장음표시 사용
141쪽
De Praedictis opinionibus , heroicisque quibusdam medicamentis seu venia Secti , emetica , Purgantia vesicantia , etc. y critiqua inquisitio.
ciu in disscite, ait nunquam satis laudatus Hippocrates t et mehercle, si quid utilitatis in societate humana haberet dubitatio , nulla ars ac illa medendi, fluctuanti animo uberius locum praeberet per secula inconsulte se repetere videmus easdem opiniones, in verba Magistri, qui , ut sectae princeps haberetur, sibimet ipsas finxit mirabilia, et mutabilia corporum viventium explanaturi primi philosophi, hospites , et alienigenos spiritus animo eiunxerunt CLXXXJ , quibus, re ipsa, si comprobati fuissent, nihil ad pervadendum acutius, nihil mutabilius. Mille vocibus iterantur hae nugae, usque ad tempora Galeni , qui non minus hypothetica his adiunxit , scilicet , humores
spissos, frigidos, bilem atram, sanguinem melancholicum , et , et fere praeterierunt sexdecim Secuta , quibus medicorum caeciter credentium , in Galeni carum fictionum commenta , totus impegit labor. Si , non primus , saltem unus ex primis , spirituum animalium nervis insitorum, auctor fuit Galenus , quorum ab obstructione , impeditus influxus , apoplexiam generari censetur; et de his spiritibus nemo fere ex posteris dubitavit, quos tamen nullus unquam vidit Fere semper eadem apoplexiae opposita sunt remedia , pro commentariorum Versione , suamque quisque fausto eventu , praxim confirmaVit dum interea, cum huzusque ignota sit , certa et saltem nusquam nocua , tanti morbi medicatio , lateat adhuc, an sanati, uni
142쪽
naturae 'i' se poplecticos saepe liberat salutem de-huerint , artaque , interitum , qui succubuerunt Cadaverum sectio , luminosi quid , de causa
proxima, afferre visa fuerat et Saepe , C contra , UO- 'vus evasit fons errorum , cum humorum effusio , γsorumque distentio fallacem saepius pathologiam crea erint, pro cuJusque hServatoris inventis vidistis itaque , raram alios dixisse Serosam poplexiam , frequentem alios pugnare hos immisericorditer venae sectionibus, istos sanguinis eductioni parcere. Uberior adhuc erratorum origo fuit circuitus sanguinis
inVentum , adeo , caeteriam , clarum involutarum a natura rerum, se arbitros , medici existimantes , priscorum Observata contempserunt inter physicas contemplationes vitam adstituerunt , neque Semper tamen vetustissimis notionibus feliciorem therapeiam substituere l . . . Quot tristes, veri indagatori, consecutiones CXVI. At , cum ars sit iunga , et vita brevis
prompteque neceSSe sit operare, aliorum experimentis nequit medicina valedicere debetque ea sinceriora tenere , quae a plurimis semper probata fuerunt, quaeque diuturna , et immutabili observatione comprobata sunt. Ignota quidem semper erit rerum essentia, in phaenomenisque tantum VIVimus, ut sapienter docuit philosophus ant horum phaenomenorum non interrupta series, ab Omnibus , quaeque Sit prae concepta opinio, conspicata , Sit ergo nobis , aliae defectu, veritas. Inter haec autem locum distinctum occupare
sequentia proposita cen Seo. 1'. Notionem quae poplexi causam proximam
statuit in cerebri compressione aby; sive totum con,
primatur, sive in Originem tantum, aut, si viS, Omnium nervorum terminum , Se Xerceat compressio ,
ut , . . , in radicem medullae spinalis. Haec omnium scriptorum unanimo consenS , et cadaverum
143쪽
omnium poplecticorum perlustratione , attestatui .a'. Materiam hujus compressionis esse, vel tumOres, vel effusos liquore , vel tantum admodum distenta cerebri vaSA.
