Bibliotheque Classique Latine ou Collection des Auteurs Classiques Latins

발행: 1831년

분량: 434페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

586 M. T. CICERONIS

Neque enim esse mens divina Sine ratione potest, nec ratio divina non hanc vim in rectis pravisque sanciendis habere; nec, quia nusquam erat SCri Ptum, Ut contra omnes hostium copias in ponte unus assi Ste

ret, a tergoque pontem interscindi juberet, idcirco

minus Coclitem illum rem gessisse tantam, sortitudinis β lege atque imperio, putabimus; nec Si, regnante Tarquinio, nulla erat Romae scripta lex de stupris, idcirco non contra illam legem sempiternam Sext. Tarquinius vim Lucretiae, Tricipitini filiae, attulit. Erat enim ratio profecta a rerum natura δ', et ad recte faciendum impellens, et a delicto avocan S; quae non tum denique incipit lex esse, quum Scripta eSt,

putant, aliis Omnibus in exustione pereuntibns. Rus autem mentem et rationem legem esse aiunt. TURI . I 4. Neque enim esse mens, eto.

Recte monet IVagner. hanc de Deo notionem inter Graecos inde a Socrate promulgari coepisse, laudans Morgen sternii V. Cl. lihrum de Platonis Republica, P. ISO-I55. Wagnero altera vox distati suspecta visa est. Μ R. IS. Idctrco minus Coclitem illum rem ς. tantam fortitudinis. Videtur legendum in laniae sortitudinis is, ut est in MS. URs.- Sic et Med. noster. At perperam. Lego vero, Coelicem illam rem, Prout etiam Victorias edidit. DLvrs. - Coclitem illum. Horatii Coclitis factum a Cicerone etiam Pa

rad. I, 2 , in exemplum memoratur.

Scriptionem illam merito eum GCer. improbat Sch. Pro Coclitem in cod. I. ridicule legitur codicem, ibidem regere Pro rem, denἰqne tantiae Protantam, quod item est in sex libris apud Guer. et Copp. Vict. h. neque tarneu commendandiam fuit ab Ursino. M R. - Plerique commentatores, interpunctione sublata, fortitudinis reserunt ad rem gessisse tantam. Sed ut hoc loco dicitur a fortitudinis lege is, ita graece ἀηδριας vo o.

nium auctorem et Parentem esse extinatimant. Ergo hic naturam voeat summi numinis rationem cui parent sola terrarum, cui reliqui obediunt caelites.

et in quem, ut supra dixi de Chrysippi

sententia et Cleanthis , ConsUmnritur in exustione Pereuntes. Sic naturam lib. I, cap. 6, dixit : ae Lex est summa ratio insita in natura n. Eam autem Stoicorum esse sententiam , naturamque eis Deum esse ex Plutarcho et

Cicerone agnoscas licet. Nam quod do Deo Plutarchus, id de natiam Cicero scripsit. Plutarchus de Plae. Philos. lib. I, cap. I : οἱ Στωικοὶ xcisvωτερι, θεὸv ἀπορρα&οvται, πυρ TVvinovE IV.-Cicero, de Natur. Deor. lib. II, e. 22, velut eorum verborum interpres : in Zeno igitur naturam, inquit, ita definit, ni eam dieat ignem esse artificiosum, ad gigneudum P

gredientem via is. TUR .

182쪽

DE LEGIBUS, LIBER II, 5. 587

Sed tum, quum orta est. orta autem simul est γ cum mente divina. Quamobrem lex Vera atque Princeps, apta ad jubendum et ad vetandum, ratio est recta summi Iovis. V. Qui NT. Assentior, frater, ut, quod eSi rectum, Verum quoque sit, neque cum literis, quibus scita

Scribuntur, aut oriatur, aut occidat. - MARC. Ergo ut is

illa divina mens, summa lex est; item , quum in ho- mirae est, Persecta est in mente sapientis'. Quae Sunt

