Libertatis ecclesiaticae et publicae necessitatis concordia

51쪽

exempto nec sponte Ecclesiastici soluunt, sed varimodis coguntur ad solutionem. talum i

- Inlino potius eum non degatur Cluistus Dominus soluisse umquam tributum Caesari,nec eius discipuli, colligi iure merito potest cladisse exemplum E caeliasticis ut illud non soluerenti icis Principibus. Nee enim interrogatus, an census esset dandus Carasari, respondit, reddamus , sed reddite, aquae cum di WM-; - M , non cum discipulis se sequentibus locutus est. sed cum Laicis. Nam pharisaei fuerunt qui miserunt discipulos suos cum Herodianis. bEx quibus habemus Christi factum illud non f uere Laicis , atq;adeo nec textum adductum, sed p

tius nostram sententiam, confirmare. iQuamuis autem diceremus cum aliquibus contrai Theophylactum, tributu illud solii .Hechyl: tum a Christo singulis annis, & illud Imperatori da-apu Meton tum esset eius origo pro usu tabernaculi,& rem' ui. . s. pli, c a Principibus tamen fuisse conuersum in alium cIXOd.3o s. usum, nihilominus concludendum adhuc esset Christum soluisse tributum quia voluit, non quia debuit cum se exemptum declararit, antequam solueret, &soluisse ad euitandum scandalum, & ideo ad nostrum casum non facere eum textum, & ex eo haberi Eccle-- diasticos non debere tributum,quia Chlistus,nec eius discipuli illud debuerunt: sed si soluendum est, vo- luntate Ecclesiasticorum esse soluendum, ipsis scilia cet consentientibus, ob necessitates Reip non autem Laicorum vi,ili Imperio. Qirare D.Hieronymus ait itiae pro nobis crucem sustinuit, & tributa reddidit, nos pro illius honore tributa non reddimus, & quasi . si iij Regis a vectigalibus immunes sumus. dii.Ma th. Eu quid dicat D. Hieronymui nonne satis indicat

52쪽

tempore concrii. Cap. IV. dr

s tempore Ecclesiasticos fuisse immunes a tributis ditamen D. Ambrom auo vixit, & alij Episcopi tune

temporis recusarunt tributa soluere, ut conqueruntur valentinianus,& Valens apud Theodoretum. a Si ergo D. Ambrosius tributum non negauit fuit, vel ad vitanda maiora mala contra Cathol icam fidem,

adeo ad vitandum scandalum; vel fuit permissio 'beandem causam vitandi scandali, non autem positiva

concessio, cui unon adesset necessitas. . S. a. Explicantur alia tura .

. et D.Basilius non fauet adcersariis cum ait Fisca. Ita esse soluenda . i, s Explicatur capicum non fide Decim. i. 3 Explicatur cap.Sancirum de Cenca Quid sit Manius.

et Per posteriores leges sunt retiores abrogatara ges pro libertate Ecclesiastica sunt posteriores. 8 Nulla lege siue ciuili, siue Canonica obligatur Ecclesia soluere tributum Laicis. Nec D. Basilius fauet oppositae sententia cum cap. μ' .de Initit. Monach. ait Fiscalia esse soluenda ab eo qui inter fratres recipitur, non eni in loquitur de fratribu iam receptis in monasteriinn, sed de eo qui recipitur, quem vult ante receptionem soluere debita Fiscallatain contra cta, et Adducitur caput Cum non sir de Decim.quod est Innocenti j Tert ij sed non fauet Laicis ; Vult enim solum Deci nas esse soluendas ante tributa,&si tribum sant soluta ante Decimas ubet ex iss tributis decia

53쪽

mas extrahi. Quare cum non loquatur de Eccleta sticis in specie, de Laicis loqui dicendus est,qui hau dabant Decimas,& tributa prius soluebant, ut dei ide minorem summam pro Decima Ecclesiae darent Quod vetat Pontifex fieri,nec est probabile Imroce tium statuisse solutionem tributorum, qui eam vetuit Cap.non minus,& Cap.aduersus de immun.