39. Distenta fere semper fuisse cerebri Vasa, cujuscumque sit liquoris effusio.
4'. Determinantes cerebri compressionis causas esse , plet horam . sive plenitudinem consuetam , sit haec localis aut generalis vel plenitudinem insuetam, rupturi sive fluxu quodam , a parte remota ad caput, facessitam. Hi Pocrati auctoritate , iungaque et attenta plurimorum poplecticorum contemplatione prima comprobatur clarumque etiam fit, ex nostro historiae medicae , de poplexia compendio , posteriorem causam , ab omnibus sectis, a primo artis incunabulo, acceptam fuisse, si forte excipias Cullenum et quosdam OVatores, qui, quid vetustum invenierunt, e nova doctrina tentarunt ejicere. Quorsum enim revulsiones , et derivationes adeo celebratae repellentia, attrahentia , artuum ligaturae , remotarum partium frictiones , etc. , medicinae coetanea , Si Omnia immota essent, si nullus esset fluxus et refluxus si non , omnis aevi, medici partes esse qUae mandant, partes esse quae accipiunt, et quae iterum mandare valent, observassent λ*9. Esse causas poplexiae occasionales , in ipso, homine , in debilitato scilicet, vasorum cerebri textu,
in morbidis visceribus, in animi pathematibus, et in
rebus extra hominem, quibus Vivit et nutritur. CX, II Posse , nullo effuso humore, solari vasorum cerebri ultra modum plethoram , hoc viscus comprimere , poplexiamque producere , probant varia experimenta in vivis tentata , sopor in hypocaustis ,
rarefacto sanguine, et post usum immoderatum al-coolis , a vehementius vecto sanguine ad caput.
exempla suspensorum qui ad vitam redierunt, et sectio
144쪽
anatomica r nullusque dubito frequentiorem huius generis tuisse poplexiam, quoties Vel natura, vel arte aegri liberati sunt. Ab hac tandem effundi etiam posse humores, immedicabilim poplexiam afferentes, verisimille quoqUC St. Non credendum tamen hanc localem plenitudinem sema per abundantis Sanguinis Signum fuisse , et venae
sectionis usum justificasseri a debilitate enim id saepe hi sit inferius fusius dicetur sicut observamus in aliis Partibus quae ab ignaris , pro inflammatis habitae , eo
magis turgent et rubent, qtio debilitantibus, morbus impugnatur, quaeque , in contrario regimine, sanitatem recuperant. Dein , si in venis, sit plenitudo, ut in senio plerumque Succedit, fere semper debilitate comitatur haec lethoras unde nisi omnibus pensitatis , ab hac cerebri vasorum distensione , ad summe Sanguineam compagem , concludere licet. Plen studinis capitis , reliquo corpore XhauSto exemplum habemus in multis chronicis morbis, in quibus vegetae sanitatis imaginem adhuc refert plena
1acies, trunco et artubus interea tabefactis : simile videmus in convalescent lius ex morbo acuto , ubi non
legitima fuit udicatiori cum his congratulantur amici
et propter mentis et corporis vires, morbo non laborasse fere arbitrarentur aegrotantes dum interea medicus recidivam timet, egrtimque in tutum non iudicat, nisi pallida facie , submissisque mentis et corporis viribus, pro praecessi morbi gravitate. An autem cum
his recte ageret, qui venae sectione , caput, ad instar aliarum partium , addiicere tentaret lDe hoc consentiunt omnes , id caeterum testante uotidiana experientia , aliquam, scilicet, cerebri vasorum plenitudinem, ad illius visceris virtutem tuendam necessariam esse. Dignissima notatu est observatio poplecticorum , qui aliquot dies , ante pa-IOxysmum , alacriores, et ingeniosiores videntur: non
145쪽
