장음표시 사용
541쪽
cam tantum censet esse diuiduam scilicet stipulationem amplius non agi , quae secunda est in text. Reliquas vero , scilicet illam m. pulationem per te non fieri,quo minus milii ire agere liceat, & illam , Titium haeredemque eius ratam Labiturum,censet neque diuiduas iteque indiuiduas esse. Sed de quadam tertia specie,atque ideo ambas similes esse,& assimilari in text ibi, sed magis idem,& ibi, hac stipulatioso 8ne. t Et ad suum nouum intellectum accommodat text. qtiem ope Angeli Politiani habuit ex archetypo Florentino ibi, illam stipulationem per te non fieri &c. Quae verba assumit tanquam nouam Propolitionem nihil habentem commune cum praecedentibus, nec in cotinuatione nec in ratione decidendi,sed plane dicit esse nouum dictu cum interrogatione sequenti,legit cnim vers. sed videamus, usque ad verbum nam, interrogatiue, itaque censet ab illa clausiuia illam stipulationem per te non fieri &c. esse decisionem penitus contrariam , di formem,& alienam, ita infert num octauo .colum . decimasexta. Et sic censet stipulationem per te non fieri quominus mihi ire agere liceat dici per eundem text. dissimilem ab utraque prscedenti stipulatione, tam ab indiuidua,quam a diuidua, pertextabiciaec non idem hic iit, &similem dici stipulationi itium haeredemque cius ratum habicurum , quae nec diuidua nec indi uidua est,sed tertiae species quae contra unum plurium haeredum cotrafacientem committitur insolidum, sed etiam contra ipsum tantum & non contra alios coheredes,contra quos nulla modo ex facto unius vel aliorum committitur poena, uel interesse , sed contra contra facientem tantum insolidum in utraque stipula tione, tam per te non seri quominus ire ligere liceat, quam ratum haberi.
sost Et ita inteIligit text. ibi, solus tenebitur qui non habuerit ratumia Intelligit enim illa uerba,necnon verba,& solus aget a quo fuerit petitum,non de principali, nec de pluribus principalibus,sed de pluribus haeredibus promissoris vel stipulatoris,ut unus plurium haercdum promissoris impedies stipulatore ire agere,uel unu haeredu stipulatoris solus impedies' no cohaeredes teneat insolidu ad tota poena uel interesse solithisito & non alijs Et idem in stipulatione ritium Esredcq; eius ratum habitura , ut e pluribus h redibus stipulatoris si unus solusi parte sua ratu non habet etiam aliis ratum habentibus solus ille teneatur ad solidam poenam, uel soliduni interesse, coligredes autem nullo modo,& consequenter ex parte haeredum stipulatoris, ille solus cui non habetur ratum,aget ad solidam poenam,sine contra principalem, siue contra illum solum ex cius haeredibus,qui non habet ratum . Verbum,etiam solus exponit,id est insolidum , per Ie&cum solus. iunctiv
542쪽
glo. I .supra de usucapio.& ita etiam intelligit ter. f. inter cohaeredes. s. si quis stipulatus. supra famil.ercicut ibi verbum solum, non tantum ad personam, sed etiam ad materiam referatur,ut ille di solus Ac insolidum teneatur,& iste & solus & insolidum agat. Io t Et vers. quamuis,in s. eiusdem texi .intelligit non aduersatiue ut omnes usque ad Bologninum intellexerunt sed argumentative & imis plicatiue, loco adverbi j,quoniam, uel adverbiorum, nam & aut, sicut de quemadmodum improprie capi dicit in Ieg.tutor. .contrariam,s pia de pignor.action .ita scribit numero octauo ad fin .colum . decima nona.& colum trigesimaquarta. ubi fatetur intellectum suum esse stupedum ,& mirabilem quod ut verum est,ita minime verum omnes alios prae ipso ambulasse in tenebris,& quod caeci caecos ducebant, nee a fouea resurgere poterant usque ad shqui noctem in diem,& tenebras in lucem mutauit,ut passim iactat.
