Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

31쪽

in dupli ei commodius fieri posse videtur. Talem uterum duplicem, in duo caua exacte distinctum, duobus orificiis cinctum et vagina qualibet singulari

praeditum reperit et ostendit EIS EN MANNVS, anam romi CuS argentoratensis celeberrimus. Quando foetus per cortum determinatumque tempus in utero gestus per solas causas mechanicas a parte tam sui ipsius, quam matris altaque alieno auxilio excluditur, partus erit naturalis; qui vero non amplius a natura

sola, sed artis auxilio peragitur, dissicilis; qui sola

tandem obstetriuia opera absoluitur partus, praete mnaturalis est iudicandus. Gemellorum statum inprimis in utero quod attinet, eorum conceptio, g statio, nutritio et partus eodem modo, uti in simplici foetu, se habent. Gemelli, licet seiuncti et separati in utero concipiantur, tamen Ob varias causas matricem grauiter assicientes, inter se inuicem concrescunt Sunt vero gemelli coaliti vel perfecti vel imperfecti. In perfectis omnia organa et membra externa completa, duplicia et fere semper rite sormata sunt, et siesum modo in hac vel illa corporum parte nexu quodam adunati sunt, quamuis in interioribus viscus unum Vel alterum confusum et simplex, multa tamen etiam duplicata inveniantur. In imperfectis unus quidem foetus ex omnibus membris constat, alter vero mutiluS, mancUS nec omni corporis sui pa te completus alteri quodam in loco adhaeret. Prioris et posterioris generis historias summo studio eo, Iec fas tradit Auctor. Hi autem gemelli coaliti, et perfecti et imperfecti, quia a communi et consuetam chanica corporum structura recedunt, et ob deformutatem quosvis in admirationem ducunt, ira, ut unus alteri illos monstret, pro monstris habendi sunt. Etsi interim quorundam foetuum coalitorum modus

et estula cognosci nequeat, Auctor tamen eam sententiam, qua omnia monstra per accideus et mechanicam quamdam mutationem oriri, asseritur, astutaut com

motus

32쪽

tus uno exemplo gemellarum ab umbilico usque

ad sternum coalitarum, quae anno ITSO Argentorati, Experientissimi DN. D. WEI GENII opera seliciter utero extractae fuerunt, et ideo de ipsarum concretione coniecturas proponit. Duo nempe Oua uno coitu foecundata et ab initio separata in uterum dela. ta fuerunt; at, accessione horum nimia et appressio. ne forti, membranae Oua componentes in loco sui ac ifestus at frictae, attritae tandemque ruptae sunt et in unum deinceps amplius et commune inuolucrum, cui uterque foetus includeretur, confluentibus simul aquis, coniunctae fuerunt membranarum laciniae. Nuda sic binarum harum puellarum, aduersis pectoribus sibi adiacentium, corpuscula facili ex causa arctissime applicari et conglutinari potuerunt. Et

quoniam mollibus connectebantur partibus, et spatium cohaesionis manus latitudinem non superabat,

causam et vim comprimentem non adeo fortiter, nec

ita diu, primis tantum temporibus in corpora tenes la egisse eaque conglutinasse, probabile est. Huius coalitionis vero causa mediata et specialis nulla dari

potuit, licet mater accuratissime examinata fuerit.

Obliuiscendum hoc loco non est phaenomeni cuius dam , quod nempe ex coalitis gemellis persectis plures gemςllae, quam gemelli, aut etiam puellae cum

puerulis magis concrescant. Num forte in foemel brum molliori et teneriori textura, qua facilius com

pingi possunt, ratio lateat, an, quia plures puellae, quam pueri nascuntur, frequentiores coalitus in illis

quoque observentur. Quomodo vero medicus Obstetricius in eiusmodi foetuum partu sese gerat, ex experientissimi WEI GEN1i operatione in hoc ex emplo instituta aliquo modo cognoscere licet. Erat aurem foemina, viginti nouem annos nata, per plures horas in partus doloribus occupata, aquae e suxerant , tres pedes infantiles eXtra orificium uteri exerti fuerant; obstetrix duobus pedibus comprehen

