Comoediae;

651쪽

IN ARISTOPHANIS ECCLESIAZusAs. 651trum autem nostrorum memoria Caracci fratro ea Praestitere; quae etc. Opus elaboratissimum, sed quod laudare nihil attinet certe haud necesse est Faber. Deprauata in codd. lectio τροπω. Voluit fortasse τρό- diro . Sic certe B. Iunia. Qui olim de Schemis Venereis scripsere, eorum in numeris perperam refert iΠ- geniosus Faber Cyrenen meretricem, cuius mentio in J an. 1528. Ad figuras quascunque opus illa quidem edebat, sed de illis aliquid scripsisse non comperitur. Obscenarum istius generis descriptionum auctor nobilissimus fuit Polycrates Atheniensis, qui Philaenidis no- aeneia commentationi suae inscripssit, ut castam mulierem libidinis infamaret; at eius calumniam Contudit Ae-1chrio Samius in choliambis qui apud Athenaeum leguntur P. 555. T. III. p. 56. Schw. cf. Naelii Choeril. P. 39osqJ Quod addit Faber de fratrum Gracciorum

elaboratissinio opere, id cro non est consentaneum.

Nam XVI. quas innuit figurae ex Iulii Romani delineatione aeri incisae fueruiat a Marco Antoni Noriο-niensi. s. Dictionn de οὐ art. retin. Exstant Leria Monetae in XV tabulas disticha, cum praefatione, et disticho in P. retini imaginem. Venustos elego Simpurus nescio quis bibliopola non ita pridem in lucem

edidit foedissimis inendis contaminatos. Lectoribus Tem gratam facturum me arbitror, si illorum partem aliquam hic exhibeam. Aretine, tuae memorantur ubique figurae: nam solet has vulgi dicere lingua tuas, o quod scalptoris fieri commNDe decebat, in solum vatem transtulit illa decus Tu versus patrios sub imagine quaque locaras bis septem, quos nunc ViX Iepexire datur. His ego iacturae parua heu solatia magnae substitui Latio disiticha tincta sale, hortorum placitura Deo, qui, rustica quamuis suetus vel ba loqui frater Amoris Ciat. In . 1 etini imaginen . Excudit Veneres Marcus, quas Iulius ante pinxerat has scribens vicit utrumque Petrus. Bi in h. 20. χορδουμενων Sic et reliquae Editi habent. at

Suidas in hoc loco olim lcst o doWιόνων quam le-

652쪽

et ionem vulgatae praeserendam esse iam monuimus addictum Suidam . λορδουμέHuν ubi etiam diximus, oiooδούσθαι interdum de obscoena corporis incuruatione dici. bimos vide. Kust quocum Ορδ se legendum censere dicit Bergi. - κινουμένων, inquit ChOliastes; at ego secus intelligo, συμπεπλεγμένων, εμπερο

rλεγμένων, συννημένων. Suidas autem legerat, λορδουμένων, quod erit συγκεκαμμένων. Sed minus placet. λορδουμενα σοίματα mire expressit Lucretius, in his re

bus ingeniosissi mus: IV. 1Ο98. Denique Cura mem- diis conlatis fore fruuntur Aetatis et alibi: ibid.1aoi. Abigunt avide coryus et sibi d. 1106. Usqiae adeo CtFide Veneris compagibus haerent. Est aliquid

apud Petronium, sed otiosi quaerant. Ceterum Pene miseram monere legendum es Te, ne quid in legem Paediam peccetur χορδουμ δε/o; TA σωμάτων ἐπιστάrVν.

Neque id modo metri, sed et sensus ratio postulat e). Faber λορδουμε νων. Sic bini codd. recte. Vulgo χορ- λυμένων, quod frustra tuetur Faber. Viderauidam in λοθλυμει/η et λορδουμένων, collat Toupio T. II. P. IS.. T. I. p. 9 sqq. d. xon. unc .