Ii t Sed interim grauius & prodigiosius caeteris errauit. Quid enim
magis stupendum,& ab omnibus textibus legum alienum , quam st putationem per te non fieri quominus mihi ire agere liceat , non esseandiuiduam,sed diuiduam, aut aliam tertiam speciem diuiduis magis smilem, ut in obligationibus diuiduis ex deposito,commodato , empto, locato, α similibus, certum est unum haeredum offendentem, etiam in totum teneri solum,nec obligare cohaeredes,ut supra eodem numer MI .Et ne forsan putes quod Bologni. Ioquatur in stipulati me fructuaria,uel simili diuidua,videlicet de non impediendo fructuario ire agere pro commodo sui ususseuctus,uide quae scripsit, & inuenies quod diserte loquitutin seruitute prsdiali. Ita enim format suum casum numero. 8.colu.xvis .in seruitute praediali constituta.deinde consituens promisit domino fundi dominantis per se non fieri quominus illi ire agere liceret, sub poena,deinde reliquit plures haeredes, quorum unus solus impedit,quaeritur an psna possit exigi ab illo solo , an vero etiam a cohaeredibus eius ρ Et pro ratione dubitandi uidebatur quod ab omnibus peti posset,per tex.in leg. secunda. g.item si in facto
Irupra eodem .in versciomnes teneri &c. di per text. in leg. in exec tinne .f.quod si stipulatus,infra eodem,in uersic.teneri & c.Quibus no obstan tibus dicit Bologni .contrarium decidi in hoc text.scilicet ut sodus contra faciens teneatur,ut in stipulatione de rato.Idem dicit in colum .sequen.& sspe repetit,nec abs re eius verba recitaui, nisi enim expressa legissem,nunquam credidissem tam manifestaneum,et protinuerrorem uel in tyronem iuris cadere potuisse , contra omnes tex. iuris etiam in indiuiduo.
si zl Quia haec sipulatio, per te non fieri,illa eadem est numero, de
543쪽
haeredos . . in illa. in l. inter cohaeredes. 3.quod ex facto. in secundo exeplo, supra fami l .erci .estne hoc interpretari. g. Cato an vero violenter doeprauare,& contrarium facere omnibus aliis iuribus nec minus pudendus & uere stupendus error sic interpretari in stipulatione rati, ut unus plurium haeredurn promissoris alijs ratisi cantibus non ratificans pro parte sua,& sic in re ,& obligatione diuidua ad totam poenam obligetur contra rationem,imo ctiam contra decisionem versic. at si de eo, in codem. f. quandoquidem promittere amplius non agi post actionem praetcnii procuratoris qui succubuit,vel promittere habere ratum gestum cum eo procuratore, solo verborum sono disserui . tprorsus enim id e sunt, quorsum ergo diuersum ius statuere:&ad hoc ext. legum non solum contra seipsos, sed etiam contra alias leges trahere,ut contra l .inter cohaeredes. g. si quis stipulatus. supra fami l.
