장음표시 사용
221쪽
in eum iacientibus, fugiebat. Existimabant enim odium inhaerere, quicunque amici corpus vulnere illato violarit. Curatores veris: porporis, hos Salitores appellant, honore, existimationeque digni habebantur. Vtebantur enim Sacerdotibus, templaque pariter ingrediebantur.' Hisi penes cadauer allantibus, Vnus per scissuram corporis interiora praeter rei nes & cor educebat ; quae singula alter vino Phoeniceo e rebus odoriseris lauabat, deinde corpus totum primum e cedro, tum alijs pretiosis uni guentis ungebant dies amplius triginta ; Myrrha deinde ac cinnamomo, coeteris'; rebus liniebant, quae non solum id seruare diuturne, sed odoriferum reddere valerent. Curatum cadauer cognatis tradebant defuncti,
ita singulis eius partibus etiam superciliorum palbebrarumque pilis integre seruatis, ut omnis corporis species, dormientis more integra perduraret . Antequam sepeliretur Corpus, praedicebatur a cognatis tum iudicibus, tum defuncti amicis sepulturae dies, asserentes illum mortuum P 'udem transiturum,as antibus iudicibus amplius quadraginta numero , se dentibusque in praeparato ultra stagnum Hemicyclio, tradebatur nauis ad id composita ab his, quibus ea cura iniuncta erat, tum antequam cor i Pus in arcam eonderetur, permittebatur,lege volent accusare mortuum. Si quis probabatur male vixisse ; iudices sententiam serebant , qua Cor pus eius sepulchro priuandum iudicabatur. Qui deprehenderetur iniuste crimen obiecisse, magna multabatur poena. Cum deesset accusator, . aut per calumniam accusatum constabat, cognati finito luctu ad laudes mortui vertebantur, nil de genere eius, sicut Graeci consueuerunt, nar- rantes. Existimabant enim AEgyptii, omnes se pariter nobiles esse a sed ordientes a pueritia, in qua vitae institutionem, eruditionemque recensebant, ad viri aetatem descendebant, eius erga Deum religionem ustitiam,
Continentiam, virtutes Maeceteras Commemorantes, inuocatis Vero in-
: feris Dijs precabantur,: uti eum inter pios locarent, ad quae Verba: Omnis . multitudo correspondebat, gloriam mortui extollens, tanquam apud inferos cum beatis semper futuri. Sepeliebant postea quique suos , hi inb. propriis sepulethris; hi quibus: ea deerant,domi apud firmiorem parietem
arca corporis erecta .. a Qui vero crimine aliquo, aut foenore sepultura
prohiberentur, domi absilae arca ponebantur ; quos posteri ditiores f tii, ac debita crimina soluentes honorifice sepeliebant: f Mosest graud eos, defunctorum parentum corpora dare in pignus creditori. 1 Summa illos,' qui non redimerent, sequebatur infamia, & sepultura carebant. Mirabitur quis merito eos, qui haec instituerunti non se iam,quae ad viuentium
mores spes starent, prosecutos, sed etiam quae ad mortuorum sepulchra , cultumque pertinerent ; adeo hoc pacto ad bonos mores, quantum fieri
posset, componi vitam hominum existitiabant. Graeci sane, qui si stigia . . bulis, ac Poetarum dictis fidem excedentibus de piorum meritis; malo- ptan tradiderunt, nequaquain potuerunt suis scriptis traducere . homines ad virtutem . Quin contra potius derisi, cόὴ temptique sunt ab
improbi. . Apyd AEgyptios vero non fabulis, sed usu, impijs poena, iustis au impertivb tur. Singulta diebus viros', eorum,quae vitae utilia existe-
222쪽
WNTAG. II. DE POLITICA AEGY . CAP. III
bant,admonebant; cuique pro hi , quae egerat,debiti. praemii memoriam impendentes,qua ex causa ad meliorem singuli vertebantur vivendi normam. Las enim optimas esse leges putabant, quibus non diuites,sed honesti, prudeiaresque homines fiant. Atque haec sunt, quae de AEgyptiorum moribus, vita, institutis summatim dicenda existimavi, quae quidem nota tot citationes astringeremur, ex Herodoto, Diodoro , Pausania, Porphyrio, Eusebio, ophonte, Strabone, Plutarcho , Iamblicho, Lucia-nQ, alij que Verboleum , ne quicquam apparatui deesse videretur, de
Totam potitieae philosiopbiae doctrinam,per Osiridis,Isidis, Hori, phonis, siue hsoriam, efabulam alogorice fusi
