Theologiæ Moralis Decalogalis Per modum Conferentiarum casibus praticis illustratæ ... Authore P. Fr. Benjamin Elbel De actibus humanis, et conscientia. Nec non de legibus et peccatis, tam in genere, quam in specie

발행: 1737년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

isg conferentia siexta

sendis abstinendum duxi, tum ad vitandam confusionem intellectus, quae inde Opri posset; tum etiam quia facile reduci valent ad eas. quas proxime statuimus; nam illa regula r dAbiis reo potius favendum est. quam actori, reduci potest ad hanc: In dubio melior est conditio possidentis. Illud vero principium t In ob. scuris minimum est sequendum. pertinet ad hanc regulam: e duobus malis minus est eligendum. Denique illa regula : In obscuris resticimus id, quod perosimilius est. vel plerumque fieri comsuevit. assinis est huic principio: In dubio tuaior pars est eligenda, veluti sapienter advertit

P. MeZger, tom. a. tr. F. dis'. la. a. o. g. l. n. l.

g. II. Praemittuntur, & breviter resolvuntur Casus practici, de con

scientia dubia.

CASUS PRIMUS.

I Itius recordatur, se jam pridem ad vitandos frequentissimos relapius carnis firmissume induxisse in animum, quod deinceps vellet abstinere ab omni commercio carnali. O hs quidem non sempi duntaxat. sed sapi s etiam Confessario promisisa ; nihilominus iam dubitat , an unquam fecerit verum votum. an reis

merum propositum abstinendi deinceps a carn tibus; unde non βης permolesto conscientia sua remorsu 'erit ad C fessarium cum sua conjugenver

202쪽

De conficientia dubia.

nuper solastiniter sibi deston ata, qua similiteτDtetar. be ante aliquot annos suam νirginitatem voto simplici Deo consecrasse, movi autem a clarito fluo adigi ad reddendum debitum conjugaler quarit proin 1. an matrimonium M.

Ieat 3 a. An suo Marito ista conscientia possit --edire quoad usium corporis. Quid jam tam fessarius utrique conjugi rel=ondebit κ. Ad primum quaesitum Titii. eum neu- I scii quam teneri ad abstinendum a commercio conjugali. Ratio hujus petenda est ex Re. Ula II. n. I s a. tradita: quia cum votum sit . ubium, hoc ipso prudenter dubitatur, an unquam contraxerit obligationem abstinendi a commercio carnali honesto quale est illud conjugum) atqui in dubio de Obl ga- . tione unquam contracta melior est conditio possidentis suam libertatem: ergo Titius d bet relinqui in hujus possessione. Nec refert. quod certb sciat, se Confessario saepius proin amisisse, quod deinceps vellet abstinere a commercio carnali Ace. quia promissio soli Confessario, ac non Deo facta, non est votum ἰsecus enim quivis poenitens, qui semel Confessario promisit emendationem vitae δία ex voto teneretur abstinere ab omni peceato salten mortali; quod tamen certo falsum est, Sc contra communem persuasum om nium Theologorum.

Jam ad adum quaesitum hujus casus, Is matrimonium esse validum. Ratio est: quia

203쪽

ega conferentia sexta

votum virginitatis, immo, M votum simplex castitatis non est impedimentum dirimens . sed impediens duntaxat: ergo mirii- me obstat valori matrimonii. An vero Titii sponsa etiam licite conlaxerit' est alia quaestio ; ad quam breviter respondendum.quod, si ante contractum matrimonium jam suisset de virginata, non peccasset contrahendo ἔquia cum virginitatem jamjam perdiderit cue supponitur) hoc ipso non amplius potuit servare, δc per consequens non amplius fuit obligata ad servandum votum virginitatis. At verb. si adhuc fuit Uirgo, illicite contraxit matrimonium. quia vi hujus sese obligavit suti regulariter sese obligare solent comjuges ad reddendum debitum, Se ad usum matrimonii. utique incompatibilem cum virginitate servanda. Et certe, si Titia es etiam supponatur non amplius fuisse virgo matrimonium contraxit mala fide, utputa cum dubio practico de valore, ac honestate hujus contractus, minime dubitandum est. quin mortaliter deliquerit; quia se voluit exponere periculo sacrilege tractandi. Se in digne recipiendi hoc Sacramentum ι qubdutique sine gravi peccato Sacrilegii fieri nequit, veluti patet ex dictis n. νήρ. jam aa 3tium. Titia usu corporis se. mel concessio, nedum reddere. sed etiam licite petere potest debitum. Ratio est: quia

si aliquid obstaret, illud esset solum, Ec uni-

cum Diuitigod by GOrale

204쪽

ve consscientia dubia. Io

cum votum virginitatis conservandae: at comcesso semel usu corporis perfecto, jam impossibile est conservare virginitatem, utpote irrecuperabiliter amissam: ergo hoc votum

non amplius obstat. Si tamen Titia adhue fuisset virgo , tune petendo debitum intra primum bimestre . cerib peccasset graviter ob rationem jam datam. Immb vero etiam reddendo intra primum bimestre probabilissime graviter peccat, non item si post elapsum primum bimestre illud reddat; quia hoc elapso ex justitia tenetur illud reddere. Vi. deantur de hoe dicta in Theolog. Sacram. p. 3. Confer. s. n. 6st. 9seqq. vel Reiflenstuet Theo.