II. Orea autem est. Ita aeripsi mria in C pp. Vieti. h. e d. . et Η. ut legἰtue etiam in edd. eod. Cr. edd. Car. Stephan. Ald. Lamh. G th D. Sturrit. potii inr post simiai, In reliquia nostris post orta. Greri et seh. quum abosae vid Issent vomiam istam in duobus e d. Nss , plane a Meeerant

eam. In quo vereor, ut aures nau CIem n Iano tritos potiva. quam memo riam , quae illina voetilae omissae exemis

pia suppeditabat, eo ultierint. Adaententiam explieandam Unt. haee r. Hoe non ita a ἰpiendum est. ae aimens divitia et summus Deus aliquan do orti fuisse existimentor: sed dicitur per metaphoxam, hane legem emtia interniam non magis ab initio ortam esse, quam ipsum Iovem. Ille enim solos ab Omnἱ aeternitate fuit, et ad omnem aeternitatem erit, mundumque ereavit . qui est Eivitas de rom et hominum. Noe eat s oleorum placi

tum .. CR.

V. r. Ut, quod est reettim , verum quoque sit. Mallet Davi sitis reternum; et eum sie refellit Me. Verum pro certo et atabili diei. iam Wophensius mois otiit Leeit. Tuli. pag. 354. Ita χων las diritne eodem sensu apud Ciser. do N. D. I. Is, P. Io, ed. mai. - emplis

ternam rerum saturarum veritatem ..

is Reettim et honum resertur ad aetἱ-n s : mertim resertur ad cogitationes.

Igitur reettim. l. e. luris . iusti, sequi, osseti . fontes positi sunt in vero, et

eiusdem sunt nee Mitatis et aeternit ita. Mnesitim, tamquam genus. Continet tres part , verum . Pulchrum, honum e et huic omnia, quatenus

appetenda aut fugienda sunt , auri cinnitie. Vldo stoieorum decretum a p.

Cie. de Fin. lib. III, eap. s. item apud

reeto et itisto. ide interpretes Horatil,

Epist. r. lib. I, in fine, ad illnd r a Me

tibi se quemque suo in dulo ae pede, verum eat . . Pro merum quoqua eodd. Cr. n. H. et M. habent ustrumque paed edd. vel . recto in volgata conspirant. In COpp. Vivit. b. est veramau. Nn. a. nem, quiam in homina me . perini ira me in menta sapientis. Loeus haud parum vexatus. quod vides ex

notia Tnmehi. LambIni, Getiteri et Davigii et nos plures etiam ieeti ne asseremus; sed prios videndtim de u-bris. Item habent eodd. nostri omnes, itemqne edd. veit. Voeem in omittit eod. H. voeem est post porseela non habet eod. H. In Edd. Aae. t. di, hae

ita leguntue, ut nos edidimus , sted

183쪽

588 M. T. CICERONIS

autem varie, et ad tempus descripta populis β, favore imagi S, quam re, legum nomen tenent. Omnem enim

legem, quae quidem recte lex appellari possit, esse laudabilem, quibusdam talibus argumentis docent .

Constat profecto ad salutem civium, civitatumque incolumitatem, vitamque hominum quietam et beatam,

nulla addita distinctione; edd. Crat. et Hem. nostram quoque distinctionem hahent . quod item secerant Ern. Dav. Wagn. Goer. et Sch. Post perfecta posuerant distinctionem minorem Car. Stephan. Ald. Sinrm. Gothose. Brat. Rath. Sed in ed. Paris. Est: - Item quod in homine est, Persectum est in mente sapientia m. Ibique Turn. in commentario Primo : in Legendum :Ita quod in homine est Persectum, est In mente sapientis; ut ait sensu ζquemadmodum lex omnium praeclarissima , divina, est in mente summi numinis : ita quoque humana in me te sapientis. In aliis legitur : Ita quar in homine est Perfecta, est in mente sapientis. Quae lectio etiam placetis. In ed. Comm. legitur e . item quum in homine est persectum in mente sapientis a. Lambini lectionem vides in ejus nota. Brutus, qui post Persecta distinguit, haec addit: in Ego lectionem