signisscatam. C. Vomodo Regna & Imperia in sua subsistant stelicitate, quomodo. ab ea excidant, pulchre nobis ob oculos ponunt AEgyptii pervitam Osiridis, Typhonis, Isidis, & Hori: Fuerunt quidem Osiris& Typhon ex eodem patre sapietatissimo progeniti, tametsi utriusquo maxima ingenii, morumque disparitas extiterit, quod & in hisce asyptijs fratribus statim ab ortu aliquot indicijs significatum , & in adustis
PQumodum ellidentissime comprobatum est , uti ex sequentibus fere ex Synesio depromptis patebit. Ex his enim qui iunior erat diuina quadam sorte editus atque educat iis piam tum a puero audiendi auidus, fabularumque studiosus erat, fabula enim puerorum studium atque disciplina , Osiridis est , ac iam grandibr factus, eliis semper eruditionis desiderio flagrabat, quae tempora, aetatemque superaret, patrique non modo aures praebuerat; sed &quod quisque soleret, aut exquisitum haberet, id vero avide deglutiebat, & canino quidems imum more, raptim omnia, ac simul nota Cupiebat: quod in his sane ingeniis usu venit, quae eximium de so aliquid magnumque repromittunt . Gestiunt enim,atque ante tempus impatienter exsiliunt, quasi optatum iam tum animo sibi finem polliceantur. DeincePs vero longe ante pubertatem probo & bene morato sene sedatiorem se praestitit, ut omnia non solum modeste audiret , sed & si quid dicere, aut de ijs, quae audierat, aut quae quoquo modo occurrerent, sciscitari vellet, cunctantem ac rubore perfusum cognosceret, quin & de Via , obsequium ac sede AEgyptijs senibus facile cedebat; cum tamen eo esset parente natus, qui summum apud suos imperium administraret. Ad haec accedebat aequalium reuerentia, naturaque insita in eo erga homines cura, adeo jut vel in ea aetate vix inter . Fgyptios ullus reperiri posset, cui non ab adolescente aliquid boni a patre esset impetratum . Alter v eid qui aetate nia
tor Typhon appellabatur,ineptus, ut uno Verbo dieam, ad omnia, planeque rudis . Nam a Rege quidem Osiridi filio adsciti erant non modo, sed peregrinae cuiusuis sapientiae Magistri: sed id ipsum Typhon
223쪽
mente penitus auersabatur, ludibrioque habebat, quὁd ea re inertes aeseruiles animos fieri existimaret: fratrem vero cum animaduerteret honeste moderateque praetceptori operam dantem, ingenuaque animi verecundia praeditum, meti, hoc esse, ac formidinis arbitrabatur; propterei quod nemo illum Vnquam aut pugnos impingentem , aut iactatis calcibus cuiquam insilientem , aut indecoro cursu agitatum viderat, praesertim. cum agili ac repurgatio esset corporis habitu, quod erat eius animae tanquam leue quoddam onus circunfusum . Sed neque Osiris unquam auidis faucibus tractimque haurire, nec in cachinnos erumpere, nec immodi- cd risu toto corpore quati, aut succutari selebat, quae M in dies a Typhone agebantur, & e sola facinora liberorum hominum arbitrabatur, quod
quisque vellet aut quod cuiquam pro re nata Occurreret,perpetrare. Proinde nee generis similis &indoles, nec ullius omnino hominum , & ut semel dicam, neque ipsa sui, sed varium erat, ac multiplex malum . Nunc quidem segnis gique hebes, & telluris inutile pondus esse videbatur, tantundem a semno euigilans, quantum aluo explendae, insarciendoque,tterum somni commeatui satis esseti nunc vero vel mediocria ex iis, quae naturae necessaria erant, negligebat , ut & ineoncinne saltaret; & aequalibus iuxta ac aetate prouectioribus negotium facesseret. Corporis qumque robur, tanquam bonorum omnium persectissimum in admiration habebat, eisque perperam utebatur , aut ad effrin endas sores, aut ad glebis impetendos obuios quosque, acsi cui vulnus inflictum, aut damni aliquid ab eo esset illatum, de eo, quasi de testimoni' quodam virtutis exultabat: quin etiam intempestiua libidine , ac pra ter aetatem turg har, miraque erat in inuadendis mulieribus violentia. Itaque & inuidia in statrem, & in AEgyptios odio exardescebat, quod populus quidem Osiridem suspiceret, eumque in omni cantu ac sermone celebraret, nec domi tanuum, sed & in publicis