Sigismundi Storchenau ... Institutiones Logicae

131쪽

rat Pars Cap. XHL . dicatum propositionis negativae universale sit g. Io 6. , mediuS terminuS Saltem semel ac-cipietur universaliter, adeoque satisfiet L. q ea peccabitur contra L, 4. Videlicet termi pus extrenὶus , & quidem maior in, concluia j.ione erit universalis , qui tamen in praemis- sis fuit particularis. . Nam in hoc casu. con- , clusio. est negativa per L. 6. igitur terminus.

in ea. Sumitur uni VexSaliter I. Ios. ) ; in praemissis vero . idem terminus major vel est subaectum. praemissaee negativae cum. ejus praedicatum ex hypothesi sid terminus. medius ivel aut subiectum aut praedicatum alteriurupraemissae affirmativae; quidquid horum sit se semper est particularis ἔ subjectum enim. u. triusque prae inissae' rad Particularα propten

suppositam particularitatem utriusque propo, csitionis fg. Io5. io7. praedicatum pariten

praernissae affirmativae est particulare per di-Ma. ι.& g. g. Io . ὶ: ergo ubicumque. in prίe- missis in hoc cisu ponatur terminus maior , aemper est particularis; sic. g. qMidam imμ

pius nos fuit pbilosophus , Ied quirim κιθεαρ fuit Hil Ubusia ergo quidam Atheusi non. δειita impius. Excipiuntur ab hac lege due propo-sitiones. singulares; verum tunc Solum , quan do ipse. terminus singularis agit terminum . medium , cons. L. a. J;. sic bene concludis ::tCicero fuit princeps cloquentiae sed. Cicero . fuimmonDI R omanus: ergo quidam. consul Roma in s fuit prineeps eloquentiae ; non vero. Sic :

Plato fuit discipi Iur Socratis ; Iod etiam Xenopbon fuit dioiputar Soeratis. : ergo Platos oti. Xenophon .. 8. Si Ana praemissarum particularis, sit - .st quoqua conclusio paraterataris . Sit enim I. iutraque praemissa amrmativae: cum una ex iis. yonMur esse particularis uterque Ierminus,

tremini in his, praemistis: erit particularis ιγ ν

132쪽

m Argumentis o EAm. G DIL Itynam tres termini harum propositionum si mentur particulariter , nempe duo praedicata g. io . ), & subjectu in praemissae particul sis'; & unmus solum universaliter , qui vid Iicet subjectum agit in praemissa universati . Hic vero , qui universalitex sum tur , necessario est terminus medius, qui propter L. p. semel saltem debet accipi universaliter ut si dicas et omnis virtus est honesta ; fea aliqua ira est υirtus e igitur in hoc casu uterque

extremuς in praemissis sumitur particulariter . Iam Uero , si conclusio fieret universalis, utique ejus subjecturia , nempe terminus minox fieret universali S. , quod cum per L. q. no hiceatis nec eme est, ut couclusio fiat partic taris di igitur inserendum et exgo atiqua ira essώonssa, nota autem ergo omnis ira est honesta ia Sit m una praemissarum negativa: cum Pursus una ponatur esse particularis, duo tantum termini in his. pvaemissis erunt uniuemates ; nempe ,. Si universalis sit negativa , h

ius negativae subiectum.& praedicatum, si:

vero universalis, sit affirmariva , subiectum as

firmativae , & praedicatum negat i vae ; inrer

ruos saltem Semel debet esse terminus me- , ius per L. D alter Medo universalis. poterit 'esse unus ex extremis : proinde unus extre. morum certo. in praemissis erit particularis , ut si dicas: Omnis virtus est honsa sed alia' , qua ira non. est viritis a sive nulla υirtus s

fugienda , sed aliqua ira est virtus : Iam vero cum in. hoc casu: conclusio fieri debeae negativR per L. 6. . si ea foret universalis , uterque terminus extremus in hac conclusio, : ne sumeretur uniersalitet gβ. xa6. icis, is quod cum per L. q. non lacet , concIuSio particularis Sit necesse est; igitur inserem, dum iri. primo: ; ergo aliqua, ira non est lonesta ; non autem : ergo nulla ira est Mnesta .

