장음표시 사용
161쪽
COMMENTARII brum, neque adipos tunica, etiamsi longa maceratione sub acta fuissent, quidquid inerat modioris materiae Xpres sum esset, utius demum Xperiundi caussa, aerem inspi-yasset, aut intumuerunt, aut cellularem structuram ostenderunt. Quo magis ipsi quidem videtur cellularum forma pro prium thymi esse . Sic olim certe iudicavit.
Rei forma cognita reliquum erat, ut etiam Usus cognosceretur. ut1us coniicit, thymum datum esse vel ad subigendum continendumque chylum a ductu thoracico di vertentem , Ut in subclavias venas subinde mittatur, vel ad secernendum lac ad modum mamillae, absorbentibus venis largiendum . Quod si ita esse credimus, videtur iam natura praeclare non natis consuluisse; nam natis quidem sic Consuluit, ut pulmones dederit, quibus subigatur sanguis crassior, cincitetur quo labore quoniam pulmones vacant in nondum natis, erat thymus in illorum vicem substituen dus. Id ergo muneris in naturae sapientiam convenit. Quid quod etiam convenit in thymum ipsum P Nam, tumescit thymus in foetu, quod omnes norunt fibris abundat, quas facile Carneas credas , per cellulas usquequaque dii fusis,
Qvasa sanguifera accipit quam plurima , quae in ipsum passim Xcurrunt a subclaviis, a mediastinis, a iugularibus, a mammariis, aliquando etiam a proYimis vel Ortae, vel venae cavae ramusculis. Huc illud accedit, quod primus Omnium Couperus animadvertisse dicitur, Oloratam Ceram per ducitum thoracicum iniectam in thymum irruere . His de caus sis latuit Putius, thymum quasi pus Onem esse nondum natis, quamdiu alvo continentur; neqUe dubitat putinonem succenturiatum denominare humorem ille Chylosum, aut lacteum ab ipso quasi a mamilla secerni, qui elaboratus inibi ductu thoracico excipitur, quemadmodum Charietonus do
Quare quod ait Bassus, thymum non nisi ad depu sandam lympham, mobilioremque reddendam datum esse ut haec ad ductum thoracicum properans attenue chylum subigat, quamvis dicatur a doctissimo, tamen non est concedendum eoque minus, quod humor, in thymi cryptulis contentus est ille quidem fugitis, sed minime ad se xi lymphaeque naturam accedit lac potius hylumve dixe risu ac cum ad ignem concrescat, non tamen in gelatina na
162쪽
13 COMMENTARII. transit, neque Coistum ovi albumen repraesentat, quod lym. phae proprium est. E contrario caseos quaedam materia ab ipso , velut a lacte, secedit, quae colores, Odore sapore nihil magis, quam naturam lactis, dulcedinem profitetur; quod experimentis quam plurimis est compertum. Voluisset Putius in thymi cellulis glandulas reperire, nequam videretur secretionem ponere , glandulis non possitis. Res ipsa diligentiam omnem , spem fefellit; quare quas oculis non viderat, Unxit coniectura. Si ergo rem Xpedit. Subactio chyli, aut lactis in thymo fit per fibras carneas, per tunicas obuiis circumpositas mobilitas fluxili tasque additur per humorem limpidum secretum a glandu Iosis utriculis, qui in cellulis aperiuntur. Cur enim non hos etiam adesse putemus, quamvis observationem fugerint, si sit commodum is physicae bene vertat An non eamdem naturae industriam , idemque artificium in vesiculis seminali hus admiramur P An non in cysti fellea An non etiam inlienatibus cellulis Θ Quibus vesiculares inesse glandulas ex eo etiam coniicitur, quod sphaeroide quaedam vesiculae in vitu lino liene alias uti manifestissimae apparuerunt. Cur ergo negentur in thymi cellulis Θ Iuvat enim analogiam sequi quamdam in rebus similitudinem: hinc leges physicorum
