Quinti Septimi Florentis Tertulliani opera

281쪽

V. Aduersus omnes Haeres es 4.

e0ntristand0 vel ' suadend0 praestiterat. 'nam ex pau0re', inquit, tenebra0 factae sunt, ex timore et ign0rantia spiritus nequitiae et malignitatis, ex tristitia sit lacrimis humida lantium, fluminum materia marisque.' Christum autem missum ab ill0 pr0pa-5 t0re, qui est Byth0s. hunc autem in substantia c0rp0ris n0strin0n fuisse, sed spiritale nesci0 qu0d 00rpus do cael0 deferentem, qua Si aquam per fistulam, Sic per Mariam uirginem transmeasse, nihil inde uel asscipientem uel mutuantem. resurrecti0uem huius carnis n0gat, Sed alterius. legis et pr010 phetarum quaedam pr0bat, quaedam impr0bat, id est 0mnia impr0bat, dum quaedam repr0bat. euangelium habet etiam Suum praeter haec n08tra. p08t hunc extiterunt Pt0l0maeus et Secundus haeretici, qui cum Valentin0 per 0mnia c0 Sentiunt, in ill0 s0l0 disserunt: nam cum Valentinus Aeonas tantum 15 triginta finxisset, isti addiderunt ali 08 00mplures; quatu0r enim primum, deinde ali 08 quatu0r adgregauerunt. et qu0ddidit Val0ntinus Α00nem tricesimum excessisse de Pler0mate, ut in defecti0nem, negant isti: n0n enim ρx illa triae0ntada fuisse hunc, qui fuerit in defectione pr0pter desiderium 20 uidendi pr0pat0ris . extitit praeterea Heracle0n alter haeretidus, qui cum Valentin0 paria sentit, sed n0ditate quadam pr0 nuntiati 0 is uult uideri alias sentire. intr0dueit enim in primis

36, 2. Philast. cap. 41. 1 contristandum F suadend0 PQR sudand0 Ny uulgo; mihi omnino abundare uidetur hoc membrum cf. 220, 16-IS ; interpolatum uidetur eae Irenaeo I 4, d. ex pavore PN, exponere F 2 et ign0rantia PN,

ign0rantiam F 3 humidam F 5 qui est PN, quem F byth0s NK biton F, bythion P substantiam F 9 huius carnis negat non huius carnis dicit olim uolui rescribi: sed alterius dicit. cf. 2IJ, 5) alte-

282쪽

Quinti Septimi Fl0rentis Tertulliani

illud fuisse qu0d . pr0nuntiat. et deinde ex illa m0nade du0, ae deinde reliqu08 Α00nas. deinde intr0 ducit t0tum Valentinum. 5. N0n desuerunt p0st h00 Marcus quidam et C0larbasus,n0uam haeresim ex Gra000rum alphabet0 c imp0nentes. negant enim ueritatem sin0 istis p0sse litteris inueniri, imm0 t0tum plenitudinem et perseeti0nem ueritatis in istis litteris esse disp08itam. pr0pter hanc enim causam Christum dixisse: eg 0

sum A et 2. d0nique in Iesum Christum descendisse, id est

c0lumbam in Iesum uenisse, quae Graec0 n0mine cum 7ζε9 LG-τερα pr0nuntietur habere Sestum hunc numerum DCCCI. per

currunt isti se T, X, Ρ, Υ, Τ, t0tum usque ad B, A et

c0mputant 0gd0adas et decadas ita, asserre ill0rum omnes uanitates ut ineptum sit et oti08um. qu0d tamen n0n tantum iam uanum, Sed etiam pericul0sum sit: alterum deum fingunt praeter creat0rem. Christum in substantia negant carnis fuisse, negant carnis resurrecti0nem futuram. 6. Accedit his Cerdon quidam. hie intr0 ducit initia du0 id est du0s d00s, unum b0num et alterum Saeuum, b0num Superi0rem, Saeuum hunc mundi crea10rem. hic pr0phetias et legem repudiat, d00 creat0ri renuntiat, superi0ris deislium Christum uenisse tractat, hunc in substantia carnis negat, in phantasmate 80l0 suis se pr0nuntiat, nec omnino

descendisse spuria iudicabam 10 quae Graeco n0mine sqq. intellege: Christus - α H- u, 801; περιστερα - 801 - α -- u,; eryo Christu8 - περι-

aetερα. 11 secum hunc Scal: secundum PNF 12 B, A scripsi: alphabeta P , A, B R uulgo 13 de cadas ita Enge decadas. ita uulgo afferre Γ, auferre PNF 14 ut PQ, et Iun 16 negant om. F

