Oratorum Romanorum Fragmenta ab Appio inde Caeco et M. Porcio Catone usque ad G. Aurelium Symmachum, collegit atque illustravit Henricus Meyerus

371쪽

Quintil. XI, 3, 129. Reprehendenda et illα 'equens et concitata in utramque Partem nutatio, gnam in Curione Patre irrisit Iulius, quaerens, quis in lintre loqueretur '

ntitiatiot hvae aelio vitiosa et ridienta eognomon Curioni Burbuleri. ignobilis tunc temporis histrionis, eontraxit. Voler. Max. 9. 1 4, 5. vid. Εllendi p. XCVli I.

3. Oratio pro Cossis fratribus contra M. Antonium. Haec causa centumviralis ante annum certe 667 87), quo anno M. Antonius orator periit, dicta. alioquin Prorsus ignota. v. orat. Antonii p. 291. Cic. de orat. 2, 23. Antonius loquitur: Nec Dester Caesar et Cotta) aequalis Curio, patres meα lententia Dei eloquentissimo temporibus illis , quemquam mihi magno opere Didetur imitari, qui tamen Derborram. gravitate et elegantia et creta friam quandam expressit quasi Ormam Muramque dicendi, quod

ego maxime iudicare potiat in ea causa, quam ille contra me apud centumviros pro iratribus Cossis dixit, in qua nihil illi demtiit, quod non modo copio-stis sed etiam Suiens orator habere deberet. 4. Oratio adversus Cn. Sicinium tribunum pl. Causa est acta a. 678 76). Cic. Bruto c. 60. Motus Curionis erat is, quem Iulius in perPetuum notavit, et Cn. Sicinius, homo impurus, sed admodum ridiculus, neque aliud in eo oratoris simile quidquam : is enim cum tribunias plebis Curionem et Octavium consules produxisSet, Curioques multa dixisset sedente Cn. Octaυis collega, qui deυinctus erat masciis et multis medicamentis propter dolorem artuum delibratus, Nunquam, inquit, Octavi, collegas tuo gratiam remeres, qui nisi se suo more iactavisset, hodie te istic muscae comedissent.

Quintil. XI, 3, 129. Reprehendenda illa frequens

372쪽

et concitata in utramque Partem nutatio, quam in Curione patre irrisit et Iulius et Sicinius: nam cum assidente collegα, qui erat ProPter Daletudinem et deligatus et plurimis medicamentis delibutus, multum se Curio ex more iactasset, NumqMain, inqtiit, Octavi, collegae tuo gratiam remeres, qui nisi fuisset, hodie te istic muscae comedisSerit.

Causam Clodii defendit a. 692 62). Scholia Bobiensia in orat . in Clodium et Curionem p. 330. Reus de incesto iactus est P. Clodius accusante L. Lentulo, demendente C. Curione Patre.

Ea in senatu videtur dicta anno 693 61 . Orationi Curionis respondit Cicero in oratione quae inscripta est: In P. Clodium et Curionem. Cons. Druiuann l. 2. p. 215. Spalding autem ad Quintilianum 3, 7, 2. dubi

taverat, utrum contra Curionem patrem an contra filium

eam dixerit Cicero atque Ellendi p. C. filium intelligendum putat. Sed Scholia Bohiensia veritatem aperuere in orat . in Clodium et Curionem p. 329. 330. 331.

Causa privata. Sergius Naevius Titiniam Cottae uxorem fecit ream. Pro accusatore dixit Curio, pro rea Cicero. Cicero Brut. 60. Crario memoria ita fuit nulla, ut aliquoties, tria cum proposuisset, aut quartum adderet aut tertium quaereret, qui in iudicio privato vel maximo, cum ego pro Titinia Cottae peroravissem, ille contra me pro Sergio Naevio diceret, subito totam causam oblitus est, idque venesciis et eantationibus Titiniae iactum esse dicebat. Cicero in oratore c. 38. Magno semper usi impetu Saepe adverSarios de statu omni deiecimus. Nobis pro iamiliari reo summus orator non Demondit Hortensius. A nobis homo audacissimus Catilina in

373쪽

Saenatu accusatus obmutuit. Nobis privata in causα magna et graυi, cum coePisset curio Pater DESPOndere, subito assedit, cum sibi Denenis ereptam memoriam diceret. 8. Oratio in Cn. Pompeium Magnum.