vulgatam retineo. Nihil enim verius esse videtur, quam eum hominem saαPientem esse, in quo homine Perfecta lex absolutaque est, quae eadem est pientia habenda m. Sches rus ait :ω Sententia haec est : sicut summa lex est in mente divina, ita eadem est iumente sapientis summa Persectaque, quando est in homine . . Verb. cum Grutero edidit : in item, quum in homine est perfectum, est in mente Rapientis in. Rathius, Sivrmii distinctionem squam apud eum AOluiu reperiri existimat probans, ita Musum explicat et in Suniana haec lex, si in homine non inchoata ponitur, sed Persecta , in mente sapientis est is. Idem Aldum exhibere ait : ω item quod in homine

est Persectum, est in mente Sapientisae. Wagn. nostram lectionem ita explicat: M i. e. eodem modo, quum in homine lex est, ea PerseCta reperitur in mente sapientis. Cons. supra lib. I, Cap. 6 m. Quam ego explicationem verissimam puto. M R.

3. Populis. Populi est in edd. Aac. 1 sine dist.), a, Crat. Hem. Ald.

Sturm. Brut. Car. Steph. Lamb. Gothois. In ed. Paris. est, ut nos edidimus. itemque in ed. Comm. nisi quod haec habet varis. Gebhardua dedit : in quae sunt autem varie et Ratempus descripta populi, si favore

magis, etc. is et ita etiam Verb. Em.Wagri. Goer. et Seh. cum Dav. iaciunt in varie. . . descripta PoPulis m, servant . Engelbronne s l. c. P. 12, Euh-titnide conjecit: in Quae sunt. . . deScripta populis jussa, lavore, ete. in collat

locis, S et I : α et iniusta populis jussa

descripserint M. ΜR. 4. Famre. suffragio et assensu, et opinione hominum. TURN .

5. Docent. Philosophi, ut Stoici. Ille dispntat legem numerandam in rebus bonis, quod proprium est virtutis; nam solam virtutem in retici honis numerant Stoici ζ ut quum -- Penumero Populorum leges a virtute recedant. in legibus habendae noti sint. TURN .

184쪽

DE LEGIBUS, LIBER II, 5. 5

inventas' esse leges; eosque, qui primum ejusmodi scita sanxerint, populis OStendi Sse, ea se Scripturos atque laturos, quibus illi adscitis 7 susceptisque, honeste beateque viverent : quaeque ita compoSita sanctaque eSsent, eas leges videlicet nominarunt'. Ex

quo intelligi par est, eos, qui perniciosa et injusta populis jussa descripserint, quum contra secerint, quam polliciti professique sint, quidvis potius tulisse

quam leges : ut perspicuum eSSe possit, in ipso nOmine legis interpretando inesse vim et sententiam justi et juris legendis. Quaero igitur a te, Quinte, isicut illi solent: Quo si civitas careat ob eam ipsam CRUSam, quod eo careat, pro Nihilo habenda sit, id estne uumerandum in bonis λ - Qui NT. Ac maximis

quidem. - MARC. Lege autem carens civitas, anne ob

edd. In voce eonditias conspirant, quam eum Goer. glos m esse . ex aeriore loquendi osti receptam, existimamns.

Ad rem eont. Cie. de Republiea, IV, 3. Ma. o. Quibus siti adultis snsevi giae. Lambinos reponἰt, a quibos illi asellis vel . acceptis, auseeptisque is Nec priorrina eonjeetura displie t. Quiam tamen Pall. Fabrie. s. Vietoris. Balliol. aliique Ithei dent tuis meriptis, mIbi Potius legendtim videtur . qnἰhtia illia seriptis susceptisque is, id est, ratis habitis, et assensu eonfirmatis; haee enim est metaphorica stiba Mendi potestas. Columella. lib. I. e. u : ω Quodia voto sorinna subseripserit . agrum habebimus saltibri ea lo .. Valeritis Maximus, lib. I , cap. 3, se in Atque huie animi eius iudieio Q. Fabius Gorgos. N. Fabius Pictor. Q. Ogulisti Ins subseripseront a. Vide, si pia et,

eiusdem libri eap. r, 4; et IIb. VIII.

