장음표시 사용
181쪽
L ITERIs a Fabio C. Caesaris consulibu reddi
Lia tis aegre ab iis impetratum est, summa tribun viam plebis contentione, ut in Senatu recitarentur. Ut vero ex literis ad Senatum referretur, impetrari non potuit Reserunt consules de Republica in civitate), L. Lentulus eo ut senatu eique publicae se non defuturum pollicetur; si audacter ac sortiter sententias dicere velint: san Caesarem respiciant atque eius gratiam sequantur, ut superioribus fecerint temporibus, se sibi consilium captu- Tum, neque Senatus auctoritati obtemperaturum habere se quoque ad Caesaris gratiam atque amicitiam ieceptum. In eandem sententiam loquitur Scipio Pompeio esse in Iinimo, Reipublici non deesse, si Senatus sequatur sinaeunctetur atque agat lenius, nequidquam ejus auxilium, postea velit, imploraturum. II. Haec Scipionis oratio, quod senatus in urbe habebatur, Pompeiusque aderat, ex ipsin ore Pompeii mitti videbatur. Dixerat aliquis leniorem sententiam, ut primo M. Marcellus ingressus in eam orationem, non oportere ante de Republica ad Senatum referri, quam deledius tota Italia habiti, et exercitus conscripti essent; quo praesidio, tuto et libere, senatus, quae vellet, decernere uderet ut m Calidius, qui censebat, ut Pompeius in suas provincias Proficisceretur, ne qua esset armorum causara timere cae-orem, inreptis ab eo ri legionibus, ne ad estis periculum Teservare et retinere eas ad urbem Potnpeius videretur ut M. Rufus, qui sententiam Calidii, paucis fere uistis ver- his, sequebatur. Ii omnes convicio L. Lentἰili corasulis orrepti exagitabantur. Lentulus sententiam a iiiii .es Iranciaturiam se omnino negavit. arcellus perto: ' 'sconviciis a sua state itia discessit. die vocibuε ὀn: lis,
182쪽
eterrore praesentis exercitus, minis amicorum Pompeii, Plerique compulit, inviti et eoacti, Scipionis sententiam sequuntur; Ut ante certam diem Caesia exercitum diamittat si non faciat, eum adversus Rempublieam4turum videri. Intercedit M. Antonius Q Cassius, triabuni plebis. Resertur confestim de interceruone tribaeno rum. Dicuntur sententiae graves, ut quisque acerbissime crudelissimeque dixit, ita quam maxime ab inimicis Caesi
III. Misi ad vesperum senatu, omnes, qui sunt ejus
ordinis, a Pompeio evocantur. Laudat Promptos, atque 4 posterum confirmat, segniores castigat, atque incitat. Μulti undique ex veteribus Pompeii exercitibus, spe praemiorum atque ordinum, voeantur. Multi ex duabus leogionibus, quae sunt traditae a Caesare accersuntur. Completur urbs ad jus comitiorum. Tribunos plebis C. Curio evocat omne amici consulum, necessarii Pompeii, atque eorum, qui veteres inimicitias cum Caesare gerebant, coguntur in Senatum et quorum vocibus et e neu
su terrentur infirmiores, dubii confirmantur; plerisque vero libere potestas de mendi eripitur Pollicetur L. Piso Censor, sese iturum ad Caesarem item L. Rosciua
