in specie mutui duorum conjugum testamenti. Sed priusquam alias auctoritates addam , &quid usu obtineat, porro exponam . inmemoriam revocanda sunt duo genera testamentorum . quae cum maxime hodie frequentantur; alterum, quod a priva.
eo scribitur , sive is sit iple testator . sive alius quis ex ejus mandato. quodisque , a testatore subscriptum . involvitur in voluero. sigillis clauditur & superscribitur, solemni formula, a per ona publiea & duobus ad minimum te stibus. Alterum genus est, quod ex ore testatoris exceptum, a tabellione vel serioba publico in scripturam redigitur. &redactum testatori praelegitur . euique testator, tabellio vel scriba , & ad mi-rimum duo testes subscribunt.. Priora testamenta voeantur elausa, &eum ex mandato testatoris qui qui privati ea scribere possint, in his quem adscribere exemplo grave est. & eadem prohibitionis ratio. quae jure Romano
valebat. Imo non est, inquiunt nonis
nulli Consultores so) , quia sola subseru
Vio testatoris omnem Daudis suspiei nem excludit, & in hane rem ex ipso iure Romano adserunt I. I. de lege Cornet. de fa . sed quam prolixe falluntur , intelliges ex verbis Marciani : D- ιθ filium, ait , e servum oe extraneum, te mentum scribentes . hoc interes , quod in extraneo, si Decialiter substriptio fa
RECOGNOVI. poena cessat oe capi l res , in filia vel servo et ei generalis Iubscriptio susscit, m ad paenam mirandamoe ad eapiendum. Vides in extraneo si Iam subscriptionem non sufficere . nisi adjecerit testator, se . quod quis sibi adscripsit, & dictasse & recognoυ se, quod non erat adjectum in specie, de qua respondebant illi Consultores. In filio vel servo solam , sive generalem suta scriptionem sufficere efficeres ex d. l. I. 4 8. sed nec ea in servo sufficit ex Constitutionibus Principum, nisi adscriptio fiat dictante. idque profitente te statore I. I s. βχ. oe 3. F. eod. in extraneo etiam recognitio desideratur i. 3. C. da bis qui fbi adscrib. in tesam. In Elausis igitur testamentis, ubi sola testatoris subscriptio occurrit , nihil va
lebit, quod quis sibi adscripsit, & sic
quoque responsum est 3I. Iul. r 628. ). Tantundem dicimus de chirographis priuatis, quae componuntur ex potestate clausulae reservatoriae, sit extraneus scribat & in his sibi adscribat . Sola subscriptio testatoris non est idonea ad se vertendam juris auctoritatem , nequidem si dictamen accesserit, & ita quoque , me Senatore, judicavit Senatus Supreismus 8. Iul. III1. in causa, quam suis pra retuli cap. s. U. Titia.' Quod ad alterum genus testamenti , apud
198쪽
apud nos recepti , quod nuncupati msolent appellare, si revera nuncupativum esset, facile accederem Antonio Fabro Cod. Saba suae lib. q. tit. 24. defin. I. p in anti, non nocete, si legatarius testa. mentum scripserit, quo nuncupata v Iunias continetur, si modo , ut Faber
addit, id testamentum per testes, non per scripturam. probetur. Nolim disputare , id genus testamenti scriptis an
nuneupativis Romanorum mapis sit acri censendum , an potius pro minio gen re sit habendum, dummodo constet, quod opinor apud omnes constare, ea test menta. quae Scribae publici hodie tomis ponunt , non tam nuncupata & testium memoriae commissa esse , quam , ut scri-hantur, & sic valeant, ex ore testat
rum prosecta. Eorum' igitur fides unice pendet a scriptura , atque ita in his eadem omnino est ratio , quae in Romanorum scriptis testamentis. Traditum quoque invenio 8), in utroque genere testamenti hodie idem obtinere, Sed quamvis id largiar, tamen scire des dero, quemadmodum obtinere possit in testa. mentis, quae actuarii, scribunt, sive ea.