p. II, 6 ext. DAU. - Adseitis. Ita post Ern. Bip. Wagn. Grer. qui hane lectionem in eod. B x. reperit) et S . dedimns ex coniectura Lambini. Libri nostri in volgata conspirant, nisἔquod in eod. o. separat;m legitur ascriptis. N . 8. Videt et nominarunt. Paris. Reg. et Med. nominarent; ae ita Vietorio odidit. Mihi sane perplaeet recep aleetio, si modo reponas e u Ea leges videlicet nominarunt Λ. DA . s. Inris Dgenin. si notationem uerbi sequamur. IntellIgemus senteniatiam inesse juris legendi , id eat, delἱ-gendi , ni in lege delectus, quemadisodam dἱxIi libro primo. insit. Senia

hentiam dicit, sensum , argument m , potestatem, aigniscationem. Iustum

185쪽

Do M. Τ. CICERONIS

id ipsum habenda nullo loco 0 λ - QΠ1NT. Dici aliter

non poteSt. - MARC. Necesse est igitur legem haberi in rebus optimis λ - QUINT. PrOPSUS asSentior. 3 ΜΑBC. Quid, quod multa perniciose, multa pestiferesciscuntur in populis, quae non magis legis nomen attingunt, quam si latrones ' aliqua consessu suo sanxerint Nam neque medicorum praecepta dici vore

possent, si quae inscii imperitique pro salutaribus mortifera con Scripserint; neque in populo lex, cuicuimodi ) fuerit illa, etiam si perniciosum aliquid populus acceperit. Ergo est lex, justorum injustorum-tnore graeco dixit m δίκαtou, ni et Terent. Phorm. II, 1, so, tua justa, Pro tua jura. TORN. - Et iuris legendi. Cannegieter. de Notis, P. 334 :. Supra lib. I, cap. 6 , Legem dixit Noster dictam videri a legendo, quod in ea insit mis delectus. Interpretoritaque jus legendum eligendum M. Nox:

ad . anne ob id ipsum . vid. GCerena.

et conser Stailhaum ad Platonia Phileb. I i58 , p. 225. CR.

IO. tiabenda nullo loco. Idem est, quod modo dictum erat in pro nihilo habenda n. Est g-cismus ει- vota, nusquam rase, Pro nihili esse. contemni. nihil numerari. U. II. Miscuntur. Dicit de populi scitis et rogationibus, quae in comitiis. verbi gratia, ferebantur : quae rogationes tantum abest, ut bonae sint et salutares, ut interdum perniciosae sint et pestiserae; ut ideo plurimum a lege reue dant : non enim tantum bonae non sunt, sed etiam Pessimae. TURN . 1 a. Quam si latrones ahqua. Sic feliciter emendavit Iust. Lipsius, Ant. Lecti. II, eique Coujecturae merito subscripserunt Ianus Gulielmina et Jac. Gronovius. MSS repraesentant zω latores aliqua Μ, Vel aliquas sono ausura sanxerintae, quod sensum non Parit idoneum. DAv. - Quam si latrones aliqua consessu suo sanxerint. Nostri

quoque codd. in prava lectione latores conspirant. Vocem si omittit cod. Μ. pro aliqua est aliquas in eodd. Cr. . H. sed cod. M. habet aliqua, ut est in edd. Paris. et Comm. Consensu in nullo libro veteri legitur; sed ejusmodi est Lipsit conjectura , ut assensum ei non facile aliquis deneget. Pro

sanxerint est sanxerunt in edd. Sturm. I, 2. Lectionem vero latronas nequo

Gulielmio deberi,qui natus est a. 155s, neque Lipsio, a. I 54ο nato. indoapparet, quod jam Turnebus in Commentario primo, a. I 538 edito. hane notulam apposuit : Quidam, - Quam

r3. Cuicuimodi. In antiquo est :. Neque in populo lex, cui quid mali fuerit illa , etiam si perni iosum, etc. URsi N. - Cui quid mali fuerit ulla.

