장음표시 사용
311쪽
3. Dices, In duobus illis prxceptia Decalogi , I Lon moechaberis, Fc PConsur tum facios , prohibetur contentas in Concupiscentiam uxoris rei alienae: Ergo in hoc praecepto , quod in eodem Decalogo co= o pisces, Pror . diibetur motus concupiscentia: sine consensu ; atio a ii idem bis prohibetur. Rel pondeo. In duobus pilor ibi s lprohibetur adulterium & furi u , quod externo opere comi Miritur , ita alio,' quod solo consensu perficitur. Volis. enim Deus significare, non solunae: peccari externo opere, sed etiam instterno consensu, ut explieat Christus Μattit. S. 22. l
. Egiam illud praeceptiam, T sistra l
Dominum Deum tuum ex toto corde tiae,
seruari potest. Certh David de alij seruaru nr , Psalm. Ii 3. Io. In toto corde meo
exquisiuite. Et 3, Reg. I4.3. πω fuisti sicut seruus meus Dauid , qui ad uit mandata mea, ct sicinus eli nis in toto cor. Et .Reg. 23.2s. do Iosia. Simitu liui non fuit ante eum Rex , qui reuerteretur ad Dominum toto corde suo .is in tota ani- ima sua. in υniuersa virtute tua, iuxt
omnem legem ' disi Idem dici potest de Abrahamo, Moyse,Samuele, Filia, tere- lmia, dc aliis Proplietis. Idem de B Vi r- sine,
312쪽
DE OB ERVAT. LEGI s. 3ottine, Apostolis, Stephano, Timotheo, Tito. dc mittis aliis , de quibus prae-
Deut. 3 . 6. Circinneideecor tuum. cor seminis tui, υt diligas eum in toto corde. in tota anima. ut sinu υιuere.
s. Dices, Diligere Deum ex toto corde, nihil aliud est . quam totum cor nostrum quantum est, in eo solo diligendo occupari. Hoc autem in hac viata fieri non potest. Respondeo. Alius si sensus illius praecepti 9 nimirum vitiligamus Deum ex toto corde, id est, i diligamus ea Muper omnia , v x pr - ' eramus illum rebus aliis ; ut nullius ei amorem, Dei amori anteponamus; . t nullius creaturae amore vel timore Elimus Deum offendere, ec ab illius more recedere. Hic verus ac germa-us sensus est: Hunc expressit 'posto-as Roman. g. 39. vita creatura poscite 's se arare a charitata Dei Et Christus Iastir. Ita. 37. Qui amat patrem aut ἔ- em plus quam me, nob me dignu).
II i. CONCLUs Io. 6. Tota lex Decalogi seruati potest, homine iusto. Primo , quia si duo
'arcepta, quae videbantur omnium
mei illitia . seruari possunt, cur non iam reliqua Secundo, qui dili elestum ex toto corde, praesert illum
313쪽
omnibus creaturis , nee intuitu ullius creaturae vult illum ostendere : Ergo seruat omnia illius praecepta , quia si vel unum non seruaret, iam illum os fenderet. At homo iustus potest illum diligere ex toto corde, ut probatum 'est: Ergo potest omnia illius praecepta . seruare. Imh,si proprie loquamur, haec
duo , amare Deum eN toto corde. & manis
data 'Dei custodire, vel reipsa idem sunt, vel certe alterum cum altero necessario connexum. Fieri enim non potest, ut quis diligat Deum ex toto corde, de non seruet omnia eius praecepta. Hi ne in Scriptura fere semper coniungun
. Obij ci solet illud, Actor. I . Io.s uid tantatis impone e iugum super ceruseces disi ulorum, quod neque patres v rr, neque nos portare potuimu/ ' Respondeo.
