Theologiæ Moralis Decalogalis Per modum Conferentiarum casibus praticis illustratæ ... Authore P. Fr. Benjamin Elbel De actibus humanis, et conscientia. Nec non de legibus et peccatis, tam in genere, quam in specie

발행: 1737년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

De modo satisfaciendi Legibus. 41r

Praecepti adimpletionem lassicit intentio Praestandi opus praeceptum; ergo &c. Ex 'quo pariter liquet a Pio V. Grogorio XIII. Se Urbano VIII. merito damnatam fuisse

sequentem n. ιε. inter 7'. Bajanas propositionem; Non est vera Legis obediemia, qua' sine charitate. Videatur La Croix I. I.

Colliges ado . eum, qui voluntarie os interfuit sacrificio Missae, vel jejunavitaec. esto omnino immemor diei festivi, vel esurialis &c. nihilominus satisfecisse obligationi suae, Sc praecepto Ecclesiae, ob rationem mox datam. Similiter is, qui exequitur opus vi voti, Juramenti, aut praecepti a Consessario imposit , satisfacit suae obligationi, esto non habuerit imsentionem satisfaciendi, modo habuerit intentionem praestandi tale opus v. g. dicendi septem Pater Ac Ave aec. Ratio est: quia votum, Juramentum, sieut δc praeceptum a Confessario impositum habent se ad instar Legum particularium, quas homo sibimet, vel alteri imponit: ergo posita praecise substantia actus voluntarie,

ut supponitur . satisfit hujusmodi Legibus . votis, aut Praeceptis, juxta communissimam

Cimitandum nihilominus hoc est ita r os

482쪽

Conferentia de ma quarta prorsus diversa intentione ; ut si praefata septem Ρ. M A. a Confessario injuncta in Oradine ad lucrandas indulgentias, poenitens

persolvisset ex alia intentione N. g. ad recuperandam sanitatem corporis Scc. quo casu usique non satisfecisset memorato praecepto Confessarii. Ratio est: quia finis, utpote specialiter a Confessario intentus, suo modo ingrediebatur substantiam praecepti, prout diximus mox supra n. 338. Similiter is . qui ex voto debet v. g. dugatum, illum vero donat alicui pauperi cum expressa intentione per hanc donationem non satisfaciendi

suo voto, tenetur alterum eXpendere, quatenus satisfaciat obligationi sui voti. Ratio est : quia cum votum se habeat ad in- istar cujusdam Legis particularis, proptereaque plene dependeat ab arbitrio voventis ceu cujusdam quasi Legislatoris, hinc pariter ab hujus arbitrio dependebat, an donando v. g. dugatum voluerit satisfactum suo

voto, vel non. Ita rursus communis oecemia Doctorum sententia.

Colliges 3tio, Eum . qui vel ebrius

vel dormiens , vel sui plene impos interfuit Sacrificio Missae, non satisfecisso per hoc praecepto Ecclesiae. Ratio est e quia in tali statu non fuit capax actus humani, qualem tamen Ecclesia poscit. Se-

483쪽

De modo suis'ciendi Legibus. 623

cus dicendum foret v. g. de famulo, vel puero , qui praecise ex metu Domini isui, vel Ludi - Magistri. reverenter interest sacro, etsi taliter comparatus animo, ut, libentius vellet esse alibi, aut omnino non interesset, nisi metu urgeretur e tametsi enim ob huiusmodi perversam voluntatem tales non sint omnino excusandi a culpa, ae peccato interno, nihilominus satisfaciunt praecepto Ecclesiae , idque propterea e quia metus non tollit voluntarium . neque impedit actum humanum, prout dictum fuit su- Perilis Conferent. a. n. 3I. ergo stante, Mnon obstante metu tales satisfaciunt praecepto Ecclesiae. Laymann. lib. r. n. . c. . n. Ia. SancheZ, Babenstuber, de alii satis

communiter.