Probatur Veneta scriptura, a Cuicui modi fuerit illa is. De vocabulo autem cuicuimodi supra diximus. Sed Cicero nunc vult, legeni perniciosam, quam vi8 Praeclare perlata atque etiam libenter a Populo accepta sit, legem tamen

186쪽

DE LEGIBUS, LIBER II, 6. 59i

que distinctio *, ad illam antiquissimam et rerum omnium principem expressa β naturam, ad quam leges hominum diriguntur, quae Supplicio improbos afficiunt, defendunt ac tuentur bonOS. VI. QUINT. Praeclare intelligo : nec vero jam aliam esse ullam legem puto non modo habendam, sed ne appellandam quidem. - MAnc. Igitur tu Titias et

dicendam non esse. CANE. R. - A

etiimodi fueris illa. In omnibus nostris est in Qui quid mali fuerit olla in . vel ω illa m. Veram lectionem primus restituit Petr. Victorios in lib. III ad Atticum, epist. 2 2. Ei corruptioni locumdedit inusitatior paullo vox cuicuimodi; de qua vide Franc. I OtOmanuum in orat. pro S. Roscio, cap. 34 , et J. Fr. Gronovium ad Agellii II, 3. D v. 1 4. Distinctio. Sc. is et hominum et factorum m. Est enim in legis nomine

significatio eligendi. Vid. supra CaP. 5, et lib. I, c. 6. M .a 5. Expressa. Omnes humanae leges, si vere nomine legis appeIlandae fiunt, debent eaxe expressae ex lege naturae zveluti nummi legitimi debent esse ex- Pressi ex archet3po seu forma et siωgillo publice constituto. W.-Pro ex

pressa est e ressam in C d. Cr. et W. Pro ac tuentur est et tuentur in edd. c. I, 2. Μ R. - Pressa naturam.

Simulacrum antiquissimae et in rerum natura. id est, Deo. insitae legis homianum lex est. Simulacrum autem ad exemplar exprimitur et effingitur, ut Iex humana ad divinam : inde sumpta tranatatio exti Naturam auten hic quum

dicit, Deum intelligit, qui idem Stoicis lex est, ut docui libro superiore ex lib. I de Natura Deorum. TURN . VI. r. Igitur tu Titias. Quum in antiquo libro viderem . Tucias et AP-Puleias legesis, putavi suam loco integritatem reatitui, at legeretur in Titias et Appnleias .; minime dubitans quineae significentur leges, quas S. TitInset L. Appuleius Saturninus, invita nobilitate. plebis commodo et voluntati

servientes, Pertulerunt; quas Postea senatus, quod non modo parum utiles resp. verum etiam exitiosae viderentur, sustulit. Historiae testimonia requirentur. Haec sunto. Cicero Ρr

C. Rabirio perduelliouis reo, CaP. 9: in Sext. Titius, q od habuit imaginem

L. Miurnini domi suae, Condemnatus est in Et Valerius Maximus, lib. VIII, CRP. x z in Sext. quoque Titium similis casus prostravit. Erat innooens : Erat, agraria lege lata, gratiosus apud P Pulum: tamen, quia Saturnini imaginem domi habuerat, auffragiis eum Ota concio oppressit n. Libro etiam de Oratore 1eeundo, cap. 2 I, hic Noster: in Nam et testimonium saepe dicendum

est, ac nonnumquam etiam accuratius;

ut mihi necesse suit in Sext. Titium , aeditiosum civem et lurbulantum. Explicavi in eo testimonio dicendo omnia consilia consulatus mei, quibus illi tribuno plebia pro rep. restitissem,

quaeque ab eo Coutra remP. facta arbitrarer, exposui M. Quum igitur conis stet eodem tempore et amicissimos et

tribunos pl. malarumque leguui lator fuisse Titium et Saturninum; et quum in antiquo libro scriptum esse videam

cias; non dubito, quin mihi hoe studiosi libenter tribuant , ut Titias

187쪽

et Apuleias' leges nullas putas p - QUINT. Ego verone Livias δ quidem. - ΜAn C. Et recte, qNae praeSertim uno Versiculo SenatuS, puncto temporis, Sublatae

sint: lex autem illa, cujus vim explicavi, neque tolli, neque abrogari potest. - Qui NT. Eas tu igitur leges

rogabis videlicet , quae nunquam abrogentur. - MARC. Certe, Si modo acceptae a vobis duobus erunt.