33쪽

fis unum infantem ad femora usque extraxerat, sed ulterius promouere non potuerat. Advocatus in auxilium WEI GENIVS foemii iam in mortis agone eis e tus iam mortuos inuenit, statim tamen exploraturusOmnia, eoSdem manibus extrahere tentauit, sed, varia

opera frustra adhibita, tandem intellexit, hos gemellos coalitos esse. Duo igitur femora unius infantis manu sinistra et pedem alterius dextra prehendit, meditans, quodsi unum infantem admodum prosunde et alterum magis alte traheret, caput sic primi infan-Wis ad collum et pectus secundi sese inclinare et ait rum caput suum illi prioris imponere posse. Sic eo modo foetus ambos quadrantis horae spatio, extraxit feliciter. Infantes extracti gemellae perfectas Omnibus partibus expletae, pulchrae et magnitudi-nst et obesitate sibi similes ab infima thoracis et sterni regione usque infra umbilicum coalitae et aduersa faeie mutuo amplexu quatuor brachiorum et genubus applicatis coniunctae erant, uti icon illas delineatassistit. In umbilicum communem ex unica placenraunicus funiculus crassior, una vena capacissima et duabus arteriis amplioribus dotatus, desinebat. Vena tamen haec simplex in introitu suo pex umbilicum in duos ramos divaricabatur, ita, ut quaelibet puella sua vena peculiari gauderet. Mater ipsa ha-xum gemellarum primipara fuit, et durante puerperio etiam optime sese habuisset, nisi ob iram et terrorem in vitae periculum deducta fuisset. Ex his tamen etiam fluitibus salua euasit et denuo grauida facta ob graues rixas abortum passa est. Uti vero litterae publicae annunciartini, haec eadem mense aprili 17sa. felici partu infantem sanum emisit. Interna harum gemellarum fabriea indagari non potuit, quo niam in mus eum regium parisiense iussu regis delatae fuerunt. Colligit itaque tantum Aui or, has gemellas per integumenta ac musculos abdominales cohaesisse, et ex analogia similium gemellorum et Vas

rura

34쪽

rum umbilic alium distributione hepar unicum in ip tu adfui sie, hariolatur. Quaeritur tandem, utrum hae: puellae coniunetae, si vivae in lucem editae fuissent, a se inuicem sepurari potuissent, an, ita unitae per manere debuitient et tamen vitam sanam et longam vixissent 8 Utriticique saltem non impossibile videtur, sed tamen propter varia incommoda et molestias vix auitandas vita misera ducenda fuisset.

Acta physico medica Academiae Caesareae Leo- pol lino Carolinae naturae curiosorum, Vol. IX. acced. appendiX et tab. aen. 13. NOriberg. impens. B. w. M. En iteri Consortium. I7Sa. q. alph. a. pl. 6. app. alph. I. pl. IλLicet iusto tardius in lucem prodierit nonum hocce

actarum valumen, eum anno tamen, proxime elapso, primum efluxerit seculum, ex quo sundatae et ordinatae fuerunt huius academiae rationes, primusque constitutus illius praeseS, apud animum constituit Ill. a v C H N E R V S, qui nune academiae praeest, debitam huius felicitatis memoriam recolere et conseruare, ideoque primam Voluminum decuriam, proxime edendo decimo volumine, finire atque complere. Quam ob causam academiae huius naturae curiosorum collegae grauiter Vehementerque rogantur, ut intra hoc exiguum temporis spatium tanto festinantius studiosiusque obseruationes suas trans

mittant.

Ex insigni in hac parte contentorum, omni sere physica medicaque eruditione refertorum, capitum numero nonnulla modo prolixius recensere, alia quoad titillum tantum indicare, alia denique silentio plane praeterire c0nstituimus, ne nimis longi simus. μ

35쪽

De ruptura intestiui ilai, a violonis corporis seu sum p. 8.facta distensioue singularem, nec ita frequentem casum descripsit AL ut EC Aa vs. In herniae inguinalis P R sncarcerata e sectione, dissectis integumenti vidit

