Libertatis ecclesiaticae et publicae necessitatis concordia

81쪽

it qiua Personae Ecclesiasticae sunt exea piae . iurisdietione Prinemis s. & Metistratus

Laici ,ergoniam .conim bona, nam bona sortiun tu qualitatem. Apriuilegium Personae cuius sunt, cum access*tium sequatur naturam Mincipalis. Reg. Accessorium,de R Iur.in & L i C. de impia lucrat. descript . Qine mutatione personae miratur priuilagium inhaerens rei, ratione Personae. l. Paulus per procuratorem ff. de acquir. haered. de ibi Bart. di l. tricitatio, eodem,S' Linsicut ergo Persona Ecclesiastica grauari non potest, de compelli ad onera Personis imponi solita a Laico Principe, de Magistratu, ita nec eius bona , nam grauans bona, grauat Personam, compellit sciliret eam soluere, quae non debet. Quod patet quia exa res non exigunt res productas ab agris,& vineis, alijsq; possessionibus Ecclesiastic rum , sed pecuniam. Non ergo Tributum exigitur a

Re , sed a Persona, cum res non producat pecuniam, xl. Rescripto.ff.demun.&hon di Bart.ibi,&C. ike immun. Scia. in o.&Clem.vn. eod. Non ergo onus imponitur rei,sed personae pro re . cum autem Pe

sena sit exempla , non potest ei imponi tale onus. In quo casu Laici non subditi ad talia onera non tenem

rentur,

Nec in antecedenti argumenti , nempe Personae Ecclesiasticae sunt exemptae a Iurisdictione Principis , & Magistratus Laici, puto. esse dissicultatem , cum id nolini ij qui bona non eximunt, nec licitum existimant contra Personas Ecclesiasticas sua auctoritate procedere , eisq; manus violentas ini Xere . f. Quod si quis velit laicum Principem posse cc re Ecclesiasticos ad subueniendum Reip. extra Extremna auecessitatem,& pro sui Principis potestate ia

82쪽

Dianam. a Adduco ego cum eodem alios qui impos' a Dian. i. p tum sentiunt Suarer, Duardum, Barbosam, talas, v Lessiunx, &praeterea Bellameram Consas. o. - '' '' strensem Cons. 23 ubi multos citat, Albericum, qui dicit esse communem opinionem apud Tuschum

pe Caput Qualiter ,& quando de iudic. quod antis.

quiora Iura correxit, videlice t Caput Filijs, vel Noe potibus i&q.o.&caput siquis cum Clerico II. q. Iesut etiam illa correxere tota distinctio nomgeuma sexta dccausa i t. q. t. & varia capitula de immuniis rate Ecch ct Concilium Tridentimum sesse. 23. c. et ois

de reform. quibus in Iocis Clerici eximuntur a Iuri dinione secularium tam in civilibus, quam in crimi natibus, ycelsam in Authen. Vt Clerici collat. 6. Et certe cum g Decernimus de iudi c. Synodus, cui interfuit Eugonius Papa , ait Laicos non debere Ec- .lesiastica neg otia traeiare, id enim spectar ad E csesiarum Praelatos, nec iudicare de iis , per quae Diuina ministrantur, non aliud voluit, quam auistoritatem auserre a Laico iudicandi de rebus, & personis Ecclesiasticiis . Addamus Carolium Magnunt Imp. in suo Capituliari lib. sexto cap: 1os. asserit , tis non est, ut Diuini munerisminiusti temporalium potestatum subdantur arbitrio. a Adest ergo certa exemptio Ecclesiasticatam perrum is , h. e.

sonarum a Iudice taleo, cui illae non possunt renun-gia. e. s. deriare,vr patet exeap.Dolitae r i. q. r.&cap. Placuit. c.'

83쪽

I. Sui putem adducta Iura, Iutisperitorum . Maliquisistit autoritate liora , temerari uri videtur . . cyn trae siqntire, ut Doctorum Miusmodi opinio sita . si eatur, qui serie antiquiora tantum iura confide . rasse credendi sunt, ne contra immanifestas secro rum. Canonum Desidiones sensisse dicamus. Rec .itur autem etiam a commuta opinione cum adest prespa iuris decisio contrarias ut docent Doctores a. t. Praetraea cap. vp. de Cier. conivg. in o. statuitur, , 'i io. de Clerici persona in rebus molestetur, Et cainfin de Andrii.Abbas vita, & honest. Clerici, de cap. Quamquam de Cens)ὴ 'ewhau Prar biteros Cod. de Epist. & Cler. constituitur circa fin. exemptio gabellarum tericis. omnibus et Quo ergo iure habent Principes Laici potestatem , seu . Iuris dictionem ad compellendos clericos ad contri buendum P . -

