Quaestiones et decisiones in IV libros Sententiarum, cum centilogio theologico

발행: 1495년

분량: 364페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

sorti)lrdinis: nec est geneia tuitiosor istu

Similiter aliquis ppter castitate3 seruanda 3 sciliperabst uicta vitio et ritibus et aliques sabscii dit sibi vereda et actus via peratim istarum e caecutioiui3liori fusi tacitis fortitudia iis sed sinit actus teperat te heroyta. et sic de aliis Elio ita olo potest imperare exectitioisi actus caiisati ab alto vel a stypter aliqlia inoles iasib riuatam ab alio*pter actit3 virtutis: sicut sustinere verbera et carcere insidinii tralacriticinperat te: et tales filiit aci fortitiidii iis lMiropce et ad illos inclinat itisticia et teperantia modo supra dicto.Cetera quere alibi de matena morali. Draestio decima terela.

v sit habere ac nim rectum et viiltiastini re pectit alicii se obiecti respectu custis est errori in intellectit: videtur et noquia ille octus voluntatis elicerenti colarinister iudicio uellectus erroia eo aut bissem nter. si primo modo. Contra. illud iudiciu3 iudicae oppositu3 illius. Diuina volutas vult sicut inrellectus deceptus iudicar q, alicui pura ac stsubuenis id utari inductiti extrema sicccssitate: cui tame fini polivitate3diuuid noesisse subit euiendae quia non sic iudisset. et per cose quens ratis incretiar faciendo cotra volunta rem diuina. si se cudo modo. igitur aliquis meo B retur faciendo cotra conscientia. qiiod vide εCirca questioli e falsu3 et in couenies. Edqilestio ite primo sciedum est τ ad hoc q)actius rectus pristio'elicia rura volutate necessario requiritur aliqua re claratio in intellectu. boc pater per ratio ite, et auctoritates. per ratiotie: quia illa volutasque potest*tum est de se lacne agere et male. quia de seno est recta necessario ad hoc quescte agat indiget aIiqua regula dirige te alia a se .hoc patet. quia ideo voluntas disti ina no iust et aliquo dirigente. quia illa est prinia i e gula directiva et no potest male agcre .sed vos lutas nostra est huiusin odi. quia porcst recte et no recta agere. igitur in 'iget aliqua i atio edirigcte. Per auctoritate patet per biffinitionem virilitis. ζ.etbico .*virtus est habitus electimis consistes in medio determinata radtione et c.Et mi ille alse auctoritates sinit ad Ism iso potes esse acti is rectus et virtuosi is nisi

habeat ratioc 3 rectat boc uis supposito tan*certo * acri Is rectus et virtuosus voluntatis L ite cessaris colarina citractin prirnetie. Tunc

est dubita. utium ad actii virnaosiim sufficit coformitas ad prudentis 3 babilitate vel aptit dinale. vel requiritur necessario placinitas adprii dentia actuale actualiter inbere te qria Delicitur actus rectus in voluntate. Responco primo dico q3 priidentia aptitia dinalis no suis ficit ad actu virtuo fulixqr suppositio et conso: miras ad prii delatia aptitudinale non e aliud

insi*spemcracriis dicatur recti is qliando elicitiai' sciit recta ratio dictaret illii actu es c eliciendii si inessenticet modo notri isti de facta itaq)prudentia apti trid malis non est nisi postentia siue aptitudo ante actit ad habendulupria dentia. Emic arguo sic. I in possibile est maliquis actus voluntatis elicitus cotia colat entia et contra dicta ine rationis siue rectu si ire erroiscnsit virtuosis. patet de coli scientia recta: qilia talis eliceretur contra preceptu diuinii et voluntate ditiana volente talem actu 3 elicere confovit iter rationi recte de costietia erronea crrore inuincibilis aret: quia talis c

rortio est culpabilis pro eo q)noia est in pote state errantis sic faciendo coli a ratione erro sit ea qua nescis erroneam e cesti potestate tua hoc scire * facis contra conscientia erronca. De conscientia erronea vincibili. paret: quia licet error sit culpabilis: ta inen exutio tu ignoras te errare faciendo contra talem ratio item contenis ratione qua nescis erroned.et sic peccas excoli rei uptu: sedat illa potest velle ali quid O rceta ratis dictet esse volendii si ines, sex sibi. et tamen ro erronea siue errore inuincubilitae viii ciuili de facto dictari illidesse lio lenduet oppositii eius esse volcndu Exemptu. aliquis iudiget exti cina necessitate:sit ita et Ecosequens recta ratio si inesset alicui potenti dictaretq1 tali ciret subucine dii rata in indigesti extrema necessitate: sed ratio errinis errore

inuincibili potest iudicare q, talis no est sic indigens. et percoseques potest iudicare* tali tan* sic indigenti no est sic subuetriendi . post est voluntas ex libertate sua velle sibi subire nil eran* sie indigent et fini peritate sic indiget Otu cuia pratio erronea itidicet oppositii3iginir ille actus voluntatis non est virtuosus sed peccatu mortale et sic sis ille actus viritio sus esset solum propter co formitatein ad prvidentia aptitudinale alisis simili et se iii et eodeactu peccaret in ortalitaret mereretur. Si dicatur cν conformitas ad prudentiam aptu udi italem sufficit adactum virtuosum qiiado noin est voluntati error oppositus illi identici

Edtra illudno es nisi firga: quia equaliter est aptitudo ad prudentia in isitellectu qua do inest error opposit 'illi pardetie sicut mi ado ii omest.boccxcepto qua o ita faciliter reducitur adsciti illa aptitudo qua do est error in interelectu sicut qua do no inest taliberror: quia qu

232쪽

est talis emor: pluo oportet illuberrore in corria pi et postea prudentia ex actibus senerari. qualite3no est talis error tunc sitfficit generatiopaiderie adcinus conformitate potast steria, ctus illevirtuosius: sed quicqtud sit novi detinealiquid esse ut iu tellectu quado est negatio taprudentie * l abitus errone uad cuius consormitate acnis voltitatis potest fieri virtuosus Φ vi ado est multellectu error babitualis ompositus illi prudetie. Ecbo dico*co formi tas actias voltitatis adpaidelia in habittialeno sufficit adactumvirrito sum. qbpatet: quia

sicut dictu est babitus viatis nu* inclinat adactii alterius babitus causalido vel regii Iado vel quocucynisi mediu te actii proprio ad quePatmo inclinat. patet be babirii purici ph qui nun* inclinat ad actu coclusionis nisi inediate actu respectit illitis principi ad que priis io inclinat rotu istud patet per experietia: quia si sit solus habitus priiicipis in uitellectu etia ocliciatur aliquis actus respectu illi is priuaci philo plus faceret habitiis ad sciendii coctius foue* si ii desset talis habitiis in intellectu.cii igitui de rato e paidentie sit regulare actu volutaris:quia est recta ratio agibiliun ii posei bilc est et, reguletiirbabitus quicuom intellectu nisi med id te actu suo non plus*si talis habitus no esset in intellectu igitur prudelia habitualis uossifficit ad actu rectae sed neces sario requirit pnidetis actitatis. sueterea tiat possibile est et, de actu no virtuoso vel deineritorio fiat virtuosus per aliquid inere naturas Icio nullo modo est in potestare nostra: ἶ po sito q)co formitas ad prudentia babimale si is

