Caroli Paschalij Regis in Sacro Consistorio consiliarij Legatio Rhætica

51쪽

M.ψQV. LEGATIO huic arci propugnaculum, cuius ob lectu nosti, tueamur, opponamus. Te id quoque rogatum vehementer cupimus, perficias Vt rex suae apud Pontificem autoritatis interpositu praestet ut aequis pactionibus arx Momteccliij solo aequetur. Postremὁ,ab re gis bonitate impetratum cupimus, Ut nobis quamprimum mittatur Vnus ex ijs,quos habet plurimos, bello bonus vir. Ex tempore ad ea respondi, Ne gare me, eorum malorum, quibus se premi dicant, causam ad Gallicum foedus referri posse ; quod iam inde at rancisco Primo ad hunc usque diem

durauit. Nec tamen de eo Vnquam

Hispanus questus sit i non cum pax facta anno millesimo quingentesimo quinquagesimo nono , non nuper Veruini. Id quod signi sat est, Gillucum foedus, & iura viciniae, quς Maetis, & Mediolanensibus communia

sunt, egregie congruere. Caeterum

mihi rΡ , inquam, dedit in mandatis,

52쪽

vi suis verbis testatam apud vos faciam eam beneuolentiam, qua hanc Rempub. sibi foedere coniunctam prosequitur. Id quod qu- ex animo dicat', iam nonnullis experimentis compertum habetis, & habituri estis. Verum cum usque adhuc nulla ullius propugnationis mentio facta sit, nihil ab ipso si1per hac re decemi pintuisse satis, opinor, intelligitis. Siquid

forte accidit, quod vos vobis consul re cogat, nihil, scilicet, est aequius, quam eius rei regem seientem fieri. Atque adeo cum Venetus tamdiu expectatus fuerit, eum interrogari pri

rem, tum ab Veneta Repub. siquid affert, id quoque eum apud vos pri rem expromere sane quis aequum est. De rege hoc habetote, etsi singulari ope diuina bellum inexplicabile feliciter patrando regnum Francicum solida quiete donauit, qua felicitate

vix ullam maiorem uniuersa gens VO-ro concipere potuit, hinc tamen eum

53쪽

MDCV LEGA ΤΙ Ο nec tumidiorem, nec ferociorem factum, sed sane mansuetiorem, & sic animatum, Ut ex omnibus orbis Christiani regibus extet nullus , qui sit amantior pacis. Haec non solum Gallico, sed uniuerso nomini Christiano, i, praecipue gentibus quae Gallica ambcitia praefulgent, immota Vt maneat,/ scitote eum summa ope semper enis1-rum. Talibus utrinque dictis, abie runt. Sed, vesperascente die, redierunt ad me cum hac oratione, Computato,

inquiunt, eo impendio, quod postulat paratus eius propugnationis, cuius apud te plurimam mentionem feci mus, & quibusdam alijs, quae differri/ sine periculo non possunt, reperimus, illud redigi ad quina dena millia coro

natorum aureorum. Quam pecuniamsi nunc minus potes totam, at eius partem quaesumus te ut nobis numerari

iubeas. Ad haec illud ipsum respondi' quod mane. De re tota regem certiorem fieri oportere. Tum a Veneto eli

54쪽

ciendum , quid se ad hoc negotium

collaturum dicat. Ibi unus istorum , Rem , inquit, tam aequam, tamque pusillam petimus, Ut non mereamur dimitti irriti. Non , inquam, repuli preces Vestras, qui rem ad regem reh-cio. Caeteriim magnitudiui regis domini mei res est, fateor, exigua. Sed,stgo grauiter peccem, si munus mihi datum sustineam inchoare ab effusio-

ne regiae pecuniae in eam rem, quae nihil ad regem pertinet, quaeque in eius notitiam nondum perlata eae Cum in

eam rem plura dicturi viderentur, eOS . obsecrare institi,ne ultra pergerent Vrgere pudorem meum. Ad Venetum

tua postulata scripto comprehensa d tulerunt his verbis, ISuppliciter, inquiunt, Venetum

senatum obsecramus , Ut nostram

Rempub. ne unquam deserat; sed eius patrocinium volens, lubensque susci

Per Pontificem , quacunque ra- II

55쪽

MPCV LEGATIOtione fieri maxime potest, Serenissima Respub. perficiat ut arx diruatur. III Cum res quotidie nouos, magnostque sumPlus desideret, qui usque adhuc conficiunt summam quinum denum missium aureorum coronatorum, ijq; sumptus in dies multiplicentur , horum rationem a serenissima Rep. haberi. , eorumque parte donari cupimuS. IIII est, ut arci propugnaculum opponendum sit, eius aedificationi, &-- litis praesidiarij stipendijs senatus Venetus sumptus necessarios uti suppe

y Si quam militum manum ad Vallel linam propugnandam mitti opus sit, hos quoque sumptus senatus toleret. FI Si,dum propugnaculum construitur, aut. per aliam quamuis occasionem quidpiam aduersusValtellinam hostiliter nat, non ea tantum senatus prae

stet, ad quae ex foedere tenetur, sed dc illa, quae legato nolitio, dum Veneths

56쪽

esset, promissa , ac postea Veneti secretarij verbis confirmatasunt. Vt globi missilium tormentorinn, VII. quas vocant bombardas, & omnis alia supellex, quae ed pertinet, nobis pr. beatur, aut certe quanti ea supellex est, tantumdem pecuniae nobis detur, Senatum impente rogamuS. Maiores, quos vocant, mos chelos VIII centum & quinquaginta nobis dono

siti fossae propugnandae idonei sunt. Viro cuidam militari, quem huc IX accersijmus, stipendium dari , id quo

