Helvetia antiqua et nova, seu Opus Describens Helvetiam ...

151쪽

116 HgLVETIA AM Tiou A ET Novg. Berosus lib. . ant. Ditem in Galliam coloanias duxisse memoriae commendavit. Deus autem ille, quem Latini Ditem nominabant, a

Graecis Plutus dictus fuit, hunc a Gallis praecaeteris Dijs cultum, & Hellain illorum lingua

nominatum, nonia ulli credunt. Sed super hac re audiendus Freycap. 4. adm. Gall. Gabli omnes, wιd Caesarem, Dis pater noster est, sunt. Romani Gallicarum ignari pocum, earum praesertim

qua religionis v steria concernerent, Celtica vocabula, latina inclinatione flexerunt i ct cum Gallis esset Dieu, ipse in suum Ditem verterunt. Quis enim ita mente vacuos cressat Gallorum primos, ut se a Damone ortos profiteri publicitus voluerins y Scio equidem Helpetios gentem Gallicam aliquibus videri dictam quasi co gnatos Ditis, Hel enim ipsis infernus

est, Later, cognatus, sed meliori intelligitur gni

catu. Hel , id est lucidum, ut cognatos litiis potiὲς quam inferni interpreteris. Dubitat hic, nec sine ratione, Doctis L Hottingeri utrum voX Vciter, Helvetijs iam tum, cum Helvetiorum anti missimi scriptores meminerunt, hoc sensu fuerit usitata. Adfert adhuc aliam sententiarn D. Hottinger. his verbis. Nou dest ni qui Heia tios, seu ut Glareantuscribit Helpeteros dictos putant, quasi, Hesdratter, Heroum patres, νους ρωες ανδ εc. Et quanquam non negemm , fuisse

aliquos in Helvetia Gn φυHς μ γλυς viros, id quod varia eruditorum monumenta probant; certintramen est, depura judicium Casl. Ens, non loη

aberrare

152쪽

Dη Ηntv. ANTIO.&ORIGINE. III berrare a vero. A rebus itaq; ge tis 2 magnis conatibus, quam statura corporis ita Helpetios denominatos verisimilius es. Si interus autem vir eruditi iasimus & diligentissimus antiquitatum indagator, in tam antiquis, S discrepantibus Authorum sententijs, nihil pro certo affirmari posse credidit. Quod si quis conjecturis gaudeat, forsan ab Helvo colore, qui est inter rusum & album, teste in Solin. Salmam, Helvetii dicti fuerint; cujus denominationis ratio, peterer ur eX eo,quod Helvet ij maximam partem rus 35 albi fuerint: superiores sententiae, fabulosae vel incςrtae, haec ridicula videri pos.

sunt.

Alia adhuc est quaestio, non admodum facilis. utrum Helvetij ex Germania in Helvetiam prius venerint, aut ex Helyetia in Germaniam transierint 8 Huic quaestioni ansam praebuit I acitus qui lib. de mor. Gςrm. ait. Inter Hercyniam olitani Rhenum ct Moenum amnes Helvetij, ulteriora Boj, Gallica utraq; gens tenuere. Idem fere Strabo referente Volaterrano lib. . Rhaetij ct Helyetj. Vindelia, ct discreta Bojorimi regio ad Istri fonterprope fluam Hercy'iam sunt usique ad Pannonias, hquibus Heli et ij ct Vindelici, in montibus campos θ bitant, Rhaeti, vero ct Norici inque ad Alpium siet mma tenent, ct Italiam versus inclinant. Loquitur quoque Ptolomaeus de Helvetiorum Eremo, de

qua diversiae sunt sententiae. Quidam hanc ponunt in Clatgovia circa fines Scaphusia-H 3 norum.