bεlliones sint. sve scribae Judicum, &sane non occurrunt mihi dup species, in
quibus obtinere posset adscriptio sui , si periona publica si testamentarius seriba prima est, si ejusmodi persona publica, shἱ ipsi adscribat hereditatem vel lega tum vel , si privatus id quod scripsit , & sibi adscripse , tradat Notario, ut penes se in actis servet pro scriptura
authentica , evior de minute. Unde pro. 8 Uan Leeuisen R. H. R. Id. 3. ωρ. 1. r. I. & censes. forewpart. l. lib. . ea . 2. N. ut ex ciroen emetio ad e t C. de his qui sibi adscrib. dc ex ententia Curiae in Consiι. Holt. t. a. ιansit. I 7. sed nec Groen egen id dixit, nec Curia Holl. Iudicavit.
bo, quod & alii scripserunt 3e respon derunt sq), tabellionem . qui testamen tum conficit. in suum commodum nia hil adscribere posse. Nee est, ut putes in utraque specie , ut video quemdam putasse s Io), praelectionem, a N tario coram testibus factam , & ipsius testatoris subseriptionem purgasse, quicquid ejus vitii est, neque enim purga. tur , nisi praeter subscriptionem accedaerestatoris prosessio, se testamentum diis esse & recognoυisse. Scriba potuit quae. dam adlevisse in proprium commodum, quod in praelectione testatorem , forte in lectulo ex morbo decumbentem, &ideo forte minus attentum , fugit, sed si ipse testator dictaverit , idque rec gnoverit, & in subscriptione adfirmaverit , fraudis suspicio, si eum ICtis
nostris loquamur, cessat, ceteroquin non
cessat. Nihil tamen prohibet, quo minus uxor marito , vel extraneus . extraneo voluntatem tuam scribendam comis
mittat, & qui se scribunt, etiam sibi
adscribant , modo ea scriptura aliena manu transcribatur , & transcripta muniatur necessariis solemnitatibus . Η
facto prima scriptura perit , & ha. hetur pro inutili charta , ex qua jus non redditur , & ita quoque respondent alii sis'. Non inscior, quamvisita constanter observetur, posse', qui . testamenta captant , sic etiam obrepere testatoribus , sed leges Romanae non alias adlcriptiones damnant. quam quae
fiunt in scriptura . cujus fidem unice sequimur , & providi testatoris est 'ne- Α a a gotio
199쪽
gotio tanti momenti pmbatae fidei ho mines adhibere , & minus periculi est
in apertis, quae vocant, quam in clauisss testamentiso . Sic in genere. definiveram , nonnullas tamen species, quae hic illic occurrunt , excutiamus. Belle quaeritur , an SCtuni cesset in uno utriusque conjugis testamento, in quo sunt mutuae in. stitutiones & mutua legata . & cessare
saepissime respontum est smin , & ita
jure Roermondensi cautum sertur si 3ὶ . Atque si ita probatione juris ex eodem instrumento falsum refutari videretur, sere ut in filio , qui patris , cujus heres csset, testamentum scripsit l. I. C.
de bis qui sibi adserin. & quod ob pri
mum moriendi incertitudinem etiam excludi videatur dolus . Sed hae ratio. nes non sufficiunt contra manifestam iuris auctoritatem in I. 4. C. eod. &hane alii tutius sequuti sunt , tam in respondendo, quam in judicando. si in Mutuae sane institutiones, ad quas pro
Uocant , me non moverint, cum facile
st alteri coniugum.aliud posterius testamentum sibi soli sacere , & cum ius non subvertant beneficia, quae alter conjugum in alterum contulit , ut est in specie quam refert Celsus in I. 48. F. de donat. inter vir. uxor. Posset etiam alter alterius morbum, vel quid simile, captare, & sic innocentiam circumvenire. H is addo causam. cui judicandae ipse intersui. Cajus & Caja, conjuges, qui haerebant Bataviae Indorum, clauio, quod maritus sua manu scripserat, testamento duos filios, quos sustulerant , instituunt heredes ex lesitima , & conjugem su-
perstitem ex reliqua hereditate. Testamenisto subscribunt duo conjuges, Norarius &duo restes. Mox Notarius , circumjecto involucro id claudit , & involucro inscribit , factum esse id testamentum post amplam satis & diligentem delibe is rationem . Desuncta Caja testamentum aperitur , & Cajus ad secundas nuptias transiturus, filiis suis assignat bona materna , hoc est , legitimam ex matris hereditate , & sic ducit Semproniam . Cajus & Sempronia in Hollandiam reis vertuntur , & ibi sato suo fungitur Ca-jus. Inter filios, seu potius unum ex
his & Semproniam novercam plurimae controversiae natae sunt , quas ad Sena-, tum Supremum judicanJas detulerunt . Omnia prolixae. litis eapita non commemoro , COM Rus monere , unum fuisse, in quo quaerebatur, an valeret, quod sibi maritus adscripserat Z Ac non valere plurimi Senatores respondehant.