etiam sacris bona ei omnia supplex a Dijs post daret, ipse vero & eius nodi esset, & ab omnibus esse videretur ; quς cum videretTyphon,contubernalium quoddam sodalitium instituere coepit hominum furiosorum, nec alio quidem consilio nec enim is erat,qui quenquam ex animo diligeretὰ sed ut suae factionis fatellites &ab Osiride alienos sibi compararet; eratque cuiuis facile Typhonem sibi dem Teri, & ab eo nihil non impetrare, quae pueris ex usu sunt, si quid tant imin Osiride contumeliose insusurrasset. Ea igitur in pueris naturae diue sitas vitae quoque dissidium pollicebatur . Sed ut primum viarum diuo xium, sensim diductum, protracto ulterius discrimine,in longissimum tandem interuallum desinit, ita in pueris accidit, quos vel minima studiorum disparitas progredientes illos, plurimum a se inuicem ditaciat. At illi non pedetentim, sed subitis contraria in studia deflexerunt, com utrique
Perfectam essent virtutem, ac vitium quadam sorte consecuti. Vna ergo cum aetatis incremento animorum contrarietas inualestebat, quam eui
dςnti ribus indicijs opere ipso, factisque comprobarunt. Cceterum ORriS Vi pubertatem egressus, cum his, qui Duces creati erant, imperi' mi
li x xi. ςφllςggin agebati nondum quidam lege arma tantillis permittem
224쪽
WN G. II. DE POLITICA AEGYPT. 11
te, sed is consilio iudicioque imperabat, cum mentis instar esset, I exercitus praefectis, quasi manibus Vteretur ; tam deinde natura eius plantae in modum augescente, maturiores in dies fructus edebat. Praetorianis ve ro militibus praepositus, Regique ab aure factus, & Praesecturam urbis ac Senatus principatum adeptus, augustiorem longe, quam acceperat, magistratum reddebat: alter aerario praefectus visum enim parenti erat utriusque in minori occasione periculum facere )sibi ipsi pariter , atquO illi, a quo electas fuerat,dedecus labemque aspergebat, publicae pecuniae 1nterueris sordiumque, atque in aerario administrando stoliditatis conuictus 8, deinde in alium magistratum translatus, si forte ei capessendo idoneus esse posset, multo sese turpius gerebat , & ea scelicissimi regni pars, cui gubernandae Typhon praefuerat; totum hunc annum pro nefasto atq; inauspicato habebat , simul vero ad alios sese contulerat, una in eos
calamitas omnis ac pernicies traducebatur . 'Is fuit in regendis hominibus Typhonis animus. Privatim quidem inconcinne ac lasciue saltabat, unaque cum e6ex AEgyptiis aut peregrinis petulantissimus quisque , qui eos secum cogebat, qui quiduis dicere, aut audire,patique aut perpetra re pensi nihil haberent ; ita ut eorum coenaculum omnis impudicitiae officina esset . Vigilans porro & stertebat ipse, & stertentes alios libentissime audiebat, admirabilem quandam eam esse Musicam existimans: Iaudes quoque, praemiaque ei delata, qui petulantem hunc ibnum longitis
produceret, ac longius, contortiusque efferret Ex his autem unus aut alter, idemque omnium strenuissimus, frontem ad omnia perfricuerat ,
nullumque genus turpitudinis detrectans, multa fortitudinis praemia auferebat, suppetebantque insuper in propudiosae licentiae mercedem Magistratui, atque imperia . Eiusmodi ergo domi fuit Typhon . Posteaquai vetd sumptis publicae rei gerendae insignibus, habituque consederat, tun Caperte id ipsum declarabat: variam ac multiplicem esse nequitiam , hae Cenim a virtute iuxta, ac se ipsa dissidet, eiusque partes sibi inuicem aduer santur : quippe in lens ille,suique opinione inflatus, subinde in surorem
agebatur, sed ociusque Epirotico cane allatrans, aliam priuato homini , aliam familiae, aliam uniuersae ciuitati noxam infligebat,ac eo magis exultabat, quo grauius aliquod damnum ac calamitatem inclisserat, quasi demum dedecus ex domestica socordia conflatum, hominum lacrymis elueret. Sed hoc 'tamen unum ex his malis commodum suppetebat ; saepe enim cum mox alicui periculum creaturus esset, aut temere raptus in absurdas atque inauditas suspiciones transuersus agebatur, Ut lymphatis, ac fanaticis similis esse videretur, de Delphica umbra pervicacissime Contendens. Reus vero interim effugiebat, de quo nullum postmodum verbum, aut Veterno elanguerat, capitisque per aliquod tempus grati edinetospescebat, ad eisque quae agebantur , animo penitus excidebant. Deincepsque ubi sese receperat, nihilo tamen secius omnis effluxerat rerum mox praeteritarum recordatio. Ille autem cum dispensatoribus obnixe
