장음표시 사용
211쪽
con Secrato. Auri, argenti, Eboris sacrandi modus esto. - Sacra privata Perpetua manento. - Deorum ma
nium' si jura, sancta sunto. Hos leto datos, divos si habento : sumptum in ollos luctumque minuutiton. 23 X. ATT. Conclusa quidem est a te tam magna lex, sane quam brevi : et . ut mihi quidem Videtur, non multum discrepat ista constitutio religionum a legi
bus Numae' nostrisque moribu S. - MARC. AD CPuses,
ant saeri, ut qnae hodie vocamna praedia ecclesiastiea et sacra. Clodicis domum Ciceronis ecins eravit. L. NIn-nItis omnia tis a P. Clodii e tis eravit 'οῦ imperatores saepe agros captos Consecrarunt, etiam urbes, ut Carthaginem Asrieatius. Interdum Cereri eaput rum bonis sacrabatur. Lex Ρapiria vetuit no euius aedes ininssn ΡΟ.puli consecrarentur. Nune ne agri consecrentur cavet Cleero , a Platone sumpta lege. ΤυRN. 25. Deortim nurnium. Augustinus, de Civitate dei, lib. IX , cap. I I , Platonicos ait. . an Imos hominum daemo. Naa esse arbitrari, et ex hominibus seri Lares. Aὲ meriti sunt boni : Lo- mores seu Larvas , si mali : Manes autem deos diei, qutim incertum est
honorum eos seu malorum esse meri torum . . Hic tamen deos Manes,
animos humanos eorpore liberatos appellat, ut septilehi Is inseribebatur D. M. Nam Veiorum opinio mortuo, rum animos consecravit, eisque parentaxit denicalibus seriis, quas nune lex et sepulturae jura sancit. Tu . α 6. Hos leto diatos, inoos 1rahento.
Manes. sive animas desonet rum familiarium. eo sanguineortim , eorum,
qui volnii in mari perIerntit, quiba que adeo justa a familia praesentἱhus sieri titin potueretit, quorumque ossa terra obtegi ab iis nequiverunt, divos ainen habento, atque In IararIo p
X. I. conclusa qtiidem est a te tum magna lex. RestἱtDirtius erim Gomreng. et Seh. v Oeniam tam , qnae apto
inservit Oppositioni, quam facit vox δreoi, videlicet spatio vel oratione. Ceterum haud parum variani nostri quo ine libri. Legitur est qtiidem in edd. Ald. Lamb. Goth se. Briat. Sturna cum cod. Cr. qui pergit . altera lam
tur . apte tam magna is ; edd. Car. Steph. et sturni. habent, ut nos edi-dἰmus post Grut. Ernest. Wago. Ed. A c. I, Maltera tam magnati, edd. Lamb. Paris. et Comin. eum Davixiosaciunt. - conensa idem est quod comprehensa. Particula quiam post sane anget hujus vocabuli vim. Pro Meoi est δr iter in edd. sturm. Par. et in marg. edd. Lamb. et Gothois. Breris est in edd. Asc. I, 2, Crat.
Heris. Ald. Car. Steph. qui dieit, se in veteribus libes, hye, i et treoiter reperisse) Brut. et hane leetionem .
quamvis parum aptam, tenent nostri. eodd. MSS Omnes, itemque qua tuo Guere Eli. M a. a. Lexibtis Atimis. Nomae leges ho-
212쪽
quum in illis de ro publica libris ' persuadere videa
tur Africanus, ornitium rerum publicaria In nostram, veterem illam, suisse optimam, non neceSSe esse optimae reipublicae leges dare consentaneas 3 - AH. Immo prorsus ita censeo. - MARC. Ergo adeo exspectate 4
leges, quae genus illud optimum rei publicae contineant : Qt, si quae sorte a me hodie rogabuntur. quae non sint in nostra republica, nec fuerint, tamen erant sere in more majorum; qui tum, ut lex, valebat. - ΑTT. Suadesi igitur, si placet, istam ipsam
dἱeque quaedam ἱn auetor;hna reperiuntur, ut is Pellex aram Iunonis ne angito : si tanget. Iunoni erinἰhus demi Αἱa agnum semInam ea dit . . Et . si qois hominem liberum scietis dolo Dee; duit, parricida esto M. Ivtimo. Qui religionem et eaerἱmonias romanae reip. constituerat. Populi tamen rnmani relἰgio, ut CIeero seribit, quum in saeva et auspicia divisa es-aet . adiunctumque esset tertium, si quid praedietionia eausa ex portentis et monstris sibyllae Interpretes aruspἱ-
eeaque monius ent. Romulus auspieia, Numa saera rotis Ituerat. TERN.
