Tractatus diuidui & indiuidui cum noua et analytica tam in theoria, quàm in praxi declaratione legum omnium eius materiae, compilatore Gaspare Caballino, I.C. Omnia ad amussim copiosè, perspicuè & decisiuè dispuncta, ..

발행: 1576년

분량: 584페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

511쪽

qs4 Tractatus

stipulatori,ut ibi, quantomagis quando de facto ultra partem sita haereditaria offendit in totu.3c stipulator iniuria afficitur in totum . 6 Ii t Secundo maior est culpa committcndo,quam omittendo, gloss.&Dod .in l. si mora. supra solui. matrimo. Philip . Dec. in l. actione. in fi.C.de transact. in i .contractiis, nu. 39. ubi in annotat.tctig0dereg. tuta ergo fortius debet obligare cohaeredes faciendo, quam non faciendo . Tertio, quia omittendo non amittit nisi pro parte sua : sed faciedo potest peccare in totum, ut supponitur in tacto,ergo saltem non mi muhoc casu quam priore cohaeredes obligat .Verum hae rationes non soluper alias conuelli postunt: sed etiam per multos rotundos tex. qt Iia contrarium,ut in i .in depositi .supra deposit. depositarius vestis

reliquit quatuor haeredes,unus velle rupit,vel interuertit, tenetur obligatione defuncti non pro parte haereditaria: sed insolidum propter concursum facti sui,vel citi pae suae.ut in I.in comodato.3.ex sacto. supra como d.& latu diximus supra eo . in sexta claui .nu. I I3.nu. Isso. cum seq.& solus tenetur,cohaeredes vero, qlii vacant culpa, non tenetur in aliquo, quavis creditor vel stipulator sit danificatus in totum & offendens non sit soluendo.text. in I.nec aduersus. pra depo.

1 3 t Tolle aliud exemplum ex textibus iuris in l. si quis fundum . . si colonis.supra locat .vbi locator pro locatario ponitur,dominus stipulatus est innocentem ignem haberi, si plures sint colon i, is solus tenebitur, cuius culpa incendium contigit.& consequenter si eiusdem coloni sint plures haeredes, is solus tenebitur cuius culpa incendium contigerit, Nec text. ille distinguit,an dominus stipulatus sit intereste tantum expressὰ vel tacitὸ,an certam summam expressam,vel poenam, & sic nec nos distinguere debemus,ut etiam supra co. diximus,uno hqredum venditoris rem venditam perimente cum solum insolidum obligari, exi ros vero velut casu fortuito liberari. Et tamen his omnibus, & sit nitibus casibus unus haeredum in totum offendit,& stipulator iniuriam pro

toto patitur, & tamen innocentes non tenentur,quia nullo iure cauetur, seu potius oppostum.

16 1 Et ad text.d.f. si sortem. d.f. item si ita.d. . idem iuris.in I. hqredes

supra famil. oeci . qukdicunt,unius haeredum contrauentione etiam In parte omnes teneri, rc sponderi potest primo,quod loquuntur in omittendo, secus si facicndo peccatur,quia culpam omissionis alij po sunt supplere , vel occurrere faciendo & soluendo totum, sed males elum unius non sic alii possunt impedire, nec semper vacat occurrere occidenti equum venditum,laceranti vestem deposita, commodata, vel locatam, vel supponenti ignem .

iT t Secudo, quia culpa omissionis est negativa,& oes alligat,ea si unus in

512쪽

in parte sua, ves in parte partis suae defecerit,uem est omnes defeciseno soluendo,& neminem debitum soluisse,uel feci isse, facit Soc.consi. cvii. nu. et .cu seq. lib. .Tum negativa vim uniuersalis habet, & plus destruit quam affirmativa costruat, & sic purificat conditionem in omnibus & singulis, etiam qui pro partibus suis satisfecerunt, sup . eo. num.

