Oratorum Romanorum Fragmenta ab Appio inde Caeco et M. Porcio Catone usque ad G. Aurelium Symmachum, collegit atque illustravit Henricus Meyerus

발행: 1842년

분량: 663페이지

출처: archive.org

분류: 로마

541쪽

5. Oratio graeca Alexandriae habita.

Augustus Alexandria a. 724 30ὶ capta in gymnasio

urbis ad cives orationem graecam dixit. Verisimile est, Augustum orationem latine formasse, Areumque philosophum in graecum vertisse sermonem. Sueton. Aug. 89. Weichert p. 123. ex eius libro haec omnia sumsimus. Plui. v. Antonii c. 80. Καισαρ εἰς το γυμνασιον είς- ελθων και αναβας επι βῆμα τι πεποιημενον, ἐκπεπληγ- αενων υπο δεους των ανθρα)πων καὶ προ-πτοντων, αναστῆναι κελευσας ἐφη πασης αἰ iας τον Miμον se νιέναι, πρωτον ι ἐν δια τον κτιστην 'Ἀλεξανδρον, δευτερον δε τῆς πολεως θαυμαόων το καλλος καὶ το ιεγεθος, τριτον Θυρεiω τω εταiρω χαριςOαενος. Cons. Plui. APophthegmata T. 8. p. 169 ed. Ηuit. Dio Cass. l. 51, 16. Tων Αἰγυπτιων των τε Ἀλεξανδρεων παντων δενεiσατο, ωστε ριὴ διολεσαι τινα. προφαGινει προυβαλλετο, τον τε θεον τον Σαραπιν καὶ τον Ἀλεξανδρον τον οἱκιστλὶν αυτῶν και τριτον ' Ἀρειον τον πολίτVν, ωπου φιλοσοφουντι τε καὶ συνοντι οἱ εχρmo, καιτον γε λογον, δἰ ου συνεγνω σφίσιν, ελλ νιστὶ, οπως συνωσιν

Ea est habita a. 731 23), quo anno Μarcellus, sororis Augusti Octaviae filius, heres virtutum matris, Proptereaque ab Augusto adoptatus, obiit. Cons. Dru- mann l. 4. P. 235. 243. t. 2. p. 402. Vrrg. Aen. 6, 861887. Ρroperi. 3, 18. Dio Cassius 53, 30. Toν Μαρκελλον ὁ Λυγουστος Diti octici τε εθα ρεν, επαινεσας ώςπερ ειθιστο. Servius in Virgilii Aeneidem 1, 7 12. Pesti devota

542쪽

futurasJ - Devota de orations Augusti translata est locutio, quam habuit in laudatione muneris Marcelli, cum diceret, illum immaturae morti devotum uisSE. Plutarch. Μarcell. 30. refert, alios auctores scribere, Hannibalem ossa et cinerem Μ. Claudii Marcelli per insidias interemti sproavi Μarcelli, Augusti nepotis) Μarcello filio per nuncios tradidisse, alios vero id negare. ταυτα Hν ουν οἱ περὶ ΚορνίὶLον πωτα καὶ ωαλέριον me μον ἱστορ, κασι, Λήιος δε καὶ Καισαρ ὁ Σε β ασ τ ὁ ς κομισθῆναι τὴν υδρέαν προς τον υιὀνείργηκασι καὶ ταφῆναι λαμπρῶς.

Καἶσαρ ὁ ΣεβαστοςJ in laudatione funebri Marcelli nepotis id Auis gustum retulissa, Hesron de Fontibus Plutarehi p. 124 suspieatur.

ΚαισαριJ in eadem laudatione funebri Marcelli.

I. Laudatio lanebris M. Agrippae. Ea est habita a. 742 12), quo anno Μ. Agrippa, Augusti gener, rebus pace belloque gestis maxime insignis, decessit. Cons. Μ. Vipsanius Agrippa Von Frand-sen p. 239. Dio Cass. l. 54, 28. Λυγουστος τον λογοντον ἐπ αυτου εἶπε. 8. Laudatio iunebris Octavias sororis.