3 Adducitur cap.Sancitum de cens quod est Co cliij Guarina ciensis, sed nec istud fauci Laicis . Nam ait tributa, & onera non esse soluenda ab Ecclisiasti. cis, nisi ea, quae sunt antiquitus debita priuatis pers nisi has enim intelligi seniorum nomine ibi posito.docent Glossa, Io Andr.SuareE contra Reg Anm. lib.

q.c. 2 i .nu. I S. idest antiquiores Domnos. Quin etiani

iubet mansum Ecclesiae esse exemptum ab omni on re ut etiam Decimas, oblationes fidelium , Domus, Areas,dc Hortos iuxta Ecclesiam. Quid autem sit mansus, varic explicatur.Clossa

praesentis capitis ait esse quantitatem terrae, quae uno anno aratur a duobus bobus. Alij dixere esse eum agrum,& vineam,ex quibus frumentum, & vinum ad Eucharistiam conficiendam percipitur ex Glossa cap. secundum Canonicam a 3 q 8 quae tamen etiam dicit mansum appellari dotem Ecclesiae, nam dos talis esse debet,ut Ecclesia possit inde sustentari iuxta C. nemo de consecr. d. i. subdit Mansum iuxta vulgarem acceptionem esse unde unus rusticus cum sua familia fustentari potest,& ideo Mansus videtur esse integra possessio, scu ut vulgo dicitur, massaria, quae dat Ecelesiae pro eius fuitentatione, atq; adeo eius etiam min istrorum, sine quibus ea decenter sustentari, seu in anu teneri non potest. Recte autem eolligit eadem

Glossa, ex textu patere de dote sua Ecclesiam non posse

54쪽

μ,ste,nec debere tributa dare,quia non debet dotem accipere ni fi libera iit , i Iec debet ei dari possessio

onern i. De aliis vero bonis, seu praediis ilibuto iam subiectis, concedit esse soluendu n tributuria, quod de rici non riegan nisi Sc latra expi lea bitur . Mansum porro esse omnino exemptum habetur etiam Cra. Sarimit tun est et . q. 8.&c an .cit secundia uCaiionicatis eod. qui test nur tum cum . tu n Ecclesiisticum agrum esse exemptum autoritate Canonica, Scconstitvitone Ludovici Imperatoris. Is Mario adducitur cap. peruenit. a. de immur .

quod ext Gregorij I. sed hoc non loquitur de solutio.

ne tributorum, & onetum, urili si de crastodia muro.rum facienda contra Siracenos, & quidem per seruos Eeci e fide; ut vult Beroius ascribit autem non ad Ma- .gistratum Laicam , sed ad Episcopum cius Ciuitatis, si voLquae a Sarracenis vexabatur. Quod indicat ad Epi- i. Ropum, non ad Laic os pertinere indicere Ecclesiasticis ea n custodiam, in re esse emin existi inabatur ab x custodiui tunc tempo is naue aia , aut saltem eius

eonsensum Fraulii ad eam iudicendam. Quod si hoc sensit D. Gregorius, cuia agebatur de periculo non

solum corporum , & fortunarum, sed et i im animarum, de fidei Cato licae, quarum subuersio a Sarra cenis timenda erat, multo magis id ficiendum esse sentit, cum tale periculum animarum non videtur adesse, nee fidei Catholicae. Quare hic textus non fauet laicis. 6 Quinto. Ad lucitur Can. Tributum a p. q. S. qui videtur esse Papat V bani I. ex Suare E. b aitq De exterioribus suis, quae pal im cunctis apparent, clesia tributum reddit, & de exterioribus Ecclesiae oldi I .. e. quod coustitutum antiquitus est, pro pace , & quiete, F a qua

55쪽

qua nos desensare debent, Imperatoribus persiaim

dum est.

Verum neq. hic textuε fauet laicis, nam non Iovis tur de omnibus rebus Ecclesiae , sed de ijs, quae cum hoc onete in Ecclesiam translata sunt, ut explicat ibi gloss& licet non esset hoc modo intelligendus , ex ijs vel bis ,non colligitur fuisse tributa Principi lateor. ab Ecclesia soluta sine cleii consensu , aut Imperatores ipsos coegisse ad ea soluenda . Priterea Ii ver tores ipsi tunc temporis erant Pagani, Ecclesia nori poterat iure exemptionis uticu illi Ecclesia non agnovscerent/denegare eis tributagrat sum. deqi verrere Catholicae Religionis progressus, de incrementa. Quare a Catholicis Hincipibus, & Magistratibus non sunt pro sua contra Ecclesiam petrenuone adducenda ea verba, cum Paganorum non debeant sequi

vestigia, & iniqua exempla T. Quod si ea verba non sunt Urbani I. sed alterius nesciinusquis is fuerit, sed Summus Pontifex fuit, ct ideo eius verba sunt, ut explicat Glosa intelligenda, nelnpe non de rebus Ecclesii ipsam soluere tria