Iser l. Longe melius videatur, si scribas ψεύων. ψαυξιν enim potius sit arefacere et siccare quam usu- Iare; εὐειν autem est λογίων usus est Hesiodus cum alicubi η γ. 65o Brutich. II. v. 25. Gaas ford . de Uxore quae incommodis moribus sit, ait, Eam Dimian 'rere ne face, ευμ τερ δαλου quod et eleganter et vere dictum est. Inde ευστρα, smna usus est Omi-Cu διυππεῖσι 1256 Br.J, et Homer in O boo.JMagistri Schol. minor et Eustathius. 1446, 22. d. Rom.J XPonunt. ἐργαστηριον I000ι εύονται ato Scilicet τε in quibusdani edd. Excideras. In Nubib. V. 97 . τοῖς αἰλἰοισι δρόσος καὶ χνους οπερ ζ

653쪽

IM ARISTOPHAN IN ECCLEI IAZvs As. 655 Pollux VI. i.J Bόθρος εν ω δύεται τα χοιs 'hinci. Ceterum de despilatione aut deglaberatione per lucernam alibi noster Faber αφείων Sic in codd. recte. Vulgo ψαυων. Vide Thes m. I 6 59O maxime vero Lys. 325. ubi gloriatur mulier se τον σάκανδρον habereo κομηrην, λλ' πεφιλωμε νον τω λυχν p. tunc . Cf. Schw. ad Athenaeum T. VII. p. 655.14. καρποῖ. i. e. σίτου vid Cora ad Plutarch. Vit T. V. p. 552. - roάς. Id est, horrea HorrUM tri, non modo σιτοφυλπιι, ν est sed et Cella vinaria Ho-

Tatius Oct. 12. v. 18. lib. 4. Diciet cadum, in Hiario Sulpiciis accubat horreis. Et odario illo diuini siliuio lib. . quod 28 est. v. 8. Parcis deripere horreo CGF etntem Bibuli consulis amphoram Faber aro rep

υπ0ιγνύσαισι De furtis naulierum in Thesmoph v. 426 Chorus mulierum: α δ' ἐν ημῖν π90ro cit r&ῖς

mOX προτου ἐν οὐν ῆν, αλλ' ὐποῖξαι τον θύραν etc. Bergi. ibid. Βακχίου τε νάματος. Sic codd. editio Beria. Iuniae, et Venetae. Perperam Aldus, quem recenti O- Te sequuntur, Βακχείου, metro repugnante. De binis huius nominis formis videndus praestantissimus alchenarius in egregio ad Eurip. Phoeia. Ommentario P. II. runck. 17. συνοίσει. Viderunt alii legendum esse συνείσει Pro Communi συνοίσει, eris Onycius. Ita et Theocri tus in aureo illo Idyllio, cui titulus est λακάτη XXVIII, 2.J, dixit sermone ad colum conueIta, γυναιξὶν νυος υικωφελέεσσι σοράαηβολος Faber Edd. Omne Squas vidi συνοίσει, quod huc non quadrat. συνερσειν scribendum esse Bliatus et alii viderunt etiam. Cete xum idem dicit quod Sophocles in Electr. v. 5O. τοιγάρτα με δόξαντα uio σω. Bergi. ν, ων ξυνεἰσει. SIC Bergi. g ad Bis et aliorumque sententiam: Certa est emendatio Codd. etiam male συνοίσει. trunch. 13. Σκίροις interpretantur Scholiastae de festo,

quod Scirophorione mense fiebat h) Sed cum naen

654쪽

654 O MMENTARII sis illo fuerit aestiuus et fere solstita alis, cui non con venit, ut populi conuocatio fiat προ ορθρον, ad dita

luculum, ut fit in hac fabula puto non de festo, sed de loco et Σκίροις intelligi debere. Nam locus fuit Atticae in Athenarum suburbi Σκύρα, de quo Strabo lib. IX. T. III. p. 5έ7. xschuch. et Pausanias in Attiois 56. 5.J Suidas T. III. p. 52. add. Phot Lex. p. 585.J. Stephanus i quidem in singulari Σκίρον vocat alii vero omnes Σκίρα, et Σκύρα ), τά Palmer.

