장음표시 사용
481쪽
tur promittens, nec haeres testatoris constituere. Multum ergo hactemus paralogi sati sunt Nςδιαπρασων,no tam enim aequi uocarunt de habitu ad actum, suam de non ente ad ens. Servitus ergo constituta, & existens uere eit in bonis eius, cui debetur, uel ad quem spectat prae diu dominans. non autem extra eius bona, rcspectu vero debitoris est ex- tra eius bona,vtpote quid alienatum , uci decisum de bonis suis. Idem de constituenda,& debita,quemadmodum hoc nomen vere est in bonis,& de bonis creditoris. l. 2.C. de haereditat.vclactio.uendi .l. meorum Ic tuorum .infra de verb.signi f. sed & demum seruitus quae nec est. nec dcbetur.sed tantum esse,vel deberi potest,ea non est ex bonis, nec extra bona, vidi de ca tantum loquitur.da. I.
312 t Redeundo ad rem, accipienda est pro vero & pertinenti sun&mcnto regula, quod quae alienari possitnt,etiam pignorari possunt. leg. sed & quod, supra de pignor.ubi verbum,uenditio, stat pro omni genere alienationi l .sicut.=.venditionis.quib. mod. pign.vel hypoth. lol.Lnatu liber. acaeteris .M. Quintus .de statu lib. I .vit.C. de reb. alle. non alie n.& contra, quae no possunt alienati,nec pignorari quidem possunt, siue cx parte personp, siue ex parte rei hoc contingat. leg. prima,
in prin. de in s n.quae res pign.oblig.non possunt: Haec regula γνωμον est, ad quem metiri & interpretari debet dicto. I. ususfructus, cum tota lcg. seq.323t Quatenus ergo usus fructus uendi uel cedi potest,eatenus pignori , vel hypotKecs dari potess, & non alias: sed ipsum ius u siis fructus p test vendi,cedin quoquo titulo remitti ipsi proprietario, ergo ipsum ius ustis fructus potest ei silcm pignorari,uel hypothecari,& hoc est indubitatum,& tanquam de indubitato d. g. vlasfructus. de hoc casu noloquitur.Pariter in omni alia seruitute etiam praediati siue constituenda siue constituta, potest ius ipsum sue personale, siue reale vendi, cedi,uel remitti debit ori, vel domino fundi seruientis, & consequenter eidem pignorari,uel hypothecari,&de hoc tanquam indubitabili casu non loquitur dict.f.iura praediorum . nec dict. leg.sed an uiae, sed ex phrasid.iurium apparet, quod loquuntur quando pignoratio vel hypotheca fit tertio : quo casu probabilior est materia quaestionis dedistinctionis. 3 t incipiendo ab usufructu,sue plene dominus, ut in I. I .uers sed si vos.C. si pign. dat. st. sive v fiuctuarius pignorauerit usum fructum,ualet pignus,uel hypotheca.& quamuis text. in d .f. usus fructus. non respondeat ad primam quaestionem,utpote de se satis facilem, sed tantum ad secundam, tamen in prima pinguior est hypotheca, etiams plene dominus non constituerit usumtactum creditori suo, nec eu
482쪽
in possessionem misserit , sed nisi soluat, creditor , uel is cui creditorius suu in cesserit vindicabit per hypothecariam constituenduin usum- fructum,& etiam tertio vendet. An autem ad vitam debitoris, vel creditoris,vel emptoris, inspiciendum est quid actum sit tempore conuentionis,& in dubio intelligitur ad vitam creditoris, seu primi,cui fit promissio, tui pignoratio,qui ius quidem ipsum pignoris cedere pol,&rursus cedi de manu in manum.