praetor, qui de his rebus eum doceant. Dies ad eam rem conficiendam spatii postulant. Dicuntur etiam a nonnullis sententiae, ut legati ad Caesarem mittantur, qui voluntatem Senatus ei proponant. IV. omnibus his recstitur omnibusque oratio eonsuistis, Scipionis, Catonis opponitur. Catonem veteres ini micitis Caesaris ineuant, et dolor repulta. Lentulus aeria alien magnitudine, et spe ellercitus, a Provinciarum, et regum appellandorum largitionibus movetur seque alterum fore Syllam, inter suos gloriatur, ad quem summa imperii redeat. Scipi me eadem spes provinciae atque exercituum impellit quos se pro necessitudine partiturum eum Pompeio arbitrηtur simul judiciorum metus, aduislatio, atque ostentatio sui potentium, qui in Republiea judiciisque tum plurimum pollebant. Ipse ompeius ab inimicis Caesaris incitatus, et quod neminem dignitate s cum exaequari volebat, totum se ab ejus amicitia averterat, et cum communibus inimicis in gratiam redi ratiquorum ipse maximam partem illo innitatis tempore adjunxerat
183쪽
iunxerat Caesari. Simul infamia r legionum permotus, quas ab itinere Asiae Syriaeque ad suam potentiam dominatumque converterat, rem ad arma deduci studebat. V. His de causis aguntur omnia ruptim atque turbate;
neque docendi Caesaris propinquis ejus spatium datur, nec tribunis plebis sui periculi deprecandi, neque etiam extrem juris intercessione retinendi, quod L. Sylla reliquerat, facultas tribuitura sed de sua salute die vir cogitare coguntur; quod illi turbulentissimi superioribus temporibus tribuni plebis viii denique mense suarum actionum respicere, ac timere consueverant. Decura itur u illud extranum atque ultimum SC. quo, nisi pene in ipso urbis in- -tidio atque desperatione omnium salutis, latorum audae cia, numquam ante discessum est Dent operam consules,vraetores, tribuni plebis, quique pro constitibus soni ad urbem, ne quid Respublica detrimenti capiat. Haec SC perscribuntur a. d. vii Idus Ianuarii. Itaque u primis diebus, quibus haberi Senatus potuit, qua ex die consulatum iniit Lentulus, biduo excepto qmitiali, et de imperio Cae saris, et de amplissimis viris tribunis plebis gravissime ace bissimeque decernitur Profugiunt statim ex urbe tribunt plebit seseque ad Caesarem conferunt. Is eo tempore erat Ravennae, exspectabatque ais lenissimis pὀstulatis responsa si qua hominum aequitate res ad otiin deduci posset.
VI. Proximis diebus habetur Senatus extra urbem. Pompeius eadem illa, quae per Scipionem ostenderat, agit Senatus virtutem constantiamque collaudat copias suas exponit legiones habere sese paratas x. r terea cognitum compertumque sibi, alieno esse animo in Caesarem milites, neque iis posse persuaderi, ut eum den lant, aut sequantur. De reliquis rebust ad Senatum refertur. Tota ut Italia deleelus habeatur Faustus Sylla propraetor an Mauritaniam mittatur pecunia uti ex aerario Pompeio detur. Refertur etiam de rege Iuba, ut socius sit atque amicns . Marcenus vero passurum se in praesentia negat.
De Fausto impedit Philippus tribunus plebis. De reliquis
rebus SC perscribuntur. Provinciae privatis decernuntur; duae consulares, reliquae praetoriae. Scipioni obvenlici, ia; L. Domitio Galila: Ailippus et Marcellus privat consilio praetereuntur, neque eorum sortes dejiciuntur. . ta re
184쪽
quod superioribus annis acciderat, ut de eorum imperi. ad populum referatur, aludatique, votis nuneupatis, exineant. Consules, quod ante id tempus acciderat nunquam, ex urbe proficiscuntur lictoresque habent in urbe et Capitolio privati, contra omnia vetustatis exempla. Tota Italia delectus habetur, arma imperantur, pecuniae a municipiis exiguntur, et e fanis tolluntur: omnia divina, et humana jura permiscentur.