133쪽

rursum colliget , nunquam omnino in syllό-gismo legitimo aut unam tantum , aut Omnis gres propositiones posse esse particulares a aed necesse generat imo esse , ut vel Omnem tres sint universales, vel duae parti lares , di una universalis ι

134쪽

ergo anima non est corpus. SCHOL. Si uni ea ratio, cur condiri nat im po sit esse verum, illa sit, quae in condition. exprimum, vera quoque proditi conclini O , eum negata condi hicinae negatur condition tum ueI amrmato conditionam amrn. alia conditio ; ut sit dicas : β onum virtvis Ut, it lud os Φοnestum ; Iia orium non rib virtus Ingo or-- nou est ..--m v. vel se animis enos, lex est . -i es partium evera z Iede' partium everst: emo est euc simpιεπ. Contra, si, pr e ter idam, quium conditio sontinet, aliae I demur rationesi, cur conditionReum verum eμ ei queat, conciusis hoc modo elicita falam e-

im νιλ a . . ae L ain non U εο- MA: orgo non est νmsνοώκνῆ vel et Ied est' impro As : σνgo est Minicida. Verum ex ipsa hac diversitate satis paser, eiusmodi conclusiones, quando vemrae sunt, esse solum ratione maletiae , non vervi formae veras, atque adeo hunc Syllogismos hypotheticos construendi modum pis lege generali statui non posse . lex enim . a MN formalis ratiocinii veritas pender ω PLO Dmni absolute materia valem vitata. CXXXIV. Syllogismus coniunct πουν si est , cuius una praelossarum est aijua h

135쪽

Σ32 Pars I. Cap. XIV. e verum, reliqua negando tolli debent ; mnon potes anima fimμι aeremum vivere,eAm corpor: perire sed anima a ternum υiυit: ergo non perit cum corpore .

SCHOL. Si membra copulata ita inter se pugnent, ut nec falsa simul esse queant, etiam negato uno reliqua cum veritate amrmantur, ut: non potest aliquod eorpus smui mουeri, G quiescere ; sed hoc corpus non movPtMν ζ' eringo quiescit. Sed nimirum haec conclusio rursus tantum materialiter vera erit; cum id universim non Obtineat; nam si omnia membra, simul abesse, adeoque salsa esse possint ex unius negatione haudquaquam vera conclusio

ducetur; ut si dicas: nemo potes smui use Viennae in Parisias ; fed Crius nou es inenoae :ergo Cujus est Parisitis, quod salsum est si ,

sit Pragae vel alibi cons. g. IN. Schol. ),. CXXXVI. Syllogismus disjunctistis est, cu- TC alas una praemissarum est propositio complete disjunctiva g. Ioi. & schol. . cuius proin

de omnia disjunctionis membra enumerantur ;ut : aut ver est , aut aestas , an MDrstm δ s

tu, Iea 3 CXXXVII. Syllogismum disium' tuum ha clex dirigit: .rmaso membro quocumve, ἄμ pluribus , reliqua negantur ; in nosaro uπον aut pluribus reliqua afrmantur . Llembra nena pe disjunctionis completae nec simul. vera νnec simul salsa esse possunt . Sic: vel anim humana peris cum corpore , vel post mortem cor poris mauer superstes sis ianima htimana πον perit cum corpore: resto pin mortem eorpo in ii . . e manet superstes . Item Meunis mi est sta i

i Europa, vel in Asia , υH in Melea , vet i America ; fed Henna sta est in Europa : e qneque in Asia, neqαν io Africa, neque in in

136쪽

n ERELIQUIS ARGUMENTATIONIS SPECIEBUS.