Ea Oratio in senatu, opinor, habita a. 695 593.

Suetonius in Caesare c. 50. Caesarem Pronum et Sumtuosum in libidines fuisse, constans DPinio eSt, Plurimasque et illustres feminas corrupisse, in quibus Postumiam Servii Sulpicii, Lolliam Auli Gabinii, Tertullam M. Crassi, etiam Cn. Pompeii Muciam. Nam certe Pomputo et a Curionibus, Patre et fialis , et αmultis exprobratum est, quod, cuius causa POSt tres liberos exegisset uxorem, et quem gemens Aegisthum amellare consuesset, eius postea miliam potentiαe cupiditates in matrimonium recePiSSet.

PompeioJ Caesar a. 695 59 luliain filiam Pompeio in matrimonium dedit. Ea res multos offendebat, Ciceronem, Catonem, Curionem patrem et filium. Drumann l. 3. p. 203.

Coniiciunt quidam, eidem orationi vindicandum esse dictum quoddam, quod apud Claudium Sacerdotem p. 38 ed. Endlich. extat: Per similitudinem dictum est de Pompeio, qui coloris erat rubet, sed animi inverecundi:

quem Non pudet et rubet, non est homo, sed ropio ropio autem est aut minium aut Piscis robeuS, aut PeritS. 9. Oratio in C. Iulium Caesarem. Curio Caesaris adversarius, cum 'alias tum a. 695 59), quo anno Bibulus consul a Caesare collega vehementer irrideri solebat, acerbas orationes contra eum habuisse videtur. Suetonius in Caesare o. 49. Praetereo actiones Dolabellae et Curionis patris, in quibu2 Caesarem Dolabella pellicem reginae, spondam interiorem regiae lecticae, et Curio stabulum Nicomedis et Bithynicum mornicem dicunt. Ibid. c. 52. Ac ne cui dubium sit, et impudicitiae

374쪽

eum Caesarem) et adulteriorum flagrasse infamia,

Curio Pater quadam eum oratione omnium mulierum υirum et omnium virorum mulierem appellat. Ibi d. c. 9. Meminerunt huius coniurationis Caesaris cum M. Crasso consulari, item P. Sulla et Autronio) Tanusius Geminus in historia, M. Bibulus in Edictis, C. Curio pater in Orationibias. - n- Denisse autem, Curio ait, ut togam de humero deliceret. Idem Curio, sed et M. Actorius μεο auctores Sunt, cori VirasSe eum etiam cum Cn. Pisone adolescente, crat ob suspicionem urbanae coniurationis Provincia Hispania ultro extra ordinem data sit, pactumque, ut simul foris ille, Ipse Romae ad res novas conSurgerent Per Lambranos et Trans 'adanos; destitutum utriusque consilium morte Pisonis.

comuratιomail Ea in annum 637 i67ὶ eadit. Druinanii l. 3. p. 143. Liambranoal i. e. accolas Lambrani, fluvii Gallias Cisalpinae. Mannertitatieu T. l. p. 211. Alii nomen eorruptum putant.

Incerta.

Priscian. t. s. p. 371. Curio Pater: Nusquam demolitur, nuSguam exoneratur pecunia - demolitur Passive dixit.

nusquami tres codd. Κrehlii numquam.

LX. C. Papirius Carbo Arvina.

C. Papirium Carbonem patrem supra sp. 21 1. habuimus, quia L. Crasso oratore a. 635 119 in iudicium postulatus

damnationem morte voluntaria effugit. Carbo pater homo popularis erat et cum Gracchis coniunctissimus, ideoque

optimatibus invisus. Carbo autem filius optimatibus erat deditus pro iisque stetit, Cic. ad fami l. 9, 21, 3. ideoque a factione Marianorum a. 672 82 occisus. Cic. Brut. 90, 311. De Ora l. 3, 3, 10. Eum tribunum plebis a. 663 9s) suisse atque collegam Μ. Livii Drusi, in editione priore falso tradideram: Dighius quoque atque Zumpi errant, qui tribunatum eius a. 665 89) assignant. Neutrum mihi enim nunc Placet, alque