Ad haec singula certum , & quale cupiunt, ab serenissima Repub. res .ponsum sibi datum iri sperare se ducunt , hoc potissimum tempore, quores Rhaetica ancipiti loco est. Id si non fiat, nec sibi quicquam validioris auxilij suppeditetur , eaque maioriS alicuius mali origo sit, palam testantur, se esse extra omnem culpam, qui

57쪽

MDCV. LEGA ΤΙ Ο cum Republica Veneta fidem serua uerint , & quae si1nt suae partes, ijs cumulate satisfecerint. Hisce postulatis Venetus secretarius siclipto responditi ad hunc modum , Senatus Venetusi Rhaeticae Reipub. causam, quoties cunque res postulabit , amanter suscipiet, eamque omni ope tuebitur. ii Q diam fieri coeptum , Senatus perget id dare operam, ut de Rhaetico, negotio tractatio instituatur, , quΟ- ad eius fieri poterit , aequis pactioni

bus terminetur.

III Cum non sibi data sint libera mam VI I data, se nihil habere quod respondeat.

Quod in manu sua sit, ei se neutiquam defuturum pollicetur. Per literas cum serenissima Repub. diligenter aget, Vt quibus rebus maxime potest, Rhaetis commodet. Ad haec intra quindecim dies se inde aliquid responsi accepturum sperat. Cum haec sint magni momenti po- v stulata, quaeque minia secum trahunt

58쪽

fortasse plena periculi. optimum fa- VIIIctu fore, si in aliud tempus disseram tur , saltem usque dum regis Hispaniae

responsum ad Helvetiorum literas alia latum sit atque adeo donec sciri pos sit, quemnam instituta tractatio exitatum habitura sit. Enimuero tunc de his actum iri opportunius. Caeterum non parum miratur, secum agi peream, quam Vocant protestationem. Eam nec agnoscit, nec recipit.

Paulo post tres Rhaetici legati missi

fuerunt Badam ad concilium uniue

sis Helveticae gentis, quod ibi propediem futurum erat. His dato senatu, princeps legationis verba fecit in hanc sententiam, Patres conscriΘti, A Rhasticis communitatibus missi sumus ad VOS, Vt e nobis cognoscatis , quot modis Comes Fuentanus Mediolani prae fectus atterat gentem nostram. Omne quod inter nos& Med1olanenses commercium fuit, sustulit. Omni commeatu prohibemur , dc quidem con-

59쪽

MDCV LEGATIO

tra fidem earum conuentionum , quae fuerunt internos, & Franciscum II. Mediolani Ducem anno mutesimo

quingentesimo vigesimo primo. Iisdem pactionibus iterato elisis, a cem ubi ei minurie licuit, condidit nostris finibus propiorem, quis est arx Mussi, ac turris quae fuit in lacu. Omniture gentilo posthabito, is nos& nostra ludibrio habere pergit. His atrocitatibus permota gens nostra is- pius obeundo pagos questus suos ad vos suppliciter detulit. Quippe laesi,ac

tantum non oppressi quos accidamus, nisi vos veteres amicos, & foederatos nostrosὶ Re toties ad vos perlata, tandem decreto vestro ex omni pagorum numero quatuor viri a vobisiecti si1nt, quibus legationem ad Fuentanum dedistis. Scilicet a nobis impetrare potuistis, ut omne hoc negotium, quo

summa res nostra continetur, paucorum fidei & fiduciae mandaremus, satis credito, idipsos a vobis habuisse in

mandatis,

60쪽

R H AE T I C 23 mandatis, ut ne quid aduersus antiqua

foedera nouari paterentur. Nec enim gens nostra nesciebat, vos pulchre i telligere, hoc negotium non ad nos magis,quam ad omnes foederatos peratinere. Et Vero coniunctis animis id nobiscum agebatis, ut noua arx disjceretur. Id vos P. C. vestro gecreto ub rius contineri, non estis immemores. Neque tamen ex ea die de arce diruem da quicquam actum. Nec ergo nostri Mediolanense foedus ratum nabuerui.

Nam siquid sub coditione promiseris,

ea sublata,nihilpromiseris.Id cum vos, Patres, probe intelli geretis , aequum censuistis id foedus a nostris connrmari,smodδ arx diruta esset. Deniq; haec vestra & nostra sententia fuit, ut, his rebus compositis, siquis ad Mediolanensem ducarum hostiliter accederet,

huic nos nostra arma opponeremus.

Hinc sciri potest, vos, patres, eam ra tionem sic putasse, tali foed ere de existimatione gentis nostrae nihil detrahi,