sicerer ad actii virnio su in stipposito *c liceretiir debito modo filia oes circullatias .exceptospno tu esset talis ratio habitualis iste actus pus nouo est perfecte virtuostis: qr deficit coiiformitas ad prudeliam babilitat sed si post

generetur prudelia babitualis stante eodem actu in lutate: tuc diceretur ille ide3actus persecte virtuosus:quia pretis ad perfecta viae tute no deficit nisi coinnitas ad ratio em l3a hi tualem. etiam babes illaco formitas perge iteratiocin prudctie igitur sequinii mille act' qui primo no fusto irritosus propter efectum illius:iam est virtuosus generato illo habitu cum igiti ii generatio illius prudet te sit inelenaturalis:et millo modo in potestate nostra sequitum etc.similiter sequie m de actui virtuoso fit no virtuosus per corruptoem alicuius 'me re naturalis puta per corruptionem illi' prii dentiebabitualis: sis alite semp eodem actu et volutate corruiupiebabitus pruderie et percosequens coso:mitas actosvoletatis ad piudetis in babituale io suillic stad persectam re

critudine in actu. Tertio dico Q ad rectitudi te actus ivo iuratis requirit inlideria ac malis actualiter niberens illi cuius cit talis act' rescius. boc pater*ρ3oes ad actu vistitiosivit aliqua pardetia requiri r necessario: sed nec apti tudinatiosa ecbabitualis sufficini. igit nece sesaris requiris prudelia actualis. Sed q, prui edetia actualis necessario requiritur potest dupliciter uitelligi. imo modo et primo eliciatii raliquis actius volutatis sim omes circulaneias requisitas ad actii virili ostiiii. excepta prii det siue recta ratoe: rq pol manente eo de

actui volutate precise et ii ullo alio elicito perge itera me in prudeliestat iste actus qui prius no fuit viritiosus a)pter defectu idetis fiat inqua virtuosus p genera e in prudelie quo modo ponit Iob in pruno in materia de caritate: et in quotlibenet ille intellecti is est ipos sibilis. O Ibatur in questide de conexioe virrimi qr hoc dato nulliis actus csset intrinsece et necessario viritiosus: sed solii coringereret extrinsece: quia perge iteratoc in pruderie fieret ille actiis virtuostis:et per contiptocm cius fieret viciosus semper manete eode acru in volutare qre ibi.Rlio modo potest intelligi q) reqrittir prudelis rati*obiectu partiale et causa efficiens partialis Oius actus virtuosi. et percosequens ii ibit oportet* prudelia precedat illii actu virtuosuin cuius ratio est fictat caiisa effectum vel fallem*simul producatur cum illo actu simul dico tepore: licet de facto natura sit prior illo actu virtiaoso: quia potest sepa rari ab eo et no e com ieris .et iste in te Ile crus est bonus verus et sanus. Si dicas in eode modo

potest dici q) prudelitia babitualis non sequi

tur acria virtuosiim: et facit de no vii citoso vir illosimn sicut prius probarii 3 cst: et q) precedit actu voluntatis vel rempore vel natiira sicut obiectu partialeet partialty causa it ius actus

virtuosi.et per costqties no probatur sitfficietiter ω requiritur pruderia actualis ad actu virtuostini: quia situ ista via sufficit prudeliris i abitualis Respodeo. licet priina ratio prius tacta potest evacuari per ista respositie. non tantescia ratio:*nim q)babitias aliquis incliιnat quocuno ad acti iiii alterius habitus uisi inediante actu habitus a re qiae pruno et spae ita clivati et per coseques si prudentia babituallis inclinat ad actu virtuosum volutaris. hoc erit secessario peractu prudentie:qraliterno plus causaret nec regularet actum volutata

tis*si non esset talis habitus in intellectit. QSi dicas.*ρonedo prudentia acti a Iesia in G, Qui pitellectu cu3 aliis requisitis ito siliscit ad recti

233쪽

Iibri

natur in intellectu talis prudelia actualis potest deus suspelidere eius activitate 3 vel sire plere eius causalitate 3 in genere cause efficie tis ri siste lite ille a cis no erit viriliosus jusseliciatur effecti ea voluntate: qin alio cocursn t prudentia sicut causa partialis ad caiisan Sestillo. illii actum rectu. preterea.qllod adducitur contra prununi odii poliet idipnidentia actitate in novi detur uacolnientes. quia idem actus nitem potest successule dicunentoruas et no iis eritorius virtuosus et no virtuosis.qasi volittas prinio eliciat actu3nicii torua perfecte: et post deus suspidat actione3voli inlatis et ipse deus conseruet toraliter tale actu: talis actiis erit intrinsece vi tuosus et istentori et post nomeritorius. quia nulliis actus ei meritorius:et post nonnaeritorius: nisi qui est in potestate ii ossi a. sed quado deus consentat tale actus intutic noestui potestate nostra. et pconseques no videtur incollentes q)actus sit virι tuosus per solam generatione prudentie:et no. virtuosus per eius corruptione remanete semEdptui in per eoae actu in voluntate. Ad primu istorutenendo istud prilici pinu effectus sit scieter

depedet ex suis cair sis essetitialibus: ex quo seqlIcretur armillia ab solii tu necessario requiti rii rada lique effectu fusi aliqtio modo sit caussa illius effectus. et per coii seques cum prude etia actualis ii ccessano requiratur ad actu virtuosiim et est aliquo isto priora iecessario sequi nir φ actus prudentie sit vera causa efficiens esse sitialiter et necessario requis ta ad actu virtuoseisi .ita essenti aliter sicut voluntas necessario requiritur tali* causa efficies ad hoc msit virtuosus vel meritorius: et coseques sequitur vltra * suspensa activitate volutatis vel actus prudentie nullo m5 dicitur talis actus virtuosus. et ratio est: quia virtuosum et vicio sititi sunt noni inacdnotativa et siginsicctilpinactu ito absolute: sed comi otado cu hoc activitate volim talis et priadentie: erquado deficit aliq6 con notatu ito dicitur talis actus virtuosus. Et si dicas*talis acitis perpositu elicitur effective a voluntate psormiter rations re :cte sin alias circuit stantias requisitas igitur est virtuosus. Respondeo acti lici coit for iit iter ratio iii recte: e*melici sim recta ratio e nem regulante et dictanti alem actu3este eliciendii. q6qitide dicta resilie regularetiones taliud is speciali modo illuin actum caiisare. sicut alibi pater. Jucaute posito casu praedicto prudentia n5 causat illum actu3. igitur nota gulat illiu titio stipposito ci' deus faceret totuo prudentia faceret si imperetur per deo lio

