Commentarii de Bononiensi Scientiarum et Artium Instituto Atque Academia

발행: 1783년

분량: 606페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

OFusCULA. aequales quadranti circuli, cujus radius m verticera delineetur curva LM , cujus ordinatae a sint ad ae Q:

c - . r. -- , ergo TV, et distantiae scilicet corporis a centro Productam ita, ut ED- ducatur rectam Arici constat, fore . . AT ': TLm ms ergo Zms-Σαx hoc est spatio peracto a mobile . Haec constructio docet, modo augeri quidem, modo imminui distantias corporis a centro

et, sed semper remanere positi Vas ita, Ut centrum antecedat, corpus subsequatur. Distantiae maximae, quae habenis tur, quum iam aequat aut duos, aut ex aut deceminc qua drantes,' minimae , quae habentur aequante in aut qua tuor , aut Octo , Ut duodecim c. quadrantes, continuo successive fiunt minores. Si g a r , ut et sit positiva vocemus ut aequatio proveniat g Cc. II ASC. V

382쪽

describatur praedicta togarithmica, posita EF in iis; erit G zzzy. Sectis in E agantur parallelae T, L. Producta in in in donec Am Δ, describatur ad abicit sana D curva cuius ordinatae sint ad Cc. Dr:: : Cc. Δ, ac proinde prima ordinata M

S Constructio docet, diis inti as - , ζianum Te pontivas, tum fieri negativas , iterura positivas atque ita deinceps. Distantiae autem maximae vel positivae vel negativae continuo, successive decrescunt. Sit demum arr, io natur orietur aequatio

antea, logistica FG De. . sub tangentis cujus abscissae Em sumantur ' A DA abscissam DT describatur curva cujus ordinatae a beant ad S c ma rationem quae cusVa transi bit

385쪽

In potentiis attrahentibus, si sit g in potentiis repellentibus valet aequatio

rius pertinet ad potentias attrahentes, inferius ad repellen ites. Haec eadem methodo determinatis con1tantibus B per curvas analogas curvis sinuum cosinuum hyperbolicolum ad constructionem perducitur. Sed Xempla adducta ita methodum perspicuam reddiderunt, ut nova exempla supeissu esse videantur. Hucusque novam hanc centri mobilis theoriam licuit promovere veruntamen , ut ideo,

386쪽

23 OPUSCULA.

LAURENTII CANUTI

De febri epidemica, quae urbem Comachium anno 176 in vomit

Q qu in suscepti instituti ratio postulare videtur,

ut popularium morborum per urbem hanc nostram grassantium historiam prosequar, quam duobus superioribus annis describere se in Academia hae nostra, Sodales ornatissimi, recitare inchoavi cum tamen mihi per tempus non licuerit ea in ordinem redigere , quae de ea re tum ex meis observationibus , tum ex aliorum relatione collegi , non omnino a proposito alienum sum arbitratus, si hoc vespere febrem quamdam epide micam, quam mihi observare contigit hoc anno in Comachii urbes, vobis exponerem , quippe quae lumen fortasis aliquod iis afferre possit, quae tum alias de morbosis nostrae regionis constitutionibus jam diximus, tum imposterum , Deo faventes, dicturi erimus. Cum itaque ineunte vere praesentis anni millesimi septingentesimi sexagestini sexti frequenter observari coeperit Comachi febris quaedam peculiaris ejusdem generis in omnibus, quos adoriebatur , iisdemque fere symptomatibus sti-Pata , quae ad multos ac diversi ordinis is aetatis homines brevi tempore propagata est cumque mense Junio magis magisque saeviens, integras familias invadens non paU-cos in summum vitae periculum adduceret; non nudos etiam e medio tolleret cogitatum fuit a Magistratu illius Urbis Medicum Bononiensem arcessere, qui de ea febre judicium ferret, opportuna praescriberet remedia, tum ad aegros curandos, tum ad sanos a morbo defendendos. Res autem

conam iis tui sodali nostro praestantissimo Iosepho ZZOguidio i

387쪽

dio; sed hic medicis negotiis, ut solet, plurimum occupatus onus hoc in me transtulit, qui proinde Comachium statim petens Medicos illi: us Urbis primu ua con Ueni, ut ab iis notionem aliquam febris tunc grassantis acciperem postea sex dierum spatio, quibus in ea Urbe moratus sum plurimos ea febre laborantes aegros observavi , alios inter initia morbi, ab os in augmento, alios in statu, ab os in declinatione, quosdam ab ea recenter convalescentes, nonnullos demum imminenti morti quamproximOS.