histe de rebus altercatur, quotnam Medimnus tritici grana aut longius cyathos contineret, superuacuam quandam & importunam animi solertiam
Magistratus assumptus petulanter ingessit. Creseth aiida iaeta Typhoni
225쪽
tiam praeseserens . Nonnunquam & somnus opportune Typhonem in. uadens hominem eripuit imminenti exitio, quo quidem correptus illo ex sella in caput deturbatus esset, nisi abiecta eum lampade aliquis ex lictoribus sustentasset: ita factum, ut tragica pernoctatio saepius in comoeodiam desierit ; nec enim interdiu ius dicebat, utpote natura Solis & lucis inimica, tenebrisque accomodatior . Ac cum id intelligeret, nemine esse, vel mediocri prudentia praeditum, qui non summam in eo inscitiam esse iudicaret, non ille quidem suam stoliditatem accusabat, sed commune in sapientes odium prostebatur,quas accepta ab illis iniuria, quod iudicio, & sagacitate valerent; homo ut consilii plane inops sic insidia, rum callidissimus artifex. Erat in eo vecordia cum furore coniuncta a, quae duo animi exitia , si mutuis opibus inualescant, nullum aliud e st ilia rerum natura, nec esse potest grauius malum, aut ad profligandum genus hominum emc cius. Haec singula & videbat pater, & intelligebat, gyptiorumque utilixati prouidebat, ReY enim una & Sacerdos, & Ω-Piens erat, eundemque & Deum extitisse AEgyptiorum monumentis traditum est : neς enim AEgyptiis incredibile est, infinita apud se Numinasgillatim imperasse, priusquam ad mortales terrarum imperium Peru niuet, Regumque genus a maioribus, ut Piromidis a Piromide recens retur, Igitur postquam ille Deorum in maloium gentium Dcos transs, tus est, cpraefinita iam dies aderat, ad eam quidem ex omnibus assigyptiorum ciuitatibus , quod per praeconem pridem edictum fuergi, tu bacerdotum familiae omnes; thm militaris indigenarum ordo conuenerat. quos omnes legis necessitas conuocabat; reliquae vero plobi, ut abesse liberum fuit, ita omnibus adeundi potestas concessa est, non ut in cream
do Rege suffr/gatores, sed ut spectatores essent, subulcia tamen spectaculum interdictu,& militibus, qui aut peregrini ipsi,aut ex peregrini. Π xi apud AEgyptios stipendi merebant, quam quidem ob causam filiorum. natu grandiori longe inferior conditio fuit, ex subuleis enim βc peregrianis huminibus Typhonis factio constabat , effera videlicet & nnmerosi plebe, quaeque inueteratae consuetudini morem gerens, nec contra qui lquam ausa, non gr ue illud aut indignum dedecus, sed sibiipsis quasi de bitum arbitrabatur, utpote iure ac legibu irrog tum , & eorum generi quodammodo naturale. Ex t porro Osiridi uxor Isis nomine, quem & prudentem naturae progressum interpretantur, foemina moribus , vita & religione marit minime dispar. Haec exemplum mariti secuta, hoc unicum satage-H vini bat, v x humanum genus beneficenti Sc inuentione rerum, Sc quibustun quo tandem alijs modis deuinciret; Regni bono non minus ac Osiris in xςnxη umina perpetuo Religionis cultu placabat, sacra instituebat 3 Pro s/lute 'riti, steptrique commissi incolumitate assiduo Deorum ἔς sollicitabat Typhonem quibuscunque modia marito reconciliaxum,*d ςψx reducere studebati prognatus vero ex iis erat filius Horu n mi δὶς qμi PR rna instructione ad flamma quaeuis sormatus, alto pectorς ii '
226쪽
SYNTAG. II. DE POLITICA AEGYPT. J 11
vsui sutura imbiberat. Porro Osirin, toto peragrato orbe, rerumque Uti
lissimarum inuentione clarissimum , quem deinde Graeci Dionysi im dixeruiae, aeque ob essicacissimam illam persuadendi . vim , dicendique fa
cultatem pingere solebant cum catena, ex ore eius, ad auditorum aureς.