233 t Ipsum vero ius usus fructus consti tuti, vel constituendi sibi non
potest cedere,sed tantum commoditatem, nisi de consensu domini de nouo cedatur tertio, & tunc erit noua constitutio ususfructus ad personam terti 1, qui non potest alij cedere nisi commoditatem uita sua finituram l .si usus fructus.& ibi glossiari.& alia infra de nouatio .Quandocunque autem debitor proprietarius constituit u se in fructum creditori suo, uel eius cessionario, veI cum hoc nomine in possessionem mittit,ut in te. I .uers.sed eos.C.si pig. pignor.dat. sc tu usus fructus qerat causalis,uel in aptitudine trantit in actum,& fit sei malis in persona eius,cui debitor constituit,a qua Gine noua consitutione proprietarii non recedit, nec in alium transire potest, niti simplex commoditatas ut dixi, & tenent Bal.& clarius Salyc. quaestion. s. in dict. l. I. t Circa quam ualde errant,qui praetex tu paucorum verborum Baldi temere, & imperfecte scriptorum in dict. leg. I.tenent,quod uendito v fluctu per creditorem vigore pignoris, uel hypothecae sibi in v fructu constitutae, quod hoc casu nunquam usus fructus reuertitur ad proprietatem, nec habet locum decisio.f. finitur. Instit. de usu fruct. quia d.3.sinitur,procedit,quando alienatio ususfructus sit sine permitasone legis,uel contrahentium , secus quando alienatio fit ex perinissione legis, uel contrahentium, prout fit,quando creditor,cui fuit obligatus usus fructus, alienat illum dubitore non soluciate. Ita tenet Anton. Negusia .in dic.tractat. tertio membro secundae partis, numero dcci molertio.& malc,quia dict.f. finitur, nullam ilic recipit limitatio-nc, nec in casu d. l. I .C. si pig. pign.dat. sit, sicut nec i casti. l. usu fructu. supra soluto matrimonio.quam citat Bald.in d. l. I .cuius brcula ucrba debent impropriari secundum iura, qu. et allegat.Finitur ergo usu fructus prima morte eius,u semel siue P ipsum debitorem, siue p creditorem co sensu debitoris constitutus fui t,& mox ad proprietatem rcuatetur. 317 Nisi expressim actu in fuerit, ' de hsrede in haerede, uel decessionario in cessionarium semper tran icat ususfructus, donec debitum exhaustu,& persolutum sit, quia tunc in personis singulorum succ cssorum sunt noui usus fructus .l .sicut in annos. in princ.quib. mod. vis fruct .amittat .persolutione debiti finiturus. x ad proprietate reuel sutus.
483쪽
3 8 l Redeundo ad secundam qu stionem dict.f. usus fructus. uidelicet quando non proprietarius, sed seu ctuarius pignorat, ut suera eo. numero trecentesimouigesimoquarto,non intelligitur de ip lo iure
usus ructus, quod potius extinguetur, quam in aliam personain tran- :seat.3. finituriata tem usus fructus. uersicul. nam cededo. Inst. de ii sus .
l.si usus fructus fundi, supra de iure dot.& multo minus intelligetur de iure uendendi tertio ipsum usum fiuctum: sed tantum de iure fructus, uel commoditatem percipiendi,uendendi,uel locandi in extenuationem debiti,prout omnia iura,qus dicunt v fiuctuarium posse uendere usum fructum. l. lui ustim fructum supra de usu fruet. s. primo, in tane.Instit.deussita habitatio. intelli Euntur de commoditate usiisse ctus, ita & pignoratio,vel hypotheca facta per usufructuarium,& in ea commoditate tuendus est creditor,uel qui emit ab eo, etiam contra p-prietarium,quemadmodum quiuis emptor uel conductor, uel causam habens ab ususructuario. 3 9 t Et uerba contractus,ut ualeat, intelliguntur non de iure ipso, sed de commoditate Bal. Saly. in I. I.C.s pign.pign.dat. sit. Bal. cons.
cccxxxv.quaedam mulier relicta. Iib. I. Fracisc.Curi. iunior consi. cxlii. colum .penuit.Αymo Craueta confit. lii. numer. S. Haec omnia quadiu durat ius ipsum ususfructus,quo resoluto resoluuntur. . lex uectigali'. de pignor. l. necessario .g. vltim. supra de comm Ο.& peric. rei venditae.
