Marci Antonii Nattae De principum doctrina libri novem cum aliis eiusdem generis ...

191쪽

168 DE PRINCI P. DOCTR. testati suae creditis concipiat curam. AL B. Amplectere igitur nugnia illa imperi,in Principe M in Sicut audivisti sed videndum cst quoque , t in his adsit modus,ut omni arrogantiae vitetur suspicio. Illa enim insignia, quae memoras, fuisse in cotisti l Praetoribusquc Romanis, fatis moderata esse duco dilemo enim plus duodecim lictoribus est usus, togaq; illa praetexta,&sella curulis pro amplitudine magistrat satis illos honestabat. Maxima aurem insolentia C. Caligulae

videri potest, qui saepius procellit ita

publicum cum aurea barba, hi in cntenens,aut fuscinam aut Caduceum,

Deoru insignia. Idem templarin nomini suo instituerat, in quo per primores VrbiSaureo cius simulacro de- Iedlissi is hostiis sacra fiebant. Huic vita&moribus haud dissimilis Commodus, qui Herculis praedicans se filium Leonis pelle tectus, claua gestans incedebat ALA. Ridicula haec

credo populo Romano visa fuisse M A R. Ridicula omnino, nisi quod haec ridicularia caedes,rapinae, ingnitae in

192쪽

tae in Deos la omines', iniuriae sequebantur. Illud cnin Poeticum an LCO-culos est laabendu hae nugae scria ducent. Multum Romana visus est detraxisse libertati Diocletianus, cu ab adeuntibus adorari se iustinet. Nam superiores Imperatores tantum latu tabantur. 1 utra etiam faciunt Pricipes ostentanda potentia suae caus. sa: cluti Croesus Lydorum rex, qui Soloni Atheniensi regios apcruit thesauros,& quaesiuit , ecquis mortalium ipso esset beatiora nec tamen responsum,quale optabat, recepit Caesar dictator Romanarum iam rerum potitus ut Selacca in libr. deben cficiis

scriptum reliquit cum Pompeio Poeno, qui bellis ciuilibus Contraria arma induerat, ignouisset, agenti gratias porrexit ad osculadum sinistrum pedem e sim , qui dicant cxcusantes ut idem Seneca refert non insolentiae caussa id factum, sed socculum auratu .imo aureum margaritis distin-ectum 5stendere voluisse. Et ne des c-

eulis aureis mirum videatur, iam antea Demetrius Maccdonti Rex hoc

193쪽

more erat usus. Nam is quemadm0-

diuit apud Plutaretium est no solum diadema gestare , vestita auro purpu' ra', 'nt iis Vti, sed aurati qu0que calceis pedes ornatre solebat Diocletianus quoq;.de cuius superbia paulq*nte diximus, vestibus4 calciametis gemmas addidisse se ratur nouo more: nam ni ne imperii non aliud erat, quam purpureu indumentum iiiij hunt sibi etiam gloriose honiuia De metrius Antigoni Macedonu Regis filius,&patris in regnos cccis' P0liorcaries id est urbium expugnator nuncupari voluit Ptolamarus istis AEgyptiis Regibus Euerg*res, id est, beneficuς b. si Plutarcho credimus, nonnulli rogo, Fu meos, se inscribebant, quasi via si perfringere omnias sis ni Alj ccipuus se Vocit barri, qu si paria rapinae cunctς pati rent. AL B. Quid ergo Ti in principib risummatis virisimprobas haec glorio- sanomina M A L. Improboequid si iactantiae caussa sibi sumserunt,tu i si a populo imponuntur. Tunc enim si stinentiudiciumpopuli,n illudisi