3 TI .l .vit. supra in ius voc.ut cant. l. I .g.si cum duobus. de col. bon. cuius oppositum est in culpa commissionis,quia non extat,nec verificatur, nisi in eo,qiii commisit,& uerum est cos, qui abstinuerunt a malefaciendo vacare omni culpa vera,& ficta, sed in conditione negatiua , qui satisfecerunt pro parte sua non carent culpa saltem ficta, quamdiu non est persolutum.& sic arguinctum de culpa committendo ad omissionem,quod videbatur fortissimum,retorquetur in oppositum. 6IS t Rursus pro prima parte sortiter urget tex .in d.f.si sortem,in a. responso. quod non minus loquitur in contrauentione faciendo, quam cessando,& tamen indifferenter contrauentione unius haeredum omnes pro partibus obligantur. Porro uno haeredum ultra partem suam de facto in totum contraueniente, non minor fit iniuria stipulatori, quam in dict.I.si sortem, in sin. igitur idem ius esse debet.Tum in a .responso Catonis,conuentus ab uno hqredum eius, qui promiseratamplius non agere sub poena,si voluntarie cedit in totum liti & cause omnibus haeredibus,habet poenam integram contra omnes pro partibus , vino ne demonstrauimus supra eo.num .3 87. igitur multo fortius quado inuitus sine ullo facto suo spoliatur,&priuatur tota re per unu hqredum,quia uolenti & consentienti non sit iniuria, sed inuito. l. nemo vidctur flaudare.infra de regii l. ivr.cap. scienti,eod. in 6. Quid dicendum eAntequam altius ingrediar, libet quaestionem unam quotidianam & practicam in suo concreto disputare, ut ingenia discentium Ἐςst 41 9 sublevem . t Quidam locauit domum, & promisit non obstante indigentia usus sui , vel suorum , habere licere usque ad quatuor annos sub poena centum , vel sinpliciter in propriis terminis. I. qu ro. f. primo. supra loca. Sed interim reliquit quatuor haeredes, quorum unus inquilinum expellit a tota domo, an tota poena committaturλEt sic, an cohaeredes qui non fuerunt in culpa, teneantur ad

poenam pro partibus suisῖAd primam quaestionem videtur quod non , sed quod tantum sit commissa pro parte haercditaria expellentis, quia

pro quarta parte tantum est haeres,quo ad caeteras partes mere extrancus,ut supra in et .a. numer. O . cum se'. ergo non expulit tanquam haeres,nisi pro quarta parte,in residuo vero pcrinde est ac si alius extraneus expulisset,quo casu poena non comittitur,quia de violentia factarer tertium, vel eXtraneum non tenetur locator,nec uenditor, leg.si

513쪽

qs6 Tractatus

sundus.l .perinde. supra locat.leg.expulsos.C.de actio.empl. go Impos libile est haeredes,qui non ossenderunt,teneri in aliquo,quia expellens non fecit tanquam hqres, nisi pro quarta parte tantum, pro qua solus tenetur,& non alii:cum simus in diuiduis. Sed ultra dictam partem non potuit expulsor hoc facere, nisi tanquam extraneus, & sic solus tanquam extraneus tenetur, coli predes autem nullo modo,nisi ad remissionem mercedis pro rata. l. si fundus. silpra loca.

4eto ' Et alioquin sequeretur,quod in casu secundi responsi Catonis si

hqres promissoris pro quarta parte tant uin peteret totum de facto co-tra ueniendo in totum stipulationi, quod tota poena committerct etiam contra haeredes non peccantes pro partibus eorum saluo recursu: quod est absurdum, & contra mentem d. text. dc omnium Gloss. &Doctor.Confirmatur pertex.Optimuin inleg. procurator.i .infra rem ratam hab.ubi procurator qui promisit,&. satis dedit amplius non peti, nisi postea alius etiam tanquam procurator eiusdem domini petat, si tamen non est verus procurator, contra uentio sua tanquam extranei non facit stipulationem nec poenam in aliquo committi,& conseque ter si inueniatur quod ille procurator non erat procurator, ni si in parte,vel unius hqredum promissoris tantum, non facit stipulationem comitti,nisi pro parte qua verus est procurator,& non quatenus ultra ea

partem contrauenit,uel impetit reum.