Tertii

tusic plus facit prudentia ad actii virtuosumst si nulla pruderitia suesset:quia iiii ii facit nisi sicut una statua. Adscs in potest dictvnoni odo* qu jdo deducitur ad hoc tan ad ita

conuelistus . idem actus sit intrinsece virtuosius:et post non vi tuosus intelli gitur per novirtuosima vicistis: quia iiii possibile est*ide actus nuntem sit intriti sece virtuosus et post

iii trinsece viciosus:G tamen sequeretur si cis cunilantie non essent obiecta actus virtuost: lsicut patet in qualibet coli nexione viruitu. et eode inodosi actus prudelitietion esset ob re lctu nec causa esse ima Issactus virtuosused solum circultaria sicut alii ponur aliquos actus voluntatis esse intrisece virtuosos per solanigeire ratioem prudentie: posito casu predicto: ted si post ratio erronea prcdicta dictaret illueunde actu no esse continuata dii. si timc ille a

ctus estitutaret colim ratocin et coli a coii scietianntuc ille actus nullo modo variatus esset victo fus: quia peccatu mortale eo q1 coserua

tur cotra costietiam: s sic tio est iu in statia posita:qrsi deus suspederet acidem volutatis vr

prudetie vel virili sch: tuc bene actus Q primo fuit intii sece virtuosus. post no est virtuosus negaritie: s no cotrarie:qr no et virtuosusnee clviciosus: posito illo casu. Hister pol dici*aι Elia solitactus mirisece virtuosus no pol fieri iid virtuosus negative. et Ust natuita: ur si corrumpatii ractus prudelitie ite cessario corrumpie act'virtiiosus cultis priideria erat directiva necessitate daeo naturali pro eo et talis actus prudetieest causa efficie setobiectu: ut actitaliter in besrens necessario requisita ad causandu actim virtuosum et ad coseruandii et sic intelligie imco ueniens ad O deducitur de virtuoso et non vicioso. tame perpotetia3 dei absoluta potest fieri cottariu sicut prius probat ne inquia de illa potetia no intelligebatur illud dictu .sic igitiirpt3q adactii rectit volsita necessario reqtie aliq ro in intellectimio qua de3 aptitudii ialis uecbabiti talis: Lactualis modo predicto. Nuc vltra vide dii si cu errore iii aliqua ratione recta respectis alicuius obiecti pol stare a/ctus rectus in volutate. ubi poli ede sunt alisque dii incitoties quia actus volutatis recis potest esse respectu eiusdem obiecti. respectu cuius est error in intellectu vel respectu alterius obiecti.silli errorqda estum civilis et ille est culpabilis: vel est in uicibilis et ille no est citupabilis.sisr actus volutatis pol este co formitrationi erronee vel difformi et cotra mens era

volutatis moraliter et caecaviano blecnim potest stare citerrore troe circa alii, obiectu siue

234쪽

estis

ille ei r sit vilicia ilis suae non. Exei 11 Iia. alis quis pi velle vi tuo se castitate: et tam cerrare circa sortinidine.hoc popexperientia etybaist talo tui supra adeo transeo. Scio dico et acto mentorius circa unii obiectu ito stat ita voluntate cum errore culpabiliniortaliter circa aliud obiectintanie stat cir errore iniuncibili et cum errore culpabili venialite hoc patet primo *tu ad prinia parte: quia sin aliquis errat erro σα vincibiliis ter que peccat mortaliter omitteri do vel coli laetendo: puta qa futtaiegligens ad inuestigati dii id q6 telietur scire et vita reppreceptii diu vivoniittendo illa uim uestigatonem voluntarie propter pigricia vel alia caussam coii simile qua posset vitare si vellet talis omittendo actu volutatis cir debuit emaci ter imperasse intellectui in uestigare illud Osibi est necessariu ad salute peccat mortaliter

peccato omissionis. et perpus ille ei a quo errat circa tale obiectinii est vincibilis et culpa bilis mortaliter no quidem sic intelligedo:qa actus istius erroris sit iii trisscce vicissiis: quia solus actus Doluntatis est intrinsece virtuo

sus vel viciosus sicut alibi patuit de conexio: tae virtutu: sed est culpabilis et viciosus solum quada denotatione extrinseca ab actu voluntiatis. Ibonedo q3 peccatu omissio is no potest esse sine peccato coniissionis. tunc nolle tale obiectu in uestigare esset hoc peccatu edintilisonis vel alio velle repugnans bule inuem sgationi et no velle inuestigare esset peccatum

onMssionis tunc actus erroris diceretur vicissus propter illud nolle vel velle alique actuincosimile a quo potest deuotari. vel si peccatuosiussionis no presupponit peccatu tali iissios nis: iniic diccitatur ille error viciosus M pleras ctu voluntatis ullo omittit in trestigare illudo tenetur inuestigare sed quic id sit de hoc si

talis omissio sit peccatu mortale non stat cu3 cantate et per sequens stante tali errore non potest talis volutatas elicere actu meritorium Q ca cuum obiectu'r talis actio sine cari rate no potest elici. Eimiliter coclusio predis cla*tu ad labam patetein patet:qr error inuiν

cibi iis no est culpabilis quia noest in potestate errantis.et per coseques no impedit actum mentor tu circaqscunt obiectu: quia ito cor runipit demeritorie caritate .similiter erroruiscibilis et culpabilis venialiterqiii generae ex hoc q3 homo negligit inquirere aliquid in debet scirc: tamen omittendo solii peccat veniaφliter non impedit cantare3. I per consequens nec actu 3 meritor incirca incusam oblectum. Doleis Tertio dicos actus rectus in voluntate stat

citerrore inuincibili in intellecto eiusdem ob

seci hoc patet per ex cinplu. potiatur aliquis haberis istam ratdem uniuersale3 rectam oluisndigenti in extreuia necessitate est benefaciei idia ne pereatque e euictes ex notitia termistio φ.occurrente uitiir aliquo paupere qui apparet indigere in extrema necessitate si volimias imperet iis reflectui ut inquirat si talis sic indigea sicut apparet indigere facta iuvestigatione pero empiam possibilem poni siexa lintro late lite q6 non est vi potestate sua scire intellectus assentiat*ta Iis indigeat sicut apparet induere: licet non sic indigeat fini veri tatem ciridenter intellectus dictabit q) tali qsic apparet indigere: Istetiton sic indigeat est subueniendulanis existetati in extrema necessitate late igitur fini istam conclusiem errat intellectus:quia iudicat illum existere textae ma necessitare qui non sic indiget et iudicat m ibi est subueniendit: cui siti veritatem non est

sic subueniendii. et tamen voluntas volens efficaciter sicci subiicit ire:baberacitim rectum et viriliolanis meritor in si hoc velit pro aluo re dci.et per cosequetis actus rectus voluntastis et error intellectus stat stinui respectu eius dem obiecti et tota ratio est: qitia ille error nocit in potestate errantis ex quo posuit diligentiam qua debuit ad sciendis veritatem. et per consequens ille et Urome peccatu excusat. Et ideo voluntas eliciens ac tuni consormiter tali rationi erronee vii tuose et meritone agitiis mo stati te tali errore si nollet sibi benefacere haberet actum viciosum et demeritorm3: quia talis actus eliceretur contra coii scientia in et rationem uota culpabile3. et hoc scietiter: qui aposito casu predicto nescit sc errare: sed credit se habere ratione in rectam a per consequens contamnendo ea in peccat iii ortaliter. simili ter non volendo sibi efficaciter subuenire est peccatum o inusionis:quia teucrur velle illure quod ratio ii ou viciosa dictar esse volenduit .