Diees: Si Titia fecisset votum eastitatis. tune etiam post elapsum primum bimestre teneretur abstinere a petendo debitor ergo etiam eo elapso tenetur a petitione saltem abis stinere propter votum virginitatis emissum, Praesertim cum tales personae non sciant di. ninguere inter votum Virginitatis, Ee casti. tatis. Se hoc ipso dum vovent Virginitatem, , censeri debeant vovisse castitatem. negando conseq. Nam castitas I pedisona maritata etiamnum servari potest, saltem in tantum; ut ipsa non petat debitum conju

gale castitati oppositum ; quippe ad quod

Petendum non tenetur, esto teneatur ad reddendum. E contra virginitatem non am

Plius potest servare; neque per commgrcium

205쪽

Conferentia sexta Ino

carnale eam amplius potest amittere, utpote jam prius irrecuperabiliter amissam: ergo non amylius mccat contra votum Virginitatis. tame:si petat debitum. Et falsum omnino est, quod mulieres non sciant discernere inter Castitatem, Virginitatem; nam Ut ginitatem majori habent in pretio, quam astitatem, unde etiam virginitate semel amissa facilius solent admittere ea, quae vir ginitatis conservandae causa saepius fortassis recusarunt. Accedit insuper, qubd juxta

regulam mox supra n. ι 1 F. recensitam, stante dubio in obscuris minimum sit sequendum, Modiosa stricte interpretanda juxta Reg. 4' fin o. atqui abstinere a commercio carnali procul dubio odiosissimum foret hujuse modi conjugibus praesertim neo- nuptis rergo cum aliunde certum sit votum Virginitatis esse diversissimum a voto castitatis, non

debet haec obligatio servandi stilicet Virginitatem extendi ad servandam integram castitatem , sed potius restringi quantum rigor, Sc proprietas verborum patitur. Vim

At, quid da eo, inquies, qui certus est. sevovisse eastitatem, dubitat tamen, an VO Iuerit vovere perpetuam, an verti tempO rariam duntaxat, scilicet usque dum matrimonium inierit ρIso. In hoe gnaviter esse attendendum ad verba, seu formulam voti, quo vovens usus Ilait -

206쪽

De Consilentia dubia. I IGit; etenim si verba secundum se sonent. seu exprimant castitatem simpliciter sine ulla

restrictione ad certum, vel limitatum tem- Pus, tunc juxta communem , εc usitatum

1ensum apud DD. debent intelligi de casti. .

ea te perpetua, ita, ut stante tali dubio sensus . verborum, vel potius obligatio inde resultans maneat in possessione. Secus esset dicendum . si vovens esset certus, quod non habuerit animum per hujusmodi verba sese . Perpetub obligandi, vel etiam si omnino esset immemor verborum . quibus suit usus vovendo it quia his stantibus non teneretur ad perpetuam, sed ad temporaneam durata. xat castitatem servandam, idque ob regulas juris mox allegataς, uti bene probat Sanchea

in Decalog. lib. .. c. ι 3. n. δε. θ Z. eumque secutus Babenstuber tr. I. dist. I. a. 3. n. as. 3

CASUS SECUNDUS.

S pronius aliquoties habuit rem cum qumdam persiona. qua modὸ portans uterum. asserit, Sempronium hujus exstitisse causam: verum cum de eadem persona satis constet. quod eontedendo usu sui corporis sit valda liberalis, simulque circa idem tempus. quo concepit. fuerit ab alio conventa ; hinc Sempronius dubitat, an non fortassis huic alteri tunc fecerit potestarem sui corporis, proprere-ae ab eodem fuerit impraegnata. Quarit proin e Confessario, an ipse.

Sempronius scilicet, teneatur ad prastanda

e alb

207쪽

Conferentia sexta

' , Et

alimenta presi concepta. vel genitat Quid restondendam ad hoc dubium lI cI. U. In hoc casu Sempronius tenetur ad alimentandam prolem. Ratio est e quia supponitur certum. 'ubd ipse cum matre . huerit copulam, α quidem persectam, seu talem, ex qua solet foemina conciperer ubi autem constat de iacto aliquo principali, ibi mi m praelumitur id, quod est accessorium. α solitum fieri, veluti bene docet Masca

dus de probat. t. a. concl. 7 3 a. n. O. Neque

dubitandum, quin etiam in foro externo redelata a Judice condemnaretur ad praestanda alimenta proli genitae. E contra de intero minime constat, quod cum illa persona

habuerit copulam, esto fortassis de hoe poς sit concipi nonnulla suspieio fundatar ergo eum in dubio facta, maxime delicto non sint praesumenda I. in bello. I acti a. fri caprict postlim. revers. binc propter illam suspiei

nem nullatenus potest, aut debet alter condemnari ad prolem alimentandam. Secus dicendum foret. ii Sempronio cerib consta. ret, quod talis persona circa idem tempus quo concepit. habuerit rem cum illo altero. quia tune merito dubitare liceret. an non is te uter sit Parens, dc per consequens an non alter teneatur ad praestanda alimenta et quo

supposito juxta probabilissimam opinionem P. Ilisung tr. 4. dist. I. n. sto. M aliorum, pro Aro conscientiae . α ante sententiam Judi.