19. αλλ' υδεμία πάρεστιν. In Lysistr. v. si νυν δ' di δεμία πάρεστιν ta ταυθοῖ γυνζ. Bergi. 2O. πρυς ρθρον ἐστίν. Sic alter Reg. omissa a ticula, quam ut impressi, insertam exhibent membr. ). Post haec verba in utroque Od distinctum, scriptum

21. . καταλαβH ὁ γ μοῦς Sic bini codd. Omissa vulgo particula connexiva. Subatiditur δει cf. Schaefer ad Lamb. LOL P. 597.J, aut repetendum Proximum Verbum ἔσται irrissch. 22. ως ΣίIυρόμαχος Vulgo contra loci

sensum Alluditur ad plebiscitum quoddam rogante

655쪽

IN ARISTOPIΙΑΝIN ECCLESIAZus1s. OSSphyromacho latum, cuius nescio an alibi mentio occurrat Brunck. μυρόμαχος Alii ut adnotauit Schol editus, et Grammaticus in Od. Rauenti. Αευ- μαχος alii Κλεόμαχος Schol. δ φυρόμαχος ψηφισμα

εισηγησατο, σr δεῖν τα γυναῖκα τα ἐταίρας χωρις τωνελευθερων καθέζεσθαι. Melius in collectaneis Suida o V. μυρόμαχος : ιγιγησατο cu GTe o γυνῶκας και τους εινδρας χωρις καθέζεσθαι. Caeterum in versu mendum est; legi enim debet δεῖν, non δεῖ m). Illam autem le-Ctionem κάγαθι με νας, Pro συγκαθεωμενας, eiicieII-dam puto una cum Biset interpretatione. Locum autem hunc, meo iudicio dissicitem, sic interpretor: Sphyromachum decrevisse ut mulieres in theatro se paratim spectarent, neque cum Viris sederent; nisi quae meretrices haberi vellent. Sed quam multa separatim spectabant, quae licet meretrices non dicerentur, illis tamen non magis castae erant Ait ita que Praxagora, quae genus muliebre norat scilicet. Nunc certe liberum nobis erit nam priore sumus et vacat theatrum ea loca Capere, quae antea irciis αι a.

Sphyromacho assignata fuerant. Antehac subsellia nostra usurpabant meretrices sed illa nobis vindica-himus. Lidiculum hic est. Hei ι vili miniis licet nobis ibi sedere cyrιia matronae ευσχήμονες uulus;

trix an quia minus Perita rerum es 8 sq/tis ordinem no irum notiati scit ille nil scire meretriculas, ito a primariis feminis recte atque ordine Praescire ne queat. Si ipsum Sphyromachi decretum hodie super-osset aliud fortasse quid ad hunc locum dici posset.

Taber. 25. καγαθι μδεας ut Vulgo legitur. . Bilatus o. γαθιωμ δε αρ hic exponit α;/αθα λεγουσας Attalmerius ocem hanc deductam Putat ab ἀγαθὸς, timus: Putans scilicet locum hunc sic interpretandum esse opor-fet Ieretrices , etianet Myra glomerant, latere. Sed iacutra interpretatio mihi probatur. Non viderunt

in . Reifrius δεῖν ot deinde λαφεῖν pro λαθεῖν Iegens , QuaB

llic, inquit, ἀγαθιζόμενα rarior voctibulo appellantur fruat meretrices, alias αἱ χαριζόμει αt.ς

