장음표시 사용
421쪽
Eorumque Deliat alumnos CorDinum ac Pollionem Asinium.
SulpiciumJ Servium Sulpicium Rufum, noli Publium Sulpicium Rufuiri intelligendum esse, cum ex reliquis oratoribu, aequalibus, qui una nominantur, elueet, tum ex iis, quae in M. Craεao oratora supra diximus pag. 383.
Pomponius De Orig. Iuris in Digestor. lib. 1, 2, 43:
Servius in causis Orandis primum locum aut pro certo Post M. Tullium obtinuit. - Huius voluminci complura extant de iure): reliquit enim Prope centum et octoginta libros.
Serviust totum Pomponii lotum , qui admodum difficilis est , lueu lenter iraetat Rob. Schneider Spe e. i. p. 8 Et Spec. 2. in praefatione.
Extabant Quintiliano teste Servii Sulpicii orationes
tres, quarum duas tantum novimus) reliquarum autem Cau Sarum, quas egerat, non Orationes quidem integras edidit, sed commentarios, in quibus argumentum tantuinet capita summa litteris mandata erant. Quintil. 10, 7, 30. Plerumque multa agentibus accidit, ut maxime necessaria et utique initia scribant, cetera quae domo asserunt, cogitatione a lectantur, subitis ex tempore Occurrant. Quod ieciose M. Tullium commentariis ipsius apparet. Sed ieruntur aliorum quoque, et inventi forte, ut eos dicturus quisque composuerat, et in libros digesti, ut cau-Sarum, quae Surat actae a Servio Sulpicio mutus tres orationes extant , sed hi, de quibus loquor, commentarii ita sunt exacti, ut ab ipso mihi in memoriam
posteritatis υideantur esse compositi. 1. Oratio contra L. Licinium Murenam.
Acta est causa a. 691 633. Fuerunt competitores consulatus D. Iunius Silanus, L. Licinius Μurena, L. Sergius Catilina et Servius Sulpicius Rufus. Creati sunt Murena et Silanus. Cum autem Sulpicius suspicaretur, Μ urenam ambitu et largitione suffragia obtinuisse, ambitus
422쪽
eum postulavit. Hortensius v. pag. 341. atque Cicero
defendit oratione, quae extat. reus absolutus est.
2. Oratio pro Aufidia. Acta causa videtur a. 710 44) vel 711 43 . Ellendi autem p. CXXXII. ea in non modo ante Caesaris mortem sed etiam ante bellum civile actam scribit. De argumento Schneider haec scribit p. 62: videtur causa tuisse heredicaria. nam apud Qtiintilianum signatores
Commemorantur, quo nomine conStat eos maxime
significari, grai teritamenta signabant. Cons. Orat. Messalae Corvini. Ceterum incerium est, utrum Sulpicius pro Aufidia dixerit an contra Aufidiam. Utraque enim opinio auctoritate nititur. Loci, qui probare videntur, pro Aufidia eum egisse, hi sunt. Quintil. 4, 2, 106. Sermo aversus a iudice et brevitis indicat interim et coarguit magis, qua de re idem, gra Od in Prooemio dixeram, sentio, sicut de PrOSOPOPOeia, qua tamen non Servius modo Stil- Picius ratitur pro Aufidia: Somnone te tangi idum an gravi lethargo Putem oppre3xum' sed M. quoque
somnons te ἐangiaidiami haee verba Sulpicius contra nee usatoremaufidia a dixit.
Quintil. 10, 1, 22. Illiad utilissimum, nosse eas
CauSaS, quarum orationes in manus arimserimus, et
quoties continget, utrinque habitas legere actiones, ut Demosthenis atque Aeschinis inter se contrariaS, et Ser Dii Sulpicii atque Messalae, quorum alter Pro Auridia, contra dixit alter, et Pollionis et Cassii reo . Asprenate aliasque Plurimas.