et per cosequens omittendo illud peccat inor taliter: sed lic3 bic sit ratio particularis erras circa mitiorem et conclusio em:tam eratio rei itersalis est recta. ista scil3m omni indigenti in extrema necessitate est subii et lielidum. igi

mretc. rbec ratio recta concutetit cum ratio

ne erroirea immediate formaliter ad caiisam dum illum actum voluntatis rectum. quod si non esset iii intellectu talis ratio recta: nullo modo cla et actus voluntatis ustitiosus.et ideo quino a assentiret huic propositioni.omi indigeti in extrema necessitate et c. vel dissentiret νpter aliqua deceptioes et tame crraret circa

coclusioeni mo icto nullo modo pote licere actu rectuvdluntatio: sic aliquis famus larte

235쪽

yibri

non assentiret huic ypositioni*uis sit per se in ota:ideo talis 4 non l)abet usuili ratoliis no posset habere acin virtuosum respectii eiusde

oblecti. et tota ratio est:* actus virtuosus ire cessario reqrit aliqua ratione recta sicut prius

patet Sidicas aliquis trabes bab stuprisdeii delitie et habitu virtuosunt potest elicere actu ad que iii clinatustius no elicsendo ac tuni adnue3 inclinat pruderitia:qr potest aliqd velle siti inclinatoelii virtutis ison assentiendo per uitellectum illud est polendu3. stiir potesse actus virtuosus cu solo habitu prudeli ne sineo mi alis actu. Iespolideoq=pot dici*casusino est possibiliviqii sali est actualiter volitia nisi actualiter apprebes istini ab intellectu: runc apprebeiissione facta statilii stellectusitaturaliter assentit: et ita ad eliciendia actum sim inclinato ne in babitas vimio sitie cessario requiritur actus prudelitie. Tum virtus iii cliliat ad actu tu circa illud obiectum circa iversatur.nuc auten ivt praebatuest supria be c5nexione actus prudentiae actualiter existes est obiectu actus virtuosi et stinis no potestvolitras elicere acta alique mediante illa virtute: niti existit actus identie tan*obiectu illi' qisi illa virtus inclinaret ad aliques actu q n Stetiuiliares ad torii illud obiecta circa q6ge

Meratur:*cini staturali obiectu partiale sicut prudentia: siniteretur*exillo ac tun δ augere e babitus virtuosus a quo elicitiir: qr ha bitus alige e exactibus elicitis circa ide obie molao circa Oprimo generatur ille habit' sed ille actus generaret illubabitu disti licitis specie formalitener ille actus babet aliud obiectu specie*prius: qr obiectu illiid partiale

Gilo est obiectu stat actus olicitippositiust

alterius spei ab obsecto stat acti sed hoc videtur satis absurdu aliquis babitus itatus raliter inclinatime diateadaci fi generativuhabitas bis incte spei sinebini alio habitu occurrente ad causandii illii acri Ligie etc.Tuq a

superae est dictu et ii orantu ad causati duactu virtuosum cociirrit actus prudentse sicut 'causa patetistiset effectiva: sad illii acta conseruadunaturaliter.et ratio est: qrcausat ut existes naturaliter actualiter obiectu istius a cry quo no existenterio pol naturaliter causari nec coseruarcus nec eo de modo pol aliquis actus elicia virtute generata nisi actus prudetie sit cati se illius actus tanq)obiectam eius actualiter existens:qr noulde falsa ratioqcogar pollere q)actus prudelitie sit causa primi actus vimio siqpino generat babituqneade cogat

q) sit causa actus lasse liciti ab babitu cit uter mactus sit eque virtuosus et uter generetur

Tertii

lieet ad geli erata em labia eius cocurrat aliqcausaq no cocurrebat ad gnato em primi: pu ιta babitus virtuosus gnatus exactu primo et uter in babet Hisbiectu torale stola: et io cassus predictus ito vide e possibilis. Plitei potdici stipponedoeasum esse possibilem si uoluitas posset elicere actii mediate virtute sine a Gu prudetre acta alit existere i itellecta:qr ta ilis actus is dest virtuosus placte sicut pus: qa delicit via si obiectu partiale et vita circustatia necessario reqsita ad sq, ille actus sit virtuo sus: puta aci prudetie st potiti liceres sic fa tuus vel stirioliis eliceret alique acrii mediai re virilite bus gnata i volitrare tali sine recta rotie:qri illis noei usus ronis. sim siti possibile:qrcredo struusq)m talib'nopi elici alis quis act' iii tellect 'niarime iudicatiu': lue forι

te in eis posset esse aci' apphensivus ictu iii coplexork norem coplexo ατ ad illia cocurrita cclvolutatis sicut alibi ita tales uo piat bre alique actu volutatis. et io uterque castis ps et

dictus inde esim rimqossibilis. Quarto dico q)actri crus in volutate no stareti errore uicibili et culpabili mitellectu eiusde obiectici uis posset Dirmare te spectu diuersopobie: cto 2 sicut prius demes .l ecpclusio pr3:qr mlis actus volutatis:aut eliceres forini per ro nien onee aut difformissi piuomodonoesta crus virtuosus siue rect 'hqr ille error ito excussat alique actu sibi elicitii psoris ister a pcto: saggravat malqr in ptate talis fuit ilo errare rati errore adque seqtiir voluntate psormitervolerite errare.aliterno esset error cuIpabilis Cilia acturroris i se: itec est virtuosus nee Qviciosus nisi denotatoe extrinseca: g solii e vi ciosus respectu actus volsitatis ad que ilicii nat. forte ita est. vii pol dici viciosus a pler atctii omissio ius quo volutas debuit imperasse intellectui tuestigare circus alias necessarias ad illii actu virtuosii: ira vino gnes talis error

iii intellectu Inoiperauit. et sic peccauit pcto omissionis omitte do illuactuque debuit e Ii cere: et volutas elicietis coorta iitaractu illum illi roni erroiae e peccaner se iis per peccat vo

luntas pcto comissionis Θ elicit alique actu ad cuius oppositu obligatur per preceptu dis utim vel ordinatoein diuina vel alio ino obligarii rad oppositu et nuti* aliter peccat nuncaute voluntas obligatur ad elicienducem fortiuiter rationi recte. is relicstudo ac tilico iutraratae 3 recta:qr plaria istarroni erronee culpabili facit oppositurniali 'q6teirenti facere

et posequens peccat in elicii do talentacti im et no recte aginqr si recte agercinio talleretur

clicere actu oppositu. vii delicet no relicatur

236쪽

Questio XIII

linitas elicere conformiter actu roni recteqopponis roni erroiiee in viii cibili: quia talis error ito est iii potestate bois errantis: et ideo ut voluntate*lion tenetur facere colar iit terratiotii recte opposite uino elici edo conficialiter tali rationi erroneeno peccans agit virmose reliciendo actu contra illuni error peccat et errat: l3m qua ita sit tam e voluntas tenes elicere eo formiterra troin recteque op ponitur ratiotii erronee vincibili et culpabili

