장음표시 사용
551쪽
De Consuetudine. 489488. Et quidnam Confessarius circa tales observare debeat φ 489. Contra Legem naturalem vel divinam nequie introduci consuetudo legitima.'4 O. Similiter consuetudines, vergentes in detri mentum immunitatis Ecclesiasticae, sive realis, sive etiam personalis, nullius sunt roboris. 49 I. Id ipsum tenendum est de consuetudinibus, vergentibus in ruinam disciplinae Ecclesiasticae. η92. Legislator excipiens contra omnem consuetuis dinem &e. intelligi debet de consuetudine prae- existente, non item de sutura, id est, in futurum Iesitime introducenda.
Praemittuntur, & breviter resolvuntur quaesita scitu necessaria ad
debite resolvendos Casus practicos circa consuetudines hinc inde occur
aeres primo, quid sit consuetudo
Consuetudo est jus quoddam mo- ς'.ribus constitutum, quod pro Lege suscipitur. Ita praeter alios Doctores Reiffens uel Theol. mor.tr. a. dist. . n. 3 3. quo loco idem Doctor sapienter advertit, consuetudinem generatim loquendo dupliciter sumi posse,scilicet I. pro ipso usu seu frequentatis actibus, quae pro P terea ab aliis appellari solet consuetudo facti. a. Sumitur pro ipso Jure, quod tandem ex hujusmodi actibus frequentatis accedente consensu Legislatoris nasci solet, diciturque
552쪽
descriptio mox tradita. Solet insuper coniueis . tudo communiter appellari jus non scriptum. ad differentiam Legum, seu constitutionum. quae dicuntur jus scriptum. . Quaeres 2db, quo tu plex sit consuetudo o. 8'. Breviter, consuetudinem , ut sic communiter dividi I. in Canonicam ΔΕ cirilem. Prior est, quae versatur circa materiam spiria tualem : posterior vero, quae praeci Se versatur circa materiam politicam, Sc temporalem. Porro, si talis consuetudo sit ubique passim recepta, dicitur consuetudo generalis, seu etiam universalis r si vero ab una duntaxat communitate v. g. Religiosa aec. recepta sit. dicitur consuetudo particularis. II. Diuidi solet consuetudo, ut sie in eam. quae est juxta, prater. Ac contra Legem. Juxta Legem illa appellatur, quae Legem praeexistentem usu Sc exercitio confirmat, prout di-- citur c. in istis. F. Leges dist. 4. Vel, tit ait Enget lac. cit. L.. n. o vi cujus Lex ad certum modum observatur,juxta illud, s.cum dilectus. de consuet. conbuetudo est optima Legum interpres. Praeter Legem vero appellatur, quae in materia non praecepta novam obligationem. inducit. Contra Legem vero illa meritti vocatur, quae Legem antecedentem tollit, vel simplieiter vel secund im quid. Quaeres 3tio, quaenam conditiones ad legitimam consuetudinem sint necessariae Τ
4 Sequentes quinque . scilicet I. Ut sit
553쪽
ationabilis. a. Legitime praescripta . seu in- eroducta. 3. Per actus frequentatos libere . ac notorie exercitos a subditis, M quidem. 4.panimo introducendi Legem, ac sese obligandi; s. Denique consensus Legislatoris hutem tacitus. Ita tenent in re communisime DD. nominatim Merger. Pettschacher, M. D. Schmier, noster Her cx re alii plures. Unde explico brevissime singulas eOnditiones .
- I. Rationabilis debet esse atque honesta, id 4 i.