194쪽

licet nuncupatione,non ilia Puta ne

Aristide in concionibus ad populum,

aut in epistolis, aut in sermone familiari dixiste, Aristiis iustu ita censeo ramando i a retho non opinor. Similiter apud Roman. L. Acilius, M. Cato, C. Laelius Suapunies,Vulgo cognominati,

nam ipsi nunqua se ipsos sapientes vocabant, quod si fecissent, repugnas sent suo cognomento insipientes visi omnibus fuissent. Erat hoc in more Populi Romani, Cognominare Principes ciuitatis a gentium deuictarum nominibus, cum maioris notitiae, tum Virtutis acuendae gratia Hinc Africani, Asiatici Numidici , Cretici, Isaurici demanarunt,& si qua alia sunt huiusmodi. Nam Pompeio additu Magni cognomentum putatur familiariu asTentatione. Maius adepti sunt cognomen Fabij, vel maximum potius. Omnes enim Fabiorum familia, Ofaximi, cognominabantur, ut illud inaicat Ouidi

195쪽

DE PRINCI P. Docet R. Nec domin ebi Fabio siupra cognominis,lia; Ilia domus meritu maxima dicta sisti

L. Sylla festa vocitatus nam ita se dici voluit , qui sane titulus minime arrogans Plutarctho isses, propterea quod videatur,res, quas xospore ges dister Deorum iiii mortalium bellae uolenu gale ascribere C. Caesari

Octauiano ob magna eius inRei P blicam merita datum asstinatu, Vt A

tulis nucuparetur, quo perinde est, ac si dicatur,ilacer avrvenerabilis.Sed quis est illo e Caelaribus, qui Vocatusci optimus Traianus syropinoro eo- de senatu auctore, vi hoc cognomere haberet cum Iouc: nam Iupiter Opti' mus Maximu dicς batur,vi prius quidem xiiDς quaim Maximus Vt

Cicero inquit quo si iam praesta lius est beneficentia&liber litatevi iusti excellere,quam in finixas opespo

sidere.Antoninus deinceps,qui egre gie imperauit, Puriome assecutus est. B, P T. Iam diu te,Marce, obserim evidea si meimoria polles MA I. Qindita Bapsistat , P. Quoniam si memoria polleres, non omitteres Iustia 'ianum

196쪽

nianum nostru Chalinania Iurisconsulti debemus. Is inicio Institutionu, Digestorum, Codicis,qstibus libri SO-mnc Romanum ius inclusit, cui longa tituloria pompa nobis fit obviana, Alemanicus , Gotthicus , Francus, Germanicus, Attictus, Alanicus,Vandalicus, Africus haec ad cuictis gentibus cognomina quid deinde Puis, Felix iaci tus , Victor ac Triumphator A L B.Satis hic bene titulatus processit. M A R. Nunquam equidem, Baptista, hoc mihi sumsi, ut profer-r quaecunq; Ugnomina, quae Romani Imperatores yela se ipsis sumta, vel ab aliis tributa anteferebant, sed satis huic sermoni fore putabam, si1 quaedam exempli tantummodo catis sa proferrem, quod si id mihi fuisset a nimi, nunquam hunc omisissem, qui

tot ambulatiustarcinatus Cognominationibus , Ut cas parua tabella capere non possit, neq; tamen hunc contemserim Imperata rem qui&bella multa prospere gessit, inane ius VC-tus ut ipse glotia tui co u clia uit Breuissimus ille titulus quide, sed tamen

197쪽

1 6 DE PRINCI P. DOCTR. ., quin propriis ritib.uterentur.Et Ne Ma qui de in talis fuit, ut non se Domi num,sed patrem omnium dici&la beri vellet. Impudentia superauito amnes ut milii videtur tali in re Axc ditas,qui in edicto aeternitatem mes statis tuae proposuit. A L B. Itane vero ausus est ille scriberet M A R Cur non. scribereti. Nam sulcst penes Satyris Cum) possis,cum GH diis aequapotestasi Audiuit Arcadius forte quendam ex adulatoribus licetem, quod aetem . nus esset: credidit hinc ill aeternit '

Ita eniim Satyricus, notans sua, superiora cmpora,quibus Imperato res de Repub.deque imperio pessime meriti, patres patria nominabantur, quasi haec vox a seruientibus ciuibus exprimeretur,Coacte,ingratis, praeter voluntate, i, cari te oportetistit a conuenit patrem patriae, cum talis inuentus fueris multis beneficiis erga patriam impcnsis, non te hunc titulum

198쪽

titulum praeripere, S ita Vocari, antequani sis vel conssct futurum. ALB.

