장음표시 사용
61쪽
mus , siue bibamus, ves quid aliud boni operet r.
paratus, semper est nos decipere , & ideo ista noctili. fantasmata dicuntur,ac deceptiones, de q uib us loco Nota. de suo. Hic quia mentio facta, est de nocte,idcirco ve- nocte. lina sciatis in secta sex diuidi, In sero: Conticinium; sint M'' Intempestiuum: GalIicinium; Crepusculum,& ma- icissiην --Sero,cst quando Nox imminet , idestantequami vadant cubitum homines ; Conticinium vero quando homines cubitum vadunt, idest ad dormiedum i Intempectivum autem,quando homines, vel omnia ciuitat iacent, , quis non operatur; Gallicinium,quandoticinium. galli voces emittunt, siue cantant; Crepusculum vec quando lux, est inter Diem, & noctem, de dicitur po H a Creperon,quod dubium sonat. Hinc dubitari s let, an Dies, vel nox dici debeat, cum mediet inter utrunque. Mane quid sit nunc audite,illud enim ap pellatur, quando aurora, idest lux est orta de ten
bris. O Creator ergo omnium rerum , quaeso cominprime, idest interime hostem nostrum, idest inimucum , ne corpora nostra Ob eius tentationes, vel de Die, vel de nocte polluantur,siue faedentur.Fortunati illi,qui minime expectant sibi prouidere lucis elapso termino, scientes, quia venit nox, quando nemo
potest operari, sed dum tempus habent, sibi cauent, di quod minus in se possunt, de sui Praesulis clemenistia simul ita dicentes,confidunt.Te lucis ante Iermianum,rerum Creator poscimus, &c. idest, o Deus sis noster custos in quiete nocturna,pelleq; a nobis ilI siones somniorum, nec no somni nocturni polluti nem , quae hoste nostro suggerente, nobis interdum contingit. Somnia insuper, quae de nocte imago veritatis videntur esse, cum non sint, fantasmata quoque,hoc est illa omnia, quae nobis dormientibus, α somniantibus Occurrunt,& aliquando ad immundiatiam protrahunt. Merito igitur petere debemus, illa praetacta,
62쪽
praetacta, Dei, pretesidio a nobis auerti his verbis: Ionge sit a nobis,&c. Nam,& rationi, omnibusq; bonis nostris operibus, est semper hostis continuus, & aduorsarius, maxime dum tentando aggreditur, aut ciborum appetitu, aut vana gloria,aut honoris,& diuitiarum sublimitate. At dicetis,cum sermo factus, sit de aduersario, siue hominis inimico, num unus tantum dicendus Θ Respondetur, quod non, sed quinq; , SOL videlicet Diabolus,de quo hic: Mundus: Caro: V na gloria,id est Spiritus vanus,& mors, de quibus fit sermo parte secuda discursuum Praedicabilium pag.