ercise .ubi pari sicantur haeredes stipulatoris N promissoris , sed unus haeredum stipulatoris non potest agere ad poenam, nisi pro parte sita rergo ex eadem stipulatione unus haeredum promisioris non habens ratum pro parte sua non cadit in totam poenam,sed latum pro parte sua orgo plane idem in il .f.Cato. l
33 ' Expositio autem solus, idest insolidum, salsa est in haeredibusnipulatoris: ergo falsa est in haeredibus promissoris. Praeterea ind. versicul. at si de eo ι non est uerum quod text. tractet de unica stipula tione amplius non agi, nec enim de ea loquitur, nisi obiter exempli uice, ibi, veluti .tractat ergo de omnibus diuiduis, ergo de stipulatione rati facta super re diuidua, quemadmodum uersic.ab omnibus non tractat de unica stipnlatione iter fieri, sed de omnibus indiuiduis sub exemplo ibi ad hunc finem posito . . I t Et in uersic. quamuis, pudenda contorsio est exponere illam aduerdativam pro conuinuatiua,ut supra eod. num. FIO.& in dict. lcg.tutori quam citat,dictio quamuis,non stat per se, sed cum copula,&,quae mutat naturam aduersaliuae in continuatiuam,l. sed & hae, in princ. supra de procurat. nullum ergo Bologni .citat exemplum improprietatis,&s quod citaret,non est sequendum,sed uitandu ut dixi. Vcm cst quod initio nu. I .dixi Bologn. in hac materia,non solii minus caeteris intelsiue leκisse,sed et deploratius errasse. ' Hic postqua in textu ale repugnationem incidi, placet breuiter dicere, ne postea sutius tracta dum iit,tria tantum stipulationum exempla dantur in d.f.Cato. Primum iter fieri. uerba sunt breuia& fortasse studiose decurtata, non enim recitanturtet in princi p. ibi,scrit sit Iulius Paulus tan
ad longum uerba Catonis, sed epilogantur,ut pabit, de ibi,differentiae hanc esse scilicet scribit. E
544쪽
tum epilogat,cuius iterum uerba forsan abbreviata sunt a compilat ribus.Verba ergo iter fieri,comprehendunt omnein stipulationem suia perca scruitute praediali, uel constituenda, uel constituta conseruanda,vel de cius vis,aut quasi possessione, dc sub eo exemplo omnes.
obligationes indiuidus quatenus in esdem rationem & quaestionem incidunt continentur . Et consequenter stipulatio, per te non fieri quominus mihi ire agere liceat, quae ponitur in versic. differentia ,continet ut sub illa,& est omnino eadem stipulatio numero, de qua supra eod.leg. secunda. f.item si in facto.& leg. in executione.=. quod si stipulatus.infra eodem,& de his verbis abbreuiatis loquutus est Cato in uer νsic.ab omnibus,ut patet per seminas rationes decidendi in text. & ibi ut in illa stipulatione & c.& sic prius de ea loquutus suerat,quod no potest esse,nisi in verbis iter seri. λο t Verba enim,uel non fieri e margine desultarunt in text. error Librariorum,quae quicquid dixerit Bologni. num. 7.ad fin. non mutant text.nec variant, sed erat utilis notula scholastica, si mansisset in terminis glossuis ad significandum primum illud exemplum implicare stipulati onem, per te non fieri,de quo in versic. differentiae, vel stilationem non utendi seruitute, ut exponit Fran.Aret.hic,quem Bolog. male reprehendit.
117 t Sed qJBologn.legit,illam stipulatione&e. ut non sit exemptu, Desen
nec continuatio eiusdem sermonis, sed noua dispositio non dependens a priori,non est emcndare,sed peruertere literam textuale. Nec
est credendum Bolog. qui dicit esse archetypum Iustiniani, ne Laelio Taurelio elegantissimo,qui in Gallum & in legem Velleam in princ. censet omnes nostros libros ab illo dimanasseis affectu magis quam . iudicio loquitur,utpote Florcntinus.1 i 8 t Et res ipsa ollendit multos esse uetustissimos quos etiam vidi θ Pandectarum libros manu scriptos,quod non est verissimile transcriptos ex illo Florentino, nec illi in uetustate cedere , ut magis cre dendum sit Andres Alciato, qui dispunct.libr.tertio, capitul. duode cimo,& in dict.*.Cato. in glo .versic.Paulus respondit,& Greg. Halo- andro in epistola.tfoldendorpio Anto. Augustino,emendat. lib. primo capitu. primo, Fcancisc. Duarcno.anniuersa.quest. libr. secundo , capitul. xiiij. & xv. qui testantur librum illum Florentinum olim , Pisanum multis post obitum Iustini nani seculis scriptum fuisse. Et cuAlciato retinendam censeo veterem & communem literam in illis verbis,ut in illa stipulatione ,ut sit continuatio prscedetiit,& eiusdem orationis:vt explicaui supra parte I .numero 3Ο. cum sequent. non repeto.Sed addo non cile textum in minutula frustra secandum,ut fecit
545쪽
vers. quavis. g. Cato CoeIuissio operis.