375쪽

a. 664 90) tribunum fuisse credo: Cicero enim in

Bruto c. 89 sic scribit: Exercebatur una lege Varia iudicium ceteris propter bellum intermissis. Erat Hortensius in bello, primo anno miles, altero tribunus milicum; Sulpicius legatus aberat, etiam M. Antonius. Reliqui, qui tum principes numerabantur, in magistratibus erant; erat enim tribunus Pl. tum C. Curio, Q. Metellus Celer, diserti autem Q. Varius , C. Carbo, Cn. Pomponius, et hi quidem habitabant in rostris. c. etiam Iulius aedilis curulis quotidie fere accuratas conciones habuit. His verbis annus 664 90 significatur. cum constet, cunctos hos viros illo anno magistratus fuisse: idem elucet ex iis, quae Cicero subiecit: Iam consequente anno a. 665) Q. Varius sua tege damriatus exceSSEVat. - Atque huic anno proximus a. 666 Sulla consule et Pompeio fuit. Cic. Bruto c. 62. In eodem igitur numero eiusdem

aetatis cum Curione patre, Cotta, Sulpicio, Pomponio C. Carbo muit, illius eloquentissimi υiri flius, non

satis acutus orator, Sed tamen Orator numeratus

est: erat in υerbis gravitas, et macile dicebat et auctoritatem naturalem quandam habebat oratio.

C. CarboJ aemulabatur Crassum oratorem, sed frustra. Unde illud dictum, quod in Claudii Saeerdotis Arta l. 1. p. 38 refertur: Dietum eat de Carbone. qui mortuo Crasso homine felice, inimico suo, antea Obscurus, florere comite sectatquam Gaasua carbo factuaeat, id eat, periit, Carbo craasus factus eat, id est , rea ante mortua revixit, ad forem pervenit.

Ibid. c. 90, 308. Triennium iere a. 668, 669,

670 iuit urbs sine armis, sed oratorum aut interitu aut discessu aut iuga primas in causis agebat mrtensiuS , magis magisque quotidie probabatur Antistius, Piso saepe dicebat, minus saepe PomPOniuS, raro Carbo, semel aut iterum Philippus. - Tumulius interim Pro recuperanda republica a. 6713 et crudelis interitus oratorum trium Scaevolae, Carbonis, An

376쪽

1. Oratio tribunicia.

Ea dicta est a. 664 90). Locus qui extat, ex ea parte orationis sumtus, in qua Μ. Livium Drusum filium, anno praecedente interfectum, iure OCcisum esse

Cicero in oratore 63, 213. - stante C. Carbo C. i. tribunus pl. in concione dixit: O. Marce Druse, patrem appello9 tu dicere Solebas, Sacram ESSE rempublicam; quicumque eam Diotavissent, ab omnibus esse ei Poenal persolucαs. Patris dictum sapiens emeritas fili comprobavit.

me atante J i. e. me adstante, me audiente. Cic. Brut. 89. Reliqui, quι tum principes numerabantur, in magistratibua erant, quotidieque fere a nobis in eoncionibus audiebantur. Erat enim tum tribunus pl. C. Curio, Q. Metellua Celer, diserti autem Q. Varius, C. Carbo, Cn. Pomponius. et hi quidem habitabant in rostria. Illo anno, quo oratio est dicta, Cicero sedecim annos erat natus. Hoc fragmentum in Onomastico Tulliano Carboni patri tribuitur, quod verutri esse nego, eum Carbo pater diem obiverit, antequam Cicero

esset natus.

patremi M. Drusus pater a. 633 sl 21 C. Graeehum iura interfaelum esse dixit: Carbo idem dietum repetivit, eum Drusus filius, qui

pariter atque Gracchus novas res moliebatur , occideretur.