33o i Sic in d. .iura praediorum .in fin .dict. l. si is qui.& l. sequent. PO-test formari duplex illa quaestio,de qua in princ .d.9.vsus fructus . videlicet. An mutuum capiens dare possit pignori uel hypothecae creditori suo nouam seruitutem praedialem super fundo suo libero, an vcro habens seruitutem p xdiale super fundo alieno possit eam pignorare creditori suo3Referendo finem tex .ad principium duplex ea re poritur quaestio: sed ad secundam tantum respondetur, tum uerba huius versiculi ibi, iura praediolum, satis ostendunt non agi de seruitute sutura, quae non est, sed de iam constituta. Et veritas est, quod ex dict. vcrscir. nihil potest colligi de seruitute constituenda, sed tantii de constituta.
33i t Sensus est ergo,quod si quis habeat seruitutem tigni, uel stilici-
dij,vel fluminis, seu riui immittendi in aedes alienas,uel altius non tollendi,aut oneris serendi non potest illam pignori dare tertio credit ri suo, nisi in consequentiam loci dominatis hypothecati . l.Paulus.*.Pen illi .de pignorib. infra eodem numero troccntes motrigesimo luinto , sed nec simplici quide conuentionc hvpothecare, nec valet pactu, nec hypotheca ullo mo, non exco,cp illa a tira non sint in bonis, sed ex e , illa ii ira, uel eorum commoditas non potest alteri ccdi, supra codunumero cccx. nec hypothccari, per regulam, serra codem num cro,
484쪽
trecentes modecimo no,hoc &non aliud decidit dict.versicul. iura f-diorum.qui pariter locum habet in seruitutibus rusticis eiusdem rationis, uidelicci quarum nec commoditas qui tam potest aliis cedi. 33 2 t Non obstat quod i .sed an uis,immediate sequens loquitur etiam
. descruitute constituenda, quὀd non venit ad contextum dict.uersi iura praediorum. sed ad alium intercisum text.qui non extat, Prout com. pilatores . ff. diligentiores fuerunt in concidendis, & abbreviandis, quam inconnectendis textibus: ut exactu legentibus passim liquet. Itaq; d. l.sed an uiae, non rcsertur ad text. immediatum, nisi in gen
rc quia lex praecedens est alicrius authoris, & alterius libri, uideli . cci Martiani lib.singulari ad formulam hypothecaria. At l. sed an uiae est Iulii Pauli lib.lxxiiij.ad edictum, scilicet perpetuum a Salutio Iuliano ompilatum:& sic illa fragmenta, seu centones raro conueni ut in casu spccifico. Non ignoro Grego. Haloandrum testari in dict. uersic. iura.dc esse verbum, urbanorum,in multis libris, sed mihi religiocst ac magis placet a communi, Sc accepta litera n O discedere, sed propter verbum, urbanorum etiam si sit in. ff. Florentinis male gloss. de Doctor. collegerunt antithesin,quasi d.versi .iura.loquatur tantum de urbanis.& l.sed an uiae, de rusticis tantum. Imo preter id,quod sunt ce333 tones disparati,& sic ncuter authorum de antithesi cogitauit.: constat quod d.l. sed an uiae,non minus in urbanis, quam in ructicis seruututibus loquitur,& veri scatur, seruitus enim denominatura praedi dominante .l. I .& ibi glo. de seruit .vrbano. prsdior. l. ij. de seruit. ru
