Comoediae;

발행: 1838년

분량: 691페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

112쪽

08 DELPHORUM

DE Quid li0c malum, infelicitatis nequeo satis de

cernere: Nisi me credo huic esse natum rei, serundis miseriis. Primus sentio mala ustra: pritim rescisco omnia:

Primus 0rro obniintio aegre olus, Si quid sit, ser0. . SY Rideo liunc primum ait se scire, is solus nescit omnia DE. Nilnc redeo , si forte frater redierit, Ii80. ΤΕ

V. VERUΜ Modo ERUII nomen non est, sed adverbiuleonfirmantis, id est v ea e PERII SY. QUI TU BONO AΝIa Es: Haec Ctesiphonis perturbatio huc tendit poetae arte, ut Prehendatum cum amica filium repentes ingresso sene. Q. 5TU NIM BONO Es: unc UI pro QUI IMO Ositum St. V. QUID Hoc, ALUM INFELIciΤΑΤΙΗ Abundat ALUI QUID H0C, ALUM IΝFELICITATIst De est deos testor QΓHOC, MALUM ΙΝFELICITATI./: Hic autem ALUM pro interiectioi positum quasi dicat malum et est dictum anxii hominisI0 perturbati nimis. V. 6. IS ME RED0 Pro: is quia iam super ei

ut me credam. Hic enim sensus est in huius modi locutios NISI E CREDO HUIC SAE NATUM REI. y NISI E CREDO LESSE ATU RED: ova locutio pro Νisi quia credo. 5ΗUI REI potest subtrahi incolumi sensu, ut: ISI E CREDU TUM ESSE FERUΝDIA IAERIIA. Ergo HUI REI subdistinguenduet sic inferendum: FERUNDIS ISERIIS. Ergo HUIC REI Pro

hanc re m.

V. . . PRIMU SENTIO ALA O ATRA PRIMUS RES ci Sc s20NIA: Ἐπανας ορα S PRIMU SENT1 ΜΑΙ Α Ridiculus error I meae. E PRIMUS ad 4 d i me in , 0LUs ad n um ea ii m dicit V. B. PRIMU PORRO OBNUNTIO Qui malam rem nuntii obnuntiat, qui bonam , an nunciat. Νam proprie obnuntii dicuntur augures, qui aliquid mali ominis scaevumque Videri 25 Ergo ΒΝUΝTI malum imminens quasi me nun tio. li enim Os ohoria huiusce verbi est S AEGRE 0LUS, SI QUID iFER : rave scilicet. V. IS SOLUS EscIT OMNIA Et bene OLUS, utpote multis, quia quum sciat Micio, Syrus, Aeschinus, Ctesipho, 30lus, hic so Ius fallitur. V. 10. SI FORTE FRATER REDIERIT, VISO: Pro I reui

113쪽

ΛcΤ. IV. SC. II. 99bbsecro, id ne ille huc prorsus se inruat. SY. Etiάm taces δΚgo cavebo. TE. Numquam hercle hodie ego istuc cun-

mitifim tibi:

Xum me iam in cellam aliquam cum illa concIudam: id

tutissumum St.

sy. Age, tamen ego hunc movebo. E. Set eccum sceleratum Syrum.

ςY. 0 hercle hic quidem durare quisquam, si sic sit, potest. 15

V. 13. Num me in cellulam άliquam cum illa concludam: id fututissimumst. V. 15. ST. Non hercle hic quidem perdurare quisquam, si alcfit, pote4t. V. I. U PRORSU SE IRRUAT: eutrum verbum, quasi activum SE IRRUAT posuit. y VIDE NE ILLE HUC Iam metuitur, quod futurum est. Et quom neutrum sit IRRUAT, nove intulit E. Praeterea sic dixit: IRRUAT, tamquam de eo, qui pugnaturus sit,

at in unucho Quam mox irruimus aut tamquam de sue,5 at Horatius: Hac Iutulenta ruit Sus.