2 boem talis est in potestate errantis: qr po ruit non errasse si voluisse et per piis eliciem do actum conformiter rationi erronee vinci dili peccavqrellast actii qui non debet elice rennio oppositu actu tenetur elicere:qr ille etixorno excusat eum: sed potius aggravat: quia talis peccat duplici peccato: sc3 comissionis eliciendo 'formiter rationi erronee culpabili et omissionis omittendo actu oppositii que te

nenire licere .et sic aggravat error talis et ilo excusat. si aute voluntas et sciat actu difforni iter rationi erronee cuIpabili: puta cotra taleyra

tione peccatetid duplici peccato comissionis eliciendo actu contra ratione3 qua credit esse perff.et sic peccat faciendo contra conscietisspcoii temptu illius O debet esse regula sua iii agendoaetiare ne sepformare dictamini et in operando siue sit rectu siue erroneu p conseques formando se omittit illuactuque tenetur elicere: et sic peccatecto ostiissionis. si aut nulluaci feliciat nec colariniter rationi erro vere nec difformiter foeni actu suspendit: tuc peccat duplici peccato omissionis omitte do

illum actu que tenetur conformiter elicere rastioni recteque opponitur rationi erronee predicte et oinittendo actu que tenetur ii foriniter elicere rationi erronee:* aliter facie do cotta illa ratione no peccaret nisi tenere cola: inare se in operando dictantini erronee ratisonis: r p piis talis necessario peccat et est perplexus et siue voIuntas operatur consormiter illi rationi siue difformiter siue nihil operetur senippeccet viro nio vel alio inodori ideo sumtim remedi fitaliqpeccat est dimittere consciisentia et ratoem illa erroneam potest fieri per tuu in uestigatoelii veritatis. Si dicas qriton videtur rationabile et, aliquis teli eae agere conformiter rationi erronee vincibilhqrtenee ad elicieti dii actu oppositae puta ad elicieti dii cosor in iter rationi recteqlie opponierationi era. v ronee predicte et sic talis simul obligaretura st eliciendu actus oppositos. Respondeo. licet superitis dicast erratis errore vincibili tene

, tur agere conforim terrationi erronee. tasti eis

to peccar discordata do cii ratione erronea: qacotenit raroem qua credit esse recra: quia si recta esset deberet est e regula sua et agendo dis formiter peccatinoqr tenetur clicere actu op

positu:sa rationi erronee consorinare: sed qa tenet ad oppysirii negati rie:hoc est tenet non elicere actu discordante aratione erronea ne contanadsili agendo confor initer illi rationi dicitiir semper pectare:qrna tenetur elicere a cui oppositu puta discordantea tali ratione: quia eliciendo tale actum peccati nec actu coformem rationi recte opposite. quia hoc non oportet: sed quia tenetur non elicere actu conformiter tali ratiotiu erronee. 7sie tenetur ad

oppositu negariuea sic intelligenda est illa νpositio generalis spinillus peccat nisi qui rernetur ad oppositim illius qd facit. Sic igitur

paret quoi nodo actus rectus in lutate sat cum errore in ratione et quomodo non et respe ctu cuius obiecti. et de hoc qtiere prius questib. One de conexio e virtutu Sed hic sunt aliqua bubia. 4bruiui est*voli intas agens confor diuitu dubiuniit errationi erroiaee inuincibili non sit siui

pliciter recta cuius oppositu prius dictuiti est quia illa voluntas est recta que in operaudo conformatur voluntati diuine tan* iue regu te: et illa noli est recta que discordat ab uite Ile ctu diuino et voluntate diuinam uoledo: svoluntas agens predicto modo discordata iudicio intellectus diuini et volutate diuina: quia deus iudicato, illi qui sin veritatem iacui indiget extrema necessitate non est subueniendiitatu sit indigens et volutas creata vult * tali sic subueniatur. ergo voluntas creata voles si sic subuenire mili oppositum illius quod deus iudicat sic esse volendum et q6 de iis vult

per consequeris discordando a voluntate diuit a peccabit. Scrimest.vtrii peccatu colli S uiribubist 3 missionis et oivissioni, ii ecessario concomita: tur se: videttira, sic quia aliquis ium*peccat

peccato comimoismisi a facit aliquid o

tenetur noli facere vel eius oppositum facere igitur talis omittit illud adq6 obligatur. et se consequetis peccat peccato Oinissionis. Similiter ut videtur ii uir aliqui speccat peccato olivssionis iustiolendo accirin: quem actii in tenetur velle vel volendo actum contrarii si illia citiique leuetur velle sicut sitaneas dili gere deii superoia die dilico et toto illo biepi' diligat actus venereos id elim. bic peccat duplici peccato comitiissionis et omissim s. Preterea. nullus peccar peccaro omissiois nisi sit spendendo actum quem tenetur elicere: sed talesiispendere est elicere actu. n. ergo et

