장음표시 사용
251쪽
Pars IIL Cay. IV. vaci nimirum phantasia laborant, satile se ea abripi sinunt, umbra , salsosque rerum splen dores pro rebus i piis habeat : atque exco lasuo in cerebro phantasmata pro genuinis veritatibus venditant; vident illi ea, quae nusquam sunt, audiunt, tangunt, ac rigerrime serunt, si quis contradicere audeant. Em husio is hoc
genus hominum compellamus, eorumque consaortio. magnopere cavendum est ..3. , Si testis narrationi sae fontes habeat
legitimos; nullam enim ni e redur fidem. , cuin documentis dubiis nititur ; hoc ex capite He-xodotus apud eruditos vapulat L qui nota nise populates rumores sectatus evi, liquo omnes , qui ex fabulosis JEgyptiorum, Phaenicum,. & ;Rabinorum traditionibus congestos do rebus antediluvianis libros nobiς reliquerunt . Vel qui nostro hoc tempore ex novellis publici opus quoddam, historicum consarcinant . Diviciendum igitur diligenter tum , quas do
cumenta, instrumenta ,. aut monumenta- pu
blica , quae potissimum in inscriptionibus se- rpulchrorum collumnarum & nummorum , S in antiquis scripturis , ac picturis consistunt, . testis habuerit, & inspexerit; tum e tiam. quantum & ipsa fidem mereantur: est que hoc praecipuum ipsius testis munus , ut citando fontes scientiae suae rationem resedat ; id ni, saciat existimandus est vulgi ru'InOCQ , privata nonnullorum. adversaria, , DR E eiusmodi, sunt , nullius auctoritatis mo' iiuumenta secutus suisse ; illud enim. prirsumitus, qus d frequentius fit, quodqNe adeo. facta
ri, domesticus , si modo ab omni partium Stu dio remotus sit , externo omni iure praeis Lur , fama si quidem eundo, crescid, . aliud Sur primit , illiud addit uadet, veritas. on φὶ
252쪽
omnis eorrumpitur; Longe igitur maiorem rimerentur fidem , qui facto praesentes ads erunt , remque Suis ipsi usurparunt oculis, ac illi , ad quos de ea rumor solum pervenit . Hoc porro indicium tanti est roboris, ut sί pius unius eoaevi narratione, rejectis plurLmorum recentiorum testimoniis, standum sit: neque adia est Tullii mens de animae immorialitate disserentis ,, auctoribus uti optimis
is pussamus ; quod in omnibus caussis, & de . r i . se bet , & solet valere plurimum , & pri-
,, mum quidem omni antiquitate , quae quo se proprius aberat ab citu, & divina proge-ἡ nie, hoc melius ea sorta3se , quae erant , , vera cernebat. - Multo uero utique m
gis id valebit ia iis, quae antiquis temporibus contigerunt; quare si aequales praeserti iuplure&, ceteroquin vitae conditione studiorum ratione , religionis institulo discrepata res, idem testentur, auctoritarem habent maximam , cum omnino ineredibilis sit . yi cu
plures diversis adii essed ionibus in idem mensedacium conspirene . Praerogativa haec rursum praemipuo quodam modo pro scriptoribus Evangelicis pugnat ; quae enim mirabiliae duCariSio nartant, ea suis. fere inspeKerunt mculis , aut ab iis . qui praesentes adsuerunt , proTime acceperunt, neque ullum in yis partium studium suspicari licet : cum ea , quae retulerunt, in offensionem Principum, totius que gentis opprobrium cesserint. At vero, quid de factis antiquis dicemus , quae, cum nulla iam exstem documenta eo. aeva , Sola nunc traditione probari possunt λAn ea universim reiiciemus λ Nequaquam et Oed indagandum sollicite,. utrum ea traditicia testibus coaevis, fideque dignis, an vero abiunde ex quodam sonte suspecto ortum du .