Sed, ut vir doctissimus secit Plato, atque idem gravissimus philosophorum omnium, qui princeps= de re publica cotiscripsit, idemque separatim de legibus Hus, id mihi credo esse iaciendum, ut priusquam

et Apuleias leges. ete. Sequutus sum lectionem volgatam; a qna nihil dis- erepat antiqua : non quod probem,

sed qtiod nihil eriti videam, in quo

aequiescam. Malim lamen legi r ω Tti igitur SulpiHas et ApuleIas, etc. - el, ut Pi illa. a. Ad vera. lib. II, eap. 2 :- Igitue TorIas et Apuleias .. LAM . Ergo tu Titias et stilians. seri plura Ista vera est ἔ neque aliter e ex A. Viet. et ii quos excussit P. Viet Hus; ni Αἱ quod is unita dietione ritias. Male. reseribendum enim saerat veteri ratione literarum . tu nas, quod valeret tu Titias. Bis enim Iegendum Illod II majusetiliam; atippeditantque exempla Pandeetae Florentinorem. Cnem arbitratus aina requiri , iacit respon-aἰo Quinti: . Ego vero, etc. m Petr. Pithinus. lib. II. Advers. an haec. c. inel Inat reponere Tiarias aut ranas. Videantur ibidem rationes eius minime Divolae. GRUT. - Igittir ιti Tisias et tileias leges. Emendati res rassis igitor Tutiasis; Unde ieetionem. quam Tem Itiemus, bonis . Ut opinor. avibus

extudit Ant. Angustinua. Eum v Ide d Lem. pagg. a 35. I 45. D v. a. Et Apiateias. Apuleiae sunt legea Iaiae a Lueio Apuleio Saturnino. H-hnno plebis, item ad plebem adverstis patres in ei tandam a. U. e. 55 a. Coni. Baebius in Hist. Ititisprad. nom. l. II. e. 2, 363. W.

trib. pl. fautor primram senatus, acetos et populos italieos ad aena tria causam defendendam spe civitatis romana sollieitavit. Agrarias deinde leges per vim et contra auspieia, et istimentarias ossenso senatu . ae postremo iudicialem legem tulit. Itaque Philippus eos.

tinuit a senatu, ut omnes eius lege uno senatusconsulto tollerent rae. De Eretum est enim contra anspicia esse latas. TU N.

4. Versiculo. Brev Issimo senatus deerelo. Quum pronuntiatum est contra auspieia reserente Philippo eos.

latas. TURI .

s. Qui prineus. I. e. Plato praeel

ptius est omnium, et inter primos et antἱquissimos eorum . quἰ de republiea scripserunt; non, ut omnitim primns. nec ante eum quisquam, hoe fecerit.

Ante Platonom Pythagorei serἱpserunt de hoc argumento. veluti Hippodamus περὶ πολιτείαc et Archytas περὶ vcuc , quorum libet; eitaniae a fio-haeo. W. - Fuit etiam operis Heraelites

188쪽

DE LEGIBUS, LIBER II, 6. 593

ipsam legem recitem, de ejus legis laude dicam'. Quod

idem et Zaleucum 7, et Charondam fecisse video; quum quidem illi non studii et delectationis, sed rei publicae causa leges civitatibus suis Scripserunt. Quos imitatus Plato' videlicet hoc quoque legis Puta Vit eSSe, per

suadere aliquid, non omnia Vi a C minis Cogere.

Qui NT. Quid, quod Zaleucum istum Megat ullum fuisse Timaeus 9 p - MAnC. At Theophrastus auctor haud

deterior, mea quidem Sententia; meliorem multi nominant Q : commemorant

υσεο ς altera pars λό'sος πολtτ ος. Vid. Fabr. Bibl. Gr. t. I, P. 8.., M. 3. Μ R. 6. Lande dicam. Quot homines tot sententiae. Zaleuco. Charondae, Platoni, Posidonio, Ciceroni prooemia legum placebant, quae Senecae vehementer displicent. Eius verba pros ram : a In hac re dissentio a Posidonio. pro eo quod Platonis legibus adjeeta principia sint; legem enim brevem esse oportet, quo facilius ab imperitis teneatur. Velut emissa divinitus vox

sit : iubeat, non disputet . Nihil videtve mihi stigidius, nihil ineptius, quam lex eum prologo. Mone, dic quid me

velis secisse : non disco, sed Pareo ..

