De particuvla an: Libri IV.

141쪽

LIB. II. CAP. 12. 29 Sed memorabile est, huic coniunctivo deliberativo

non esse locum nisi in sententia aliquam negationem Ontinente. Quod etsi minime mirum est, tamen, quoniam

saepe recondita latet illa negatio, effugit haec ratio diligentiam virorum doctorum. At omnis deliberatio est dubitantis, quod est nescientis quid eligat. Vnde υκ ἔχω,

ἀπορῶ, ἀφιφισητω , aut simile quid ubique subest. Ut apud Aeschylum Prom. I s.

φράσω σαφηνῶς, τον ἐκλυσοντ' ἐμέ.

Nec mirum Quum enim excultus sermo Graecorum, ut

suPra dictum, coniunctivo non utatur in sententia finali, nisi particula finali addita, migraretur ea norma, si affirmatione praegressa deliberativus coniunctio poneretur: ut εχω ο τι φῶ, habe quod dicam. Haec enim iam non deliberatio, neque conditionalis sententii est, qualiso Ἀχω ο τι φω, sed finalis Diramus enim in omni sententia conditionali per coniunctivum significari futurum e actum eo auten illud, quod primari Verbo continetur, posterius esse debet, ui ἐἀν θέλης, λέξω. Haec si ad illud transferas, ου εχε ο τι φω, recte se habebit oratio. Nam O τι φῶ proprie πι quod dicere repertus sim id igitur nondum constat, sed exspectandum demum est, an

quis dicere reperiatur itaque ei recte illud ipsum additur, Ov εχω. At si dicas χω τι φῶ, repugnabunt haec sibi. Nam quum ὁ τι φῶ dicis, id ut futurum, idque incertum ponis quum autem ἔχω adiicis, iam praesens et certum esse dicis illud, quod ex ista futura re pendeat, elui si dicas habeo, quod disero. Omninoque in eo, quod est habeo quod dicam, nihil inest deliberationis unde ne verbi quidem modo, qui deliberationi inservit, locus est. Itaque non sic loquuntur Graeci, sed aut futurum adhibent, aut aliam figuram planeque comparari Potest

πριν, quod non nisi negasone Praegressa cum Verbo recto

construitur de qua re dixi ad Eurip. ed. 215. et Reisi-gius in diss de particula ἄν p. 105 seq. Edidit Φndem Bekkerus apud matonem in Phaedro p. 255. E. ἐν Ουν τη

142쪽

συγκοιμησε του μὲν ἐραστου λακολαστος Ἀπος ἔχει τι λέγη προ τον ἐραστην, καὶ ἀξιοῖ αντὶ πολλῶν πονων σμικρα ἀπολαυσαι et apud Lysiam contra Andoc. p. 254. 106. vel 238. Reia. Ἀσιος ουν καὶ Κηφισίου ἀντικατηρογορήσει καὶ ξει ο τι λεγη ' sed utriamque ex coniectura.

Vtrubique vulgo λεγοι, sed libri scripti Lysiae et longe plurimi optimique codd. Platonis λεγει. Vnde utrique semptori ο τι λέγειν restituendum videtur. Vide Soph. ed. Col. 48. et quae ibi adnotata sunt Aristophanes vero recte diri in Vesp. 945. ἀλλ' ου εχειν ουτυς γ' ἔοικεν ο τι λεγy, et ipse Plato in las. p. 222 exu ἀλλ' εἱ μηδὲν τουτωνφιλον ἐστίν, ἐγὼ μὲν ουκέτι ἔχω τι λεγ o. Et Demosthenes p. 3 8, 5. ου γαρ δὴ δι' ἀπορίαν γε Ου φησεις ἔχειν