publien Iuris. Voeulam in omittunte d. Cr. et w. - Laudant quidem Turn. et wagn. locum Ciceronia ex libris de Republiea , quem servavit
agne rus quidem admodum eorruispte; sed nune aptiorem possumus undare loetim ex Cie. de Rep. I. 46, Pag. Iis, ed. Mai. tihi est: . sic enim decerno, sic sentio, ale adfrmo, nullam omnium rerumpublicorum aut constitutione, ani descriptione, aut diaeiplina eonserendam esse Cum Ea, quam patres nostri nobis neeepiam jam inde a majoribus telique utis. R. 4. Emo adeo ex metate leges. R duxi veterem scripturam Aldi; nam Vietorii , Turnehi. Camerarii, sturismii, neu εἰ edit Iones . exspectatre Ineque ansua suissem mulare . Diat vi-dἱMem eam In Aldina ultima, pro qua tamen nImInm n lim pugnare , immone rixaes quidem. Ga NT. - Ergo adeo exspectiare leges. Vulgo exspectat il in aliis exspeetatre. Sed vera
priaraus est ea lectio, quam nos ex Med. Harteian. pr. see. et editione Pervetusta promulgamus. Ha e on; mpendent a priorihus illis, . an censes
exspectate leges. Me illo non audἱο runt Davisium Ernest. et reliqui post eum edItores : ita pnim Oeat; se et parum suavis. Vulgatam tuentur Ple
5. Stiride igitur . ete. Tota reliqua pars libri est stivisio harum legiari et explicatio. Nam magistratus, qui le-
213쪽
MARC. Ain' tandem, Attice, non es dicturus' aliter - ATT. Prorsus majorem quidem rem nullam Sciscam aliter 9 : in minoribus, si voles, remittam ' hoc tibi. - QUINT. Atque haec mea quidem Seu tentia eSt. MARC. At ne longum fiat, videte. -Α6. Utinam qui
dem l quid enim agere malumus λMAn C. Caste jubet lex adire ad deos, animo Videlicet , in quo sunt omnia : nec tollit castimoniam
gem esset laturus, eam per trinundi
num in publico proponebat, ut quivis
eam Cognoscere Posset z tum concio
nem habebat, ita qua hanc legem suaderet oratione: oratione sinita minis bat concionem, an hane legem sciscere vellent, id est, assumere, saucire. Si
in quibus scriptum erat, ausi rogas in.
Vide ad Atticum. lib. I. I. . et Liv. lib.. XXXIII, 8. P. MAN. - Mei in
rogas. Vulgo in ulei rogas M. At quum eodicea habeant in ut et tu rogas μ; ab iis quam minime recedendum Putavi. SOIemue fuit, ut, accepta rogatio Ne, sic dicerent. Vide B. Missonium , FOrrn. lib. II, p. 233. DAτ--Met r. possim dicere. Haec erat formula, absque tu, quod reduxit Da v. quamquam sine dubio librariis originem debeat. Alibi tu non rasurpari satetur
etiam Ern. neque lamen illam vocem eiicere ausus est. Servavit eamdem Wagra. In cod. Cr. est . ut et tu Te- gas is, in eodd. W. M. et Copp. Vicit. h. in ut et tu rogas.. In Copp. Vicit. a. . uti et tu rogas in . Quam altero loco posuimus lectionem , habent edd. AMens. I, 2, Crnt. 1 erri.
