Commentaires de S. Thomas d'Aquin sur toutes les epitres de S. Paul

161쪽

duo docet, c. vilemus mala ; el quantum quasi dicat II0riamur vos ne in vacuum ad hoc diei emini dantes, etc. 'lete. η vos dico, nemini dantes ullana.

diuid 'les dupliciter exponi : uno modo etc.. η id est n0n acientes aliquid unde ut reseratur ad Ip0stolos quasi dieat

nos adjuvantes vos exhortamur 0s, di co, Nemini ullam dant f ssensionem, salii scandaligentur Cor. X, V. 32 : Sine

l3 Non p0ualis offendiculi tua, etc. n Et quia si per malani vita in altililos si ende rati, hujus isto Ul non vituperetur, remus, vituperaretur minis isti iuni nostrum, te . n id est ita irrepreliensibiliter vos hae contemneretur praedicatio nostra Rom. ii v. 21 men Dei per vos blasphematur. η Gregoritis Tuta vita despicitur restat ut Mus pra)dicatio contemnatur. Unde puli licus et sana 3sus peccator cavere debet sit, iis eir:ddie et alias de 'at Ps. . XLiX, V. I Peccatori autem dixit Deus, ele soli modo, ut reseratur ad subditus beatis, ut, ministerium nostrum η id est Apostolus noster non vituperetur. Quando enim subditi ni ale se habent, vituperium est prurialis i et r. ii, V. 2 Conversationem vestram inter gentes, etc. vel . Ut non vituperaturo commune a minisl rium, qu ad vos et n0s, qui sumus minis-

162쪽

iri Dei. Nos dico, Stimus ministri Dei ad exequendunt Voluntatem Hiis in nobis et in aliis; sed vos ad exequelli ilia v0luuialem ejus in v0bis tantum Is . LXi, V. 6 VOS Sacerd0les D0muit De ab imisu, etc. 20 0nsequeliter cum dicit Sed in omnibus exhibeamus, etc., ' De et eosino tum lendi percepta rapia quantum ad b0na peranda. Dicit ergo memini de- naus ullam ossensi0nem, g Sed exhibeamusn0S, et o opere et Sermone et inimi l bus, s quae ad virtutes pertinent tales quales debent esse ministri Dei, ut e .c0nso aemur nos Deo saetendo ejus v0lun talem sic li. X v. 2 Secundum judicem p ipuli, te et ministri iti S. Cor. Iv, V. Sic n0s existimet 0m0, ulministr0S, etc. II. Consequeri e eum die illa In multa patientia, etc., s stendit in speciali qu0- modo nos debemus exhibere sicut Dei ministros in usu gratiae c0lla re. Et hoc quantum ad tria: prim0, quantum ad exteriorem operationem ; Secundo, quantum ad majorem devotionem, ibi is S 0Strum patet ele. η tertio, quantum ad infidelium vitationem, ibi 0lile jugunt du cere, et e s Circa prina una tria facit, secundum tria in quibus consistit perali ex te ri0r. Primo enim, c0nsistit in susserentia mal0rum et quantum ad hoe dicit : In multa patientia, ele. η Secund0, in operatione b0norum et quantum ad hoc, dicit u In eas itale, etc. η Tepli 0, in mutuae00perali 0 ne b0norum ad mala ; et quan

163쪽

ele s Si ergo necessaria in malis usu neudis virtus pallentiae. Unde dicit In muli patientia, etc. Ubi tria facit. do Primo inducit ad patientiam it hoc, quia in Ps. X ci. v. 25 legitur Bene patientes erunt, ut annuntient. quantum ad h0e, dicit et In multa patientias Pro V., XIX, V ll Doctrina viri per patientiam n0Scitur. η Luin, XX i, V. I9 In palientia vestra p0ssidebitis animas vestras. Di cit in multa id est propter multas tribulationes quae e cui rent. - 20 Secundo ostendit materiam patientiae in generali ilhoc dii litistiter, Se in superventione malorum, unde diei In tribulatio uitilis s R0m. XII, V. J2 In tribulatione patientes. Iet. xiv v. Pl): si Perianillas tribulationes, etc. in desectu necessariorum, unde diei In necessit alibus, Se eorum qui sunt necessaria ad vitam PS. XXIV V. I De necesSilalibuS ele. - 30 Tertio, stendit materiam patientia in speciali. - Α Et primo, in his quae pertinent ad tribulationes, quae Sunt Voluntari: et hoc quantum ad tribulationes, quae perlinent ad animam, et sic dicit In an