ωlter pro A dial etsi ambiguum est , ad quem prius αIter pertineat, verisimile tamen est ad Sulpicium assa referendum, ita ut hie pro Aufidia dixerit, messala eontra Aufidiam. Aliter sentit Wissa in Cominent. de M. Val Messala Corvino p. 65. , qui seri hit , Sulpirium eontra Aufidium cste entiti errora serihil , Messalam pro Aufidio dixisse. Moieri Orat. Rom. Fragm. ed 2. 26
423쪽
Festus p. 153. Mancipatione adoptatur9 ut Patris sui heres e sae desinat: sed eius qui admi tet, tam
heres est graa m si ex eo natus esset. Arrogatione.
qui in pote4tate aliema non est, arrogatoris fi lius et suras heres. ut psalet manifeSte ex eo, quod ait Sero Sulpicius in ea oratio me; quam habuit ccantra Messalam pro Ara dia. Sequitur locus, ex quo Probari potest, Contra Aufidiani orasse Sulpicium. Quintil. 6, 1, 20. Sed saepius id est accusatoris,
avertere iudicem a miseratione, qua reus Sit usuruS,
atque ad Drtiter iudicandum concitare. Cuius loci est Etiam occupare, quae dicturum Dcturumve ad- De Sarium PuteS. Nam et cautiores ad custodiam suae religionis iudices facit, et gratiam responsurisar eri, cram ea, qMae Praedicta Sunt ab accusatore, iam, Si Pro reo petentur, Non sint nova, ut Servius Sulpicius contra Avidiam, ne signatorum, ne iPSiras discrimen obiiciatur sibi, Praemonet.
eontra A diani J Vere est, quod Spalding adnotavit: ,,Contra, quod faeit difficultatem, tenendum est, eum aecusatoris sit exemplum. Ηie loeus varias excitavit virorum doelorum coniecturas. Spald ingad Quintil. 10, 1, 22 oblivionis aecusandum esse putat Quintilianum, cum seribere vellet M. Valeritia Mesaala contra Aufrium. Frot-seher ad Quintil. 10, 1 , 22 eenset, in Aufidiae nomine erratum esse, ita ut legendum sit Serviua Sulpiciua contra masalam. Ellendi p. CVl seribit: Si aberravit, ut solet interdum, non librarii sed auctoris memoria, eredam potius praepositionem VI., i , 20 mulari debuisse quam Messalae nomen Sulpieio su hstitui. Igitur legendum putat: Servitia Sumicitia pro A dia. Weslermannus autem p. 210., Zumpi et Bonnali in Indica Nominum s. n. SuI-picitia, alque Rob. Schneider P. s. p. 62. assentiuntiar Spaldingio,
Festus P. 182. Orba apud Poestas signiscatur privata aliquase cara Persona, apud OratoreS, guactPatrem amisit aut matrem, ut Servius 6Sulpicius ait, quae liberos quaal OUulos orba est.
quae liberosi Si Fesii loeus recte suppletus est, ex oratione potiusquam ex libris de iure Servii Sulpieii verba sumta videntur. quod
424쪽
ex eo prohabita est, euin Festus dirat. Gyud ora orsa orbam sam dici, quas patrem aut miatrem amisarit. Atque de Aufidia Sulpieius loqui videtur, ita ut orationi pro Λufidia hie sit tribueudus
LXXVIII et LXXIX. Metelli. Μetelli, quorum orationes Μucianus operi suo declaris oratoribus inseruit, fratres fuere. alter Q. Caecilius Metellus Celer, praetor a. 691 63), consul a. 694 60 . Druin ann l. 2. p. 24): alter Q. Caecilius Μetellus epos, tribunus pl. a. 692 62), consul a. 697 57 . Drumann l. 2. p. 29). Cic. Brut. 70. Duo Metelli, Celer et Nepos, nonnihil in causis versati, nec sine ingenio nec indocti, hoc erant Populare dicendi genus assecuti.
populars dicendi genuaJ i. a. excellebant in concionibus, non in orationibus iudiciariis.
Tacit. De oratoribus 37. Nescio an venρrint in manus υeStras haec υetera, quae et in antiquariorum bibliothecis adhuc manent et cum maxime a Muciano contrahuntur, ac iam undecim, ut opinor, Actorum libris et tribus Epistolarum composita et edita sunt. ex iis intelligi poteat, Cn. Pompeium et M. Cralsum non Diribus modo et armis sed ingenio quoque et oratione valuiSse, Lentulos et Metello s et Lucullos et Curiones et ceteram Procerum manum mialtum in his studiis operae curaeque Posuisse, nec quemquam illis temporibus magnam potentiam sine aliqua et
a MueianoJ hune loeuin si pra in Cn. Pompeio Magno p. 38'. 81-plieuimus.
Cicero meminit in epist. ad Atticum l. 6, 3, 10. orationis Q. Celeris contra M. SerDilium, quam a.