Paris. Ald. Car. Steph. Sturis. Brut. Gothois. α Uti rogas in est in edd. Comm. et Lambin . . Utei rogas in scripserunt Verb. Goer. et Sch. Cons. Corradi Quaestnra. Pag. 3so edit. Em. II R. . Dicere. Edicere legitur in codd. Cr. W. Copp. Vicit . b. edd. A C. 1, 2, Crat. Her . Ald. Paris. Car. Steph. Stum. Brut. Sed dicere recte dederunt Lamb. et Comur. et Post Davi . Omnes Praeter Guer. in ed. min. M . 8. Non es dicturus. Probam lecti nem dicturus habent etiam nostri
codd. Cr. W. M. in hoc est legitur
pro es , itemque edd. Lamb. Conatu. et reliquae post Da v. Ceteros libros et scriptos, et editos occupat lectio eu
Cturus , quam novem codicum auctori
tate ejecit etiam Goer. Mn. 9. Alrier. Vox aliter utrobique ponitur pro in alia Conditione is se. ae quam si suaserim suaseris) legem. . M R. Io. Remittam hoc tibi. Id est, non exigam a te, ut illa formula rogandi utaris, et ego tibi ea formula vi uti rogas. reSpondere debeam is. IV. xx. Caste jubet lex adire ad deos, animo videlicet. Optime Tertullianua de Orat. cap. I 3 : α Quae ratio est, manibus quidem ablutis , spiritu vero sordente. Orationem obire Z quando et ipsis manibus spiritalea munditiae sint
neficiis , ab idololatria ceterisque ma-
214쪽
DE LEGIBUS, LIBER II, io. 6i 9
corporis; sed hoc oportet intelligi, quum multum
animus corpori praestet, observeturque, Ut Casta CO
pora adhibeantur multo esse β in animis id servandum magis. Nam illud vel aspersione aquae Α, vel dierum numero tollitur : animi labes Dec diuturnitate evanescere si, nec amnibus ullis elui potest.
eulis, quae spiritu eoneeptae manuum opera transiguntur, purae alleventur. Hae gunt verae mundἱtiae . non quas plerique superstitioso eurant, ad omnem orationem etiam eum lavaer totius eorporis aquam an mentes a. Ibἰ vide L. A. Μuratorium. eui. si velis, addas I an. L meieram de Lustra . p. 16. DAU. II. O easta corpora adlueantur. sie a nostris Paris. Reg. Balliol. et
editis. 4 ut easto corpore adeaturis.
At magis Placet altera ratio ς quom quod eam praestent meliores lihes;
tum quod ea quae aeqnuntur pluralem numerum flagitare videantur. DAv. De emta eorpora adhibeantur. AerihItur . casto eo Ore adeatur . In eodd. Cr. M. Copp. Vieti. h. edd. Lamb. Goth D. Car. steph. Ald. Brut. et invare. leeit. In edd. Crata et Hem. In ed. sturm . et in vetere Caroli Stephani est vi Casto eorpore adhibeantur . , mixta utraque ieei Ione. Quatuor Gomrenesi et noster cod. M. eum reliquis edd. vett. meliorem lectionem exhi. bent, quam post Gruterum reeeperunt
omnes. M R. 3. Mutio esse. Pro vi multo esse m
4. Aspersione aqua. I ne illud Persii pertinet. sat. II, r6: is Et timetem sumine purgas . . Ei Tranquilli in Augusto, cap. 94 : a Paulloque post egressum, illam inpergesaeum quasia e ne bitu marἱti pur; scasse seis. Anti ani antem an peris sacra sa triri, ablutione eorporis ae purgabant: iras ris vero. aspersione. Quin ut eastIus operarentur, aliquot ante diebus aianis
erant . aliquot dierum eastimonia .ecim eis labem etsi eredebant. Etἱam trieetia Iaa interdum merimotitas, ni supra dixi, interdum vἱeetiarias Oh aervabant . Et se eibis quibusdam absistinebant. TURI .
reseribendom conjecit Lambinus, ae Ita dant Haeleian. a e. et Milio per vettis . Vulgo . diuturnitate vanen in re . . quod mihὲ non arridet. Quam via etiἱm maneseere dieant Lucanus, Gelius. Claradiantis, Quint Ilianus , Aristiobἱna, Laetati ius, aliique plures ;CIeero tamen alibi non ita loquitur.