Vetera conquiris, Marce .sihil de his dicens titulis, quibus reges hodie nostri utuntur. Vides Regem Gallorum,

Christiani tmurata. regem Hispaniarum Cathomuin, pasti m nuncupari Pontifccmicro aximum omnes sanctis sim Voccnt nomine Te ego Vagantem , Marces inter veterum Regum cognominarcuOCO ad haec tempora,

ut dicas, quid de istis sentias. M A R. Atqui non crat dissicile, Alberte, meam ex stiperioribus cognoscere sententiam. Si tamen de hoc aliquid dicendum est apertius, approbo hos titulos ab aliis ictatos nostris Regibus.

Nihil enim habet tumbris, ostendere se sub Christianissimi MCatholici vocabulo pro Christi ecclesia aduersus

harrcticosi infidelos pugnare paratos Pontifex cro Romanus, etsi ab aliis audiat te tricii In um Vocari propter ossicium, quod sanctitarciniummam deiiderat ipse tamen in rescriptis Vocat sesteruumseruorum Dei: quia

in Episcopo nihil potest vera humili-

199쪽

eminemissiimus, quo Persarum reges dein epistolis es edictis olim utebam tur. ALB. Qui titulus iste, Marce)nain ide3M It ehum. M A, Iste ipse Albe te Maxim quodam tempore in illis Rcgib fuit potentia: Romanae tamen neutiqua par, cui totus fere orbis suc- 'cubuit. Negabant Persarum Reges quenqua in Imperio suo esseliberum, sed omnes Regi0s esse seruos, praeter seipsos Moxorem. Itaque Persarum suberant imperio,Regem ut heruli bebant, dolieri nomine nucupabant,

praedicatio Regis de illis, ut deseruis

erat. t Romani neminem Domi 1

num Vo Cabant , ne Imperatorum

quisquam Romanorum id sibi nomen assum iit ante Domitianum. Ille priimus id nomen appetiuit, Musurpauit nam cum quaestoribus suis dia staret epistolam, quam emitti ab illis. vellet sic exorsus est D manu Do minm Deusque noster Hac eius cupidi λtate perspecta, sequuti sunt postmo dum ceteri vi de eo homines, ut is Domino Deo que nostro loquebantur. ALB. Inui scilicet M A R. Cre-i

200쪽

do,praeter paucos, qui lucri sui caussi eius potentiae adulabantur. 4B. Oinsignem impudentiam. Non solum

Dominum, sed etiam Deum se dici voluit. M in Existimabat se Diis a rem potestate , quia magnum qui ta-

tum magnum legionum numerum alere poterat. Haec tamcn nominae

arrogatia plena, Nerua succet rinita perii renuit. Hinc ille inquit in epi .grammaterest hic Dominiu,sed perator, Sed iustissimu omnium senator.

Melior haec laus in Iusti nomine,si in Domini. Nam iustitiam exercere recta tantum possim ingenia, domi Dari etiam improbi posthiat. Hic mitissimus omnium Imperatorum fuit, 1aec nostrae religionis hominibus iniquus, qui superioru principii Vitio extremis X cpli S necabatur. Ipse quenquam Iudaicae silperstitionis accusari Vetuit, Vt est apud Dionem quod de Christianis est intelligendum,qui Videbantur orionaem religionis suae a Iudaeis dux ille . Veteres autem Iudaeos nunqua prohibuerut Romani,