Iogni. Ego in duo membra divido: primum usque ad versicu. sed videamus continet epilogum doctrinae Catonis, in duobus responsis,scilicet indiuiduorum ibi,aut ab omnibus, & diuiduorum ibi, ct si de eo. dc exaggeratione differentiae utriusque responsi in verb.differentiae. Secundum membrum ibi,sed videamus,reducit latius ad praxim eam differentiam addito exemplo diuiduo stipulationis rati,& differentia inter promii rem principalem,& haeredes procuratoris,qui de rati sic tione domini promisit, ut clare & perspicue ostendi supra eodem numer. 387. Epitomen nostram d.3.Cato. vide supra in a. a. numer. I 66. zo t Redeundo ad rem quid tandem ad illam antinomiam d. vers.quam
vi in si initi diximus supra in a. a.numcr. 63. prius purganda est ulcus praui intellectus. Omnes turpiter errarunt super d.versi. quamuis . subaudientes de suo capite ad textum,quin do minus cadat in totam PCena,quae subauditio ta falsa est, comentitia,& addititia, ut corrigendo falsam opinionem d.I.Cato.diximus supra in ij.ij.numer. 66.Sensus est ergo planus,rotundus,& sine ulla subauditione,quod dominus ipse non potest pro parte ratificare inuito aduersario, per quem cogi potin totum ratiscare,vel nihil, prout etiam in stipulatione amplius non agi diximus: supra eodem numer . I 87.Quamuis hoc non possit obtrudi procuratori,qui non habet dominum in potestate,ut nuper diximus numer. Fo S .Et sic dict. versic. quamuis,opponitur procuratori,qui ca-
mus supra eod. numer. 8o .Et sic nulla antinomia,nullus scrupus : sed clara,& expedita consonantia est in his iuribus. Ego quidem paucioribus defungi poteram: sed nouam de veram doctrinam professus, malui per medium profundu decurrere horum Labyrinthorum,qui nunc Omnes Dei gratia per longum laborem nostrum euoluti sunt. 3 2I Ex his iam nulla obscuritas, nulla contradictio relinquitur in dictis iuribus,sed omnia sufficienter & noue explicata luci suae, usibus homimum,& praxi iudiciali tam in consulendo,quam in iudicando restituta di haec uniuersa materia diuidui Se indiuidui extricata de absoluta,etias plures scribentium ambages speciatim non attigero, quod nusquam esset finis. Sed si quis ad manum habuerit duodecim illas modiscationes, supea eod. numer. 8I .cum seq.& decem illas nostras claues, supra inod. numer. I I 2.cum sm.& tria illa primitiuarum obligationum capi ta,supra numer.q39.cum seq. is exitum huius Labyrinthi, & resolutioinem totius materiae facile nactus erit & infinito labore defunctus si gulos Labyrinthorum huiusmodi recessus facile perlustrare & super ae poterit,quod experticii nostra legerint vel coscientia teste fatebuntur
546쪽
tur.Nouitii vero & nondum experti si nostra eum aliorum scriptis cStulerint nisi sensu carcano ita iudicabunt. Hic locus erat inserendi dispunctionem, quam olim fecimus ad lingulas oppositiones, quaestiones,& conclusiones Barthol.tam super hoc.9 Cato.quam supcr l. stipulationes non diuiduntur,& praecipuorum scriptorum,qui super eis ve- . Iut incudem fabri carunt, sed tum breuitatis causa, ut urgente Typogra. Dia,tum quod studios,quibus vacuum coit, libros suos ex praecedentibus facile dispungere poterunt,& alio alia negotia me vocant, praeter fra misi.t Sed epilogando materiam,dc plenius ostendendo praxim, & EpiIusum clauis nostrae decima ,sacio regulam cum viginti quinque amplia Suβ
tionibus. Poena committitur pro parte contrauentionis tantum . Am
