장음표시 사용
121쪽
Trai te des maladies les plus frequentes a Suri nam et des remedes les plus propres a les queriri Suivi d'une Diilertation sur te fa metix Crapaud de Surinam, nomme Pipa, et sur sit Generation en particillier, Par PHILiPP E PER MI N DOct. en Med. a Maestriclit, chez Jac lues Lecquens, I 766. Pl. II.
Tractatus de morbis maxime frequentibus in regione Surina mensi, remediisque ad eos su- nandos aptis. Adnexa est disertatio de bufo ne illo notissimo Surina mensi, Pipa dicto, eiusque generatione in specie. Auctore
PIHi L. FER ΜΙΝ DOct. Med. Cl. Auctor, qui per plures annos Surinami artem medicam exercuit, redux nunc in Europam, suas de morbis, in hac Belgarum colonia maxime obuiis, obseruationes publicare constituit. Quae quibdem res eo magis necessaria ipsi visa est, quo remotiores sunt istius terrae medici ab accuratiore scientia et iusta his morbis medendi methodo. Insignis p. I. calor et humiditas huius regionis et tempestatum varietates, neC non incolarum vivendi ratio, grauisitamus ibidem morbos, inprimis eo tempore, quod siccum ab incolis dicitur, producere solent. Remedia pharmaceutica ex Europa allata ob calorem mox vires suas ex parte amittunt, ita ut semper maioridosi opus sit, et medicus magnam curam impendere debeat, ne medicamentis corruptis in praxi sua utetur. Ephemera febris, in seruis nigritis tantum p. I9. H 4 Occuse
122쪽
occurrit, atque, licet vehementisitimis symptomatibus stipata sit, facile venaesectionis et euacuantis Ope P. z I. curatur. In synocho non putri Cl. Auctor vomibtorto venaesectione, clysmatibus et antiphlogistica Ρ. 26. methodo utitur. Perversa est medendi ratio, quam medici Surinamenses in curatione febris ardentis, quae causus quoque dicitur, adhibent, dum venaesellionem reformidant, et calefacientia remedia praebent, cum tamen antiphlogistica potius methodo P, 3 - opus sit. Miramur tamen, Cl. Auctorem terrea et
beZ0ardica ut praeseruatoria contra febrem mali, gnam commendare, in quarum praeterea curatione
Cortex Peruvianus egregios ei effectus praestitit. P, 3 Q. Vehementissimus est morbus, quem incolae Bel acdicunt, qui ad colicas neruosas et conuulsivas rese ri meretur, magnamque cum colica pulonum analogiam habet. In eo vomitus adsunt, febri S, ventris intumescentia doloresque enormes, qui vel in conuulsiones sunestas, vel in paralysin transeunt. lnter caussas istius morbi inprimis referenda sunt diaetae vitia, abusus spirituosorum, venus nimia et Pe spiratio suppressa. Curationem huius morbi medi ci Surinamenses euacuantibus vehementioribus a grediuntur quibus vel praecipitant aegros, vel para' lysin excitant. Feliciori tamen cum successu Cl.
Auctor venae sectionem, clysmata, antispasmodicap. 8O. lenioraque purgantia adhibuit. Paralysis post colicam illam relicta, si medicus in initio accedit, ro-
p. 9O. borantibus et neruinis eurari potest. Tetanus, quem Nigritae saepius post vehementiorem animi ex ira commotionem experiuntur, ut plurimum lethalis est. Unicum tamen aegrum Noster clysmatum, p. 98. Vesicatoriorum et euacuantium, ope seruauit. Foeminae in his terris ut plurimum inordinato fluxu mensium laborant. Infantes pluribus et vehementioribus morbis obnoxii sunt, quorum tamen maxi
123쪽
ma pars ex vermibus oritur, qui in hac ferra ob vinus rationem aliasque caussas frequentissimi sunt in infantibus. Herpetis species est, quam incolae p. Ei -worm dicunt, quae se potissimum circa genitalia ostendit. Vbi illa reprimitur, alii vehementissi mi morbi oriuntur. Quodsi vero ii, qui hoc morbo laborant, in Europam transierint, statim ab eo liberantur; si in Indiam iterum reuertuntur, idem malum semper solet redire. Ad eius sanationem Cl. FER MI N resoluentia decocta et mercurialia adhibet. Dissicillime quoque sanatur alius morbus, quo serui p. III. nigritae laborant, quem incolae Taros dicunt. In eo
maculae et ulcera Clitanea Oriuntur, neque raro, inprimis si morbus non perfecte curatus fuerit, Ossa cariosa sunt. Per longum tempus Cl. Auctor decocta dedit, et ita plurimos sanitati restituit. Ele- p. 126. phantiasis, quam incolae Bois dicunt, etiam inter Nigritas communis est, neque unquam curari potest. Dissertatio de busone Pipa a Cl. FER MI N ad p. X 3I- Academiam Berotinensem transmissa est. Dissicillime sunt obseruationes cum hoc bufone instituendae, qui in sylvis solum et paludibus habitat, tantumque in sicciore anni tempore aquae superficiem petit. Describit vero Cl. Auctor inprimis cellulas, quae in dorso matris sunt, in quibus ova continentur, ex quibus animalcula prodeunt. Harum cellularum Cl. Auctor ad aeto in uno animale numerauit. Pa tes genitales in mare adeo paruae sunt, ut dissicul
) Conferri potissimum de bufonis huius generatione meretur diss. Cel. CAΜpΕR in Ams Harlemens. T. VI. P. I. P. 266. vid. Comment. hor. Vol. XII. P. apo
124쪽
LUDOVlCI ROUPPE, Med. DOR de morbis nauigantium liber unus. Accedit obseruatio de essed tu extracti cicutae Stoerkiano in
Cancro. Lugd. Bat. apud Theod. Haal. 1764. 8. I Alph.