nere autem & aquae ductu non dubitatur,quin etia prsdio rustico, uel urbano dcberi possit.Pariter actus &uia deberi possunt castro,uel praetorio magno,& sic erunt urbanἴ seruitutes.& d. l. sed an vis, non distinguit:& eadem ratio est suc in urbana, siue in rustica exempliscetur.Sed dict. l.clare se explicat in seruitute constituenda siue rustica, siue urbana. Ratio euidens cst,quia hic ipsum ius, nedum commoditassspe potest in alium transferri,crgo eidem pignorari,quod po euiden
33 tiam facti demonstro. t Mutuavi tibi centum,& quia cupiebam habere aditum de habitatione mea per cortem tuam, vel hortum tuum ad quendam locum meum superiorem,inter quem, & predium tuum media erat uia publica,nolui aliud pignus, quam itineris per cortem uel hortum tuum in viam superiorem ad transeundum in praediu mea superius:tu non constituisti seruitutem,sed pignorasti tali lege,ut qua diu mutuum retineres, possem uti dicto itinere:& si ultra tempus, uel diu nimis differres soluere,tenereris mihi iusto pretio iter illud uenderet& sic seruitutem actu constituere,vel ut possem eam scilicet constituen-
485쪽
stituendam seruitutem licitationi,& auctionibus exponere , sue mihi siue alii praedium trans illam uiam publicam habenti di pi us offerenti adiu)icandam,& constituendam,& ualet pignus, & pactio suturaeseruitutis, siue pignoratae ad usum sitie hypothecatae ad vendendum , scilicet habentibus fundos ricinos, quibus utilis erit, nec per uiam publicam intermediam seruitus impedietur.I. seruitutes .ii; .f. pubIico Ioco.l. ulti m. in princ. supra de seruitutibus. Nec ab initio debitoris interest ui uendatur haec seruitus, sed cius interest pluribus vendi posse, quo plures sint licitatores, & carius uaenire possit. Haec est uera & propria species d.l. sed an uiae,quae in omnibus ii milibus exempIis frequetibus de promi seu is in usu communi locum habere potest, non minus in urbana,quam rustica seruitute, prout praedia supcriora tam urbana ,s quam rusticia possunt esse.' Sed de iam constitutat de qua dicta l. noIoquitur promptum est ex praefato gnomone numer. 322. iudicare. Quatenus enim alienari possunt, eatenus hypothecari, uel etiam pignorari,ut domino fundi seruientis etiam ius ipsum, nedum commoditas,uel cessatio usus. Extraneo uero nullo modo nec respectu quidet commoditatis hypothecari possunt,etiam uo Iente debitore, ut tigni immittendi, oneris ferendi .Si enim uicinus,cui haec seruitus competit, uelit h)pothecare creditori suo,etiam domum coniunctam habenti,non potest etiam uoIente domino domus seruientis, quamuis sine ei os consensu possit hypothecare,vel vendere domum suam cum se uitutibus ad eam pertinentibus,sed de seruit uic per se non potest. Et si consensu debitoris fiat,iam erit creatio nouae seruitutis. Idem in omnibus aliis seruitutibus etiam rusticis ita limitatis,ut nec usus, nec co-moditas alii detestari possit, ut stillicidii, uel suminis certi iam impositi recipiendi,altuis to Ilefidi,vel non tollendi,& de his non est du-336 bium. Sed quid de seruitute itineris, actus, aquaeductus, puta persundum Titi; ad fundum Calion Caius possit commoditatem hypothecarc Ssiosque vicinum praedium habentiῖCertum est cynon inuito Titio,qui potest omnem alium prohibere, etiam ii Caius non possit,