. in . cis

208쪽

De conscientia dabia.

cis non tenetur facere expensas de suis bo. nis, quippe quorum habet certam possessitonem , nec tenetur iisdem sese privare proin Pter debitum, vel damnum dubie a se illatum, veluti etiam diximus in Theolog. Sacram. pari. s. Confer. 11. n. I. α rursus dei r stitui. Confer. ιι. potestque de hoc videri, La Croix l. a. p. R. n. 33 F. At quide inquies, si mulier re vera habuit rem cum duobus circa idem tempus, proptereaque invincibiliter dubitet, a quonam iblorum conceperit, poteritne hoc supposito ab uno solo, vel ab utroque pro rata dubii

Praetendere alimenta N. Talis mulier nequit tuta conscientia ab Ma. uno solo praetendere alimenta proli necessaria , nisi aliunde ex circumstantiis sit mora liter certa. quod ab hoc, α non ab alter conceperit. Ita post Molinam lom. 3. dist. ρι. Ec Lemum de jure m. I. a. c. a. dubii. - sto. n. st . tenet Lugo tom. r. dejustis. disp. 3s Sect. a. n. aa. Massili plures. Ratio est et quia si omnibns pensatis maneat dubium. uter hduobus sit parens, eo ipso de quovis seorsim prudenter dubitare licet, an teneatur alimen tare Prolem genitam: quemadmodum ergo non licet uti occulta compensatione, ubi dest 'bitum non est certum, eo quia nens est Pro Pter debitum mere dubium possessorem bonae fidei spoliare certa possessione suorum bonorum , ita pariter in hoc calu mulieri non

licebit

209쪽

1 4 - conferentia sexta

licebit ab uno eorum, de quo dubitat . arasit Parens , praetendere alimenta necessaria. ob eandem rationem probabilissimum cenis seo, quod nequidem ab utroque, ante Iudicis sententiam, possit praetendere alimenta , quandoquidem uterque rationabiliter dubitet, an ipse potius, vel verb alter sit Parens rergo uterque debet relinqui in certa, csc qui in possessione suorum bonorum. Certae etiam filius dubitans, an v. g. a Titio, vel v tb ab alio sit genitus, nequit propterea a Titio tacite subtrahere alimenta sibi necessa. ria. uti bene probat Lugo I. cin ergo nec mater dubitans, an a Titio conceperit, id

, potest juste facere, sed debet potius sibimet

imputare; qubd circa idem tempus plures admiserit cum tanta incertitudine cognoscendi certum, ac determinatum. genito

ica. Dixi tamen, qubd nec ab utroque ante sententiam Judicis talis mulier possit praetem dere alimenta prolis &c. Secus enim dicendum foret, si Judex utrumque pro rata dubii sicuti potest 3ustissime, tum in poenam delicti; tum etiam ob honum prolis honeste educandae Ecc. ad contribuendum jamjam condemnasset; cum enim justae senten. tiae quivis etiam pro foro conscientiae tene tur sese accommodare, necessario fateri coingimur, quod in hoc casu uterque condem. natus teneatur in conscientia contribuere , hanc

210쪽

De Conscientia subia. I s

hanc ob causam pariter existimo, qu bd mulier utrumque posset accusare apud Judicem

ab hoc postulare, ut condemnentur. αcogantur ad faciendas expensas necessarias; fere, quemadmodum V. g. Parens juste pintest accusare stupratorem suae filiae . ut a lindice cogatur eandem ducere, aut dotare, esto ipsus mei Parens propria auctoritate nequea illum ad hoc cogere.

Dices adhuc 3 at quid, si talis mulier ita dubitans jam actu coram Parocho . vel Juindice saeculari unum e duobus dictavit Paremtem suae prolis, Iudex autem postulet a minliere, ut juret, qu bd ab hoc , α non ab alio conceperit, licebitne mulieri tuta conscientia jurare Non licet. Ratio est; quia juramen-IM.tum est invocatio divini Nominis in testim nium veritatis r ergo sine gravissima injuria Dei nullus jurare potest, nisi sit moraliter

Cortus de veritate, quam jurando asseriti atqui haec mulier utpote dubitans e quonam . conceperit, non est moraliter certa. qu bd non conceperit ab alior ergo fice. Neque

eidem liceret jurare amphibologice, subin- teli gendo scilicet, qubd ab hoc conceperie

semen; nam Iudex praetendit juramentum aD sertorium in his terminis, an scilicet ab eo, quem dictarit Parentem, O non ab alio concepe rit . prolem scilicet : at, hoc affirmare ne quit, nequa jurare, quM ab abero nos com

SEARCH

MENU NAVIGATION