butum, sed de aliis, quae ad alios vlus obtinetiquant ad Dei cultum, di pauperum iustentationem, quivcum hoc onere soluendi, tributum adeam peruene runt, quS exteriora idcirco dicuntur. Alia autem data Ecclesiae, Sanctum Sanctorum sunt Domino, ut Cala. nulli i a. q. a. sic Clias. Adde quod consentie te Papa soluebatur tributum . Nunc autem illud exiet gitur sine eius consensu: Et forte tunc iniquitati Principum non poterat oblittere Ecclesia , & contra illossu itura lucri, sine periculo fidei, ac Religionis , mmc autem in Regionibus in quibus disputamus,o

timos habemus Priticipes, & a moribus Principum

Haereth

56쪽

tempore coiiserta Cap IV. di

Haereticorum, & Paganorum alienos 3 & ideo his temporibus non sunt adducendi allati textus. Qui si aliquid antea concludebant cotra Ecclesiastica immunitatem, his temporibus nihil concludunt, cum per posteriores leges Pontificias sint abrogati , quae eam

immunitatem stabiliuerunt. Posterior autem lex comtraria priori hanc annullat. c. t. de cogn. spirit. Cit

ii autem Canones, dato quod laicis faueant, clicet aliqui non faciant ad rem, ut vidimus, alij sint Coincili j particularis aut unius Episcopi, D. videlicet Amishrosij, qui ad maloia mala vitanda non iubebat solui laico Principi tributa, sed permittebat annum

nongentesimum Salui is nostrae non attingunt . At Canones, quibus Ecclesiaestica libertas statuitur sunt

a Sum v is Pociis & a Cocliijs generalibus ed ii multo

post. Nam C. non minus, Et C. aduersus , &C. Ecclesia Sanctae Mariae de immun. ab Innocentio III. Disti sunt, qui anno i ivg. fuit Pontifex: C. nouerit

de sent. exco n. ab Honorio I II.qui anno iris creatus est. Cap. I. de immun. Eccl. in6. Ab Alex Edro IIII. qui circ i annu n iris. pontificatum gessit. Cap. Clericis eodem a Bonifacio visI. qui anno iro . in Petri Cathedra sedit . Qui Canones si non esse 'eediti, latis superq; esset Bulla Cenae singulis annis legi, & promulgari sol ita abolens qnoscunq, Canones nedum leges ciuiles, tributa Ecclesiasticis imp ni posse a laicis concedentes. 8.Non puto ergo asserendum absoluto vi alicuius logis positivae, siue Civilis, siue Canonici esse Ecclesiam,& Ecclesiasticos obligatos ad tributa in neccisitate, sed si erit, obligata, ex sola char ita te erit obli- siti, quan debet Patriae, Rei p.&Populis.

Quod si urgeant in necessitate concedi ut buta. de

57쪽

lagitius eximeticis , vi c. ne emi iusi, Me Aduersia lan uini ruin a ian, sed si illis, ii olanis et i hon--antcadem Ecclesiallie seruate dc ictuent esiam ipsi, omnis enim re tersiasmet ipso, , de illos erit dirempta, nam prescribimi modum quo sediluenda sint onera ab M. etesiasticis cum necessitas urget . ut hunc modum

messus inspiciamus, sit c - . .. - . Is

CAPUT QVINTVM

Quid sensanduris sit, cum et intem Reip. tenentur Ecclesia'. . , suci contribuere prsi ea subleuanda '

v Explicantur Capita . Non minus. & Adueb

bes. nan minus , O C et aduersis de immun. ---t impositioism onerum Fcclesiasticis, nisi is evus merus in nrael reate Communi, cum tau . rum facultates non suppetunt. duxeris subsidium esse . conferendum . . Consulensis est ames priuae summur Pontifex et oici quod dabitur, humiliter , es eum gram rimam actione recipere debent , est e examorie. iconstitutionetrant, immunitatem Ieri r Antimrit,. Grauantes Ecclesias oneribus sunt excommuniacati donee satisfeceris, , eorum etiam successaret , nishura mensem satisfeceriret . - et

58쪽

ri iratu/γ requiritatur vi Mesentencamr cmi uer crii nisu vera necessitas , velutiluas communis. Se---ψ laicorum 'Aultates ransactimnt. Tertiam et Episcvms, O Clerus de duplus prioribus iudicame debent . martum, eum id iudicauerint, consutant Re. Pontificem . dabant Ecclesiauta accipere debent. Dici ut eleemosinam.

3. Summi Pontifices dicta iura seruauerunt, ut Clemens VIII. SCregorius XV. . Iniquitas magna est dicti decisiobi non obedire. Priamcipit laici, O Magia Mus non est iudiear an latrorum facultates sussctant, necne i Sponera Ecclesiastuis

imponant,erunt excommunicati , est ad rectitutionem tenebuntur , O etiam eorum Successores, qui intra' mehicis restituere debent, ut excommunicationem e G gianr. a L.