'est, de tali materia, quae sit conveniens communitati, bono creaturae rationalis; secus
enim non possiet habere vim Legis. quippe quae necessariti debet esse honesta velut morum regula prout dictum fuit Confer. ρ.n. assII. Debet esse praescripta, id est, debito, ae praescripto tempore introducta, α sine inieb
III. Per actus frequentatos . id est, tam frequenter a communita e exercitos, ut inde merito possit colligi voluntas Se consensus populi; M quidem Ita ΙU. Cum animo introducendi consuetu dinem; secus enim Legislator nunquam Volet communitatem obligatam ad novum 4 onus, quantumvis hoc de se, M sua natura supponatur bonum. Hac de causa piissimae nonnullae consuetudines plurium fidelium,' uti sunt consuetudo sumendi aquam lustralem, orandi ad pulsum salutationis angelicae,
554쪽
4 a Conferentia decima septima
quotidie audiendi sacrum, singulis mensibus . communicandi &c. non Obligant . neque praecipiuntur ab Ecclesia, tametsi haec non ignoraret. hujusmodi pias consuetudines. multum invaluisse in cordibus Se comm talibus fidelium. . U. Denique consensus Legislatoris, vel maxime est necessariυs ad legitimam consuertudinem introducendam; idque proptereae: quia jus non scriptum aeque. ac scriptum debet derivari a poteitate Legislativa; quando quiadem sortiatur veram vim Legis, veluti amplius constabit ex dὶcendis: atqui sine consensu Legislatoris consuetudo non descenderret a potestate Legislativa: ergo necessum est.. intervenire hujus. consensum; quo circa s.' Advertendum hic venit, alium esse consensum perso lam, adiimi verb legalem, qui etiam nominari solet juridicus vel generalis. Personalis dicitur. qui immediate procedit a Persinna Legislatoris; vel quia istalem consuetust, nem eXpresse approbat, vultque eam deinceps obligatorie observari; vel certe quia saltem non contradicit, tametsi de facili posset sese opponere: quo casu locum habet illa notissima n. 43. Regula gur. in tor qui tacet. consentire videtur. Legalis vero, seu etiam generalis, ac juridicus consensus ille appellatur. qui vi juris communis conceditur. quippe in quo saepius exprimitur, consuetudinem ceditis, ac debitis conditionibus vestitam, habere
555쪽
V De Confiuetudine. , 42 3 vim Legis. Ita constat ex utroque Iure cap. sn. de conbuet. item L 3 a. nec non l. I. ctast. C. qua l. long. consuet. Quaeresqib, quantum temporis spatium necessium sit ad hoc, ut consuetudo sortiatur
cum distinctione. Ut enim consuetudoria prascriptionis inducatur, necessum est, &67 'lassicit decennium non interruptum, sive sit in materia civili, sive Ecclesiastica, idque sive Princeps sit absens, sive praesens: econtra ad introducendam consuetudinem via connivemria, id est, tacitae saltem approbationis Principis, potest sufficere tempus decennio bre-
tio prioris est; quia jura plus non requirunt, quam diuturnam. seu longam consuetudine, ves uti constare potest ex L. 3 3. 9 3 3. J. de Legibus: atqui tempus longaevum reputatur decennium, Instit. de usu cap. g. ι. O l. β. C. de irascrit. long temp. ergo Ecc. Ratio autem Posterioris est: quia secundum hactenus dicta, vis obligandi dependet a voluntate, Miconsensu Legislatoria: ergo qu6 citius is consuetuditaem ratificat, M approbat velut Obligatoriam, eo citius etiam vim Legis obtinebit. Sapienter proin noster Ρ. Herincx cit. dist. 67s. . n. 4'. in ino: ait, non posse generaliter de-
556쪽
4' conferentia decima septima - - finiti quantitatem temporis, quando conludi ludo introducitur via conniventiae, Per consensum scilicet tacitum Legislatoris; sed hoc esse desumendum ex diversis circumstantiis 6e conjecturis, utputa scientiae Principis, an scilicet sci verit hanc consuetudinem, an mutitum, vel parum sese opposuerit, tametsi de facili potuisset, item an materia multum, vel
parum conducat, aut expediat bono com muni &c.
Ex quibus omnibus bene ponderatis tan dem prudenti judicio desedendum erit, an de voluntate Principis iussicienter praesumi possit, vel non. - Quaeres adhuc s tb. utrum etiam per actus formiliter malos, seu peccaminosos introduci valeat consuetudo, obtinens vim Legis y ,,4 C. Affirmative. Et ita contra Engel, α, nonnullos alios tenet M. D. Franc. Schmien
dem opinione citat Suared. Castropalao, Haunold. Whstiter, cle Schmal ruber, qui bus accedit Reiffens uel lib. I. Decret. tin is . F. n. r 3. Ratio est: quia subditi volentes introducere consuetudinem contrariam priori Legi, debent habere animum agendi contra Legem praeexistentem, Sc contra voluntatem, Legislatoris r atqui talis animus, vel actus inde procedentes lunt peccaminosi, Sc quidem sormaliter, non autem materialiter duntaxat r. ergo per actusformaliter malos potest intro
duci consuetudo habens vim Lesis. Pro
557쪽