Et Virgilius:

Ipse ruit dentesque Sabellicus exacuit u8. ETIAM TACEM: Antiquo pro AcE Sic in Andria: tiam tu Io oc respondei pro responde , Est ergo correptionis significatio. V. 2. MODI EGO ISTU COMMITTAM TIBI: Quod ago iam,

id est, complexum mulieris. V. 3. AM ME IAM IN CELLAM ALIQUAM CUM ILL . COXULUDAM: Id egit stulte adolescens, ut ibi deprehendatur, ubi con-I5 elusus est Sed sic ipse egit, ut possit subterfugere non deprehensus conspectum latris DI CELLAM ALIPUAM CUM ILLAQAu0της figura, ut dicimus t a locum pro in loco. I cELLAM U0NCLUDAM , non in ceria ait Et mire, ut reclusum tutumque loeum subiret, mellam scilicet, quam ob ea, quae in ipsa ce-20 lantur clausam esse conveniat. am et cella et cellarium a re-Ponendis celandisque rebus esculentis et poculentis dicitur.

V. 4. AGE, TAMEN EGO UNσ ΑΜovEB ire AMOVEBO dixit, non deterrebo. am proprie amovetur saxum de loco, iniquo Verbo significat, imminere sibi magnum laborem in hoc opere. 25 Et vide αυξοσιν Supra ut pecudem, ABIGAM HUNC RUS dixit,

114쪽

100 ADELPHORUM Scire quidem voli , qu0 mihi sint di mini. quae haec

est miseria

DE. Quid ille gannit Quid vult Quid ais, hi ne vir 3.

Est frater domi δSY. Quid, malum, b0ne vir, mihi narras equidem perii.

psaltriam Usque occidit. DE. Hem, quid narras SY. Hem, vide ut discidit labrum. 20

V. 18 SI Quid malum mihi bone vir narras L equidem perii. D. quid ibi est y SI FIT, P0TEST: imis moraliter expressa verba sunt servi, Verberatum se indicantis. Quis non ex verbis servum verberatum intelligat et servum recens verberatum et servum sugam comminantem Mire autem non ego, sed QUISQUAM dixit, e per-5 maners, sed DURARE. Nam hoc verbum perserendis malis convenit, ut Virgilius: Durate, et vosmet rebus servate ecundis. Haec autem omnia sic dixit, quasi non videat Demeam. V. G. , QUOT INT ΜΙΗΙ ΟΜΙΝΙ Ε hic apparet non a Iegi- Iotimo domino verberatum esse. QUAE HAEC AEST ΜISERIA: Deest quam patior et quasi comploratio quaedam est flebilis post querelas. V. 7. QUID ILLE GANNITl Gannitus est proprie veluti ploratus vapulantium. I V. 8 QUID, , LuΜ, Et hic ΜΑLUM pro interiectione abundat. V. 19. , CTESIPHO A PUGNIA IARRUM ET ISTAM PSALTRIAM USQUE OCCIDiT uires interiecit ISERUM et necessario SPUEaddidit, ut stenderet occIDI nimiae caedis verbum, mon20 occisionis intelligi portere. V. 20. UsuΓ occIDI Prope occIDIT aut SuUE Pu a II e est, CCIDI pro vehementer cecidit. am occidere praeoccidere ad caedem reserebantur apud veteres. DUSQUE GCIDIT 'Lδιωτικως. on enim occisus loquitur. y HEM, VIDE LY25 DISCIDIT LABRUM: On ostendit, sed videtur ostendere seni parum iam videnti et intra os DHEM, ID UT DISCIDIT LABBUM: Asper mediam longam a caedendo accipit, ego mediam brevem a me Lile idi. V. Virgilius Men. lib. I. V. 207.

115쪽

l . Ac T. IV. C. II. 01DR. uuii ob rem SY. Me input Sure hanc inpiam esse ait. DΕ. Non tu eum rus hinc modo Produxe aiebas sY Factum: verum , venit in

Nil pepercit. Non puduisse verberare hominem Senem,

ueni ego m0d Qui enim tantillum in manibus gestavi meis δ γE. Lalido, Ctesiph i, patrissas abi, virum te iudico. 25

V 24 Quem ego puervin modo tantulum in mάnibus gestavr meis. V. l. o TU EUM RU PRODUAE AIEBAH MIre e ren-: ius eos ipsos, qui falluntur, ex aliqua parte cautos facit, uti delectabilius spectatoribus procedant doli. Namque gratia 'st ut delectatio non stultissimum falli. y o Tu EU RUA RODUAE AIEBAS: Memoriter senex non solum quid sibi dixerit 3yrus Paulo antc, sed quibus verbis dixerit refert. Nam siclixerat suem egomet produxi. V. 22. VERU VEΝIT POST ΝΗΑΝIENS: Supra Produri ratum admodum. Nunc υζητε κως non iratum praedicat, sed