Τ praedeclaratus hymnus multo magis dilucidus appareat nobis, in gratiam dictorum nonnulloru de somnio Primo loquemur; Deinde, de hominis inimicis. Quo ad primum, quid sit somnium, audite; Nam nil aliud est quam phantasma in somno factum.i.appa- δε ritio phantastica,sbmno facta, ut Arist.testatur lib.de somno, & vigilia ; solet a Chrysippo sic finiri dicente; Somnium,est vis cernens, & eXplorans, qua hominibus in somnijs significantur. Verum dicetis, somnia unde originem ducunt, siue trahunt Θ Responderi potest, quod a causis quinq;,Vt Sei aphicus Doctor Bonau. lib. I t. distinct. 7.par. a. Artic. I.q. 3.scribit . Quaedam enim contingere dicuntur ex corpo- Doct. soris dis Ositione; Quaedam cx mentis solicitudine ; navem. Qtiaedam ex Diabolica illusione ; Quaedam vero ex Angelica reuelatione ; Tandem quaedam ex diuina visitatione. Prima duo somnia, futurorum, sunt prae-G sagia,
rum causas iDiuitiaco by Corali
63쪽
sagia,& caussa ui in nobis habent, ut illa,quae ex eo poris caussis, signa sunt infirmitatis. Quae aute somnia, ex mentis solicitudine contingentia, eorum signa sunt, ad quae facienda . vel desideranda, nostra inclinatur affectio. Quae vero somnia, quae Diab lica fiunt illusione, nullius sunt roboris,sicut nec Auri spicum diuinationes. At somnia illa, quae a bonis Angelis, aut a Deo fiunt in nobis, proculdubio, mgna vera sunt,de quibus non hic, fit sermo, sed de iulis ex Diabolica illusione prouenientibus . Nunc properandum ad inimicorum hominis numerum quinarium. sunt enim quinque, ut alias tactum, nempe Diabolus: Mundus:Caro Spiritus vanus,& Morru Unde Diabolus tuterpretatur demues, eo quia deLfluat, siue spiritualiter, & localiter corruat, & diciatur Diabolus a dya, quod est duo,& bolus, quod est morsus, siue mordens, eo quia mordeat, & duo occidat , corpus scilicet, & animam, sugestionibus,&tentationibus suis. Hinc homini, multis dicitur nocere modis, videlicet per violentiam quandoque, corpus exterius ledendo, sed permissiue, ut patet de Iob.quandoque etiam intra membra effective,ut patet de obsessis. Solet insuper, modis alijsquatuor hominem decipere, suadendo bonum, sed per maIum, verbi gratia cum homini instabili, Religionis ingressum suadet, & hoc postmodum, ut Apostate i. Secu-do malui suadendo, sub boni specie,ut peierare , Pro
rebus conservandis, alterius; Tertio, bonum dis uadendo, tanquam nocivum : Quarto malum dissi dendo, ut ducat ad peius. Secundus hommis inimicus, est Mundus, qui oculis nostris valde vagus, S amatoribus suis pulcherrimus,diuitijs plenus, honore, gloria,vanitate,& malignitate, quibus homo proculdubio, ibi sistendo, decipitur; Tertius inimiacuo, est caro, quam pascimus, nutrimus, & regimus,
64쪽
sed valde sortis noster inimicus, quia intrinsecus nobis, & nimis intimus, ex quo praui affectus, & effectus oriri dicuntur, qui ut rationi repugnanteS, causa sunt, nostrae perditionis. Quartus inimicus est ua . na gloria, quae, & intrinsecus , & extrinsecus apparet, & ut ventus subtilis, summopere nos afficit; ULtimus inimicus hominis,est Mors, quam unusquisq; abhorret valde, quiainimica naturae. Magna igitur deberet esse homini consolatio, & ingens gaudium , dum ab hoc fallaci mundo recedit ad maius bonum acquirendum, beati nanque illi,qui in Domino m riuntur. Quare Deus Rogandus, ut nobis succurrat, ne nobis inimici nostri dominentur. Haec satia.