In satis exiguo scriptorum, qui de morbis nauigantium exposuerunt, numero, tamen, quod negari vix potest, plurimi deprehenduntur, qui, Cum nUim quam itinera in mari ipsi fecissent, salem proposuerunt medendi methodum, qualis, ob plura in nauibus haud vitanda incommoda, plane adhiberi nequit. Non inutilem itaque laborem suscepit praesentis operis Auctor, dum post experientiam multorum annorum, per quos medicinam inter milites nautasque fecit, suas hac in re factas obseruationes publicauit. Disserit autem inprimis de iis m0rbis ipsorumque caussis, quibus nautae et milites in nauibus bellicis, Belgicis praeeipue, subiecti sunt. Hinc in protegomenis structa iram harum nauium, praesidium, nautas, eorum vitae rationem, alimenta etc. describit; ipsam vero tractationem in quatuor partes diuidit, quarum prima de morbis agit, quibus nautae Belgici in patria, prius quam nauis ex portu egrediatur, subiecti sunt: secunda, de mombis, quibus nautae in mari affliguntur: tertia, de morbis, qui inter nautas in portibus peregrinis grassari solent: quarta tandem Cl. ROUPPS quaedam consilia de praeseruatione sanitatis nautarum in uniuersum proponit. Inter morbos, qui nautas in portu adhuc constitutos assicere solent, praecipuum locum tenet se-bris inflammatoria, aut inflammat0xii alii morbi, qui in parte tantum aliqua consistunt. Ex his maxime, Ob
125쪽
ob vivendi rationem, quam nautae in portu tenent, occurrunt inflammatio pleurae et pulmonum. Ita omnibus cadaueribus eorum, qui ex inflammationes pulmonum perierant, Cl. ROUPPE pulmones gangraena correptos obseruauit, inprimi S in eo latere,
ubi pleura sit nul quoque aftecta erat. Inse: cissimum exitum praenuntiat, si aegri initio morbi leuiter delirant, ex lectis surgunt, et sedere eupiunt. Inhonaine pos: breuissimum pectoris morbiam mortuo, qui nunquam antea de ullo pei toris dolore conquestus erat, pulsum vero intermittentem habebat, CLAuilor pulmones integros, sed a multo pure, in quo peri cardium natabat, quasi ad dorsum repressos ,
inuenit. Ipsum vero peri cardium interius magnam purulentae materiae copiam continebat, et in interna sua superficie, uti cor in externa, eXesum erat. multisque pustulis obsessum. In corde praeterea ipso varia quoque concrementa ossea reperiebantur.
In peripneumonia notha CL Auctor, post: unam al- p. 4O.
teramue venaesectionem, statim aegro purgans exhibet, deinde vero attenuantibus utili in Nonnunquam graues pectoris contusiones, quae frequenter in nautis accidunt, vera sequitur pectoris inflammatio, omnia peripneumoniae symptomata exhibens, quae similern quoque curationem requirit. Secundum caput de febribus catari halibus, et tum O- p. 47.ribus glandularum circa collum, tertium vero de epilepsia tradit. In altera parte, quae de morbis, qui in mari vel P. S7. inter nauigandum obseruantur, inscribitur, primum Noster exponit de morbis, qui Oriuntur, quando nauis ex frigidiore in calidiorem regionem transit. Vt plurimum nautarum sanitas tunc optime se habet, ita ut ii, qui aegri exierant ex Hollandia in mare Hi- spanicum, superato freto Hispanico et calore sensim auct9, conualeanti Hoc CL Auitar per obserua p.