656쪽

COMMENTA ROenim vocem illam mendo laborare, eiusque loco scribendum esse εγκπιθι μένας, Vt recte Coniecit Magnus Scaliger. Sic infra v. 9o ην δ' ἐγκαθιζωμ8σθα πρόrεραι, etc. Vide etiam Fabrum ad h. l. Aulier. Cuius notam repetens Bergi hae addit , rertendum itaque: Ortet meretrices, etia/n cura in medio edent, laterm Nempe ut meretrices inter matroiias sedentes saepe fallunt et pro matronis etiam habentur ita nos etiam oportet clam inter viros sedere ornatas habitu virili

Alludere autem videtur ad die tum aliquod phyromachi illius aut potius decretum quoddam eius aliorsum torquet vi infra V. O85. anoni sephisma. Scholiastes monet legi etiam Κλεόμαχος aitque Cleomachum fuisse Histrionem Tragicum, et irrisum esse quia in dramate aliquo inepte quiddam et κακεμφάπιος pronunciauerit forte eo respexi rit Comicus. Vt iii Latiis v. Sob. Vbi de Euripidis Histi ione: δε ιβ ῶσπερ

quamuis autem Edd. et Scholia Consentiant in Dρομαχος, tamen mallem υρόμαχος n). Haec Bergi δε; ααθι μίνας λαθεῖν, idem est quod γκαθίζεσθαι λάθρα, Thes m. 1Oέ. Si recte emendasse videtur caliger. In codd. scriptum ει ἀζ4rαίρας καθαγιαγμένα Πως λα

αάγαθι με νας. λαθεῖν, quae lecti per ceteras deinceps editiones propagata fuit Briarich. Conices fere καθα- για με νας, RaVennas: δει τας ταἰρας πως κωλαθιζομε- ωας λαθεῖν Faber coniecit δεῖν et λαβεῖν, quae Vera Puto, commate posito post τι legendamque adeo esse:

δεῖν τα ἐταψας πως καθαγιζομενα λαβεῖ ι .ωαθαγιζομενα; i δρας , sacrificio quas consecratas, an quam templum quod ridiculum in personis turpio-

aeibus. Nescio, quid displicuerit haec lectio viris doctis Hotibius.

n Nititur, ni fallor, haec coniectura locis Athenaei, ubi

Phyromachi nonast exstat, T. II. p. 127. T. III. P. 26 . ad qDona o tu Cora ap. Schweigh. Not T. IV. P. 559. , iueaudem Cum Bergi suspicionem incidpias, .Forsan dem qui apud Aristoph. Cone. 22. vocatur φορόμαος. deni quo T. IV. . 14.

657쪽

IM ARISTOPHANIS ECCLESIAzusAs. 657 Eadem haec omnia laborant dissicultate. Nam cur

Praxagora se reliquasque Dauliere Vel O Paret Cum ε εα ἱραις, C eas se sede Oc Upatura esse dicat, uas Sphyromachus rαίραις assigra auerit, intelligi plane idonPotest. Tenendum equidem puto caliger ἐγκαυι μώνας, idque multo grauiorem quam caligeri auctoritalem liabet ab Scholiast ad . . ., quam reri editores solita negligeiatia praeterviderunt. Scholiastae verba alio tempore Xaminanda apponam Vt Vrilgo leguntur.

Sic igitur illo ad initium fabulae: Πραξαγυρα λυχνο

ωος, ἡ του ικαιογένους, δια ciis1αίρας εγκαθιζομένας προς οὐδεν εἰπεν, άλλἀ μόνων τι τάς ταίρας θεῖ πως βουλε r δε εἰπεῖν, τι τοῖς ἄνδρας προλάσωμεν εις την ἐκκλησίαν. Duo ex his lucramur: εγκαθιζομένας et πως Vel πως, quod Praeterea utriusque codicis Parismi et Ravennatis auctoritate confirna atUr, ut repudiari nequeat. Vivio

enim illatum dicas 2 Quae si vere dixi, Decelle est αλεαι eiiciantur. Hermanni mendationem 1 scio scit idρας confirmatam reperi optima Beria. Iuniae editione, in qua scriptum exstat δεῖ τἀλ. τέρας κάγαθι μενας λαθειν. Sic igitur legendiana: καταλαβεῖν x ἡμῶς ἐδρας,

