Comoediae;

231쪽

sineti Statuisse tuti in militein.

PM. et iiiiii liuo negoti est udo tua narraus mihitii intus Bacchis uίd ego uinquain credidi B ire, ut ille hac viva 088et animuin in dii coro Ux0rem habere. AEAR. abere autem y Pu. Eho tu an

potest. ' δ' VR in pace plurimulu

232쪽

212 HECYRAE Set qui istuc credam ita esse Dic mihi, Parmeno.

PAR Non St opus prolato lio percontarier Desiste. H. Nempe ea caiissa, ut ne id sui palum. 30Ιiu in di amabunt, iat id propterea te rog0, Ut hoc proferam, et ut tacita mecum gaudeam. PAR Numquam tam dices conmode, ut tergit in meum Tuum in litem conmittam. PH. Ah noli, Parmeno: Quasi ii non multo malis narrare hoc mihi, 35

benevolentiae causa talia vota suscipere S IN REM: Pro utilitate: ab re contra utilitatent. V. 23. SET UI STUC CREDAM', Id est, nuptias esse infirmas SE QUI ISTUC REDAM ITA AES SE DIU MIHI, 5 PARMENO Superiore voto excusavit crimen curiositatis iam Videtur portate Bacchidem audire velle. V. 29. ' 50 EST GPUS PROLATO: Hoc PERCUNCTARIER DE

HISTE: Vide quam convenienter poeta, cum id agat, Ut narrantem Parmenonem inducat, tamen multis diverticulis morales sa-I0cetias internectat. y o EST OPUS PROLΑΤΟ Η0G. PERCUΝCTARIER DESISTE: Incerta distinctio, utrum R0LΑΤ Η0 an 0LPERcΓΝCTARIER. V. I. ITA E DI BENE AMABUNT: Pro a m ent, ut: Donec regina sacerdos

Haec Secum.

20 V. 33 UΜ0ΓΑΜ TAM DICES ΟΜΜΟDEO Haec pronuntiati eius modi esse debet, ut ex ea appareat prope delinitum Parmenonem vix e posse continere quin narret 'UΜuUAM DIUEΤΑM coΜΜ0DEL Quasi lac partes labefactus est Sic enim loquitur.

25 V. 31. ΛΗ AEOLI, ΛΗΜΕΝΟ Artificiose se fingit audirnolle, it tacitura credatur si audierit: quia curiositas est signum loquacitatis Sic Horatius: Percontatorem fugito. Nam garrulus idem est. V. 35. QUASI TU O MULTO ΜΛLIs, De est Ita dicis, 30sites ali dicis suasi. Et nunc Philotis non est instantior a calliditate, ut magis servum ad dicendum provocet QUA8 7JΝ0 MULTO ALIS NARRARE Η0U IHI, 'Eλλειψις Deest enim

It gravaris dicere, aut Ita negas te 88 locuturum. V. 13. vi Virgilius Men. lib. I. v. 273. V. IS Virgilius Men. lib. I. V. 1. V 27 Horatius Epist. lib. I. p. 8. V. 9.

233쪽

AC T. I. C. I. 2130uam ego qua lierc0nt0r Scire. PAR Vera haec praedicat

Et illud mihi vitiumst maxumum. Si milii idem

Das te tacituram, dicam. PH. Ad ingenium redis: Fidem d0, 0quere. PAR Ausciitta. PH. IStic Sum. PAR. Nanc Bacchidem Amabat, ut cum maxume tum amplitius, 40Vusim liter, uxorem ut diicat, orare cellul: Et liae conmunia innium quae sint patrum, Sese senem esse dicere illum autem inicum:

V. 43. Senem sese esse ricere, illum autem es8 linteum. V. 37. ET ILLUD VITIUM III EST ANIMUM: Servile vitium est tacere non posse. y VERA HAEC PRAEDICAT, ILLUD MIIII VITIUM: Haec entius apud sese, illud clare, SI MIHI FIDEMDA' tiam alia se labere vitia exceptione si nificat, in hoc quod licit ILLUD MIHI VITIUM AEST MAXIMUM F SI ID FIDEM DA., 5 Animadverte iis dilationibus etiam spectatorem suspendi, quo libentius audiat Si iii FIDEM DAM: Fi de Liri e pro des. V. . d. IΝGENIUM REDIS: Quia a se discesserat, si taceret Cicero, inedit ad se. V. 39. IAΝUBACCHIDEM AMABAT, UT CUM MAXUME Eius Ioniodi est haec tota narratio, ut defensionem adolescentis Ontinere Videatur, quod meretricem amicam necessitate coactus deseruerit ire agitur unde quaestio est, inde coepit: MABAT, anquit, BACCHIDEM. Sic et in secundo Virgilius, an fortiores Uraec Iroianis: γ

IIuctores Danaum. V. 40. BACCHIDEM AMABAT Ordo et sensus hic est II in cisacchidem tum amabat amphilus, ut eum a X inieiniabat, cum a Ver uxorem, ut ducat, orare occi-20 it. Et V positumor quem ad modum. Et MAXIME is nu- uero subauditur. Et CUMMAXIME una pars rationis est, aut CUM

t et pater. I Q

Senex amputavit pro suo senili commodo rogans Potuisset Cicero dirin. in Q. Caecilium cap. 7. ς 57 n ecundo Virgilius Aeneido V. 13.