eum servare verbum compositum ,
quod Cieeroni etiam sine libela suti
restituendum, nune, qnum duorum librorum veterum auetoritas aeeem , servandum est. Gore. quum absit a
duobus libria hoe voeabulum, deleis tum illud malebat, ut verbum rini poegeugma ad duo substantiva res ratur. Quod quamquam laetum n lim, minus tamen probo GcerenEἱέ aententiam verbum maneseere materioris aetatis esse eontendentis. Mn. - Nee amniis
215쪽
62o M. Τ. CICERONIS 15 Quod autem pietatem adhiberi, opes amoveri ju
bet , significat, probitatem ' gratam EsSe Deo, Stim P tum esse removendum. Quid e Si enim, quum Paupertatem divitiis etiam inter homines esse aequalem VelinitIS, Cur eam , Sumptu ad sacra addito δ7, deorum aditu arceamus 3 praesertim quum ipsi deo nihil minus gratum futurum sit, quam non omnibus Patere ad Se placandum et colendum viam. Quod autem Donjudex β, sed deus ipse vindex constituitur, praeSentiSPoenae metu religio confirmari videtur.
bus vllis. Non dubitavi admittere id
quod sententia omnino requirebat.
Vulgati manibus, quod quidem in
Pal. teri. Verum quart. Fabr. S. Vict. diserte amavibus. GRUT.i6. Significat Pietatem gratam esse Deo.Vulgo probitatem p quae Vera quidem est sententia; sed huic loco Pa - ulu Corigrua : quum probitas homines, Pietas vero Deum respieiat. Igitur amplectenda videbatur illa lectio, quam suppeditarunt Veri. I 4 Iet editio Victoriana. Eana quoque Pro varia scriptura Med. exhibet. I xv. Signiscat, probitatem gratam esse Deo. Revocavit ans cum Goer. et Sch. lectionem codd. ΜSs, quae est in nostris quoque, et in edd. vet t. quae ita maniam Aiant, Plerisque. Praeter edd. Asc. t, 2 , Crat. HerW. quae tamen duae posteriores in marg. habent Probitatem , Paris. quae exhilient ρietatem , cujus et ingrata est repetitio et sensus minus probabilis : nam animi probitatem placere diis vult, neque
vero sumptum in cultu externo. Ern.
ad Davisti partes se applicavit. Mn. I . Ad sacra addito. Habent et
istud iideiu libri editi scriptique, nisi
quod Τnrnebiatia stet Pro volgata, quae adhibito. GauT. - tu ad sacra addito. Tnentur probam hanc lectionem addito codd. quatuor GCer. et nostri W. M. CopP. Vicit . b. edd. ASc. I, 2 , Paris. et marg. Edit. Gothois. In seqq in cod. M. his legitur a Deo nihilis. ibidem is non minus omnibus Parcere in Pro u non omnibus
I 8. Quod autem non judex. Fere non displieet scriptura Pali. Et Fahr. ω non homo iudex m. GRDT. - Quod autem nore homo itidex. Vulgo deest homo ἰ quam vocem nos ex Pall. et Balliol. adjecimus, eauique Postulat ἀvτi ratio. I xv. - Quod autem non homo judex. Non Potui, quin cum Davisio et schisigio sacerem , qui merito αυτιθεσει conci riniorem existimarunt addito vocabulo homo, cujus vestigium servat cod. M. in quo est is non habet judex quamque habent duo GoerenEii , quamquam recentiores; ita tamen, ut, si quia illam
vocent cum Ernesto non Plane neces
sariam judicet, non admodum ndverser. Ceterum etiam W3t enhachio plaevii additum in ed. GCDr. min. ΨΟ hultim homo. Pro vindex cod. M. habet . in judi. . α; voluit sortamea in iudicium α; qnon tamen muum esset Probandum. Mn.
216쪽
DE LEGIBUS . LIBER II, i O. 62 ISuosque ys deos, aut riovos, aut alienigenas coli confusionem habet religionum, et ignotas caerimonias Non a sacerdotibus. Nam
is. Stiosque deos. Id est, proprios, non comm nes linius civitatis, ut In tabula legum est e vi separat Iut nemo habessit deos a. W. - Disenditur Wa-gnems v est suos, quia nihil habeat ad quod reseratur. sed recte motiet cer. stitis semper oppon I a rebus publieis α. et seli. Ioeum ad sensum Wylietibaehii explieat. M R. IO. Nam a miribus acceptos. sequialtis stim ea an seripturam, quae mihi visa est probabilissima : nam in qui-hosdam librIa Ita seriptum est, m et Ignotas eaerimonias non a Meerdotiistius . non a patrihus aeeeptas. Deos ita plaeet eoii . . LAMn. - Ερ ignotas c. sacerdolibus. Xiam a patrihtis, et Merito hane ncereti II ex duobus eodd. emon laticinem palmariam seiodiea it Haudius i. e. p. 567, et re--pIt Seh. satis controversam esse hinos Ioel leetion m doeent notae Urisiani. Grtit. Davis i. Alias mox ades mufi: iam de nostris libris videbimus.
