Commentaires de S. Thomas d'Aquin sur toutes les epitres de S. Paul

491쪽

inenluum Deus Pater nuntiavi Abrahae, qu0d in Seini ne hi bene liceretilii Olnnes gentes; sed illi qui quae ruit justi sicari per sile in sui it silii Abrahae Ergo qui ex side Sunt, o id est qui quae ruit justissicari per fidem, et benedicentur cuni fideli, scides credenteis Abraham.

Insul scientia Legis ostenditur ex e0, tuo d

iis noel 110 vel da innutu consecutuli e XLege.

I 0. Quicunque enim eae operibus Lotyis Sunt, sub maledicto sim t. clipti inest enim rutiluuictus omnis qui Uti

permanserit in omnibus, quae scripta sunt in libro Legis, ut faciat ea. I l. Quoniarn auleii in Leye nemo justi licatur apud Deum, manifestum est quia justus eae siue ivit. l2. Leae aule in non est eae siue, seu ui fecerit ea, vive in illis. Supra ostendit Ap0stolus virtute in dei,

hic c0nsequenter ostendit de se cluni Legi S. Et prim0, per auctoritatem Legis Secundo, per liuina nam consuetudinem, illi Fratre S, Seculi tum lio mi ueni dic0, etc. v Circapri inum tria suci : primo, ostendit damnum reni0vendum, ibi : et quoniani autem in Lege, etc. tertio, Cliristi Susilaien-

492쪽

Et allendendum est ti0d Ap0-lolu non ponit intentum secundo, pr0bal prop0Si- dicit, quicunque Servant opera Legis subium, ibi si Scriptum est enini : Male die naaled jelo uul, quia hoc est salsum proluS, etc. y lena pore Legi , Sed dicit uicunque l. ιcit et g : Quicunque enim, etc. v e Operibus IbegjS, etc., id est quicunque Nam quia dixerat, qu0 qui ex fide sunt in operibus Legis considunt et putant se benedicentur cum sint filii Abraliae, 0sset justis cari per ea, sub imaledicto sunt. Aliud quis dicere qu0d pr0pter per Ibegis et enit: est esse in operis Legis et liud est propter idem bene distuntur et de h0 servare Legem ; nam hoc es Legem im- exeludens, dicit uicunque ex operi plere, et qui eam implet non est Sub ma-bus Legis sunt, sub naaledicto sunt. s ledicto Esse vero in operibu Legis, est in Sed contra ontiqui putres fuerunt in eis c0nsidere et spem ponere. Et qui in operibus Legis ergo Sunt tale dicti, et eis hoc mod Sunt, Sub naaledicto sunt, per consequens damnati, luod est error c. transgressioni ; quod qui deni non saetit Lex quia c0ncupiscentia non Venil ex Legst,

493쪽

sed c0gii iii peccati, ad quod proni sumus per cunctipi Scentialia per Legem prohibi lam. In tua ut uni ergo e cognitionempe cali acit et non priubet auxiliuni contra peccatum, dicuntur esse Sub nialedicto, cum nequeunt illud per ipsa opera evadere. Sunt utilena qua sta in opera Legi Scierinioni alia qua in bservali 0uibus e bant. Alia Sunt opera qua perlinunt ad 0res, de quibus Suiit mandata moralia. Unde Secundum bissam, hoc quod lite dicitur uicunque ex operibus Legis Sunt et , n in leni gendum est de peri lius turii nulli utilius, et non de moralibus.

Vel dicendum suod loquitur hi Aliostolus

de onmibus puribus, iam currimonia lilius, quani 0ralibus Opura enim non sunt causa

ilia ui aliquis sit justus rapud Deum Sed potius Sunt execuliones et manifestationes justitiae. Nam nullus per opera ustificatur apud eum, sed per habitum dei, n0nqui leni aequisitum sed in sustini. Et ideo quicunque ex peribus justificari quaerunt, qui, uialedici sunt, quia per ea peccata

non enlo ventur, nec aliquis quoad Deum

justificatur, sed per habitum dei charitate

ius0rmatum II ebr. Xi, Ili Omnes testimonio dei, etc. n. Conse quenter cum diei Seriplum 0Si enim, etc. v probat propositum tb ic primo quidem, secundum Glossam, ostenditur per hoc si uolt nullus potest l. e gem Servare h0 modo, quo ex praecipit De ut. XXV it v. qu0d Omnis tui non permanserit in Omnibus, ilia a Scripta sunt