KALT SCHMIDivs in i leo denudato nigram maculam, illudque cum musculis ac rupto peritonaeo fir- miter cohaerens, et repostrionem renuens, quare illam consulto neglexit, verituS, ne partes ilei gangraenosae, abdomini immissae, anceps vitae periculum cum sphacelo et morte commutarent. Admota

igitur intestinis denudatis essentia opobalsami et balsami peruuiani, adhibitisque cataplasmatibus, ilei partes gangraenosae multum ichoris cum foetore fundebant, faecesque reclusas ruptae dimittebant; applicato post ea aperturae itet balsamo de copatua pus benignum adparebat, foetorque sensim imminutus fandem disparebat. Apertura haec pollicem admittenS, colore nune rubro erat .conspicua, spemque faciebat, ut intra paucos dies vulnus consolidaretiir. Verum aperturam ilei Occludere, dolores denuo accedentes prohibebant. Clauso itaque circum circa vulnere, apertura ilei intacta relinquebatur saepius assumta immutata emittens. Hic etiam praesens status, aegrum domesticis negotiis commode satis interesse, patitur. l n cadaucris sectissur, praeter alia, p. inuenit Cl. rvRSΥENA v, intestina inflammata, coe-co, appendice vermis Ormi et valvula, quae a st Avia INO nomen accepit, plane destituta, inque ventriculi fundo foramen quoddam pulmonesque sugillatos lobis eorum mediante diaphragmate, quod perforatum erat, hepati aceretis. De mola ingentis ma- p. et O. gnitudinis et ponineriis post quindecim tandem annos lethali, aliamque de hydrocrpbulo post primum aeta- p. 23. tis annum lethisero, historiam recensuit TR E Y LIN G1 Vs. De sae foetidae ambrimi utica virtute wo I p. pM X sius disseruit. Historiae naturalis μὴ tereraneae agri P laos Ursii ciuinquς Pi in lac specimen MOARIVS pro-

c posuit.

36쪽

lam, pV PM Jquc rubra sic uir cunsstam, sternuta P. 187.tionem commerHorauit . . Io KR DENS. De salicum rosis fictis, ncquς bouorum nrqur malorum ursu iis ser,mqnem instituit supra nominatUS ALBRECHTVS. En phaenomeni huius causam: Vernali tempore praegressas solis blanditias saepe rudior excipit aeris intemperie S, qua in tenerioribuS vegetabilium partibus copia nutritii succi, solis calore iam in actum moti, in spissatur et in ulteriori progressu impeditur . hinci perit elasticitatis vis, fibrillae vasculaque constringuntur, rigida fiunt; hinc surculi et his adnata tenera adhuc folia in debitam longitudinem excrescere

haud valent, unde ea minora, crassiora, et copiose in unum quasi locum per circulos cuntiguos ita collecta inueniuntur, ut rosae figuram, satis tamen imperfeCham, referant. Aestiuo vero tempore, prae-'gressa pluuiarum copia et subito orto calore continuo

eadem saepe in vegetabit bus accidit mutatio, quominus in iustam longit dinem singulae eorum parteS extendantur. Cum autem Unius rei plures aliquando esse possint causas , ab insectiS quoque eundem in plantarum partibus statum produci Posse, con- p. I99. cedit Cl. Auctor. De pisuritide per institutam se tydeurum die Peuaescctionem feliciter curata casum rem-Ρ 223. lit CL FvRS TEN A v, In anatomicis hominum dissectionibus non nulla singularia inuenit C RELLIUS. v. c. in crauio peculiarem os sim cssualam deprehendit; arteria namque caroti S, quae prope sellam tur cicam, ad interiora cerebri perret lura, ascendit, canali stri-ε ius inclusia erat; purgatis post ea ossibus, apophyses clino ideas anteriores. ossis sphen Oidei statim ponesoramen opticum insuetum hocce foramen diametro magni tudini arteriae carstidis respondens, dimissa PTOPe extremum marginem ex parte inferiori columna ossea, lateribus sellae equinae assixa, efforma- p. 226. re conspexit. Aliam de opprudice Hermi formi inte

stini

37쪽

stini coeci sstit relationem; coeco enim aperto Orificium huius processus ita ampliatum erat, ut minimidigiti apicem commode recipere posset, cauumque eius faecibus refertum apparebat. Quo phaenomen usum illius, dum in fetu proῖ receptaculo faecum habetur , confirmari censet Cl. Auctor. Porro etiam p. aar. singularia nonnulla circa uterum et ouaria obseruauit. Vidit enim in dextri ouarii anteriore parte globosam, pisi minoris magnitudine, excrescentiam, a tenui paruoque petiolo suspensam; ac in eodem quoque latere a ligamento uteri lato simile corpusculum dependens , priori simile, sed pellucidum inuenit.