d. Cr. ωi . ea rim. esse Meerdotiis hus : nam patribus aeceptos . et . . . . H. ω ignot. caerimonias non in marg. nos se sacerdotibus 2 nam patr. are. is Cod. N. ω ign. Caerim. nos exaeerdotibus : nam Patriti. ace. a Ita tiare C pp. VIett. a. et L. In edd. Asr. h. Crat. 1lem. est: vi ign. ea rim. non a sacerdotibus . non a patrihusaeeeptas. Deos ita placet seli. Ete. et sie etiam margo ed. Gothose. In
ed. A Q. a. eat 2 4 Ign. caerim. esse a Meerdotibus. Nam a patri hos aremptos d. is Ed. Paris. 4 igra. Caer. non naaeerdotibus, non a patrihus aceeptos deos ita, etc. - ihique in anno aiione PDat aueptos maiorem distInctionem
i patribus acceptos ' deos, disi
poni vult Turnebus. quod factum est in ed. Comm. In edd. Ald. Lamb. Gothois. Bitit. Car. Steph. est M Ign.
eaer. eitiam sacerdoti hua : Dam a patribus . . Deniqtie in edit. sturni. et Invare. lecti. edd. Crat. et Heris. legitur. Ign. eaer. esse sacerdotibus : nam a patr. - Η ilsem. verba is nostris sacer dotIhus a glossam εsse censuit. Ma.-Εe ignotris, ete. Veteres libri : is et ignotas eaerimon. nosse sacerdotibus. Nam patribus acceptos, etc. . Quam quidem lectionem puto esse reclam. Doci ali habere eultum novorum de rum privatum : primum, e tis Ionemroligiontim, deinde nosse caerimonias.
Ignotas Meetdotibus , id quod prorsus vult es,e ahsurdum. Illud nosse graeca consuetudine positum pro notissa videtur, ut sit sensus. videri hos , qui sacra eelebrant huiusmodi, haberen titiam uriarurndam caerimoniarnm , quas eaerimonias ignorent sacerdotes, qcium tamen Aacerdotes scit Omne eaerimonias debeant. quiam sui eansa, quia sacerdotes sunt. tum publiei
vult, credo, reipublic ri causa, umquid sat . quod ei vitati sit oxIlIOAum.
ACHEνν. - Correxi ex M sq, in m aliis apud Dauisitim, initi Guel L et edd. primis, in quibus est . . nam a patri. hus o. et in fine pia erint. Ex .. nona Meerd. - ei is nostris sacerdotibu, - ex leutione eorumdem librorum, qui habent is nosse sae. . Ita omnia sunt plana. Emr . - Wyttentia chio plaeei Ernesti ratio ; Grerentio frigere vid tur additnm nostris. Rath Ius eOnieeit: ω et ignotas eaerimonias non a sacerdoiatibus , noti a patribus acceptas. Α - ceptos deos. ete. . In quihus non
217쪽
622 Μ. Τ. CICERΟΝIS ita placet coli, si huic legi paruerint δ ipsi. - Patrum
delubra esse in urbibus censeo : neC Sequor magos Persarum ', quibus auctoribus Xerxes inflammasso
templa Graeciae dicitur, quod parietibus includerent
deos quibus omnia deberent esse patentia ac libera, quorumque hic mundus omnis templum esset et
XI. Μelius Graeci . atque nostri : qui , Ut ala gerent pietatem in deos, easdem illoS, quas noS, urbeS inc lere voluerunt. Assert enim haec opinio religionem utilem civitatibus : si quidem et illud bene dictum est a Pythagora J, doctissimo Viro , tum maxime et Piet tem et religionem versari in animis, quum rebus divinis operam daremus; et quod Thales', qui sapien-
Deile aliquia Ciceronis manum agnO- verit. ΜR. a I. Paruerint ipsi. Paruerunt, ah Ernesto restitutum . habent sex codd. apud Gcer. optimi, itemque nostri Cr. et Μ. Copp. Vicit. h. edd. Ase. I, 2, Crat. Her . Paris. Car. Steph. Sturni. Comni. Reliqui Paruerunt, ut dedit Dav. M R. - Paruerint imi. M. Patres, nee nOVOS, nec alienigenas de a coluerint, sed ex receptis hune
istumve peculiariter coli in familia
sua constituerint. Ita locum hunc intelligo . non ut eum explicavit Turneis bus. SCHEνν. - Paruerint. So. cives legern meam Probarint. TURN. 22. Magos Persarum. Magi certe ξο tou κατε vo σκοv. Vide Menagium
ad Laertii Prorem. 3 6, et locis ab eo laudatis addatur Celsus apud origenem , lib. VII, p. 373. Hinc Asconius
ad lib. I tu Verrem, cap. I 8 : is Persae more gentis suae nulla diis in terris templa condenda esse Credebant, praesertim quum uni Soli, quem venerarentur. vix mundus ipse sufficeret.