. Zaleucum. Qui Locris leges scripsit, ut Charondas Thuriis, quorum meminit Valerius Maximus, lib. VI, cap. 's, et Diodorus, BibliothecasIib. XII. TURI . 8. Quos imitatus Plato. Plato sere omnibns legibus exordium. quo legis

aequitatem suadet, praeponit. Sic enim ipse Legum IV vocat. TURI . 9. rimaeus. Timaeus historicus acer bissimus in omnim conviciator fuit. Aristotelem omni generae' contumeliae exavit, eoque Progressus vesaniae est maledicendo, ut pro Timaeo, a rePrEV. Cic. pars tertia.

hetidendo, Epitimaeus diceretur. Is acriter Theophrastum reprehenderat, quod Locrorum legislatorem Zaleu cum fuisse scripsisset : quem nullum omnino misse contendebat. Cicero , lib. VI, ad Att. epist. I : . Quis Zaleucum leges Locris conscripsisse non dixit Z Νuin igitur jacet Theophra,tus si id a Timaeo tuo familiari reprehensum. estp- Sed Theophrasti sententiam et anctoritatem Cicero pluris quam Timaei iacit. TURI .

psius, Variar. lib. II, e. II, labem hujus sententiae auferre e natur, reseri. hendo : a sententia melior, eum multis commemorat is . Ingeniose. Turnelius monuit alios legere: ο sententia melior, multi memorant in. GRUT. - At Theophrastus . . . meliorem multi nominiant. Haec est eodicum lectio, quae tamen Parum sana videtur Et sincera. Lipsius.

Var. Leci . lib. II, eaP. II, emendat vide initium notae . Ipse malim : . At Theophrastus, auctor haud deterior. mea quidem sententia melior, eum et multi nominant M. Nam quod ait

Noster Epist. ad Atticum, VI, I :. Quis Zaleucum leges Locris scripsisse non dixit 8 Num igitur jacet Theophrastus, si id a Timaeo tuo familiari reprehensum estp is De Zaleuco et Charonda

189쪽

Clientes, Locri. Sed sive fuit, sive non fuit, nihil ad rem; loquimur, quod traditum eSt. VlΙ. - α Sit igitur hoc a principio persuasum civi-hus, dominos osse omnium rerum ac moderatores

deOS , eaque, quae gerantur, eorum geri vi, ditione acniamine , eosdemqUe optime de genere hominum

mereri, et qualis quisque sit, quid agat, quid' in

vido quae dispulavit erudit in Imna et actitissimus Bent te; a, Diss. do Phala

et virum summis eneomiis dignissimum I. Α. Fabricium, Bibl. Graee. lib. II, cap. 4. DAv.-Multi nominant. Nolii Theophrastum meliorem auctorem et fido digniorem quam Timaeum censent. Tuas. - Canneg. de Notis. p. 334 :.. Corruptum hune loeiam pronuntiare omnes , quotquot vidi, commentato is res, miror vehementora ellipsi vulgati sima sic expcino: umquam exstitisse Zaleneum negat Timaeus, at Theophra. tus, auctor Timaeo non postponendum, ino quidem iudiee. immo vero ex

sententia multorum etiam melior, commemorat eum suisse, commemorant

ceat. per geminationem refer: enmis memoriae 2 commemorant vero ipsisscsies, etc. v Cn.

VII. r. Sis igitur. In eamdem sere elatentiam prooemitim quoddam legum Zalenei hodieque apud Stobadiam , serm. XLII, reperitnr e in Civibus Dr-

his omnἱhus et regionis persuasum Ase. Decis eΝse. In caelum suspicientibus et mundum, e rnmqne descripliciti m et Ordinem intortilibus M. Quando a tem prooemiorum Charonis da, meminit, apnil si haetam etiam prooemium eius rx lat. et iris fienten.

cipium discere oportet. optimDm enim est, ut proverbium ait, Decim horum Omnium auctorem esse M. Q σου verbast harus sumpsit e lib. XII nihlio. theeae Diodori. Tun N.

numine is , prout etiam Turnelius edidit. At multi eOdices haberii a geri iudiei ae numine M. Pal. autem quartus, Nod. ietor, aliiqua nonnulli lecti Nem, quam damna, exhibent. DAv. Eorum gera Dineio ne ritimine. Rest; - uImua eum Goer. et Sch. Iectionem libeorum M Ss tantum non omnium

noster enim M. habet ω geri dictione atque nomine in) et edd. Car. Si eph. Ald. Briit. sturn . Lamb. Goth se. Et optime se habet Dineis; contra ea Turnelii leetio idoneis vel exemplis. vel rationibus sirmari non potest. Mn. - m, ditione. Id est, potestate. SI lib. I , cap. : - motum Immorialium

vi, nat ara , ratione, Potestate. mente.

numine, sive quod aliud vel buin est . quo planius signiscem quod volo . .