τι εἴπης, ut ex codd. pro εἴποις dedit Binherus. Apud Thucydidem VII. 25 legitur de navibus Syracusanis: καὶαυτῶν μέ μἐν ἐς Πελοποννησον ἔχετο, πρέσβεις ἄγουροσα οιπερ τά τε σφέτερα φράσωσιν τι ἐν ἐλπέσιν εἰσί, καὶ τον ἐκει πολεμον μάλλον ἐποτρυνωσι γίγνεσθαι MVel propter additum ni pronomen illud ferri nequit o

ium est e male lecto compendio articulae πως, quam

pauci quidem codices, sed illi haud dubie recte praebent. Ualde differt ab hoc in eodem libro c. illud πρέσβεις τε ἄλλοι τῶν Συρακοσίων καὶ Κορινθίων ἐς Λακεδαίμονα καὶ Κορινθον ἀπεστάλησαν , πως στρατι ευπεραιωθῆ τροπω εἶ ἄν ἐν ολκάσιν ἡ πλοίοις ἐφ ἄλλως οπως

αν προχωρῆ Νο emm finis, sed conditio indicatur, quocumque modo res procedere insafuerit. Rarius est οπιος cum filium in eiusmodi locis, in quibus necessari Per ut vertendum es Sophocles Phil. I 8. χωρε ου' μῆ προςλευσσε, γενναῖος πελων'ήμων πως μ τὴν τυχην διαφθερεῖς.

καλλισθ' , που μοι, φάσγανον σπάσας χερί.

143쪽

θοινασόμεσθα, Φθιαδ' ἀντὶ Θωρικῆς

ολει τις ἐμιν κοπίδας Fallatur vero, qui perinde esse putet, utram futuro quis an coniunctivo utatur. Nam in hoc quoque genere india cativi haec vis est, ut ad certam opinionem Voluntatemve referatur. Et quemadmodum mulus in rebus, ita in hac quoque Germamca lingua cum Graeca convenit, coniunctivo atque indicativo utens eadem cum sententiae disersitate, nisi quod pro futuro praesentis indicativum usu Pat. Declarabo remis exemplo, quod e Cyclope attuli.

Si dixisset oπως λάβης πιειν, nihil aliud quam consilium

indicasset, quo ille emungi deberet, ut oculum accipere Illud vero plane incertum relinqueretur, an deinde vere esset accepturus. At quum dicit πως λη φει πιεῖν, simul sigmficat esse ac Piurum.

XIII

ne ινα et D ἄν eum coniunctivo. Permirum in hac quaestione illud accidit, quod quum eo et 1τως ut significantes saepissime cum Particula ἄν coniungantur, non fit idem in particula ῖνα, quae tam o stanter sine ἄν usurpatur, ut, sicubi adiectum reperiatur ἄν, non immerito in vith suspicionem incurrat Brunckium enim, qui ad ed. Col. 188. ιν' ἄν, ως ἄν, πως ἄν, ut significantes, passim obvias esse scribit, memoria, quod ad ιν ἀν attinet, fefellit. Quis tamen casu, ac non P tius ratione quadam factum putabit, ut ἄν non eamdem cum ινα, quam cum πως et eo societatem immit Z Quod si qua est huius rei ratio, non potest ea non in ipsa natura Particulae ινα inesse. Cuius originem aliqua ex parte bene explicuit Horemeenus, quum eam vidit ad pronomen re-

144쪽

lativum, cui τὰ respondet, esse referendam. Ex eo enim pronomine derivatum adverbium ἴνα, ubi significans. Nam Porsoni coniectura, inmiscellaneis eius a Kiddio p. 302. Prodita, να esse is, i. e. ἐν ρ, rectius oblivioni esset tradita. Est autem ιν tantummodo relativum, neque i terrogationi non obliquae adhiberi potest quod recte monuit Elmsteius ad ed. Ra515. am in ea fabula quodv. 946 legitur,

eo θεων μαντευματα , non est interrogantis, sed oblique exclamantis, sicuti in eo genere is, non πως dicitur. Itaque recte scholiastes, οπου ἐστέ. Construitur autem ινα ubi sigmficans, ut consent neum est, cum indieasVis ninium temporum, neque in tum apud poetas, sed etiam apud scriptores Prosae orationis. Sed illa loci significatio est ubi latius Pateat, minusque definita sit, ut Odyss. c. 2 . oοὶ δὲ γάμος σχεδόν ἐστιν, να χρὴ καλἀ μἐν αυτὴν