latur adversis, ut non paleat via evadendi febr. xi, V. Angustiali afflicti, et . v lem in quantum ad tribulationes, qua sunt in corpore , et te dicit : In plagis. η se illatis ab aliis. st Ei careerit us t. xvi, V. 23 Cum multas plagas ei intulissent, etc. infra, XI. V. 23 In carceribus abundantius, tu plagis Su-

164쪽

qui a sat diro a S. Augustin out e qui est grand to ut eo qui est

se l0lius populi conam oli I t. XIX, V. 40 : Periclitamur argili se lilio uis hodiernde, etc, -B Secundo, in iis quae pertinenlad necessitates. Necessitas autem aliquando est voluntaria et Sic dicit: In lab0ribus, spropria manu operando apud 0rinthios. quia Vari erant ne e0 graVeret sumpti bus et apud Thessalonice iaces, quia erant oli0Si, ut daret exemplum exercilii I t. XX, V. 34 Ad ea quae niihi opus erant, etc. - Ιn Vigiliis, s propter praedicali 0 ne sin si a xi, V. 2 3 sicli vigiliis in jejuniis h aliquando voluntariis, aliquand0 iuv0luntariis propter penuriam I CGr. , IX, v. 2 Castigo corpu meum, etc. Sed e ,utra est quod dicitur Matth. .XI, v. 30 Iugurii me uni Suave est Hic vero dicitur et in tribulationibus naullis,

etc. η 0n ergo Sua Ve, Sed graviSSimum. Respondeo . haec Sunt in Seipsis Spera, sed propter amoren et interiorem servorem

spiritus dulcorantur. Unde Augustinus 0mnia grandia et inalmania, acilia et prope nul a facit ani0r

165쪽

par a boni , par es fruits dii uinNEsprit, par ne chariti sinci re 7 Par tu parole de frit , pur α 0rce de Dieu, par es armes de a justice, our combat ire, droite et is au he 8. Parini honne ur et 'iunominie purnii tu aurais et tu bonite

40. Comine tristes et tot our dans laboles contra patii res et ni i-chissant plus leui comme 'actant rien et possi dant tot t.

Praeparat Corinthios ad ea tua portliae tu ad persectionem virtutum tim cor li S, tu in 0ris, tum opstriS. 6. In castitate, in scientia, in lonyani mitate, in suavitate, in Spiritu Sancto, in eis uritate non scia, T. In erbo ve italis, in virilite Dei , per arma justiti a dextris et a sinistris, Per olorium et ivnobilitatem, Per in fauia am et bonam faman ut eductore. et eraces o sic fit qui 7 noti, et e0ynoli s. uasi morientes, et ecce Di imus ulcastiyati, et nou mortisicali, l0. Quasi tristes seinper autent gaud6Π-tes sicut egentes, multos autem locu pleta ules p tamq/ am nihil habentes, et omnia possidentes. Ι' Postris Itis qua pertinent ait olei an lianalia aloria in poni consequenter ea qua perlinent ad observantiam bonorum Bonitas autem operis consistit in tribus 1 inpersecti in vii tui uni et hoc pertinet ad cur in veritate locutionis, et li0 pertinet ad osci in viil ille operis, et li0e pertinet ad Opti S. Primo ergo ostendit Apostolus qualiter se liabeant in iis, qu: pertinent ad persectionem virtutum quae c0nsistunt in Ordo secundo in his ita ad virtute nioris ibi is In verbo veritatis , tertio . in his illi: perlinen ad persecti0uem operis, ibi iis In virtute Dei s