VII. Quibus rebus comitis, Caesar apud milites e intionatur omnium temporum injurias inimicorum in se commemorat, a quibus diductum et depravatum om-Peium queritur, invidia atque obtrectationis laudis suae, cujus ipse honori, et dignitati semper faverit, adjutorque fuerit. Novum in Republica introduetum exemplum qu
Titur, ut tribunkia intercessio armis notaretur Rique P- Primeretur; quae superioribus annis esset restituta. Syliam, nudata omnibus rebus tribunicia potestate, tamen
intercessionem liberam reliquisse. ompeium, qui amise am restituae videatur dona etiam, quae ante bab tali ademisse quotiescunque sit deeretum, Darent magi aiuν veram, ne quid Re ubliea detra-nti ea res qua voce et quo SC. populus Romanus ad arma sit vocatus factum in perniciosis legibus, in vi Tribunicia, in suceessor populi: templis locisque editioribus occupatis et atque haec superioris aetatis exempla expiata Saturnini atque Grae- hQrum casibus docet quarum rerum illo tempore nihil factum, ne cogitatum quidem nullae lex promulgata, non eum populo agi coeptum, nulla secessio facta. Hortatu
e us imperatoris ductura annis Rempublicam clivssime gesserint, plurimaque proelia secunda secerint. tinem
Galliam Germaniamque pacaverint i ut ejus existimationem dignitaremque ab inimicis defendant. Conclamant legionis xiii quae aderat, milites, hanc enim initio tumultus evocaverata reliquae nondum convenerant,ὶ sese
para os esse imperatoris sui Tribunorumque plebis injurias defendere. VI L Coonita millitum voluntate Ariminum eum est legione profieiscitur, ibique Tribunos plebis qui ad eum
confugerant, convenit reliquas legiones ex hibernis evo
eat, et subsequi iubet. Eo L. Caesar adolescens venit rcujus pater Caesaris erat legatus Iε, reliquo sermone
185쪽
eonsecto euius rei causa venerat, habere se a Pompeio a eum privati ossici mandata demonstrat velle ompeium se Caesari purgatum ne ea, quae Reipublicae causa egerit, in suavi contumeliam vertat semper se Reipublicae eommoda privatis necessitatibus habuisse potiora: Caesarem quoque pho sua dignitate debere et studinm et iracundiam suam Reipublicae dimittere, neque adeo graviter irasci inimicis r ne, quum illis nocere se speret, Reipublicae noceat Pauca ejusdem generis addit, cum exinsulatione Pompeii conjuncta. Eadem sere, atque eisdem de rebus praetor Roscius agit cum Caesare, sibique Pompeium commemorasse demonstrat. IX. Quae res etsi nihil ad levandas injurias pertinere videbantur tamen idoneos nactus homines, per quos ea, quae vellet, ad eum Perferrentur, petit ab nuoque, quo niam Pompeii mandata ad se detulerint, ne graventur sua quoque ad eum postulata deferrea si parvo labore magnas controversias tollere, atque omnem Italiam metu liberare possint. Sibi semne Reioublicae rimam fuisse dignitatem, vitaque potiorem doluisse se, quod populi Romani beneficium sibi per contumeliam ab inimicis extorqueretur, ereptoque semestri imperio, in urbem retrahe. Tetur cujus absentis rationem haberi proximis comitiis
populis jussisset tamen hane honoris jacturam sui Reipublieae causa aequo animo tulissea quum literas ad Sena. tum miserit, ut omnes ab exercitibus discederent ne id quidem impetravisset tota Italia deledius haberi, retineri legiones ii, quae ab se simulatione Parthie belli sint ab. duetae civitatem esse in armis. Quonam haec omnia, nisi ad suam perniciem, pertinere sed tamen ad omnia se deseendere paratum, atque omnia pati Retyublicae causa. Profieiscatur Pompeius in suas provincias et ipsi exercitus dimittanti discedant in Italia omnes ab armis metus civitate tollatura libera comitia, atque omnis Respublica Senatui popilloque Romano permittatur. Haec quo facit, uri certisque conditionibus fiant, et jurejurando sanciantur aut ipse propius accedat, aut se patiatur accedere. Fore, uti per colloquia omnes controversiae componantur.