694 60) habitam Pighius i. a. p. 349 scribit, quo
anno IIetellus consul, Servilius tribunus pl. erat. Alteri Metello, Nepoti, in edit. pr. Orationem tribui, auctoritate nitens Ciceronis ad Fam. 5, 4. Nunc mihi Q. irater meus mitissimam tuam orationem, quam
425쪽
in senatu habuisses, Perscripsit. Sed aliter haec verba interpretanda opinor: Cicero enim non de oratione scripta loquitur, sed de eo, quod in senatu benevole Nepos et amice de se dixerat. LXXX. C. Iulius Caesar. Natus a. 654 100), sex annis natu minor Cicerone
et Pompeio. Quaestor a. 687 67). v. F. A. Wolf in
Sueton. Caes. 7. et Clinton ad h. a. , Drumann autem t. a. p. 140. quaesturam anno 686 68) assignare mavult.
Aedilis a. 689 65). Praetor a. 692 62). Consul a. 695 59). Proconsul Galliae ab anno 696 58) ad a. 705s49). Dictator a. 707 47) et consul iterum. Consul tertium a. 708 46 . Consul quartum a. 709 45). Consul quintum a. 710 44) interfectus est. Eius vitam consecit Drumann l. 3. p. 129-762. Cie. Brut. 72 , 252. De Caesare ita iudico, illum omnium fere oratorum latine loqui elegantissime, nec id solum domestica consuetudine , Sed, quamquam id quoque credo fuisse, tamen ut esset Periecta illa bene loquendi laus, multis litteris et iis quidem reconditis et exquisitis summoque studio et diligentia est consecutus. c. 74. Solum et quasi frandamentum
oratoris Dides locutionem emendatam et latinam. c. 75. Caesar autem rationem adhibens consuetudinem vitiosam et corruPtam Pura et incorruPta consuetudins emendat. Itaque cum ad hanc elegantiam verborum latinorum adiungit illa Oratoria ornamenta dicendi, tum videtur tamquam labratas Bene Pictas collocare in bono lumine. Hanc cum habeat praecipuam laudem in communibus, non video cui debeat cedere. Splendidam quandam minimeque Deteratoriam rationem dicendi tenet, voce, motu, forma etiam magni cα et generosa quodammodo. orationes quidem eius mihi vehementer Probantur, comPlurectautem legi. Velleius 2, 36. Iam Pene supervacaneum Dideri Potest, eminentium ingeniorum notare temPora. Quis
426쪽
enim ignorat, diremtos gradibus aetatis floruisse hoc tempore Ciceronem Horten&ium saneque Crassum, Catonem, Sumicium, moxque Bruttiam, Calidium, Coelium, Calvum et proximum Ciceroni Caesarem, eorumque Delut alumnos Corvinum ac Pollionem Asinium.
Quintil. 10, 1, 114. C. Caesar si toro tantum
DacaSset, non atrias ex nostris contra Ciceronem nominaretur. Tanta in eo vis eSt, id acumen , ea concitatio, ut illum eodem animo dixisse, qua bellavit, πραι eat. Exornat tamen haec omnia mirα
Sermonia, cuius Proprie studiosus ivit, elegantia. Ibid. 12, 10, 11. oratione si species intueri velis, totidem pene reperias ingeniorum quot cor- Porum mormas. Sed tuere quaedam genera dicendi conditione temporum horridiora , alioqui magnam iam ingenii vim prae se ierentia. hinc arbit Laelii, Amricani, Catones etiam Gracchique. Mediam illam mormam teneant L. Gassus, Q. Hortensius. Tum dein re careseat non multum inter se distantium tempore Oratorum ingens proυentus. Dim Caesaris,
indolem Coelii, subtilitatem Calidii, diligentiam Pollionis, dignitatem Messalae, sanctitatem Calvi, gravitatem Bruti, acumen Sulpicii, acerbitatem Cassii reperiemus: at M. Tullium non habemus circa plurium artium species praestantem, sed in omnibuS,gu- in quoque laudantur, eminentit Simum.