237쪽

tcnee ledicta tua ne en olim errore misi terno fierentnnδ peccat:s voluntiis illa peeemili esse volendihqrtale dictatu e malii: pos can* volsitas diuina tio teneiselle oppositunam' mitastinae animatu subrone malinJ eo ς' ad nihil obIigafisvoluntas creata te ite eest sitfinec voli bila: qi sicut oe lituurvo velle oppositosrt iee velle Odeusvulteas libile est Iubonuen susuraNares solii:ita velle.nucantendetis velit actum pcii esse:moenolitu et nolibile est ii alii exam appares de 'vultvoltitate creata nolle illii aetii perivri istisabicis et se iis nullsi bonuest nolita necessieponnee salta novelle:etp svolutas creata vole do alij malii est polit uisecesse poti taliartuni illa actuque deus pecca Nobligesad oppodubinest de biclamaroste erroiaea vincibili situ.iaec etia deus vult istu3 actu esse absolute suaui cibi lime recta v 5:no euro ad piis:m sed tinvolutata plite siue odi nonata:qr deus tale dictatu siue apprebensio talis dictat ali vult stili actu esse si creati ira vultis villi creas mi causat delecta enim appetitu sensimo: mranquelle illi citi si placeat sibi sic igitiirvi pride apprehesioties licui'obiecti pulchri pri*volutas no semptanee secoformare voet delectabilis aliqn appraebesio illius dictati tutare diuine iii volita:inio faequeter colarilia omne causat dolor ei appetitu selisit oscue do se illivolutat in volito peccabit xpt caii aliqsyniaginas morte uel bellii ii tortale iistis sa in dicta:ste nee sepserniare volutati diuiners timet et dolet ili appetit nitea utregulant incireus affa obiecti lirupuraqrretiee vel ita est ysiatiristo*voluntas niagis inclinae te Ude' vult eavelle.Edista est opinio Iob. alvolesidis obiectaecinus apprebctio causae qrectiqritimquestione.Edxpositu dico*delectat oenam appetitu sensitivo.et nolenda *uisitat lectus dium' dictet*talino sit sibillud cuius appretinio causat dolore in eode3. uenietidumo edicto et volutas dei nolit q) sic appetitu. Tue est dubiugest caulius inclina cisubuenia in volutas creatas Esronem tot set qesimis opactumstedifformiter elicie erronea errore inviticibilici volutas recta:*toparovolutas: t tith bera respectu citius volutas diuitia vult ea sequvonem noculpa eum actus elicitiab ea. 7ppiis delenopi' de bile.et sic faciendo cotra illaronem peccat:qaternii lias ad vi nactu*adaltu.nec cognitio obligaead oppositu.Etsi dicas*volutas di intellectilia:*scutro recta urerroiieapoibi umano vult sibi sic subuctie: titio respectu huerare inaliqd delectabile appetitui sensitivo ius bysic actu nole duigitur volutas voledo si est poleiadii ira pol dictare*mors sit voleda bisubuesiste peccetiqr vult illud deusvult et pons post dictalite est ea viaiformit utrobla esiitolle Indeo sistiret*deusnolletea velleth: et inno obstante tali dictamine volutas in subuenire: et tuticipe vellet illii actu peccaret cimae adaci oppositos respectit illo actuit auicantRcasum errat imo redit eu se velleqradvolendii uim et nolendii aliudq igie est illii actu qui deus vult eu nolleno ille musaξ pQui nisi bublum ea istius dissoninitatis. Dumtu dub neutra igie etc. Ad aliud dico in petis comissionis a alie thbesroneni erroneam potitate evore pet Hothissioni scitonio separabile:ita oppoo scire se errare vrcredere.vi,tq, sic diar alieno teria diuinavere pol fiere linealiaeet ecouersompniihi di p3 pol dimittere erroidiuisetc. vipnnmisto; aut epc omissionis tesse sine precato dico *no senipvossit scit rem qa colarnia coniissionis.RRqrponain' et aliquis teneaturtur volutare divine in Maecto volito .naalim deii diligere die bilico nobabim illipeduneto vult deus ali id: et in vult creatura nolle illud talis se stratus abolimpedimetoportio diri Exeplumeusaberemo voluit morte repuetitia gere deutoto illo die manifestuemur si necesi noluit iudeos velleniorte3 eius eoino quo est Mareealbi luesidiabest toto illo diemine nomortulab eis.Sispoin Rugustia' e reptuni nierere fui diluendo .potest te dentio dili ς deus vult patre meumoruetrii non vult me gere et pilis peccarepctooniissionis talis .sic velle morte patres mei.micantqnvolo aliqd peccans necessatio peccabitpcropniissionis Ubeus uult me nollest illud sit volitu a deo pre.qro de illo actu volutares quo peccat pectit pecco maxime si scia deuine nolle illiud. qa caro comissionis siuesitaetiis inolendidit erue scienter discordo a recta cui meseneor in re deusine sit actus cotractus dilectanis deunctihus meis coistinare. et sepiis pecco. Et ex aut est in potestate voluntatis sie et voluntas 5 pol pateresin illa uia qponite deus et ca .stante reo olitissionis potast sese actu comis inaediata cit ustim actiis nil vole do illii acui sionis elicere et no elicere viso potast non est esse quo nos in actu atrii opeccam':lyde locere:sed statim et necessario elicit stante bmolat actuillia esse sinediate ab eo partialiteolis peto.si prinio mo igiturpdi volutas illia actu miretita volutate:*I3 volutas creata iril udelicereri perpn otia opeccare peto com

238쪽

Duellio

inissiostis: et biiiii tredo actu dilige dii beu me

cet peccato omissiois. igitur pol peccare pecteato otii issionis no peccido peccato coniissio in s. Si detur scilii .igitur elici edo illii ac tilisi id peccabit. quia ii ullus peccabit in eo qd virare no por ala peccatu adeo est volutantis sino sit volinit arm noli est peccatu sim Eugustitiu3. Si igitur ille actus ito sit in potestate voluntatis inodo predicto: sed trecessario vos lutas eliciat illia actii. volutas in eliciedo insiactu no peccabiti et perosequD siue sit in postella te volutatis siue in olupol peccare peccamoniissionismo peccad eccato coinissio is Sidicas et ille actus comissionis absolute est iii potestate volutatis:in supposito illo ancederem peccat peccaro piniis Ois. tuc nSestui plate volutans: cu3 hoc no stat φ peccet illo actu:sicut ebrius occides bolani in ebrieta re facit actit quilio est iii prate sua. qa pro tuenobabet usum ronis: et tam eruc peccet mitredo hornicidiu. eo dein modo est in Oposito. Respondeo. si talis no babet v sunt rationis nec astu volutares: tue nullo modo peccet fa scio do illud homicidiuno plus*sino faceret

et natalis mere e duplice3 increpatione apud homies qui babet iudicare de malefactis nianifestis et iij de occultis. et hoc ne euertae res publica: sed cora deo uo meretur aliqua ui crepatione3: nisi propnino actu quo volutarie se inebriavit' occlarum est.tenedo illa opinio sie* solii actus volutatis est vinuosus vel viciosus et nS actus exteriodisic igitur pt3q1 peccatu omissionis potesse sine peccato coinissionis. Suiuliter peccatii coniissionis potesse sine peccato omissi ius. sta sit distinctii peccastii patet. IJS aliquis obligatur ad iion elicieν dii actu colitrari uacturi alicuius precepti pro aliquo tepore δ quo in no obligatur ad elicieduin amisitatione et positiuu3 illius precepti. Ei eniplia. at ilis obligatur ad notio diei id udemqni id retietur positive diligere deuralis igitur potodire deu .et percosequens peccare peccato onnsionis:et mille no necessario peccet peccato omissionis. quia si sic.boc noesset nisi omittedo actii dilectiois oppositu 3 actus odi . sed o inittedo l)anc dilectio ire ito peccat quia regularetu in sicut millus peccat peccato cominimonis nisi eliciendo actuque tenetur iidelicere. ita nullus peccat peccato oratissio nis uisio initic do ac in qiae3 tela et elicere. iiii calli perpositii qufido elicit actu odidi iid te netur de ii protuc diligere.igitur et c. aec obligatur pro tuc ad actu affirmativit alicui ' pre

ceptu salte hoc est possibile.igitur pota liquis peccare peccato missionis: tio peccado pecη