283쪽

V. Aduersus omnes Haereses 4-6.

ap0st0li Pauli neque 0mnes neque t0tas epist0las sumit. Acta Ap 08t0l0rum et Ap0 calypsim quasi falsa reteit. p0st hunc dis ei-pulus ipsius emer8it, Marci0li quidam n0mine, P0nticus genere, episc0pi filius, pr0pter stuprum cuiusdam uirginis ab e celesiae 5 00mmunieati0 ne abiectus. hic ex 0ecasi0 ne qua dictum sit: 0mnis arb0r b0na b 0110s fructus facit, mala autem mal0s, haeresim Cerd0nis appr0bare c0natus est et eadem dicere, quae ille superi0r haereticus ante dixerat. extitit p0st hunc Lucanus quidam n0mine, Marci 0nis sectat0r atque discito pulus. et hic per eadem uadens blasphemiae genera eadem d0cet, quae Marci 0n et Cerd011 d0euerant. 908t h08 subsequitur Appelles, discipulus Marci 0nis, qui p08teaquam in ea 1

nem Suam lapsus est, a Marci 0ne Segregatus est. hie intr0-

ducit unum deum in infinitis superi0ribus partibus. hune

id p0testates multas angel0sque sedisse; pr0pterea et aliam uirtutem, quam dicit, d0minum dicit sed angelum p0nit. ab

h0e uult uid0ri mundum institutum ad imitati0nem mundi Superi0ris, cui mund0 permiscuis Se paenitentiam, quia n0n illum tam perlaete fecisset quam ill0 sup 0ri 0r mundus insti- o tutus fuisset. leg0m et prophetas repudiat. Christum neque in phantasmate dicit fuisse, sicut Marci 0 , neque in Substantia ueri g0rp0ris, ut euangelium d0cet, sed in e0, qu0 desuperi0ribus partibus deseenderit, ips0 descensu sideream sibi

carnem et aeream c0ntexuisse. hune in resurrecti0ne singulis ββ quibusque olumentis quae in descensu su0 mutuatus fuisset in ascensu reddidisse, set sic dispersis quibusque c0rp0ris sui 2-8 cs. Iren. I 27, 2. 4J cf. Epiph. 42, 1. 64 Matth. 7, 17.20 224, 14 cf. Epiph. 44, 2.

F 25 mutuatus fuisset scripsi: mutatus suisset F, mutata fuissent o

284쪽

Quinti Septimi Florentis Tertulliani

partibus in caelum spiritum tantum reddidisse. hie carnis resurrecti0nem negat; animarum 80larum didit salutem. 80l0 utitur ap08t0l0, sed Marci0nis, id est Π0n t0t0. hab0t praeterea priuatas, sed extra0rdinaria S lecti0nes Sua8, quas appellant phan0r0sis, Philumenes cuiu8dam puellae, quam qua Si pr0phetissam sequitur. habet praeterea su08 libr0s, qu0s inscripsit Syll0gismorum, in quibu8 pr0bare uult qu0d 0mnia, quaecumque M0y808 de d00 8cripserit, uera n011 8int, Sed falsa sint. 7. His ha0retieis omnibus aededit Tatianus quidam alt0rhaeretieus. hic Iustini Martyris dis dipulus fuit; p0st. hunc diuersa sentire c00pit. t0tus enim secundum Valentinum sapit adiciens illud, qu0d Adam negat salutem c0ΠSequi p088e, qua Sin0n, si rami salui fiunt, et radix salua sit. accesserunt alii haeretici, qui dicuntur secundum Phrygas, Sed h0rum n0n una d00trina est. Sunt enim, qui kata Pr0clum dicantur, sunt alii qui sequndum Aeschinen pr0nuntiantur. hi habent aliam e0mmun0m blasphemiam, aliam blasphemiam n0n 00mmunem, Sed peculiarem et suam: et e0mmunem quidem illam, qua in ap0st0lis quidem dicant spiritum sanctum fuisse, paractetum n0n fuisse, et qua dicant paractetum plura in M0ntali 0 dixiss0 quam Christum in euangeli0 pr0tulisse, nee tantum plura, Sed etiam meli0ra atque mai0ra. priuatam autem blasphemiam

illi, qui sunt Lata Auseliine , hanc habent, qua adiciunt etiam h0e, uti dicant Christum ipsum esse situm et patrem.

9 13 cf. Iren. I 28, 1. 1 caelum P . caelo PN uulgo 2 uerba animarum s0larum dicit salutem, quae in libris m88. paulo infra post toto leguntur, huc transtuli 3 ap0stolo F, et ap0st0l0 uulgo, Paulo ap0st0l0 Gq 4 priuatusF appellant 'F, appellat Rio b quam quasi R , quamquam si P pr0phetismam sic habet F T quaecunque o, quae F 9 ta-eianus PN. taccianus F 11 diuersa Late diuisa PNF sapit Ny capit P Ny 12 quod Adam scripsi: qu0d iam PNRh, qu0dam F, AdamR' negat scripsi: nec OF 15 sunt om. F dicantur dicuntur F sunt alii pr0nuntiantur om. I i alii N Oehterus: aliqui FR20 qua N, quia PF plura om. F 21 euangelio Erige euangelium PNF 22 autem om. P 23 aeschinen estineum F