Ea est habita a. 743 11 . Dubitatur, utrum Octavia maior an Octavia minor sit intelligenda. Weicherip. 118. arbitratur, Dionem de Octavia maiore loqui, Drumann l. 4. p. 244. Octaviam minorem illo anno defunctam iudicat. Dio Cass. 54, 35. ἐν δε τω Dει ἐκεένω Λυγουστος αυτος τον ἐπιταφιον εἶπε, καὶ 3ρουσος ἐπὶ του βλημα -

543쪽

Sueton. Aug. 61. Matrem amisit in primo consulatu, sororem Octaυiam amisit quinquagesimum et quar cum agens aetatis annum. Utrique cum Praecipua ossiciα vivae Praestitisset, etiam demunctae hono- rel maximos tribuit.

Sororem octaviami dubium est, an suetonius de eadem Oelavia loquatur, euius Dio facit mentionem. Dio enim dicit, Octaviam moris tuam esse a. 743 si et Suetouius autem testis est, Octaviam sororem defunctam, eum Augustus annum L l . agebat, i. e. a. 745 9 , unda welehori colligit, alteram Octaviam maiore in a. 743 , alteram Octaviam minorem a. 745 mortuam. Clinton vero in Fastis a. 743seribit, vitium esse in codicibus Suetonii et perhapa an error of thatrianaaeriber LIIII for LIII. Atque Drumannus t. 4. p. 237. ipsi Suetonio errorem tribuit.

9. Laudatio lanebris Neronis Claudii Drusi.

Ea est dicta a. 745 9 . Nero Claudius Drusus, Tiberii Claudii Neronis et Liviae filius, Augusti privignus,

in Germania mortuus est. Velleius 2, 97. Drum. t. 2. p. 183. Suetonius Claudio c. 1. Augustias tanto vere Drusum et Divum dilexit, ut coheredem semper iliis instituerit, sicut quondam in senatu PromeSSus eSt, et defunctum ita Pro concione laudavit, ut deos precα-tras sit, similes ei CaeSares SMOS iacerent, sibique tam honestum quandoque exitum darent quam illi dedissent.

Nec contentus elogium tumulo eiu4 versibus a se compositis exsculpsisse, etiam υitae memoriam ProSα Oratione composuit.

Livius Epit. lib. 140. Drusus mortuus eSt. Lαudatus est a Caesare Augusto υitrico et Supremis eius plures honores additi.

Ovidii sive potius incerti Auctoris) Consolatio ad Liviam Augustam de morte Drusi filii v. 209:

Eι voee et Iacrimis laudasti, Caesar, alumnum, tristia eum medius rumperet Orsa dolor. 1 u letum optasti, dis aversantibus omen, par tibi, si sinerent te tua μια mori.

544쪽

10. Oratio in senatu habita.

A. 757 4 p. Ch. . Augustus Tiberio a. 748 tribuniciam potestatem in quinquennium contulerat, deinde a. 757 iterum senatum rogavit, ut eidem tribunicia potestas in decennium daretur. Tacilus Annal. 1. 10. Augustus Paucis ante annis, eum Tiberio tribuniciam potestatem a patribus rursum POStularet, quamquam honora oratione guαedam de habitu cultuque et institutis eius iecerat, quae υE- ut exculando e robraret. Sueton. Tiberius 68. Quae omnia ingrata atque arrogantiae Plena et animadvertit Augustus in eo, et excusare tentaυit Saepe apud senatum ac Populum, Prome3Sus naturae vitia esse, non animi.

Ceteras Augusti orationes, vel Appiani vel Dionis Cassii insertas historiis, praetermisi, quia ab Appiano atque Dione sunt fictae. IX. M. Vipsanius Igrippa. Natus est a. 691 63 , eodem anno quo AuguStus.

Praetor a. 714 40 . Consul anno 717 37 . Aedilis anno 721 33 . Consul iterum atque censor anno 726 283. Consul tertium a. 727 27 . Praefectus urbi a. 733 21). Tribuniciam potestatem adeptus est a. 736 18

eamque usque ad mortem obtinuit. ΜOrtuus est a.

742 12), anno aetatis quinquagesimo uno. Plinius Hist. 7, 8, 6. Augustus orationem funebrem dixit, ut supra memoravimus. Cons. M. Vipsanius Agrippa. Eine historische Untersuchung uber dessen Leben und Wir-ken. Von D. Frandaen. Allona 1836. Atque mei-chert Imp. Caesaris Augusti Reliquiae F. 1. p. 81.1. Oratio eontra C. Cassium.