OMINE Deus meus, qui alias benignitate tua, mihi valde propitius suisti, ad sis quςso precipue, ut hymnum undecimum ad tui honore me amq; utilitatem adamussim valeam explicare, ex te enim omne bonum,
ut a Patre luminum. Eia ergo Nobilissimi Auditores, Deo duce, hymni praesentis Materiam accipite, quae est nos iam somno completo delecto , hoc
est de peccato debere surgere , iuxta illud Apostoli, i
Roman. I 3. Hora' est iam nos de somno surgere. Vnde dicimus hodie. o Deus Pater, postquam resectis artubus, idest ex quo membra nostra repleta, ac plena sunt, nec non somno reparata, quaeso concede de lecto nos surgere, & peccatum spernere, siue re- Iino uere, ad re ipsum laudandum ; am non est speciosa laus in ore peccatoris.Vnde subditur, deposci- 'nus te, sine obsecramus Patrem adesse, idest praesen-G a tem
65쪽
tem nobis canentibus, liue laudibus extollentibii. tuam Maiestatem: spreto tamen cubili,hoc est dere licto peccato, nec non Mundana delectitione,& hoc pro tanto desideramus, ut te lingua primum concinat, siue laudet,nec lingua solum, sed cor, ut mentis ardor ambiat, ac circundet, tu Saturi sis exordium . idest Principium actuum sequentium,& operum. no strorum. Verum ad hoc obtinendum, cedant rene
brae lumini, idest peccara, & obscuritates nostrae a nobis recedant, & sic. dent locum lumini, hoc est Christo, noxqι diurno sideri, idest Dila lux cedat nobis, ut c um diuino sidere,hoe est cum Christol cum habeamus; Nam Christus, est sidus, nostris reqfulgens sensibus. Hoc pro lato desiderare debemus , Ut culpa, quam nox intulit, idest Diabolus non im Din. mitendo, sed sugerendo, recedat a nobix. Hic v lim notetis, quod Diabolus, ut perperam sunt multi opinati, non est caussa nosti Ueccati, arnostra volMn. . tas deficies, non enim est peccatum nisi voluntari ' ' At dicetis, si non est caussa peccati hominis, quo ei ML go modo culpa in primos Parentes alvortauit Re spondetur ad hoc, quod non fuit factum per immih sionem, sed tantum per deceptionem, Oa errarune Primi at lecti, Parentes. Qigare labescat siue evanes cat, ac destruatur lucis munere, hoe est Dei dono, in nobis culpa talis. in cuius rei signum. precemur ita supplices,ac humiles, Deum, ut noxas omnes, idest
Tes OmneS nocentes , vitiaq, omnia nost aiamputet,
ut in perpetuum ab ore canentium , idest fidelium Christianorum, digne laudetur. Eia ergo sommus,
ac torpor inertiae , siue accidiae nostrae, ad bonum operandum, recedat a nobis, ut sobri j existentes, re
in orationibus vigilates, ipsi Deo g'ti simus.Quod, de facili, conseque inur έ ubi primum lingua nostra concinet, hoc est corde credet, ipsisque ut interiori r spont
66쪽
spondebit. Mihi igitur petenti Domine Deus, quaeso succurre, ut tenebrae locum dent lumini, & gratia tua diuina, menti illabatur meς,quia tunc culpa Orn-nis mea, defitiet, & omnino euanescet, & ita similis ero minime descendentibus in lacum,sed hic, it in futuro, te Dominum meum laudabo, eo quia non auertisti faciem tuam a me seruo tuo. Amen.
quia caussa mortis humanae Vitae , inon secus arbitror, & sortius , pe catum' esse fugiendum, quia mortis
stipendium a Nam hoc rationalis anima, Dei gratia priuari dicitur , nec no per ipsum,mori spiritualiter,ut habetur EZec. 18. Anima, quae peccauerit, ipsa morietur. Et Sapien. 36. ait, quod homo per peccatum,anima suam Occidit: Dei beatitudine priuatur, idest gloria, po testatiq; Daemonum traditur, ideo quasi a facie colubri, homo fugere debet peccatum, ne in aeternam mortem labatur. Hinc Tobias suo dicere consueuit filio:omnibus diebus vitae tuae, in mete Deu habeto, di caue ne aliquando peccato consentias, & Domini Dei nostri mandata praetermittas; Hic notetis velim n ultorum excpla peccatorum, qui propter sua, sunt 'Peccata puniti,ut Cayn, Farao, Nabu codonosor, So- doinitae, Egyptij, &Israelitae; Vnde Isaias 26. dice- ID.26. bat. Hic est omnis fructus , ut auferatur peccatum, quosci ui fimus, eo quia libertatem amittamus iam 'tiram, ut habetur Io. i. Qui facit peccatum, seruus