uel nolit uti.l .ex meo .de seruit. rusticor. praedior. sed consentiente Titio ualet pactio,quod tertius puta creditor Cai;oea seruitute utatur loco Cati,qui abstinebit,donec debitum soluerit,ergo videtur quod hoc modo, uidelicet de consensu Titij,possit Caius creditori suo hypoth care,imo etiam pignori dare dictam commoditatem, uel usum dictae seruitutis.Contrarium dico,quia aut est pactum, quod tertius primo
abstinente eat,agat,uel ducat iure seruitutis,& tunc est creatio nouae seruitutis,quamquam modificatae, ut ultimus utatur primo abstinenteta Primus vltimo absente et abstinente,& Titius ipse dicitur hanc nq
486쪽
uam seruItutem constituere. glos magna ad sin.& ibi Paul. astren.la I. cum essent. s. per plurium .de seruitut .rusticorum praedior. 3 3 7 t Aut uero pactum est per modum simplicis facultatis personalis,&est noua facultas per se, quam Titius potost solus concedere, uel pe mittere, cuiuis siue simpliciter, siue in euentum dc pro tempore, quo Caius absens,uel impeditus non utetur, uel sub quavis alia conditione,quae nihil habet commune cum seruitute debita Cato, civi etiam si permittat non uti quandiu non soluet creditori suo, non est hypotecare suam commoditatem, sed illam omittere,quq omissio de se nihil adfert tertio, quia tertius non utetur per cessationem Cais, nec inde capit ius,sicut nec ab euentu conditionis: sed capit ilis a Titio a cuius
3 3 8 solius consensu ea facultas pendet. t Amplio etiam si Iocus publicus intercederet, ut non interesset seruientis uter uicinorum iret, uel ad quem riuus flueret:quia cx quo debetur uni tantum,non potest alii obligari sine noua constitutione seruitutis. Non obstat quod nuper diximus numer.33 . de itinere,quia ibi in seruiture constitu eda, plus offerenti: sed hic loquimur de constituta,& limitata.Non obstat quod etiam in seruitute constituta potest tali & taliter cedi commoditas, saltem ad tempus,ut non intersit dom in i findi seruientis, & sic quod possit usus extendi, dum modo non plus noccatur seruienti. I. Io illud Labeo .de aqua quotid. de esti.quia semper interest seruientis usum seruitutis non posse ullo modo extendi, nec alterari, quo non solum frequentius immunis sit: sed etiam citius & uilius redimere possit. Et ad d. f. illud Labeo. infra suo loco respondebo. 33st Hsces ara sunt in struitutibus, per quarum constitutionem de usu aliquid fit,immittitur,uel exercetur in landum seruietem,preter eius naturam,&destinationem. Sed quid de seruitutibus pridialibus pes quarum usum nihil prorsus noui fit,uel immittitur in praedium seruiespiter usum naturalem,uel destinatum, sed tantum capitur pars fructuum,uel reditus diuidui, ut in seruitute cretς eximendε absque iure itineris,uel machinae imponends, supra eod.numer. IO9. uidetur ergo harum commoditas cedi posse,& consequenter pignorari sine prsiudicio domini seruientis, ut quando cedens a reliquo abstinet,nec plus tollit cum cessionario,quam non facta cessione. 3 o t Facit quod glo .in l. ex meo.&in l.cum essent. in sn. deseruit. rusticor. praedio. Bart.Paul.& omnes in d. locis,glo .in I. I. g. illud Labeo.
cor.praedior. c. q. col. vi .ec col. xiij. uersic. tertius casus. Philip. Dec. eon sit.