Itaque comperi , febrem istam ut plurimum invadere cum sensu aliquo frigoris , seu horripilationis, dolore Capitis gravativo, ad frontem oculorum radices praesertim eae tenso virium prostratione , ac lassitudine universali ciborum in appetentia, pulsu frequenti, celeri , ac depresso. His brevi calor succedebat; non multum tamen intensus quo tempore pulsus etiam magis attodebatur. Ac licet vicissitudines aliquae, progrediente morbo, tum in calore ac pulsu, tum in aliis symptomatibus interdum occurrerent, nuda tamen vera intermissio , nec ulla etiam notabilis remissio umquam observata eis. Accedebant brevi nisi jam ab initio , ut nonnullis contigit, manifestari coeperint levia mi ventris Ormina cum hujus tensione, ac tumiditate aliqua ; in non paucis etiam vomitus, stomachi passio; in omnibus fere oris amarities; lingua arida crusta subalbida obtecta . Circa quartam plerisque vaniloquium ac sub delirium supervenit in torporem deinceps a somnolentiam transitens, plerisque etiam ante septimam plus minus saguinis stillavit e naso mul 1eres fere omnes aetatis

convenientis menstruas purgationes etiam praeter tempus

consuetum passae sunt nonnulli tunc temporis gravidis accidit, ut abortirent. Reliqua febris producta , quae diver- dinum, ac in nonnullis etiam Convulsiones graviores .magis manifestae aliqua spirandi difficultas sitis magnari pe- techiae , seu maculae, nunc rubrae , nunc lividae X cretionesimi ei tris flauae , aut virides urinae initio flammeae, pellucidae sudores in iis, qui majus periculum subiere , inter febris initia copiosi . Sed quod notabile naagis occurrit in hac febre , fuerunt vermes teretes, seu lumbrici , qui a pletisque Onanibus aegrotantibus, ut plurimum per alvum

388쪽

non numquam etiam per Omitum , nunc majori, nunc minori copia , nunc Vi Vt, nunc mortili , nunc Un , nunc alio

morbi tempore , plerumque tamen inter septimam is decimam quartam diem ejiciebantur. Hujus autem Verminationis indicia deduci etia in poterant X e , quod aegri accusabant titillationis , ac veluti constrictionis sensus ad fauces, Ut turri e pruritu nam uinci ex frequenti coloris faciei mutatione ac demum ex ipsis ventris torminibus. Qui hac febre mortui sunt fuerunt perpauci), primum gravissimis convulsionibus corripiebantur, mox in soporem, ac lethargum incidebant cum pulsu celerrimo , parvo minaequali; neque in his vermes ulli prodierunt mors vero accidit circa undecimam; quae dies fere omnibus gravior

extitit. Reliqui sanitati restituti, plerique intra decimam quartam judicati sunt, nonnulli etiam , qui peius habuerunt, circa vigesimam primam ; evacuationes autem criticae, partim fuerunt copiosae alvi evacuationes biliosae, partim urinae copiosae, crassae, gravi sedimento refertae partim sudores universales circa septimam apparere incipientes sed priores duae evacuationes frequentius . Convalescentes ex hac febres, praesertim qui gravius laborarunt, non nisi post longum tempus ire recuperaverunt, ac diu pallidi se fere cachectici observabantur. Nonnullis Circa vigessimam, cum jam cessaverit febris, parotides supervenerunt cum partis dolores, Ubedine, inflatione , ac novae febris ingressu, ut suppurationem minari viderentur. At sub usu emplastrorum emollientium paulatim retrocedentes, post aliquot dies evanescebant, fluentibus per id tempus urinis copiosioribus is sedimentosis . Tentata fuerunt quoque Opica resolventia ac repellentia, sed cum infelicie Xltu , Ut pote qua partem ulterius inflammare dolorem vehementiorem iacere videbantur

Hactenus de comachiensis febris historia, quae ex magno aegrotantium numero per idem tempus similiter laborantium inter epide micas merito recensenda est typo autem is indole , ac natura ejus continua biliosa mali naoris ex se de , gastrica seu intestinatis e priscipuo demum symptomate, Verminosa appellari potest. Nunc quando ejus causas breviter attingere aggredimur, primum meminisse oportet praehumidae, ac pluviosae aeris constitutionis