improbabile autem est, majori tunc distensione assicien cephali vasa, debilibus enim partibus humores attrahuntur rumpitur Vas vel per exhalantia, naior fit, ut in lethora solet, seri effusio , quod ab absorbentibus' non recolligitur; en ergo immedicabilis apo-plexia, vel hemiplexi l At, plerumque haec eveniunt, in obesis, in lungo moerore fi lictis, in decrepicis, in corporibus variis causis debilitatis an venae sectione his opitulabimur λ Cordato animo , ex his concludimus,
posse effusum reperiri post mortem sanguinem , Vel serum, quanquam nec ad sanguineam , nec ad Serosam pertinuerit, quoad praxim apoplexia, sed poti is ad debilitantem diathesim, ut , v. g. in caS huJuSaniculae XLVIII a clar. De men descripto. CXVIII. Recte ergo a multis dictum fuit a sero
invento post mortem , serosam sic dictam , fuisse apo plexiam , non semper concludi posse : ut enim mox enuntiavimus, distentis a sanguine cerebri vasis, seri effusioni locus dari potest, ope exhalationis, et defectu resorptionis , ut evenit in hydropicis a Venarum plenitude CXLIIIJ , quibus teste nostra experientia, conducit vende sectio. Videmus quoque, ab acuta , vel lenta, membranarum phlogOSi non sanguinem exprimi, sed lympham album inosam , quam concretam post mortem invenimus atque etiam fieri non dubito in capite similem , gelatinosae coni Mlymphae , men inges obducentis , morboSam X cretionem, ut in Capite tertiori frequens hujus fuit mentio; quod quidem factum suspicari licet, cum diuturna cephalalgia poplexiam praecesserit. In hac autem potuit aliquoties conferre Venae Sectio. In omnibus calvariis tandem fere semper reperitur Paucum serum, cui absorbendo non suffecit tempus cum in omnibus fere morbis a poplectico interitu vita terminetur pauci sunt enim interitus in quibus , plus vel minus diuturna sensuum privatio , ultimum fatum
146쪽
non praecesserit , unde non mirum , si in variis corporum sectionibus, eadem aliquoties est reperire, ac
in apoplecticis. Non differre ergo ex his colligimus, vulgares obitus , ab apoplectica morte, nisi quod haec derepente fiat , illi vero sensim perficiantur. At nullo
modo, cum seros , in scholis, nominata poplexia , hoc natum serum , convenire, evidens sit.
CXIX. Serosam vero sinceram fuisse poplexiam ex his colligere licebit, cium illam praecesserint languor diuturnus, torpor, et soporos varii affectus Palbicans, vel viridescens totius corporis habitudo frigoris continuus sensus frequens schurix, Cedemtatos varii tumores ulcera diu manantia , improspere dessicata, aliaque serosae colluvie evidentia signa tum , in cerebro hydatide. IIII b, quae semper languentis lymphae circuitus, testimonium proferunt; tum ipsa medullaris substantia, flaccida, mucosaque facta L). CXX. Sub universae pleihorae nomine, repleta ultra modum, a quocumque humore , Vasa rubra et lymphatica intelligo. Minime repugnare arbitror, exiStere posse nimiam honi sanguinis copiam, hosque homines in poplexiam facile incidere, a quacumque cauSA quae majorem sanguinis quantitatem ad caput urgeat ut motu, conatu eximio , cantu altiori, et diu protracto capite diutius imo situ submisso , intempera a , ira, calore magno sanguinem dilatante, frigore, humores ab extus ad intus pellente, etc inprimis, si huic lethorae uncta sit imbecillitas vasorum, ut diuturnitate temporis , plerumque evenit. Haec omnia , quasi mechanico modo , operantur, haemorrhagiamque cerebri lethalem producere queunt. Haec est corporis constitutio de quam Pocrates GPhorismo , ecl. ' constituti quidem rara et tantum iis propria , qui, cum vita deside, curis vacua , cibis succulentis, et vino abutuntur.