487쪽
consi. ccxliiii. numer. I. Franc. Ripa. d. l. quominus . nume. 83. de s mini b. Ioan Cora.ini. I. numer. I 2 S. insin. supra de seruitutib.& om nes ubique tenent,aquam iure seruitutis fundum meum scin et ingrcs furi meam est e,neq; posse libere alio derivare,vel concedere cui uolo,non plus grauando fundum scrutentem. d. l. I. 3. illud Labco. per quem limitant dictam l. ex meo.& l. cum ellent. in fi .de seruitiat. rusti 3qr cor. praedio.' Confirmatur,quia istud non est dare usum seruitutis, nec commoditatem educendi per alienum, vel de alieno, sed dispoianere de aqua mea facta,& intra meum sundum sine praeiudicio alterius, ita ut si darem fundo inseriori ius extrahendi eam aquam de meo fundo infra modum,quo possum corriuare ex fundo mihi seruienti &sine illius praeiudicio ista non esset seruitus seruitutis, sed notia & Ω- parata seruitus fundi mei, nihil habens commune cum priori seruitute mihi debita,ut si concederem ius hauriendi aquam e cisterna mea, siue aqua pluuia,vel aquaeductu iure seruitutis ex fundo vicino impleta esset. Ergo multo fortius habens ius cretae,vel lapidis eximendi potest non ius ipsum seruitutis,sed commoditatem vicino,non pIus exepturo, nec plus nocituro fundo seruienti, quam si dominus sundi dominantis eximeret,aut saltem postqua dominus ipse exemit, & in sundum dominantem transuexit,potest illam materiam alii cedere, vel .etiam vendere ut suam,non eximendo subinde a fundo seruienti ma-36r iorem quantitatem,quam liceat.' Quibus non obstantibus quantu-cunque urgere videan tur,contrarium dico,quia fundus seruiens libertatem habet contra omnes a dominante,& taxata commoditate. Unde si dominus loci dominantis vult uti,vel capere etiam pro se,& exigentia loci dominantis, etiam non vltra modum, sed ad alium modii, quam qui expressus suit, potest denegari ,& multo magis si ad usum eiusdem fundi, sed alterius partis,quam cui seruitus data est.d. l.ex eo, di multo magis si ad commodum tertib& si de facto acceperit ut alis, vel in alium usum vel locum conserat,repeti potest condictione indebiti,vel sine causa, igitur multo fortius denogari cessonario,vel ab eo condici.Amplio uti a ii dominus vendiderit usque ad quantitatem cretae,vel arenae, quam tollere potest duntaxat, ut precium conuerteret
in resectionem,uel aliam commoditatem loci dominantis, quia non; vaeuis commoditas debetur,sed ea tantum quae limitata est, quae noolum non potest alii cedi, sed nec commutari cum alia commodita te. Amplio etia in commoditate eiusde speciei,ut si habens ius cretae vcl lapidis eximendi, permutat etiam semel pro uno tractu cum 'vicino,qui meliorem cretam, vel aptiores lapides daturus cst, nec hoc. quidem fieri potest inuito domino seru lente , quia quocunquet
488쪽
modo dominus superior abstinet ab utendo pro ipso loco domina
. te,dominus seruiens liber& immumis est: ut supra eod. numerot Aliud est habere reditum ad certum fundum Passi uc limitatum,cla quo tetigi in Consiret.pariti g. I r. niimer. t picnitis s. lxx. aliud habere similem successivam quantitatem, sed iure uerae seruitutis etiam acti uc ad certum usum certi loci dominantis limitatam : quia tuc nec usus, nec commoditas quidem uel momento alij cedi potest, nisi cum Ioco dominante,vel nisi de consessi deseruientis,ut dixi supra eod. numer. II 6. cum se bita etiam expresse sentiunt Bart. Bal. Ang. Perusi. Floria. de sancto Petro in d. l. ex meto. de seruis . rusticor. praediora via Ang. t cxt. illum sic epilogat .Habens seruitutem ad fundum,eam alteri non concedit, nec ca uti potest pro se,nisi seruata forma in concessione statu ta .h. d. Addit ibi Bal. luia sicut milii ipsi non possum uti mutata forma, ita nec alteri concedere,& sequitur Caro .Ruin .consi .ccxxx. lib. I . Ampliat Bal .in dict.I.cum cstcnt .f. per plurium, per illum tot. ctiam de consc&,S ad commodum unius domini sciuientium prae
diorum, nisi alij conscii ant,uel ab initio hoc pactum sit, quod pactum valet.quia non est seruitus scruitutis, nec servitusfiindi proprii, quae Crimu prohibita sunt:sed modiscatio seruitutis permissa.l. iiij. .modum. Ω- istat communis omnium Glos & Docto. do es,& conclusionem praecedentem limitant, ua sit ingressa locum, cui serui ius est constituta: sed postquam semel ingressa est, duci possit ad alia loca, quibus seruitus non debetur,& ad quosvis usus:per dict. f. illud Labeo.quem ita conciliant cum d .Lex meo.& d.l .cum cssent. ut supra numer. Isso sed falsa est ea limitatio & conciliatio.