494쪽

in libro Legis, ut aciat ea v id est qui non impleverit lotam Legem g Sit Imale die lus. Sed implere t0 tam Legem est imp0ssibile, ut dicitur Ict. xv, v. 10 :u Ut quid lentatis imp 0uere jugum, qu0d

neque n0S, neque patres nostri portare po

tuimus Ergo nullus est ex operibus e gis, qui in Sit maledictus PoleSt etiam accipi 0c quod dicitur Scriptum cst enim et c., s non ut probati prop0Sili, sed ut 0Stendatur ejus expositiori quasi dicat dico quod sunt sub maledicio, sub ill sc de quo dicit Lex, si Scriptum est iii in Maledictus est omnis, etc. v Ut intelligatur de peccato, id est de maledict0. Nam e imperat b0na acienda Seu mala vitanda, et

imperaud obligat, sed u0 dat virtutem

obediendi rei de diei Maledictus, quasi malo abjectus, si omnis, unum Xeipiendo, quia ut dicitur Ict. X, V. 34 Non Si personarum accepti apud Deum. Qui non permanseritis iis que i liuem Matth. , xiv V. 3 : Qui perseveraVerit usque in sinem 2 - In omnibuS, s non in quibusdam lautum, quia ut dicitur Iast , ii v. 0 Quicumque l0lam legem Servaverit, osseu stat autem

a duae scripta sunt in libro Legis, ut faciat ea, n0n 0lum ut credat seu velit lanluni, sed ut opere impleat Ps., CX, V. Intellectus b0nus muibus acie ulibus eum. BSancti autem patres, etsi in peribus Legis

eraul, salvabantur tame in fide euluri,

495쪽

0nsidentes in ejus gratia, et saltem spiritualiter egeni implentes. Moyses enim, ut in Glossa dicitur, ni ulla qui dena praecepit quae nullus implere potuit, ad domandam Iudaeoruna Superbiam , dicentium non deest qui impleat, sed deest qui ii-

Sed hie est uresti de huc quod dii lurciis Maledictus nanis, etc. η Dicitur enim Rom. Xii, V. 4 Benedi ite, lnolite maledicere. Res pondeo : dicenduna est quod male die ero nihil aliud est, quam ni aliam dicer possum ergo dicere bonum esse latum , et malum esse bonum , et ui S limb0num esse b0num, et malum esse malum.

ta primum qui deni prohibet Apostolus,

diceris olite maledicere, o id est noli te dicere bonum esSe malum et e contra sed se eundum licet ; et ideo eum vituperamus peste alum maledicimus quidem, sed non dicendo bonum malum, Sed dicimus malum esS malum. Et ideo licet peccatorem maledicere, id est dicere eum esse malo addictum vel esse malum. II coΝsE0UENTER cum dicit is quoniam autem in Lege, etc., , ostendit in sussicientiam I egis non valentis ab illo male dicto eripere ex hoc, quod justificare non poterat. Id luod ostendendum utitur quodam syllogismo in secunda igura; et est

496쪽

talis Gus lilia est ex fide sed ex ex siden0 est ergo Le justi sicare non cite l. Circa h0 ergo primo, ponit concluSionem, curia dicit: si uouiam autem in Lege nemo justi si ea lur Secundo autem, majorem eum dicit uia justus ex si te vivi ; sterti0, minorem cum dicit: si ex autem n0n est ex fide.

s. Dicit ergo dic qu0d per Legem maledictio inducta est, nec lanaen ab illa maledictione ex eripit, quia manifestum est quod nemo tu Lege justis alii apud Deum, id est per opera Legis Circa quod intelligendum, quod illi qui negaverunt

vetus Testamen tu in ex la0 veri, Ocea-Sioliem Sumpserunt. Et ideo dicendum est

quod ii emo jus ijsicatur in Lege, id est verae ena. am per eam c0gnili , quidem pede ali habebatur, ut dicitur Rom. V, v. 3 sed non habebatur per eam juS-lificali 0 Lom. , , v. 20 Ex peribus Legis nullus justificabitur. ηSed contra Iam, ii v. l dicitur K Nonne Abraham ex operibus justificatus est sBespondeo : dicendum est, quod justi si ea re iotest accipi dupliciter' vel quantum ad executionem justitis ei maiij sesiali 0-uem et 0 modo justis alii homo, id est justus ostenditur ex operibus operatis. Vel quantum ad habitum ustiliae in sustini et hoc m0d non justificatur qui ex operibus cum habitus justitia' qua homo jus lificatur apud Deum, non Sil aequi Silii S. sed per gratiam fidei insusus. Et ideo si- gustuler Ap0Stulus dieitci si Apud Deum. π

