장음표시 사용
291쪽
Pars II. Me spe theologica Prop. XLIX. 2 QConcilium tridentinum SeSS. 6 C. O docet e ConStat eo orthodoXae religioni doctrinae adUerSari . . . qui Statuunt in omnibus operibus iustos peccare, Si in illi Suam pSorum Socordiam Xcitando et sese ad currendum in Stadio Cohortando, Cum hoc ut imprimis glorificetur DeuS, mercedem quoque intuentur aeternam, Cum Scriptum Sit Inclinavi cor meum ad faciendas iustificatione tua propter retributionem
spiciebat in remunerationem I C. 6: Atque ideo bene operantibus usque in finem et in Deo perantibus proponenda est ita aeterna et tamquam gratia filii Dei per Christum Iesum misericorditer promissa et tamquam merces e ipsius Dei promissione bonis ipSorum operibus et meritis fideliter reddendas can. 3Ι: S. q. d. ivStificulum Peccare, dum intuitu aeternae mercedi bene peratur, A. S. Dens. n. O4
Damnatae Sunt a. 69 hae propoSitioneS: Intentio, qua quis detestatur malum et proSequitur bonum mere, ut caelestem obtineat gloriam, non Si recta ne Deo placenS. QuiSqui etiam aeternae mercedis intuitu Deo famulatur, Caritate Si caruerit, vitio non Caret,
quoties intuitu licet beatitudinis operatura Dens. n. I 3OO 3O3 . 4IT. m. s. Ex ratione.
Deum amare, Sicut amabili eSt, Si rationi Congruum et honeStum. Atqui Deus est amabilis etiam in quantum Si Summum bonum Creaturas beatificans. Ergo qui eum Sub hac ratione amat, honeSte agit. Summum bonum seu beatitudo obiectiva creaturarum rationalium et glorificatio Dei sunt re unum idemque, i. e. persecta cognitio et dilectio Dei. Beati in caelo ruuntur Deo, et de eiu poSSeSSione gaudent. Rmvero si gaudium de possessione Dei est actus honestus, etiam desiderium huius posseSSioni eSt actu honeStUS.
4I8. Bi. . Qui agit ex intuitu mercedis caelestis, agit ex amore mercennario. Atqui amor merCennarius Si malus. Ergo agere ex intuitu mercedis caelesti est Ctu malUS. Resp. Dist. mai. Qui agit ex intuitu mercedis CaeleStis, agit ex amore
mercennario Stricte diCto, Q. H. late diCto, conc mai. DAI. min. Amor Dei mercennarius stricte dictus est malus, conc. min. late dictUS, Q. min. Et ex comes. Interdum theologi sensu stricto vocant amorem mercennarium eum, quo
quis vult unice Deo servire intuitu mercedis alicuius temporalis, qualis CtUS est manifeste malus. . . . Thomas ait et Amor mercennarius dicitur, qui Deum diligit propter bona temporalia, quod secundum se caritati Contrariatur; et ideo amor mercennarius Semper est malus 2, 2 q. 10, a. 4 ad ). Om nino diversus est ille amor mercennarius, quo quis non haeret in rebus temporalibus, Sed quaerit ipsum Deum et Dei possessionem ut mercedem Suam Talis actus est bonus, et potest aeque bene vocari gratuitu amor Dei. Ita . Augustinus docet Hoc est gratis amare, non quaSi PropOSita