Quae utraque, cum ad Ouula referre locus, in quibus radicata haeserunt, non concedat, illa quoque, aliis in ovariis notata, pro OuuliS non esse reputanda contendit, potiusque ad tumores cystic0S eas excrescentias reserendas esse, asserit Auctor. In claudi- p. 23s. cantis mulieris cadaver praeter alia, hic descripta, utriusque ossis femoris articulatio notari meretur. Haec enim non in acetabulis, utpote quae magis plana erant et porrecta, sed extra haec fuit; dum capitula horum ossium iliacis ossibus ope ligamentorum capsularium iuncta et contigua inueniebantur. Os allei circa totam mediam partem, in primis versus Ossaerum, adeo ab attritu renuia erant, ut omnino Pel- lucida essent. Extrorsum in iisdem ossibus supra incisuram magnam Quea leuis, pollicis fere latitudine deprehendebatur, circa quem locum capita femoris musculis et ligamentis illis vaginalibus laxe iuncta obseruabantur, ut in ineessu ad altiorem iliacorum partem ascendere potuerint. Sub hac fouea duo processus breues planique, fere quadrati, iaeonspectum pr0dibant, e qua etiam robustissima ligamenti capsularis pars originem ducebat. Acetabulum in utriusque ossis anteriore parte erat, ita ut

quasi in solo osse pubis is iniique locum suum haberet, et l0co figurae rorundae trianguli aequi lateralis Ci figuram

38쪽

figuram ostenderet. Orae acetabulorum ad modum humiles erant, neque glandula illa Hauersiana magna, sed loco huius solum tunica adiposa ibidem reperiebatur. In utroque praeter ea latere robustum illud teres ligamentum, et in femoribus fovea, cui illud inseritur, deficiebat; colla ossium non solum valde breuia, sed et hori Zontaliter fere protensa conspiciebantur, ita, ut trochanteres maiores aeque alti ac femoris capita fuerint. Ligamentorum capsularium interna tunica incipiebat ab ambitu acetabuli, et utim tunica externa in forma vaginae inter musculos ad femoris caput pergebat, et dein reflei hebatur, ubi firmiter adhaerebat, hinc vero ultra collum femoris progrediebatur. Deinceps vero terminabantur haec ligamenta utrinque in trochanterem maiorem X- terna quidem tunica inferiorem comitabatur, sed ita, ut paulo ultra ambitum deformium horum acetabulorum atque Ultra trochanteres maiores lateraliter se multum extenderent. Ligamenta itaque haecce vaginam formabant robustam a femorum lateribus ad 4 . acetabula. dum, quo cedris est 3 quc aqua praeparari soler, docuit Cl. WALLERIvs. Ex pini vel abietis resinosis pinguibusque partibuS, radice praecipue, destillatur eliquata resinosa materia et OleUm.

Hanc materiam, quia eandem a cedri arboris resina olim obtinuerunt, cedriam appellarunt veteres, alii picena vocant. Cedria vero in duritiem coquitur,

vel exsiccatur, unde alii priorem picum liquidam, posteriorem coctam vero, solidam picem dixerunt. Duplici modo cedria in Suecia et Nor egia destillari solet. Venalis atque communis sequenti praeparatur

ratione. Formatur cauitas cornica inuersa, in loco argilloso, quae interne crasso corio vel cortice abietis ira obducitur, ut exterior rugosa corticis parSexterius Versus argillam vertatur. In fundo coniforamen relinquitur apertum, infra quod vas recipiens ponitur. Ex hoc foramine erigitur cylindrUS,