Vtili οἱ vitios perariasum esse, non M. Ium Dpos esse. verum etiam eorum

numine Omnia geri : eos suo hominἱbu consulere . qROd providentiae est. Haec 'atitem lib. I alligit. TC N. 3. ita Tn se vi istrat. Deos non Ignorare quid agam s. sod omnium

nostra ruiti aetionum testes et arbitroq

190쪽

DE LEG1BUS, LIBER II, 7. 595

Se admittat, qua mente, qua Pietate Colat religioneS, intueri, piorumque et impiorum habere

rationem.

61 Iis enim rebus imbutae mentes, haud sane abhorrebunt ab utili, ac vera sententia. Quid est enim

gantem, ut in se rationem et mentem Putet inesse in caelo mundoque si non putet λ aut Ut ea, quae vix summa ingenii ratione si comprehendat, nulla ratione

esse. Quid admittat dicit, iacinora, scelera, et malescia intelligens. quae admitti et eommitti dicuntnr. TURN . 4. Ab titili, ac vera sententia. Pall.

in utili ac vera serit. a. GRUT. - Abratili, ac vera sententia. Vulgo is abntili et a vera sententia m. Nos Palatiis nis , Paria. et tu ed. morem gemimus. D v. - Et a vera Fententia. Haec est

lectio codd. NSS nostrornm et editionum veterum, quae ad manum snnt, omnicim, nisi quod Lamb. habet et vera. Recte ejectam Pmpositionem re duxerunt Goer. et Sch. Mn. s. In coelo mundoque. Probat Deum esse argumento Stoicorum. Nam si in homine inest ratio, multo magis inmundo : ratIO autem illa et mens Deusefit, eamque mentem Posidonius Stoicus Per Omnes mundi Partes Pervadere et pertiuere existimabat. Stoicorum autem argumenta qvibus Deum probant, et lib. II de Divina t. immo de N. D. Balbns apud Ciceronem Copiose complexus est ζ et Cicero qnoque h=viter multa pro Milone, caP. 3O, Perstrinxit : . Nec vero, itiquit, quisqNam aliter arbitrari potest, nisi qui nullam vim caelestem existimat numenve divinum, quem neque imperii vestri magnitudo, neque sol ille, nec caeli et

signOmm motus, nec vicissitudines remm atqNe ordines movent, neque

id quod maximum est, malomm 1apientia, qui sacra, qui caerimonias, qui auspicia et ipsi satietissime coluerunt , et nobis suis posteris prodiderunt. Est, est profecto illa vis, neque in his corporibus, neque in hae imbecillitate nostra inest quiddam quod vigeat et sentiat, et non inest in hoc

quid sibi velit ingenii ratio. Lego resuminina ingenii contentione .. DAV. Summa ingenii ratione. Wagnerua haec ita explicat : i. e. quae cogitandi vis ingenio a natura insita et arte ac mediistatione subacta sit; laudatque Μinuo. I. Octav. P. 33ο sc. II, 3 8, P. sa. ed. Cellar. J: α intelligi aine summa sol

lertia et ration non POSSunt Μ, quem ex Cicerone hausisse existimat. Ea thius correxit : in sum na ingeni. . . .

comprehendant . , ex Plaut , ni ait, tibi Capt. I, 2 , 62, est : - ut saepe summa ingenia in occulto latenti is Quasi vero Plauto ad tale inventnmopus siti Ceteram mihi non magis quam Davisio, probatur lectio vulgata , et Pro ratione malim vel aete, vel

intentione. Quae sequuntur eae ComPre hendat, nulla ratione in omittuntur in codd. Cr. et W. oculo scriptoris ah- errante. M .

SEARCH

MENU NAVIGATION