292쪽
28 Tract. IV. me virtutibus theologicis Pars II. . De spe theologica.
acceptione mercedis, quia ipSa merce tua Summa pS Deu erit, quem gratis diligis, et si amare debes, ut ipSum pro mercede desiderare non desinas, qui solus te satiet In PS. 34, . Ι). Exigitur a te, ut et tu gratis eum colas, non quia dat temporalia, Sed quia praeStat aeterna In PS. 43 n. 15 . Licet tamen etiam propter bona temporalia Deo Servire, dummodo haec eligantur ut media ad finem ultimum, quia Si in mediis amatur finis. 4 I9. Obi. I. Ille actus est inhonestus, qui opponitur Caritati. Atqui amor
concupiscentiae opponitur Caritati, quae St amor beneVolentiae. Ergo amor beatitudinis caelestis est actus inhonestuS. Ross. Dist. i. Ille actu eS inhoneStus, qui eXCludit caritatem, conc. mai. qui solum in se est actus minus perfectuS, Sed non eXCludit caritatem, ne . H. Dist. min. Amor ConCupiSCentiae erga Deum est actus minus perfectu quam amor benevolentiae, conc. min. excludit Clum benevolentiae erga Deum, ne . min. Et nem comes. Actus principalis benevolentiae est velle, ut Deu Sit, quod St, Summum bonum et summe amabilis. Un autem Ctum Spes non XCludit, quia eo ipso nollet, ut Deus sit Summum illud bonum, quo vult beari. Praeterea beatitudinem consequi non possumus sine Caritate tum in via tum in patria. Ergo spes non solum non excludit Caritatem, Sed ad eam inducit, et solum in se non est Caritas. Eodem tempore possunt Simul esse actus caritatis et Ctu spei, quia Spe Caritati Subordinatur et ab ea imperari potest. Hoc tamen non Si neceSSarium, quia non Semper debent homines actus caritatis elicere, sed posSunt etiam exercere actu aliarum Virtutum.
4a O. BL II. Non licet tractare Deum ut medium ad finem. Atqui qui vult possessione Dei beatus fieri ordinat Deum ut medium ad se ut finem. Ergo hic actus est inhoneStUS. Resp. Conc. mai. Nef. min. et conseq. Aliquid eligitur ut medium, si amatur non praeCiSe propter bonitatem, quam in se habet, Sed propter bonitatem, quam ex fine participat. Sperans autem non amat Deum propter aliquam bonitatem, quam Deus habet ex homine, sed propter bonitatem, quam homo accipit a Deo; vult enim perfecte Cognoscere et amare Deum, quia in hoc consistit beatitudo. Ergo per spem Deus appetitur ut SummUS
is qui et quamquam homo sibi appetit bonum divinum beatificans, ergo aliquo modo sibi ut ni cui tamen neque se constituit ut nem cui simpliciter
ultimum, Cum ipsa beatitudo Creaturarum sit ex natura rei maxima gloria externa Creatoris. Si illa obiectio valeret, non liceret a Deo petere ullum bonum Creatum naturale vel Supernaturale, quia si petens faceret omni potentiam divinam medium ad aliquid creatum obtinendum Christus autem docuit nos petere bona Creata a Deo et exspectare in caelo Deum ut mer- Cedem noStram. ECC enim merCes vestra multa est in caelos L 6, 23 .
4a I. De neceSSitate Spei eadem sere valent, quae Supra n. O Sqq)dicta sunt de fide. Spes abnuatis infusa necessaria est ad Salutem, quia qui eam non habet, non est iustificatus Spes actualis in seccatore necessaria Si ad iusti cationem, quia nisi peccator Sperat a Deo
293쪽
Pars III. Ma caritate theologica Prop. L. 28 I
remiSSiono peccatorum, Salutari paenitentia est impossibilis ut ait S. Ambrosius: Nemo poteSi bene agere paenitentiam, niSi qui Speraverit indulgentiam η De paenit. l. I, C. , . ). Concilium tridentinum, quod definit ad iustificationem praeter fidem etiam requiri actu Voluntatis SeSS. 6 Can. 9 Dens. n. I9), inter o actus imprimi enumerat Spem et Dum peccatore Se eSSe intellegentes, a divinae iustitiae timore, quo utiliter concutiuntur, ad conSiderandam Dei miSericordiam e convertendo in Spem eriguntur, fidente Deum ibi propter Christum propitium sores c. 6 Dens. n. 798). Etiamsi quis a fide immediate transiret ad actum persectae Caritatis, tamen Supponeretur Vel includeretur SpeS, quia quamdiu quiS Deum ut inimicum suum impropitium concipit, persecta caritate eum diligere non potest morali possibilitate. In homines iam iusti caro se actuatis requiritur ut medium ad bene orandum Iaco, 6 sq), ad fortiter perserenda tribulatione Servilio Dei annexas et ad perseverandum usque in finem. EXiStimo enim, quod non Sunt condignae passione huius temporis ad futuram gloriam, quae revelabitur in nobis . . . Nos ipsi primitias Spiritus habentes, et ipsi intra nos gemimus, adoptionem filiorum Dei XSpectanteS, redemptionem Corpori noStri Spe enim SalUi facti SumUS. . . . Si autem quod non VidemuS, SperamuS, per Patientiam XSPCCtRmUS Rom 8, 8 23 qq). Doctrinam quorundam dicentium poSSe hominem in hac vita ad tam persectum Statum pervenire, Ut SPOS XCludatur, Innocentius XII damnavit Dens. n. 327 qq). S. Aufustinu ait et IPS Spe peregrinationi neceSSaria St ipsa St, quae Consolatur in via. Viator enim quando laborat ambulando, ideo laborem tolerat, quia pervenire Sperat Tolle illi Spem veniendi, continuo franguntur Vire ambulandi. Ergo et spes, quae hi est, ad iustitiam pertinet peregrinationi noStraes Sermo I 38 n. ).