Apostolus ibi non loquitur de lege Decalogi, de qua hie disputamus , sed tantum de ce Oniali. Contendie enim Christi alta non esse obligandos ad circumcisionem &similes eeremo- Inias Iudaicas,duplici exeausia. I. quod: Vsint iugum graue, dc importabile. a. quod sint inutiles ad iustificationem. Non intelligit autem iugum absolutὸ importabile,sed quod aegrhae dissiculter portari possit. Nam si omnino por-' uri
314쪽
tari non potuisset, falsum esset, quod seriptum est de Zacharia & Elisabetha
Lucae i. 6. Erant ambo iusti amte zeum. incedotes in omnisin mandatis oe iusti ua -- tionibus vomini sine quereia.' . IV. CONCLUSIO. . Homo iustus non est liber ab obligatione legis Deealogi , ut fingunt Aduersarii. Nam Christus expresse dieit Matthaei 13. 29. Testite iugum meum vos. Et cap. I9.I7. Si vu ad vitam ingredi . serua mandatα. Et Ioat .as. I .
vos amici mei estis . si feceritu qua ego ρ-- Et Apostolus Iacobi a. 3. Si tamen legem perficitis regalem An hic di- .eent Aduersarii 3 Non tollimus jugum tuum super nos, quia importabile est. Volumus ad vitam ingredi, sed per solam fidem , non 'per obseruationem ' madatorum. Sumus amici tui, etiamsi non iacimus, quod praeeipis. Nolumus perfieere legem legalem. Plane nouum Euangelium. s. obiicitur illud Gal. 3. I 3. christus ms redemit de maledicto legis. Respondeo. Aliud est. Christum liberasse nos ab obseruatione legis, Iuod meritol n gamus : aliud, redemisse nos de ma-
levictio legis, quod eum Apostolo anserimus. Nam per sua metita obtinuit
315쪽
go LIBER I. CA=. xv Irt nobis gratiam , per quam possimus gem implere, di maledictionem eu
io. obiicitur & illud I. Tim. r. s. usto tex , sed ri En subditis. Respondeo. Duplex est vis repotestas legis , ut recte uocet D. Thomas in I. a. quaest 96. art. . de alii passfim. Vna directiva laltera coactiva. Lex ergo posita est Omnibus, ta in iustis, quam iniustis, quoad vim direct tuam; quia scilicet dirigit 6c praescribit. omnibus, quid agere vel non a cre debeant. At quoaci vim coacticia:ai, non est posita iustis, sed tantum impiis; quia iusti sponte, libenter, & alacriter ex instin 'u charitatis factum ea , quae a lege praescribantur, nec is pus eos esscogere ad legis obseruationeiri. Impi icontra, saepe tecalcitrant, & a le is obedientia se subducunt, idebq, qtio' dammodo cogi ad obsequium debenti C APUT XIX.
I. Vestio est, An homo iustus,eum Q gratia Dei, possit facere bona
opera, quae apud Deum meritoria lint, vitae aeternae Negant Aduersarii, quia Putant pecca tam originale manere in
Jominibus iustis, eius contabione
316쪽
, infici de eontaminari omnia ipsorum
opera, ita ut potius mortem merean tur, quam vitam aeternam. vide Caia uinum lib. a. Institui. cap. I. parag. s. Et libro 3. cap. Is . parag. 3. Nos contra
asserimus. Primo, quaedam iustorum, opera esse bona,honesta, & Dςo grata. . Secundo , eadem esse metitoria vitae
i a. prior pars assertionis probatur ex contrario fundamento. Nam ex fide certum est, omnia Deccata tolli in iu- stificatione, & infundi gratiam seu iustitiam inhaerentem, quae facit hominem Deo gratum , iustum M sinetum, vi cap. I 6. probatum est. Unde sequitur, sicut ab homine iniusto procedunt opera mala, ita a iusto procedere bona & Deo grata. is spectat illud Christi, Matthaei τ. I s. potes. arbor boaris malos fluctus facere: seque mala bonos fluctus facere. Et Ioa. Is . . sum vitis, vos halmites: qui manet in me.
t O ero in eo ofert fuctum multu . Hinet colligo duo argumenta. unum: Arbori bona non potest facere malos fructus et sed homo i ustus est bona arbor, psal. I. I 3. Ergo homo iustus non potest:
. facere malos fructus. ; Alterum: Omnis palmes, qui est in foecunda vite potest facere bonum fructum ρ sed A-i postoli erant palmites in Christo, tan- t V quam
317쪽
hos UBER I. CAP. XIX. retiam in foecunda vite , Ergo poterant facere bonum fructum. Idem est de aliis iustis.
R pondeo. Non loquitur Prophela..do ibistis , led de impiis : nec de omnibus sed tam una de Iudaeis : nec de omnibus illorum operibus, sed i funide sacrisidiis iaco mentis , in quibus illi maxime sua in iustitia in collocabant quae ramen Deus execrabatur, iuxta illud Isaiae i. i 3. ' Me offerat M ultra. saeris, tum frustra : ineensum abomisustiss n ibi, . Deinde obiicitur illud Ecclesia sis
non debet intelligi de peccatis mor Ialibus, quia de illis scriptum est I. Ioan.