67쪽
est peccati. Insuper, peccato nonne incurrimas incit; Ioau. t. perpetuam ξCerte sic,ut est legere apud D.Ioati. Tuang. r.&in peccatis vestris moriemini ; Separ mura Deo,&ideo dicitur: Peccata vestra diuiserunt inter me,&vos; In reprobum tradimur sensum. R Ilam. I. man. n. adidit illos Deus inreprobum sensum, ut faciantea, quae non nouerunt . Salus nostra recedita nobis, ut Psal.ait:longe a peccatoribus salus; Sitim,
famem,& similia patimur iuxta illud,merito hςc patimur,qiua in fratrem nostrum peccauimus; Nec pacem in membris nostris habemus Vnde, n est pax ossibus meis a facie peccatorum meorum. Cum it que tot mala, immo multo plura producat, idcirco omni 'conatu nostro, quasi a facie colubri, fugere debemus peccatum.Verum dicetis , num peccatum' a bqno,ut a caussaὸ Mihi quod non videtur, iuxta illud Mam ' Non potest Arbor bona, mactus malas
fabere,&ideo precatum a bono, ut a caussa non est ;Deinde'Agens effectum,sibi assimilat, sed peccatum: bono nin assimilatur,non ergo,&c. Insuper. quod est a bono,est ad bonum finem,at peccatum non sic, ergo.Hic venit notandum. Secundum Scotum lib. V ' μ' - senten. dist. 1 Ruod in mortali peccato,duo con currunt; Vnum positiuum, ut materiato Alterum priuatiuum,ut sermalet Huiusmodi autem priuatio nis,nulla datur caussa essectiva, sed desectiva tantii ;Voluntas vero, quae rectitudinis dandae actui suo, debitrix.&non dat,sic defitiendo peceat,&efficieri . . do ipsa actum positiuum,cui annexa est illa priuatio,
quam tamen per se, voluntas non intendito unde ρη Dyon. .capite ait. Nemo agit ad malum aspiciens , id o caussa illius priuationis, voluntas per se non dicitur : Nunc rationibus formatis, ita dicendum , te Primo primae, quod Saluator noster per Arborem ,
actum intellexit interiorem, & per fructum, actum
68쪽
exteriorem,qui bonus non est, nisi interior actus, sit bonus. Ratio secunda,currit de caussa esticiente non de caussa deficiente. Tertia,& vltima de eo concludit,quod ab emtiente essitiendo,non defitiendo: BO- num autem caussa dicitur deformitatis peccati desiliendo, non emtiendo, & idcirco, non concludit rotio. Haec satiS.
N T E R omnes ut intuenti patere potest hymnos, certe isto, nullus Sanctior, Doctior, Dignior, humulior, eloquentior, ac spiritualior, si
bene,& rite verba attendantur; Napro materia, hymnus iste habet, credere scilicet, unitatem in trinitate, & trinitatem in
unitate, ideo dicit hir; Splendor Paternae gloriae, id sto fili Dei Patris, qui per Patrem gIorificaris, proserens de luce lucem,idest de Patre, siue de te ipso Spiritum sanetum manifestans: Vel proferens, siue manifestans te ipsum tricem venientem in hunc mun- inclum, qui Dei Patris fans, & luminis origo in creaturis splendentis,& o Dies, Si Dei,Diem illuminans, idest Apostolos, qui deinde a te illuminati per pra dicationem alios illuminarui; Nam tu dixisti, quamdiu sum in hoc mundo, sum lux mundi, & ideo ut Vera lux solq; illabere, siue descendo, & inhabita mentibus nostris; Tu enim Paterme gloriae splendor, &micans, id est splendens, propterea perpetim nitore, id est nomine tuo perpetuo, iubar a: Sancti spiritus, infunde quςso nostris sensibus, idest mitte Sancti spiritus splendorem, ut te non Ium vocemus filium, verum etiam in Patrem, quasi dicendum.Ex quo . o
69쪽