CXXXVIII. Enromema est Syllogismus , euim una praemissa in mente retinetur , pro- pterea qUod per se facile a quovis intelligi , ac suppleri porest; ut cum uico et anima suis mana es ens sNlex: ergo est incorruptibilis a

rior antccedens: altera consequens audit. CXXXIX. E cherema nuncupatur Syllo- qvid ep 4gismus, cuius vel alterutri, vel utrique prae φους ς λmissarum sua StaIim ratio adjungitur , quo adversarius uno velut impetu undique eo Stringatur ; ut : omne ens Implex in incorruptibile ; non enim habet partes, in quas refoia

vi possi sed anima humana es ons plex priam impossibile s, ut ens compostum cogitet Ergo anima humana es incorruptibiδεν - ouid ns CXL. Diomma est argumentatio , in qua ζαλ. 3

ex singulis propositionis cujuSdany complete disiunctivae g. io 1. & schol. in membris aliquid contra adversarium insertur ; ut est illud Tertulliani in apologia pro Christianis ad rversus Traiani Imp. I decretum : vel nocentexfuot Cbristiani , vel innoeentes, s nocenter rcor inquiri prohibes λ Si innocens s r cur Eoia tis poetam irratas ρ Vel illud contra Scepti eos: de remni Atis diabitan irim vel verism

sum a vero dVcernatur. - . . . . . '

137쪽

bra omnia simul salsa esse possunt, adversrius negando antecedens vim argumenti et deret , sic male arguit Tullius mortem non ιeπIam ex eo , νιd animae vel per cum cor ore, vel poβ moriem aeternum beatst futurus ; disiunctio enim deficiente aliqmembro , non est completa. Potest nempu-m animus post mortem esse perpetuo irtixi, ac mi Ser. a. Quod infretur, ex Do m-bro legit pro ur secus adversarius negando conseq aiam elabetur, si sic arguas: MA aur- potam corpore, vel post mrtem erit super'et parit : -' non est timenda . eum nihil ut amplius; s m Hr superstrs , mora ire 'nia non est , cum sit brata, futura I ique illatio negari potest; neque enim insa hypothesi, quod anima pereat cum ccxe, neque eκ eo, quod maneat supersteSquitur mortem non esse timendam , Cui

primo casu possent gravissimi dolores iisteritum comitari: in altero , aeternama mortem, Subequi.

v si ἁγνισρε σν, sive reciprocum, tum contingit quando adversarius eaeis nunciatione disiunctiva uti , atque ex membris aliquid contra argumentumro potest ; sic quispiam probare Voluit in republica suscipiendum non - , dilemmate: uri bene, υ I misis Mismim munux sufer um ; se sono : o foetines ociminati: D--. Quod inverei potest hacne: vis bene , vel malo a Mur si fias

susceptum ; β b ns yliacebis Deo ἡ 6 m iaminibus . Eiusmodi quoque e Peruvillud Protagorae eo atra Evaiulum in

138쪽

iure instruxit eo pam, ut ubi primam caus- φ. sam in foro vicerit , at reram mercedis partem dependat ; callidus vero discipulus, ut ne ad solvendam mercedem adigeretur , nul- Eus caussae patrocinium suscepit. .cXLI. xorites est argumentatio , i. ροπα, plures propositiones ira copulanme, ut seu per praedicatum praecedentis fiat subiectum sequentis , donec sormetur.conclusis , in qua sustinum primae coniungitud cum praedicato in mae ; ut : anima, humaus Q ens ρμου , t res simplex non eo Onituν ----ss partibus , quod non componitαμ ex ἀυersis pismi s , non ess solubiti tu parres, quod non ost refotasElo in ν porter, s ineor ptis D e en o anima flum m

COROLL. Natura huius argumentationis inspectanti facile patet, plures syllogismos con-

trictos , ac velut truncatos in est latere ; unde etiam sorietex semper in eosdem raesolvi potest, & quidem mi verrim in tot. qnor Sunt praemissae, una ramen demta ; sie superior So-rites resolvitur in hos suasogismos 2 eny simis