iit Breuiter dicendum in praedicta specie totam poenam commi sam ,& offensorem non solum ad totum interesse conueniri posse de quo non est dubium propter concursum facti sui cum obligatione indivisa, qua tenebatur insolidum abstinere a nocendo, noue diximus su

modato .f. si ex facto,supra commod. l. in depositi .supra depositio sed

etiam ad totam poenam,idque recta & mero iure,& non causa vitandi circuitus:iuxta no t. supra eod. nu. ITI .nu. 176. quia solus hoc faciendo peccauit in totum.Amplio etiam si pinna sit simpliciter promisia, nec sit ulla mentio heredum facta. dii ' Ad secundam quq stionem vera est pars affirmativa de qua supra

num HI a.de ultra quinque rationes in eam rem arguendo inductas nu. 6I . . nu.qI8. sexto confirmo,quia ex persona haeredum conditio obligationis non debet immutari. l.i j.f. ex his . supra eo.qui loquitur indiuiduis: ergo nec ex psona unius lilredu,quia text. loquitur,qn sunt plures heredes: sed si de iunctus ita peccasset, omnes haeredes obligati e sent in poenam,& tota haereditas obligata: igitur uno hsredii contraueuiente i totum, idem debet esse status obligationis, videlicet ut omnes, teneantur.& tota hircditas afficiatur.

514쪽

D dui indiuidui. sis r

4M φ Septimὁ,fac defunctum hypothecam bonornm addidisse , certum

est quod ner contrauentionem unius hsredum contrafacientis in totum,vel ultra partem suam , extat conditio hypothecae conditionalis respectu poenae. Hypotheca enim pura in principali,conditionalis elirespectu reliquorum,uci usurarum .i.Lucius .supra qui potan pag.hab. Soc.conLxli.col. I .lib-.ita & respectu poenae,uci interesse. Et nc Ino haeredum in totum contraueniente non solum portio sua , ted etiam portiones colis redum pure hypothecatur ad totum interesse, vel tota poena.Vt ergo conditio hypothecae purificatur contra omnes,ita conditio obligationis personalis extare debet,& purificari contra omnes

pro partibus suis,alioqui pro partibus ouorundam sebsisteret hypotheca sine principali,quod hoc casu absurdum est.Tum hypotheca illat

portionibus eoru,qui no peccarunt,paru utilis cssct stipulatori,qui noposset contra eos agere hypothecaria, nisi discutio ostensore,ua B partibua eoru,si non peccarutino cocurrit personalis cum hypotheca: &se di ustione non impedit,ut supra CO nu 36ψ . - 424' Octauo, fac promissorem et fideiussores adiecisse in omne caulam ut in d. l. qro. in princ. supra loc.videlicet eti poena vel interesse, iam uno heredu ultra parte sua,& in totu contraueniente: Aut dices fideiussores teneri in poena pro parte hqreditaria contra facictis tin,& hoc

est absurdum, cum contrafaci cs teneatur ex capite suo in totu,ut eXpeditu est ex his q diximus supra eo. n. I73 .Tu est contra mentem contrahentium,& deciperetur stipulator. Aut dices fideiussores teneri in totum ut uerum cs ergo reliqui coheredes debent teneri pro partibus suis, qa si conditio extat respectu personalis obligationis contra omnes fideiussores insolidu: multo magis debet extare contra omnes hircdes principales pro partibus sui . . cla I ' Hanc conclusionem amplia ut priorem, etiam si nec in principali, nec in poena facta sit mentio hqredum, lummodo pactio non si psonalis, seu limitata ad persona promissoria.ut in l. mpulatio lita.