Salust. Catil. 54. C. Caesari et M. Catoni genus , aetas, eloquentia Prope aequatia tuere. Tacit. De Oratoribus c. 21. Concedamus sane C. Caesari, ut Propter magnitudinem cogitationum et occupationes rerum minus in eloquentia e ecerit quam divinum eius ingenium po5tutabat, tam hercule quam Brutum philosophiae suae relinquamus: nam in orationibus minorem esse iama sua etiam admiratores eius olentur, msi morte quisquam aut
427쪽
Caesaris pro Decio Samnite aut Bruti pro Deiotaro
rege ceterosque eiusdem lentitudinis ac teporis libros legit, nisi qui et carmina eorundem miratur. ibid. c. 25. Cicero quidem ceteros eorundem temporum disertos antecessit, Calvus autem et Asinius et Caesar et Coelius et Brutus suo iure et prioribus et sequentibus anteponuntur. Nec remeri, quod inter se vecte disierant, cum genere consentiant. Astrictior Calvus, numerosior Asinius, splendidior Caesar, amarior Coelius, gravior BrutuS, Dehementior et Plenior et valentior Cicero: Omnes tamen eandem eloquentiae sanctitatem ierunt, ut si omnium pariter libros in manum sumseris, Scias, quamvis in diversis ingeniis, esse quandam iudicii ac voluntacissimilitudinem et cognationem. Tacit. Annal. 13, 3. Adnotabant seniores, quibus otiosum est, Detera et PraeSentia contendere, Primum ex iis, qui rerum potiti essent, Neronem alienae δε- eundiae eguisse. Nam dictator Caesar summis oratoribus aemulus et Augusto prompta ac Pr lueris, quae deceret Principem, eloquentia fuit. Sueton. Caes. c. 55. Eloquentia militarique arta aut aequavit praestantissimorum gloriam aut excessit. Post accusationem Dolabellae haud dubie principibus
Patronis annumeratus est. Certe Cicero ad Brutum Oratores enumerans, negat se videre, cui Caesar
debeat cedere, aitque eum elegantem, splendidam quoque atque etiam magni cam et generoSam quin dammodo rationem dicendi tenere, et ad Cornelium
Nepotem ds eodem ita scripsit: Quid ' oratorum quem huic antepones eorum, qui nihil aliud egerunt 'Quis sententiis aut acutior aut crebrior, quis verbis aut ornatior aut elegantior' Genus eloquentiae duntaxat adolescens Strabonis Caesaris secutus videtur; Pronuntiasse autem dicitur Doce acuta, ardenti motu geδtuque, non line venuState.
Plut. Caes. 3. Λέγεται di καὶ φυνω προς λογους
πολιτικους ὁ Καισαρ αριστα καὶ διαπονησαι φιλοτιμοταΓα
428쪽
τλὶν φυσιν, ως τα δευτερεια μἐν αδηρiτιυς εχειν, τὐ δεποωτειον, Oπως τῆ δυναMει καὶ τοις ολλοις πρωτος εἰη μἀλλον, αU.οις αποληθεις υφεῖνο, ποος οπερ ἡ φυσις υφύγειτο, τῆς εν τῶ λεγειν δεινοτητος υπO ITΠατειων καὶ πολιτείας, η κατεκτησατο την ἡγεμονiαν ο κ ἐξικομενος. Appuleius Apologia p. 589. ed Οud. Quamcumque orationem struxerit Avitus, ita illa erit undique Perfecte absoluta, ut in illa nec Cato graυitatem requirat nec Laelius lenitatem nec Gracchus impetum nec Caesar calorem nec Hortensius distributionem nec Calvus argutias nec parsimoniam Salustius nec opulentiam Cicero. Sidonius Epist. l. 4, 3. Rex Theodoricus sentit ut Pythagoras, dividit ut Socrates, explicat ut Plato, implicat ut Aristoteles, ut Aeschines blanditur, ut Demosthenes irascitur, vernat ut Hortensius, aestuat ut Cethegus, incitat ut Curio, moratur ut Fabius, simulat ut Crassus, dissimulat ut Caesar, suadet ut Cato, dissuadet ut APpirat, Persuadet ut Tullius.
dissimulati Caesarem in orationibus dissimulandi arte maxime usum esse, testatur Sidonius. dissuadet tit Amitial Appium Caaeum intelligit, qui paeem Pyrrhi dissuasit.
Fronto ad Verum Imperatorem p. 181: Caesari facultatem dicendi video imperassoriam fuisse. Fronto ad Μ. Caesarem P. 21. Materiam quantam misisti mihil necdum legi Coelianum excerytum, quod
misisti, nec legam, priua quam Sensus ipse Denatus ero, sed me Caesaris oratis uncis unguibus attinet. Nunc denique sentio, quantum operis sit, ternos vel quinos versus in die ornare et aliquid diu scribere.