3qs t Imo prima fronte grauior est antimonia inter dictu I. illud Labeodi dict. l. ex meo. quam putant,& quam dicta vulgata cociliatione tolli possit. Di serte ait i. ex meo.quod aqua iure seruitutis cducta in parte meam iandi debetur,no postum uti ad aliam, et iaciutam fundi mei partem,& inulto minus commodare uicino:& sic text.ille loquitur de aqua iam ingressa locum dominantcm, cuius oppositum ex diametro ait text. in d .f. illud Labeo.& sic solutio communis distinguens ante, uel post aquam ingrcssam,& contra tex .d. l. cx mco. Loge probabilior suillet solutio distinguendo,an extendendo, uel derivando aquam ad alium ulteriorem locum noccatur fundo scrutenti, & non liceat. ut dict.l. x meo .an vero non noceatur,& liccat .d:f. illud Labeo. qui hac expressam limitationem addit regulae, perquam limitationem suppleri & declarari debet d. l. meo. per prima constit.C. f. ibus.& l. I . . nulla.& l. 2.f. contrarium. C.de ueteri iure enucle. Sed haec solutio,qua
nis so- 3 pra descruit. t Non oblut ctrina, per quam dictas leg
489쪽
nemo tangit, melior erat priore,uelut in ipso text. sundata, & fgillat Tanae non placet,lum quia d.l.cx me indi stincte loquitur, nec in nocumento, sed in forma limitata seruitutis fundatur, tum quia semper & i ndi stincte noecretur fun do seruienti,cuius semper in te re si usu servitutis restringi, & diminui: ut nuper diximus numer. 338. TCrtia solutio dari posset,iit d. .illud Labeo,corrigeretur per dict. l. ex meo. quoniam in d. .illud, opinio Labeonis recitatur, quae in d. l. ex meo. simpliciter & indistincte corrigitur.Vertam haec solutio minus placci, Uria primum post contrarietatem legum uitanda est earum correctio 3q6 Quid dicendum Z t Hic rursiis nouorum no strorum intellectu striania sunt apericnda, c quibus depromo duo antitheta. Primum, aliud . esse praediiun seruiens transitum duntaxat dcbere siue itincris, sue
actus et uiae,uel aquaeductus:aliud etiam materiam, uel aquam pro priam debere praestare.Secundum antithcton, aliud aquam naturaliter c superiore in inferiorcm fundum Bucro, uci e coelo cadere: aliud aquam iure seruitutis ex tando, vel fundis alienis in no strum dcxiliari. In utroque priore membro utriusque anthi icti locum habere potest vulgaris illa doctrina,de qua supra minae. Isso. aquam fundum meu in semel ingrcssam meam esse,& ad liberam mei dispositionem: sed non potest subsistere in posteriore membro primi anthi teti : in posteriore uero membro secundiantitheti sumenda est distinctio totius prioris anthitcti. Et haec est noua,& uera horum iurium conciliatio. Nouit,3η t Declaro iuris dein onstrationibus rem ipsam oculis subiiciendo. intelle Ex flumine non nauigabili,vel lacu viciniae communi per nouia limia ς rino facto per afrum mcdium I iiij aquam duxi in fundum meum in stri L s,& anno sequenti alium agrum meo cons nein emi, in quem in cipio per cundem riuum aquam immittere, Titius me impedit , ago contra cum intcrdicto de aqua quotidiana & aestiua, an bene Uidebaritur quod non :quia non duxi per annum in nouiter emptum, scd nunc
primum ex ueteri fundo coepi in agrum nuper empti m eandem aqua essundere, igitur ab hac noua extensiobe prohiberi pollum, nec eo in-acrdicto iuuari.Contrarium deciditur in dict.f.allud,argumento siura
