Nova acta physico-medica

331쪽

rum topicos diiudicat, eoque magis, dum hi saepe ea exhibent Symplomata, quae vel a vicinarum quoque partium interdum et remotiorum adfectionibus oriri possunt, ut cui parti laesae adscribenda sint, dubium maneat atque incertum, vel dum vix ullas functionibus Corporis Vivi turbas iniiciunt, donec satis diu delitescentes repente symptomatum ultimum, mortem scilicet inserant. Accedit et altera in diiudicando huiusmodi morbo dissicultas. Sollicita cultri Anaton lici in dissecandis defunctorum horum cadaveribus administratio, praetereaturalem quidem visceris cuiusdam liatum oculis distincte exhibet, neque tamen eadem semper inde in serendo iudicio nascitur facilitas,

num ad vitia malae conformationis, num ad cin , arum ad effectus morbi haec visceris reserenda sit degeneratio, nec, quam exoptamus, his in tenebris facem semper praefert mo bi anamnesiis. Crescit haec et in Diagnos i et in Indicationibus formandis dissicultas, dum tanta a conformatione naturali aberi ratio vix ullo sese manifestat in vivis symptomate, quam in defunctis demum conspicientes vix non horrentes miramur. Abundant quidem talibus, quae haec cuncta comprobant, Anatomiae Practicae, observationibus, neque tamen et sequentem adserre morbi mortisque historiam inconcinnum iudico, tum quod haec unica, omnia et singula, quae supra dicta sunt, confirmet, tum quod morbi abstrusi maxime et complicati naturam non nisi post mortem cognoscendam doceat. Puella semestri , honesti civis filia, ineunte vero Anni elapsi sympi matibus febrilibus a dentitione, ut videbatur, oriundis corrupitur, quae post binorum dentium eruptionem aliqum n tigantur, neque tamen ita conquiescunt, quin per o abhine vagi maximeque anomali motus febriles superessent, non quiadem appetitum renitus prost ementes, tamen phlogosi recumrente , agrypnia et anxia quadam inquietudine tenellam misere excruciantes. Actum est, quod agere artis regulae iubent, exiguo tamen Vel nullo sequente levamine. Quarta morbi

332쪽

Mira intestini Ieiuni complicatio, cum Metallas dubia.- 273

septimana manifestatur in inguine sinistro tumor lapideae duritiei, sentim mirum magnitudine increscens, misereque, ut videbatur , dolore puellam torquens, nullis vel resolventibus cedens vel emollientibus, donec post mensem mollities accederet et fiuctuatio. Inflicto tum, ut oportebat, vulnusculo, immanis uxit puris foetidi copia, cuius non fere quantitatem minO- rem tumor rix sublidens eructavit quotidie. Febris superveniens marasmodes, quae praestantissimis restitit remediis, qua

tamen quod mirum dictu infra videbitur 'et appetitus, dum

uberibus puella admoveretur, semper aliquantum constitit, et alvus libera vel lenissimis stimulis obediens, respiratio in omni corporis situ expedita, tussicula haud adeo vehemens, et brevi lenioribus hechicis profligata, convulsionum vix manifesta vestigia suerunt, tandem misellam post paucas septimanas placide e vivis sustulit. Corpusculo emaciato admodum ad sectionem tradito, quo abstrusi morbi clarius innotesceret indoles, in vulnus ipsum primo inquisitum est. Orificium in ipso inguine sinistro stylum eousque admisit, ut ex adversa parte eius cuspis circa femoris trochanterem minorem solis tecta integumentis tangi posset, discissisque integumentis, musculisque separatis, ulcus pure adhuc scatens non in cavum abdominis penetrasse, sed mediam ad usque femoris regionem inter solos musculos, lividum praecipue et caput tertium tricipitis substitisse apparuit. Caries ossis femoris nulla, nec ulla ligamenti capsularis articuli erosio. Remotis, quae, fiscera abdominis recondunt integumentis, praeter Cognitam satis, qua tenellorum intestina ab intestinis adultorum differunt, divertitatem, mira hic viscerum deprehensa est aberratio. Hepatis moles, longe ac oportebat, minor; ventriculus vacuus in praegrandis ad umbilicum fere pertingens, duodenum ingens, intestina tenuia mirum in modum expansa, Crassia more insolito constricta, utraque passim maculis inflammationis putridae seu spuriae Venosae notata. Cum intestina accuratius lustranda a duode Μm a no

333쪽

An de .