Fulminans et proditor plerumque est haec apoplexia,
147쪽
a rupto vase in cerebro et ua mediis poculis , vel durante digestione , evenire solet , talis fuit illa Lticii
Veri imperatoris LXXXVIIIJ , quae post epulas
Successit casus a Iasone relatus C et rustici divitis, qui, tribus ab hinc annis , in lauto prandi , dum vini cyathum potaret , poplecticus cecidit
fluente paulo post sanguine, per nasum et aures , ut mihi convivae retulerunt. Prodromos tamen etiam vere semper habet; ut sunt:
corporis torpor calores; nasus sanguinis stillas fundens; frequens rubri coloris intuitus Psomnia , in quibus certaminum , et caedium, frequens et horrida repetitur imagori similiaque alia. CXXI. At, ab optimo sanguine, non omni nascitur plethor cum sit enim ille, flumen in quo singuli commiscentur humores, et a quo iterum segregantur cumque ab organorum habitu sano pendeat ejus bona compages, abundare saepe potest praVis humoribus vel deficere aequa partium componentium proportione, vide nostram Physiolog. n. 371 et Sequ. unde nascitur plethora cacochymica , quae aliam , quam a bono sanguine , requirit therapeiam. Alteratur sanguis multis modis , qui , non omnes adhuc sunt cogniti sat apte tamen me observaSsereor , lethoram serosam , lethoram mucosam, in quibus videbatur sanguis, in sero, ut in muco , omnimodo mutatus pallidos, flaccidos hebetes, hos videre licet catarrhosos habentes aures sibilantes urinasque decoloratas Plethoram observavi corbuticam , Opore , stupore , desidi , comitatam , cum qua omnibus integris, pulsu lae plenissimo , fluebat
sanguis ater, et non concrCScen , per AS iam , sputa, anum , et Vesicam , diaeta antiscorbutica sanatam. Non
a Verisimilitudine est, posse , in hac , pedetentim stibiare in cerebri cava, serum acre sanguinolentum, ut
148쪽
Non fugit observatores , continuo moerore conflictatos homines, fugatoque appetitu ciborum, tamen impinguescere , et coloratos videri, unde adagium moestitiam maciem non facere dicas ne bonos succos in corporis fieri λHuc referre uva Hippocratis verba, dicentis initiol. I , de morbis cum pituita ad carnes conver- titur, homo, ab hac crassu esse videtur nam, carnes , cum irrigatae fuerint et elevatae, et rare, factae, sanguinem ex venis trahunt, sic bene colo rati esse videntur M. Otas autem paulo post assignat, quibus noscere possis an malum significet haec vultus coloratiori scilicet: si si cum isto rubore, nonis acute audiantri item , Si , cum bene se videanturis habere , paucis cibis repleri , se esse contentos di-D cant. 9 Commentans haec verba optimus Baillous Consii Med. l. 'l''. animadvertit quoque attendendum esse ad hanc diffusionem et eliquationem, qua coloratur homo , unde notante Hippocrate , pilepsiae et vertigines fiunt; ne ab illo rubore decipiamur.