anni

389쪽

Op UsCULA. 233 anni pro Yime elapsi millesimi septinge late simi sexagesimqximi , ob quam flumina fere omnia , torrentes, alvei exundarunt, aquae in locis depressioribus diu stagnantes reiiii erunt. Iuvat deinde in memoriam revocare praegre Talnannonae caritatem , quae licet nunc adhuc perii et I major fortasse videri possit, in hoc tamen gravior superiori annocensenda est, quod tritici qualitas deterior erat, tum ob alias causas , tum ob hanc praecipue, quia in areis saepe copiosis pluviis madefieret. Hinc quemadmodum in Romani ola inferiori, in errarienses, ac Bononiense provincia .region1bus aliis finitimis , ita etiam Comachii febres intermittentes frequentissime ortae sunt, a quibus perpauci immunes fuerunt: quae quidem febres cum apparere Coeperint circa solstitium aestivum anni pro Xime elapsi, per totam deinde aestatem, autumnum ma Xime saevierunt in non paucis etiam hieme vere anni praesentis repullularunt, nec desinunt in nonnullis identidem nunc etiam rein

verti . In plerisque autem febres ejusmodi post se reliquerunt in farctus , obstructiones viscerum imi ventris , praemsertim lienis in aliis sordidas scabies corbuticas affectiones in aliis quamquam hae postremae longe frequentius alibi, ac praesertim in variis Romaniolae locis , quam Comachii observabantur . Porro humidae, pluvios confli tutioni superius jam indicatae autumnus successit temperatus adsiccum potius vergens , dein latenas rigidissima, qua plurima nix decidit, unde in Comachi palude aqua diu gelu

Obitricta fuit. Postea adveniente vere aer de more ad temperiem aliquam rediit, sed ultra ejus tempestatis dimidium accensus es calor interdiu intensus ac fere intolerabilis, dum noctu aer frigidiusculus, humidus alternatim fieret. Jam vero si causarum omnium, quas modo exposuimus, ratio habenda sit, non aegre meo judicio X plicari poterit origo febris Comachi gratiantis jam descriptae. Onita enim ex una parte, pravam quamdam prae extitiis dispotitionem in succis viscerum imi ventris Comachiensium tum a rebrium intermittentium reliquiis inductam , tum a prava victus qualitate, quae plurimum in ea Urbe consideranda est, ubi pisces inferioris etiam qualitatis a plerisque Inata ima Comeduncui copia is carnibus facile substituuntur. LX altera parte naunilauum it, nil aptius esse alternis illis Tom. VI. 4 ca

390쪽

caloris, frigoris vicissitudinibus ad perspirationis excretione ni tripediendan , aut vitiandam . Impeditus autem, ac vitiatus perspirabilis vapor partim in sanguine retentus est, partim ad glandulas ac viscera mi ventris probabiliter traductus; cumque in eorum succis ac praeseitim in humore bilios , praeviam , quam diximus, dispositionem nactus fuerit, nil mirum 14 in sanguine putrida febris accensa sit, Min ipsis intellinis echumorum corruptione nidus pallus vermibus

pararetur ad eorum augmentum , Ut Volutionem aptissimus

Ulterius in aliis symptomatibus X plicandis non immorabor, ne propositos mihi brevitatis limites excedam , quia fortasse ad rem , de qua agimus , minime est necessarium Venio nunc ad methodum curativam , quam in hac febre servandam proposuimus, sequentibus indicationibus praesertim innixam. Prima indicatio fuit repurgandi inter nitia sordes primarum viarum , ut materia , quae in his turgere videbatur, mature imminueretur . Sal catharticum in1ubjectis robustis, succi plenis , ad ossim consuetam unciae unius, blande simul ossicaciter suos effectus praestitit, cui in delicatulis , aut iis, qui convulsi vis affectibus erant Obnoxii, olei amygdalarum dulcium unciae duae vel tres binis nitri stibi at drachmis admi Et substitutae fuerunt. Indicatio altera eo spectavit, ut vasa sanguifera deplerentur per venae sectionem ad humorum circuirum expediendum , ita se adeo fatales in visceribus, ac praesertim in cerebro antevertendas plerumque tamen praemissi sum fuit leniens nec sanguinem oportuit plus quam semel aut bis mittere ante quartam ad mediocrem quidem do sim Sanguis X tractus inventus es floridus, densae potius consistentiae, cum ruit aliqua subalbida sero mediocris quantitatisci coloris inter viridem, flavum . Notandum tamen est, Comachienses vel sanos sanguinem cu-tenosum habere, quod sive a ciborum conditione, sive ab aeris loci qualitate, sive aliunde procedat, hic non

quaerim US.

Tertia indicatio fuit diluendi, attemperandi densum , lacre febrile principium . quod nos seri depurati usu aut ob huius defectum , vel non facilem tolerantiam , qtaa pura nitro alterata copiose epota consenui posse censuimus;

ut nempe principium illud suxile, ac mobile per vasa se

SEARCH

MENU NAVIGATION