LXI. Claudius.

Extat fragmentum corruptissimum apud Nonium P. 208: Horrea genere neutro, ut Saepe; feminino, Claudius oratione in Quintium Gallum: Quarum iacent murena ulla horrea curiaque et tabutariae Publicae. Eiusdem generis tabularias et horri dixit. Quaeritur, quis sit Claudius. In edit. priore Q. Claudio Quadrigario ea verba tribuebam, sed incertum est, an umquam fuerit Orator reliqueritque Orationes. Sunt quidem inter fragmenta Annalium Claudii haud Pauca Oratoria, nec tamen ex veris Orationibus, sed ex iis decerpta puto, quas ipse finxit et pariter atque ceteri historici annalibus inserere solebat. Quapropter falsum

377쪽

iudico, quodUtrici tradidit Historiographie p. 115. Alius

fortasse Claudium imperatorem intelligendum putet, alius Appium Claudium Caecum, oratorem antiquissimum, alius Appium Claudium Ρulchrum, vel Claudium Μarcellum, aequales Ciceronis. Sed Nonii verba emendanda potius existimo: Calidius in oratione in Quintum Gallium. Calidii enim, summi oratoris, in Q. Gallium actio fuit

celeberrima, ut infra videbimus. LXII. L. Cornelius Sisenna.

Conscripsit L. Cornelii Sisennae, historici romani, vitam Car. Lud. Roth. Basileae 1834. De anno natalidissentiunt scriptores. Wei cheri in Poet. lat. Rel. p. 99. Sisennam anno 60. s. 605 natum scribit. Sed blad-wigius eum refellit in opusculis suis p. 100. atque Ellendi p. CII., Westermann p. 228. Krause in Vitis Historicorum p. 300., Both et orellius in OnomaStico anno 634 s. 635 natum putant; probabili sane ratione,

ex qua anno legitimo, anno aetatis quadragesimo, Praeturam urbanam et Peregrinam obtinuit, nempe anno 675 79 , cuius rei testis est inscriptio quaedam. Atque ipse Cicero annum 635 indicare videtur, ut mox dicemus.

Anno 677 77) provinciam Siciliam administravit. Dompeii legatus et Graeciae praefectus a. 687 67); eodem

anno in Creta, quo fuerat cum exercitu missus, decessit,

anno LII. aetatis. Appian in Μithridat. 95. Dio Cass. 36, 2.

An Orationes scriptas reliquerit, incertum. Supersunt tamen fragmenta quaedam oratoria, quae libris historiarum inserta erant, sed eae non verae Orationes esse videntur, sed in historiarum usum compositae. Attamen causas novimus, quas egerat Sisenna, earumque faciemus mentionem. In edit. priore fragmenta quatuor Sisennae receperam, quae nune Omisi, cum ex historia eius, non ex orationibus sumta videantur.

Cicero Bruto c. 64. Inmerioris aetatis Proximus erat L. Sisenna, doctus υir et studiis optimis deditus, bene latine loquens, gnarus reipublicae, non Sine iacetiis, sed neque laboris multi nec satis vergatus

378쪽

in causis, interiectusque inter duas aetates Hortensii et Sulpicii nec maiorem consequi poterat et minori NecesSe erat cedere. Huius omnis iacultas ex historia ipsiu6 pervici Potest, quae cum iacite υincat omnes superiores, tum indicat tamen, quantum absit a fiammo quamque genus hoc scriptionis nondum sit satis latinis litteris illustratum.

inferioria aetatisJ Sisenna minor erat natu quam Sulpicius et Cotta, qui a. 630 124 nati sunt. Ex hoe igitur loeo patet, Walehertum

de anno natali Sisennae errasse, Bolhium auteIn e eterosque Verum eoniecisse. Sisenna minor erat quinquennio quam Sulpicius, qui R.

630 124 natus est, maior quinquennio quam Hortensius, qui R. 640 si14 natus est: igitur inter duas aetates Sulpicii et Hortensii interiectus, a. 635 li19 natus est. maioremJ Sulpicium. minoriJ Hortensio.

Cic. de Legibus 1, 2, 7. Sisenna Omnes adhuc

nostros scriptores iacile supera Dit. Is tamen neque orator in numero vestro unquam est habitus, et in historia puerile quiddam consectatuV. 1. Oratio pro C. Rutilio contra C. Rusium. Argumentum incertum. Cic. Brut. c. 74. Sisenna quasi emendator Sermonis usitati cum esse Dellet, ne a C. Rusio quidem accusatore deterreri potuit, quo minus inusitatis Derbis uteretur. C. Rusius luit accusator vetus, quo accusante C. Rutilium Sisenna demendens dixit, quaedam eius sputatilica egse crimina. Tum C. Rusius,

circumvenior, inquit, iudices, nisi subvenitis. Sisenna quid dicat nescio: metuo insidias. Sputatilica, quid est hoc ' muta quid sit scio, tilica nescio.