ciat. n. 8. male generaliter extendunt contra regula. l.ueteris.C.dc con

trahenda & comiti . stipu.quia stipulationes factorii no sunt Plonales, nisi ex materia subiecta,ut ususfructus,vel si nullo iure nulla caula praecedente detur sinissio elidi, sta tuc ur facultas psonalis de si alias appareat ex qualitate personaru,ut in l. pen .supra de seruit .rultico.praed.N 26 in i pen. de seruit .lega. t ad quod Doct .vbiquc male citant. . si quis' alicuit in t .apud Iulianum .de legat. i. quem male cxtendunt ad stipulationes,qiu inulto iacilius transmittuntur adlis edes quam legata,&male restangunt d. I. si quis alicui. ad factum indeterminatum, quia

515쪽

Intelle

re nou

alicui.

idem esset ibi in determinato, sed non loquitur in facto,ἰmo in datione . de verus intellectus d.I. est: quia in testam clis legatu successivum,siue annuum,siue menstruum, si ue in dando per manus haeredis, ut in l. si Stichum aut Pamphilum. f. I .de verb.obligatio. siue in dando, siue capicndo per manus legatarij: ut in dict.f.si quis alicui.temporale est,& non perpetuum,& morte legatarij finitur, ni si aliter expressum sit, qui est nouus noster,& verus intellectus d.M. s quis alicui, qui non loquitur in facto ut Bart.& omnes ibi,& in dict.I.Cato.& in t .s sic. a.de verbor. obligatio.male putant sed in datione.text. est in l. qui saxum supra de donat.eaque successiva instar reditus per manum, & sumptu legatarii percipiendi .Si enim de aditu momentaneo, ut de una excptione lapidum sensisset testator,tunc ut legatum purum transrct in narredem legatarii post diem ccssiim ante excptioncm morientis,ut in alijs Iegatis.Fateor quod potcshcsse legatum nudi pacti etia succesiui,qiuod etiam in dubio non transit ad haeredem, nec ad alium successorem : sed tunc non est casus d.3.si quis alicui. sed est casus l. pater filiae. in princ. supra de seruit. legat.& l. Luci us Titius. supra dc semittit.rustico.praedio. Sed iam nimis efferor,& haec sp cctant ad alium tractatum, quo re 627 mitto. t Redcundo ad rem, conclusionem affirmativam utriusque quaestionis rursus amplio etiam in fundo locato, vel vendito, ne quis forte putet locationem domus,vel apothecae indiuiduam esse, idem in venditione fundi,vel usus fructus,si unus haeredum venditoris emptorem,vel filictuarium iniuste spoliauerit,& praeter id quod omnes obligantur,ut dixi,

6 et 8 t Effectus cst magnus etiam in prima quaestione, quia si unus haer

dum contraueniens ultra partem haereditariam non teneretur in vim

contractus, nisi pro parte haereditaria, & in reliquo non tenebitur nisi ut quiuis extraneus, sequeretur primo, quod bona haereditaria non essent hypothecata pro contrauentione,& danificatione facta ultra pastem haereditariam offensoris,scut nec pro damno dato a quouis extraneo,quod essct valde iniquum,& absurdum.Secundo,quoa priuilegia, di compulsiones contractus facti sub sigillo praerogatae aut horitatis, puta incipiendi ab executione,& pignoratione bonorum,vel personae haeredis . ut per Bar.Alex.& alios in i .postulante .in prin. insta ad Tre bellia.&remotum beneficium appellationis,vel intercessionis,vel certi fori dati in vim sigilli, non haberent locum nisi usque ad partem Es- reditariam. no pro reliquo excessis,quod esset absurdissimum,& prouocare haeredem semunciarium procacem ad turbandum in totum sne metu dictaru copulsionii, & priuilegioru , nisi pco vicesina quar-