S. Tertius An Laicorum excus ipsustineri ras'. -

i. Effugium Laicorum,quod licitum sit convictum . clesiasticosa Laicis, quia non affertur vis perso. nae, nec ius in eam exercetur, sed factum. a. Refellitur, quia non factum solummodo exerce- . .tur, sed ius , & pluribus Hobatur factum illud non esse licitum. 3. Primarij viri, ac Magistratus, non expendunt pro Repub. quae ijs supersunt, quare immerito polunt ut Ecclesiastici onera soluant . . . ' . Eacri Canones vetant vexari res Ecclesiastieorum

a Laica potestate . . . 2 -

. Inique molestia assicitur colonus Ecclesiastico rum pro ipsis; & ad restitutionem tenentur, qui mandant eum molestari , & qui infestaur.

84쪽

tempore constro. Cap VJ.

. , I. Dicet Ialcstrum Ad uocatus contra hos Cano,

usi Nos laici vim 1facimus, quia non adhibem v personae Ecclaliasticae, sed subtrahimus ei reditus, fructu S, mobilia , pes unias , colonorum obdidientiam, colonosq; eius molestamus , & conduet res , ac Debito ies, ut ipse Ecclesiasticus ponserat Reip. subsidia, quar debet, quae cum facimus, nori, aliquod itis in cum excrucinus . aut eius bμna, sed faetum licitum. 2. O praeclaram excusationem l Vnde habent sa-

stum illud esse sibi licitum , nisi quia iure sibi debemri contributiones ab Ecclesiasticis pronunciant, &ienteotiam contra ipsos propria autoritate proferunt tamquam veros debitores suos rare iure putant se agere, & ea violcntia, quae rebus ipsorum adlibbetur, est executio suae ipsorum sententi e , & ideqnon factum tantummodo exercent, sed ili ius in Ecclesiasticos, cum pronuntient eos de iure esse oblis tos soluere onera, cum tamen eorum Iudices non sit laici ; Et vitalis sententiar pignora capiuntur & Elia fiunt, quypost iuridicam sententia:n fieri solenti Nec dici potest factum istud licitum, primo quia non tuisbetur a legitimo Iudice: Secundo quia urgens hecessitas non est tama, ut concedat licite praedicia fieri, cum non sit extrema, possitq; commode adiri Summus Pontifex Tertio quia Ecclesiastici nullam committunt iniustitiam nolendo ad onera cum laicis concurrere, nec aliquid ab ipsis subtrahunt,propter quod possit fieri occulta compensatio, nedum publica & per vim, cum non teneantur:ex iustitia concurrere, & sua priuilegia tueantur,quod est maxime licitum,laici au

85쪽

te debetur, vi rapiunt, cum tamen non defint Supellriores Ecclesiastici, qui ius dicituri sint, & ius uri solutionem eius, quod debetur, quae si non fiat, datu .ri sint facultatem oppignorandi, sequestrandipiendi. Quarto, quae deberi presumunt, vi auferunt, etiam non deduliis, quae necessaria sunt ad decentatem victum, de vestitum EccIcfiasticorum, nec etiam multis eorum, praesertim monialibus. & alijs Religiosis, relinquunt quae opus sunt ad gradum imum decentis sustentationis c ad quem tamen laicorum nullus descendit ob charitatem erga Principem, de

Rempia nec se, ad id obligatos iure, ac meritu crindunt a quod probatione non eget, cum cogantur quotidie monasteria, veraes alic num contrahere, venecessari ad victum,& vestitum comparentur, vel Religiosi, ac moniales alia agere, quae Ecclesiasticum statum non decent. Nec AEor citatus infra c. X a. n q. fauet Iaicis , ut ibi notauimus, in casu ita

quo versamur,a . Quod si tantopere Iaici erga Remp. eharitate adidelit ut velint ab Ecclesiasticis onera solui, cur no-Iunt ipsi Primarij praesertim virr, ac multi Magistratus, ea expendere pro Pi ine ipe , ac Rep. quae sibi sum

periunt, sed ea vclin vanos usus expendunt, vel iri Iucrum vertunt, annuos reditus augendo e Quod a