Caeaarial ait C. Iuliuin Caesarem. pertinere puto.
Emporius Rhetor. p. 310 Capperonii. Ab institutione, quam Plurimam in facundia et dicendi studio fuisse probet, CaesaD icem culpabitur, quod adeo non αdeptus sit formam oratorias iacultatis, ut eum graecae orationis e entem Disse mani festum sit.
429쪽
Anthologia latina Epigr. 411. ed. meae: En adsum Caesari quis me praestantior armis '
l. Orationes in Cn. Cornelium Dolabellam. Acta est causa a. 677 773, quo anno Caesar tres et viginti annos erat natus, non unum et viginti, ut Tacitus in Dialogo de orat. 34 tradidit. Cn. Cornelius Dolabella, cum in Macedonia provincia non innocenter Se gessisset, rePetundarum est accusatus. Sed cum esset optimatium proque Sulla stetisset, iudices Sullani eum abSolverunt, Praesertim cum et C. Aurelius Cotta et Hortensius insigni eloquentia eum defendissent. Sed Caesar non minorem dicendi famam assecutus, indeque magnus Orator habitus est. Cons. Orat. Hortensii p. 368ὶ
et C. Aurelii Cottae sp . 341 et Dolabellae p. 3793.
Quintil. 12, 7, 3. in accusatoriam Ditam Diυere et ad deferendos reos praemio duci, proximum latrocinio est, ita 'essem intestinam ProPulsare cum PDOPugnatoribus Patriae comParandum, ideoque Principes in republica viri non detrectarunt hanc: ore citPartem, creditique lunt etiam clari iuvenes obsidem reipublicae dare maiorum civium accuSacionem, quia nec odisse imProbos nec simultates Provocare nisi ex riducia bonas mentis videbantur. Idque cum ab Hortensio, Lucullis , MIPicio, Cicerone , Caela re, plurimis aliis, tum ab utroque Catone factum est. Tacitus Dial. de oratoribus 34. Notiodecimo aetatis anno L. Crassus C. Carbonem, uno Et vicesim GCaesar D ol ab ellam, altero et Dicesimo Asinius Pollio C. Catonem, non ltum aetate antecedens Calous Vatinium iis orationibus insecuti sunt, quas hodie-gus cum admiratione legimus.
uno et DieaaimoJ In numero vitium esse , observavit praeter alios esseling in Observati. p. 222. , ideoque Osannus pro uno IIIo vel ΠIIo corrigenduin putabat. Sed seriptorem ipsum eorrigere, velitum est. Cons. Drumanu l. 3. p. 129. Zumpi in C e. Verrisi. l. 17. p. 126. Welehert. Poet. lat. Rel. p. 309.
430쪽
Quintil. 12, 6, 1. Calvus. Caesar, Pollio multum antE quaeStoriam aetatem omnes gravissima iudicia
Sueton. Caes. 4. Ceterum composita seditioneoloili Cornelium Dolabellam consularem et tritim- Phalem Dirum rePetrandarum Postra lavit, absolutoqiae Rhodum secedere statuit et ad declinandam in Didiam et ut Per otiram ac requiem Apollonio Moloni claris-ximo tranc dicendi magiatro operam dare . c. 55. Post accusationem Dolabellae haud diabie principibras Patronis annumEratus est. - Gentis eloquentiae duntaxat adolescens adhuc Strabonis Caesaris secutus vide ur, cuius etiam ex oratione, quae inscribitur Pro Sardis, ad υerbiam nonnulla transtulit in Di-
Strabonia CaeaariaJ Eius orationes supra memoravimus. p. 330. sqq. in Divinationem suum i Bavanuarien-Crustus suspieatur. Caesaris Diis vinationem fuissa prooemium Pausae in Do 'ahellam, veluti Cieero Divinationem habuit in Q. Caeei lium, quae prooemium est Verriis
Emporius Rhetor. p. 311. CapperOnn. Tram facta omnia Caeaaris, quaecunque Poterunt , in Partem
Valer. Max. 8, 9, 3. Divus Iulius, quam coelestis numinis tam etiam humani ingenii periectissimum columen, Dim facundiae Proprie expressit, dicendo in accusatione Cn. Dolabellae, quem reum egit, extorqueri sibi caraxam optimam C. Cottae patrocinio , si quidem maxima tum Dis eloquensiae