153쪽

112 Ha LVRri A ANTIQuΑ ΕΤ Nou A norum. MDist. lib.3. circa matrethulum, ubi non longe, capit initium Hercynia sylva. Alij in Alsiatia prope urbem olim nominatam Hes-vet, nunc Stest adium , unde Carion , Helνetj forte nomine ij e)n , qui nunc Alsati, Helyetiorum Ercinus Marti tuas ira in Marchionatu Badensi: sed

hoc a Doctiss. Cluverio lib. 3. C. 2. ant. Germ.

resutatur. Volunt quin etiam alij, Helvetios circa Danubij fontes coluisse regionem , Vocatamq; fuisse Hel vetiorum desertum. Ex sua pra dictis, maxime vero ex Taciti Verbis colligit Apentinus, Helvetios in Germania pri-nruria habitasse, deinde Rhenum transgressos

in Galliam Belgicam colonias duxisse , δίIIelretium ac Aventicum urbes condidisse. Aliter tamen censent alij, ac dicunt Helvetios in Germaniam ex Helvetia migraste, quod intel ligendum non quod omnes, relicta sua patria , eo se contulerint, sed quod ut ait Simier. M. S C. colonias in Germaniam duxerint, aliquamq; ejus partem suo impurio subjecerint:

refert enim Caesar, Helvetios reliquos Gallos virtute praecedere, qκod fere quotidianis praeliis cum Germanis contendavi, cum aut uis pnibus eos prohibent,

aut ipsi in eorummibus bellum gerunt. Quo autem tempore coloniae in Germ'niam deductae, aut Germani sub jugum missicincertum. Coni j cit Sin serus, Helvetios forsan , cima Cimbrorum socis essent, non tantum Italiam invasisse, vertim etiam in Germaniam exercitum dedu-

154쪽

DE HALV. ANT Isti ET ORIGINE. IIyxisse, & vicina sibi subjecisse loca. Sed quamplurimi arbitrantur Helvetiorum illorum genus, jam pridem extinctum, cum hodie Germani potius quam Galli sit ni ut cap. I. ostensum ) qui antiquam Helvetiam incolunt:

apud Latinos tamen Scriptores antiquum ilia lud nomen etiam retinent. Ego, salvo aiiorum judicio, crediderim,non omneS antiquos illos Helvetios , aut saltem illorum genus prorsus per ijsse, non enim omnes qui montes habitarent, bellis omnino deletos crediis bile est. Videatur Siniter. Descr. Vall. libr. Posteriores Helpeti, varie a latinis Scriptoribus nominantur; Aventin. An n. Boj. lib. . Suitoines, Volater. & Rolvingus Carthusianus Sulceios, Joh. Vitoduranus Suicensis, G pnebrard. Suit enses vel Sudsos, Osuualdus Molitor

Suitos, Vocant. Germanice vel

Somi heri vel Ei)b loibeii; Italice, gli S ut era, Vol Suit -; Hispanice los Suis riu, Anglice MBelgice De Syristers: Gallice , les Si ises. Dahorum quoq; origine variant sententiae. Narrast Historicorum nonnulli. Vitas gentem Aquilonarem prope Tigurinos suas fixisse se des; illorum vero regionem LIri dictam esse. Alij volunt Vitas fuisse Saxones quos Carolus Magnus, ob iteratas rebelliones ex Saxon ia ejecerit & in Hel vetia Alpina coqcluserit: quemadmodum maximum incolarum Iaigris septentrionalis R. Albis numerum iri

155쪽

iro HsLvETIA ANTIQuA ET NOMA, Flandriam & Brabantiam ablegavit. Vit' autem illi postmoduni Suitae vocati sunt, ut volunt stuperioris sententiae Authores. De istis Saxon ibus Carolo Magno rebellibus, Scii fide Christiana deficientibus, non idem naris

rant omnes. Sic Nauclerus. Verius videntur sentire qui scribunt Carolum Magnum, A. D. D6. d pictis Saxonibus ferociores ex eis ad Ioooo virorum

cum uxoribuου is liberis deportasse , ct per diversu

Galliae ac Germania provinci ad relegasse. Causia θη-

jus fuit, quod Gens , sta sepe d fidem Christianam

conversa, toties apostatavit, o in vicinos cru eliter seriit, unde maximam ipsorum partem in Hungavriam septem castrorum, ubi modo degunt, destinaverit: aliquos vero ad Comitatum Vallem Sed en sis dioeceo collocJvit 3 aliquos ultra montem Jovis in Loriobardia, prope Augustam Taurinorum Domino nunc Ducis Mediolani, habentes adhuc linguam Teuthnicam, ut oe septem castrenses in Huur ria: suos transtulit ad vallem urania, ct arctam, ubi villa es ejusdem nominis, Zint Constantiensis Dioecesis, montibus altisonis is luci bus insinita, ut ibidem sederent pro custodibus, ct dum ipse Carolus in Italiati iturus eset, liberum haberet ingressum, fertur obiugasse. Qui ubi consederant Saxonica lingua ferum turdixisse: me mollenitur omittitii id est, hic volumus in sudore terminos constituere, a quo verbo, Somittent niger dicti fiunt. Paulo aliter hiis storia in narrat Felix Faber Hi t. Sueν. introducit