Cf. S. Thomas 2, 2 q. 23 sqq; - Quaest disp. de caritate Suarea, Traci de caritate; palda, De caritate Salmanticenses, De caritate Bern de Rubeis, De caritate; Mazareiai, et motivo formale deli'atto di carita, Foligno 79 mazeID, De virtutibus infusis disp. VI NUDt, De virtutibus infusis c. 3 Lariotisse, De virtutibus theologicis disp. IV; Schw ni, De virtutibus infusis disp. I.
Prop. L. Caritas theologica est actus, quo diligitur Deu ut
4aa. Stat. QuaeSt. Caritas theologica est amor Dei. Attamen non omni amor Dei est caritas; nam si quis Deum amat, quia DeuSeSt bonum amantis bonum respectivum , hic Si amor ConCUPiSCentiae. Carita autem Si amor benevolentiae, qua bonum appetitur, quia amato bonum est bonum absolutum), et Sic Si uni affectuS, quae Si mutua est, amicitia est Caritas theologica efficit quandam amicitiam
294쪽
282 Tract. IV. Me virtutibus theologicis.
inter Deum et hominem, ita tamen, ut omne bonum homini conseratur a Deo, homo vero non OSSit Deo Conserre ullum bonum internum Sed solam gloriam eXternam, quatenu agnoScit bonum divinum, gaudet de bono divino facit quae Deo placent, Studet eiu gloriam promoVere inter homines. Itaque ad probandam theSim sufficit ostendere inter Deum et hominem iustum eXSistere eram amicitiam; nam actu elicitus amicitiae e parte homini est amor benevolentiae erga Deum Seu caritas cf. S. Thoma 2, 2 q. 23, a. I).423 Arg. I. Ex S. ScripturR. Secundum S. Scripturam inter Deum et hominem iustum exsistit amicitia. Atqui amici est amicum diligere amore benevolentiae. Ergo
caritate diligitur Deus amore bene lentiae, Seu in quantum Si Sum mum bonum in C.
Prob. mai Christus ita describit relationem discipulorum suorum ad Deum: Qui diligit me, diligetur a Patre meo, et ego diligam eum,
et manifestabo ei meipSum . . . . Si qui diligit me, Sermonem meum Servabit, et Pater meu diliget eum, et ad eum veniemus et manSionem apud eum faciemuS. . . . o amici mei estiS, Si seceritis, quae ego praecipio vobiS. Iam non dicam o ServoS, quia SerVu neScit, quid faciat dominus eius. Vos autem diX amiCOS, quia Omnia, quaecumque
audivi a Patre meo, nota feci vobis, Io 4, 2 23; 3, 4 q). HiSet alii Verbis, quae in eodem Sermone leguntur, Christus significat
inter iustos et Deum intercedere mutuum amorem beneVolentiae, Communicationem bonorum, unionem affectuS, Seu Veram amicitiam cs. Conc.