perducta, unde & fabulam postmodum de Herculo Ogmio oriani, tradit Plutarchus. Porro Osiride peregrinante, nihil nouarum rerum Typhon molitus est, Iside callide ad eius excubante machinationes ; at redelanteo Osiride, ac rerum gestarum gloria orbi ia in conspicu5, inuidia stimulatus nihil non egit & tentauit, nisi ut tyrannidis oestro percitus, Osiri eliminato expulsoque, regnum AEgyptiacum in ultimam ruinam deduceret ; fraude enim & astutia elusum Osiridem, atque intra arcam intrusum, Nilo abduxit ; quod intelligens Isis omnium inops, omnia late perCrran S, neminem praetermittebat, quem de Osiri non percurissiaretur , quin & paediros etiam super arca rogabat, quoruiti aliqui rei gestae conscii, quid do arca factum, prodiderunt; ex quo tempore vim praeiagiendi pueris in esse suspicati sunt, eorumque diuinationem obseruatit; dum ludunt, garriuntque in templis sine discrimine, quicquid in mentem venit. Ex quibus nonnulli Anubim fuisse putant; Typhon vero cognito aduentu Isi dis, ac callidas mulieris machinationes pertimescens, ne Osiridis manumissi salus sibi exitium foret, in quatuordecim, partes discerpturis abiecit; Isis inuentas partes in integrum coagmentans, dum pudendum desisset, cereum eius loco substituit, &hoc pacto, veluti Numen Sacerdotibus colendum proposuit . Osiri itaque Typhonia malignitatα extincto, Horus a Matre instructus, Typhonem aperto bello aggrestiis, tandem vicit, vinctumque matri tradidit; Isis vero non ita solutium dimisit ; quin in Cius machinationes Continuo intenra, certis quibuidam eum repagulis coerceret: haec est summa Osiridis L Typhonis im ιν- qua quid Agyptii indigitarint, videamus. Osiris sceptro in formam oculi' concinnato sublimis, Architectonicus Regis cuiuspiam omni virtutum genere instrictissimi intellectus, siue ratio est,cuius bonitate, iustitia, pie date,sollicitudine& religione, regnu omni felicitate compleatur. Typhone Vero contra, Rex notatur tyrannus, cuius pro ratione voluntas, itistitiae desertor, Regni inversor iniquus, propriorum commodorum amator, subditorum oppressor, sanguinum dipsas, totius iniquitatis ossicina ; cuius ambitione, libidine, auaritia, stisque deque serantur omnia, quique tandem conuulsis iustitiae fundamentis, vastatisq; religionis propugnacialis, imperium in vltimum deducat exitium . . Huic se Isis vxbr Osiris, id est, prouidentia siue prouida voluntas, seu prudens in omnibus progressus summa cura &uigilantia, & labore indesesib, ardente boni communis desiderio opponit; cuius perspicaci dictamine omnia Regia munia & n,inisteria redie disponunrar, Typhoniis machinationes explorantur,tumultu; & seditionesciuiles Typhonis malignitate obortae mature snpprimuntur,atque extinguuntur . Quibus quidem sic prudenter constitutis, mirum non est, na
sci Horum, pulchram illam politici Mundi harmoniam; quae, uti est ordinis disciplina, rerum amus is, acti anum humanarum basis, conseruationis
Iudis eloisquentia. O siris ineluissus in arc .
Quem principem designet Osiris. intena principem designet Typhon. Prouidentiam denotatus.
227쪽
CAP. III. Iso OEDIPI AGYPTIACI TEMPLUM IAACvM
mundanae fulcimentum; ita, dum clementiam iustitiae, pietatem sortitudini , modestiam magnanimitati nectit, hoc idem praestare videtur in Mundo politico,quod in uniuersi conseruationeAuthor naturq Deus,dum mala bonis, consona dissonis, summa proportione temperat. Hinc Typhonem ab Horo filio captum, non quidem omnino liberum dimisit Isis, apprime gnara,quantum aduersarij alicui v. Zelus,principis acuat ingentu, ad se quouis modo, contra technas & callidas artes adueris partis desendendum. Verum haec omnia fusius exponamus.