Erant ergo et aedium Sacrarnm et alis mulacrorum eversores M. Sane Persas is inflammasse templa Graeciae . Constat
ex iis quae collegit B. Brissonius de Regn. Pers. lib. II, 3 31 seqq. At eruditissimus et diligentissimus ille vir Herodotum, VIII, Io9. et Iosephum
in Apion. II, 37, testes citare Praeter misit. DAU. XI. r. A Pythagora. Hanc Pythagorae sententiam Plutarchus in libeIlo de Superstitione aio refert: ω omnin que Pythagorae aetatentiam ineptam ostendit, censentis turn demum nos optimos esse quum rebus divinis ope ram daremus . . Et In libro de De et uoraculorum : in Ut modis omnibus Pythagoras Convincatur, qui pietatem in hominibus maxime versari dixit, quum ad deos accederent m. Seneca rae Pythagoras ait alium animum fieri intrantibus templum , deorumque ai-
mulacra ex vicino cernentibus, et alicujus oraculi operientibus vo m m.
a. Et quod Thales. Ad Pythagorae
sententiam consimilem laudat Aristo-
218쪽
DE LEGIBUS, LIBER II, D. 6Qtissimus in septem sitit, homines existimare oportere, omnia quae) cernerentur, deorum esse plena; foreoni in omnes castiores, veluti qui in fanis essent maxi
telia loeum Seneo. Quaest. Nat.VII, 3Ο, S r: - Egregie Aristoteles ait, num
quam nos verecundi rea esse debere,
quam quum de diis agitur. Si intra
mus templa compositi, si ad sacrimcium accessuri vultum auhmittimus, togam adducimus, at in omne argumentum modestiae fingimor e quanto hoe magis faeere debemna, quum desideribus, de stellis, de deorum natura dispritamus, ne quid temere, ne quid imprudenter aut ignorantes a
firmemus, ant acientes mentiamur m.
Ad Thales Ern. haee : Intelligo dixit
e superioribus a P thagora Hettim est. Cudus generis et alia exempla nunt. Hoe melius est, quam quod Davisio placet, mox legendum esse existimant, ut id ad Thales reseratur : nam deberet Essct existimarit.
Rathius, si Lambini lectio ex libris esset, pro e quod a Thaleld se. dictum
est, malle se : quod a Thalete est. Neutrum necessarium e hoc minus etiam Probandum. M R. 3. Et quod Thales... homines existiis
tur , deorum esse plena. Sie edidit Graterus; ae ita dat Car. Stephani v tus, nisi quod ille parillo melius ominnia quin cernerent. Ascensius, Victorius et Lambinus habent, in et qriod Thales. . . homines exi timare PO tere, deos omnia cernere, deorum mnia esse plena m. At Paris. Reg. Eliens. Harteian. Pr. aee. Med. editio Pervetus et Ven. I 4 I, rePraesentant. Et quod Thales . .. homines existiis
mare Paris. et Reg. existimarat
oportere omnia cernere deorum esse
plena .. Non dissicniter hine eetii potest Tullii manus, is enim, prout
censeo, scripsit . et quod Thales . . . homines existimarit oportere omnia credere deorum esse plena m. Certe Thales ωχθη 'τοειτα θεωv 1ιvαt,
ut refert Aristoteles de Anima, lib. I. P. I, pag. 386, F. Vide Diogenem
Laertiam, lib. I, c. 2 . DAU. - Η mines existimare vortere, etc. No qum e servavimus cum Erra. Wagn. GoerenE. et Sch. Gruteri lectionem , quamqNam eam non Plane Probemus. Librorum nostrornm lectiones valde variant. Cod. Ce. ut oeto GcerenEii, ω homines existimare oportere omnia cernere deorum esse Plena is, ita etiam eod. W. sed hie vocem omnia nonis nisi superscriptam habet inter γο tere et cernere. Cod. Μ. existimaris. omisso omnia. Copp. Victi. h. ut cod. Cr. In edd. Aso. I, 2, Cr. Her .
