Compendium manualis controuersiarum huius temporis de fide ac religione. Authore Martino Becano Societ. Iesu theologo. ..

231쪽

aio LIBER I. CAP. VII.

r. O Vaestio est, an liceat inuocar sanctos in ello existentes sub

hac tormula , quam usurpant Cathoiiet , Sancta μaria ora pro nobis et Sani te Petre Ora pro nilas et Omnes Sancti inoeercedite no nos s. Nos affirmamus. Prim 6,

quia antiqui Patres suo exemplo id nos docuerunt, ut Nectarius, Ephrenta, NatianZenus, Nysianus, Ambrosius, . Chrysostomus, Hieronymus, Augustinus, δέ quotquot postea secuti sunt. iseeundo, quia haec inuocatio totius Ecclesiae eonsensu approbata est. Tota autem Ecclesia errare non potest. Tertio, quotidie fructum inde experimur. Nam multi, inuocatione huius vel illius Sancti, consequuntur sanitatem eorporis : alii donum castitatis: i alii illustrationem intellectus: alii alia beneficia. Res serta est, quae nisi te- mere negari non potest. QMarto, con-: stat ex seriptura, pium ae utile esse, inuorare Sanctos in hae vita mortali existentes . Hoc enim fecit Apostolus, Coloss4. a. Orationi instate Orantes simul

232쪽

& utile est, inuocare Sanctos eu Christo tegnantes, praesertim cum h rum intercessio non minus emax sit, quam istorum. a. Aduersari i, qui more suo mu- temnunt antiquos Patres,eonsensum Ecelefiae, & tructum pietatis, multa obiiciunt. Primo,quqd inuocatio Sanctorum sit iniuriosa Deo, qui solus vult adorari. Secundb, quod sit iniuriosa Christo, qui solus est: Mediatox Dei εc hominum. Tertio, quhd sit signum dissidentiae, quia quando eo fugimus ad Sanctos, videmur dissidere Deo ει Christo. Garto, quod sit res

inutilis, quia sancti in caelo non audiunt nostras orationes, neque seiunt,

uid bie apud nos agatur 3 ideoque

rustra illos inuocamus. 3. Sed haec a Numenta nullius m menti sunt. Et sane si tria priora val xent contra nos, valerent etiam contra Apostolum. Aquἡ enim oppugnantis inuoeationem Sanctorum in terra mi- litantium, quam Apostolus usurpauitsae inuorationem Sanctorum in caelo triumphatium, quam nos usurpamus. Nam si haec consequentia, bona est. . Solus Deus vult adorari r Ergo non licet inuocare sanctos in erio. etiam

haec erit, Solus vi kt adorari r

233쪽

Ergo non licet inuocare Sanctos in terra. Nam particula Solus, nota minus

excludit hos, quam Item, si haec est bona, Solus Christus est Mediator: Ergo peccant Cathplici, inuocando Sanctos in eaelo I euam. haec erit: Ergo peccanr. aduersiarii, inuocando Sanctos in terra. Denique si sequitur, Catholici, inuoc nr Sanctos. in caelo: Ergo diffidunt Deo & Christo; tequetur etiam , Aduersarii 4n uocant San- . ctos in terra : Ergo' diffidunt heo de Christo. - . In quarto. suppo iunt, Sanctos in e lolion audire nostras orationesi neque scire,quid apud nos agatur. E quomodo id pxobani3 Ineptissime, ex

nis Scripturae locis. Iob I . a I. Sive no- bitis Dirinr filii eius, siue ignobiles, non im Et Ecclesastae s. s. Uiuentes sciunt δε ese morituros e mortui vero nihil nou νunt amplius. Et Isaiae 63. I. . brahamnesiluit nos, O thrael ignorauit nos . Qinae, testimonia tithi Iad rem faciunt. Non

enim disputamus hic de hominibus.

. qui tempore veteri. Testamenti eran tu Limbo vel in inferno , sed de Sanctis . qui tempore, noui Testamenti sun is caelo. Esto, priores ignorauexint, quae tac fiunt, non sequitur inde. etiam posteriores ignorare. Nihil ergo

234쪽

3. sed instant, quomodo Sancti ineaelo possunt cognoscere nostras orationes , & interna desideria 3 Ego v1- Cimin quaero , quomodo Sancti in hae vita possunt cognoscere arcana alioru-eonsilia & molitiones 3 Samuel cognouit omnia , quae erant in corde Saulis. I. Reg. I9. Elissus sciuit omnia,quae a fanaulo absente erant perpetrata. 4. Reg. s. 26. Item omnia secreta consilia Regis Syriae. Reg. 6. 9. Daniel sciuit occultum somnium Nabuchodo-hosoris interpretatiqnem illius. Daniel. a. 26. Petrus Apostolus seiuiti, occultam fraudem A naniae oc sapphi- itae Act. s. r. Denique,quae non cognouerunt Prophetae, quae ab oculis hominum erant abscondita λ Si haec potu runt fieri in terra , cur similia non

possint fieri in caelo CAPvT VII i.

