Quinti Septimi Florentis Tertulliani opera

111쪽

II. De Carnis Resurrectione 24-25.

ti0nem satanae in 0mni uirtute et signis atque p0rtentis menda dii et in omni sed ueli 0 ne iniustitiae eis, qui pereunt. 25. Etiam in ap0 calypsi 0rd0 temp0rum Sternitur, quem 5 martyrum qu0que animae sub altari ulti0nem et iudicium flagitantes sustinere didicerunt, ut prius et 0rbis de pateris angel0rum plagas sua8 ebibat, et pr0stituta illa ciuitas adedom regibus dign0s exitus referat. et bestia antichristus cum su0 pSeud0pr0pheta certamen ecclesiae inserat, atque ita 16 diab0l0 in abyssum interim relegat0 primae resurrecti0nis praer0gatiua de s0liis 0rdinetur, dehinc et igni dat0 uniuersalis resurrecti0nis censura de libris iudicetur. cum igitur et status temp0rum ultim0rum scripturae 110tent et t0tam Christianae spei frugem in ex0di 0 saeculi c0ll00ent, apparet aut tunc 15 adimpleri t0 tum qu0dcumque n0bis a de0 repr0 mittitur et uacat, qu0d hie iam ab haereticis uindicatur aut, si et agniti08acramenti resurressti 0, salua utique illa creditur quae in ultim0 praedicatur; et sequitur, ut e0 ip 80, qu0 hae e spiritalis uindicatur, illa d 0rp0rali8 praeiudicetur; quia, si nulla tunc 20 adnuntiaretur, merit0 80la haec et tantumm0d0 spiritalis uindicaretur, cum Her0 et in ultimum tempu8 edicitur, c 0rp0ralis agn08citur, quia n0n et tunc spiritali8J adnuntiaretur resurreeti0 eiusdem c0ndici0nis, id est spiritalis, cum aut nunc eam deceret expungi sine ulla disserentia t0mp0rum aut tunc 25 sub omni clausula temp0rum . ita n0bis magis c0mpetit etiam spiritalem defendere resurrecti0nem ab ingressu fidei, qui plenitudinem eius agn080imus in exitu Saeculi.

seclusi adnuntiaretur PMF, adnuntiatur. cur enim iterum adnun

tiaretur Gel reliqui 25 elausula temp0rum PMF, clausura Gel 27 in exitu C, exitu se, exitum P

112쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

uindicare. ecce enim diuina in prim0rdi0 sententia terram h0minem pr0nuntiand0: terra es et in terram ibis, Secundum substantiam scilicet carnis, quae de terra erat sumpta

et quae pri0r h0m0 fuerat appellata, sicut 0stendimus, dat mihi disciplinam in carnem qu0que interpretandi si quid irae uel gratiae in terram deus statuit, quia nec pr0prie terra iudiei 0 eius 0bn0xia est, quae nihil b0ni seu mali admisit maledicta quidem, qu0d hauserit sanguinem. sed et h0c ipsum in figuram carnis h0micidast. iam feti si iuuari seu laedi habet terra qu0que pr0pter h0minem, uti ille iuuetur siue laedatur per c0nsist0rii sui exitus: qu0 magis ipse pensabit quae pr0pter illum etiam terra patietur 3 itaque et cum c0mminatur terrae deus, carni p0tius c0mminari eum dicam, et cum quid terrae p0llicetur, carni p0tius p0lliceri eum intellegam ut apud David: d0 minus r0gnauit, exuit abit terra, id est car0 Sanct0rum, ad quam pertinet regni diuini fructus: d0hine subiungiti uidit et c0ncussa est terra; m0nte Ss id ut cera liquefacti sunt a facie d0mini, car0 scilicet pr0 san0rum. Leti uidebunt enim in eum. quem confixerunt. ali0 quin, Si simpliciter de terrae element0 utrumque existimabitur pr0 nuntiatum, qu0m0d0 c0ngruet et c0ncutiet liquefieri eam a facie d0mini, qu0 supra regnante exultauit 3 sie et apud Esaiam: bona terrae edetis b0na carnis intell0gentur, quae illam manent in regno dei relarmatam et angeli-