497쪽

i Iuia justitia quae est apud Deu in interiori corde est, justitia aulem luae Si ex operibus, id est qui manifestini us ulli , est apud li omines, et hoc modo p0stolus accepit apud De ulla Rom. . i. v. 3 in enim auditores, sed acturuS, etc. Ino m. iv v. Si ex operibus Abraham justi si eatus est, habet gloriam, Sed

per animam : unde anima a corpore recedente, corpus remanet mortuum . ita Vc

ro justitia est per De uni liabitantem inn0bj per idem et ideo primum quo Deus es in animai 0 minis, est fides IIebr. , XI et Accedentem ad Deum portet credere. Ephes. ω, v. I Ilabita-i e Christum per sidem, etc. n Et sic dicimus, quod in anima prima iudicia vit: e apparent in operibus anima ves: tabilis, quia anima vegetabili est, quae primo advenit uni mali general0, ut l)hilosoli lius dicit. Ita quia primum principium quo Deus est in nobis, est sidus, ideo sides dicitur principium vi endi ; et hoc esti luod hic dicitur adustus meus ae side

498쪽

gii seu Diei seu et unique.

vivii sat intelligendum est de de per qu0d talis ex non est exi de K Fides

dilectionem operante enim ut dicitur Hebr. I, V. gesi III. Minor autem p 0nitur, ibi : et ex substantia sperandarum enim, argumen- Rulem non St, te sat primo, p0nitur lum non apparentium. ideo pr0prie ipsa nain orci Secundo, probatur, ibi is Sed implet niandaliun de fide, qui non sperat qui se erit, etc. v I Diei erg0 Lex ex hoc aliqQ a praesentia et visibilia e0nse- non est si de s qui, sed b0na invisibilia it aeterna Lex Sed contra 'ex mandat credere, quod ergo quia promittebat terrena et praesentia, si unus Deus, e hoe pertinet ad sidem 'ut dieitur Is , , v I9 Si volueritis et orgo ex habebat fidem. Quod autem sit audieritis me, bona terrae c0medeli S, unus Deus, mandatur Deut. Vi, V. ideo non est ex de sed ex cupiditate po- Audi, Israel, D0minus Deus tuus, etc. ilius vel ex limore,secundusta illos praecipue, Respondeo : die endunt est, quod hic lo qui carnaliter Legem servabant. Aliqui la-quitur de observationibus mandaloriana Le-lmen spiritualiter vivebant in Lege ; sedgis, Secundum quod ex consistit in man h0 non erat ex ea, sed ex fide Mediatoris.

datis et praeceptis caerim0nialibus it dicit ri Et qu0d ex n0n si ex fide, probal

499쪽

euin diei Sed qui se erit ea n id est opera Legis, vivet in illis, sc vila praesenti, id est immunis erit a m0rte temp0rali et conservabitur in il praesenti. Vel aliter : dico quod e Lex n0 est ex fide ; et hoc patet, quia e Qui secerit, etc. quasi dicat praecepta Legis non sunt de credendis, sed de faciendis, licet aliquid credendum annuntiet. Et ideo virtus ejus non est ex de sed ex operi luis et hoc probat, quia D0nainus quando voluit ea naeon firmare, non dixit, qui crediderit, sed K Qui fecerit ea, vivet in illis. Sed nova lex ex sile est Matth. xvi v. 16ὶ qui crediderit et baptigatus fuerit, etc. 'stX tamen est quoddana estigia luna et essectum ex fide ; et ideo comparatur lex vetus ad legen novana, Sicut opera naturae ad opera intellectus. Nam in ipsis operibus naturae apparent quaedam opera intellectus t non quod res naturales intelligant, sed quia aguntur et ordinantur ab intellectu ut finem consequantur. Si et in veteri lege aliqua continentur quae fidei sunt non quod Jmmi a prout erant fidei haberent, Sed liabebant ea in figura lautum dei Christi. et protestatione, ex cujus dei virtute Salvabantur justi.

500쪽

Manifestatur Claristi virtus, liberaris nos ainaledicto a Lege illato, ut qu0m0d0 per Christum si nobis data spes, et benedicti Abrahae. I 3. Christus autem n s reuemit de male uicto regis, facius pro Obis male dictum quia scriptum est o Matrilictus omnis tu pendet tu in . 14. Ut in ventibus benedictio Abrahoesieret in Christo Iesu 2 ut pollicitatio ne n Spiritus accipiamus per fidem. P0sit damn a Lege illato, et desectu Legis ab illo eripere non valentis, hic cola Sequenter Ostendit vii lutem Christi ab ipso damu liberantis. Et primo, ostendit quom0do per Christunt ab ipso damn li

beramur secundo, quomod etiam Su

per hoc uxilium a Christo acquirimus, ibi si Et ingentibus, etc. s Circa primum tria facit primo enim ponit liberationi auctoritalem seeundo, liberationis iodum, ibi : si Faelus pro nobis, etc. tertio, testimoni una propheticum, ibi : e quia

Scriptum est, etc.