Comoediae;

171쪽

Syre, cessas ire ac Τii this abi et tra Bene faciant, qui m Tam ex anini sach

172쪽

DE. Ego vero iutae et hac re et aliis omnibus Quani maxuine unam Iacere nos lianc familiam: Colere, adiuvare, adiungere. AES. Ita quaesi , pater. intc. Haud aliter cense0. DE. Immo hercle Ita n0bis

decet. Primum huius uxoris est mater. Ic. Quid sistea

V. Primum huius uxori est mater M. est quid postea I

BE FRATER: Dirui maceriam scilicet. S TUNE IUBE Hoc, DE MEAq-onterrogative pronuntiandum t0tum. Ita erit una personai, Et ostenditur breviter e liuius verbis, quod prior dixerit Syrus Et mirum initium, me prooemio opus esset Demeae ad proliten dari mutationem Volunt tiβ I . iii V. 2. HAc u Maceriae disiectione. In AL liOMΝiBUS: Ut nuptiis senilibus. I V. COLERE: Subauditur iubeo per υγμα. UOLERE ADIUVA RE, ADIUNGERE COLERE ad nurum pertinet, ADIUVARE a Negionem. ADIUNGERE ad Sostratam. Et notandum coli a su

Posthabita coluisse Samo, hic Ilius arma. 15 V 4 MM MYRcLE IT Nopis EcΕΤ Antiqui si addebanstatim verbum: Aos decet facere, nos decet dicere, si non addebant, nobis decet, sed simpliciter dicebant. . V in illi ML Huius uxovis ST MATER Incipit a persu. sione, sed Iatenter. ita ut ea, quae proposito consilio dicen 20 erant, ante demonstrarit, quam dicat quid fieri velit. Hi 0 semper si ab oratoribus in his rebus, a quibus Incipere n0 oportet propter turpitudinem aut incommoditatem rei, quae PQ V. 13. us Virgilius Aen. lib. I. V. 16.

173쪽

ACI . . SC. VIII. 50DE. Proba et modesta. IC. Ita iiunt. E. atu grand10r. Mic. Scio. E. Parere iam diu liae per annos non potest: Nec lini cum re8piciat, quisquam St 80last MIC. Quamlii rem agit δDE. Hanc te aequom 8 ducere: et te operam, ut tu dare. 103irc. Me licere autem iE. e. MIC Mel DE T inquam. MIC. Ιnuptis. DE. Si tu sis hom0,

llic suci ut AEs. Mi pater. MIta nid tu huic, asine, auscultas 3 DE. Nilii agis:

suadenda est. Considera de apud Virgilium, ubi persuadet

Iris ni atribus, ut nave suas incendant et invenies hoc ipsuintonsilium ultimum poni post argumenta quam plurima: Quin agite, et mecum infausta eaeurite puppeS.

D initium in possibili factum est Nam dicit: HUIUS UXORIA I

V. T. PROBA ET MODESTU PROBA sibi et MODEST apud illos. Et vide laudes conciliatoribus consuetas et usitatas. y ITATIUNT: Hoc ita respondet, quasi dicat Sed quid mea V. B. Scio: Adhuc Micio mon intelligit, quo res tendat, ID; ed tamen vultu quodam admirantis, cur hoc dicatur, respondet. . PARERD IAM DIU PER ANNOS HAEC NOM POTEST: Recte, merontra filios suadere videatur F PER ANNOS NO POTEAT : Bene 'ER ANNOS: quia non est sterilis PARERE IAM Dl PER ANNOSIAE NO POTEST, Hoc autem addidit, me contra clilios pater 15;uadere videatur nuptias, si illis coheredes esse procreandos

: uadeat.

V. 0 HAN TE AEQUUM EST DUCERE, IE, Micio, scilicet. ET TE PRnaM ΤΕ, Aeschine. am ad illum conversus a Mi-rion est Et qua ro Aeschinum peram dare aequum cst sci-20icet ut prosit socrui. V. II. R UcERE AUTEM: Magna vis in pronominibus usita est. Nam M ille sic dicit, quasi quem minime deceat. TR ille sic respondet, quasi quem maxime oporteat. y Ν- CPTlls Verbum est, quod facit Ineptio ineptis, ineptit grai 25r SI HOMO Non si es, sed is dixit, quasi in eo se hominem iit Aeschinus probaturus. y SI TU SIS HOMO Aeschine. Si sis pro si esse volucris et si credi homo volucris. Si Tu sis norio Hic faceto et nitro coegit Aeschinum ad ersuadendum. Non enim dixit Sior Si homo, persuade, scd 30 ite, faciat, ut ab illo non factum, Sed illae tum exigeret.