omnes Ortae sunt, quas non negaverim valde incertas ob id
ipsum esse , sed quis a physico aliud postulet ΘVenio ad observationem tertiam , qua Putius obscurissimum succenturiatorum renum usum aperire conatus est ut
nullus tam dissicilis sit locus, in quo diligentiam periclitari
Wingenium noluerit. Induxerat sibi in animum , succentu riatos renes nihil aliud esse, nisi diverticula quaedam, in quibus segregetur, Qquodammodo subigatur urinosum se
Tum, quo renes foetuum plus nimio fortast abundant, tum in venas emulgentes transferatur , ut ibi etiam sanguis adsuendum aptior fiat. Et sane humani foetus vesica , qua est magnitudine , tres tantum humoris Uncias capit, aut Ut ma-Σime quatuor, quamvis toto praegnationis tempore urinae I
brae tres minimum congregari in illam debeant. Quare cum in foetu allantoides, aut pseudo allantoides sit nulla, inquam derivari urina possit, Xistimat Putius hunc usum succenturiatis renibus commodissime tribui posse . Eumdemque
habent fortasse in belluinis foetibus, in quibus neque vesi
163쪽
COMMENTARII. IIIca, neque allantoides ad continendam urinam lassicere vi
denturi tanta est Ad hunc renum succenturiatorum ustam comprobandum observationes duas affert Putius, nam antoni, suam alteram. Fantonus in puella, quae renum calcul laboraverat, renes succenturiatos reperisse dicitur, Uasi sacculos me in branosos Putius vero suam observationem una cum medico Brussio est exsecutus cum meretriculae cadaver in Ciderent,
quani sorte hydrops pectoris absumserat. Erant in adole
scentula succenturiati renes tantae magnitudinis, Ut veros germanosque Tenes aequarent a cum ellent intus cavi, ita
v salsoque sero replebantur, atque ita cratib, ut urina videri posset, sanguinis serum non Ollet. Observatio quarta ad pericardi lympham pertinet, cuius origo in obscuritate versatur Putius lumen attulit quippe qui in vitulino pericardio racemosas glandulas vidisse se narrat, satis prominentes, quae .compressae guttulas intra pericardium emittebant, Mapertae humorem limpidum osten debant, .salsum , qualis in pericardio ipso continebatur
Erant autem non in externa peri cardi facie , sed inter tunicas, atque inter muscularium fibrarum areas insertae, grandes, ut grana milii, solidiusculae, albicantes, quod etiam supra dixi, racemosae, permultis sanguiferis vasis interspersae,&, quod caput est, nihil morbos referentes. Quinta observatio Glisioni capsulam illustrat, quam multi membranaceam esse putant; Iosephus negat. Fibris potius carneis compositam es e vult, quae fibrae eum servant ordinem, ac fibrillis tam multis modo intersecantur , modo iunguntur, ut in iecoris limine sequo loco Vena portae lacum quasi essicit solidis partibus firmitudinem, mobilitatem sanguini adiungere facile possint. Atque hanc capsulae structuram is cognoscet, qui coctam vel adverso sole inspiciet, vel diligenter incidet crispata enim per eliXationem Capsula, carnosae fibrae uniuntur arctius .facilius in conspectuna veniunt, parallelae aliae, aliae obliquae, pallidiusculae, transversisque albidioribus fibr1llis simul connexae quamvis glissoniana haec vagina benam portae contineat, WVasa
reliqua, non tamen usque ad Ytrema perducitur. Etenim
progre ita longius per iecur attenuatur magis magisque , ac prius evanescit, quam portae ramuli finiantur, quos ram Ios
164쪽
a 3 COMMENTARII los qui putant ubique vagina includi, illos opinio fallit.