fili Dei,& Paternae gloriae, splendor de luce , Iucem
proferens, mente'; hominum illuminans, adueni nunc,ut Sol,& sic tuo lumine perpetuo, & aeterno, infunde,atque immitte nostris sensibus, siue menti. bus iubar, idest Spiritum sanctum, ut votis, hoc est desiderijs, atq; praecibus vocemus Patrem perennis gloriar,idest perpetuae, nec non Patrem potentis mistiae; Tu enim gratiam, & gloriam confers, iure ei omerito perennis Pater diceris gloriar,& Pater potentis gratia . Nobilissimi Auditores, quis nos strenuos,
castos, & modestos facere potest nisi ipse Θ Solus er- lgo Pater poten iis gratiar,& perennis gloriae propterea culpam religet lubricam, hoc est libidinis, siue
luxuriae nostrae restringat fluxum,malaq; Omnia pellat nostra, ne cito in actus labamur malos, sed altus inQrmet strenuos,hoc est honestos,& mores bonos,& operationes, dentes 4; retundat inuidi, idest Di bolia tres frangat, quia ut inuidisse, dictus est primis parentibus in paradiso terrestri positis, ad niale, ita temper faciendum Christianos seclucit. Verum id
tantum orare non debemus, sed etiam, ut casus secudet asperos, idest ipse gloriae splendor, in nobis casus asperos, hoc est ruinas, calamitates, Omnesque perturbationes prosperas, castigatione, ac paterna
verberatione faciat; Nam Pater, dum filium h manitus loquendo castigat, ac corrigit, ad melius. nec ipsum occidit,ita hoc idem precari debemus,d nec gerendi gratiam donet, idest auxilium flagella
sustinendi, ne amplius incidamus in miserabiles c lamitates, siue asperos casus, idest hostis inuidi tentationes. His accessit, quod consolatorem nostrum , idest Spiritum Sanctum orare debemus,ut gubem tmentem nostram in castitate, & fide perfecta, ut scilicet casto fideli, corpore uiuainus, cum sit, quod Deo castitas fideli multum placeat. Unde ut mensu ra, sit
70쪽
ra, sit in fide Eccl. Sancia Catholica subdit. d. calore serueat , idest fides nostra, Spiritus Sancti calore
ardeat,& hoc fraudis venena mens nostra,vi nesciat,
idest fraudis operationes Diaboli, sed Christus nobis sit cibus, non solum quantum ad corpus, verum etiam quantum ad animam; Nam caro Christi nos alit, eiusq; sanguis nos potat; Nec mirum, duobus enim istis pascimur, atq; nutrimur,ideo Christus, sit nobis cibus, & potus noster sit fides. Quare Iarti bibamus sobriam ebrietate, id est moderata Dei audi mus concionem, quia ut cibus inebriat hominem , Dei verbum non secus, inflammgt, atq; accedit hinminis mentem in Spiritus Sancti amore . O quae s bria temperaturaὰ o quam modesta P o quae suauitas interna Insuper ut ebrius memoriam perdit, obliuioniq; omnia tradit, ille non secus, qui gratia Sancti Spiritus plenus, mandatorum omnium mudan rum obliuiscitur. Vultis exemplumὰ Illud: Petri di-cctis, vobis succurrat: Domine, bonum est nos hie esse; Laetus itaque Dies hic transeat,idest praesens hςe vita nostra, cum letitia, & gaudio terminetur una cuDeo Patre, qui Dies vitae nostrae dicitur. Et sicut Christus cibus noster, pudor quoque se habeat vidi . IucuIum, idest castitas velut diluculum, siue ut aur ra luceat; Fides vero nostra, ut meridies; Nanque ut in meridie solis calor seruet, fides ita nostra,vt meridies serueat Spiritus Sancti amore . Crepusculu autem mens nesciat, hoc est, mens nostra, peccatu n sciat, ita ut Aurora cursus prouehat. i. Deus Pater cursus suos manifestet, idest actus, atq; suas dispositio. ncs, prouehatq; filium suum, idest ad superiora ducat; Aurora vero, idest ipse Christus totus, prodeat Cur Ch=ise, idest manifestet, qui Aurora totus nuncupatur , Rus Au quatenus in Deitatis substantia siue Patris, est totus S in verbo totus Pater, idcst in silio, Paterq; unus