, De Consuetudive. Pro meliori tamen, Se genuina hujus sen- 477. tentiae infelligentia advertendum est, quod actus formaliter mali a tota communitate ste quentati, non se habent per modum causae efficientis, sed solum per modum conditio. nis sine qua non nasceretur, vel introducere tur consuetudo, causa namque efficiens. Md ns vim hujuscemodi consuetudini, est voluntas Legislatoris; qui, si praevideat, eam esse expedientem communitati, sive dein ad nonnibit diminuendam Legum copiam, sive etiam ad tollendum conscientiarum laqueum; sive denique ad suavius gubernandum po pulum , ejusve benevolentiam captandam . sapienter omnino aget, eandem ratificando. Ec approbando, non utique eo fine, ut subdμtorum malitiam foveat. sed potius ut eam impediat. Se meliori modo bono publico prospiciat. . At, inquies fortassis, omnis Lex, conseisquenter omnis consuetud' obtinens vim Legis, debet esse rationabilis: atqui actus peccaminosi, eo ipso, quod tales supponantur , α quod repugnent Legi rationabili praeexistenti, nequeunt esse, vel dici rationabiles: ergo
negando min. vel disting. actus pecca- 67 Lminosi, qua peccaminosi, nequeunt esse rationabilcs, concedo. Achus qui peccaminosi, nego. vel subdisting. quamdiu non accedit consens Iegislatoris, trans, ascedente con
558쪽
. 4's conferentia deeima septima
sensu Legislatoris , neg. min. cum conseq. Nihil enim prorsus obstat, quo minus Lex praeexistens secundum unam rationem, M in ordine ad certum aliquem finem , seu respectum fuerit rationabilis, simulque consuetudo eidem contraria secundum aliam rationem, aut finem pariter censeatur rationabilis e
Sic enim Lex posterior priori contraria potest statui secundum die a superius, ideoque ex certo respectu potest esse nedum ration . bilis, sed etiam praesertim mutatis circuminnantiis) magis expediens, quam fuerit prior. Dices tamen adhuc: per actus formaliter Peccaminosos nequit introduci gratia inanimam, nequidem dispositive: ergo similiter per actus formaliter peccaminosos nequit introduci consuetudo in communitatem. ' - κ. neg. conseq. Cum enim actus formaliter peccaminosi semper sint, α maneant mali, Deus nunquam potest illos approbare. nec illorum intuitu conferre gratiam: e contra actus formaliter mali 4 Legislatore humano approbari possunt, non quidem qua formaliter mali vel peccaminosi, sed quatenus sub certo aliquo fine ad bonum commune conducere possunt: consequenter potest L gislator humanus velle, ut deinceps talis consuetudo transeat in vim i Legis.
559쪽
Proponuntur, & breviter resolvuntur Casus practici circa conin
Tnius Religiosus tempore Novitiatus sui cum reliquis suis connopitiis ex laudabilissima ct recepta con etudine ordinis quotidie recitavit aursium B. V Maria ἰ ast pero posteaquam professione deposita carpit Irui liberiori aura, ct a suo Directora seu eriam Instructore stirituali minus obsiervari, sat frequenter sin min.s ex .roto, saltem ex parte eundem cursum omisit ict quod peius est, tuc3 orationis ct tempore MIentii cum aliis garripit. Factus jam paenitenso retractans nedum omissiones, μd ct commis snes mox commemoratas, sciscitatur ὲ Consulario suo r. an deinceps ad Cursum Mariais num , utpote ant1quissima sui ordinis consitiet dine jamjam receptum, teneatur sub culpa ρ a. . An si deinceps denuo garriret tempore silentii.
in conscientia culpa reatum incurreret: ratio
nem vero dubitandi allegat hanc, quὸd Acilicet M ipsium ab aliis passim feri videat, ideoque ebri serrantia silentii contraria consuetudine jamjam videatur abrogata. Quid ad bas Confessariuit
560쪽
6to. ad primum, vel maxime attendenis dum esse, an illa antiquissima consuetudo, ordinis sit dixit Titius fuerit recepta cum
obligatione, vel potius ex mera devotione, sicut aliae multae consuetudines practicanis tur, secundum dicta n. ra. Quantum ad alios Religiosos dubito vehementer, an, saltem extra choram, teneantur sub culpa, ad recitandum hoc officium Marianum, de quo in dubio minime praesumendum est, juxta dicta Confer. o. n. ro'. Certe in nostro ordine , tametsi hactenuq laudabili consuetudine introducta sit illa recitatio Cursus Mariani, haec tamen consuetudo nunquam transiit in vim legis, sed potius se habet per modum consilii: qua de causa
in nostris statutis Provincialibus Anno ιν ast. Augusta editis cap. d. n. r. solum dicitur: Monentur omnes Patres O Fratres, ut eursum B. Q. Maria privatim, quantum posbila est. quotidie orent: quae verba, ut conlideranti patebit, potius vim consilii, quam praecepti obtinent.
At, inquies, juxta P. Herinex de leg. dist.
3. n. s F. Sc alios plures, an consuetudo alb' qua obliget, vel non, ex sequentibus votisosmum indieiis colligendum est, scilicet I. 1i consuetudo sit difficilis , id de re gravi, Ee nihilominus a Populo observetur. a. si Superiores eam obligare supponant, M