trid. SeSS. 6 C. 7 et o Dens. n. 799 O3). Alio modo idem YPrimitur, quando anima iuSta vel ecclesia dicitur sponsa Dei vel Christi Cant. 4 9 2 3, Io 3, 29. Ap I9, ). Unio enim SponSi et SponSae St amicabilis CL Eph 3, 23 sqq). Item quando iusti dicuntur filii Dei supra n. OO c), quia etiam haec est relatio mutuae benevolentiae et Unionis. Propter hanc intimam unionem caritatis Cum Christo et Deo discipuli Christi debent eius bonum praeserre omni Proprio Commodo. Quando apostoli tristes erant de ascensu Christimo futuro, Christus diXit iis: Si diligeretis me, gaudereti utique, quia Vado ad Patrem, quia Pater maior me est Io 4, 28). SenSuSest: Quia mihi melius est esse cum Patre quam manere ObiSCum, gaudendum Obi est de ascensu meo, etsi ipsi privamini sensibili solatio PraeSentiae meae. Propter dilectum enim omnia alia pro nihilo Sunt habenda et relinquenda, etiam gratissima quaeque Μ IO, PSq. IOI 3, 3). Diligendu est Deus, quantum fieri potest hoc autem modo
non diligitur per Solum amorem Concupiscentiae ergo etiam amanduSeSt amore benevolentiae. Diliges Dominum Deum tuum ex toto Corde tu et e tota anima tua et e tota mente tua et ectota Virtute tua
295쪽
Pars III. Me caritate theologica Prop. L. 283
4 a 4. m. a. Ex traditione. SS. Patres magnifici verbis praedicant Xcellentiam caritatis erga Deum propter Se dilectum. S. Ioanne Ch Son.: Uinctum eSSe propter Christum S praeclariu quam SSe apoStolum, quam SSedoctorem, quam SSe Uangeli Stam. Si qui amat Christum, novit, quod dicitur; si quis in Dominum insanit et eius amore uritur, OUit vim vinculorum. Maluerit SSe vinctus propter Christum quam habitare CaeloS. . . . EtiamSi re nullam haberet mercedem, hoc Solum est magna merces et Sufficien remuneratio, hae gravia pati propter eum, qui amatur. Sciunt, quod dicitur, qui amanta In Eph. om. 3 n. I). S. Ati ustinus: Anima minuS St PS quam DeUS. . . . Ergo amanduSest Deus ita, ut Si fieri potest, o ipso obliviScamur. . . . ObliviScatur se, Sed amando artificem mundis Sermo 42, C. ). et amare, ire, o Sibi perire, o ad Deum perveniret Qui animam Suam amat, perdet eam; et qui perdiderit animam Suam propter me, inveniet illam. Si armandu est amator iuStitiae, Sic armandus est amator invisibilis pulchritudinis Sermo I 6O, C. ). S. Bernar Se Non Sine praemio
diligitur Deus, etsi absque praemii intuitu diligendus it Vacua namque Vera Carita eSSe non PoteSt, ne tamen mercennaria St, quiPPequa non quaerit, quae SVR Sunt . . . Veru amor e PS ContentUSeSt. Habet praemium, Sed id, quod amatura De diligendo Deo C. 7, n. 7). S. Thomas: Fide et Spe attingunt quidem Deum, Secundum quod e ipso provenit nobis vel cognitio veri vel adeptio boni; Sed caritas attingit ipsum Deum, ut in pS Sistat, non ut X eo aliquid nobi proveniat s 2, 2 q. 3, a. ). Hoc ConStanter repetit e Caritas facit hominem inhaerere Deo propter Se PSum 2, 2 q. 7, a. 6 et 8 q. 26, a. 3 ad 3 q. 27 a 3 q. 28, a. I ad ). CaritaSordinat actum voluntatis in Deum, non solum autem sic, ut PS fruatur hoc enim pertinet ad amorem, qui dicitur Concupiscentiae, Sed Secundum quod bonum divinum est in ipso Deo, quod ad amorem amicitiae pertinet De malo . , a. ). De a re non erat ulla ControverSia inter theologos usque ad finem saeculi XUIII. f. Mares De Car. diSP. I, ecl. sal De Car diSp. 33, ecl. 9 n. O) Salmant, cenSem De Car diSp. 2 dub. 2 n. IO), Wir eburgonSES De Car. n. 286). Etiam nostra aetate haec est CommuniSSima sententia theologorum. 4a5. m. Ex ratione. Deu ut Si Summum bonum in se est motivum alicuiu VirtutiS. Atqui virtus, qua Deus diligitur ut summum bonum in se, Specifice distinguitur tum a fide tum a spe tum a virtutibu moralibuS, quia
fide VerSatur Circa Deum ut verum Spe versatur Circa Deum tbonum ΟStrum abSenS; Virtute morale verSantur Circa honeStum
Creatum. Ergo est Speciali virtus, qua Deus diligitur ut Summum bonum in Se et haec est caritas Addit S. Thomas: Deus in quantum AES bonum beatificans omnes supernaturali beatitudine, sic diligi-
296쪽
28a Tract. IV. me virtutibus theologicis.