Observatio sexta ad quemdam lienis usum declarandum pertinet . Lienem cani evulsit Putius, ut videret, si quid novi accideret, unde lienis opus cognosceretur . Vivo nihil accidit; nam neque minctio frequentior fuit, neque edacitas maior, neque 1tisci deiectiones ut in integris . Idoneus veneri femellas complures fecit gravidas . ra facile commovebatur cursu praestabat. Cum nihil inveniret Putius, quod in vivo admiraretur necavit, .secuit. Similiterque incidit alium aetate, corpore , atque omni habitu parem ut quid in illo notandum a Xime esset, duorum comparatio admoneret. Is qui splene caruerat, iecur habebat multo malum etiam impensius rubrum, magisque friabiles, quodque digitis vel leviter prementibus cederet Vena portae patebat latius. Bilis autem, copiosior, magis viridis, amarior Liquores vari de industria cum bile permisti nihil docuerunt; fuit enim in utriusque canis bile affusionum exitus plane idem . His rebus videtur sibi Putius coniicere posse, lienem moram quamdam afferre sanguini, Wper liquorem in ipso e X cretum bilem subdulcem facere atque ob haec datum esse. Si lieni munera imponit duo,
neque inutilem elle sinit. Septima observatio humores oculi illustrat. Scripserat Thomas Bartholinus in animantibus cunctis volatilibus OCV-ΙOrlim humores , aqueum , crystallinum, vitreum , si casu quopiam ademti fuerint, e facili reparari. Id in illis, in quibus Putius periculum fecit, non successit. Nam cum anati, columbis duobus, passeri, gallinae, binis gallis, gallo
indico, secta cornea tunica humores edUXisset, septendecim post diebus aves reliquae, si columbos gallum indi
cum exceperis, Visum quidem recuperarunt, ut restituti liu mores viderentur; Verum sectis, compertum est cryli allinum abesse. Non ergo humores Omnes reparati fuerant . Quo
etiam credi potest visum his avibus redditum fuiste hebetiorem. Quid quod columbis, gallo indico ne visus quidem est redditus. Quis ergo credat humores in his suille resti
tutos pEXperimentum Putio Occasionem priaebuit alia quaedam animadvertendi, quae silenti transire nolunius . Nam pri mum cum crystallinos uniores e volatilibus an 1 mantibus
165쪽
COMMENTARII. 33 studiose educeret, saepe accidit, ut crystalloidem tunicam secare voluerit. Hac secta, pauxillum aquae X siluit quod idem, in homine is in maioribus piscibus, Win vitulis,
in bobus Morgagnum quoque animadvertisse accepimus. Deinde cum, in illis, quas diXimus, in aliis avibus humorem crystallinum attentius consideraret, sibi utique persuasit humorem hunc .facile in globulos secari posse, quod nemo fortasse negaverit, Uod multi vi credunt, non varia , sed eadem esse per totum densitate . Itaque, rem non satis creditam confirmare sibi Visus est summi ana tomici observationem a terrenis, aquatilibus animalibus transtulit ad volatilia. Observatio octava opinionem e medio tollit, prope communem, Win vulgus probatissimam; linii etiam auctorita te ab aliquibus confirmatam . Dictitant multi, cerebrum es se homini maius, aut ponderosus, si toti quidem corpori conferatur, quam ceteris animantibus. Id quod illos fortasse aliquorum comparati monuit, ratione suadente nonnulla Nam cum videant, animam ut cerebro, tamquam ministro, fere ad Omnia, plura autem agat anima in homines, quam in bestiis, nam, plura comparat, meminit, sibi fin git ut illa mittam altiora, quae nullo Orporis sensu ex cellentissima, deo similis, mens agito tantum ad molem cerebri addendum putant, quantum additur ad ministerium. Sed ubi res ad Xperimentum vocari potest, non est in levi coniectura periculum faciendUm . Putius itaque cum inge ni argumentationibus abundaret, maluit rem ipsam ex periri. Cum ergo adolescentis cuiusdam hominis corpus e pendisset, invenissetque librarum 1 sq. , eiusdemque cere brum X tractum, nudatumque tunicis, imposuisset in lancem inven1ssetque libr. g. 8 , idem fecit in animantibus variis In canario passere corpus fuit drachm. Cerebrum gr. 13 In fele corpus libr. 8a cerebrum drachm. 5 gr. a. In cane
ςorpus lib. a Unc. cerebrum draChm 5 gr. 29. In eryothaco corpus scrup. 1 gr. 6 CeIebrum gr. II . In passere corpus drachm. 6 scrup aci cerebrum gr. I. In gallo corpus lib. et hinc et Gerebrum UnC. Uorum animantium etsi pleraque cerebrum habent Ortione minus, quam homo:
qui id tamen universe assirmant de omnibus, videant in passere ne fallantur . quidem scio, neque in omnibus o T. ILP.L V mini.