ἔννυσθαι, τἀ δἐ τοισι παρασχεῖν, οr, o ἄγωνται. Uc quidem certe ad nuptias ita refertur, ut de tempore Potius quam de loco sit cogitandum. Et sic etiam Biad. r. 353. de quo loco mox dicetur. ec mirum quum minus in linguis loci adverbia etiam ad tempus transferri soleant. Et tibi quidem quum significat vox illa, etiam cum Par cula ἄν coniungitur, ut sit ubicumque Eurip. Ion 3I5.

καὶ ταυτ' ἐθελησεις ἀπομοσαι μοι τους θεους, is ἄν κελευσι 'γω σε.

quem locum non debebat sollicitare Ressiius Illud vero

145쪽

LIB. II. CAP. 13. mirum, ac potius incredibile, quod placuit grammaticis, significare is etiam ibi in illis Iliad. . I 26. αλλ ιομεν κείνους ει κιχησομεθα προ πυλάων ἐν φυλάκεσσ' ἴνα γάρ σφιν ἐπέφραδον θερδεσθαι. Quod unicum est huius significatus exemplum, sed illud,

ut ego quidem existimo, Vetusto errore depravatum. Qius

enim, qui cognitam habeat epicorum dictionem, dubita-hit, quin poeta dixerit, να πέρ σφιν ἐπέφραδον ηγερεεθ

Ac nescio an haud minor perversitas in illa sit, B η. 352. τῶ ου νυ τι κέρδιον ἡμῖνελπομαι ἐκτελέεσθαι, να ιν ρεξομεν δε, ubi ινα significare volunt. . Quod etsi fieri potuit, licebaterum dici οστου tamen Propter finalem Potestatem, quam is cum coniunctivo habere solet, Valde ambiguum est. Ei rei prospexit Aristarchus, qu ιν ει scripsit, Versu cum aliis grammaticis propter insolentiam dictionis damnato, ut schol Ven et Vici. U. Η n. Vol. V. p. 24. t stantur. Nec videtur ille temere aut sine exemplis ita st

tuisse. Certe quod est in Archilochisagmento apud Sto-haeum in Io sive p. 100. d. sec. Liebelli, μηδεὶς θ' υμῶν ειςoρων θαυμαζέτα , μηδ' ινα δελφισι θῆρες ἀνταμειφωνται νομον ἐνάλιον, in eo videtur is ἄν potius scribendum esse, quam quod alaenario ad Phoen. 1448. placuit, ἐάν Apud Aristophanem Ran. I 5. Vulgo,

ονησω σοι. ἔλεγον δι-οάνα ἀντὶ του ἐάν καὶ Θιη- ρος ' να ιι η ρέξωμεν δε Da scribendum. Ac legitur is ξυμβω in codd. quibusdam, in quibus esse R Vennas dicitur, et in Elym M p. 34, 30. Sedeta ' αν intextu Baroccianus et Venetus, o mus codex Ad sensum

146쪽

aptius est ἐὰν quam rνα, ut Sed is ἄν quum 4 fere idem quod ἐάν , videtur id exquisitius esse. Eodem modo