X. Acceptis mandatis Roscius tum L. Caesare Capuam pervenit, ibique consules Pompeiumque invenla Postulata Caesaris renunciat. Illi re deliberata respondent, semp-
186쪽
taque ad eum mandata per eos remittunt quorum hae eerat summa caesar in Galliam reverteretur, Arimino excederet, exercitus dimitteret. Quae si fecisset, ompeium in Hispanias iturum. Interea, quoad fides esset data, Caes. rem facturum, quae polliceretur, non intermisesuros consules Pompeiumque delectus
XI. Erat iniqua conditio, postulare, ut Caesar Arimino
excederet, atque in provinciam reverteretur; psum et provincias et legiones alienas tener : exercitum Caesaris
veste dimitti, delectus habere t polliceri, se in provinciam
iturum neque ante quem diem iturus sit delinire ut, si peracto Caesaris consulatu Pompeius profectus non esset, nulla tamen mendacii religione obstrictu, videretur Tempus vero colloquio non dare, neque accessurum polliceri, magnam pacis desperationem afferebat itaque ab Arimino M. Antonium cum cohortibus u Arretium mittit ripa Arimini cum ii legionibus subiistit, ibique delectum habere instituit Pisaurum, Fanum, Anconam singulis
XII interea certior factus, Iguvium Thermum praetorem cohortibus u tenere, oppidum munire, omniumque esse guvinorum optimam erga se voluntatem Curionem cum ii cohortibus, quas Pisauri et Arimini habebat, mittit Crius adventu cognito, diffsus municipii voluntati Thermus cohortes ex urbe educit et profugit milites in itiner ab eo discedunt, ac domum revertuntur. Curio, omnium summa voluntate Iguvium recipit. Quibus rebus cognitis confisus municipiorum voluntatibus caesar, cohortes legionis xiii ex praesidiis deducit, Auximumque proficiscitur: quod oppidum Attius cohortibus introductis tenebat, delectumque toto Piceno, ircummis. sis senatoribus, habebat. xl Il. Adventu Caesaris cognito, decuriones Auximi ad Attium Varum frequentes conveniunt docent sui judicii rem non esse neque reliquos municipes pati posse, C. Caesarem imperatorem bene de Republica meritum, tantis rebus gessis, oppido moenibusque prohiberi proinde habeat rationem posteritatis et periculi sui. Quorum oratione permotus Attius Varus, praesidium, quod introis duxerat, ex oppido educit, et profugit. Hunc ex primo
ordine pauci caesaris consecuti milites, consistere cogunt r
187쪽
ommictque proelio deseritur a suis varus: onnulla pars militum domum discedit reliqui ad Caesarem pervςω-unt atqne una cum iis deprehensus L. Pupius primipili centurio 3dducitur qui hunc eundem ordinem in exercitu Cn. Pompeii antea duxerat. At Caesar milites Atti/nos collaudat, Pupium dimittit Auximatibus agit mathas, seque eorum facti memorem fore pollicetur. XlV. Quibus rebus Romam nunciatis, tantus rePente terror invasit ut, quae Lentillus consul ad aperiendum aerarium venisset, ad miniam Pompeio ex SC. proferendam, protinus, apem mactior aerario, ex urbe profugeret Caesar enim et Iure jam jamque ades eius equites falso nuncia Hunc Marcellus collega et plerique magistrate Iecuti sunt Cn. Pompeius pridie ejus diei ex ure Mectus iter ad legiones habebat, quas a Caesare ceu G Apulia hibernorum causa disposuerat. Delectu A uibem intermittuntur Nihil citra