Regni alicuius diuturna pax . , beatitudo semper suspecta sie debet.
Ta humanae conditioni comparatum est, ut nihil sub Sole firmum, ni-- hil stabile, nihil diuturnum, nulla tam exactis legibus pax firmata sit,
quae non tandem suae patiatur beatitudinis naufragium. Docet hoc ipsum Osiridis regnum, totius talicitatis exemplar, quod tandem a Typhone subactum,de summo talicitatis fastigio, in ultimam confusionem deductum,memorant historiae ; ubi enim summa sine metu pax, ibi necessario securitas ; ubi securitas, ibi liberior vivendi licentia; ubi haec,ibi crescentibus longa pace bonis mox nascitur prosperitas, cuius comes luxus est, luxus inuidiam veluti lucem umbra sequitur, inuidia, iurgia, disiasidia, persecutiones ac bella mouet ; bella tandem, uti seditionibus & tumultibus intestinis omnia concutiunt, ita ultimum quoque regno exterminium minitantur. Typhon exoritur,qui corpus Osiridis,sue regnum per seditiosorum hominum factiones, veluti in partes diuisiim,dum compus unione sua dis luit,illud in pernitiosam multitudinem distractum , tandem in ruinam ducit ; quam haud dubie incurreret, nisi Isidis proui
dentia,obortis regno procellis,mature consuleretur; nisi per Horum,conclamatis pene rebus, consilid, & prudentia inedia pararentur conuenien
tia, atque sic Regnum inducta temperie, suae harmoniae, id est, Horo restitueretur . Interuenientibus in huiusinodi calamitatibus ut plurimunia spe & metu, amore & odio, sic ut in calamitate acerbissima, tanquam tria fundo Pandorae pyxidis subinde insit ardentissimus stet vigor. Nam uti in fortunae maximis blandimentis ,rerumqtie uberrimo si atu,summus est metus, maiori interdum assiciens cruciatu, quam vel ex possessi perditione dolor afficiat; ita sere extremum gaudij luctus occupat, & a luctus acerrimi punctis,talicitatis, auspicia reducuntur . h. 'ἡό π P0rro tam diu Respublica harmonicum statum conseruat , quamdiustii in obedie, membra capiti, hoc est, subditi,Principi, perfecta concordia & pace fue-r sh ihi rint conisderata: tota vero harmonia Imperi3,& Reipublicae mox de-ςiςh4' struitur,ubi dissidentia, dissidiumq; ,vbi Relicionis mutatio,& animorum ni hi mori a Principem factiones fuerint exortae ; si praeterea Princeps quoque degeneret, subditorum bonum non quaerat , si moribus &3ncJinationi subditorum non condescendat, si luxu, superbia, &auaritia
diffluat; si iustitia seposita, omnia promiscua, &impunita quadam pςς-
228쪽
candi licentia confundantur ; ubi non vere vivitur, ubi quisque suo emo- Iumento bonum metitur publicum, ubi salutem propriam alterius duntaxat excidio meditatur, Vbi pinnis iustitia torpet, omnis ordo & disci- plina discerpitur, fides abrumpitur, laxatur pietas omnis, ubi erga proximum quemque humanitas plusquam barbarica feritate refrixerit; dum
enim unius Reipublicae membrum, alterum alteri non compatitur, ina cescit totum, atque in tabum diffluit, L sicuti corpus harmonicum mox destruitur, ubi vehemens humorum disserasia suas habenas laxatierit, ita Respublica ubi iniuria Regum, morumque pessimorum consuetudo insurrexerit ; contra, uti corpus per animam perficitur, ita Respublica per religionem, loquor autem hic de vera illa, & solum salutifera religione orthodoxa Catholica θ. Nam uti anima est tota in toto, & tota in qualibet parte, ita ad harmoniam Reipublicae conseruandam, religio Vna , Vni ab omnibus fidei articuli, quos credant, tenendi, & obseruandi sunt, sine qua religione, nec Princeps suum ossicium, nec subditi faciunt, sine ea nulla societas, quia nulla fides ; non iustitia, non virtus, sin fraus, licentia, protervitas, & uno verbo hominum rerumque omnium nascitur confusio, & quemadmodum inter animam & corpus, ita inter Regem & subditos, inter Principem & populum, summa debet esse conspiratio, sin