166쪽
134 COMMENTARII. minibus eamdem esse cerebri ad corpus proportionem , in eodem homine fortasse variare propterea quod alia sit in adolescentulo, alia cum aetas constiterit idemque in animalibus aliis attendi oportet. Sed est ob id ipsum iura
mali minus tuta , cum sint attendenda tam multa
Hactenus Iosephi uti observationes quasdam persecuti sumus ex eius libello depromtas. Alias mitto quam plurimas;
nam neque omnes ad academiam retulit, is os ea tantum, quae academiae sunt, consectam Ur. Commodum haec scripseram, cum Varias academiae char
tas pervolvens in observationem quamdam incidi, quae remanatomicam illustrare videtur, neque propter brevitatem proprium caput sibi vindicat. Hanc utianis observationibus1tatim subiiciam . Iosephus eratius praestans medicus , accum suo , tum doctissimae aurae Bassiae, quam in matrimonium UXit, nomine clarus, anno millesimo septingentesimo trigesimo quarto ad academiam haec retulit. Feles quaedam duos pepererat filios . Paudo post interiit. InterIm a tella , cui fuerat cum fele mortua consuetudo, ad illos identidem accedebat. Hi fame adacti mammas eius comprehendere coeperunt, sugere, ipsa non repugnante ac licet primum lactis nihil exiret post tamen sugentes magi magisque lac tandem eduxerunt Lactatu illo in multos menses sunt aliti. Non ignorabat Veratius huiusmodi e Xempla in historiis esse plurima, ut belluae nonnuliae genus aliud lactaverint; sed illud magis mirabatur catellam aliquot vixdum mense natam, quae marem nondum experta esset, lac tamen paratum habuisse. Quod ipsum etsi novum non est , ab iis tamen minus attenditur, qui, quod virgines lactis X- pertes esse solent, huius caussam in partu quaerunt vel in coitu quorum opinio est novis adhuc Observationibus convel Ienda, ut errare aliquando desinant. Hactenus de rebus anatomicis dicendum fuit: nam quae Ioannes Baptista Morgagnus Uperioribus annis tanta cum laude emisit, in hunc utique locum convenirent, nisi emisisset; etenim Valsalvae scripta ornant, Wipsa propriis sunt observationibus, atque animadversionibus Ornatistima Wad bononiensem academiam maXime pertinent; Ux UΟ-niam ille, ipsius academiae rogat , primum scribenda susce-
Pit, post scripta atque edita ad academiam milit, satis
167쪽
COMMENTARII. ostendit se velle ut academiae essent, etiamsi alibi edere natur. Nos autem nihil horum in hunc librum transferemus; nam Morgagni libros vel iam omnes legerunt, vel, si qui sunt, qui hos non legerint, ne nostros quidem legent. Haec tantum digi , ut intelligant posteri, illa etiam , quae Morgagnus scripserit, fuisse nostra, idque ipsum, voluisse, declarasse . Est enim gloriosum, hunes, quem duae praeclarissimae scientiarum academiae, parisiensis, Wpetropolitana sibi adsciverint, voluisse adhuc esse nostrum, dici.
169쪽
NAturalem historiam, hymi eam is anatomicam
facultatem adhuc illustravimus, quas medicina sequitur sponte sua; de qua scribere ingrediens nul lum mihi certum constituam ordinem, sed prout quidque proponetur, referam; nam similiter feci in aliis. Ac primum Observationes tres etri audi Molin ellii Xponam , quas ille eleganter, ut solet, in academia X plicans, Te disiunctas, oratione coniungit Unumque sermonem tribus composuit nos similiter e tribus Unum caput Com
Observatio prima Mulier, cum dissicillimo, ac diuturno cibi potusque vomitu laboravisset, interiit. Ad hanc incidendam arcessitus Molinellius haec comperit. Macies erat summa quod in his casibus novum non est; avebat cutis, tamquam in ictericis omenti vi aliquid supererat, pinguedinis nihil . Oesophagus iusto longior quem Ventriculus se-uebatur magnitudine tanta, ut ad regionem usque pubis escenderet, hypogastrium occuparet fere totum ' quare Worificium stomachi inferius depressius erat , quam Ole 'quod, ventriculi prolapsus, .longitudo tanta faciebant, multoque his magis tumor ingens, qui ad initium duodeni excreverat ex illis glandulis, quae ibi frequentiores esse so lent; quaeque in muliere praeter modum auctae, duritiem Ubique fere cirrhosam, aliquibus in locis etiam osseam , ob tinebant. Erant autem glutinatae adeo, compactaeque, Ut Omnem aditum a stomacho in intestina intercluderent. Fel lis vescula maiorem in modum distenta erat, ac bilis plenissima, magnopere faventis superficies quoque intestino Tum ieiuni atque ite , flavis quasi punctis distincta per totum nullo ordine. Vasa praeterea haud pauca apparebans Colore avo, quae ex intestinis erumpentia ad mesenterii