plio ptimo etiam in indiuiduis, quando,& quoties contingit pro parte contraueniri,& creditorem pro parte commodum baberri& retinere, ut supra numer. 268.2TI . 2 7S.3 82.noue diximus.Nec cst contra primum responsum d .g.Cato.tum quia in indiuiduis raro contingit pro parte peccari,unde merito in illis Cato statuit regulam secundum id, quod ut plurimum,iuxta l. 3 .cum l. seq. supra de legib. Exceptio vero non selsificat,sed praesupponit,& firmat regula,ut not. in rubr. de regiatur.Tum secundo quia Cato regulae suae rationem exprimit, secundum quam dictum debet intelligi,& restringi.l .regula. .penu I. supra de iur.& iact. ignor. leg cum patcr.I.dulcissimiS. supra de legat. ij. Alexan .c si Llix. numer.3 . ubi in annotat .dixi libr.3. Barbat. inter consi I. Alex 3 23 consit .lij.numer. io .lib.iiij.t Amplio secundo etiam si poena sit indiuidua,tunc enim venietur ad aestimationem. iuncta. I. cum filius, infin. princ. supra de legat.ij. l. pure β. I .de doli mali & mei .excepi. UGge Falcidia interueniente, supra ad Ieg. Falcid. dc dixi supra eod. num. 286.cum seq. Et sic vera est opinio Pet. Pertici,quem Bar. Ludo. Ro
quamuis Angelus Imol.Paul.Rapha.Cuma. Ias. Carol. Ruin. teneant contrauenientes teneri ad totam huiusnodi poenam cum c tactu, &male sed peius tenent sal. Nouel.d. . Cato. poenam totam indiuidua committi contra omnes insolidum saluo recursu:quem sequitur And. Alcia.in dict. .Cat numer. I 33. in paruis, alias numer. IIT. in ina's rq gnis. t Sed quicquid dicant,vera est opinio Petri quadruplici ratione. Prinia, quia cum principalis obligatio diuidua sit de actu diuisa inter haereses, poena commensurari debet delicto, non illud excedere. l. rescriptum.l .haeres qui tacitum. supra de iis quibus ut in dig. late Ias. l. ex facto .f.Iulianus .de vulgar.& pupilla. substit.Secunda.quia cum pinnalis sit accessoria regulari debet secudum naturam principalis.l. cum ' . Principalis,infra de reg. ivr.c. accestori u AO.tit in VI .Terti quia nurulo
547쪽
Io i ure cauetur poenam totam committi ex suo loco,quod poena de se sit indiuidua,etiam si aliter sentiat Franc.Conna.commentario.tur. civit. lib.vi. l. 39I. l. Quarta,quia iure cauetur ad aestimationem indiuidui veniendum, quando obligatio indiuidua rescinditur in parte,suue ipso iure,sue ope exceptionis .dict.l .cum filius. in princ. de legat. h.& consequenter a sortiori amplio, etiam si poena non in quantitate scd in corta specie,vel corpore consistat,quamuis cotrarium velit Bar 23 tholo. Soc. numer. a. numerss. t Amplio tertio siue poena incipit amera conditione siue a praecedenti, siue a concomitanti obligatione, ut supra eod. numer. 3 82.Amplio quarto, sue conditio si negativa, ' vel affirmati ita,ut supra cod.numer.379. cum seq. Amplio quinto,siue
obligatio principalis consistat in dando siue in faciendo,reiecta distinctione,& eonciliatione glo. Accur. in d.9. Cato. in verb. solum. quam Bari .ibi,& d. g. si sortem .post omnes antiquos sequitur, sed rationes disserentiae ab eis datas reprobat,& dat aliam differentiae rationem inter. dationem & factum,quia inquit facilius est dare,quam facere pro alio quod nititur Bart. sustinere etiam in danda spccie haereditaria, ut unus haeredum possit equum,vel landum debitum solus sine consensu colis redum soluere,& dare,& Bart. sequitur Angel.d.f.Cato.Paul. f. si sortem δε in l. si seruus . . si plurium. supra si quis cautio. Ioap. Crottus in