qua merito totius ciuitatis fundamenta, veluti periculoso fulmine discinduntur. Nam quod regnum tutum, cuius custos populi metus est quae ciuitas salua, in qua multitudo vi & armis sippressa viuit ' ut igitur Respublica persecte sibi consonet, tritonus tollendus, euitandus tritonus cum diapente, diatessaron cum semitonio aut dit o prorsus eradicanda, diapason cum diatessaron, similiaque maximae distanantiae monstra omnibus modis fugienda, hoc est, dissidia, tumultus, morum pess1morum Vigor, dictae religionis in varias haereses discissio, haud quaquam permittenda ; fuerunt enim haec nullo non tempore, maxima ingentium calamitatum, eversionisque Regnorum Imperiorumque seminaria . Sub spe metuque,id genus alia multa conuersionis seminaria in eκ- tremorum alterutro Lepius occultantur ; nam & peccatis grauissimis, poenitudo summa succedit, rebus praeclare gestis, ut plurimum fastus Scinsolentia vel obliuio sui; vrget unius gloriam alienus liuor , infortunium, leuat commiseratio ; egestati ingenium fauet atque industria ; opulentiae inquieta sollicitudo ; assistit stultitiae summa securitas, doctrinae vel sa- sapientiae, periculum multiplex, & aerumnarum seges . Atque hoc est, quod Isis Typhonem, Hori fortitudine captum,non unde quaque liberum dimisit, sed detinuit ad cautelam , tanquam curae & vigilantiae in Regno
administrando incitamentum . Typhone enim prorsus extincto, regnum socordia ciuium veluti concussum, suapte mole cadere necesse foret , fatregni persecutio est; calcaria ad prouide in omnibus Vigilanterque agendum, sunt occultae hostium machinationes ; quibus sit, ut regnum tandem pristino vigori restitutum consistat .
Verum hanc fabulam Osiris & Typhonis sub persona Iouis & Ty
phonis exhibentes Poetae, ad politicas considerationes hoc pacto tradu-
publicae con. euandae ne eessaria. Fabula Poeistarum de Ioia
229쪽
13α OEDIPI AEGYPTIACI TEMPLUM HIACVM
cunt. Iuno indignata, quod Iuppiter Palladem genuisset ex se, sine adiutorio suo, Deos omne , Deasque precibus fatigasse dicitur, ut Pallas sine Ioue partum quoque ederet i Victa itaque importunitate Iunonis,terram concussit, ex quo motu Typhon mitus est , monstrum ingens &horrendum, qui S mox serpenti, uti bellu in ieiusdem mores ferebant, ad alendum nutritio datus est postquam adoleuisset, bellum Ioui mouit, in quo& superatus, victusque inpoteitatem Typhonis venit, qui & eum in humeros sublatum in regionem obscuram, desertamque transportauit, ibidemq; ne lis manuum & pedum concisis, mutilum mancumque reliquit. Mercurius autem neruos Typhoni suffuratos, Ioui restituit. Iuppite x vigori pristino restitutus, Belluam rursus aggressus fulmine verberauit ἱ e X cuius sanguine serpentes nati seruntur ; tum demum ruentem , fugien tenaque, AEthnam iis per eum iaculatus, monte oppressit. Hanc fabulania
apte sane variae fortunae Regum I vicissitudini applicant. Reges enir regnis suis non secus ac Iuppiter Iunoni, matrimonij vinculis iuncti recte
Sed accidit nonnunquam, ut imperandi consuetudine deprauati, &in tyrannidem Vergentes, omnia ad se trahant, & contempto ordinum & Senatus sui consensu, ex te se pariant: id est,ex arbitrio proprio & imperio mero cuncta administret Id populi aegre subinde ferentes,&ipsi moliuntur caput aliquod rerum ex sese creare & extollere. Ea res ex occulta solicitatione nobilium Sc procerum sere initia sumit, quibus conueis alientibus, dum populi solicitatio tentatur, ex ea tumor quidam rerum,
se Typhonia in tantiam significatus sequitur . Atque iste rerum status ab insita plebis prauitate, & natura maligna serpente Regibus insci