C. RusioJ C. Erucio Pighius, itam Weleheri in opusculis p. 101., qui eundem hominem intelligit, quem Cicero apud Quintilianum 3, 3 , 22. Erucium Λntoniastrum appellat. C. RutiliumJ nullus eodex C. Rutilium, pene omnes Chirtitium. At- qua Ellandito clahnii Annal. nov. 1836 p. 261 plaeet, si seribatur C. Hirtilium vel simpliciter Hirtilium. Duebner.

379쪽

2. Oratio pro C. Verre. Sisenna cum Hortensio defendit C. Verrem adversus Ciceronem a. 684 70 . Cie. Verr. Accusat. 2, 45, 110

et 4, 20, 43.

LXIII. et LXIV. L. eι M. Luculli. L. Licinius Lucullus anno circiter 637 117 natus: longe enim maior natu erat quam Pompeius. Plui. Luculi. 36. Pomp. 31. Exercitui Sullae interfuit inde ab anno 664 90), in bello Μarsico, deinde in bello Mithridatico, nec ante annum 674 80 ex Asia Romam rediit. Aedilis curulis a. 675 79). Praetor a. 677 77). Consul a. 680 74 ; quo anno bellum ei contra Μithridatem regem mandatur, unde a. 688 66) invitus

reversus est, cum Pompeius sibi succederet. Μortuus

est a. 698 56 . In Onomastico Tull. legitur: Mortuus est paulo post a. 697 57), assentiente Μadwigio in Praef. ad Cic. de finibus p. LXI. Vid. de hoc viro Cicero Academ. Prior. lib. 2, 1. Drumann t. 4. p. 120-174. M. Licinius Lucullus, Lucii frater, deinde a M. Terentio Varrone adoptatus, a. 638 116 natus videtur, uno anno minor natu quam Lucius. Aedilis curulis cum L. fratre a. 675 79): tum 37 annos erat natus, qui legitimus fuit annus. Praetor peregrinus a. 678 76 . Consul a. 681 73), deinde in provinciam Macedoniam decessit, unde a. 683 71) rediit. A. 687 673 inter novem legatos fuit, qui in Asiam ad L. Lucullum fratrem,

imperatorem mittebantur, ut provinciam instituerent. A. 699 55 mortuus esse videtur. Ρlui. Luculi. 43. Conf. Drumann l. 4. P. 176. Cic. Bruto c. 62. M. Drusum, graυem Oratorem, ita dumtaxat cum de republica diceret, L. autem Lucullum, etiam acutum, M. Lucullum, M. Octavium, Cn. Octaυium - abducamus ex acie id est a iudiciis,

et in praesidiis reipublicae, cui facile satisfacere

380쪽

Extabant orationes Lucullorum in opere Muciani. Tac. Diat. de Orat. 37. Nescio an Denerint in manus Destras haec Detera, quae et in antiquariorum bibliothecis adhuc manent et cum maxime a Muciano contrahuntur , ac iam undecim, ut OPinor, Actorum libris et tribus Epistolarum composita et edita sunt. ex iis intelligi potest, Cn. Pompeium et M. Crassum non viribus modo et armis Sed ingenio quoque et oratione valuisse; Lentulos et Metellos et Lucullos et Curiones et ceteram Procerum manum multum in his studiis operae curaeque POSuisse, Nec quemquam illis temporibus magnam potentiam sine aliqua eloquentia conSecutum.

a MucianoJ totus loeus infra in Pompeio explicabitur.

1. Oralio adversus P. Servilium augurem.

Acta est causa a. 662 92), si Pighio fides est adhibenda. L. Lucullus cum Marco fratre P. Servilium augurem, Patris accusatorem, Ρ. Servilium Vatium Isauricum cos. a. 675 79) appellat Orellius in Onomastico reum fecerunt. Quintil. 12, 7, 3. Principes in republica Diri non

detrectaverunt hanc re cii partem saccusatoris , creditique sunt etiam clari iuvenes obsidem reipublicae dare malorum civium accusationem, quia nec OdisSe improbos nec limultates provocare nisi ex iducia bonae mentis videbantur. Idque cum ab Hortensio,

Lucullis, Sulpicio, Cicerone, Caesare, plurimis aliis, tum ab utroque Catone Dctum eSt.