516쪽

Diuidui, sindiuidui. q

tiὁ etiam si haeres ille expulis et diuisione facta, & postquam ea res

ad suam partem integra venit.l . pacto successorum.C.de pact.Amplioquarto etiam si haberet illa praecipua ex prelegato defuncti . leg. I. C.si cert. pet. Et propterea in diuisione fiunt multae cautioncs indemnitatis. l.haeredes. g. ide iuris. I. in iudicio. supra n. crc. Amplio quinio ctia si unus haeredum, puta senior iure inaioritatis habeat integram illam domum, vel fundum, utpote seu talem in vim consuetudinis,de qua dixi in Consuet.Paris.=.viij. cum seq.videlicet quo ad hoc, ut nihil ominus extet conditio obligationis contra omnes haercdes. Sed tunc non habent locu quae scripsi in d. Consuet .s. II . numer. II .imo iste, tu quia totu fert commodum,tum quia hoc facto suo contigit, debet colisredes indemnes reddere. Amplio sexto,ctiam si in linea & successione collatet ali masculus a se, & manu sua no a cohaeredibus sceminis capiat totam illam rem Dudalem, quia nihilominus cxtat conditio contra omnes pro partibus haeredi tariis: sed iste tenetur eos reddere in Io demnes. t Amplio septimo etiam in successione diuersarum linea Succerrum, puta paternorum & maternorum,si res illa si . paterna, quare paterni lateris haeres eam suo iure capit,& contra dictum speciale pactu Abia

conductorem expellit,extat conditio contra omnes, quos tenetur indemnes seruare. Nec obstat quod actiones etiam personales haerediacon cernentes reputantur immobiles,& transeunt pro tempore futuro

active & passive ad haeredem hirediorum sui lateris, siue in aequali,sue in remotiori gradu st. ut scripsi in Cossiet. Paris .iit.xiij. .xlv.quia verum est quantum ad primaria capita obligationis naturalis,de quibus statim dicam numer.4 39.Secus quo ad tertium aduentitium caput specialis promissonis pcens vel interesse quo de agitur: quia tali

casu ilipulator voluit sibi consultum iri contra omnes H redes,& omnia bona defuncti,& non contra unum ex illis contrauenientem, vel ad quem solum res pervcniret,ideo iniuria assceretur, nisi conditione extante committeretur stipulatio etiam contra omnes alios hercdcs,pq y I partibus suis saluo eorum recursu. d . si sortem. 1 Miniis obstat quod littes in hqredijs sui lateris ii est remotior in gradu, alijs proximioribus in uniuerso succedentibus non est haeres,nec tenetur solucre dcbita, nili in subsidusi,sed debet exonerari per haercdes uniuersolum proximiores, ut pulchre Paul. Cast. in i hinc querit .f. I. supra de pecul. Et tetigi in annotatio.ad Alex.consili xxi. lib. i. & picnc dixi in Con suci. Paris.*.cl. quia iste saltcm cst tanquam legatarius ad onus, vel saltem tanquam cmptor,vcl cxtraneus successor ad hoc oneris, & sic semper tenetur haeredes indemnes reddere,etiam si non committeretur

bligitio ex facto suo, dum mado non culpa eorum.Debet ergo siue by-

517쪽

q6o Gractatus

pothecaria,sive a personali eos exonerare.Dictam autem vii. amplἱationem limito, ut procedat quando illi paterni & materni sunt eiusdegradus,& sic haeredes, quamuis inaequales quantum ad commodae iurita.l .ex facto. supra de hqredib. instit. l. I . C. si cere.petat. Secus si osse sor quidam esset proximior in gradu,& sic verus haeres,alii vero remotiores, quamuis alia praedia dictae hypothecae obnoxia,ui legati consuetudinari j capiant,ut dixi in Consuet. Parisi.=.cl.quia tunc quum isti r motiores non sint haeredes, nec obligationes personales haereditariae in eos descendant,nullo modo personaliter tenentur,nec ad menam , nec ad intereste: sed tantum hypothecarie, discusso ne prius facta, ut tertius legatarius, vel emptor. t Vtriusque quaestionis concluso ne sic ampliatam limito,ut procedat, quando haeres in parte non habebatius aliud,quam haereditarium, etiam si praetendebat aliud ius,quod nohabebat: secus si vere habebat ius nomine suo, puta ulu fructuarius fecit locationem simpliciter tanquam dominus, eo mortuo omne ius &naturalis possessio huius usufructuarii resoluta sit,& consolidata ipso