Capuam tutus omnibus videtur. Capuae primum sese' confirmant ex ,uigunt, dele, tumque colonorum, qui lege Iulia Capuarii deducti erant, habere instituunt; gladiat resque, quos ibi Caesar in ludo habebat, in forum productos, Letiturus lihertati confirmat, atque iis equos attribuit, et se sequi usu t quos postea, monitus a suis quod ea res mi uim iudicio reprehendebatur, circum familiares conventus Campaniae, custodiae causa, diit ibuit. N XV. Auximo Caesar progressus omnem agrum Picenum. percurrit Munctae earum regionum praefecturae libentissimis animis eum recipiunt, exercitumque ejus omnibus rebus juvant. Etiam Cingulo, quod oppidum Labienus co stituerat, suaque pecunia exaedificaverat, ad eum legati veniunt; quaeque imperarit, sese cupidissime iacturos pol- 'It entur Milites imperat. Mittunt. Interea legio xii Caesarem consequitur, cum his a Asculum icenum proficiscitur. Id oppidum Lentulus Spinther x 'hortibus tenebat qui Caesaris adventu cognito profugit ea opiudo,
cohortesque secum abducere conatus, a magna Parte militum deseritur Relictus in itinere cum paucis incidit in Vibullium Rufum, missum a Pompeio in agrum Picenum, confirmandorum hominum causa. A quo factus vi ullius
certior quae res in Piceno gererentur, milites ab eo accipit, ipsum dimittit. Item ex Mitimis resiqnibus, quas P te
188쪽
test coruralia eohortes ex delectibus Pompeianis. In Camerino fugientem scillem Hirum, um , cohorti. bus, quas ibi in praesidio habuerat, excipit. Quibus coaeistis, xiii essicit. Cum iis ad Domitium Ahenobarbum Corfinium magnis Itineribus pervenit; inremque adesse cum legionibus ii nunciat. Domitius se se ci citer Ecohortes Alba, ex arsis et Pelignis et finitimis ab regionibus coiserat . xVI. Reeepto Asculo, expulsoque Lentulo, Caesae eonquiri milites, qui ab eo discesserant, delectumque institui jubet. Ipse, unum diem ibi rei frumentariae causa, moratus, Corfinium contendit. Eo quum venisset, cohortes v praemissae a Domitio ex oppido pontem fluminis interrumpebant, qui erat ab oppido millia passuum iret- terrair. Ibi cum antecursoribus Caesaris proelio cominis. so ceIeriter Domitiani a ponte reuuli se in oppMurua teperunt. Caesar, legionibus transductis, ad L. Fidum constitit, iuxtaque murum castra posuit. XUII. Re cognita, Domitius ad Pompeium in Ap iam peritos regionum magno proposito prae- mi ac teris mittit; qui petant atque orent, ut με suove rea Caesarem duobus exercitibus, et locorum in iaciaile
intercludi posse, frumentoque prohiberi. γε nisi λαeetit, se cohortesque amplius xxx, mast mn e numerum senatorum, atque equitum Romano in in periculum eta venturm Interim suo cohortatua tormenta in muris disponit certasque cuique partes ad custodiam urbis a tribuit militibus in eo tone agros ex suis possessionibus pollicetur, quaterna in sqngulos jugera, et pro rata parte
XVIII. Interim Caesari nunciatur Sulmonenses, quod oppidum a Corfinio vii millium intervallo abest, cupere eae ecaxe, quae vellet, sed a in Lucretio senatore, et Attio Peligno prohiberi, qui id oppidum vir cohortium praestis dio tenebant. Mittite Μ. Antonium cum legionis viis eohortibus v. Sulmonenses, simul atque nostra signa vi
derunt, portas aperuerunt universique et oppidani, et nil, lites obviam gratulantes Antonio exierunt. Lucretius et Attius de muro se dejecerunt Attius ad Antonium deis ductus petit, ut ad Caesarem mitteretur. Antonius, Ia
189쪽
vertitur. Q are eas cohortes eum exercitu suo oriunxit, Attiumque incolumem dimisit. Caesar tribus primis --hus castra magias operibus munire, et ex finitimis municipiis frumentum comportare, reliquasque opias respectare, instituit. Eo triduo legio viri ad eum venit, cohortesque ex novis Galliae eleetibus xxii, equitesque a rege Norico circiter c cc. Quorum adventu altera castra ad alteram oppidi partem ponit. Iis castris Curionem pra fecit reliquis diebus oppidum vallo castellisque circummunire instituit. Cujus operis maxima parte effecta eodem fere tempore missi ad Pompeium revertuntur. XlX. Literis perlectis Domitius dissimulans in consito pronunciat Pompeium celeriter subsidio venturum 3 hortaturque eos, ne animo deficiant, qnseque usui ad