tur dilectione caritatis I, . O a 3 ad 4 2, 2 q. 23, a. 4 q). Sensus non est Deu eSi obiectum caritatis, propterea quia beatificat creaturas Sed SenSUS St Deu est obiectum Caritati Supernaturalis, in quantum Deus Si obiectum Supernaturale quae Supernaturalitas obiecti explicatur per visionem beatificam. Itaque Deus, ut est finis ultimus naturalis, est obiectum caritatis naturaliS; Deus autem, ut est ultimus finis supernaturalis, Si obiectum Caritati Supernaturali. Cf. Dens.
426. Obi. . Nihil potest esse obiectum amoris, nisi quod amanti Conveniens est. Atqui Deus ut Summum bonum in se non est bonum nobis Conveniens. Ergo Deus ut summum bonum in Se a nobis amari non potest. Nov. Dist. mai. Nihil potest esse obieCtum amoris, quod nobis non eSt proportionatum, conc. mai. nihil potest esse obiectum amoris, nisi inquantum nobis utilitatem affert, nem mai. Dist. min. Deu ut Summum bonum in se non est obiectum nobis proportionatum, ex min. non St Sublio reSpectu bonum, e quo utilitatem perCipimuS, conc. min. Et nes comes.
Ob rationem in obiectione propositam Vinc Bolgent Della carita amor di io, Roma 1788 contendebat Deum esse obiectum caritati ut
Summum bonum OStrum, non ut summum bonum in se. Etsi pauci theo logi eius sententiam amplexi sunt, plurimi tamen Contradixerunt, et merito. Nam Confunditur in illa sententia condicio quaedam ontologica obiecti CuInformali ratione motivi. Nisi Deus pertineret aliquo modo ad obiecta voluntatis humanae et hoc sensu haberet Convenientiam ad Voluntatem, non POSSe mus eum diligere, quia nulla facultas extendit se ultra obiectum Suum adaequatum. Attamen diligentes Deum non diligimus hanc Convenientiam, Sed diligimus bonum divinum, quod est ita nobis conveniens Suare ad Obiectionem et Quidquid natura amat, amat ut sibi unitums, ita respondet et Si particula illa ut dicat rationem diligendi, falsum est antecedens alias tolleretur ratio erae amiCitiae, si homo omnia ad se referret, quod etiam in amicitia naturali et honesta falsum est . . . Si vero particula ut tantum importa CondiCionem sine qua non verum est antecedens nullus enim diligit alium, qui non aliquo modo ad se pertineat De Car diSp. Ι, SeCt. 5 n. J. 4 a T. Obi. II. Caritas appetit unionem perfectam cum Deo. Atqui unio perfecta Cum Deo est beatitudo. Ergo caritas appetit beatitudinem propriam. ReSp. Dist male Caritas appetit unionem cum Deo, ut amanti inde aliquod Commodum proveniat, ne . mai appetit unionem Cum De Sine re Spectu proprii Commodi, in quantum amans inhaeret unione affectu amato Propter PSum amatum, conc. mai. Conc. min. Dist conseq. Ergo id quod Carita appetit, reddit hominem beatum, conc conseq. sub ratione Propriae beatitudinis et proprii commodi appetitur a Caritate, es comes.
Quatenu Carita appetit praesentiam et fruitionem Dei est quaedam quaSi ConcupiSCentia. At hae concupiscentia plane differt ab appetitu Pro Prii Commodi, et Vellet esse cum Deo, etiamsi per impossibile nulla inde beatitudo orireturn, nam Caritas inhaerens suo obiecto sibi sufficit. Hi amor unionis et familiaritatis cum Deo est de ipsa essentia caritatis, et distinguitur
297쪽
Pars III. me caritato theologica Prop. L. Schol. I. 283
essentialiter ab amore propriae feliCitatis. Magis amamus Deum amore amicitiae quam amore Concupiscentiae, quia maius est in se bonum Dei quam bonum, quod partiCipare possumus fruendo ipSo S. Iomas et, a,q. 26, a. 3 ad J. 428. Obi. III. Amicitia supponit aut facit amicos pares, et est uni affectus manifesta et mutua bonorum Communicatio. Atqui hae omnia desunt inter Deum et hominem, quia Deus et homo iustu non Sunt pares, non est inter eos manifesta uni asseCtUS, neque S mutua bonorum Communicatio, Cum Deus solum det et homo solum accipiat. Ergo inter Deum et hominem
iuStum non est amiCitia. REss. Dist. mai. Hae omnia ita requiruntur, ut it perfecta aequalitas inter duo amiCOS, em mai requiruntur Cum quadam Proportione, conc. mai. Dist. min. Non Si quoad hae aequalitas inter Deum et hominem iuStum, conc. min. hae non proportionaliter inveniuntur inter Deum et hominem iustum, ex min. Et ri . conSEq.