imus in his, quae praeter exspectationem gesta sunt. y VERBE-AR ΗΟΜΙΝΕΜ ΝΕΝΕΜ Miserum fit de aetate id, quod de conicione non poterat. V. 24 MURM GF moD PUERUM TAΝΤILLUM IN MANIBUS I 5ESTAVI EIs Addidit aetati invidiam et meritum recens Ilocst crimi, quod dicit ODo. Et ΛΝTILLUM δεικτικον est Vide-ur enim manu ingere, quam parvulum. V. 25. LAUD TE , CTESIPII : ΛΤΩISSAM: FaciIe inductus si senex varietate fraudis et doli. am Syrus et supra, ut 20 iudai S, non ut vituperans Ctesiptionem, et nunc, ut accuSans,lem perficit atque crsuadet. y PATRISSAS ALζησις. am ut upra dixerat Spero est similis maiorum suorum , hic confirmat,u0d perare se dixerat, et VIRUM TE IUDICO, inquit, non ad O-us centulum. Hoc enim ad aetatem et Probitatem, non ad 25 exum refertur PATRISNAS: Attendo quam bene inventum sit, 'onem se dicere. Onno videtur ibi stultissimus, eum huius modi itide non Diodo se non laudaro velle, quod Odiosiani est, scd

idni lium apud intelligentes vituperare videatur si quidem Hii Uliam hic stultus, sed etiam illo, quia PATRIASA inquit. 301 ATRlSSAS Tam securus est, ut solaia dct. Et AB addidit, quasi te Non ost quod iam de more , perfectu e s. LAVD TE , TE'iPuo : Hic totus versus miro delusum ostendit

eneni.

116쪽

102 ADELPHORUM sv Laudas nes ille continebit 408ibac si sapidi,

DE Fόrtiter. SY. Perquam quia miseram mulierem ex

me Servolum,

Qui reserire ni, audebam, Vicit Hii, persortiteri DE. Non potuit melitis: idem qu0 ego sensit, te esse huic rei caput. MDestne frater intus SY. Non est. DE Ubi illum quaeram, cogito. 30su. Scio ubi sit, verum hi die numquam In Instrabo. DE Hem, quid ais SY. Ita. DE. Diminuetur tibi quidem iam cerebrum. I. At n0mei

Illius hominis, set locum novi ubi sit. DE. Dic ergi

Iucum. 4V. 26 NE ILLE MONTINEBIT POSTHAC, AEL SAPIAT ΜΑΝUs Comminatio est subtilis et parcior, velut Servi. V. 27 PERQUΑΜ Nimis ειρωνεια. E ME SERVULUM Oratorie. . Non servum, sed SERVULUM , quom Sit Senex. V. B. . NON AUDEBAM: on poteram. D HU PERF0RTITER Hoc gestu servili et nimis leviori personae congrue di

ctum est.

V. 29. . 0 POTUIT ELIUA: Id est Laudo te Ctesipho, et deest feri IDEM U0D EGO L. Id est, iatrissas

I 0 virum te iudico. V. 30 SED EsTNE FRATER IΝTUM: Deest responde, ut sit Responde. V. I. VERUM HODIE UΜ0UAM 0ΝSTRABin Volens senet avidius quaerere quod hic ardor semper paratissimus credenti I 5 etiam fallit, in fingit me nosse dicere. HODIE autem aut abuIdat, ut: Numquam omnes hodie moriemur inulti, aut NUMQUAII HODIE pro nullo tempore huius diei qu

NUMQUAM per se generale est.

20 V. 32. DIΜINUETUR TIBI IAM AEEREBRUM QUIDEM : Commnationis genus Verba ipsa indicant, ut appareat senem baculusustulisse. y AT OMEN NESCIO ILLIUS OMINIS , SED LOCUM JUBI SIT: Recte, quia si ΗΟΜΙΝΕΜ diceret, non erat erranduagnita persona hominis, et ubi habitet cognito. Si notus esse 25 nulla causa quaerendi superesset. V. 33 DI ERGO LocUΜ DI ERGO quasi invitum coegeri . 16. ut Virgilius Aen. lib. II. v. 670.

117쪽

. Nostin porticum, aput macellum, hac deorsum iE.

v. Praeterito lia recta platea si irsum ubi eo veneris 35 livos deorsum vorsum est hacte praecipitato posteals A ad tunc mansim sacellum ibi angiportum propter est. 0Ε. Quonam SY. Illic ubi etiam caprificus magna est. DE. ovi. SY. Hac pergito. on id quidem angilii rium n0 est pervium. SY. Verum hercle ualit

pergito.