Fallacem hanc florem , catarrhosorum rubori comparat, quos bene coloratos Videmus, vegetosque vulgus Dutat , dum medicus ista bona suspecta habet , et morbi praenuntia putat. Hanc succorum diffusionem a AO ' anno, plerumque observamus, praecipue in his qui curis vexantur sit autem a debiliori vi vita facta unde minuuntur perspirati , et alimentorum necessitas. Interea , qui apo-plexi a minitantur , saepe per aliquot dies , ante pa-rΟXysmum , acriori vigent appetitu , et tempore digestionis , vel nato , in abdomine , spasmodico motu
corripiuntur. Sunt autem hi, qui, quid peculiaris in vultu CXXII λ, jam ante insultum habuerant; unde credere est, magis magisque dilatata in illis fuisse vasa cerebri debilia, ab hac cachectica lethora, quae , ad
p inctum temporis, vires nervea paulisper in .enderat,
149쪽
CXVIIJ , quaeque tandem lethi feri liquidi effusio
CXXII. Proludiis autem variis fere semper untiantur haec in cocochymia a poplexia neque Semper, ut sanguinea , prima vice occidit, sed hemiplexi a frequentius terminatur. In colluvie acri , sive scorbutica, praecedunt plerumque diuturnae cephalalgiae , Vultus robores , aurium dolores , caput inquietum , et Vertiginosum. In colluvie seros , vel mucosa fiunt Vertiginosi, obliviosi tardi, somnolenti, ut si circulans effetus sanguis , sensibilitatis, excitabilitatisque tutelae, impar factus sit. Numerosa exempla hujus habes, in capite de causa poplexiae proximί , aliaque, Capite proximo , afferam : 1 , tamen unum subjungam , ob iram quam praebuit sanguis singularitatem. Mense Iunii, annici οὐ me conveniebat ruSticus ,
ann. O , questus de Vertigine , somnolentia , et titubatione tanta, ut nisi sustentatus ab uxore , quae presens erat, in terram caderet. Clim satis torosus Sset,
non omnino decoloratus, pulsumque plenissimum haheret, inter alia evacuantia , Venae sectionem , aduncias sanguinis octo , ut ebam. Aperta Vena , SummC miratus est chirurgus , quod loco sanguinis rubri, fuere sanguis rosaceus , illicoque quantitatem sanguinis extracti , ut jusseram , mihi aegrotantis Yorem afferre curavit , in lagena vitrea , apte clausa. Miratus sum et ipse , liquorem videre consistentiae lactis caprini, albicantis , et rosace coloris , mixti. Hunc servari per tres dies , neque concrescit. Interea aeger peius habuit a venae sectione Somnolentior factus erat, et O lecto surgere , amplius non valebat. Quae meditans, consideransque vigore deficere hunc sanguinem, quod pravis alimentis , inter quae , aliis et cepis, frequentius aeger usus fuisset, ad aliam methodum animum Vertiri potus leviter aromaticos et nutriente praeScripsi lac asininum pro entaculo diaetam animalem
150쪽
in prandio, et coena frictiones cum laneis pannis per
totum corpus subinde equitationem super asinum quibus pedetentim , vertigines, sopor , et titubatio profligatae fuerunt, et nunc vegetus , duris suis laboribus ille fungitur. CXXIII. Impetum faciens Hippocratis, seu conversio humorum, a loco in locum, qua nascitur insueta , inexspectataque cerebri plethora CCXVI , variis modis locum habere potest in corpore undequaque
permeabili, et in quo omnia inter se communicant sed inprimis o '. medio cellularis textus; a'. medio VASOrum omnis generis, peristallico , et anti-peristat-tico motu instructorum. In nostra enim Physiologia ad n' . O et sequ. pervincimus , suam habere
arterias Vim propriam , praeter vim cum corde socialem et ab hujus operis editione , alias multas , hoc physiologiae punctum comprobantes observatione , collegi CXXIV. Ad communicantes cellularis tela Vias, referri potest , poplexi qua non raro hydropici
pereunt, subitanea facta ad cerebrum seri fluxione. Observavit Stoli, in suo nosocomi , complures X
febre acuta convalescentes , subitanea morte exstinc-t is fuisse , clim, artus inferiores adhuc Cedematosos habentes , longior somno indulgerent serumque abla: o artibus ad cerebrum flueret. Requirit autem apo- placi cus interitus, ut subitanea sit fluxio; sed plerumque sensim ad Sensim evenit, tuncque somnolentiam quidem , non ero poplexiam extemplo producit. Sic plurunos vidimus scilicos desperatos, in ultimis vitae diebus somnolentos et delirantes facto , qui iterum in vigiliam , et sensum redintegrabantur sic quoque, leucophlega iraticos curavimus , qui tandem etiam insatis Ingulis capitis partibus , somnolenti et obliviosi fiebant, neque tamen apoplectico insultu corripieban-