166쪽

rapportu a a Verti de prudensso. ne si a sui sene se apportu lacertitud0, qui rennctus disciplos duci sol assui sis do e qui appartient

Circa prim/ιm ponit qualu0 virtutes. Io Et primo virtutem castitati S, quae maximum l0 cum lenet in virtute tempe raritiae ; et quantum ad 40 , dicit Iucastitate, rae mentis et corp0ris. Ubi n0tandum St, qu0d immediale post mult08 labores, vigilias et jejunia subdit de casti latera quia qui vult habere virtutem casti talis, necesse labet laboribus dari, vigiliis lem sortitudinis hoc vero quod dicit, perariata justitiae, a pertinet ad virtutem justitiae. 20 Secund0, ponit virtutem scientiae unde dieit In scientia. η Et siquidem scientia reseratur ad scientiam, qua aliquis scit bene c0nversari in medio nationis prava et perversae, si resertur ad virtutem prudentiae. Si vero scientia reseratur ad certitudinem, qua deles certi sunt de iis insi Stere et macerari jejuniis si Cor. 1x,s quae pertinent ad cogniti0nem Dei, Sic e v. 27 Castigo 0rpus meum, et in servitutem relig0, etc. II br. XII, v. 14 : Pacem sequimini, ele. η Si autem quaeratur, quare n0 saei mentionem de aliis virtutibus, nisi solum de temperantia, dicendum est, qu0dsie facit, Sed implicite, quia hoc quod diei In multa alientia, intribulati0nibus, etc. h perlinet ad xirti 1- iiii et ad virtutem si dei. Et utraque neceSSaria est Christianis, quia Sine scientia primo m0d0. Sive secundo m0do accepta homines de facili ruunt in peccata I , , V. 3 : Pr0plere captivus ductus est populiis meus, quia n0n habuit Scientiam. Igr. , m v. 15 Dab v0bis paSl0res juxta c0r

meum.

167쪽

tate.

40 uari p0nit virtutem charitalis. Cliari ius aule in dii lial et c. esseclum exleriurena et ille ta0re in . - Α Sed in essecluexteri0ri lial, et Suavita leni ad pro X iniunt. N0n en in convenit, quod aliqui non Sil

XiI V. II : Qui Suavis St, vivit in m0derationibus, etc. Eccli., vi V. 5ὶ et Ver i uni dulce multiplicat inie0s, etc. Sed non insuavitate nimiadi, Sed in ea quae cau- Sature amore Dei, Sc. ex Spiritu Sancto et ideo dicit In Spiritu Sancto, deSi quain Spiritus Sanctus causat in nobi. Sap., xii, V. I inquam b0nu et Suavis, etc. - B In esse clii auten interiori liabet veri talem absque sic tione, ut Sc. 0n praelen dat exterius contrari uni ejus, qu0d habet interius. Et de diei In charitale non sic las Ioiari. , iii, V. 8 Non diliga-lnus veri, neque lingua, Sed etc. v 60 l. , iii, V. II Super uiuia charila leui habentes. v Et hujus ali 0 Si quia, ut dici-

168쪽

que nou ne mettion pas noti e constaneo an no inti viros ni dans

les, innis dans a Vel tu, e C. η

tur Sap., i, V. Spiritus Salictus disciplinae effugiet sietum.