iure proprietario: ut late probaui in Consuet.Paris.=.xxx.q. O. num. I sq. Qtribtis adde Carol. Rui.consit. clxvi; .num. I a. lib. I .Tunc si dominus,qui expellit conductorem, sit haeres locatoris pro quarta parte , incidit in poenam pro quarta parte tantum,quia pro aliis partibus iustam habuit causam ingrediendi,& conductorem expellendi non ut het res: sed iure proprio:& propterea non dicitur contrauenisse cotractui defuncti, nisi pro qua parte est haeres tantum: in residuo vero nihil dicitur fecisse ut haeres: sed ut ipse,sive ut extraneus:quia aliam iustam causam,aliud ius habebat,quam haereditarium. Tum quia gerendo se haeredem pro quarta parte, tunc de suo proprio & de nouo approbauis ,3 locationem pro quarta parte tantum: t quia haeres habens ius aliunde proprio nomine succedens vcditori vel locatori in parte,gerit duas personas,unam haeredis,limitatam ad partem haereditariam,alteram extranei domini,vel possessoris, cuius alterius personae respectu non tenetur implere contractum defuncti,nec de euictione, nec de poena, s-cut nec mere extraneus,ut clare conuicimus, supra in 2.2.quest x. numer. II o & multo minus tenetur ad poena vel interesIe ratione obligationis haereditariae,ita quod si iste vere dominus & possessor non expulisset conductorem nisi pro dodrante,non caderet in aliquam poena

nec teneretur in aliquo,quia non tenetur tradere,nec pati,nec stare cotractui de suo proprio, nisi pro quarta parte tantum, ergo si in totum expulit, non tenetur ad restitutionem fundi,nec ad fructus, nec ad poenam, nec ad intereste, nec in aliquo nisi respectu quartae partis latum.

3 t Secus si tantum erat dominus ti no possessor & sc tantu habebat

518쪽

Diuidui, γ indiuidui. 66 I

rei uindicationem quia tunc non poterat a colis redibus, nec a condu ctore, nisi ii indicare dodrantem non autem de facto occupare, & sic

quoad possessionem & occupationem facti non habebat ius nomine suo,& si e cessat ratio fallentiae & remanemus in regula conclusionis nostre,quod cadat facto suo in obligationem totius intereste, uel totius p cens,& restitutionis totius rei cum fructibus, quia hoc respectu non habet ius aliunde, nec potest praetendore posscssionem nisi tanquam hqres,& quamuis non sit hqres nisi pro parte,tamen facto suo cotraueniendo in totum & ultra partem haereditariam obligatur in totarum, uel quatenus offendi irrespectu vero cohaeredum facit cos quoq; cadere in penam pro partibus suis ,tanquam extante conditione stipulationis aduentitiae, ii ea sit apposita,de qua infra num .qqo.

as 1 Sed quid si expellens non sit haeres in aliquo,sed mere extraneus

Sol. refert an nullum ius habeat expellendi sed meram uim inserat, &tuc cohaeredes non tenentur ad dictam poenam, nec ad aliud, quam ad remistionem mercedis, nisi expellentem prohibere, uel impedire possent,& scientes, vel moniti non faciunt, tunc etiam ad interesse tenentur. l.si furedus. l. sed Sc de damno, supra locati,& insuper etiam prsci ae facere ut conductori frui liceat, si hanc facultatem habent,ut supri, in a. r. n. O9.etiam singuli insolidum quatenus habent hanc facultate, uel dolum circa hoc commiserunt,per ca quet late & noue diximus supra in se .claue. non repetam.