285쪽

V. Aduersus omnes Haere Se S 6-8.

8. Est praeterea his 0mnibus etiam Bla8t0s accedens, qui latenter Iudaismum uult intr0 ducere. paselia enim dicit non aliter cust0diendum esse, nisi secundum legem M0ysi XIIII men Si S u. qui S autem neSciat, qu0niam euangelica gratia euas quatur, si ad J0gem Christum redigis 3 accedit his Th00d0tus haeretidus Bygantius, qui p08teaquam Christum, pr0 110mine adprehen Sus, negauit, in Christum blasphemare n0n destitit. d00trinam enim intr0 duxit, qua Christum h0minem tantumm0d0 diceret, deum autem illum negaret, ex Spiritu quidem Sanct010 00neeptum et natum ex uirgine, sed h0minem 80litarium atque nudum, nullo ali0 prae ceteris nisi 80la iustitiae auct0ritate . alterp0st hunc Th00d0tus haereticus erupit, qui et ipse intr0- duxit alteram sectam: et ipse h0minem Christum tantumm0d0 dicit ex spiritu sanet0 et, ex uirgine Maria c0nceptum 15 pariter et natum, Sed hunc inferi0rem esse quam Melchisedech 00 qu0d dietum sit de Christ0: tu es saeerdos in aeternum secundum 0rdinem Melchisedech. nam illum Melchisedech praecipua ex gratia caelestem e S Se uirtutem, et qu0d agat Christus pr0 h0minibus, deprecat0r et adu00atus 2o ips0rum laetus, Melchisedech sacere pr0 caelestibus angelis atque uirtutibus . nam esse illum usque ade0 Christ0 meli0rem, ut apat0r Sit, amet0r sit, a geneal0getu8 Sit, cuiuS neque initium neque suis c0mprehensus sit aut e0mprehendi p088it.

16J Ps. 109, 4. Hebr. 5, 6.1 blastos PNF, Blastus B uulgo 4 lucunam signaui: Nisan uel Aprilis de8ideratur quoniam PN, qu0modo F 5 redigis scripsi e redigit se, redditur F theodocus F 6 postquam N Christum pr0 FR. christi pr0 P corr. R see. Hirsa tensem). pro Christi N Christi pron0mine cognomine, cf. apud Iren. interpretem latinum II 35, 3, 9 7 adprehensus negauit F, adprehensus est P corr. R Sec. Hir-δuugiensem) G probat Eny), captus est N 10 c0nceptum et addidi cf. l. .I ) 11 nullo alio PNF, nulla alia Pam prae uertentem ceteris fort. cf. 205, II) 13 sectam: et ipse scripsi: sectam et ipsum F 14 ot addidi 17 nam illum Melchisedech om. F 18 praecipua ex gratia scrip8ie precipua et gratia F, praecipua et graecia P, praecipuis gracia N et quod scripsi: eo quod PQ 20 suetus; Melchisedech uulgo 22 agenealogitus P

XXXXVII. Tert. III.

286쪽

226 Q. S. I l. Tertulliani V. Aduersus omnes Haereses 8.

sed p0st h0s 0mnes etiam Praxeas quidam haeresim intr0- duxit, quam Vict0rinus c0rr0b0rare curauit. hic deum patrem 0mnip0tentem Iesum Chiistum esse dicit; hunc, crueifixum pa88umque, c0ntendit m0rtuum; praeterea se ipsum sibi Sedere ad dexteram suam cum pr0fana et sadrilega temeritate pr090nit.

1 etiam om. N 2 Victor Oinlerus in notis) 3 hunc, crucifixum pa8Sumque, c0ntendit Enye hunc crucifixum passumque c0ntendit uulgo 4 m0rtuum P , cet m0rtuum Rig 6 Explieit liber Tertulliani aduersuS 0mnes haereses F, in re subscriptio deest

287쪽

l. Varie diab0lus aemulatus est ueritatem. adlaetavit illam aliquand0 defendend0 00neutere. unicum deum uindicat, 0mni-5 p0tentem mundi c0ndit0rem, ut et d0 unie0 haeresim faciat. ipsum dicit patrem descendisse in uirginem, ipSum ex ea natum, ip8um pa88um; denique ipsum esse Iesum Christum.

excidit sibi c0luber, quia Iesum Christum p 08t baptisma I0hannis t0mptans ut filium dei adgressus est, eertus filium 10 deum habere uel ex ipsis scripturis, de quibus tunc temptati0nem struebat: si tu es filius dei, die, ut lapidesisti panes fiant; item: si tu os filius dei, dei est te hinc; scriptum est enim, qu0d m and au it ang0lis

Sui S Super te, - utique pater - ut te manibus suis t0llant i5 necubi ad lapidem pedem tuum 0ffendas. aut numquid mendacium euangeliis expr0brabit dicens: 'viderit Matheus et Lueas, ceterum eg0 ad ipsum deum accessi, ipsum 0mni-p0tentem c0 minus temptaui; id00 et accessi, id00 et temptaui. ceterum si filius dei esset, numquam illum temptasse dignarer'. 20 80denim ipse p0tius a prim0rdio mendax est. et si quem h0mi