B reliqui 14 consistorii R), consistoris PMFEx 15 patietur. itaque uulgo 16 eum comminari F 18 exultabit scripsi: exultauit ossi , exuit et Gel 20 dehine subiungit seclusi 21 sicut PM, uelud F 22 et seclusi in eum, quem Scrip8i: eum in quem PMF, eum qui Gel 23 alioquin scripsi: atque adeo PMF, atque a deo Eng si Om. F terrae Pse, terra Gel 24 c0ncuti et Gel: concutiet PMF, conueniet B

20 2b

113쪽

II. De Carnis Resurrectione 26.

fissatam et c0nsecuturam quae nec 0culi18 uidit nec auris audiuit nee in cor h0 minis as c en d erunt. ali0quiusatis uanum, ut ad 0bsequium deus fructibus agri et cibariis uita0 huius invitet, quae etiam inreligi0sis et blasphemiss semel h0mini ad dieta c0nditi0ne c0mmunicat, pluens Superb01108 et mal0s et 80lem suum mittens super iust0s et iniust08. felix nimirum fides, si ea c0n8ecutura est, quibus h0stesdsii ot Christi 110n m0d0 utuntur uerum setiam abutuntur, ipsam c0nditi0nem c0lentes aduersus c0ndit0rem. bulb0s et 10 tubera in terrae b0nis deputabis, d0min0 pr0nuntiante n0 in pane quidem uicturum h0minem 3 sic Iudaei terrena 80lummod0 sperand0 caelestia amittunt, ign0rantes et panem d0 caelesti repr0missum et 0leum diuinae uncti0nis et aquam spiritus et uinum animae uig0rantis ex uite Christi. stetit et 15 ipsam terram sandiam Iudaicum pr0prie 80lum reputant, carnem p 0tius d0mini interpretandam, quae exinde et in 0mniblis Christum indutis sancta sit terra, uere Sancta per in00latum spiritus sancti, uere lacte et melle manans per suauitatem

spei ipsius, uere Iudaea per dei familiaritatem, - 0n enim 20 qui in manifesto Iudaeus, sed qui in 00 cult0 - ut et templum d0i 0udem sit et Hierusalem, audiens ab Esaia: e X urge, e X Urge Hieru8alem, indue f0rtitudinem brachii tui, exurge, sicut in prim0rdii die, scilidet in illa integritate, qua fuerat ante delictum transgre88i0nis. 25 qui enim in eam Hierusalem u000s eiusm0di c0mpetent exh01 tati0nis et adu0eati0nis, quae occidit pr0phetas et lapidauit

2 ascenderunt FR, ascendit Io 6 mittens PMF, emittens CT est B, sunt Pse 11 h0minem. sic uulgo 13 aquam spiritus Quinum spiritus PMF 14 uinum animae si aquam animae of

17 uere se eae a corr. R) P 21 dei om. υι 22 indue of i, induere R uulgo 23 primordii die F. primordio die M. prim0rdi0 P, prim0rdi0 dieici B 24 qua fuerat PM. quae fuerat F 25 qui enim EM: quae enim P- 26 lapidat Gel

114쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

miss08 ad se et ipsum p08trem0 d0minum suum c0nfeeit 3 sed nec ulli 0mnin0 terrae salus repr0 mittitur, quam 0p0rtet cum t0tius mundi habitu praeterire. etiam si quis audebit terram Sanctam paradi8um p0tius argumentari, quam et patrum diei cupiat, Adae scilicet et Euae, pr0inde et in paradisum restituti 0 carni uidebitur repr0 missa, quae eum ine0lare et cust0dire s0rtita est, ut talis illuc h0m0 reuocetur, qualis inde depulsus eSt. 27. Habemus etiam uestiment0rum in Seripturis menti0nem ad spem carnis alleg0rigare. quia et ap0 calypsis I0hannis: hi sunt, ait, qui uestimenta sua n0n 00 inquinauerunt cum mulieribus, uirgines scilicet significans et qui semetip80s castrauerunt pr0pter regna cael0rum. itaque in albis erunt uestibus, id est in claritate innuba0 carnis. et in euangeli 0 indumentum nuptiale sanctitas carnis agn08 ei p0test. itaque Esaias docens, quale ieiunium elegerit d0minus, cum subicit d0 mercede b0nitatis: tunc, inquit, lumen tuum temp0raneum erumpet et uestimenta tua citius