36 t Sed si expellens iure suo fecit,ut quia uerus posscssor, i a proprie noagitur de uiolentia externa, de qua in l. cxpulsos.C.de action. empl.&per Alex.conccxci .in s. lib. S.Nico. Boe.decisio. Burdeg.lxvij. sed agitur de defectu iuris ipsius defuncti,& de obligatione evictionis,qua ligredes tenentur, ut supra in a. 2.quaest.x.& qua dominus pro parte succedens,pro cadem parte iuri suo cedendo sese liberat, ut supra in et . a.

n. o S. cum seq.cohaeredes autem pro residuo tenentur utroque capite euictionis, uidelicet ad defendendum totum residii uni singuli insolidum,si tamen de insoni iustae locus este pollet, ut supra in 2. 2 .nu. oo.de pro partibus haereditarijs ad pretium,uci istimationem, nuci', sumptus,damna & intercile pro illo residuo. 37t Potin etiam ille partim expulsus totius contractus restautio nem eligere, seque indemnem seruare. leg. tutor. lcg. intra utile. in s. supra de minor. leg.siquis aliam . infra de solui. Sed si qui non impedierunt conuenti,docerent se solos haeredes, & impedientem non e se hqredem, tunc cessaret psna,& rediret ad primum membrum hu-

38 ius ultimi segmenti supra n. q3 s. t Superest diluere allegata in contrarium,& Primo ad i.nec aduersus. supra depositi. de qua supra num.

519쪽

qI 9. Bar. in dict. .Cato in v. oppositio, quamuis hanc dissicultatem non attingat dicit,quod ibi loquitiir in actione & obligatione bonaesidet,in qua solus haeres contra faciens tenetur,-non ali; cohaeredes Gliam in facto omnino indiuiduo. Et omnes fere ibi dc ubique sequuntur: quia nequcunt aliter euadere,& sic restringunt d. . item s in saeto, cum duabus legibus sequent.& f.Cato.& l. in executione. q. quod si stipulatus. eod. tit. S g. an ea. in l. haeredes supra familia: erciscundae,&omnia similia iura,vt procedant in contractibus,obligationibus,vcl actionibus stricti iuris tantii m.Sed istud non est interpretari , imope uertere leges,& carum vim & praxim. Non minus enim in contractibus & obligationibus bona fidei, imo frequcntius i n illis verificari, &exemplis cari possunt, quam in obligationibus stricti iuris: ut etiamcxempli scaui supra in a. a. numer. I9 I . Praeterea quid stultius ,quam miniis esse consultum creditori per bonss dei, quam perstricti iuris obligationemλhoc certe in toto iure praeposterum, & ineptum est , &iam saepius ut sup rq cod. numero. II J. numero. I97 . satis docuimus nullam esse circa haec inter bona fidei & stricti iuris obligationes dita

serentiam .

439t Vera solutio est, quod primaria obligatio habet duo capita naturavera lia; Primum dandi, vel faciendi diuiduum vel individuum secundum solutio . naturam materiae subiecte. Secundum bones dei obseruandi, & doli non admittendi, & istud hecundum caput etiam in diuiditis non diuiditur per legem duodecim tab. sed quemlibet etiam plurium haeredum obligat insolidum quatenus,&quando eum contingit,& pro modo