V. 2. qui TU AUTEM HUIc, Si NE AUSCULTAS Aptum V apud Virgilium Aen. lib. V. v. 600 sq.

174쪽

160 ADELPHORUMFieri aliter non potest. MIC Deliras. AES. In te ex0

Tem, mi pater.

M lc. Insanis ausor. DE Age, da veniam silio. ita Satin

Eo' novos maritus anno demum quinto et sexagesum 15Fllam atque unum decrepitam ducam Idne estis auctores mihi AES Fac promisi ego illis Mic Promisi autem y Ῥόte largitor, puer.

DE Age, quid si quid te maius ret Ic. Quasi non

hoc sit maXumum. V. 18. i. qu si si hoc non sit siaumVm convitium grandi et fatuo M PATER MI vocativus casus est

ab eo, quod est meus. His

R I 6 ATqux ΝυM DRcRRPITAM UcAM: Hoc facete assuit, tamquam faciendum hoc esset, si puella duceretur seni ANN0 DEMUM QUINTO ET SEXAGEsIMO: Haec aetas est, ut Varro ait, etiam comicorum senum. Ἐν DEMUM adverbium tarditatis est.20s IDNRrisaeis AUCTORE Miui Hoc est, per Suasores, ut Vir gilius: Auctor ego audendi. DEcREPITAM AER cREPiΤΑΜ aut stomacho anili et iracundo, aut DECREPITAM obtusi animi et laesa senectutis, aut DECREPITA

25 cui saepe moribundae crepuerit planctu familia, id est, clama V IT. I Anci Tolles Verbum est imperativi Modi. futurtemporis DE TE LARGiTOR, GER: Acutius Eo dictum est quam is tuo. Et bene in eum, qui promiserat puellae on

30 iunctionem Suam.

V. I. Virgilius en lib. XII. v. 59.

175쪽

ACI . V. C. VIII.

DE Age, pr0lixe, Micio. Oxiic. Etsi hoc ni illi pravoni, ineptum, absurdum atque

Iurit te am0 DE. Verum, quid ego dicam hoc confit luod volo: uidistinc quod restat megio his est cognatus proxumus,

V. 9 gravare. V. 23. 24 Merito tuo te amo verum M. quid D. ego dicam. hoc cum si quod nolo. u. Quid nunc quid restat D. Hegio hic est his cogna

ea S, quia gravem ac dicitur raestare, qui id facile Donrausta in beneficio, quod potest S DA PENIAM , NE GRAVERE: AC PROMITTE Altrinsecus agentium fatigantiumque verba sunt. 5V. 20. AGE, PROLIXE, MICIO Aut AGE PROLIXE , id est, ge benigno, ut sit PROLIXE eo igne secundum VetereS, at per συνθοον et λλ. φιν, AGE correptivum, ut ad PROLIAE ibaudiatur Noster esto aut quid tale, et Mici velut insuavi ictum sit. v. l. ETSI 0 31IUI PRAVUM, IΝEPTUM, ABSURDUM PRA-UM, i anum ducit nullo commodo suo, INEPTUM, qui non Otolorum ducat uxorem, ABSURDUM homini, qui numquam duxet et numquam ducere voluerit, et seni duci uxorem, quae ad Oscenti ducta non sit. IKV 22. SI VOS TANTOPERE IATU VULTIS, FIAT: Cur hic m Vertitur de voluntate Sostratae An quia illam consentire ος se est 'ex propter pauperiem vel ii, amorem filiae suae V0 TANT0PERE AESTU ULTis FIAT , Ridicules dixit it χο- te uxorem se ducere, non quia velit aut debeat, sed ut obse-20iatur iubentibus. V. d. 0 C0ΝFIT U0D voLo Perficitur, inquit, quod 10, ut sumptum et turbam demum recipiat Micio ego in eam gratiam.

Τuitur A QUID ESTAT' tamquam reliquiarum priorum aer huc minimum S HEGIO EST MI COGNATUS PROXUMUS in mendati Personae quasi uota etiam Micioni ob merita sunt l

176쪽

162 ADELPHORUM Λdfinis nolais, pasper bene nos uti iiii sacere illi decet. 25v c uid Iucere DR Ahelli est ii sub urbe paullulum, quod locitas soras: Huic di mus qui lauatur. MIC. Paullulum id alitem DE. Si multumst, tamen Faciundum cstes pro patro huic est bonus est: nosterest recte datur.