Invenitur autem ἔνα, ibi sigmficans, ut par est in re praeterita etiam cum Pisum constructum apud Callimachumi man. 2 . πολλὰς δὲ μάτην ἐτανυσσατο χειρας μεχρις ἴνα ' ναυσειεν. Altera significatio hinus voculae est ut, sed ea non nihil disserens ab ώς. Nam proprius eius maximeque Dequens usus est, quum quid obiter et exempli caussa affertur tum simpliciter fini consilioque indicando inservit sed apud

antiquiores et melioris notae scriptores non usurpatur comparationis caussa, sis Praegresso ουτως, sive non Pra

gresso ut sit, ita ut quod labante demum flore linguae admissum inverutur, ut apud Plutarchum Mophthem. Reg. P. ITs. B. aliosque recentiores: v. Domist ad Charit p. 562. 544. ed Lips. Observant autem granunauci, quum ut significat ἐνα, non construi a probatis scriptombus cum indicativo futuri, quod genus constructionis πάνυ ἀμαθὲς vocat Thomas . ec profecto qui eam consis usonem defendere conati sunt, ut Abreschius inlinsc. Obss. nov. I. 3, I . Dorvimus ad Char. p. 460. 48ο est Iaps. T P. Opusc. I. p. 438. II p. 25 . Emessus ad Cassim. h. ex I38. quidquam aliud quam aut corruptos aut rece forum parumque probabilium scriptorum locos attulere. Neque in censum retulit istam constructionein scriptor de syntaxi in eiseri Anecd. p. 14s. Novissimis denique temporibus observatum est a viris doctis, is ut significans ubi cum coniunctivo construatur, etiam Ρarticulam ἄν -- spernari, ut a Doedertino in Act. Μοn. I. P. a . ab Elms-leio ad Oed Col. 189. aliisque Potuerant etiam indicativum et optasivum addere. o magi enim in his verbi modis adiectio particulae ἄν certis et non dubiis exemplis dese di poterit. Illud vero omnium marime mirabile est, quod grammatici etiam αἰτιολογικον quemdam significatum huius Pa

147쪽

LIB. II. CAP. a. alisculae commemorant. Um. . quidem P. TI, 6 ex Apollonii Lex Hom. ita integrandin videtur: τον αλιο- λογικον συνδεσμον - τό, i να υβριν δη Ἀγα- μέρι νονος ἀντλτου διοπι τον ποτελνσυκον συνδεσμον, ως ο να νωοοσι καὶ οιδε. Be erus quum ad Apollon de synt. 268, 24 caussalem is agnosci scripsit etiam ab Apollonio sophista et Eustathio p. 93, 55. non meminerat testium, quos satis multos adhibuit Sui- cerus in Thesauro, illos autem tum nondum Viderat, quos

postea in Anecdotis edidi Et Apollonius quidem lib. III.

de syntaxi c. 28 quum exempla posuisset haec, is ἀνα- γνωμιμηθην. να ἀναστω νιάθη ρυνον, sub finem capitis, ubi ἐὰν ad satura vel praesens referri docet, ita scribit: μοιως καὶ Ἀνα ἀποτελεστικος, να φιλολογήσω παραγενησεται ρυφων, καὶ ἔπι παραγίνεται. εἰ γἀ ἐγγένοιτο παρορχημένου συνταξις,

δυναται ὀ αιτιώδης ἀκουεσθαι, να φιλολογήσω παρεγενηθηὶ ρυπιον ἐν λ γάρ ἐστι si διο

ἐφιλολόγησα παρεγενηθη ρυπιον ου τουτοδέ φημι, ου καὶ ἀποτελεστικῶς πάλιν οὐδυναται ἀκουε- σθαι δυνατον ἀρ πάλιν ουτως ἀκουειν, εἰς φιλολογῆσαι με παρεγενηθη Τρυφων ἐπὶ τοις