de- senondum oppidum sint, parent. Ipse arcana cum Pa eis familiaribus suis colloquitur consiliumque fugae RP re constitnit Quam vultus Domitii cum oratione non consentiret, atque omnia trepidantius timidiusque ageret, quam superioribus diebus consuesset, multumque cum suis consiliatae causa secreto praeter consuetudinem, colloqueretur concilia conventusque hominum fugeret res diutius tegi dissimularique non potuit. Pompeius enim mscripserat sese rem in summum periculum deducturum non esse neque suo consilio aut voluntate Domitium se in oppidum Corfinium eontulisse. Proinde, si ima facultas suisset, ad se cum omnibus copiis veniret. Id ne fieri posset, obsidiohe atque oppidi circummunitione fiebat. XX. Divulgato Domitii consilio, milites qui erant Corfinii, Mima vespera secessionem faciunt atque ita intor se Per tribunos militum centurionesque, atque honestissimos sui generis, olloquuntur obsideri se a Caesare opera munitionesque prope esse perfectas ducem suum Domitium cujus spe atque fiducia permanserint, projectis omni-hu, fugi consilium capere debere se suae salutis rati nem habere. Ab his primo Marsi dissentire incipiunt,
eamque oppidi partem, quae munitissima videretur, occu-Pant tantaque inter eos dissensio exstitit, ut manum mserere atque armis dimicare conarentur. Post paulli tarnen, anternunciis ultro eitroque missis, quae ignorabant, de L. Domitii fuga, cognoscunt itaque omnes uno eouatio
seruitium productum in publicum circumsistunt, et cun
190쪽
todiunt legat te ex si nuuiem ad Caeserem mittunt:
sese paratos esse portas aperire, quaeque imperaverit sacere, et L. Domitium vivum in ejus potestatem transdere. . XXI. Quibus rebus eognitis Caesar, etsi mauni interesse arbiisvi atur, quamprimum oppido potiri, eonortesque ad se in castra transdueere, ne qua aut largitionibus, aut animi confirmatione, aut salsas unetis commutatio seret voluntatis, quod saepe in bello parvis momentis magni t sus intercederent tamen veritus, ne militum introitu, et nocturni temporis licentia oppidum diriperetur, eos, qui venerant, ollaudat, atque in oppidum dimittit; portas murosque asservari jubet. Ipse iis operibus, quae facere instituerat, militias disponit, non certis spatiis interiitissis, ut erat superiorum dierum consuetudo, sed perpetuis vigiliis stationibusque, ut contingant inter se, atque Omnem munitionem expleant tribunos militum et praefectos cir eummittit atque hortatur, non solum ab eruptionibus caveant, sed etiam singulorum hominum occulios exitus asservent. Neque vero tam remita ac languido animo quisquam omnium fuit, qui ea nodie conquieverit. Tanta erat summu rerum exspectatio, ut alius in aliam partem mentα atque animo traheretur, quid ipsis Corfiniensibus,
quid Domitio, quid Lentulo, quid reliquis accideret, qui
XXII. Quarta vigilla irester Lentulus spinther damur eum vigiliis custodibusque nostris colloquitur; velle, si sibi fiat potestas, Caesarem eonvenire. Facta potestate, ex oppido mittitur, neque ab eo prius Domitiani milites discedunt, quam in conspectum Caelaris deducatur. Cum
eo de salute sua agit, atque obsecrat, sibi ut parcat veteremque amicitiam commemorat Caesarisque in se beneficia exponit; quae erant mηxima quod per eum in collegii im pontificum venerat; quod provinetam Hispaniam ex praetura habuerpi quod in petitione consulatus ab eo erat sublevatus. Cujus orationem Caesar interpellat se, non maleficii causa ex provincia egressum, sed ut se a contumeliis inimicorum defenderet ut tribunos plebis ea re ex civitate expulsos in suam dignitatem restitueret ut se et populum Romanum, paucorum factione oppressum, in libertatem vindicaret. Cujus oratione confirmatu