Acta est causa a. 711 43 . Caesar Octavianus in primo consulatu a. 711 43 quaestionem instituit de interfectoribus C. Iulii Caesaris: Μ. Agrippa accusationem

545쪽

Cassii, L. Cornificius accusationem Bruti suscepit. Nec . Agrippa solus causam egit, sed Capito. Ateius subscriptor fuit. Cons. Frandsen P. 32. Plui. Bruto 27. 'O νεος Καῖσαρ ευθυς δικας φονου

Velleius 2, 69. Lege Pedia, quam consul Pedius, collega Caesaris, tulerαt, Omnibus, qui Caesarem Pα-trem interiecerant , aqua ignique damnatis interdictum erat. Quo tempore Capito, Patruus meus, Dirordinis aenatorii, Agrippae subscripsit in C.

Cassium.

Agrippas oubaeripatiJ Agrippa Cassium reum fecit, eumque in causa agenda adiuvit C. Ateius Capito. 2. Oratio pro . . .

Seneca Controv. l. 2. p. 295. Tanta sub divo Augusto libertas fuit, ut praepotenti tunc M. Agrippae non defuerint, qui ignobilitatem e robrarent. Vipsanius Agrippα fuerat. Vipsanii nomen quasi argumentum Paternae humilitatis sustulerat, et M. Agrippa dicebaitur. Cum defenderet reum, fuit accusator, qui diceret M. Agrippam, et quod in medium est, volebat Vipsanium intelligi.

reumJ Vipsanium quendam, hominem obscurum.

3. Orauo aedilicia de tabulis signisque Publicandis. .

Agrippa aedilis curulis a. 721 33 hanc orationem

dixit, qua Romanos adhortatus est, ut signa tabulasque Potius publicarent, sive in templis, foris, basilicis in publicum usum statuerent quam in villis absconderent. Constat Agrippam ultro suscepto aedilitatis honore et onere Partim Publico, Partim privato sumtu urbem pul-eherrimis ornavisse operibus. Seneca de Beneficiis 3, 32. Agrippa tot in urbe maxima opera excitavie, quae et priorem magni cmttam vincerent, et nulla

546쪽

Postea υincerentur. Cons. Visconti Iconografia Romana t. 2. P. 267. Bunsen Beschrethung von Rom. T. s.

p. 163 sqq. Frandsen p. 62. Plin. Hist. 36, 15. Dio Cass. 49, 43. 54, 29. Plinius Hist. 35, 4, 9. Sed praecipuam auctoritassem tabulis publice ieeit Gesar dictator, Post eum M. Agrippa, vir rusticitati propior quam deliciis. Extat ceria eius oratio magnificα et maximo civium

digna de tabulis omnibus signisque Publicandis, quod fieri aruius tuisset quam in via rum Exilia Pelli.

Marii Victorini Artis grammat. 1. P. 2456. Mea- sala, Brutus, Agrippa Pro sumus Simul. Legimus apud Dionem Cassium l. 52. 2-11. orationem Agrippae de Principatu Augusti, quae tota ex Dionis fluxit ingenio, ut Frandsen quoque p. 13-26. et ΗOech Rom. Gesch. t. s. P. 318. iudicat.

CX. O. Haterius.

Natus a. 687 67 , mortuus est a. 777 25 p. Chr. Prope nonagenarius, teste Hieronymo ad Eusebii Chron. Olymp. CC. a. II. ΜΜXL. a. XI. imperii Tiberii a. XXV. p. Chr. m a. 777. 25 p. Ch. : Q. Haterius

PromPtus et Popularis orator usque ad nonagesimum Prope annum in summo honore consenescit. Tacitus autem tradit in annalibus 4, 61., Q. Haterium extinctum

stat.

An magistratus obtinuerit in republica et quos quibusque annis, incertum est. Consulatum eum sub Augusto gessisse, A. Scholius in opere Pighii l. 3. p. 544 su-sPicatur, nec tamen certum extat indicium. Seneca Excerpta Controv. l. IV. Praef. P. 443. Declamabat Haterius admisso populo ex tempore. Solus omnium romanorum, quos meo tempore cognovi, in latinam linguam transtulit graecam facilitatem. Tanta