Quae res his verbis spectetur sic nihilo quidem clarius a sensus tamen inest De Scholiastae interpretati orie, qua nihil offensus esse videtur Calaubonus ast Theophrast. . . . a. ischer. suo loco dicetur.

uέ. Hic versus et duo sqq. in neutim cod. leguntur. Horum in ultimo male vulgo XCusum θοιμάτια, et κλεψάσαις λαθειν. Frequens in permutatione verborum λαθεῖν, λαβεῖν, λαλεῖν librariorum lapsus Arunck. εἱχητ ν 'M. Terentius et lautus ubique Quid hoc

Ceterum V hic mulier in concionem itura, CeteIas Praestolatur, et de caussis disputat secum, quae eas domi detanearat, ita in Vespis et o viri eodem ituri, quondam exspectantes dicunt τί nor οὐ ns θυρων φαίνετ ει ιι ό όρων, Ουδ' ὐπακουει μωνάnoλώD; σε

658쪽

658 COMMENTARII τας εμβάδας οῦ χ προςίκοψε τω σκυτον τοι δακτυλόν πσυ; Bergi. 25. τους πώγωνας. Et infra v. 63. Bergi. 29. μὴ καί τις ων ανηρώ προσιων τυγχάνη. Sic in altero Regio at in memhr. τυγχάνει O . Scribere debuit librarius τυγχάνει, quod et genuinum esse possit μη, eo quo hic Onitur sentu, cum indicativo construi potest quod alibi ostendetur. trunck. So. o κηρυξ. Iste Praeco, aliis Placet, gallinaceus est, qui Prudentio alicubi dicitur, ales diei nuntius. Ideo autem gallum Iaeconem habuerant in lierculae, quod προ ορθρον γ ν η ἐκκλησέα. Faber.5 . a itων προσιοντων. Bene interpres ad manifestum loci sensum, poetaeque mentem, Prodeuntibus nobis donior sed leuiter graeca deprauata sunt Legendum προῖόντων. προσιων bene Ossitum erat V. 29.

quod librario fraudi fuit. Nihil frequentius permutatione verborum sol ἔναι, προσιέναι Προελθεῖν, προσελθεῖν. Vide Abrelch ad Aristaenet. p. 24. Quia autem mulier hic de se loquitur, non ideo plurale participium genere fenainino poni debuit, quod censebat Faber P . Vide quae notauimus ad Eurip. Med. 16.

κοκεκύζω. Eustath. P. 277, 1. d. ROm. Faber Nempe, it et Faber autumat, Praeco ille est gallus galli iaceus qui clam dicitur κοκκίζειν, ut doCet Pollux.

nuerunt Censor edit. Inuern in Diar Ienens. a. 1797. Ur. 227. clineider ad Xenoph. Anab P. 259. et Reio Sic S. Monacens quoque apud Resisig. Ι. p. VILPh Lege προσιουσῶν. mulieres enim a cenam Prodeunt.

659쪽

Schneideri editione l. l. corrigit γρηγόρη.

54. θρυγανωσα. Suida locum hunc Citans, pro θρυγανῶσα legὶt τρυγ0νωσα, peris et O idque cum Scholiaste vertit, et σύχως κνωσα, eniter halpens quae interpretatio recte se habet. Significat enim idem quod κνυειν Vnde νυμα de qua Voce in nota sequente di cetur. Quare miror, Octissimum abrum ae θρυγα- ωασα hic vertisse, leniter concrepans digitis quod longe aliud sonat. Nust. θρε γονῶσα. Ita Edd pristinae, in Scholiis etiam. Nuper friust. θρυγανῶσα.