Utique Deus confert homini iustitiam, ob quam fit Deo amabilis. Sed
hac iustitia supposita inveniuntur omnia elementa ad amiCitiam requisita, etsi hae amicitia est solum analoga Cum amiCitia naturali inter duos homines. Nam adest communicatio vitae divinae, cuius initium in homine est gratia, Consummatio vero visio et dilectio beatifica adest uni affectus, quia Deus amat hominem, et homo amat Deum adest manifestatio caritatis Dei erga nos, quia Deus revelavit se diligere diligentes se adest bonorum Communi-Catio, etiam ex parte hominis, quia homo dominio libertatis suae utitur ad Deum glorificandum.
SOBOL I. Num singulae perfectiones clivinae Sint motiVum
CaritatiS. 4a9. a Etsi Deus in se est unum indivisum bonum Sine ulla Om-POSitione, O tamen poSSumu Varii conceptibu aut Summum bonum in ConsuSo nobi repraesentare aut ConSiderare Singula persectioneS divinas, quae in ratione summi boni Continentur, Sapientiam, benignitatem, omnipotentiam, Vel Singula persona diVina et earum persectiones relatiVRS.
Quidam igitur theologi, ut Salmanticensen De Car diSp. 2 dub. 2)docent motivum caritatis persectae esse bonitatem divinam, prout haec Complectatur Dei essentiam Cum omnibus attributiS, Singula Vero attributa ut praecisa ab alii esse obiecta Secundariorum tantum actuum caritatis. Quam doctrinam recipit Bernardus de Rubeis, et X ea
Concludit Caritatem eam, qua homo extra SaCramentum iuStificetur, debere neceSSario respicere Deum ut Ummum bonum Secundum omnem Persectionem, non ero Sussicere caritatem, qua quis diligat Deum ConSideratum Secundum unam tantum vel alteram persectionem divinam
De Car. C. 4 in fine). Sed communior Si opposita Sententia theologorum, quae Videtur Vera CL Risaida, De Car diSp. 33, ecl. I et O . Nam cum inter persectione divina non sit praecisio obiectiva, qui amat unam persectionem divinam ut divinam, amat bonum divinum
298쪽
286 Tract. IV. Me virtutibus theologicis.
integrum; et solum ideo mentem intendit in hanc potius quam in illam persectionem, quia Si Se Sentit magi moveri ad amandum Deum. Si quis amaret sapientiam in abStracto tantum, non SSet actu caritatis theologicae sed Si qui amat Sapientiam, ut Si persectio divina, amat bonum divinum absolutum, quod Si bonum Simpliciter, et sic in quacumque persectione divina amatur obiectum formale caritatis. b Maxime moventur homines ad re mandum Deum considerando caritatem vel beni nitatem, qua Deus frius dilexit ipsos. Hoc motivum caritati Scriptura Saepe Proponit. In omni virtute tua dilige eum, qui te fecita Eccli 7 32). et Carita ChriSti Urget noS. . . . Pro omnibus mortuuS Si ChriStuS, ut et qui Vivunt, iam non sibi vi-Vant, Sed ei, qui pro ipSi mortuuS S et reSurreXita 2 Cor 3, 4 sq).