Eiis semper addimus ut hortemur tarde quid facientes ut Virgi Lius:

Ergo age, care pater, cervici imponere no8trae. V. 34. osTim PORTIcUM APUD MACELLUM ' Convenit rustico et parcissimo seni macellum in urbe nescire, et ideo sic Ilinterrogatur a servo. HAC DEORSUM Bene HAC DEORSUM, quia

non est una.

V. 35. - ΗΑ ΕcTA Proprie hac parte, ut manu Iam ostendere videatur. MV. 34. . QUIDNI ORIM: Correptive QUIDNI pro quid nisi 10 Etenim quamvis rusticus, tamen est civis Demea. 'V. 35. UB EO VENERIS, LbVOS DEORSUM VORSUM HAC TE PR)Εci PiTATO Hoc lentius aliqui legunt, aliqui clarius, ut sit PRAE cIPiTATO cito descende. V. T. AD HAN MANUM ων προς τι προσῆκον dicitur, 15 in quo non permanet certum dextrum nec certum sinistrum, et ideo proiicit in errorem Vult enim servus haec signa esse perplexa. s E sacELI LM: Ut Varro ait, sacra cella est PROPTER Prope ut Virgilius: Templum de marmore ponam 20 Propter aquam. Et Lucretius: Propter aquae rivum sub ramis arboris altae. V. B. UB ETIAM APRI Flc Us 4GNA EST: In hoc Honi rum imitatus est qui dicit, caprificum prope Iroiana 25 moenia constitutam. siA PERGiT : Non to sed quia longum est, PERGITO. et ut Virgilius Aen. lib. I. v. 707. V. 20. Virgilius Georg. lib. III. v. 13. V. . s. iveretius lib. v. v. V. 24 Homerum cs Iliad. . v. 432.

118쪽

Censen hominem me esse' erravi: in porticum rursum redi: 40 Sane hac multo propius ibis, et minor est erratio.

Scin Cratini huius ditis aedes DE. Scio. SY. Ubi eas

, praeterIeris, i

Ad sinistram hac re et platea ubi ad Dianae veneris, io ad dextram: prius quam ad portam venias, inputipstim lacum sis pistrilla et ex advorsum fabrica ibi est DE. Quid

ibi facii 458Y Lέctulos in sole ilignis pedibus laciundos dedit.

V. 39. D LIDEM AΝGIPORTUM: d est angusta et eurva Via, quasi anguiportus, ut angitia aut anguitia. Alii, quod inter portus sit Iocus angustus, hoc est, inter domos. Nam domos vel portus vel insulas veteres dixerunt. Et observa e-5rentianam consuetudinem, in qua inducit non nihil sapere eos qui falluntur. V. 40. ΕΝΑΕΝ ΜΕ ΟΜΙΝΕ ESSE ERRAvi calliditas est maxima, deprehensum mendacium non defendere, sed fateri, ut opinionem simplicitatis acquirat. Vides igitur, ut ipse sibi suc- Io censeat, tamquam imprudens erraverit, non dolosus impulerit interrogantem. Et mire se negat hominem, tamquam Iipino corde

sit, non cor Pore.

V. I. SANE A MULTO PROPIU IBIS: Quasi errasse profuerit illa via. Et ΑΝΕ pro satis ac valde, quia sui sanus 15 est, idem et validus MiΝOR EST ERRATIO D ERRATIO est pecudum, error animi est et Ioel, in quo erratur. V. 42 CRATINI HUIU DITIA AEDES : Congrue nomen invenit diviti, Cratinus, ro os κρατους, id est, a Potentia. V. 43. AD SINISTRA HAc Deest cito. Figura ἔλλειψις. 20 DUBI AD DiΑΝΑΕ ΕΝΕllis: Sic absolute dicebant, non addito templo. Salustius Ad Iovis mandem noStra.

V. 44. PRIUS, QUAM AD PORTA VENIAS: PORTA dicendo ostendit usque ad muros finemque civitatis erraturum Demeam. Portia autem ab aratro portando dicta est, quod in eo loco 25 coloniae auctor et conditor, subiunctis vacca et tauro, aratrum, quo urbem designat, suspendit manu, ne imprimat sulcos, ubi civitatis aditus relinquendi sunt. F APUD IPSUM LACUM: Credibiliter addidit acuΜ. am Varro docet semper lacum οrtis additum, scilicetis usum iumentorum exeuntium et intro-30 euntium, et praeterea ut adversum hostilem ignem poriis de

proximo subveniretur.