XIII

eam omissisitis. Si Ioqisi turbe peccato os inssi otiis:Hest distilictu3 peccatii a peccato cosivissionis sic sena per qui peccat peccato semissioriis peceat etia peccato ostiis Itoliis. qa quiscuum peccat peccato coianisionis iidoniittit actit que teli eiuro inittere. 7 pcrpsis no omitς redo illu3acrii peccat peccaro omissionis.sed aliter capiturin precederit iis casiblas .ctboc

quia ut illis dicitur peccatii omissionis: i aliquiso inittit actiteturienetur elicere. bicant quia ii 5 otii sitit actit que tenetur omittere. et ita ut priano casu est peccatu omissiliis yprie insecudo est peccanindoinis stoliis. ita aute aliquis peccar peccato pini sonis:no peccat peccato omissionis tangi distincto peccato.ibatur sicut pcliis precedes de separabiIitate omissionis a comissione. quia aut cst in

ptate omittetis omittere illii actu:aut ii oi . si sic. t turpi illud peccatii otii ittere libere vel id omitte te: sicut po. et per ιspotiiovo iii ittere. et perpus tro peccare peccato omissio uis est xpositia. quia sicut arguitur de viso ita de quolibet sino est in ptate et iis no omittere illii actu. igitum recessario o inittit ulli. stelio peccetu3batur sicut coclusio precedes. itfodico*vmi peccarii pol separari ab alto et econitra. Ed ratione pro illo dubio dico ad prvinan, nun*est peccatii ostiissionis: in liquario qs facitque tenetur no facere vel tene nares lacte accii oppositu et c. et ideo cocedo in talis sempo mittit illud ad ns obligatur. sed iio semper omittit distinctii actu, ab actu ad que elicie dum pro lsic obligatur. qui a no semp obligae ad tale accit: sed omittitistii actu colitissionisque tenetur ii oc5mittere.qisia istu actae tene tur id elicere. et ideo talis omissio semplaqiii

tur peccatij cdmissionis: sed istud no est peccatii bistilictu a comissioe. Si dicas q, omissiosem p itecessario sequitiir peccaui comissionisua talis omissio no est se iust peccatii sim priliscipia tua. Re pondeo. versi est. no est pec icatum distinctii a comissione.et dico * libere omittit sicut libere comitriri quia utrii. talii omissio Ormissio est iii prate uollitatis. licet viru3itecessario inferat aliud sicut antecedes infert coseques sed sic noest be peccato omius itis diiuncto.quia illud est tmediate inpia te volutatis: etia quo cito peccato comissidisposito: ἰ aliter tabeque peccatii distinctii: sicut .pbar argum citrii. Ed aliud ii ego asti imprii.

quia sicut prius satis efficaciter ibatne it aliquis pol peccare petoo inissionis: nulli iactus penitus elicie do: salte nullii actu peccati nec velle contransactui illique teneε elicere: ire elidite illii a cuiquδtenae licere qa pol de tali

239쪽

Iibri

nateriaiadum g tare: et perco qileis sneevelle alec laolle. et ideo affuniptu est lalsum simpliciter per ide3 ad tertiu dico Q suspelidere a

ciu non est semper actus postilius. bene cisis aliquis actus suspeliditur qua do actus corrarius elici tun sed aliquado potest actus suspeiam di et nullus alius elicita hoc est proprie suspeii radiemutabili dere actu non elicere actum. Edierim dico*bonii accipitur duplicita vito modo vidisi iiditur in bonii bolaestuet de lactabile.alio modo bovirides est Uvolmini: vel accipitur prooin illo O est voli bile. Erco denso do malum accipitur dupliciter proppoisitur bono si nomodo dicto vel ut accipitur pro aliquo q6 estito libile vel nolita3. Ecci pseudo bonii prinio

tisodo et malua tiroppo timii bono .prinio mosscdico m voluntas potest velle in alu3ω nec estvoim realiter nec apparetenet potes iralle hostiaq6 nec est ni alii realiter nec apparetur. 'pruna paro istius coclusionis patetiquia ali tersequeretur et nec posset mereri nee demes. reri coniit tedo circa scuti obiectu malum realiter et blata tua recta ratione esse tale inprobo: quis accipio alles tale obiectu peccati

mortaliae puta colere deos aIienos malum est ponannis igitur ipsi tellectus dictet hoc e ei ualin quia iiiiic est malis realiter rapparere quia boeso Isim voco realiter appareterbo iutve lilia I iiqὶ iii dicati irabilita lectu bonii liii aliis studicetur ab iuret Iecni recto non errante esse tale: tuc uo solum est appareter do ani vel malum: sed realiter.quia sic dictat ite Diectus esse sicut est in recisi aute itidicetur ab intellectu errauic: tuc est selum bonii vel malus appareteretiad realiter hoc stipposito. queroisic utrum volsitas potest velle l)oc in alii colere deos alienos dictatii tale esse ab intellectu vel iio .sisici,abetur propositu in voluntas potest velle malii: O est inalii realiter et appare teret ii ullo modo boim prsino modo acceptus

sino potest velle hoc malii sic dictatu . igitur voltitas mi* potest peccare circa illud obieιctu peccato comissionis quia tio peccaret tali peccato nisi voledo oppositu illius in dictat recta ratio circa predictu obiectae quia in ii oledo illudns est dietatu a recta ratiotie esse nos Iedum no pecca imo magis mereriir. itur si volutas potest peccare peccato coniissionis circa illud obiectii:hoc est voledo illud quoa E est dictatua rectara toe essem alii. Si iturno potest velle tale malii sic dictatum: no γ' test peccare peccato comissionis:niicaute apparet verit si, leges deiciaster ordinatas φ volsitas viatores ito potest nactari circa aliqdnisii circa illud posset dentereri comitte do: licet.

seletiss

e in ebristus et beata virgo potueriit mereri circa mala obiecta et nullo modo demeren . hoc fuit in eis ex speciali dispensaige diuina. sed de alijs videtur propositio assuinpta generaliter vera. Θt cin volutas n6 pol velle paedictu obiectii: no pol demereri. et percra sequens nopol mereri in nollido illud malii sic dictatu.et per cosequens ali fertur omis ratio merendi et demeredi circa talia obiecta:qs est erroneum dicere. Si dicas.* pol mereri elici edo actuvole dicirca illud obiectu qui1inctus volendie in ptate sua. sic videliceret, pol bucae cessare ab illo actu et libere elicere. licue ito possit elicere aliti actu. boc tio valet. quia licet istud sit solum veru de aliquibus: puta be xpo et beata virgine quado lacriit viatores. hoc tame fuit ex speciali prcserita fide clordinatiotic diuina qua voluit no cocurrere cit volition 'eop adcliciendu actu peccati. igitur ubi non est tale speciale piutilegi inibi dicitiir genera: iter esseverit. 3psi volutas potniereri circa ali obiectu:pot demereri coniittendo circa illud obiectu. et pcdsemieiis isti alia voltitate a voltipatexpiet beate virginistro babet illa ratio loci i3. veride mediii per omia pol probanscctili da pars coclusionis predicte .sc3qν voltilitas potnolle bonii pruno inodo accepi ii: qib ub babet