II. Consequenter ostendit quomodo Se habeant in his, ure pertinerit ad veritalem oris, ut Sc. Sili veraces. Et ideo diei igΙn verbo erilatis, s Se vera loquendo et prie dicando. III. Quomodo auteni se habeant in perseeli 0 ne operis, Subdit, dicens In virtute Dei, s id est n0n tu operibus n0stris c0nsidamus, Sed Solum in virtute Dei, et non inpr0pria I Cor. iv v. 20 Regnum

justitiae, etc., sistendit qualiter se habeantiu0perati0ue 0u0rum et maloruui, inter bona et mala, prospera et adversa et 0epertinet ad virtutem justitiae. Et prim0, OS lenii il0c u generalia secund0, exp0nit in speciali. I. Dicit ergo primo, quod exhibeamus nos sicut Dei ministros in multa patientia et quod plus est, si Per arma justitiae s Ubi Sciendum est, qu0d justitia ordinate saeit

hominem lenere l0 cum Suum C ad extriS, Did est in prosperis, ut Sc. non elevetur uel a sinistris, s id est in advel Sis, ut Se.

et in o mucibus, etc. Seio abundare, etc. II. Conseq/ienter hoc exponit per partes prosperorum et adversorum, dicens: Per

gloriam, etc. Ubi Sciendum est, quod iu

169쪽

rebus temporalibus pr0speritas vel ad ver silas in tribus consistit insuperbia vitae, inconcuplice lilia carnis, in concupiscentia oculorum juxta illilii Ioan ., Π, . Omne quod est in mundo, aut est concupisce ulla carnis, etc. η Et haec pro Se quiliarii linc Su0, quia primo dicit qu0niodo se iubeant in adverSi et prosperis, qui perlinen ad Superbiani vitae, dicens et Per gloriana, eic, s Secundo, quo ni Odose hali eant in his qui, perlinunt ad concupiscentiam caruis, ibi is uasi a serien les, etc. Pn erit , quoni odo Se habeantiu his quid pertinent ad concupiscentiani oculoruin ibi : e Sicut egenteS. te. I Sunt autem duo, ilia: ad Superlitani perlinent, Sc. subli initas latus et lierum. Et ideo dicit Per gl0riani, is id est persta luna excellentiae ; quasi dicat : Exlii beamus nos Dei ministroS, o c. per Dei gloriana, s id est in prosperi tale D. XXIII, V. Dominus exercituum c0gilavit, etc. qu0d Apostoli glori0si appareant, palet I t. xiv v I 0 qu0d Paulu et barnabas credebantur esse dii. Et guobilitatem n qua est in sinistriS; iluasi dicat nec in gloria elevemur, nec si c0ulemptibiles suuius, dejicia unir IC0r. 1, V 28 Ignobilia hujus ni undie legit Deus, etc. s uantum ad famam operum dicit I 'er infamiam et bona nisamam. Ubi sciendum est, quod sicut rexorius dicit : Homo non debet ex se dure causam insumitu sua', sed potius debet procurare bona ui famam, juxta illud Eccli., i. 1 v. 15 ironi hibe de b0-

170쪽

fideles, n0n debet lanten Superbire, Sed debet luter utruntque medio modo incedere. Consequenter exp0nit ista duo quae poSuit. Et prim0, quam infamiam liabuerunt, et OS- tendit qu0d magnam, quia, g Ut Seducl0reS, etc. quaSi dicat a quibusdam habemur ut eductore S ; a quibuSilam Vero habemur ut VeraceS. est nitrum, quia

etiam de Christo alii dixerunt, quia bonus est, alii ver qu0d40ti, sed, sedue illurbas, s ut dieitur Isan. VII, V. 2 . Secund0, ostendit quom0d fuerunt gl0i i0si et ign0biles, quia α Sicut ignoti et e valli, id est approbati a b 0nis, et in-e0guili, id est despecti a mali Cor. IV, v. 13 Tanquam purgamenta elc. 20 C in Sequenter pr0Sequitur ea quae pertinent ad 0ncupi Scentiam carnis. Et ponit tria quae c0ncupi Scit caro. - Α Primo enim, concupi Sei l0ngam vitam ; et quantum ad 0e, dicit is Quasi morientes s id Si licet Xponamur periculis mortis infra, I, V, 23 Iu 0rlibus