V. 45 is PisTRiLLA: Veteres absolute dicebant pistrinum, ut utrinam et medicinam, ad tabernam referentes Nam

119쪽

cernium.

Aeschinus odiose cessat prandium conrumpitur. Ctesipho autem in amore est t0tus ' Ego iam prospiciam

xum iam adibo, atque unum quidquid, quod quidem erit

bellissumum,

3ristino pistrilla non convenit. Etsi multa diminutiva diversaliunt a genere nominum primae positionis, ut rana ranunculus, liculum cutella, canis canicula. V. 6. ΕcTULOS IN SOL ILIGNIS PEDIBUS FACIUNDOS DEDIT: urbe convivium aut in sole aut in umbra pro condicione tem 5boris instruebatur. Repente igitur interrogatus, quod minimet,pinabatur quaesiturum senem, arripuit statim lectu Ios. Et liuia potuit senex dicere Mentiris. am habet lectulos , additit ex tempore I SOLE. Et ne eos quoque habere diceret, ad-llidit II lGNEis PED BUS FAcIUNDOS. Sed hoc gestu actoris ad- Iolutum est, quasi eodem tempore servus et quaerat quid dicat et lespondeat. V. 47. UBI POTETIS VOS: Incerta persona est. Nam Syrol et Demeae hoc dictum iungi potest y EcTE SANE Hiel ἰρωνεία est, non approbatio. 15V. B. 1 ANE Aut abundat SANE, aut inferioribus iun- βitur. V. 49 Dios AEAcHINUS CESSAT PRANDIUM CORRUMPITURQl συνδετον Deest et PRANDIUM ' CORRUMPITUR: it coquus lixit, qui sciat conditionem quandam magis ferventem Iacere 20 V. 50. EGO IAM PROSPlcIAM MIHI L ΙΑΜ interdum significatestinacionem, ut nunc, interdum ad describendam potitur et ilia et a id a m mi r a m , ut: Iam melior, iam diva, resor.

Vos quoque Pergameae iam fas est parcere genti, Diqus deaeque omnes. At PROSPICIAM Miri dixit, tamquam hoc sentiat Illi sua agunt egotia, et ego Horum exem 1 consulam mihi. Et en PRO PICIAM, quasi mon transurus, misi Pri id cro 30nihi. V. 23. ut Virgiliva aen. lib. XII. V. I79. V. 25. Et Virgilius Aen. lib. I. V. 63.

120쪽

106 ADELPHORUM Carpam, et i cyattios 0rbilans laussatim , hunc' prodi

cam diem.

V. 43. SILicERNIUM: Coena, quae insertur diis manibus, quod eam silentes cernant, id est, umbrae possideant, vel quod qui haec inserant, cernant tantum neque degustent. Nam de his, quae libantur inseris quisquis comederit aut biberit,

funestatur. Aut erit SILic ERNIUM senex, qui iam iamque silentibibus umbrisque cernendus sit, et sic est melius, quam ut quidam ξυννενο porta interpretantur, putantes, ut ξυννενο τοτα , Sic nos SILICERNIUM intelligere, hoc est, silicem cernentem senem, dum incurvus est vel stratae saxo viae intentus vel sarcophagi

I 0 iamiam appropinquantis sibi. V. 50. CTERIPHO AUTEM I AMORE EST TOTUS: Non potuit plus dici de incondita ac nimia voluptate. V. I. BELLISSIMUM: Proprie BELLISSIMUM dixit. Unde et huius modi ad irritandam gulam ibi belluri dicuntur.

cat, ut: Carpit enim vires paulatim, uritque videndo Femina. Alias fruar, ut: 20 Carpamus dum mane novum, dum gramina Canent. Et Persius: Indulge genio, carpamus dulcia, id est, fruamur rebus dulcibus iis PAULATIM HUN PRODUCAM DIEM: Bono verbo usus est ad metaphoram, tamquam mo25rientis diei, ut est: M te tua funera mater Pro duae pres8ive oculos. V. 16. vi, Virgilius Georg. lib. III. V. I 5. V. I9. v o Virgilius Georg. lib. III. v. 25. V. 21. Persius Sat. V. V. 151. V 26. Nec te Virgilius Aen. lib. IX. V. 486.

SEARCH

MENU NAVIGATION