ratione malu nec realiter nec apparere pilia quia realirer est. 7 sic dictatur ab intellectu et

est mediu3. quia volutas circa q dcunque obtestii pol mereri elicie do actu: et pol demereri comittedo .erip coseque iis si por mereri eliciedo actu voledicirca tale obiecti bonii pol deluereri elicido actsi noledicirca Hebeii ii iussit illi pedimerii speciale: sicut supra dictu est. vel aufertur omo ratio merendi et de me redi circaonie obiectu:q6 est absurdu3bicere. sic igitur patet predicta c5clusio. indo dico * accipiecto bonii et malit seclido modo. sic voluntas nopol velle aliquid nisi bonii: nec nolle aliquid nisi malit vel si ib ratio ite mali. boc paret quia sic accipi edo bovii ide est us volitii 3 vel volubile.malu ide cit q1 nolitii siue ii olibile. tucati te videtur tradicere*voliti itas velit aliud iusi sit litu et voli bile. sic etc.Et sic possuist glosari auctoritates et dicta salictoru3: qui di cunt q) voluntas no pol velle aliquid iiisi sithon urealiten vel sub ratione boni appareter similiter non pol nolle aliquid iiisi sit malu et sub ratione mali. Ad quartum bubui dico.* Ed tu ridissicile est dare causam quare voluntas plus incliti alii radii oleiadu illud obsectum q6 caiisat dolorem in appetitia sensitivo. qitia nec cognitio dietativa potest esse causa illius inclis

ratidis.quia cognitio dictatrua potesse eque

240쪽

uestio XIIII

sistensi ad volandia aliquid q6 causat boloreSin appetitu sensitivo sicut ad volendunt illud q6 caiisat delectatio en vininio forte uir elisior salteii iboc est possibile:et talite bocii onhbstare volutas inclinatur ad coiitrariunt illitis ducialia ratiotierecta patet per experientia nisi intellectus dictat inorteo esse suscipienda in pro republica voltilitas quasi ita ruraliter iis elinatural coli arsum nec actus nec delec Milo appetitus sensitivi potest sic inclinare vositi itatem: quin *mcuno delectatio sit intensam appetini sensinuo potest voluiitas ex litbemate sua velle contrana eo no apparet ut videtur alia causa inclisa nis voluta naturalis dico nisi quia natura rei talis est.et hoc innotescit nobis per experimani. S a die o qν potest reddi aliqua caiisa quare caiisa tiiractiisvole dire ctu obiectim causat delcctat in in appetitu sensitivo et actus nole dire spectu obiectiq6 causat dolore in in eodequia potest dic sq, actus appetitiis sensitivi siue incisus ivia delectato in appetitia sensitivo est canis effectiva patetialis ini ediate concursres cum volutate et cognitioe talis obiecti ad causandu voli idem .etii militer dolor est causa effectiva partialis ad causandu actum no Ieit ei respectu talis obieci et ideo posita delectatione in appetitu sensituro potest faciliter a ctus volemi causari involutate respectu illius obiecthetipano positano potitii faciliter talis actus causari: quia tunc deficit una caiisa partialis requisita ad elicie dum talem actum laciliter vel saltem intense.et eodem modo posito dolore in appetitu sensitivo potest facili ter caiisari ac nas nolendi respecnitalis obie cri in volutate etiaδ acti: svolendi: quia dolo: est causa effectiva pamalistinc diate caiisaiis eualgs ac nimia oledi.et no est causa ad caiiundum actusti voledi et isto dolore deficiete non potest talis cius uolendi ita laciliter causa ri nec videtur plus in uenies m aliqua qua ψlitas in appetitu sensitiuo: puta belectatio urdolor uralius actus appetitus sit immediate causa respectu alicuius actusvoluntatis * ἐν res extra sit in iediate causa respectit actus assentiendi et dissentiendi in intellectin sed viiii est verit: igitur et aliud. Sed istis no obstanti bus i o redditur causa quare voluntas pliis urinitius inclinatur positis raIibiis passilibus in appetitu sensitiuo: quia pincisum ponante delectatio vehentes in sensu et cognitio dictativa in intellectu et alia conciirrente ad actus adhuc est in potestare uolutatis elicere actus volendi respectu illius obiecti vel nolendi urnullum actu; elicerciet ideo respectu illius ius elinatioso voliuitatis nouidenir posse reddi

aliqua causa nisi quia natura rei talis e. et hoc innotescitii obis per experietiam Ummi ali squis potest se scire coerare. Hdquirimydubiit Edqrmibusvii

dico . eo tradictio est q) aliquis erras circa a=linitam coclusionem in particii larist ite erro risciat se errare vclet in credar se errare. cusius ratio est: qilia si crint circa cocliisione iii atliquam veram et necessaria3 puta circa ista iii.

deus est igitur respectit istius e Schisionis baibet habitum ciroris quo dissentit hin coctu stom: asi assererer no erraret tunc: i si sciat se errare circa ista in coclusio ei in ilicscit illam cocluuionem esse veram cui dissentit tan* fulse: qilia aliter ossibile est q= sciat se errare circa istam coclusione nisi sciendo propositis eniesse veram .igitur disseim tran*false.etsi sciat illam conclusionem creverant. igitur assetirit huic propositionequia hoc est scire alimia propositoem esse veram sibi assentire. igitur a priino ad ulciuui sistante errore potest scire se ei

rare posset eidem coclusioni assentire et dissentire q8 includit repugnatiain. cone modo pol restargui respectu coclusionis false ibotest tamen in generali forte se errare credere siclitaliquis cognosces multa credens se in aliqui bus errare licet uestiati speciali in quibus errati sed in generali noli potest scire se errare et scire cil hoc errare. qr scire aliquid proprie este uideter hoc scire nuc aure no potest euiderit scire se errare nisi euideliter assentiat se errare circa aliqua propositaem in specia iustitia asse sustion stat simul cum ei rare potaut scise se errasse: quias structo errore revectu predicte conclusionis: et ipa coclusio ite scita potest scire se aliquando errasse: quia potest recordare se diibuisse habitum erroris respectu illius coelii sinis. Sed tunc est bubili propter arsit ' Dii bitanae mentum si potest scire se aliqvado crrare quo modo ergo potest dimittere errori m. Respo Respodetur deo propter aliquod mediii sibi modo notum non filii primo sibi notum siue por doctribitam siue per inuent Mein siue per aliam viam potest tunc de nouo alicitiassentire conclusioni citi primo dissensit. et sic paulatim babitus erroris corruiti piniret post habitus sciet me generatur modo quo alibi dicnim est. De ista dii hilaroe qtiere plus in questione de verbo quomodo potast aliquis nientiri et non itientiri Ouestio declinaquatia.

in dolores et Um

e delectatio es et tristicias. S scdu etast pitvi oblito est primo*bolor qui propnee post proba issio et qualitas appetitus sensiti ui ab opprer

SEARCH

MENU NAVIGATION