Sacramentis. ω

menta : alia vetera seu Μosaica alia noua, seu Euangelica . Veterasint haec. I. Circumcisio: a. Agnus pascha- Iis. 3. Purificationes ab externis immunditiis. . Eapiationis E peceatis. I. Consecratio sacerdotum. 6. Esns

235쪽

panum propositionis. Ita D. Thomas in I. a. qua . Ioa. artic. s. Noua sunt, Bapti simis, Confirmatio, Eucharistia, Poenitentia, Extrema Vnctio , ordo, . Μatrimonium. Vetera fuerunt umbra seu figurae nouorum . Ac primo Ci euncisio fuit figura Baptismi. a. Agnus Paschalis de eius panum propositionis. figura Eucharistiae. 3. Purificati nes & Expiationes,figurae Poenitentiae. . Consecratio sacerdotum , figura ordinis. Nulla tamen fuit figura tan- firmationis , Extremae Vnctionis, de Matrimonii. Causam assinat D. Thmmas loco citato. Nos hic agimus de. Sacramentis nouis seu Euangelicis. Aer. de nomine saeramenti. 2. De defi- .nitione. 3. De causis. 4. De effectu. s. . De numero . De quibus inter nos Maduersarios disreptatio est.

g. M Omen Sacramenti aliter sumitur apud profanos authores; aliis ter in scriptura. In Scriptura idemia significat,quod Mysterium Et sumitur' dupliciter. r. Pro re arcana seu abscondita. 1. Pro sisno rei arcanae seu absconditae . Priori modo, Incarnatio verbi. de Vocatio gentium ad fidem,vocantur

rictamenta seu mysteria, id est, res in iacan.

236쪽

DE sACRAΜENTIS. aas I areano Dei consilio absconditae, quas nemo potuit agnoscere, nisi quando Deus per Prophetas de Apostolos dis gnatus fuit eas reuelare. Ephes. 3. 3. Ec' Colossi .a6. 3c I. Timoth. a. I 6. Post riori, intrimonium Adae & Euae, dc . . somnium Nabuchodonosoris dicun- tur Sacramenta seu mysteria, id est, s gna rerum arcanarum seu abscondita-

trimonium Adae di Euae significat eon- iunctionem Christi eum Ecclesia : EO somnium Nabuchodonosoris, succeia' sonem quatuor regnorum. Hoe poste-l xiori sensu nos dicimus, Baptismum,l Eucharistiam, εe reliqua iam recensita, esse Sacramenta seu mysteria , id est, signa rei arcanae seu absconditae , non euiuscunsue. sed internae gratiae seu sanctitatis, ut iam explicabitur.

Definitione Sacramenti.

3 C Atholici se definiunt: Saerammatum est signum causa gratia. Vel, Ut res sensibila.qua ex mei insiturione, b.i vim signi .indi ct esciendi gratiam. ae definitio conuenit nouis tantum

Sacramentis, non veteribus. Nam vetera significabant quidem gratiam, sed non efficiebant. Noua de signifieant de efficiunt: non ut causae'principales,sedi ut instrumentati . ae 4. Ad-

237쪽

226 LIBER I. CAP. VIII. . Aduersarii & a nobis,dc a semi*- tuo discrepant. Nam aliqui sic definiunt: iacramentum vi promistio gravera, externosigno an exa est, ut Lutherus. Alii e contrario sic : υε externum Ignu, leui promissio erat.annexa es, ut Melan- ichthop. Alii sic : Esὶ sumbolum, sere sigil iικm . kiιο avticatur promtylio, ut Her- brandus. Alii sic : in suiuum , quo Ob- lsignatur promsio. v c Cestinus. Alij ali- lter. cini omnes dupliciter refelluntur. 1 Primo, quia nomine gratiae non intel- lligunt internam gratiam seu iussit iam te inhaerentem , sicut nos intelligimus, sed gratuitam peccatorum remissio- lnem, quam Putant in ςo consistere, liquod Deus non imputet nobis pecca- lita nostra, sed quasi pallio tegat & dissi-

mulet. Mod infra cap. I 6. refutabitur. Deinde, nulla istarum definiti num conuenit Eucharistiae. Haste en invia inon est instituta ut remittat peccata

sed vi in homine iusto foueat. eos r- : uel ec augeat 'gratiam seu iustitiam in- lhqrentem. Nam Eucharistia nihil aliud Iesi, quam 'cibus & potus spiritualis,

quo anima reficitur di vegetatur. Ioan: Hε. ss sicut et o cibus N potus corpo- tralis non prodest corpori mortuo, sed vitam' habenti; ita Eucharistia non νrodest animae per peccatum mortuae,