d .g. Cato.& late Udatri.Zas.numer. 7q.cum multis sequen. ubi nume . 6 non erubescit citare text. directo contra se facientcs .utg.s incerto.in I.haeredes. supra fami l. ercisc. idcd contra hanc solutionem, & decisionem Bart.tenent Rapha. Fulg.in d .f.s plurium .Rapha.Cuma.Ludo. Roma. Bal. Noue l. nume. 7.Alex. Franci . Aret. in d. f. Cato.& ibi Angelus de Periglis numer.3 2.& in hoc bene,ut fatis conuicimus siu-pra parte ij. numer. I 66.cum seq. 26 Sed tamen quamuit omnes impugnent rationes disserentiae, tamen omnes fere ubique sequuntur dictam differentiam, & solutionem Ac cur. S sine ratione inferunt conditionem dandi esse indiuiduam, licet datio diuidua sit,ut ctiam late Ioan .Crottus.d. .Cato.retet.i. nu. 88. cum seq.Vdal.Zasi .in suo glosi emate dict. f.Cato.verbo solum. ubi mirum est eum nihil aliud,quam verba Accur.transcribere. & ad ineptiorem solutionem transire, videlicet quod d. f. si sortem,non procedat
nisi mero iure,sed quod obstat exceptio in parte,quod est absurdum &contra text.& rationem textus dict.s.s.sortem. qui dicit,quod nisi per peccatum partis tota poena committitur,st iniuria contra illum text. item contra text.ibi,nihil prodest ad poenam euitandam parte m suam se luere. in d .f. idem iuris .in l.haeredes. famil. ercisc. ergo nec ad excipiendum qui dem prodest. di in l. 8 I. in executione. f. penult. ibi, nec
548쪽
partes prodest.& ibi, quc madmodum non prodest.de verbori obliga tio. Ueritas est,ut supra parte I .numer. 8I.docuimus, non esse in hoc differentiam inter obligationem dandi ,el faciendi: ut etiam tenet Andreas Alciat. in suoglossemate d. f.Cato.verb.amplius non agi, & an te eum Bal. Nouel I. nume. 7.sed punctum attigit,remitto ad praecede 327tia. 3 Amplio sextis,sive poena sit certa,vel incerta, vel si interesso impliciter promissum sit loco poenae, vel tacite debeatur. Et non esse in hoc differentiam inter poenam & interesse probat text. in dict.f. ite si in facto.& l. Iulianus . in prilic.de verbor.obligatio. Et tenet Alex. in il .Cato. post Imol .col .vis. quamuis Ia Libi col.xix.reprehedat, & ma6Σ8le. t Amplio septimo siue poena sit iterabilis,vel non:ut dict.f. item in facto.& l .si sic. ij.de verbor.obligatio.momentanea, vel successiua , quod quando sit,tetigi in Consue.PariCf. lxij. numer. I S. Amplio octauo,siue in obligationibus bonae fidei,vel stricti iuris:ri supra eode nu
dicatio, siue non, supra cod. Amplio decim ὁ,siue in contractibus, siue in testamentis, siue in iudici js,vel eorum praeparatoriis, vel praetorijs stipulationibus, supra in a. a. Amplio undecimo, siue electio sit promissoris vel stipulatoris. Amplio duodecimo, siue utrumque possit
exigi,vel non,etiam si sit clausula,rato manente pacto:quia non sequi; tur poenam committi ultra quam alias committeretur: ut nuper num. q6r .dictum est. Amplio decimo tertio, prim um responsam Catonis,siue de constituenda,sive de constituta seruitute agatur.Amplio decimo quarto, secundum responsum & finem 3.Cato.siue dominus vel procurator promi serit, liue dominus ipse, vel haeres contra ueniat, quamuis omnes in hoc contrarium teneant per si .d. .Cato. male adusq; intellectum,ut supra eod. numer. qSo. numer. Fro. Amplio decimoquinto etiam in arbitri s,ut in secundo te sponso.f. si sortem, ut dixi supra in
2.2mumer. S .in nullo intellect.l. si rem . supra de arbit.