eat Illud iure arguitur , cum factum adiui ea habe L admodum splendida , ac illustria. h
253쪽
solemnitates publicas , earrbmoniaS, ac con hsuetudines ea occasione introductas ; nequit i mina' prosecto. eventus ad magna m. ini vulgo i 'mutionem excitandam, aptissimus, at fraudulen- tin, quodam homine promulgari, , quin' sapie Mores contradicant, ς nequet fieri omnino po- rest , - ub totae quaepiam communitas ad: tam solemne commentum, posteriS transmittendum i . cum ' circumscriptore conspiret .. Dubitare igi- t:
tur non. licer de veritate facti historici , quod' squidem ex sola' tractitione' proficiscit ut , adeo Camen illustre . publicum', auU eiusmodi' est , hint sine ingenti strepitu nec contingere neci, i ἰpromulgaris potuisse videatu D ;, agitur, exeln- ipli' caussat de serie suinimorum: Pontificum , i iii Episcoporum , aut, Principum aliorum' non illossunν proferrii documentis coarva', sed cata- χbgi ante' tempus. inem Bria antiquius confla- χti potest tuto teneri talis traditio 1 , , cum inullo modo credibile, sin rem, adeo publicam , , hae in vulgus notam, vel prorsus oblivioni M- tam', vel ' aliquat decipientium fraude adulte- iii ratam fuisse' Contra vero ob solam. traditio- nem' credi, sine' haesitantia i nequit factum quod in se', . vet; in suis adiunctis eiusmodi mi, ut sub initium a 'paucis duntaxar cogno- ' Mi potueri , qualia sunt' privatae quandoque' , prodigia 'quar at muliercula' nimis' credula, vel ab enthusiasta' primum i conficta', sensim idenique in vulguq dimanant Si factum' quodam memorabilius te--
stes recentiores enarrent', cuius nullus arqualium meminit , , iure dubsum Vocari, potis est, .aci vero fetiam debet , , nisi' silentiit huius
gravis ratiot adferri queat. Argumentum hoc fa criticis negati Lumi compellari soler, utque '
eo rite utamur , Sequentia' notanda veniunt. ν hsti irrum constare debet auctorem certam γ ha - i.
buisse facti illius noritiam , pronamque ejus ' : reserendi, occationem ; dubia enim posteris' '
254쪽
m Ad . a 3 I transmitti non debent. ,. neque ea , quorum lcommentarios scribendi non. est occasio multa a, eruditis nostrii temporis , Be quidem digni Orar Sciuntur,. nec. tamen scribuntur quod videlicet: vel 't occnpationes, vest vitae' ratio nes,. vel ipsee etiam scopus , quem. in eluc
hsationiblis suis. viri, docti sibi: praefigunt , . iu
misse auctoren, ex his fere argusmus : sib sis inunx valde: memorabile. & notatu dignum , , at' filum historiae pertinens , multumquae sorestasse ad , aliorum , quae ina ea' pertractantur; confirmationem faciens ; si auctor habuisset singularia motiva illud. adducendi, si' exi ejus relatione, nullum, incommodum in se redun-- daturum: prudenteret timere soluisset , pro 'num siquidem est , ut quis. Veritatem reticeat Cum ex ea offensionem populi, . Principis, aut alterius cususdam ,, apua quem gratia- valere Mam maximet ipsius interest , vel aliud P, cumque: incommodum a pra deat. oriturum
His ducti rationibus fidem non habemus philostratoue qur centum post anni S , prodigia' maxime stupenda' ab Apollonio. Thyana, patrata fuisse enarrat , quorum' nullus co EUorum , meminit , . etsh id . a L idololatriari superstitio-R Ω , , quam promoverer conabantur , confirmandam quam plurimum conrulisset. Si iam vero, Supra dictis opposita obtineat , silentii- qse coaevorum ratio efficax reddi possit , nul-lum inde. argumentum proi rei a recenti Ori.'bus resatae: falsitate peti potest ; sic haereticis rationem damus, efficacissi,nam , . cur de sanctissimis religionis nostrae sacramentis,.a eo mur usu non tam multa, ac insinuta in a qziquis 'primorum Christianorum libris consi- stta. deprehendantur , disciplinam nimirum iareani', quan inter primo P Chr stianos vi- ai Sse ex ' Origine , . Tertulliano , , aliisque di-
mus. Atque . id multo magi. tum observan
255쪽
dum est, cum aliis coaevis tacentibus alii resilenarrant ; tum enim locum habet recepi apud criticos regula : qui aliquid tant, ilprMPorro et , esto etiam, qhod id iistoriae leges exegissent ; nam c0nvenienti; est judicare unum illum fortassis ia histon leges peccasse , quam reliquos ossistes in asst 'dis , aut ignorantiae suspicionem vocale. Sueritas librorum evangelicorum nua inseditur ex eo, quod non omnia a quovis Evar listarum referantur, sed in uno exstent, ab alio praetereuntur . Inde vero sequii
universim argumento hoc vetativo almo caute utendum esse , cum rarissime certo cstare possit, an nullus omnino aequalium ode quo quaeritur, facti mentionem secerit, ius rei ratio est; quod multa veterum mmenta tam hominum incuria, quam temp iniquitate interierunt .