S. Mustinus ait Si amare pigebat, nunc Saltem reclamare non pigeat. Nulla est enim maior ad amorem invitatio quam praeVenire amando. . . . MaXime Propterea ChriStu adVenit, ut CognoSCeret homo,
quantum eum diligat DeuS, et ideo CognoSceret, ut in eius dilectionem, a quo prior dilectu est. inardeSceret De Catechig. rudibus C. ). S. Bernar S: Si Dei meritum quaeritur, cum ipsum diligendi cauSaquaeritur, illud est praecipuum, quia ipse prior dileXit nos. Dignus plane, qui reclametur, praeSertim Si adUertatur, quiS, quo quantumque amaverita De diligendo Deo C. ). S. Thomas: Ad hoc quod illud praeceptum dilectioni poSSit persecte impleri, quattuor requiruntur.
Primum est divinorum beneficiorum rememoratio, quia omnia, Uae habemUS, Sive animam SiU Corpus Sive Xteriora habemu a Deo. Et
ideo oportet, quod ibi de omnibus serviamus et eum diligamu Corde persecto. Nimi enim ingratus est, qui cogitan alicuiu beneficia, eum non diligit, OpuSc. de duob. PraeCePt. Rr.). Lenescentia divina duoθus modis considerari potest eo in quantume ea promanant in nos beneficia, . in quantum est interna persectio divina, quae beneficiis nobis manifestatur. Priore modo ConSiderata beneficentia Dei proxime provocat ad gratitudinem, . . ad De CX-hibendam reverentiam et honorem pro beneficiis acceptis. Haec VirtuSdiStincta Si a Caritate, quia eius motivum est honesta gratitudiniS. Nihilominus gratitudo disponit ad amandum benefactorem, quia inducit ad ConSiderandam benignitatem, ut est persectio interna benefactoriS quae eum reddit amabilem. Atqui qui Deum amat ob eius benignitatem, ut haec Si persectio divina interna, elicit actum caritati theologicae, Cuiu quidem occasio fuerunt beneficia a Deo accepta Vel in futurum PromiSSa, Sed cuius obiectum formale et motivum Si bonum infinitum benignitatis divinae in se conSideratum. MaXime Filius Dei, pro nobis homo natus, tot beneficia largienS,
ut Si perSona divina. Deum amamus qua re S. Bernar S ait:
299쪽
Pars III. Me caritate theologica Prop. L. Schol. 2. 287
e Plane fideles norunt, quam omnino neceSSarium habeant Iesum, et hunc crucifiXum, dum admirante et ampleXante Supereminentem
scientiae caritatem in pSo, id vel tantillum, quod sunt, in tantae dilectionis et dignationis Vicem non rependere Confinduntur . . . Quid magnum enim tanto et tanti repenSatur amori, Si pulvi eXiguus se totum ad reclamandum Collegerit, quem illa nimirum maiestas in amore praeveniens, tota in pu Saluti eiu intenta conspicitur . . . Quod si totum me debeo pro me facto, quid addam iam pro resecto et resecto
hoc modo ξs De dilig. Deo C. LSqq). SOBOL a. me caritate perfecta. 43o. Caritatis essentialis Iersectio est ut Meu Summum tonum propter se diligatur Sed intra ambitum huius persectionis possunt
a Ratione e caciae. Nam potest aliquis diligere Deum aut inefficaci complacentia tantum, aut efficaci voluntate, qua vult omnia Dei praecepta Servare. Saepe enim accidit, ut peccatori prius Deus incipiat inefficaciter placere et solum paulatim ei ita placeat, ut perfecte ConUertatur peccator a priore ConSuetudine. Id sibi accidisse testatur S. AuguStinu ConseSS. l. 7 C. 7 l. 8, C. D l. 9, C. ). Illa igitur inessica complacentia est Carita incohata et imperfecta. b Ratione intonsitatis Intensitas intellegitur maior vel minor impetu voluntatis, ortu imprimi e Cooperatione paSSioni SenSitivae, non e libera electione Voluntatis et Cor meum et Caro mea XSultaverunt in Deum vivum s P 83, 3). Quando appetitu SenSitivu Concurrit cum voluntate ad idem obiectum appetendum Vehementiore nisu volunta sertur in obiectum, quam Si deest motu appetitu SenSitivi vel adest contrarius motus. Sed quia hae intenSitas non pendet simpliciter e voluntate, homo obligatur quidem ad Caritatem appretiative Summam, qua Deum libere praesert omnibu alii rebuS, non vero ad caritatem intensive Summam. OleSi igitur fieri, ut e g. mater intenSiUS, . . Cum maiore teneritudine et commotione diligat filiolum et tamen appretiative magis diligat Deum, et parata Sit ad renuntiandum filiolo, si voluntas Dei hoC OStulat. c Ratione stabilitatis. Nam alii homines post iustificationem re- incidunt in peccata, alii fideliter perseverant in iustitia. Una e praecipuis rationibus huius differentiae sunt habitus acquisiti boni aut mali, quibu perseverantia fit facilis aut difficilis. d Rationes operationum magis vel minus perfectarum, ad quaScaritas impellit homines in variis condicionibus vitae spiritualis. In via
fumativa Carita maXime urget ad pugnandum Contra peccatum et tentatione adhuc frequente et periculosas. In via illuminativa homo, maiorem pacem Spiritualem nactuS, Studet maXime proficere in virtuti-bu per Xercitium bonorum operum. In via unitiva homo rebuScreatiS, quantum fieri potest, abire iussis maXime hoc intendit, ut Deo