234쪽

Praesidium velle se senectuti suae: Ille se primo negare Set postquam acrius 45 Pater instat, secit animi ut incertus flaret,

Pudui in an ne muri obsequeretur magis. γ

η undendo atque odio denique esse cit senex: Despondit ei gnatum liuius vicini proxumi.

V. 45. Ille rhino se negare. enim adolescens dicere : Quin m pro ni e cura m geris, hanc precor pro me deponas. y SENEM ESSE DICERE: Illud posset agere amator contra utilitatem suam, sed ne poterat filius contra utilitatem patris. Ergo ut cogeret Pater, Suam cauSam; interl onebat. V. 44. PRAE siDIUM ELLE SE PRAESIDIUM SENECTUTIS Subolem et successorem dicit.

praeposito utrum intulit ΝΝE. V. 45. ILLE PRIMO SE NEGARE, Utrum deest ducere 'nnegare c. nuptias Em P0STQUAM ACRIUS PATER 'ΝSTAT: Postquam, inquit, pater acrius in Stat, non compulsus 15 est Pamphilus, sed tantum deliberavit. V. 4 , PATER INSTAT: Maior vis est, cum pater instat,

quam cum Togat.

V. T. PUDORL ΑΝΝα ΑΜ0RD OBSEQUERETUM MAGIS icostendit in utramque partem, ut in animo honesti adolescentis 20 pudor amorem nihilo minus vincere debuisset y PUDORI ΑΝΝΕAMORI Latens excusationis ratio explicata est y PUDORI Patris scilicet. s 310RU Meretricis. V. B. UNDENDO 'ATQUE AEDI undere est saepius idem repetere. translatio a fabrorum malleo. ODI 's-25siduitate. Attendenda est diis cultas unius cuiusque verbi. IUΝ-DEΝDO ATQUE DI DENIQUE EFFECI DENIQUE temporis ongitudinem significat, ut efficimus, quod cum magno conatu et molimine facimus vixque per nos finem accipit S UΝDEΝD0 ATQUE DI DENI0UE EFFECIT SEΝEX: Mire interposuit moras ad 30 postremum confessurus uxorem ductam. Primo, inquit, negavit: post deliberavit ad postremum duxit. Non, inquit, ipse, sed effecit hoc senex. Ita mutatione personae t0- tam voluntatem adolescentis absolvit. y EΝIQUE EFFECIT' Oratories tempus apposuit am hoc significa DENIQUE UsI0:35 Hoc est instantia , V. 49 D APONDIT EI GNATAM: Vide non hic dici Uuδι uxorem Pamphilus, sed totum ad patrem referri.

235쪽

Usque illud visum est Pamphilo neutiquam grave, 50 Donec iam in ipsis siptiis, p0stquam videt

Paratas nec moram illam, quin ducat, dari: Ibi demum ita aegre tulit, ut ipsam Bacchidem, Si adesset, credo ibi eius conmiseresceret. Ubicumque datum erat spatium solitii dinis 55 Ut όnloqui tecum una po8Set Parmeno,

Perii, quid ego egi in qui it me conieci malum ΤΝ0n i ter hoc ferre, armeno perii miser.

V. 50. ne utiquum.

V. 58 Non potero ferre hoc. V. 0 NEUTIQUAM: Non nimis. V. I. 0ΝEC IAM IN IPSIA UPΤIIS: Nota locutionem sensu magis, quam verbis manifestam. DONEC IAM IN IPSIS NUPI IIS: Deest Positus constitutusve ita doluit et aegre tulit. Aut repetere tela emus sic: In ipsis inquam, nuptiis. 5 D0NE IAM IN IPSIS NUPTIIS: In mentione nuptiarum esser

vescit animus amatoris.

V. 52. NEC MORAM ULLAM UIN DUCAT DARI : Ubi nec aliquam dieculam vel litationem videt ad nuptias. y QUIΝ:quo ni inus. OV. 53. IBI DEMUM Denique, ostremo. Et mire additum est BI, quia malo pendebadi I IPSIS NUPTIIS. Et sic

Myrmidonurn Dolopumve aut duri miles Ulysset, Temperet a lacrumis I. i. nED IBI In pro TUM. V. 56 r COLL00U POSSE UΝΛ ECUML IIus o ter 25tium argumentum a persona, quod ait: MECUM. V, 3. PARMEN0 Argumentum a dictis, quod ait: PIR- UENU, PERII. y PARMENO: Moraliter et antonomastico nomen epetit significanter secit non addendo dicebat et ita ιιιι 1 -

Virgilius en lib. l. v. 259.