139쪽

13 3 Pars I. Cap. IV. ι ponitur ex diversis partibus, non es refotu hil in partes; sed anima non componitur ex diυεν sis partibus : ergo anima. non es resolubilis in partes . Quod non est resolubiis in partes, est incorruptibile ; sed anima non es resolubilis in partes : ergo anima es incorru-- pDθι iis . Leger legitimi Soritis .

r. Nulla praemissarum dubia siti, aut fia VH

eum enim ex falso antecedente non sequatur Iegitime verum consequens g. 32 S. cor. I. , eonclusio in sorite falsa sit , aut . dubia , nemcesse est, Si vel una praemissarum talis sit ;)

ita peccat sorites Velleii Epicurei apud Cice- - ἰronem. Dii sun3 beatissimi , beatus quis nono . r: es sne virtute , virtus non es sne ratione , e. i8. ratio non est , nisi in hominis Mara : Viitie L. e. σε habent hominis figuram ; ostendit vitium /Cotta ; nempe falsum esse, quod ratio non sit, nisi in nominis figura.. 3. Omnes praemissae non sint negatiυae ; talis enim sorites resolvetur ' in syllogismo , , quo- rum omnes propositiones forent negativae , t quales vitiosi sunt g. .i 3 i. L. f. . Sic nihil

inferres dicendo : anima nou est corpus , corpus non cogitat, quod non cogitat, non es ne

Ue. δε SCHOL. Sorites graece, latine Acerυalis veteri. ti. ζ. ' ' bus erat ut plurimum captiosa, atque ad fal- l lendum instituta argumentandi ratio , ut nempe minutissimis additionibus, aut subtrae io- nibus ab eo, quod evidenter verum est, ad aliquid aperte falsum adduceretur adversarius: ut si quis asserat, eum a uel Orem inter antiis quos iure habendum esse, qui ante Ioannos scripserit; si iam quaeras, quid vero, si, an te 9'. annos, pariterne antiquus dicendus ,

. an nouὶ Hocque concesso urgeas: quid si an

140쪽

De Relis. Argument. Dec. I LIte 8o. & sic porro instando ad triennium ;vel biennium devenias, quaerasque iterum . an .l is inter antiquos reputandus, an non 8 Cicero, a. t Epicuro hoc vitium vehementer exprobrat . . ta ι.ε. ii Chrysippum quoque hoc argumentandi gene- s. 16 re delectatum fuisse ex Laertio constat.

CXLII. Indiaetio est argumentatio, In qua, ducti.

quod de singulis sive generibus , sive specie-l bus, sive individuis a firmatum , vel negatumi est, universim de toto genere, aut Specie concluditur , ut si dicas: aurum, argentum, cu- '

prum , plumbum , ferrum , sanxum , piatina lini iniecta liquefiunt : ergo omne mera tam igniis Biana Iiquefit : vel : infans , puer , adol sceni, vir , senex suis subjecti sunt vitiis ; er-

ρο ηtilla lominum aetas a vitiis exemta est . quot a. CXLIII. Inductio est completa, si omRia in- plex individua, aut species, aut genera subiecta enu- ducti h merentur: incompleta vero, si quaedam omit-l tuntur.

SCHOL. Inductio completa robur habet invi- 'd ro ctum, cum fieri simpliciter nequeat, ut id, , zi,'' i Pod singulis individuis, aut speciebus compe i tit , in egrae speciei, aut generi . quod ea Sub sua extensione complectitur, non conveniat. &Ineomis Minus firmiter concludit incompleta ; ma-pisti ignam tamen , si rite adhibeatur, vim obtinet, itaque rem persaepe conficit, ut non nisi imprudens de veritate per eiusmodi inductionem stabilita dubitare possit ; immo quandoque etiam eo pertingit, ut fere absolutae demo I strationi aequi polleat. Sic per inductionem in- ducimur; ut putemus, eum , qui nobiscum loquitur, habere animam rationalem , ut nos, Vitulum, quem coram vivum intuemur, habere iecur, lienem, reliquasque internas partes ita dispositas, prout in dissecto conspiciuntur; & quidem ita haec tenemus, ut, non ob i Stante absoluta in contrarium possibilitate, , . , absia