126쪽
tiones cum thermo metro institutas ita confirmat, ut doceat, fere semper numeri aegrotorum paucitatem Telationem quandam ad caloris augmentum habere, cuius quidem rei ratio posita esse videtur in origine plurimorum, quibus nautae assiciuntur, morborum ex frigore et perspiratione suppressa. Confert quoque aliquid puritas nauis et corporum nautarum, ad quam in regione calidiore melius, quam in frigidiore attendi potest. Praeterea nautae minus in mare libero, quam in portu quocunque aegrotant, Vt, quo remotior naui S a terra sit, eo melius nautae quoque valeant. Salubritas vero aeris, quo mare tegitur, pendet ex parte ab exhalatione superficiei maris, quae minor est terrae exhalatione. Insulae enim semper nubibus ob copiosos vapores, quos terra emittit, teguntur, ita ut nautae, qui eas adire cupiunt, ex aere it larum situm cognoscant. Licet autem in uniuersum numerus aegrotorum satis paruus in mari esse soleat, sunt tamen caussae plurimae, quae vel uniuersam classem morbis assicere possunt, vel praesidium unius nauis prae caeteris aggrediuntur. Eius modi vero morborum caussa vel in structura nauis, vel in alimentis, vel in contagio in nauem introducto, sita est. A prioribus hactenus recensitis morbis p . diuersi sunt ii morbi, quibus nautae ex aere calido in frigidiorem prouecti solent succumbere. Frequenter enim tunc Occurrunt rheumatismi, scorbu- p. 2I2. tus atque diarrhoeae et dysenteriae a refrigerio, in quarum qui atione maxima caloris exterioris vis esse solet.
p. 9o. Inter caussas, quae ad scorbutum, de quo Cl. Auctor pluribus exponit, disponunt, inprimis attendenda est cacochymia atrabitaria. Plurimum ' deinde conserunt alimenta farinacea, quae sanguinem viscosum reddunt et incrassant. Pisces siccati non multum ad scorbuli genesin faciunt. In
127쪽
uniuersum autem nautae Belgici, non aeqUe vehementer ac Angli, scorbulo stabiecti sunt, cum a salsis carnibus abstineant, et copiosius hordeo et pane vescantur. Nocent quoque pinguia, inprimis si rancida fuerint. Pendet tamen seorbutus non a solo nauigantium victu, sed etiam a desectu exercitationis corporis, perspiratione suppresia, aere frigido. atque animi adfectionibus ingratis, inprimis metu, tristitia et terrore. Nautae, qui stragula sua et vestimenta seruant et non vendunt, atque praeterea eo
pus exercent, melius valent, quam ii, qui fere nudi obambulant, atque si labor deest, tempus dormiem do consumunt. Hinc remiges et pueri, qui corpus mouent, a scorbulo sere semper libera manent; milites contra in nauibus, plus, quam nautae, hoc morbo laborant. Deinde quoque illa omnia scorbulo generando occasionem praebere possunt, quae digestionem impediunt. Nocet hinc abusus herbaenicotianae, cuius stimulus fauces irritando saliuae asiluxum allicit, atque potus spiritu usus, licet varii auctores spirituosa ob anti septicam, quam habent, vim
contra scorbutum Commendent. Ex omnibus vero caussis defectus tandem vegetabilium recentium maxima esse videtur, cum eorum usu iterum concesso
breui post aegroti conualeant. Primum scorbuti P. O9. signum est lassitudo insolita corporis, accedit porro metus, luridus faciei color, abdominis intumescentia. Facies turgida fit, artusque dolent, qui dolores paullo post in articulis, inprimis circa genua figuntur, quae exinde intumescunt et rigida fiunt. Pulsus sere semper tardus est et languet, post mo- tuna vero corporis inaequalis fit. Appetitus ad finem usque vitae bonus esse solet. Si febris in initio accedit, morbum soluit, in progressu nunquam 'bseruatur, aut si in scorbulo iam confirmato pulsus febrilis fit, mors ex instanti sequitur. Cutis in ini- tio
128쪽
tio morbi tuberculis paruis obsessa est, quae in apice punctum flauum habent. Deinde sensim subsident
et in maculas rubras musantur, quae fuscum tandem colorem adquirunt. Occurrunt tale S maculae
imprimis circa genua. Cuticula saepe desquamatur in iis locis, maculaeque evanescunt, sed paullo post,
noua Cuticula generata, nouae quoque maculae in ea apparent. In morbo confirmato maculae plane