SCHOL. Indicia duobus his qq. allat 3
sunt roboris, ut si ea omnia simul in Sua latitudine pugnent pro veritate cui testimonii, ea na iam non probabilem. omnino moraliter certam efficiant; δ' nim conflantur characteres sin schol. 9memorati, qui humane auctoritatis bilitatem commostrant. Id cum prin- tinet in libris evangelicis : nihil eminnino est, quod eorum auctoribus, adicendi voluntatem , aut factoriam narrant , notitiam defuisse , vel mu prudentis suspicionis umbram moves et . Quare fibri hi, etsi a revelatis trahamus, spectata solum ratione fidem , quae in rebus humanis clavi, maximam merentur , at e ratio meaeuisse censendi sunt, quiῖ. rieSci lo genio, aut imprudenti scoptici
sidζM , quam tamen Livio , Curvi
256쪽
De Fide. que longe inferioris notae scriptoribus Iiberalissime tribuunt, iisdem pertinaciter de
Ad extremum nequeo gravissimum hoc in argumento errorem Lockii, viri cetero- Lquin acutissimi silentio praeterire maximi εὐιηδ.
enim is est momenti , videturque eo quam ''I 2proxime tendere, ut traditiones Apostolicas tRomane Ecclesiae convellat. Docet Lockius universim cujusvis testimonii probabilitatem ea proportione imminui, qua a primo sonte recedit, se Vir fide dignus , inquit, cum
M testatur rem quampiam sibi esse notam , ,, firmum adsert argumentum : verum cum
is secundus aeque fide dignus idem testatut , nixus testimonio prioris ; testimonium hoc si iam evadit debilius, & testimonium terisse iii, qui ex ore praecedentium loquitur, ess rur8um minus attentione dignum pse ita ut in veritaribus, quae nobi S via s ,, lius traditionis patefiunt , quivis gradus remotionis a sonte vires argumenti in is fringat &c. &c. Huius porro. novae atque absurdae doctrinae rationem sibi vi. detur invenisse in lege per Angliam recepta, vi cuius, etsi exemplum ex instrumento authentico descriptum , ac per legitimos testes comprobatum aequalem adhue fidem faciat , huius tamen exempli exemis plum , qtiamtumvis Summae auctoritatis te stibus confirmaretur, in nullo ampliuq iribunali legitimae probationis vim obtinet . Tum conqueritur apud plurimos moreme diametro oppositum invaluisse , atque inde evenire ait , ut opiniones nonnullae 1Σpe solum senescendo noVas vires acquitant, ac ea nunc in certissimis , ac indubitatis ob succedentium , ex primi tamen ore loquentium , auctoritarem habeantur , quae ante mille aanos , M ob itestimonium
257쪽
ars III. '. mprimi ne probabilia videbantur. Mir
hementer, virum qui eodem i:ι opero elegantia ratiocinandi praecepta suppedin patentem adeo paralogismum pr09 tuisse ;, sed nempe & doetissimus qr suos patitur manes. Ut a postrem οἷ manifeste deseritur hypothesis assumtaque ad aliud , quod in quaestione pnon versatur, excurrit oratio: utrumn Onium mendax se aut opinio salsa sol norum diuturnitate, & suo quasi sed hur obtineat. hic non quaeritur ; id fieri, haud quaquain. posse: luce meret larius est, neci quemquam esse mihmasero , qui ignoret , commenta pr0 tempore adeo non fit mari , ut ea deleat dies ,. aut si neque hoc eveniaretra Veritatem tamen nulla temporui
suetudinem', si qua' vigeat , ' opilquampiam eo solum ex capite , quo go annorum intervallo, obtinuerit ivera&. reponendi magnopere improbesse . At haec omnia Lochio parum
runt ; in hypothesi enim ab ipso