Ald. Paris. Car. Steph. idem ex cod.
vet. enotavit et ae existimare oportere, Omnia, quae cernerent, deorum esse
habent . existimare oportere deos omnia cernere. deorum omnia ex e Plenam. Ed. Comm. habet, ni Caroli Stephani vetus. Goere ius locum de glossemate auspeetum et Ri restituendum judicat: α homines ΟΡortere omnia , cernere, deorum esse Plena , . Ita, ut aliquando verbo cernere glosissema existimare superscriptum suerit, posteaque in conteRin recePtum; vocem omnia verbo esse Praemissam . nigravior ejus sonus ZMet. Denique verishum cernere ita tigurpari absolute pro
intelligere a Nostro. Arad. II, 5, 4. Ego ad codicum vestigia propius ae-oedentem dudum hanc lectionem in
219쪽
me religiosis . Est enim quadam opinione species, deorum in ociuis, non solum in mentibus. Eamdemque rationem luci habent in agris β. Neque oa, quae a majoribus prodita ost quum dominis, tum sa- mulis, posita in fundi villaeque conspectu, religio Larum si, repudianda eSt. Jam ritus familiae I patrumque Servare, id est i quin
Adversariis mihi probari seripsi: ω et quod Thales ... h m Ines existimavit
oportere omnia e rnere deorum esse
Ten Ela me censori . placuisse vulgatam. neque plane satisfecisse Coerengit e nisiecturam ἔ eumque in verbia . homi-mes exis Imare Oportere is latere Credidi s Aristotelietim illud in libro de Anἰma, I, 5.- In sqq. CDpp. Vicit. h. exhibent fere pro fore. M a. 4. φαιi qtii in fanis essene maxia
me religiosis. Sio legendum esse cena O : nam vulgata seriptura , a qtia non discrepat antiqua, . veltiti quo insans esset maxime relἱgiosus,, serri non potest. Turnehi autem coniectura , ω vel Diique in fanis essent, maxime religiosos is, non placet e nam hoe marime religiosos ad homines relatum duriusculum est. qnum relἱgiosi di-hanive sere a Lat Inis ἀρρκοι. hoe est, qui iusiurandam servant. Fianis re iagiosis aut in usitate et eleganter diis elum est e nam sana, delubra , templa. oen religiosa dieutiliae a Latinis, quae homἱn Ibus religi nem asserunt; seu, quae homines, qui ea adeunt, religionis impletit; seu quae sua vi religionem quamdam continent. ut qui ea uileiant, non possitit non religiose in eis versari. LAMB. 5. Meet . . . in agris. Cons. Plin. Histori Natur. XII, P. I, 2ecti 2, p. 654 13ard. tibi est : ωΗaee suere
numinum templa arbores intelligit ,
priscoqne ritu simplicia rura etiamnunc Deo praecellentem arborem diis Cant. Nee magis auro solgetitia atqtie ebore simulacra, quam lucos, et inlia silentia ipsa adoramus. . M . 6. Religio Liartim. Partim in veteri, sed Lartim ex lege emendavi. quum paratim viti se in exeosis legeretur.