1 29 l Amplio dceimo sexto,secundum responsum Catonis , siue dcbitu
principale conlistat iii quantitato,stuc in certa specie, vel corpore, est, enim obligatio diuidua etiam solutione,ut satis supra conuicimus, numer. 2qO.& text.in l. si stipulatus sum. i. versic.ite si Sticum. infra de sollitio. tuaiquis Bart.in l. stipulationes non diuiduntur.quem ij.numeri et . restringat decundum responsum Catonis, ut proccdat in obligationibus quantitatis tantum,& dicat obligationem restituendi certain speciem eii ficti indiuidui,& quidam seqolitur,ut Bar.Soc. in d. f.Ca. to . notab. it. n. 2.& not.vii nss. scd Maria.Soc .cius nepos,N discipulus eu re,pbat in d. .Cato. n. 3 3. n. I S. Ego vero amplio non solum in quis 3 otitate, sed et in Decienosolum lada, sed et restituenda.t No obstat.
549쪽
gup parte.in l. in oecutione.dc ver. oblig.quia aut agitur de Actoipsorum contrahentium,&creditor nisi vclit, non tenetur accipere par tem debitet speciei ab unico debitore,nec ab uno plurium haeredum , nec moram quidem suoad se purgabit,uel impediet oblatione partis :imo si creditor recipiat partem, non ccnsciti rab lute rccipere,sed potius vice pignoris sub spe recipiendi in eadem re,ut supra parte et . Aut vero agitur de iacto extranei,tunc inspiciendum quid actum sit.
It t Sed in dubio non videtur quis pro facto tertii se obligasse, nisi Prata. Quidam promisit tertium ratum habiturum sub poena, uel promisit cent usi tertius vindicaret domu,tertius ratu lictP parte ina,vel parte domus vindicat,no comittitur poena, nisi parte,et si stipulator cogatur parte domus carere, di pro cade parte tantum poenam potere a promistore, qui no tencbitur . tota domu, seu residuu capere,ut tota poenam soluat,quia hoc nec expresse, nec tacite actum fuit, & sic in dubio intelligitur,ut propter factum terti j,quem non habet in potestate, teneatur tantum pro rata,quemadmodum in dubio intelligitur actum ut vel modica parte per tertium eui cta, teneatur pro rata ad pinna, noautem quod nullo modo teneatur,nisi tertius totam domum cuince, ret, uel in totum cessarct,vel in totum contraueniret. 3 2 t Secussi apparet enam in eum euentum tantum limitatam, &promissam;& sic ut saepe dixi d. .idem pro parte,etiam si possit extra suos terminos obligationis genericae, ves altornatiuae extendis quod Carol.Ruiii .in d., . Cato A ibi Maria.Soc.Iunior num. 2.negant. notamen potest extendi ad factum tertii, sue quando non agitur de facto vel culpa ipsus debitoris tantum. Minus obstat.f.item si ita.in d. leg.in executionc.quia ibi si creditor nolit contentari parte poens prorata fundi debet partem p nae restituere,vel si consentiat debitor compensare, secundum glosi. Bart. Paul. Lance. Galla v. in d f.Cato .col. 8.in s.& ibi Maria.Soc. Iunior, nu.62 regula nostra intelligitur cum
333 t Regula scampliata fallit primo in l. s. si sortem,de ue . oblu