no digitis, ut moris est, provolverentur, iamque Ieiunum sere in Ileum transiret, obstare aliquid, quo minus id provolvi posset, sentiebatur, vi tanta, ut hic intestinum fere corpori vertes rarum immersum videretur. NOVitate rei perculsus, quidve caussae subesset, scire gestiens incisor , omnem tractum intestinorum provida manu abdomine exemtum perlustrarit mi. ransque Ieiuni extremitatem non solito gyro in i leum tran ire verum quali in e Cqntortum in regione inter umbilicalem et Iliacam media ipsum perforare mesentertuna, eiu que laminis tectum iisque ascrexum postice emergere, inque Ileum terminam deprψhendyt, ita, ut non nisi dissecto Mesenterio eiusque laminis caute separatis tandem tubus intestinorum provolvi posset. Liberata iic ab annulo praeternaturali mesenterii intestini pars ipsis suis tunicis adeo constricta qd pollicis circiter longitudinem apparuit, ut Vix pennam anserinam admittere videre tur. Aperto thorace pulmo sinister ubique Pleurae ac Dia phragmati ipsa sua substantia arctissime accretus immanem recondidit saccum pure spisso et albido repletum , cuius certe epondus duodecim superavit uncias, pulmone interim dextro optime conformato. . ComparatiS his, quae Anatome clocuit cum ipsa morbi Historia, varia quidem nascuntur magni momenti Problemata: An intestinorum degeneratio morbi cuiusdam effectus, an vitium malae conformationis sorte minus in ter tenellos infrequenS, qui convulsiva Volica obire creduntur An ex intestinorum vitio mala digestio, inde Cacochymia et metastasis purulenta 3 Qui factum est, ut vix excretio alvi sumaminaretur, quae in Colica Pictonum, aeque constrictis intest, nis, tantum turbatur Z.An a pulmone iacta est ad inguina metastasis, an ab inguine ad pulmonem, dum praeter duarum septimanarum tussiculam facile conquiescentem vix ullis pulmonis morbus lignis manifestaretur, hinc initium doterminari non possit 3 An fiente metallati tullis, facta metanali conquiei cens

An decubitus in Omni situ corporis facilis, libcraque res stratio dubiam

334쪽

Mira intestini Iesmi complicatio, cton Metastasi .silia. 277

dubiam reddunt in Empyemate et Vomica lateris adfecti Di gnosin Quorum quidem cunctorum ad saniora Systematicae Medicinae Principia facta dilucidatio non exiguam in abstrusorum morborum Diagnosi, indicationibusque formandis adferre posse videtur utilitatem. Normiargam missa d. I s. Febr.

OBSERVATIO LVLL

. Vermibus per nares excretis.

Tvide libelli nostri initium potius faciamus, quam ab accur .ra. rei, quae ad illum componendum nos invitavit scribendique materiam praebuit, enarratione' Nulla enim res magis iuvat a vietque rem medicam diligenti omnium, quae accidunt, observatione, similium inter se comparatione, causarum ditarum indWatione; neque aut . naturae scientia, aut morborum pellendorum peritia nostra aetate crevit alia ope magis, quam indefessa virorum doctorum, i qui, quaecunque Vidissent, observassent, usu experti essent, litteris consiςnarunt, assio duitate admirabilique p*rspicacia. Hoc istur agamus, pram clara summorum virorum exempla secuturi, imitemurque hoc in libello eos Medicos, quos CELSUS dicit iis temporibus floruissh, quibus medendi scientia sapiotiae pars habita fuerit, morbo

remque curationem cum naturae contemplatione coniunxisse: hanc rationem ipso viro, quem laudavimus, summo commendante. Issa erum, addit, 3 turiae vera contemplatio quamvis nm faciat me '.icum, aptiorem tamen mediciniae reddit profectum. kerique simile est, et Hippocratem et Erasistratum, ei quicunque alii, n m conteriti febres et ulcera aSuare, rerum quoque naturom eas aliqua Far te Ierutati sunt, . . έ - M in 3 non

335쪽

non quidem medicos fuisse, verum ideo quoque maiores medicos exstitissea . Haec ille sapienter, ut omnia, et vere. Nos vero ad rem ipsam explicandam progrediamur.' ,