156쪽

Da flatu. ANTIsti & ORIGINE. I δ ab ipsis juramentum fidelitatis & constantiar,

loquentem de illo juramento, quod tria impliςaret & includeret. Pro primo articulo jturamenti ajebat Carolus ) do vobis,ut nuncupem: II, confoederati, scit. Imperio, ut in ipso vestro nominestonsionis νestra memorss sitis, ideo etiam tu Thetito nico nominantur , Ei digno scit i pro secundo aniculo aliud impertior vobis nomen e quia euim promi sistu in labore defludationem, hic nomen restrum erit, ct dicemini, Sirpister I id est. Su antes, O c. Ista vero sapiunt fabulam, &etymologiae illae ridiculae D. Hotting. met. leg. Ηist. Helv. pag. ao6. De his & si1 milibus varia habent, praeter supra

memoratoS, Munierin, Cellarius, Rhenanus, Aiaciatus, Merula, Mercator, O .

Alij a Suecis , Sulceros originem trahero crediderunt, inter quos sunt T budus, Dum psus, Genebrardus, O c. Refert Moster. lib. 3.tempore Sigisberti cujusdam Sueciae Regis, Suecorum multitudinem, aut ob Oceani inundationes, aut ob terrae sterilitatem, quae tanto populorum numero nutriendo, impar esset, novas sedes quaerere coactam fuisse. Hi populi transgressio Rheno, Gallos ipsis obviani factos profligarunt; obstupuere reliqui Galli, qui ad novos hospites legatos mittunt, a quibus nihil aliud petunt Sueci, quam ut ipsis vivendi daretur facultas, & regiones quas incolerent eXcolerentque, concederentur: qua

157쪽

rat HELVETIA ANTIQnA ET NOVA . partem, montibus ac lactibus plenam permi-jerunt; unde postea illa loca fertiliora, habitationique com odiora facta sint. Sed nobis quoque audiendus est Obvvald Molitor. Ducunt Surei originem a Suedis, qui in extrema septentrionem versus Europa sunt salio nomine Gothi appellantur ) cui rei testimonium non modo nostrae hiasoria asserunt, sed is ij, qui vel hodie Suedium inha bitant. Ex quibus sepe quaesitum a Mercatoribue vo- Dis quidquam ne haberent in annalibus, quod argueret expulsos sine ex sua patria in nostras, uti aphinos creditur, sedes devenisse. De conformitate regionum, morum, naturae, aliarumqrerum, ut flet,

nihil minὴs in itisitam. A severarunt omnia, illa adjcientes, miris se gloriari modis, tam laudatum, apud Omnes gentes populum orizinem sibi ferre acceptam

In hae fuit sententia Garis sollius lib. Io Adolph. qui de foedere, quod cum Helvetiis, Rex Sueciae Gustaphus Adolphus, inire cupiebat, Incuturus , sic de Helvetiorum a Sue

cis origine canit. Armo gens orta satu, generosiq; Dectis AEquans arma patrum gemino Stiecosiq; Goth qa Sanguinis attingit titulo. Nam vulnerepostquam Dejemu Thia vitalibus Mist auris,

Eoiusque solo regnavit in Ausene Narses, Italiam liquisse Getas, monte'; propinquos Insedisse ferunt: Nec pristinus obstitit armis Incola, sed facilis latio jam i rere remqtos Excepist

158쪽

DE HgLv. ANTI Q. ET ORIGINE. I 23 Excepit, re Pique favens in parte locarit, Complexim populare genus. Constantia fama Nempe refert, patrio digressos Sueonas orbeatusticiis Gotherice tuis, faustoq; gradivo

Hst sedem flatuqse locis, peris oppida leges sancipisse sitas, ct lo os regua per annos Firmavisse manu, sic utraque sinibus istis