gatio.Sed ibi proprie non habetur utrumque:ut dixi supra eod. num. 9 89. item generaliter quoties pcena alium iustim euentum, uel aliud respicit,quam compensationem, vel subrogationem principalis, ut supra eod. numer. 669. Fallit secundo data clausiula, rato manente pacto,uel alias expresse cautum, ut supra eod. num . q62. Fallit tertio in poena ccssationis bensscis vel conccssionis, ut auib. qui rem . C. de sacrosanct . eccles. d haec propria non est poena,vi dicam infrassit scimpse loquendo non est nisi unica idesicci secunda limitatio . Nunc
ut uberius liqueat, quam haec materia Diuidui & Indi uidui se a nobis
550쪽
nouiter explicata utilis sit,& necessaria in praxi, placet ante glossema nostriim nouum in leges huius imi criae aliquot quotidianas quae
3 f Primo luaero, quatuor haeredes mercatoris obaerati per arbitros vel praefectos collegij mercatorum, iuxta Ic g. vlt. C. de iuri. omn. iudicum damnati sunt soluerem ille Alouisio, ita ut si infra mensem dederint fideiussores, habeant dilationem in biennium, & bon rum monis N apothecae relaxationcm. Tres ex illic dederunt fideius. sores infra mensem pro partibus suis,quartus haeres non dedit. Creditor vult res pignoratas distrahi pro toto debito. No est dubium de parte non satisdantis,sed non leue dubium cst pro partibus corum , qui sati Mederunt. Videtur enim eos non deberc duplici incommodo afMi,videlicdi conquisitione,& praestatione fideiussorum ,& amissione induciorum , quae saltem pro partibus corum qui satis fecerunt , stare debent. Clausilla enim illa sententiae qua de agitur , non est apposta in gravamen , sed in fauorem eorum, igitur non debet eos relinquere in nouo gravamine, quod esset, si perderent inducias sententiae,postquam illius prstextu di siducia conquisierunt & realiter pr aestarunt fideiussores: maximu N secundo cum creditor eos receperit Prartibus eorum, insequendo dictam ultimam clausulam sentcntiae inducias pro partibus satisdantium approbastrifacit quod secundum Placeminum,antiquum Doct. aequitatis&perspicuitatis studiosum, d minus acci piendo,& recipiendo partem, sibi praeiudicat, etiam in reuocatione rei, nedum in mera pena, nisi ut Accur.addit,dicat fatuo iure suo. gl. 2.in s. supra comm .diuid.
3 3 3 t Tu in tertio videretur alioquin creditor eiusdem respectu virumque exigere,videlicet seruitutem si deius lorum i& promptam executionem sententiae contra cosdem,& mentcm ciusdem sententiae, in qua unum alterum excindit. Praetcrca & quart/ conde natio incipit a pluribus fertur in plures simpliciter,& sic viriliter.l. I. C. ii plures una sententia. Cum igitur sententia non solum sit diuidua, sed etiam actu diuisa in principali,videtur ei iam diuisa i accessorijs. Quinto,quia coditio apposta pluribus, diuiditur etiam ad sincin lucri pro parte implentis altero spernente rigitur consequenter& ad snem quaerendae actionisu .cui fundus .versi. disti milis. supra de conditio. & demonstris igitur multo fortius ad finem quaerendae exceptionis,ut hic. l. I .versic.
planὰ. supra de suo erficietas 36 t Hanc quaestionem in propriis terminis tractat Bart.Soc.consi. cvii.lib.q.& contrarium late decidit,& sundatur primo in hoc, quia licet conditio apponatur pluribus, tamen apponitur super certa sum-