547쪽

illi erat Delocitas orationis, ut vitium feret. Itaque divus Augustus optime dixit: Haterius nostersu laminandus est . adeo non currere Sed δε- currere videbatur. nec verborum tantum illi copia, sed etiam rerum erat: quoties velles, eαndem rem et,

quam diu velles, diceret aliis toties fguris, aliis tractationibus, ita ut nec regi posset nec consumi. Regi autem ab ipso non poterag, alioquin libertum habebαt, cui pareret, et sic ibat, quomodo ille aut concitaverat

eum aut refrenaυerat. Iubebat eum transire, cum

aliquem diu locum dixerat: transibat; insistere iubebat, eodem loco permanebat; iubebat epilogum dicere; dicebat; habebat in sua potestate ingenium, in aliena

modum. Multa erant quae reprehenderes, multα quae SusPiceres. Cum torrentis modo magnus quidem,

sed turbidus fueret: redimebat tamen vitia virtutibus, et plus habebat quod laudares quam quod ignoScereS.

a flaminandus estJ i. e. man inuss dem Haterius den Heimnschuhunterlegen. WEiehert Imp. Caes. Augusti Reliqu. Coinment. 2. p. 40. idein refert Hieronymus Epist. ad Pammaclium 61. Q. LYateri ua, qui ingenium in numerato habebat, ut aine monitore tacere non Posset, de quo egregis Caesar Auguatus d Q. , inquit, noster auos minandua sat.

Seneca Controv. l. 4. 29. p. 342. Haterius Promisit oratorem et Praestitit. Seneca Epist. 40. Q. Haterii cursum, suis tem Poribus oratoris celeberrimi, longe abesse ab homine Sario Dolo: numquam dubitavit, numquam intermisit, semel incipiebat, semel desinebat.

rursumJ i. e. veloeitatem orationis. Seneea Controv. l. 1. 6. p. 126. Q. Haterius coepit aubito, quo aOIebat, curau orationi a ferυerae.

Eum in summo honore fuisse, ut Hieronymus dicit, luculentum dedit ipse Tiberius imperator documentum, qui aliquando dissentiens in curia ab eo, unOS-cas, inquit, rogo, at quid adversus te, Q. Hateri, liberius sicut senator dixero. Suet. Tib. 29. orationes Huterium posteritati mandavisse, mOX Patebit. Sed nihil videtur superesse reliquiarum.

548쪽

Τacitus in annalibus 4, 61. Fine anni excessere insignes viri Asinius Agrippα et Q. Haterius, iamilia senatoria, eloquentiae quoad vixit celebratae. monumenta ingenii eius haud perinde retinentur. scilicet impetu magis quam cura vigebat, utque aliorum meditatio et labor in posterum valescit, sic Haterii canorum illud et profluens cum ipso simul extinc

tum ESt. ιnonumentat orationes intelligo, quas Haterius ediderat.

retιnenturJ aestimantur, in pretio sunt. Orationes eius sumina admirationa audiebantur, legentibus autem taedio fuere.

Extant apud II. Senecam excerpta declamationum Haterii. CXI. Torquatu3. Unus tantum locus extat, ex quo Torquatum orationem pro Moscho rhetore reliquisse discimus. Ad eum

enim Horatius Epistol. lib. 1, 5, 8 haec scribit:

Miιιe leves spes et eertamina divitiarum et Moschi causam: eras nato Caesare festus dat veniam somnumque dies, impune licebiι Iestivam sermone benigno tendere noctem.

atque Scholiasta Cru quianus in Auctario p. 692. Horatii verba sic illustrat: Moschus hic Pergamenus rhetor fuit notissimus, reus venericii luit, cuius causam exprimit. hanc Oratores egerunt Torquatus hic, de quo nunc dicit, cuius extat oratio, et Asinius Pollio. Hanc causam a. 733 21 Actam , supra diximus pag. 493. Alii hunc Torquatum opinantur esse L. Μanlium Torquatum, Torquati, qui consul fuit a.

689 65), filium. Quae opinio falsa est, Propterea quod hio Torquatus anno 707 473 interiit Hirtius de heli. Africano c. 96), epistola autem Horatii non rante annum 733 21 scripta est. Alii nepotem L. Manlii Torquati consulis a. 689 653 intelligendum arbitrantur.

Sed cum eius apud nullum scriptorem facta sit mentio, imo fictus esse videatur, multo sane libentius amplector

Weiohertii opinionem De Cassio Parmensi p. 310, qui

549쪽

C. Nonium Asprenatem Torquatum accipiendum docet, nec ego solum, sed Orellius quoque in Horatio t. i. p. 484. auctoritatem viri doctissimi secutus est. Omnia igitur, quae in editione priore de L. Manlio Torquato scripseram, delenda censeo. Nonius Asprenas Torquatus, familiaritate usus Augusti Suet. Aug. 43. 56. consul suffectus putatur a. 748 6 . Weichert p. 303. Orellius in Horatii Carm. IV. 7. p. 484.2. Oratio pro se contra Cassium Severum.