Bergi. τρυγονῶσα την θύραν. Si C alter Reg. In membr. τρυγανωσα. rimariae editt. θρυγονωσα recentiorum quaedam θρυγνῶσα. Postremam Cripturam tuetur Hesychius: θρυγανα κναται, βίει. Nostram Suidas: τρυγονῶσα ησυχως κνωσα, ριστοφανης τρυγονωσα τηνούραν. TZmch. 36. o νἰσμα. Rescribendum est o νυμα q), au-etoritate Suidae V. νυμα, et Herodiani Grammatichapud Eustath ad O. p. . p. 746, 7. Est autem κνυμα non V Faber Vertit, Pulsatiuncula digito 'umssed Ἀρεμαχ κνησμος, ut Suidas recte i. e. lenis calptio, quae sit riguibus Vel digitis. Solebant enim

amantes, qui noctu ante amicarum aedes stabant, intromitti ab illis cupientes ianuas potius digitis scalpere, quam easdem Pulsare, Vel digitis concrepare; quoniam id satio et crepitus sunt soni distinctiones, et qui facilius animaduertuntur, PraeCipue quia non nisi ab hominibus proficisci solent. At calptio, licet audiatur, vel ob hoc ipsum tamen magis fallit, quoacausa eius ad animalia etiam Ormestica, Puta, feles, Canes, etc. eferri queat. Est autCm νυμα κνυειν; qua voce sus est Comicus noster in Thesmoph. V. sido ubi foemina de amante ait: υτος ποσον μυλ κνυεν

660쪽

64 COMMENTARII ἐλθων νιν θύραν. Suidas, qui locum illum adducit'.

pebat quod confirmat nostram de significatione vocis νύμα sententiam. Ad το κνυειν vel κνῖμα ut hoc obiter ni Oneam refero etiam locum illum Tibulli Lib. I. Eleg. 2. i. Et ocet ad digiti ne taciturnu bnu n. Interpretes quidem illic aliter sed, ut puto. falluntur. M ter. τ κνίσμα. Quasi tantum scalpserit fores, Ut leuis onus deretur; qua in re utitur Verbo νυsιν, quae est eiusdem originis. iii Thesmoph. v. 488. Dro πόθω μ ούκνυεν λθων ην θύμαν quem

locum citauit Cl. Nusterus, qui Pro κνισμα legere mavult κνυμα BergL53. Σαλαμινιος Quippe naiitae, tales autem erant plerique Salaminiorum, in Venerem effusi. Rem autem inire exprestit Aristophanes, una dixit ῆλαυνε,

quae vox rei est nauticae, ne minus uxoriae Latini agitare. Exempla triusque linguae in propatulo sunt. Scaphas autem dici mulieres, pertractatum est. Faber. Σαλ. Hoc praemittit, ilia Verbum ἐλαυνειν inferet, ii Od de agitatione allium usurpatur. Erantati rem Salaminii insulani, a Proinde saepe nauiga-hant diis potius vult dicere remigem nauis Salaminiae; quos inprimis oportebat strerive remos diicere: Nam nauis illa, ut et socia eius aratos, erant μάλιστα ταχυν&υτοι σαι. Chol Ias δυναται ὁ καὶ ἀπο της Σαλαμινίας νεως νοεῖσθαι et Σαλαμίνιος. et g LS9. Παυνε tui. Tanquam de nave, sed simul aliud significatur. I in oraculo de Adonide, quod Plato Comicus elius atri redditiim dixit, in dramate cognomini, referente Athenaeo . p. 456. T. IV. p. 172.

λαθρίοις ἐρετμοῖς δ δ' ἐλαύνων Ο Cinyra Rex Cypriorum hir luto 1Mn. Filius tibi nat/ι est admirandae

foranae, pulcherriniuSqu Omnium homin una hunc Deus et dea ce erunt: ista vita It Occultis Dernis. ille agitat. Intelligitur autem Bacchus et Venus, qui ambo Adonidem amarunt. ierzi.

라틴어 텍스트