' non facit, ad devenialibus , iuxta illud Prouerb. 2 .i6. Seριies in die cadit iustin. , resurget. Et Iacobi ιn multu of
s. Posterior pars probatur, quia vita aeterna in scripturis vocatur mer-ees , seu praemium bonorum operum,. 31atthaei s. ra. Gaudete exultate, quoniam mores votra copiose eis in caelis. Et eae. D. 8. voca verarm . oe redde istis
318쪽
certaisi,cursum sonsuri maui, fidem stri ue In reliquo reposita est mihi corona iussina. .
s. Vita aeterna est h2reditas r redhaereditas debetur filiis, non ex meri Nu sed ex iure: Ergo &e. Responὸeri. Est haereditas, respectu infantium, qui Eim Baptismo moriuntur. Est haere,. ditas di merces simul, respectu adul- . toruin , iuxta illud Coloss. 3. 23. ἀ-
cunque facitit . ex animo oteramini. si uemomino. 9 non homi bin: scientes quia amomino accipietis retribiationem hareditat. Nec hoc mirum videri debet. Pri-
mb , quia adulti non sunt filii Dei per
naturam sed per adoptionem. Deus autem adoptauit illos .cum hac con- ditione, ut non. adirent . haeredita orem, nisi vellent mandatis Dei o temperare. & obtemperando haeredi-
319쪽
de Christo. Nam iure haereditatis,t sapposita unione hypostatica ) debebatur illi gloria corporis & exaltatio nominis , dc tamen suis meritis eam obtinuit. Philip. 2. LII. OBIECTIO.
T. Scriptura dicit, nos esse seruos inutiles. Lucae I . Io. Cum ieceritu omniα-pracepta sunt vobis, dicite : serui inutiles sismus. id ergo meremur Nihil. Respondeo. Hinc apparet, quo modo aduersarij abutantur Scripturi S. Paulo ante obiecerant, nos esse filios, 'di vitam aeternam deberi nobis titulo haereditatis, sine ullo vostro labore. Nune obiiciunt. nos esse seruos inuti-Ies. quibus nihil debeatur. Nimirum hoc agunt, ut veritatem oppugnent, quocunq; modo id fiat. Deinde,su rora ipsis, an Christus vocet illos seruos inutiles, qui seruant omnia praecepta, an eos.qui non seruant 3 Si prius, ergo servi Dei possunt omnia praeeepta seruare; quod est contra Aduersarios. Si posteri , nihil contra nos concludiatur. Fatemur enim eos, qui nori seruant praecepta, seruos esse inutiIes, MI ori mereri vitam aeternam , cuiusmodi sunt Lutherani & Caluin istae. F. Sed ad rem verba Chrisu posi
320쪽
sunt habere triplicem sensum. Primus est, nos ex nobis esse seruos inutiles squia tametsi laesamus omnia,quae Iv-cepta sunt, non tamen nostris viribus. sed gratia Dei facimus. Ita explicat Ain brosius lib. g. in Lucam. Vnde dupliciter possumus nos ipsos considerare. Primo, quoad nostras vires, qua, tenus ex Adamo nascimur; de ita sumus serui inutiles. Secundo, quoad cooperationem diuinae gratiae, suar nus in Christo renascimur ὁ dc ita s
s. Secundus sensus est, nos esse se uos inutiles,respeehu Det,etiamsi omnia praecepta seruemus, quia nullam utilitatem Deo praestamus,nec ipse bonorum nostrorum indiset. Ita exponit Beda in Commentario.Hinc etiam
pater, nos posse vocari seruos utiles de inutiles: Vtiles, respectu nostri, quia quidquid boni facimus' per obserua
tionem m.1datorum, cedit in nostrum commodum 8e utilitatem e nobis serimus Ec metimus. Inutiles, respe*a
Dei, quia nihil utilitatis illi aeredit ex
nostro labore 3e industria. Io. Tertius sensus est, nos esse se uos inutiles, etiamsi omnia praecepta exequamur; quia nisi Deus liberali pacto nobiseum conuenire voluisset,