stissimo θ nutricatur . Desectione autem viribus coalita, postremis res in apertam rebellionem erumpit ; quae, quia infinita mala & Regibus, &populis infligit, sub dira illius Typhonis effigie repraesentatur , in qua scenturn capita,ob diuisas potestates; ora flammantia,ob incendia; anguium cingula, ob pestilentias praesertim in obsidionibus, manus ferreae, obcaedes, ungues aquilini, ob rapinas, corpus plumis contectum, ob perpetuos rumores, nuncias, & trepidationes, & huiusmodi. Atque interdum rebelliones istae tam praeualidae sunt, Vt Reges cogantur, tanqua a rebellibus transportati, relictis regni sedibus, & urbibus primarijs, vires contrahere, Sc in remotam aliquam,& obscuram prouinciam ditionis suae se recipere, neruis,&pecuniarum,&Maiestatis accisiis: sed tamen nonis ita multo post fortunam prudenter tolerantes, virtute & industria Mercur ij neruos recipiunt, hoc est, astabiles facti, & per edicta prudentia,&sermones benignos, reconciliatis subditorum animis, & voluntatibus, subinde alacritatem ad impensas conserendas, & nouum auctoritatis vigorem excitant. Nihilominus prudentes & cauti aleam sortunae tenta P vrumque nolunt, & a pugna abstinent, sed tamen operam dant, ut aliquo iacinore memorabili existimationem rebellium frangant. Quod si CX VO Oiuccedat, illi vulneris accepti conscii, & rerum suarum trepidi primo Ruir a ii M inanes minas veluti serpentum sibilos se vertunt. Dein-
230쪽
, SVNTAG. . II. DE POLITICA AEGYPT. a 3 3
Deinde rebus desperatis fugam capestant. Atque tum demum,postquam ruere incipiunt, tutum tempestiuumq; Regibus est, copijs & uniuersa mole regni, tanquam AEthnae monte, eos persequi & opprimere.
Consectaria politica . EX hi patet, omnes qualescunque tandem illi sint status, mutationi
bus obnoxios esse ; uti enim summae contrarietati expositi sunt, ita continuo quoque rancore, semulatione, inuidia, suspicione , & ambitione laborant, continuis ardent odiis, insidiis, proditionibus, bellis, of fensis ; inibi destructio alterius, cedit in augmentum & conseruatione uta propriam , instrumenta, ex quibus construuntur stabilimenta quietis, ita sunt subtilia, ita delicata; ut, dum varijs subiiciuntur extentibus; duna occultis causarum catenis connexa sunt periculosis ad haec improuisisque, occasonibus substant, fieri non possit, ut non varias humanae conditionis sortes experiantur. Quantas Rerumpublicarum mutationes, quot Regnorum euersiones, Imperiorum destructiones , Monarchiarum ruinas , nouimus, accidisse λ Quis Principum adeo felix est , ut discordias, &vicinorum Principum, insidias remotorum euadat λ quis a factionibus potentum, a coniurationibus subditor una , a perniciosissimis populi seditionibus , a discordijs cognatorum, ab infidelitate gubernatorum regni, a perfidia principum militiae, ab ipsorum militum rebellione, ab inuasione exterarum & barbarum gentium inundatione s immunem exhibeat' si potentia, robore munitus fuerit, plures CODtra se veluti facto agmine,concitabit ; si inferior, exteri Principes in au Xiliares manus inuocati, dempta libertate, mox eum sui iuris subiicient ; si debilis, vel primo ictu con utilissis, viribusque potentiorum in Ultimum Calamitatis barathrum praecipitatus, omnium bonorum iacturam faciet. Solus itaque is beati titulo existimabitur Princeps, qui bonitate cauta fretus, iustitia armatus, religionis ardente Zelo impulsus, sua, summa intentionis sinceritate& rectitudine, omni passionis impetu liber & solutus administrarit. Hoc pacto hi iste me dijs Isis infirma coeteroquin ac imbe- ωllis foemina, Gygantaeam Typhonis immanitatem, Titanumque atroci susimas machinationes elusit, prostrauit, ac regnum pene extin tum integritati restituit.
Ex Mundorum dispositione. bordinatione Megyptij Rempublicam fisam administrabant, , hac et nicis ratione illud perpetuo sabiliri posse contendebant i AEgyptii prosundissimis animi contemplationibus assueti , cism admirandum quendam rerum ordinem in trium Mundorum, Archetypi, Angelici, & Sensibilis huius Mundi ex astrorum orbibus, & elemem