238쪽

Causis Sacran torum.

20s o Atholici agnoscunt quatuor caK- fas, materiam, formam, em cientem,finalem. Materia Sacramentorum est res sensibilis : forma, est vis significandi & effciendi gratiam , quam ex Dei institutione habet res sensibilis, ut supra dixi. Essiciens, seu principa tis author, qui instituit Sacramenta, est Deus. Finis, ob puem instituta sunt , est nostra sanctificatio . Ideo enim instituta sunt,ut conferant nobis gratiam sanctificantem , quam signi-neant. Hoc ultimum negant aduersari j. Aiunt ideo instituta esse, ut excise tent in nobis fidem , per quam iustificemur. Non ita est. Nam fides requiritur ante susceptionem Sacramenti, tanquam praeuia dispositio. Μarci I6. 6. crediderit bapti Im fuerit. saluus erit. et reo non erediderit, etiamsi baptiratus fuerit, condemnabitur. Fides praecedit ; baptismus sequitur . Et

Matth. 28. IO. Docete νmnes gentes, baptiarantes eos in nomine Patris Ece. Prius instruendi sunt homines in doctrina si- dei . ut eredant in Christum Redemptorem ae deinde baptizandi. 6. Et confirmatur exemplis scripturrae. Nam Philippus non voluit bapti-

P. et Zara

239쪽

ars LIBER I. CAP. VIII. Eunuchum, nisi prius crederet in

Christ uni. Act. s. 36. Eunuchin: Ecce una: quis prohibet ina bapti ri 'aurem Philippin t Si eredis ex toto corAe. licet. Et Petrus in eoncione, quam habuit ad Iudaeos in die Petecostes, prilis excitauit illos ad fidem in Christum. ae deinde ad Baptismum suscipiendum cohortatus est, Adh. 2. 36. Et ratio est, quia si Baptismus ideo institutus esset. ut excitaret actum fidei,non prodesset infamibus, qui in illis non potest ex- eitari actus fidet, propter desectum rationis. Vide infra lib. 2. cap. a.

obicitur Primo.

7. C Criptura dicit, hominem iustificari per fidem : Ergo non iustifieatur per sacramenta, nisi quatenus excitant fidem, quae iustificat. Respon- . deo. Non sequitur, quia potest homo iustificari per varias caulas in diuerso genere. Iustificatur enim per fidem, tanquam per praeuiam dispositionem: per gratiam seu iustitiam inhaerentem,

tanquam per causam formalem et pei Deum , tanquam per causam essicientem principalem: per Sacramenta, tanquam per causas instrumentales: pei Christum, tanquam per causam meritoriam. Vide Conc. Trid. sess. 6. c. 7.

240쪽

objur Secundo. 3. R Postolus doeet, Abrahamum mon fuisse iustificatum per Circumcisionem , quae erat Sacramentum veteris Testamenti, sed per fidem. Rom. . Io. Ergo similiter nos non iustifieamur per Sacramenta noui Testamenti, nisi quatenus excitant in nobis fidem. Respondeo. In antecedente su ponitur, Circumcisionem excitasse fidem in Abrahamo, quod falsum est. Non enim exeitavit fidem in illo, sed fuit signaculum fidei iam antea habitae. Pritis enim Abraham credidit Deo,

ac deinde circumcisus est. Gen. I S. 6.& Gen I7. a . Deinde consequentia non valet; quia non est eadem ratio veterum ac nouorum sacram et rum. vetera non conserebant gratiam; noua conferunt. Non ergo sequitur : Abra

ham non fuit iustineatus per Circumcisionem: Ergo neque nos iustifieam iuper Baptismum.

De Effectu Sacramentorum.

X dictis eonstat, quid Aduersiarii sentiant de quid nos. Illi dicunt, sacramenta ideo instituta esse, ut explent fidem. Es quo sequitur,effectum P a . illo