Postri mo nunc meum illud verbum iacio, qu0 tu, Micisi,

Ε bene addidit PROXUMus am multi gradus et reluti ramitin fropinquitatis in assinitate et cognatione dispositi. .unx py'p'' 'f' 'hii l. buisi. Ite ete. viam uxoris cogit ti m iii amnes sunt F PALPER: Iam hoc nomine apparet aliquii

mu quia . ea dicitur summa gula, per quam cibus

ν hortanii et d reo multa congerentis 'OSTER svo Aetio addidit. Namque dixit : PRO PATRE GI EST. y 0NL2 P uti reqponderi Quid euro EcT DATUR: Quasi noua ratur, an dandum sit, sed illud solum, an recte. y 0M π 96 κα Egi isto omnia vultuose, tamquam IIVIdIam Pacimoniae faciat Micioni. Et plus significat 0STER, quam si a

v. e. 44 44,4 Lais Nam verba esse a veritat dicta te i

tur Varro. V. Cicero Accusat. lib. I. c. 26. I. 6.

177쪽

Bene et sapienter dixti dudum es Vitium commune omnium86 30 uod nimium ad rem in senecta adtenti sumus: ianc maculam nos decet Effugere dictum est vere et re ipsa fieri oportet. Mic. Gai deo.

Quid istic Habitur quando quidem hic vult. AEs. Mi

pater. DE. Nunc mi es germanus pariter anim et orpore.

V. 32-34 ligere dictum est vere et re ipsa fieri oportet Micio. γψ. Quid istic ' dabitur quidem, quan o hic volt. ME.

178쪽

SYRUS. D ΕΠΕΑ. MICIO. AESCHINUS. sv Su sibi gladio iunc iugulo Factum est, quod iussisti, Demea. DE Frugi homo es: ego edepol hodie mea quidem Sententia Didico Syrum fieri esse aequom liberum. IC. Stunc liberum 3 Quodnam ob factum DE. Mi ilia. SY. O nuster Demea, edepol vir bonuS. Ego istos vobis iisque a pueris citravi ambos sedul0. 5Docui, monui, bene praecepi semper quae p0tu omnia.

V. I. Factum est, quod iussisti, Demea, ceteris ad priorem eae

nam adsumptiS.

V. I. SUO SIBI GLADIO IUGULO Aλλγηγορια. t non SU0, Sed SE SIBI, moraliter, ut et veteres solent loqui. y FACTUM EST, QUOD IUSSISTI DEΜEA Id est, diruta est maceria.

5 POL HODIE EA SUIDEM SΕΝΤΕΝΤΙΑ IUDICO SYRUM FIERI JSFFAEQUUM LIBERUM: Hoc est, quod iam dudum promiserat Syro sed nunc Opportune i Videtur enim modo meritum praeceSSISSUEL SENTENTI, IUDICO κυριολογια est. V. 4. MULTA Oratorio maluit generaliter dicere, quadID quaerere specialiter, quod invenire non possit. Et Micio singuIariter unum quaerit, hic pluraliter multa respondet. I U0PNAM OB FACTUΜl: Iure Ascribi enim causas manumissionis iure formula est y EDEPOL IR B0ΝLSQ Iurat bonum, quia rao

laborantem pro se Demeam non habere quod dicat, et de ipβ prosequitur ordinen meritorum, secundum quem apparet paedRgogum fuisse. V. i. DOCUI, 310ΝUI, BENE PRAEcEPI, Midicule adduntu20 et tantum consuetudine. quia imputantur etiam facta praV py

179쪽

ACI . V. C. IX.

DE. Res adparet ut quidem porr0 liaec, Ibsonare clim si de Scortuiti adducere, adparare de dio convivium: 'Nui mediocris luminis haec Sunt ossicia. SY. O lepidium

DE. Postremo hodie in psaltria lia emunda hic adiutor fuit, IO

Hic curavit prode88 aequomst alii meliores erunt.