το ἐπι ἀρ γεγονόσιν, αἰτέαι ἐπιλέγονται Oθεν καταλληλότερος γίνεται ὀ αἰτιολογικος ἐπιφερομένεον τῶν παρφχημένων, να υβρίσω Θέωνα ου φησομεν ἀγανακτησε Θέων, ri γανάκτησε δέ. ἐπί γε μὴν του ἀποτελεστικου νεστι φάναι , να βρισε Θέω - να παρέσται ρυφων Eadem aliis versis repetit in libro de coniunctionibus inmeiseri Anecd. p. 510. 512 et obiter p. 565 I. tum scholiastes Dionysii I uacis p. 884. et Theodosius p. I035 I. Νussus ita loquutus est Proba

tu scriptor. Fuit erum haec Iabantis linguae quaedam incuria, ut pro in suo ista constructione uteretur, ut aliquoties in . . e. c. Luc. I. 43. καὶ πόθεν μοι τουτο, ἴνα λω si μήτηρ του κυρίου μου προς με Inde ἐπιο- λογικος iste usus natus, qui mera Perversitas est, factum-

148쪽

3M DE FARTICULA δὐ que ait, illud, quo hodie utuntur Graeci, veluti pestis

quaedam universam linguae rationem corrumperet.

Sed mittamus hoc, quod corruptae dictionis est, et agamus iam id, quod hic locus sibi postulat, ut ostendamus, cur non dicatur A ' αν, ubi ut significandum est. Posita est huius rei ratio in eo, quod iis proprie ubi significa Id enim quia natura sua definitum est, et ad id insum, de quo sermo est, refertur, archri postulat particulam αν, ut quae rem eam incertam et dubiam redditura esset. Exemplo id planum fieti Λευρ ελθ' ινα κλάης, si proprie interpretamur, est huc veni, ubi verberiari de beas, non quo illud ubi ad huc referatur, sed quia Pectat ad totum illud huc veni, i. e. in qua re, in Veniendo huc. Sic κτανων ἐς οἶδμ' ἀλος μεθῆχ', is αυτος χρυσον ἐν δομοις εχη, in mare Ρroiecit, ubi, i. e. in proiiciendo comore, pse servet aurum, quod possis etiam dicere in qua re, Vel qua re Eam rem autem Patet sem- Per certam esse est enim illud ipsum, quo caussa eius quod efficiendum est continetur. Quod si ιν ἄν diceres, esset id in ea re, si ea in re, sicut o ἄν est quil, si is, quod est quicumque vel quisqvis Atqui sic quod per aliquam rem emci diceretur, simul non Per hanc rem, sed Per quamvis aliam significaretur eaeci, eoque periret illud, quod erat dicendum, qua re, i. e. ut Vel, ut Prorsus NMli vocabulo reddam, quo Id vel marime emitur in iis quae obiter adiiciuntur. Xenoph. Symp. I, 26. ἐγνδ et μιν οἰ παιδες μικραις κυλιξι πυκνὰ ἐπιψεκάζωσιν, ἶνα καὶ ἐγώ ἐν Γοργειοι ρημασιν πω, υτως ο βια- μενοι πο ου ινου μεθυειν, ἀλύ ἀναπειθομενοι προς το παιγνιωδεστερον ἀφιξομεθα. . . PrοPrie nam si pueri nobis parvis calicibus saepe, ubi ego quoque Gorgea voce disero irrorent. Apparet hoc fere idem esse atque usi, i. e. si mihi licuerit Gorgea voce uti Longe aliam Vero particularum ώς et πως rationem esse Patet. Hae enim natura sua ad id, quod potest etiam incertum esse, referuntur, ideoque admittunt particulam ἄν. Vt οπως ἄν ειδῆς, quod est tali quodam modo quo ορο scas vel quoquo modo cognosca'

149쪽

LIB. II. CAP. 13. IMOb eamdem caussam ιγα ut a probis scriptoribus non magitur futuro. am ad particulam certa loci significatione praeditam si etiam verbi modus definitus accedit, tollitur consilii notatio, solaque remanet relatio facti δευρ' ἔλθ' ἱ να κλαυσει, huc veni, tibi tibi dabitur malum. Quae coniunctivi, eadem ratio est optativi nam is nihil est nisi conversio coniunctivi in alium modum propter orationem obliquam. Atqui quod recta oratione dici nequit, ne in Obliquam quidem Potest convers. Diversus ab hoc genere is piatio est, qui non est orationis obliquae, sed ipse per se cum Particula ἄν coniunctus Posse quid fieri sigmficat ut apud Theocritum