Venit ad me senex, annos LXVII. natus, sale coquendo vimam quaerens ; vehementissimis se capitis doloribus inde ab octo diebus cruciari, immo ad rabiem sese abripi eorum vi, queritur. Cui dum consulere meditor, dextrum oculum, dextram capitis partem, os faucesque valde intumuisse observo. Adhibui, quae eiusmodi in morbis adhiberi solent, omnia; sed irrito eventu. Tum, id quod in capitis doloribus plerumque fieri iam CELSVS docuit b), nos hic ex alia causa accidisse docebimus, sanguinis cursus ex naribus adest: triduum manet: nec diu nec noctu consistit. Homo interim iste se domo continere, nec venire ad me amplius. Eccet quarto die E sinisti o nasi foramine vermis exit: quem cum mihi ostenderet, suasi, ut spiritiam vini naso infunderet attraheretque. Quo facto stetiatim octo et decem vermes e dextro foramine prodeunt. Aegrotus non amplius sentit dolores, quibus paullo ante vexab tur, acutos, pristinumque vigorem recipit. Interim vermium istorum naturam accuratius explorare lubuit. Vermis igitur quisque albidi coloris erat, eaque magnitudine , quam Iis. I. ostendit. Omnes vero istos vermes vase vitreo, cui paullum terrae iniectum erat, inclusimus. Statim illi vermes se in illa terra abscondere, atque post paucos dies in erucam subnigram duramque Fig. II.) abire. Post viginti novem aut triginta dies prodierunt muscae, quarum et imaginem exhibuimus Fig. III. et IV.) et formam nunc pluribus describemus. Huius muscae praecipuas partes aeri inscribendas exhibendasque in tabula IX. Curmimus. .

336쪽

De Hermitis per nares excretis. 279Xam hac quoque in re verum est, quod poeta dicit: Segnius

iture animos , qrsae per aures percepta quam quae oculis subiecta fiunt. Omnis vero obscuritatis evitandae causa adiecimus de

337쪽

Abibet ting der Maese bondet Aob ebre I ertiefung , in Melcberzwo Lustrobrenosnungen Fig. io. C, be dilab. Die 'Dilei nil febr kletnen elaeetnen , hurem , sebioarzen maren be-Jetat. d. g. II. Age vero, recenseamus exeiripla sit milia, eaque a viris doctis observata, copiamque faciamus comparandi ea cum nostra

narratione. ω

Primum igitur prodeat Guil. FApsticius e) , qui de filio

avunculi sui haec memoriae prodidit. se Diuturno vexabatur dolore capitis, qui primum e regione musculi crotaphiti sinistri, cum parvo tumore oede atoso inceperat. Dolor per menses aliquot totum fere caput, praecipue autem partem sinistram pererrabat. Tandem vero ab impressione nati et ossis cribrosi usque ad suturam coronalem fixus permansit, tumore insensibiliter resoluto. Dolor nihilominus lamestri spatio dies noctesque continuabat. Deinde dolore et febricula auctis et sternutatione exorta, ruptus eli abscessus circa os cribrosum:

inde nonnihil puris taedidi sinu emugit: cum quo simul vermis proserplit. Postea dolor capitis reliquaque symptomata Ces

o Vid. Opera observationum et Curationiam medico hirurgicariim, Cent. I. Observ. VIII. add. Cent. V. p. 38 I.

338쪽

EPISTOLA ITINERARIA

VIRUM ILLUSTREM ATQUE EXCELLENTISSIMUM

339쪽

IUSTUS LIPSIUS.

Vagari, lustrare, discurrere quiuis potest: ' L y ill pauci indagare, disicere, id est vere pisegrinam

340쪽

VIR ILLUSTRIS ATQUE EXCELLENTISSIME,

DOMINE COLLEGA ET FAUTOR MULTIS NOMINIBVS COLENDISSIMEl

uod saepe multumque in votis habui, ut copiam nanciscerer opportunam attentis oculis perlustrandi Lapicidiniam sine pari Solenho-fensem, admirandum istud naturae portentum, quod non solum marmor fissile tabulatum pro aedibus exstruendis diversae crassiitiei recondit, sed etiam thesauros antiquissimos, diluvii universalis indices, uberrime pandit, id propitio tandem fato impetravi. Etenim post feliciter exantiata Decanatus munia levamentum animi attulit amicus Veteranus a atribus lustris, et quod excurrit, mihi suspiciendus, maxime Reverendum et Doctissimum intelligo Chilianum Josephum de Du-RiNG, J. V. L. Serenissimi ac.Potentissimi Electoris Palatini Consiliarium Ecclesiasticum actualem, Ruralis Capituli Hilpolt-

steinensis Camerarium, qui voluit me convivam esse suum eo consilio, ut inspicerem ipsius physiotechnotameton. Cuius voluntati sine mora annui, abitumque paravi d. xv. Maii a. C. ubi