39쪽

de iuniori repenti arbore desumtus, qui supra conum eminens, sub ipso opere est mobilis. Frustulis minoribus abieris pinique pinguioribus , per aestatem

probe exsiccatis, arcte impletur cauitas, conus dein regitur mixtura quadam argillacea, vel recenti turso, ita tamen, ut cylindrus supra emineat et pro lubitu deprimi eleuarique possit. Accenditur ignis in medio, et cedria crinior per foramen exstillat in vas recipiens. Hac ratione praeparatam cedriam exam, nauit Cl. Auctor, obtinuitque destillatione aquam acidam, oleum album, aliudque obscure rubrum, tandemque caput mortuum. Aquam drin seorsim disquisiuit, et ex variis, quae instituit, experimentis, conclusit, eam acidissimam esse ex regno vegetabili sine fermentatione paratam. Album oleum non semper obtinetur, recens debet esse cedria, hoc Vero urentem, cum quadam adstrictione, excitat saporem, ignem alit, cum spiritu nitri GL Ava ERIViX calorem excitat, sed ambo placide inter se uni-Untur. Rubrum oleum clarum est et tenue, diutius

asseruatuni spissescit, aquae destillatae innatat, in igne flagrat, in alcohole vini submergitur ac in fundo resinosum fit, non tamen ab eo tingitur spiritus, cum spiritu nitri fumante coagulatur et parcissima diuturnior vero, fit ebullitio. Caput mortuum du-xum est et fragile, ignem, carbonibus iniectum,

concipit, non vero flagrat, nec fumat. Aquae huius cedriatae et purae aquae anaticae partes inter semistae, digestione praegressa, fortiorem, quam ce dria , saporem excitabant. Evaporationi tandem exposita cedriae aqua, unciae duae reliquerunt extra chiacidi, instar aceti, sed cum grata quadam amaritie, drachmam unam. Ex his sequentia cogit corollaria W A LLERIvS: I) in aqua cedriata partem adesse gum-m sam; r) principium salinum acidum; 3 oleosiqui quam cum gummosa parte aquae acidulae immiscςri; q) medicam aquae cedriatae virtutem et acido

C 3 salino

40쪽

salino puncipio, et oleo sis cum gummoso tribuendam este ) aquam dulcem cedriam, liret coctam, quodam modo tamen soluere atque destruere posse, quod in primis ex nauigiis et scaphis picatis patet.

Cedria nobilior, quae rarissime ad exterOS exportatur, sequenti paratur modo. Exstrui ur furnus duplici constans fornice, uno intra alterum contento. In fornice anteriore eriguntur ligna pinguia, de pino caesa, trium fere ulnarum longitudine. Fornix interior bene clauditur, exterior impletur ligno, quod accenso igne in cineres comburitur, calore hinc proueniente et in interiorem fornicem transeunte,

expellitur omnis cedria e ligno, in intexiori fornice contento , simulque et ista ligna in carbones mutantur. Hoc artificio habemus separatim ea , quae pri US , cedriae vulgari confusim immixta per analysin obtinuit Cl. Auaor. Nempe Ι superne natat oleum renue, pellucidum, flavo fuscum, cui aliud crassum, albidum, et quasi coagulatum immixtum est, Ex hoc oleo destillatione ac quiritur oleum, templianimi dictum, quod oleo terebinthinae, de resina abietis destillato, Ionge est praestantius 3 licet enim sit penetrantissimum, minus tamen est ealidum; a) suboleo reperitur aqua acida, quae sere duplex est, alia nigro viridis, alia fusca, utraque oleosa; 3) sub aqua tandem habetur ipsa cedria, quae vulgari longe est

praestantior. Ex his concludit Auctor, aquam cedriatam ex hae nobiliori cedria paratam , ut pote tenuiori oleo et aqua salina priuatam, minime eandem habere Virtutem, quam aquam cedriatam, deas3. Vili0ri cedria praeparatam. Aliam de sella reguli

aut imonii obseruationem tradidit WALLERIVS. Regulum antimonii martialem basi horizontaliter diffregit, ac ubique corruscantes basi parallelos deprehendit radios, illis similes, qui in huius superficie quoque inueniuntur. Et quo de hac intrinsece appa-xentis stellae figura, cuius existentiam LEMBRY alii, que