remota tamen salsi poena, quia salsum& omnis suspicio salii aberant. Alii
tamen Senatores contra nitebantur, quia
d. i. I. β 8. F ad Ieg. CorneI. de falstuetur ea , quae quis sibi adscripsit, dummodo, praeter subscriptionem testatoris, accedat ejus professio, se testamentum dictas recognoυisse , & huic clausulae putabant parem esse professionem Notarii , in involucro iactam , compositum fuisse id testamentum post am cplam satis & diligentem deliberarionem, vel certe subscriptionem , in ipso testamento a Notario Sc testibus factam. Sed neutrum sufficere alii urgebant quia desiderat d. L r. β 8. ut testamen
tum fuerit exceptum ex ore testatoris
200쪽
dictantis , ne calamus scribentis saltat, di deinde , ut fuerit lectum & recognitum ab ipso testatore, ut ipse animad- errat, an, ut dictatum erat, sic etiam scriptum esset. Cui cautelae, secundum leges necessariae, non satisfaciat vel testatoris seria deliberatio , vel Notarii di testium nudae subscriptiones. Rursus alii Senatores sequuti Pragmaticos, quos retuli, existimabant, Conjuges in mutuo testamento sibi invicem adscribere posse, non tantum ea , quam dixi, ratione, sed & quod jure Romano ea adlcriptio nominatim prohibita nonst. Praeterquam autem quod apud Romanos , certe antiquiores , vix unisi iidem tabulis Vir & Uxor testamen. tum condercnt , satis utique constat, quamvis id hodie usitatissimum sit, ejusmodi mutuum testamentum , quod
ad effectum juris , haberi pro duobus
testamentis, atque ita & in eo valere, quaecumque in separatis testamentis obistinent . His dictis mox duo Senatores sententiam suam mutabant, & sic plurima suffragia , quae antea non erant, nune respondebant' pro filio actore, elisque adeo adjudicatus est semis herediis talis maternae , concessa etiam restituistione in integrum contra apocham, qua professus erat, maternam here ratem ,
accepta legitima , sibi esse traditam , nam , cum hanc apocham scriberet, nondum sibi innotuerat , testamentum mutuum patris sui manu fuisse conscriptum : sic judicatum est 28. Iun. I 3I. . Is). . Si maritus in mutuo conjugum testamento sibi non res e adscribat, haud
dii ficile erit in consilium ire de hac
LIB. III. CAP. VIII. IS9specie . Mulier in testamento . quod
apertum Vocamus , marito regaverat
2oocio. florenos , deinde aliud facit, revocato priori , & marito totidem reis Iiquit. Hoc maritus scripserat, indeque
facit testamentum clausum. Mortua m
liere nihil deberi marito ingens JCtorum turba anno 1667. vario icmpore
respondit sib), &, ni fallor, recte rein
spondit, nam ex priori tella mento, ut. pote revocato , agere non poterat maritus , neque etiam ex posteriori , utpote quo sibi adscripserat illos 2Gocio flor. Plura verba perdere in hanc rem
Quod autem aiunt si ), si testator
testamento superscripserit, boc meum te samentum est, tunc sibi adlcriptum valere, aeque ac si dictasse & recognovisse set scriptisset, ea sententia ego non uror, neque etiam subsistit cum iis, quae modo disputabam, neque hic repeto. Sunt etiam alii, qui ea non uruntur IS . Curiam Hollandiae 23. Ian. I 548. s
mulo legatum codicillis , quos ipse scripserat, relictum , ad judicasse rela. tum est si ρ). Sed , ne haec res aliis sit praejudicio , monendum est , hanc
ipsam esse causam , quam memorat
Groenewegen ad sit. C. de bis qui flbi adser; b. & legatum, ut ipse ait, suisse
relictum testamento nuncupativo , quo
se famulus forte quidem scripturam coniecerit , sed transcripserit Notarius,& transeriptam habuerit pro authentica L tunc enim nihil obstare adscriptionem sui, jam videor se satis probasse Non intercedo si his , quae dixi , placeat addere Notas Boetii ad Loenium decis