Colliges denique 4to , Eum . qui ΑQ8.

tenetur ad audienda plura sacra, V. g. unum ex praecepto Ecclesiae, alterum ex particulari volo. 3tium ex praecepto Comfessarii Ecc. posse omnibus, ac singulis hisce obligationibus simul satisfacere, si in aliqua Ecclesia intersit tribus sacrificiis eadem hora, ac tempore in diversis Altaribus simul obditis. Ita Sanchre

in Decalog. lib. I. cap. Io. n. ra. quem

484쪽

424 Conferentia XIV. De modo M.

res alii. Ratio est i quia secundum dicta u. 3str. nihil obstat, quo minus. eodem tempore satisfieri possit pluribus obligationibus , modo actus illi simul snt compatibilest atqui potest quis . simul intendere pluribus sacri liciis in dive sis Altaribus celebratis, prout eXpem . .rientia constat: ergo potest satis, facere Scc. dcc.

485쪽

CONFERENTIA

DECIMA QUINTA. .

narum , praesertim propter abroga

tionem , Sc cessationem causae finalis.

SUMMARI Um

os. Leges humanae diversas ob causas eessant obis ligarea Io. Quid sit abrogatio Legis,& quomodo hare differat a derogatione φ λ II. Legem humanam abrogare potest neduin ipsusmet Legislator, verum insuper hujus iaJurisdictione successior. I 2. Abrogatio Legis sine causa facta, valida quidem est, at non licita. I 3. Quid sit irritatio Legist a . Causa finalis, vel potest cessare totaliter, vel partialiter duntaxat. I s. Cessante causa finali adaequata, & totali, deis sinit Lex obligare; non item si cesset causi par tialis duntaxat. I6. Quid sit Lex fundata in praesumptione Iuris, vel iacti l I . Lex fundata in praesumptione Iuris, seu periculi communis non desinit obligare ex eo, quod respectu unius in particulari videatur sau

486쪽

4 Conferentia decima quinta

lere praesumptio, bene tam era Lex sundata in pra sumptione facti particularis. 4i8. Ob ignorantiam subditorum Lex humana n quaquam cessat obligare : & an haec in soro exist ruo excuset

6 I9. Ob impotentiam tamen physicam, vel mo-mlem desinit obligare. qto. An is, qui non potest ex toto, teneatur saI- 'rem ex parte Legem adimplere l42 I Resolvitur Casus I De quodam Principe Gentile, qui prohibuit proles suas baptizari, eo quod sinistre crediderit baptismum Christianorum exstitisse causam, quod proles hactenus s sceptae ex matrimonio suo intempestive obierint 4 Quidnam in hoc casu conjugi Catholi ea , Maliunde devotissi ruae fuerit agendum l a 3. Maritus votum Uxoris de vestienda prole ha bitu cujusdam certae Religionis potest irritare. 24. Resolvitur Casus U. De quodam Nobili, qui ex fine haeredis Masculini obtinendi Juramen- . to siese obstrinxit ad abstinendum a 2da refectio

εῖ. D Post completum annum quadragesimum suae aetatis, S jamjam desparatam propagationem sui stemmatis, non amplius suit obligatus ad ab- stinendum a resectione 2da. 426. solvitur quaedam instantia vulgi, qui sibi

persuadet, non cessate Legum obligationem, ta .. metsi causa finalis videatur ex integro cessasse. 27. Resolvitur Casus IlI. Cujusdam famulae, quae

post obitum siti Heri non potuit probare d nationem ab eodem sibi factam, proptereaque repulsam suit passa.

487쪽

De cessatione Legum humanarum. 42

428. Huic a Confessario pro soro conscientiae permitti potest tacita eompensitio. 4et9. & 43o. Solvuntur duae instantiae in contraia

63I. Lex irritans, &irritatio Legis quomodo inter se disserant 632. Lex duplici modo ,&via potest irritari. 633. Lex irritans in terminis generalibus dun- taxat, non infirmat Legem priorem speeia-

.lem; 43q. Neque eonsuetudines rationabiles, aut statuta particularia locorum , nisi id specialiter , exprimat.

AS'. Lex irritans priorem, an, vel quando indigeat speciali promulgatione l

Praemittuntur, de breviter re

solvuntur quaesita scitu necessaria ad

debite resolvendos Casus practi eos cir- ' ca cessationem Legis propter ab- rogationem dcc.