quaeritur de testimonio vero a testes dit o per quamplurimos alios Sdine succedentes aequaliter fide dignssmisso hujus vero- auctoritatem: Ioianorum serie non minui', vel .ex e quod eadem: omnia quar adi fidem restimonio habendam mOVere poteratram pugnent proe centesimo P vel mi vel pro quocumque alio cum, hymnat' testes omnes Subsequentes esse Iisis FG du os, adeoque tales , , cquod acceperunt, fideliter sino: omnitione , additiones aur subtractionΘ aruna' renuncient, quamvis id fatet sisypothesin rei veritati saepe non Te
258쪽
m Fide. . 2 re', cum talium testium rarus admodum sim numerus, nisia facta sint publica , & s 'lemnia , taliaque, quorum. accuraram memoriam conservare mul rurum, plurimum interest vero, 'ad' legem illam iure Anglicano introductam. attinet, . quis, ignoran praesumtiones-juri& rerum. Ueritati. non obesse', multaqudi universim a lagislatoribus sapientissime constitui; non alici ex capite , quam. uti homini huy malevoligi remotiores quoquo; alios, fraudibus dircumveniendi oceasiones extorque Intur λ Atque uni si etiam hici finis: videtur legi huic propositus: exemplum. exempli et ςi. tediibus f idoneis confirmatum, non amplius in locum tigitimae probationis admittitur , nota quod in casu quodam in singulari nom possit in se mereri. fidem ; id enim nequeo lex exprimit, sed ut uia versim omnes fraudibus quae in ejusmodi descriptionibus frequentilas Indi Sunt, .
occasiones; eripiantur ; sere uti certae perso nae, quae in quibusdam caussarum generibus a iure inter testes non recipiuntur, non tamen propterea' mendacem esse declarantur . . Pates igitun testimonium etiam, longissimae annorum serie pe 'testes aeque idoneos transmis sum nihil de sua, firmitate deperdere 2 imnao audeoς asserere', Mepst traditionem eo' magis,esso fide. duram se quo est antiquior , , non quidem, soli S antiquitatis ratione habita; sed ' quod eoo annorum 8ecursu viri insigni: ingeniis perffcacia . δρ intellectus acumi ne pes lentes,. quorumqua imprimis, interfuit primi testimonii is unde omnis ea traditio
ortum, ducit pondus, summa cum ratione: investigare', . sua P eam auctoritate -confirma
rint. Quodsi a. temporis diuturnitate abstra hamus , facito suspicio locu ini invenier. an noris primoi testimonio ex praeiudiciis quibus tam aliisque sinistris moti vix fides fuerita
259쪽
quam Sustintoties primo omni simeta icum quam
260쪽
INTERPRETATIONE , ET LECTIONE LIBRORUM.
CCXXV. Ars Hermeneutiea', sive Interpreisiandi est ars determinandi Seusum, quem au' nevitea ctoris verba, seu scripti, Seu Ore prolata continent . . . . -
COROLL. Qui igitur alterius verba interpretari aggreditur, is mentem auctoris persectissime assequi debet, ac proinde easdem, quas auchor, cum vocabulis ideas conjungere g. 8 I. cor. 2. . CCXXVI. MI Ius umquam sensus verbis Quatribuendus es, nis quis elare proburi potest ;cum enim a posse ad esse non valeat illatio, pium ut loquuntur philosophi , ex eo , quod verbi possint determinatum aliquem sensum sacere inserit nequit eum re ipsa esse in casu proposito : igitur quis ex omnibus possibilibus nunc sit determinate vocabulorum sensus , positiva ratione constabiliri debet: Indicia, ex quibus esticitur, principia intςrpretandi compellantur. SCHOL. Inditia haec ex triplici potissimum .is, ζ' fonte petuntur , videlicet vel usu Ioquendi recepto, vel ex intentione loquentis vel denique ex subjecta materia . Et prosecto nihil magis rationi consentaneum est : primum Siquidem prudenter praesumere possumus , verba auctoris eumdem sensum qontinere a quem .in usu communi & vulgari habent;