Acta est causa a. 745 9 . Cons. oratio Asinii Pollionis pro Nonio Asprenate pag. 492. et Cassii Severi, de quo infra dicemus, atque Weicheri De Cassio Parmensi p. 303 et 313.

CXII. T. Itius Labienu8.

Oriundus ex Gallia, ut Volher in Comment. de C. Cornelio Gallo P. 1. P. 14. suspicatur. Incertum, an Labieni, qui a Caesare bello civili ad Pompeium transiit Dio Cass. 41, 4.), filius neposve fuerit. Nepotem eum esse, Faber ad Senecae Controv. l. 5. . p. 349 et Sohottus in libro declar. rhett. apud Senecam dicunt, verum nihil definiri posse arbitratur Wei cheri De Cassio Parmensi p. 319. Mortuus est a. 765 12 extremo Augusti principatu, ut infra ostendemus. Cons. Bentleius ad Hor. Serm. 1, 3, 82. Wei cheri l. I. p. 323. Scripsit historiam belli civilis, odio erga Caesarem et Augustum repletam, quam Augustus comburendam iussit. Erat amicus T. Cassii Severi, inimicus Asinii Pollionis, ut ex orationibus suis aPParet. Seneca Controv. l. 5. P. 349. De Lalieno interrogatis ' Declamαvit non quidem Populo sed egregie. Non admittebat POPulum, et quiα nondum haec consuetudo erat inducta et quia Putabat turpe ac rivolae iactationis. Asiectabat imo censorium supercilium, cum alius animo esset. Magnus Orator, qui Per multa impedimenta eluctatus, ad famam ingenii constentibus magis hominibus Pervenerat quam υο

550쪽

tentibus. Summa egestas erat, Summa in amici, Summum odium e magna autem debet esse eloquentia, quae in υitis placeat. Nemo erat, quin, cum homini omnia Obiecerat, ingenio multum tribueret. Colcr Orationis autiquae, vigor noυae; cultuS inter nostrum ac Prius seculum medius, ut illum Poεset utraque pars Sibi uindicare; libertas tanta, ut liber viis nomen excederet , et grara PasSim ordines hominesques laniabar, Rabienus vocaretur. Animus per vitia ingens et ad similitudinem ingenii sui violentus. et qui Pomyeianos spiritus nondum in tanta Pace posuisset. In hunc Primum excogitata est nova Poena : sectum est enim per inimicos, ut omnes eius libri incenderentur. Res noυa et insueta, supplicia de studiis sumi. Bono hercle Publico ista in poenas ingeniosia crudelitas post Ciceronem in Denta est. Eo seculo ista ingeniorum suPplicia comerunt, quo et ingenia desierunt. Non tulit hanc Labienus contumeliam nec superate Sesse suo ingenio voluit, sed in monumenta se maiorum suorum ferri iussit atque ita includi: non finivit tantum se ipse, sed etiam sepelivit. Cassii Severi, hominis Labieno iunctissimi, belle dicta res merebatur. Illo tempora quo libri Labieni ex senatus consulto urebantur, Nunc me, inquit, Divum uri vortet,

qui illos edidici.

hcteo consuetudol consuetudo deelamandi coram populo non nn te medium Augusti prinei patum oriri coepi l. Eliam Asinius Pollio populum admittere noluit. Cons. Thorbecke De Asinio Pollione p. 99. mediusJ dieendi eivs gonus referebat et illud seeulum, quo Cieero princeps fuit, et sequens, quo Cassius Severi s potissimum exeollvit et dux habitus est. in tanta paeel inda ab anno 724 30ὶ bella eivilia finita, nee lamen Labienus odium, quo velut Pompeianus in adolescentia arserat, per longam pacem imperii Augusti fiuivit. εο secuiOJ Seneea Praef. Controv. p. 6 5. Quicquid Romana facundia habet, circa Ciceronem effloruit. Omnia ingenia, quas lucem eloquentiae attulerunt, tunc nata sunt.. illo temporeJ Libros Labieni Germanteo eonsule a. 765 12 publies

SEARCH

MENU NAVIGATION