Bona Ecclesit non sunt sub Dominio laicorum, tivis non possunt ab ua grauari, ut nec bona populorum vian 'norum , non Abditarum tamen Principi alicui, ab hae amari pessunt. . statem tabentes, onera Ecclasiasticis imponant , nisEpiscopus & Clerus viderint tantam esse necessit tem, vel utilitatem communem, i ad eam subleuandam, ubi non suppetunt laicorum facultates, subfidia conferenda esse existiment,sine exactione tamen.

In secundo autem idem quod in primo statutum erat, renouatur. Deinde additur ut prius Ro. Petifex Atis id decisum est duobus iuribus,nempe C. non minus, & cap. Aduersus de immun. In quorum primo statuitur lubanathematis districtione, ne Cpns Ies, ac Rectores Ciui latum, & alii po-

59쪽

consulatur, cuius inter est comunibus necessitatibustprou klare idq. ob imprudentiam quorundam, qui extitimabam esse conferenda talia subsidia, quam uis laicorum faculates satis essent ad subleuaudas Reipublicg necessitates. Tertio additur quod si Episcopus , & Clerici existi nabunt aliquid subsidi j conis ferendum esse; laici humiliter, & deuote id rccipiant

cum gratiarum actioue. Quarto decernitur, ut constitutiones, &sententiae quae a Superioribus Ciuita. tum, S alijs huiusmodi, et de mandato ipsorum iu rint promulgatae contra Ecclesiasticam immunita. tem, inanes, & irritae habeantur, nullo vn. quam tempore valiturae. Quinto, Decernitur, ut praedicti Consules , Recti res Ciuitatum, vel alij potestatem habentes, Ecclesias oneribus grauantes sint excomis municati donec satisfecerint,& si durante ossicij tem. rore non satisfecerint,eamdem excommunicationem incurrant eorum lac ccssores, nisi intra mensem satisfecerint. Haec Innocentius III. & Concilium Latera-nense.a Ex quibus patet quattuor requiri, ut contribu re teneantur Ecclesiastici. r ut adsit vera necessitas, vel utilitas communima ut laicorum facultates non sint suilicientes ad eam necessitatem publicam subleuandam. 3 Vt eam necestitatem adesse . de laicorum faculistates ad eam subleuandum non satis esse, non laici

iudicent, sed Episcc pus, & Clerus. vis Episcopus, de Clerus iudicauerint adesse

. dictam necessitatem, S laiccrum facultates et aula.. rendae, non sufficere, atq; adeo ab Ecclesiasticis csse pro ea contribuendum, consulatur Ro. Pontifex, an ea contribuito sit facienda cuius munus cst comminnibus yulitatibus subuenire. De

60쪽

tempore conserinta, V. M

- Demum, ut sipi dicta omnia seruata sint, & tum Episcopus, de Clerus, tum Ro. Pontifex senserinteste aliquid dandum ab iacciesrasticis , ob ueceuStaia.

te ri communem,laici ea onera non exigant cum coactione,sed cum gratiarum actione , humiliter, ac detintc , quasi eleemosinam videlicet ab Ecelesiasti. eis indigenti collatam, recipiant, Qtim sacrorum Canonum determinationem in Ecclesia Catholica, cum controuersia orta est inter Ecclesiasticos , de laicos, Summi Pontifices seruauerunt, eiq: adhaeserunt. Vnde Clemens VIII. annordo o. Nuntio suo in Hetruria commisit, ut laicorum Pisanorum facultates excuteret, an suffcerent ad munimen aggerum Arni fluminis cόnstituendum. Quarum insumcientia cum satis Motoria apparuisset ,

eoactus est Clerus ab eodem nuntio contribuere. Sumite decretum emanauit a Gregorio XV. anno ioam in Hetrutia teste Marchino de bel diu.p. . c. q. num.

Cum ergo praedicta sint statuta a Papa, de a Comellio generali totius Ecclesiae, magna crit inobedientia, & iniquitas ei dicisioni non obedire, &ideo

non potest Princeps laiciis suo arbitratu decernere in his, vel illis temporis circumstant ijs,irecessitati Reip. . non posse subuenire laicorum faculti tes, cuni id adgrauandos Ecclesiasticos Episcopi, & Clo i iudicio sileommissuin, quod si tale iudicium non ad sit, on ra bonis Ecclesiasticis imposita a laicis, erunt iniqua ,&iniusta, ut pote alicnis bonis imposita sine dominorum non subiectorum ijs laicis consensu. de si exi. Mur; praeter excommunicationem maiorem, sub ibit 'rinceps,uel magistratus ipse obligationem restitue-di, quae exegerit, R donec restituat non poterit ab I G ea