disparent, cutisque, si hydrops tandem accedit, pe felle glabra fit. Gingiuae in scorbuticis intumescunt, facileque sanguinem stillant, cuius grumi putredine in ore deliquescentes foetidissimum odorem spargunt. Praeterea dentes excidunt, et ulcera in gingiuis oriuntur, atque in phlegmaticis, maxime in iis, qui herba ni cottana utuntur, saliua maxima in CO- pia essivit. Accedunt tandem ossium vehementes dolores, sique cuticula scalpendo abraditur, satis magna oriuntur Vlcera, quae nullam curationem, nisi morbo ipso prius curato, admittunt. Vulnera et vlcera iam sanata recrudescunt, et callus, quo ossium stadiurae conglutinatae erant, iterum soluitur. Haud raro tandem homines ex improuiso moriuntur..p- I4 . SCorbuticorum sanguis e vena emissus in uniuersum crassus et spistus es tandemque nigerrimuS atramento similis fit, atque in vase collectus in superficie viri descentem ostendit pelliculam. In cadaueribus scorbuticorum, a CL Rou P ΡΕ disiectis, pulmones ut plurimum indurati erant, vasa sanguifera nigerrimo sanguine turgi cebant, dexterque cordis ventriculus sanguine coagulato distendebatur. In iis, qui hydropici tandem obierant, pleraque viscera abdominalia corrupta, et glandulae mesenterii obstructae erant. In articulo genu Cl. Auctor saepe aquam collectam, ipsula que os carie affectum inuenit. Quod tandem ad caussam scorbuti proximam attinet, notandum est, CL RouPPE putare, illum non oriri exsangui-
129쪽
sanguine putredine resoluto, sed ex cruore crasso, spisso et glutinoso, qui tamen ultimo in liquam ea putridum abit, quod morbi effectus est. Scorbutici nunquam, nisi in tertio stadio, ubi humores igni resoluti sunt, sudant. Maculae, in cute obseruandae, non, uti petechiae, a resolutione humorum, sed a stagnatione sanguinis in vasis minoribus oriuntur. Saliuae assiuxus in os pendet ex stimulo herbae ni cottanae, et ex obstructione glandularum aliarum in abdomine, quae alias quoque saliualem humorem secernunt. Plenaria scorbuti curatio vixp. unquam in naui obtinetur. Si fieri potest, aegri victus qx earnibus, oleribus et aliis x egetabilibus, con- sset, Porro cura habenda est, ne aegris vestimenta et stragula necessaria desciant, cum dimidia aegrotorum pars in nauibus ob hunc defeestum aegrotet.
Tandem moderata exercitatio maxime necessaria est.
De reliquo symptomatibus oecurrendum, qua in re, inprimis in vulneribus et viceri is sanandis, vi Scorticis Peruviani egregiae sunt, licet contra ipsum
Pars tertia de morbis in portibus exponit, in qua p. aro. Cl. Auctor de febribus intermittentibus, synocho non putri, et febre critica siue synocho putri disputat, cuius ultimi morbi vehementem epidem iam inportu Neapolitano Cl. RouPPE in naui Belgica Dessi expertus est, quae tamen non maligna erat, P. et cum ex ψoo aegris vix IS perirent. Agit por-P. 28λ-xο de morbis, qui in portibus regionum calidarum
aestate vel autumno obseruantur, v. C. de vena in
dinensi, quae contagiosa est, de febre aestitia biliosa, tandemque de febribus putridis colli quatiuis exanthematicis, cholera et dylenteria, quas Noster a. 1 76O in portu Curactro grassantes obseruauit. In parte tandem quarta, quae breuissima est, re- P, SV gulas quasdam de modo conseruandae sanitatis nau-
130쪽
tarum tradit, quae ad viuendi rationem eorum in P. 327. nauibus spectant. Adnexa est obseruatio de effectu extracti cicutae in cancro. Vocatus enim est Cl. Auctor ad aegrum nobilem in insula Melitensi, qui scirrho glandulae maxillaris laborans, post saliuationem intempestiue adhibitam cancro assectus est. Adhibuit Cl. Auctor extractum cicutae, secundum STOERCKII methodum paratum, felici cum succes.su, cum vero herba post aliquot menses deficeret, morbo iterum recrudescente aeger tandem obiit.
Noui Commentarii Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae. Tom. IX. pro annis 176a et I 763. Petropoli typis Academiae scientiarum, I 76 . ρ. 3 Alph. a Pl. rab.
aen. XI. Ρauciores articuli ex hoc volumine ad nos propius pertinent. Continentur vero in physico- mathematica sectione sequentes dissertationes. P. 2IS. I. L. EULER de motu vibratoriossiflexilis, corpusculis quotcunque onust. Problema hoc Cel. Author ita exponit, ut id accommodet solutioni generali problematis de chordis vibrantibus. p. a 6. 2. Eiusd. de motu ch0rdarum inaequaliter crassarum. Exponit inprimis de diuersis sonis, qui ab eiusmodi chordis producuntur. p. 3os. 3. I. E. ZEi HER thermometri metallici descriptio. Praemisia est descriptio thermum etri metallici, quod
Ill. Comes DE LOEsER, Saxoniae Mares challus hae reditarius, in suo thesauro machinarum physicarum seruauit. Huic addit noster thermometri alius metu ilici descriptionem. quod ipse in eum potissimum finem excogitauit, ut partim puncta duo c0nstantia in