Crepit, ct aeterno se foedere nexuit Arctos, helvetiosique dedit mundo, nec degener ortum Dedecorat populus, sed nomine dignus arorum est

Hac occasione annotat D. Hottinger. meth.

leg. hist. Helv. pag. ZOl. Cenu est magnam utriusiq; non modo gentis, sed θ quorundam Dialecti idiotismorum esse γ Liασγν. Obsieri avit Clar. D. Dici ue Odbebud, Gothus, digni inius in Absaliensi regia Professor, meus per aliquot mensio ho es gratissimus, multas apud nos loquendi voces o formulas per uni vers=M Germaniam ignotas, Suecis tamen familiares. Quid ' quod Suetiam cum Suitia sessu generali

pro universa Helvetia sirempta exteri authores cou- fundant. Vide Anal. P. I. pag.I67. Quamvis autem haec virorum doctorum opinio non videatur contemnenda, illorum

etiam reij cienda non est, qui Suitenses, aut Helvetios ita hodie dictos volunt a pago Suitens. Inter quos sunt Obvvald. Molitor, in

Paneg. Glareani. Suicia sequitur, unde omnes confoederati, commune v id vulgos hodie tenent nomen Suisenses, vel Suiceri. Sic Conringius de

159쪽

foederatis nomeu dedit, urbs Romana omnibus scisti hodie foederati omnes Helvetij, Ab uno pago Suit ceri, O . Felix Faber. Monach. Ulm. l ib. I, Omnes Communitates junctae Suit eris, tum eis nomen comis ni unicant, O Suit geri a villa mitῆ nominantur, oci

Istius denominationis rationes afferri possunt. I. Quoniam initium confoederationis factum est in oppido Suirensi; Suirensium sive Suissorum nomen omnibus confuderatis est tributum, Ut ait Genebrard. lib. 2. II. Quot primi omnium ex Pagis tribus, Austriorum irruptioni ex possiti fuerint & inter tres pagos maxima fuerit eorum potentia, ut loquitur Siniter. lib. I. Rei p. Helv. III. Quod in Sotiensium regione pro libertate pugnatum sit rexq io factum eli ut paulatim reliqui tyranni. dis jugum excusserint. Indepostea, ait Guillim. lib. 2. rer. Helv cap. 1s. Suitiorum apud quos primo pugnatum fuit, nomine, O fama apud natio es Helveti, omnes in celebritatem abierunt, Suit d. rii dens umνersa adpellati

De VPrijs Nominibus miseriorum

apud Veteres.

ΙΝter difficultates quae in Authorum lectio.

ne occurrunt, & lectores quandoque vexant, non insimas tenet ea, quae circa oria populo.

160쪽

Da VARI 1s HarvET. NOMINI a. Izypulorum nomina, versatur. Helvetios varijs insignitos nominibus diligens historiarum scrutator reperiet. Saepissime generaliter sub Cel tarum aut Gallorum nomine comprehenduntur, quo maxima Europaeorum pars designabatur, ut alibi vidimus. Julius Caesar apud Dionem lib. 38. in oratione ad milites, Helpetios Gallicana nationem os ιους facit atque Marcomannis Germanis,

id est, similes & ejusdem gentis populo S.

Marcomanni autem quales fuerint, variant sententiae. Villichitis in Tacit. Eosdem fuisse quos nunc Mora vos nominamus, credit.,1- Τ. lib. 3. dicit Marcomannos habitasse Bo- hemiam, post superato Danubio in Croatia substitisse; sed utrum hoc cum Taciti verbisco veniat, aequo lectori judicitum relinquo; sic

vero ruritus lib. de mor. Germ. Praecipua Marcomannorum gloria, piros a b ipsa etiam sedes pulsis olini Bot', virtuse parta, O c. Martianus con-

ij cit forte, eos fuisse qui finitimam Helvetijs

vallem incolebant, cui nomen est Marcomana, Sequanis & monti Jurae proximam, cum

his Marcus Antoninus Philosophus periculosium diuturnumq; bellum gessit. Quidquid sit, si Dioni aliqua sit adhibenda fides,eX eo colligere possemus, vel Helvetiorum colonias in Germania Marcomannis suisse vicinas, vel illorum regionem, ab Helvetijs non multum remotam. Lipius vo P Semigem

manos,