bonae fidei,ut late& noue diximus in a. a. super nona claue . numero. 19q . cum multis sequentibus, non repeto . Hinc plurium haeredum d cpositarii,commodatarij, conductoris,emptoris,is qui culpam qua ex natura obligationis tenetur vel dolum commist, solus in totum obligatur, insontcs vero nullo modo his capitibus tenentur ex facto cutipoli vel dolosi. Amplio etiam in poena legali, quia plurium haeredum is solus incam poenam incidit,qui dolum,uel culpam committit, qued ex vel statutum punire vult, tex. Instit.de actio. ι. rei persequendae. versi. plane si depositi. ibi,aut cum iis rede eius de dolo ipsius,&in I. r. g. I . supra depositi.ibi, quod ipsius, scilicet haeredis,vel unius heredum, qui tumultus, incendis, ruinar,vel naufragii deopsitum factum interuertit, qui solus tenetur in duplum, cohaercdcs autem insontes nullo moFm cu do. Ita etiam intelligitur I. sed furti quidem,Inst.de actio.uersc.& in-sἡ ωρ ter bina depositi .ubi text.in deposito non debet restringi ad casum in- i. Inst. sciationis ut uulgo putant quia quocunque modo talis depositarius,

de acti. . vel unus haeredum eius etiam circa negationem dolum commitat , puta fru-

520쪽

ta fructuando, & inuito domino scienter retinendo , cadit in poenam

dupli,& falsa est glos. Accur.in d. versi c. plane. ver b. in duplum, que restringit ad calum quo reus in ius uocatus inficietur,quia dic. l. I . g. I .generaliter in omni dolo loquitur, omittam quod talis hqres etiam acti

ne furti mere poenali in duplum obligatur.f. surtum autem fit, Instit. de obligatio. quς ex delicit. nasc. o t Eu unum aliud tertium primarium etiam sed aduentitium caput,

de quo non meminimus in d. 9.claui,quia non erat opus, nec omnia si Tria eam ut dici possunt, videlicet ex speciali prouisione hominis, & quando p f py

de onens. commodator,tocator stipulatur poenam, nisi res dum petita ruerit,uel tali die restituatur. Certum est enim quod haec stipulatio dolui in haeredes utrinq; traniit. Si ergo unus plurium tisredum depositarii dolo,uel culpa lata,qua ex natura contractus tenetur, uel culpa leui in casibus, ubi culpa leuis in deposito uenit, rem perdiderit, tenetur ipse insolidum in uim dictae secundae primariae obligationis, in quam facto suo incidit, sed ex illa obligatione cohaeredes nullo modo tenentur. Ita l oquitur l. nec aduersus, supra depoliti. l. i .f. i .eod.t it.& similia iura.Sed ex dicta cautione,& speciali prouisione hominis tenentur omnes haeredes pro portionibus hsreditarijs,no immediate ex facto, uci

culpa dolosi, sed eius occasione tanquam ex eventu conditionis tenentur immediate cx obligatione defuncti, quae in eos & singillos corum pro partibus suis sub ea conditione descendit, lege inter cohaeredes. ex facto. ibi,quasi conditio stipulationis haereditariae extiterit, supra familiae erciscundae, qui text. non minus de diuiduis,quam de indiuiduis loquitur. Idem pari analogia de haeredibus commodatar ij, vel condu ni ctoris. t Idem de haeredibus locatoris,ut in themate supra eodem n. η I9. si enim limpliciter ad quatuor annos locauerat sine dicta poenali clausula, duae ex natura contractus obligationes descenderunt in eius haeredes. Prima ut frui patiatur per dictum lcmpus, quae obligatio diuidua est,quantumvis conductor propicr reciprocationcm contractus non teneatur actu diuidere, ut supra eodem num c. trecentesm Ooctuagesimoquarto. Setunda obligatio, ne circa haec dolum uel culpam lcue committant , qus obligatio no solum nodiuiditur, sed singulos prouecos contingit notae docuimus supra eod. num c. I 9 . insolidum obligat. Sed quia in obseruantia bonae fidei, & officio debito consistit &r non in certo prsciso viriculo obligationis specialiter facto , duas implicat modificationes ab eadem bona fide dependens, Prima,quod unus non obligat alios insontes, hoc enim rigori magis quam aequitati bonae fidei cogruit,& sic sced cret,que ob ij ciutur supra nu.qI S. Secuda modiscatio, eum in que descendit, non obligat ultra metas iuris,

SEARCH

MENU NAVIGATION