multis fieri quotidiana docet experientia- Quare quod ipsi ab alijs esse faciendum magno pelo piadicant, non faciunt , cumq; asserant Ecclesiasticosi pro Principe, &Rep. dcere sua proijcere, ut pro Philosophia fecit Crates Thebanus, & vs , ad paupertatem extremam redigi , charitale exstimulante, ipsi. se ab hac tanta charitate eximunt, suaq; augent pereu

te Rep:. Et idco hae mihi videntur cise eorum voces Priar

86쪽

tempore conserti. Cap. VII. Is

mus s In paupert ate'l etiam extremam se ipsos addu- .canx, ut nox dii mimus, Minuant ipsi reditus suos, vi nostras nos n- sciti consauemus, sed & augean. us. Eia quo tendit non Charitas haec tantopere Laicorum labijs protrita in s bo . q. in naum si contra sacros Canones non faciunt

laici vexandorvs Ecclesiastico modo eoruin pei -- lauis parcani, iatrai cogemur n. esse fac o Canp-

. nes Caput . vn. de Cieric. conius in o. de Cap. q ram-- qudm de cens. in o. quorum primus a Bonifatio 8. al- . ter a Grcgyrio X. editus est. Atq; in illo quidem ve- eat Pontifex, damnari a Iudice seculari, Clericum. coniugatum , & multo magis non coniugatum perso, . aialiter . vel etiam pecunia liter, Ne per unam viam

. concedatur, quod per alteram denegatur. Quibus verbis ostendit molestari personam , A condemnari, cum pecunia,&b'na auferuntur,& in iis Clericus condemnatur. In altero vero Canone dicit Grego, rius Ecclesias, Ecclesiasticasque personas, &rcsca. rum , non solum iure humano sed & Diuino esse exemptas a secularium personarum exactionibus, & ideo vetat ne Collegium, aut Vniuersitas, aut quaeliba singulatis persona cuiuscumq; sit dignitatis, condi.tionis, aut status ab Ecclesijs, aut personis Ecclcsi sticis pro personis, vel rubus earum exigat pedagia,&guidagia, vel extorqueat per se vel per alium, suo nomine, vel etiam alieno. nec ad huiusmodi persoluenda compellat Nonne ergo fit contra sacros C non es, cum vi extorquentur ab Ecclesiasticis, &eorum bonis solutiones onerum impositorum a laicis s. Sed omissis Sacris Canonibus Quaenam iustitia: est Dro Clerico, Colonum eius molestare innocentem'

87쪽

Nonne iura clamant Alterum pro altero non esse triduandum pl. vn. cod. vi nutus ex vic. pro at vic. de

hitor gravetur l. non debebit alteri de reg. iura Nulla est ergo iustitia colonum laicum grauare nube lius culpae reum , pro Domino Ecelesiastico milites ad cum mittendo, ac satellites, dc exae res, qui nota solum, quae Clerici sunt auferant, ae conlainant , sed di ipsius coloni bona, ut fieri patet usu , de experie

tia. Ad quorum damna resarcienda tenetur,qui man dant eos colonos molastari,&multo magis quami si molestantes. Pr terea cum quis non habet potestatem compellendi dominum fundi ad latuendam g bellam , seu tributum, aut alia onera, nec potest eius. colonos compellere in odium Domini ex mult s in a Bub't.eos. istoribus. a Si ergo Ecclesiasticuin ncn possunt comm;2i rum , pellere tuta conscientia laici, ut soluat onera, & triis C. de agrici Duta nullo iuic ad colonum molestandum se eonae-μ T' 'runt, ut hic soluat ea quae ab Ecclesiastico Domino,

pud Furd.cos Ex quibus satis habeturno solii quo ad personas,sedi' u etia quoad bona Ecclesiasticos esse excptos a potestae de Suos Eccl. te&iurisdietione laica Qu'd si dicant laici,Principem Ni ita 'diet se tributa Ecclesiasticis imponere, & ea exigere, os, Rimiri non vi iurisdietionis, scd Oeconomicae, ac politicae seu euiar m. potestatis, & iure defensionis ipsius Reip. An id dicit possit examinabimus cap. sequenti. o. Interim adtierte, nec locis piis, posse a Iaicis

imponi onera, quia esset id minuere alimenta p aupe rum , curratainen in leg. Priuilegia , Cod. de Sacr. Ec cl. dicat Imperator se dare operam, ve alimenta pau peribi is non desint. Eadem ratio militat in bonis E ' clesiae. Vnde nec ei onera imponi possunt, ctran eius

bona sint bona pauperum ,&quod ab Ecclesia soluitur

88쪽

iri Pt eis pauperibus detrahitur . Ita sentiunt

multi Doctores. . Anchar:

. An detur aliqua potestas oeconomicae, seu politicco ratione cuius posSitta i dei insiastidis tributa, ct i

geret

S. Primus Princeps uicus, ut Pater famillasnon potestEcclesiasticos grauare tributis, aut alijs oneribus . r

3- Minus est esse Patremfaminae in Rep. O Has acon mum diam Principem , is ideo se nou possint an .ra imani Eccles iras . Principe vi laris , nit, nec munivi potestatis Patrisfamilias. aut aera

nomica,

Munia Patris familias nan exerere Priveus iatra cum Ece 'stim. Hanam ea sim

89쪽

Alterum membrum ex duobus superiori capite alis latis aggredimur distinctionis, quo Princeps Propo.

r. nebatur, ut potestatem , di iurisdictionem nabens in Rep. & ut illius gubernator, tamquam oeconomu a

que sub hac consideratione asserunt Laici posse ab ipso grauari Ecclesia uos, de eorum hon', quate nus haec ciuium sunt, non quatenus Ecclesiastico rum, in necessitate Reipub -i Dicant quaeso laici quid sit ista insonomica, gepolitica potestas in Principe&consequenter quid sit oeconomica, & politica subiectio in ipsis Ecclesiam cis. Ego quidem puto esse meta verba, sed rem diis ligentius inspiciamus,si uae latet sab ijs verbis.Non video quid aliud esse possit, quam ea potestas, qua sicut in domo, & familia Paterfan ilias, sic in Repub. fit Princeps, dradeo sicut ille imperare aliqua potest familiis , &lim,erata exigere ,& ii sibi vis obediatur, inobedientes corrigere,&moderate punire ; sic Princeps possit cuicum'; in sua Rep. seu ditionesam- . quam in domo degenti, praescribere aliqua Isua si

non seruentur, emendare, & moderate corrigere tram stretares, i t :

a. Subiectio vero oeconomica , & politica erit 'obligatio quaedam Principi laico tanquam Patri fam, milias obediendi , eum honorandi, de obseruandi, ut est Caput Reip. ac debitum obscquium, ac subuen' . . memexhibendi, cum est in graui necessitate cum sua Rep Ita ne est e Sic puto, si aliud ijs verbis exprim. .meret volunt uici, loquantur clarius. 3 In explicato senui minus tribuunt laici lac Prin cipi , aut vigurisdictiouis concedatur. Quare si vi iurio

90쪽

aindlationis diibuta,&onera iacietasticisti me re, de abirum exigere non potest, nec si erit vicecon inicae potestatis et Nam vi huius, vel ut Patrem fa- milias volumus esse in Rep vel re oeconomum; Si . primum. Pater familias non habet maiorem potestam , rem, nn multo minorem qualis hahegi Princeps, ut Princem, in Rep. Sr ergo hic, ut talis, grauare, e pellare non poteit Ecclesiiisticor. nec poterit, ut Pater familiar, alioqui maioren, potestatem litabe- erat, ut Pater familias , quam ut Princepy, quod esta absurdum, cinniti Princeps,uitae, neci Issorum MoDominus, non sic autem, ut Pater familias. Secundo i

Patris familias est suos domesticos alarede suo, nec auferre potest invitis domesticis. Pp iplatio sivit, ut sibi, ac timaliae eonuiuini ergo Principem,ut Pae . trem famihigconfideremus, suo debebit alam do, mesticos, utq; adeo Ecclesia sticos , quos lasci constituunt m repgre in eius familia ,nec poterit ijs iquitis,

bona totaium propria auferret. 2 ' IE U sic I. . a. .

. Si Res est veluti familia Pruret selira laicus velati bis VPatet familias, caen in nivilia sint ipse Pater iani illas, uxor, Filij, Mercenatrii, Manet cipia aliquando Ames, Cogmiti, Amici. Petos quem horum Iocmn occupent Eccletastici in Re iquemue illis concedant Laicit Nun inter amicos, miliatos Acines e Adhorum bona auferre non potest Pater similias ,visibi conlatat, ac domu siues phi

rum sunt sine ulla a Patre iuvisi si Nulli fiItotum n v vatoris locum Moc , di arbitror , neq,eniin Reip tutam gerunt, ut M M. d*mus, ct familiar, nec haeredes ivturi sunt Principue,