Tu vis, Syre, eli accede huc ad me liber esto. SY. Bene facis: Omnibus gratiam iubeo et seorsum tibi praeterea, Demea. DE Gai ideo AES. Et ego. SY. Credo utinam hoc te petuum stat gaudium,

V. 0 in ps uria ista emunda. Onis QUAE POTUI ΜNIA: Bene , QUAE POTUI, quasi Iura ellet. ΓV. RE APPARET: Mire irridet Demea, sic tamen, ut ,

eri agere videatur.

ieque ante praedictum nec pridie constitutum. V. POSTREM0, HODIE I PSALTRIA ISTAC MUNDA' Et o totum serio dicitur magis ridiculum videatur. ymio DIUT0R FUIT: In re bona adiutores, in re mala impulso- es dicuntur. Ergo hic adiutor dicitur a non irascente, IOcriminante autem et irato impulsor , y HIC ADIUTOR FUIT: I CURAVIT. De more repetitum est Ic quom dicitur, HIC DIUTOR FUIT, HIC CURAVIT. . Sic enim solemus inerare mentemudientis meritis eius, quem laudamus Deinde quid non prae-iti qui et isseium corporis, ut adiutor, b c curam animi I 5raebuit, ut consultorqV. 2. DENIOUE I VULT FIERI: Abutitur Demea, sciens rodigam voluntatem adolescentuli. V. I. SYRE, EII ACcEDE HU AD MEQ Utrum ut eundem nu emittat, ' ut palam lat. iubet propius accedere. iuris 20 u lici consuetudine Iudens es Et vide quam comicam manumis-0nem, quam facete induxerit atque condigne. v. 4. ET SEORSUI TIBI PRAETEREA, ΕΜΕΛ Εssecit Deo plus quam volobat. Nam qui conabatur amari, praesertur iam his, qui aniantur. 25V. o. GAUDEO ET Ego: Gratulantium Syro haec verba ut, quibus de more ille REDo respondet. DUTINAM UOC PER-

180쪽

I66 ADELPHORUMPhr iani ut uxorum meam una mecum videam liberam. DE. Optumam quidem mulierem. ἈY. Et quidem tuu ne poti, huius sili Hodie sirima mammam dedit haec. E. Hercle vero Serio,

Si quidem prima 'dedit, liaud ' dubiumst qui emitti

aequum Siet.

Mic ob eam rem DE. Ob eam postremo a me argentum, quanti est, limit0. 20sY. Di tibi, Demea, omnes semper omnia optata osserant. MIC Syre, processisti hodie pulcreta DE. Si quidem p0rr0, Mici0,Τti tuum ossicium facies, atque huic aliquid paullulum

prae manu

Dederis, unde utatur reddet tibi cito. MIC Istoc vilius.

V. 21. ii tibi, Demea, omnia omnes semper optata inerant i PETUUM FIAT GAUDIUM, Integrum, solidum et nusquam interruptum.

V. 6. ' PHRYGIAM UT UXOREM EAM Ut Ipse 1yrus, Ita uxor Phrygia. secundum veteres qui servis nomina a natio-5nibus imponebant. t y UNA MECUM VIDEAM LIBERAM: Moc sic Pronuntiandum est . quasi gaudeat se recordaturi Demeae, quod quom ultro cogitat habuisse ' plene oblitus fuit. V. 13. HODIE PRIM, ΜΑΜΜΑΜ DEDI HAEc Ridiculum meritum, iij quidem oportuerit primam esse quamcumque As30 quia causa est. quod ingenui dicuntur serio a nutricibus liberis odia candi F HERcLE ERO SERI0: Adverbia sunt confirmativa: V. 20. Η ΑΜ Em Hoc eo vultu dicit, quo rem elut excutimus it ostendimum momenti esse nullius ARGENTUMI 50UΑΝΤ EAT, UMITO: Quanto pretio valet ARGENTUM, QUANTEST, SUΜITO Hoc verbo tenus, ut faciunt qui persuadere aliquis

cupiunt. .m

V 21. DII TIBI, MEMEA, OMNES SEMPER OMNIA OPTAT OFFERΑΝΤ ΟΜΝΕ ΟΜΝΙΑ antiqua elegantia et figurata. 0 4 22 inocEssisT HODIE PULcnE munc vere luter processit Syrus is SI UIDEM TU TUUM OFFICIUM FACIEsHoc est atroni, ut libertum non deseras, sed ut alas manumissum Plautus: Facis melius quam pars lenonum, qui libertos habent, et οβ 25 deserunt. V. 24 UNDE UTATUR, UTATUR vivat, unde u8ur vita V 23 Plautus Curci Lisci. IV. c. . . b.