0rientur, 11011 Subsericam utique nee pallium Sed carnem 110lens accipi, 0rtum carnis resurrecturae de m0rtis 0ecasu

praedicauit. ad00 110bis qu0que suppetit alleg0ride delansi000rp0ralis resurrecti0nis. nam et cum legimus: p0pulus meus, introite in cellas pr0mas quantulum, d 0 nec ira mea praetereat, Sepulcra erunt cellae pr0mae,

in quibus paulisper requiescere habebunt qui in finibus saeculi

115쪽

II. De Carnis Resurrecti0ne 26-28. 65

recept0rii, nisi quia in cellis pr0mis car0 salita et usui rep0sita seruatur, depr0 menda illinc si10 temp0r03 pr0inde enim et c0rp0ra medicata c0ndimentis sepulturae malis0leis et m0numentis Sequestrantur, pr0 cessura inde eum iusserit d0mi-5 nus. qu0d cum ita intellegi c0ngruat - ecquae enim ab ira dei cellari 0rum 110s refugia 80ruabunt 3 - h0e ips0 qu0d ait: donec ira praetereat, quae extinguet antichristum, p08t iram 0st0ndit pr0008suram carnem de Sepuler0, in qu0 anto iram laserit inlata. nam et de cellariis n0n aliud effertur. quam qu0d1d infertur . et p0st antidhristi eradicati0nem agitabitur resurrecti0.28. Scimus autem sicut et 110 cibus ita et rebus pr0phetatum; tam dictis quam et factis praedi datur resurrecti0. cum M0yses manum in sinum c0ndit et em0rtuam pr0fert et rursus insinuat et uiuidam explieat, n0n 0 hoc de t0t0 h0mine

1s p 0rtendit 3 siquidem trina uirtus dei per illa trina signa

den0tabatur cum su0 0rdine, prim0 diab0lum serpentem quamquam Drmidabilem subactura homini, dehinc carnem de sinum0rtis retractura, atque ita 0mnem sanguinem executura iudiet 0. de qu0 apud eundem pr0pheten: qu0niam et uestrum, 26 inquit deu8, Sanguinem exquiram de 0mnibus bestiis, et de manu h0 minis et de manu fratris exquiram eum. porr0 nihil exquiritur nisi quod rep0scitur, nihil rep0scitur nisi qu0d et reddetur, et utique reddetur qu0dulti0nis n0mine rep08cetur et exquiretur. neque enim uindicarique p0terit qu0d 0mnino n0n fuerit. erit autem, dum r0stituitur, uti uindicetur. in carnem ita quo dirigitur quicquid in sanguinem praedicatur. Sine qua n0n erit sanguis. car0 suscitabitur, Ut sanguis uindicetur. 8unt et quaedam ita pr0 nuntiata, ut alleg0riae quidem nubil0 careant, nihil0minus tamen ipsius simplici-

4 sequestrentur B 5 ecquae Oehlerus: et quae OF 6 quo ait CP 8 sepulchris in quae Gel 11 sicut et se. sicut P uulgo 13 mortuam F15 portendit. siquidem uulgo 16 notabatur Gel 18 iudicio executura F19 pr0phetam F 26 uti om. P add. R eae Hirsa tensi) carnem Rearne se sanguine F 27 ut om. MF 28 allegoriae P, allegoricae se