V. U. Vιrgilius Aen. lib. l. V. 6.

236쪽

PH. At te di deaeque perduint cum Sto odio, Laeli es. PAR Ut ad pauca redeam, uxorem deducit domuni 60 Nocte illa prima virginem n0 adtigit:

uae consecutas no eam, nillilo magis. ,

PH. Quid ais cum virgine una adulescens cubuerit Plus litus , sese illa abstinere ut potuerit I

V. 59. It te di deaeque eum tuo isto odio, Laches. Tικον διηγη ατ κω transeundo. Et mire interposuit nomen, ut affectum doloris ostenderet Sic Virgilius: Anna, fatebor enim. y ΑRΜENO PERII ISER 'Εν ηδ ει repetit nomen. V. 59 AT TE DI DEAEuUE obtinuit et persuasit servus. 5Νam clani meretrix seni irascitur, non amphilo. CcΜοD10 Cum instantia ac molestia. V. 60. U AD PAUCA REDEAM: amquam multa sint, quae de Pamphili amore dici possint. AE AD PAUCA REDEAM: raeceptum oratorium in Ionga narratione pro veritatis inquisitione. Io Reddit enim auditoren acriorem, quem spes finis recipit fatigatum. y X0REM DEDUCI D0ΜUM UXον dicitur vel ab ungendis postibus et figendi lana, id est, quod cum puellae nuberent, maritorum postes ungebant ibique lanam figebant, e quod lotos maritos ipsae ungebant: cuius rei testis Ennius:

I in Tarquinion bona femina lavit et unaeit.

V. 61. 0CTE ILLA PRIMA: Pronuntiandum acutius ILLA

POMA, quasi dicat: plena desiderii, plena cupiditatis.

Similiter addidit VIRGINEM, et expresse: O ATTIGIT OCTE ILLA PRIMA: quasi dicat, plena amoris et plena dulce-20dinis, ut mirum sit, quod insertur, non tactam Virginem. Et hic argumentum est, quanta fecerit amphilus erga amicam suam. y VIRGIΝEM40 ADTIGIT : VIRGIΝEM ,φασις est, quam-Vis non amatam, Virginem tamen. Et non dixit: Non amplexus est, sed: M adtigit quidem. 25 V. 62. QUAE OΝΗΕcUTA EST 0X EAM: Primam noctem scilicet 'HILO Asis: Quasi in nihilo possit esse magis aut

minus. Et IHILO AGI asseverationi est.

237쪽

AC T. I. c. II. 217 Non veri linile dicis nec verum arbitror et Pan. Cred ita videri tibi nam nemo ad ti venit dis clipiens tui: ue invitus illam duxerat

pii liii deinde sit 3 PAR Diebus sane i uculis

l os Pamphilus me solum seducit foras: Nari atque ut virgo ab se integra etiam titui sidi. Neque ante, quam eam uxorem duxisset domum

V. 65. neque erum arbifror.

Italiam non ponte Sequor.

pectatores seiani. uni quid gestum itas

240쪽

Sperasse, ea tolerare poSSe iptias. Set itum decrerim me non posse diutius Habere, eam ludibrioli alaeri, Parmeno,

uin integram itidem reddam, ut accepi ab sitis, T ,

Neilii lionestium lilii, ne lite titile pSi Virgini est PAR Pium ac pudicum ingenium narras ampli ili. PH. Hoc ego pr0ferre, ilicon modium mi esse arbitror:

Reddi patri autem, cui tu nil dicas viti, Superbum est: et illam spero, ubi lio cognoverit. 80

Non posse e mecum esse, abituram otiique.

PH. Quid interea ibatne ad Bacchidem PAR Cotidie.

. V. 75 Quin illegrum itidem reddam, ut accepi, suis. V. 72 TOLERARE PossΕ OLERARE verbum est mala patientis. V. 3. DCcu PRui M: Statuerim et defixerim. UAMDEcREVERIM NO POSSE 'Aποστροφλ και 'IΘΟΠ0ιία 'RU5 δι' Irr sttali 0 λ t. ει ιβ τικύν. V. EAM LUDIBRIO HABERI L monesto verbo et pudoris pleno usus est et nove pro vitiari. V. 5. QuiΝ: Quo minus y INTEGRAM: dest, honestam. Non enim dixit Spili a tam viritimem aut mulierem. 10s m AccRPI A LIS: Vigilanter, quod est, INTEGRAM Specificat, dest, talem, qualem accepi a suis. Potuit enim Vitiatam accepigse, ut saepe evenit. Ergo non abundat UT ACCEPI A Uis, sed labet significationem. V. T. PiUM ET PUDI UM INGENIUM: Trga meretricem

5 PIUM. PUDICUM erga virginem. Cogitur pium dicere ' philum . quem periurum tutabat s TiUM ET PUDICUM GΕΝIUM AuRAs An simul erga virginem pium si iudicum an pium erga te retricem, pudicum erga V1rgin emi 20 V. B. Hoc EGO PROFERRE Verba Pamphili sunt, non ut quidam putant, ad personam Parmenonis reserentes O EG0

PROFERRE: Amorem scilicet meretricis.

uxoriae. - -

25 V. I. ABITURAM DEΝ1QUE DENIQUE Oram Ign III casces postremam tarditatem. Itaque os tremo vel scroabituram indicat. V. 2. UiD INTERE : Exsultantis est et gestientis audire uel IN TERRA: Ii Der eos dies.