XXV. 60.

Sed dicendum iam de exemplis, si quae reperiuntur, ιν ut s. cantis cum coniunctivo et particula ἄν haben tibus. Ac Primo non est dubium, quin, si particula ἄν ad aliud vocabulum pertineat, id nullum constructioni aD

ferat visum. Ita apud Homerum Od. μ. I56. ἀλλ' ἐρέω μὲν ἐγώ, να ειδοτε ἡ κε θάνωριεν, ῆ κεν ἀλευάμενοι θάνατον καὶ κῆρα φυγοιμεν. Nam κε particula in epica dictione ad solum si pertinet, quod

ex I asseverante natum, aliquam huius Vim sereat, ut Germaruce Per Oh etwa e risu possit. Eiusdem generis hoc est Demosthem contra Aristog L p. 80 z. ubi Reukius ex duobus codd. Aug. quibus accedit Parisiensis unus apud Beiserum, edidit: τὰ δ' ουκάνώς οσον δυνα

τον φευγοι, καὶ τον χοντα ταυτην δεσποδων ποιησαιτο,

xus ἀν cum caeteris libris, sed iiihil obstat quin servetur, quia ad sola verba μηδ' ἀνίκων Pertinet. Caeterum nescio an eo loco Praestet περιπέσοι scribi, sive addatur,

150쪽

sive omittatur αν. Longe vero alius generis sunt duo loci

in Sophoclis ed. Coloneo. Ibi v. 188 legitur:

αγε νυν - με, παῖ,

ι, αν οσεβίας ἐπιβαίνοντες το μὲν in ιεν, τὐδ' ἀκουσωμεν, καὶ ριν χρειον πολεμῶμεν. In Postremo verbo consensunt libri, pro prioribus autem coniuncti' is et Triclinii recensio, et pauci ex antiquioribus codd. optativos Praebent, Probantibus Doederiis atque Elmstrio. Si recte se liabet αν, reponendi sane sunt optativi εἴποιμεν et κουσαιμεν, ἐν autem interpretandum tibi: duc me eo, si aliud dicere pie, Iiud audire possimus. Sed ita non apte subiungetur καὶ μὴ χρεμπολεμῶμιεν, quod deberet πολεμησομεν dici. Ad id non attendit I. Binius quum in bibl. erit nova VOLI P. I6. s. mihi ἄν in αμ mutanti, et tuenti comunctivos ea OPPosuit, quae, si id huius loci esset, facile quam parum firma sint Possem ostendere. Alia est alterius loci ratio, qui est v. - . τουτου χάριν τοίνυν σε προςθDθαι πέλας χωρας θέλουσι, μηδ' is ἄν σαυτου κρατης. Ita libri omnes Scholiastes μηδὲ ἐάν σε οπου ἄν σεαυ- του ξουσιαση λείπει τὰ ἄν ρῆμα. Ἀπο κοινου τοπροςθέσθαι Si προςθέσθαι repetendum, omnino scribi debebit, quod Elmsteio aliisque placet, is ἀν σαυτου κρατοις. am προςθέσθαι futurum tempus requirit, ut aut ινα κρατησεις dicendum sit, aut ἔνα κρατοι ἄν. Si vero ἄν est intelligendum, ut saepe Verba contraria iis, quae ante posita erant, suppleri debent, de qua re V ut de multis unum nominem, Erlardsum in ed. min. Oed. R. adv. 242. recte se habebit is ἄν κρατῆς, quia tum locus est futuro exacto non ratem sinere viseresistas in I eis te tui iuris esse intellexerint.

라틴어 텍스트