XXXXVII. Tert. III.

116쪽

Quinti Septimi Florentis Tertullianitatis suae sitiant interpretati0nem, quale est apud Esaiam: eg0 0ceidam et uiuificab0. certe p0stea quam 0eciderit

uiuiseabit. erg0 per m0rtem 00cidens per resurrecti0nem uiuificabit. caro est autem, quae 000iditur per m0rtem, car0 itaque et uiuificabitur per resurrecti0nem. certe Si 0ceidere carni animam eripere eSt, uiuiscare, 00ntrarium eius, carni animam referre eSt, car0 resurgat nece8Se eSt, cui anima per occisi0nem erepta referenda e8t per uiuificati0nem. 29. Igitur si et alleg0ricae Scripturae et argumenta rerum et simplices u0ces resurreeti0nem carnis, quamquam Sine n0minati0ne ipsius substantiae, Subradiant, quant0 magis quae hanc spem in ipsas substantias c0rp0rales speciali menti0110 determinant n0n erunt dedugendae in quae8ti0nem 3 aecipe Egechi0lem: et facta est, inquit, super me manus domini et 0xtulit me in spiritu d0 minus et posuit me in m0di 0 campi; is erat 088ibus refertus. et circumduxit

me super ea per circuitum et ecce multa super

faciem campi et euge arida satis. et ait ad me: filili 0 minis, si uiuent 0ssa ista 3 et dixi: Ad 0naid0mine, tu sei 8. et ait ad me: pr0pheta in ossa haec et dices: 0ssa arida, audite serm0nem domini: hade dicit d0 minus Ad 0nai 08sibus istis: ecce eg0 adfero in u0s spiritum, et uiuetis, et dabo in u0s neru0S et reducam in 1108 carnes et circumdab0 in u0bis cutem et dab0 in uobis spiritum, et uiuetis etc0gn08cetis, qu0d eg0 d0 minus. et pr0pheta ui secundum praeceptum, et ecce H0X, dum pr0phet 0, et ecce m0tus: et accedebant 0ssa ad ossa, et uidi et ecce 2J Deus. 32, 39. es I Reg. 2, 6) 14J Εg. 37, 1 - 14.

4 Occiditur Amst, occiderit P0 6 animam Leripere est, uiuificare,

contrarium eiu8, carni animam, referre est caro B. animam referet caro

spiritum OF in uos carnes FC, uos in carnes o et circumdabo in uobis of i, et om. R , in om. Gel 25 cutem uobis om. Fb 1015 20 25

117쪽

II. De Carnis Resurrectione 28-30.

super 088a nerui et car0 ascendit et circump0sitast sunt eis carnes et spiritus in eis n0n erat. et ait ad

me: pr0pheta ad Spiritum, fili h0 minis, pr0pheta et dices ad spiritum: haec dicit dominus Ad 0nai: a qua-5 tu 0r uentis ueni, spiritus, et spira in istis interemptis et uiuant. et pr0phetaui ad spiritum, sicut praecepit mihi; et intr0iit in ea spiritus et uixerunt et constit0runt super pedes 81108 ualentia magna satis. et ait ad me: fili h0 minis 0ssa ista omnis d0mus Israh0l est. 10 ipsi dissunt: exaruerunt 08sa 110stra et periit spes 1108tra, auulsi sumus in eis. pr0pterea pr0pheta ade08: ecce eg0 patefaci0 80 pulcra uestra et eueham uos de sepulcris uestris, p0pulus meus, et inducamu0s in terram Israhel et c0gn0scetis, quod eg0 d0mi-15 nus aperuerim Sepulcra uestra et eduxerim u0s do Sepulcris uestri 8, p0pulus meus, et dabo u0bis spiritum et uiuetis et requiescetis in terra uestra ot00gn08cetis, qu0d eg0 d0 minus J00utus sim et s000-rim, dicit d0 minus. 20 30. Hanc qu0que praedicati0nem sci0, qualiter c0ncutiant in alleg0riae argumentationem, quia dicend0 0ssa ista 0mnis d0mus est Israhol imaginem ea lasserit Israhelis et a pr0pria c0 dici0no transtulerit; atque ita figuratam e880, n0nueram resurrecti0nis praedicati0nem. 8tatum enim Iudae0rum 25 delarmari qu0damm0d0 em0rtuum et exaridum et dispersum in camp0 0rbis. itaqu0 et imaginem resurrecti0nis in illum