Compitalibus antem rem divitiam Laribus saetebant. qtithus tot pilae quot
Capita servorum erant, et tot emgies
quot essent liberi in familia, a patri. tius familias poni solebant. Cato de illico, R. R. eap. 5 : is Rem div Inain. nisi eompital thus In eompito, aut in foeci ne saeiat . . Servius autem Tul- Istis. ut Plinius scribit Ilist. Natur. lib. XXXVI. e. zo , primus romPitalia ei ludos Lari s instituit. Romae autem eompitalitios ludos sacere so letiant , ut Cieero scribit, magistrὲ
. Rittis familiae. In Meriseiis privatis et compitalitiis. quo ritu et modo familia solita ait rem divinam facere atque adeo in omnibus sacris privatis. ΤCRN.-Iam ritus f. paratim. qtie sereare id est qtioniam antiqvitas proxime accedit ad deos Canne-gIeter. l. l. D; vi eniti . sunt patres. id ext. proavi, lares) a diis qunsi traditam r. h. em ttieri. Ego eum verbis: - qutiniam ... ad deos s conseia Ge.
220쪽
DE LEGIBUS, LIBER II, tr. 625niam antiquitas proxime accedit ad deos) a diis quasi
traditam religionem tueri. Quod autem ex hominiam genere conSecratos, SiCut Herculem', et ceteros, coli lex jubet, indicat omnium quidem animos immortales esse, sed sortium honorumques divinos. Bene vero, qUOd ' Men S, PietaS, , a Virtus, Fides consecratur manu ': quarum omnium
Romae dedicata publice templa sunt, ut illa qui ha heant habent autem omnes boni), deos ipsos in
Tusc. I, ra r u omni antiquitate, quae, quo Propius aberat ab ortu et divina Progenie, hoc melius ea fortasse, quae erant vera, cernehat v. CR. 8. Herciatim. Romulus sacra Hereulis ab Evandro instituta suscepit, et Hereuli ritu graeco sacra fieri voluit, in tautor immortalitatIs virtute Partae, ad quam eram sua sata duc hant is, ut ait Livius, I, 2. Athenienses autem, ni Aristides scribit tom. II, P. I 2Ο, primi omnium Herculem cois
ure consecrareque Perunt. TURN .
s. Fortium bonorumque. Cicero de Natura Deor. Ith. III: in Nonne mavis illud eredere quod probari Potest, nim a praecIarorum hominum, quales isti Tyndaridae suerunt, divinos esse et aeternos pis Et de Republ. lib. VI: M omnibus qui patriam conservarint, adiuverint, auxerint, certum esse in caelo ae definitum locum, ubi Mati
aevo Perpetuo fruantur . . TU N. I O. Bene ver , quod, etc. Cicero,
de Nat. Deor. lib. II, cap. 23 : in Tum autem res ipsa, in qua vis inest major aliqua sic appellatur, ut ea ipsa vis nominetur Deus, ut Fides, ut Meus; quas in Capitolio dedicatas videmus proxime a M. AEmilio Scauro et ante autem ah Attilio Calatino erat Fides consecrata. Vides Virtutis templum, vides Honoris a Μ. Μarcello renovain V. Ge. par/ tertia. tum, quod multis ante annis erat hello Ligustico a Q. Μaximo dedi
tum. Quid Opis p quid Salutis p quid
Concordiae 8 Libertatis p Victoriae pquarum omnium rerum quia vis erat tanta, ut sine Deo regi non posset, ipsa rea deorum nomen invenit .. Attilius autem Glabrio Pietati aedem construxit. TURN . II. Consecratur manu. Vel quod in consecratione temPlorum mano postis
tenebatur. Livius, de dedicatione Capitolini templi, lib. II, cap. 8 : in Postem iam tenenti consuli foedum Inter precationem deum nuntium incutiunt in. Cicero Pro domo, cap. 46 :. Postem teneri oportere in dedica tione templi videor audisse in .Vel quod templa manu, id est, opere manu facto, ponebantur : quod verius puto :cujusmodi illud Maronis est, Georg. II, i56 : in Tot congesta manu Praeruptis oppida saxis . . TURN Cann. de Not. p. 336 : in Frigida videntur quae in medium Proserunt, qui manu vindicare student. Unam M positam fuisse suspicor, denotat autem litera
haec et manum et memoriam. Praeseram ergo memoris , Vel in memoria. Sacrosancta habetur in memoria hominum . . Quid alii tentaverint supra expositum est in annoti. Ego h. l. laudo mihi Goereniat modestiam. Cn.