Useres primo, quot modis Leges ces

Luse soleant '

π. Diversis ex causis cessare solent Le-4O'. ges humanae, primo quidem per abroga- . tionem. a. Per irritationem. 3. Ob cessationem finis adsequati. 4. Propter dissipensationem. , s. Per Interpretationem. s. Per

488쪽

418 ' Conferentia decima quinta Per Epikriam. 7. Per consuetudinem legit me introductam. 8. Denique ob privilegium legitime obtentum. Ita Cominmunissime Doctores; etsi omnes agnoscant

nonnullum discrimen inter praefatos modos ,' enimverb per abrogationem, irritationem , vel etiam cessationem causae finalis adaequatae, tollitur obligatio Legis ex integro et per reliqos autem modos tollia

tur secundum quid duntaxat, id est, vel respectu certae partis, seu obligationis, vel etiam respectu aliquorum subditorum duntaxat. Per consuetudinem tamen legitime

introductam subinde potest ex integro totili seu abrogari Lex prior, prout ex dicen dis infra a. n. 7ώ. petiebit. Nos igitur in hae

Conferentia ventilabimus tantum tres priores modos, quibus obligatio Legis ex integro tollitur, reliqua ventilaturi in Cons rentiis proxime secuturis.' Quaeres jam ado, quid abrogatio Legis, Sc quomodo haec differat a derogatione p. V. Abrogatio Legis est ejusdem tot lis sublatio, seu castatio, auctoritate Legislatoris facta. Derogatio autem est ejus-δem cassatio secundum quid, id est, ex

parte duntaxat , Ut, si Legislator unum tantum, vel alterum Articulum mutet,

vel . si a generali constitutione certos casus

489쪽

sus particulares excipiat, velut innuitur L derogatur. Ioa. V. deverb. Agnis ubi dicitur: Derogatur Legi, cum pars detrahitur abro. gatur Legi, cum prorsus tollitur. Ex quo facile colligetur, quaenam inter utramque sit differentia. Liquet insuper , ea, quae de abrogatione dicimus, suo mocso intelligi debere de derogatione , prout cum aliis D D. bene advertit noster A. R. Ρ. ΚaZen-berger in buo supplemento De alog. P. Sporer c. r. sect. σι a. 3 ρ. Quaeres 3ti O, quisnam Legem semel legitime latam possit abrogare.

Id potest Legislator, te hujus in Ju- 4IIa

risdictione successor. Ratio hujus facile colligetur ex dictis de patura abrogationis I tum. etiam ex eo: quia, ut dicitur cap. . . de Reg. . ruris. Omnis res, per qhiscunque causas nascitur, per ιasdem dissolPιίur : ergo cum vigor Legis unice nascatur, Ec dependeat a volun tale Legislatoris, necessario fateri cogimur. quod per eandem, vel totaliter, Sc ex inte- δε-gr , Uel etiam ex parte tantum possit tolli. α cassiari. Et quia voluntas Successoris aequivalet in Jurisdictione voluntati sui Antecedo. ris, consequenSest, qu bd Lex ab Antecessore latε tolli, Sc cassari valeat per voluntatem. Successoris. Ita Omnes. Quaeres *b , utrum abrogatio I exb 'λο

490쪽

, 43o conferentia decima quintasne justa causa facta licita sit. vel saltem valida ' ia. Valida quidem est, non tamen Ibcita. Ratio prioris est: quia voluntas Legislatoris est quasi anima Legis , ita, ut haec ab illa quoad suum vigorem in fieri,

re conservari prorsus dependeat: ergo su lata voluntate Legislatoris, vigorem , Mobligationem Legis corruere, necessum est Ratio autem potierioris haec dari debet equia Legislatori incumbit in conscientia

Procurare bonum commune: at . si Legem bono communi proficuam cuti esse debet) sine causa justa abroget , eo ipso

a. non Procurat, sed potius obest bono communi : ergo sine causa justa eam abrogando peccat pro ratione materiae, vel damni gravis aut levis bono communi illati. Ita cum communi DD. derincx pari. a. tr. 3 de Leg. dii'. s. n. a Io.

εI3. Irritatio est Legis inferiore potestate v. g. Magistratus, conditae cassatio, ructa legitima potestate, M auctoritate Supe- . rioris . ut si Lex ab Episcopo lata auctoritate summi Pontificis annulletur , α casessetur. Ita Reiffenituet Theolog. mor. n. Badr'. .. n. a . Ex quo prudens facile colliget, in rigore loquendo irritationem dis

SEARCH

MENU NAVIGATION