alleg0rigari, quia rec0lligi habeat et rec0mpingi 08 ad 08, id est tribus ad tribum et p0pulus ad p0pulum, et re00rp0rari carnibus facultatum et neruis regni atqu0 ita de sepulcri 8,ro id ost do habitaculis captiuitatis tristissimis atque teterrimi8,21J Eg. 37, 11.5 uentis caeli spiritus C T c0nstiterunt FC, steterunt PM 10 et periit spes nostra om. P add. R in my. eae Hirsa ten8i) 15 aperuerim C, aperui Pse 17 requiescitis Ny 18 sim P, sum MF22 est israhel PM, israhelis est F cf. 68, 2I), Israel est Gel 29 carnibus MFAmst, carnis P facultatum Bum, facultatem Pse et om. P

120쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

educi et refrigerii 110mine respirari et uiuere exinde in terra sua Iudaea. et quid p08t haec 3 m0rientur sine dubi0. et quidp08t m0rtem 3 nulla, 0 pin0r, resus ei tali 0, Si n0n haec erit ipsa, quae Egechieli reuelatur. sed enim et alias praedicatur

resurrecti0. erg0 et haec erit, et temere in statum eam Iudaicarum rerum c0nuertunt. aut si alia est illa quam defendimus, nihil mea interest, dum sit et c0rp0rum resurrecti0, sicut et rerum Iudaidarum. denique h0e ips0, qu0d recidiuatus Iudaici status d0ree0rp0rati0ne et redanimati0ne 088uum figuratur, id qu0que euenturum 08Sibus probatur. non enim p088 et de ossibus figura c0mp0ni, si n0n id ipsum et ossibus euenturum e88et. nam etsi figmentum ueritatis in imagine est. imag0 ipsa in ueritate est sui. necesse est esse prius sibi, qu0 alii c0nsguretur. douacu0 similitud0 Π0n 00mpetit, de null0 parab0la n0n c0nuenit. ita 0p0rtebit 0ssuum quoque credi reuiscerati0nem et respirati0nem, qualis dicitur, de qua p088it exprimi Iudaicarum rerum relarmati0, qualis adfingitur. sed magis religi0sum estu oritatem d0 sua0 ' ueritate simplieitatis defendi, quam Sen-8us diuinae pr0p0 siti0nis exp0stulat. si enim ad res Iudaicas spectaret haed uisi0, statim reuelat0 situ 0ssuum subiecisset: 0ssa ista 0mnis d0mus Israhelis est, et cetera deincep8. at cum 08tensis 0ssibus de pr0pria sp0 00rum quid 0bl0quitur,n0ndum n0minat0 Israhele, et fidem temptat pr0phetae: filili 0 minis, si uiuent ossa haec 3 ut et ille resp0nderet: d0mine, tu scis, n0n utique deus pr0phetae fidem de sta retempta 88 et, quae futura n0n 088 et, quam numquam Israhel audi88 et, quam credi B0Π 0p0rteret. Sed qu0niam praedicabatur quidem resurrecti0 m0rtu 0rum, Israhel uer0 pro sua increduli-21J Eg. 37, 11. 23 Εg. 37, 3. 254 EI. 37, 3.1 respirari Pse, respirare Pam 3 resurrectio F 5 aut haec Iuns readunatione C ossium R 15 0ssium R 18 de suae ueritate simplicitatis PMF, de sua simplicitate et auctoritate B, de suae auctoritate simplicitatis Pam: ego rescribi uelim: de suae simplicitatis ueritate ceteris squam-expostulat) ut interpretamento deletis 20 ossium R22 qui Pam 23 et om. P 24 ossa Iaaeci B, 08sa PMF