300쪽
288 Tract. IV. me virtutibus theologicis.
inhaereat et eo fruatur. Attamen haec non Sunt eXClusive intellegenda sed Secundum frequentiorem Sum eorum, quae in Varii Statibus vitae
spiritualis fieri solent cf. S. Thoma 2, 2 q. 24, a. ).e Ratione continuationis. Videlicet omne homine debent semper habitualiter hoc sensu diligere Deum Super omnia, ut nihil velint, quod divinae dilectioni sit contrarium. Hic infimu gradu Continuationi est caritati iustificanti essentialis. Potest etiam homo ita totum studium
deputare ad vacandum Deo et rebu diUinis, ut dimittat omnem curam rerum Saecularium, niSi in quantum neceSSita aliud postulat. Hic est status persectionis spiritualis huiu Vitae Tertio Si quis actualiter semper toto animo ferretur in Deum, haec SSet Summa persectio Caritatis quae in hac vita non obtinetur, Sed alteri vitae ut praemium reServatur cf. l. C. R. ).
SCDOL 3. me obiectis secundariis caritati theologicae. 43I Quia caritas consistit in benevolentia erga Deum propter Se dilectum, quaeStio de obiecti Secundarii caritati eo redit, num poSSimVS eundem amorem benevolentiae eXtendere ad alios praeter Deum, et
ita quidem, ut alio propter Deum diligamus. Respondetur Eadem caritat , qua illimus Deum ut obiectum primarium, diligimus ut obiecta secundaria omnem creaturam beatitudinis capacem, et imprimis ceteros homino, qui Solent vocari proXimi nostri cs. t 22, 33 sqq). Xcluduntur soli damnati, quibus non iam POSSumu bene Velle. S. Paulus I Cor C. 3 loquens de caritate theologica huic caritati adscribit proprietates, quae soli Caritati erga pro-
S. IoanneS, loquens de Caritate iustificante, quae est carita theologica, eam describit ut dilectionem proximi. Nos scimus, quoniam tranStati Sumu de morte ad vitam, quoniam diligimus ratres. . . . Si Si DeuS dileXit nos, et nos debemus alterutrum diligere. Deum nemo Vidit umquam. Si diligamus invicem, Deus in nobis manet, et Carita eiuSin nobi persecta Sis IH 3, 4 4, 1 sq). Atqui hic modu loquendi ostendit unius eiusdemque caritatis obiectum post Deum etiam
S. Gregorius M. ait: Cum sacra eloquia dominica plena in Prae' ceptis, quid St, quod de dilectione quasi de singulari mandato Dominu dicit: Hoc est praeceptum meum, ut diligatis invicem Io I 3 Ial, nisi quia omne mandatum de sola dilectione est, et omnia nUm Prae Ceptum Sunt, quia quidquid praecipitur, in Sola Caritate Solidatur . . . Qualiter autem ista dilectio tenenda sit, ipse insinuat, qui in pleriSque ScriPturae uae Sententiis et amicos iubet diligi in se et inimicos diligi ProPter Se Ille enim veraciter caritatem habet, qui et amicum diligit in Deo et inimicum diligit propter Deum, In evang. Om. 27 n. I)S. Augustinus Xplicans praeceptum caritatis De doctr. ChriSt. l. I, C. 22 qq), dicit quattuor esse nobis diligenda, unum, quod SUPra OS