3s pio a serui tute itineris, vel actus.' Vult dicere tex. quod sicut is, qui nihil Eabct, nisi meru transit uin per fundum Titii adfundum suu cum eo peruenerit,potest quocun que volueri t digredi, ita si utatur dicto itinere non ut ad fundum suum tantum perueniat, sed ut inde in viciniam veI quocunq; locoru proficiscatur,iure facit , nec Potcst per Titium prohiberi pariter habens c publico a quaeductum per funda Titi j in funda situ, postquam eo peruenerit aqua, potest ea uti, Vt voluc ri etiam ad utilitatem alioru fundor uetia nouitcr acquisitorum MDriai ' ex
490쪽
ex quo non sumitur aqua de sundo Titii, sed de alieno, & Titius nuta
dum transitum praestat ad fundum Cati, haec seruitus non habet aliam formam,nec aliam limitationem,quam de termino ad quςm, videlie et a capite fundi Titii ducendi, vel trahendi ad terminum ad quem videlicet ad caput fundi Titii contiguum sini seruientis,& se si Caius inde longius,vel in alia praedia aquam illam deducat,nihil facit co
tra formant,vel limitationem seruitutis , quae in mero transtu contastit: sicut habens iter, vel actum, si postquam transuit, & ad iandum. suum peruenit, pergat ulterius,vel quocunq; locorum,nihil facit contra formam,& limitationem seruitutis.
3 9t Addit text. optimam aequitatis limitationcm,nisi prorogado aqua
ad alium agrum,uel alia loca noceretur fundo seruienti, idest, ita ut sat durior conditio seruitutis, quae ratio luculentius explicatur in l. Iaoc iure .g.is qui .de aqua quot.&aesti. & in I. Quintus Mutius. de se Ditui.rusti .praed.& utriusque seruitutis exemplo conuenit, puta si a qui sui seruirutem itineris per fundum tuum ad vineam meam unius iugeri,iuxta quam postea acquisiui multas alias vineas, prata , vel alia praedia,ad quae volo occasione primae vineae per fundum tuum commeare, tu pote impedire, & me restringere ad modum eundi, qui so-ret per illo vineae iugero tantum. Idem de struitute actus qua licet etiaarmenta,& vehicula ducere. l. inter actum .de seruit .rusticor. praed.
33ot Huiusmodi enim seruitutes,ctiam colonis, hospitibus, seruis vel
amicis dominantis commeatum praestant.l. I .g.is cuius. l. iij.f. uti videmur.de itin .actuque priuato. Sed intelligitur ad modum , & exigentia loci dominantis duntaxat,quae erat tempore constitutae seruitutis,no autem ut possit notabiliter augeri, & multo minus extendi ad villas, latifundia postea quaesita & annexa per dominantem. Quamuis enim ad illa nolit seruitutem ipsam extendere, nec praetendat auctum commeatum iure seruitutis, sed occasone primi loci dominantis tantum tamen non potest ea occasione duriorem seruitutis conditionem facere,ideo reduci debet ad modum initio praeuisum,& impositum.Certum est enim quod quatuor vinitores, vel quatuor iugerum operarii , plus grauabunt agrum seruientem, quam transitus unius , aut duorum Operariorum unius iugeri .Et alioquin de itinere priuato ad vnnm iugerum,uel tugurium posset sensim seri via vicinalis, S tamen de Vicitinali via militaris, vel publica , quod non est admittendum.
3Ii t Sed si Caius ingreditur landum Titii, non ut transeat ad locum dominantem tantum, vel ut ibi quid faciat, sed inde peregre profecturus non potest prohiberi, ex quo per illum transitum , licet fiat ad aliu finem quam loci dominantis,non sit frequentiori,nec duror commea