Caroli Paschalij Regis in Sacro Consistorio consiliarij Legatio Rhætica

71쪽

MDCV LEGATI suo nihil egressum esse, &paetis anni millesimi quingetesimi trigesimi pismi stetisse dicimus. Ea quamuis nulla

essent, iure tamen viciniae hoc nobis tribui quum foret, ut, pro qua re a gentum pendimus, ea ne nobis denegetur. Hoc, scilicet, ius gentium est, clummodo inter contrahentes nulls

apertae, & indictet sint inimicitit,cuiu modi nullς inter nos sunt. Q imores testis dari potest, nostros cum praefectis ducatus Mediolanetas mutuis beneuolentiae significationibus numquam non certasse. Eius rei illustre documentum vel hoc esse potest, quod aliquot ab hinc annis quidam negotiorum regis Hisbanis curator venit ad nos, quos ad tadus cum rege suo faciendum inuitauit.Sed tunc quidem quod nouo foedere nos regi Christianissimo obstrinxissemus, ad fidem nostram pertinere existimavimus, non pati de ea re ultra nobiscum agi. Finito Gallico foedere , cum eo Vin culo soluti essemus, hec eius rei a

72쪽

quoquam mentio fieret , videlia Cet , vos imitati , atque adeo una vobiscum foedus cum Gallo renou uimus. At foedere nos cum Venetis, coniunximus. Nempe cum Repub. libera ; cuius ditio Vestellinae nostrae contermina cum sit, cuiuis palis est, oportere nos & Venetos vinciri perpetua concordia, cum potissimum inde ad nos multa beneuolentiae do-

cumenta permanarint. Nulla sane cau-1 a fuit; quapropter nos de ea re Hic paniae regi dispiciturum putaremus, cum ei foederi eae exceptiones additae sint, quibus apparet, nos id ager nostris ut foederatis abunde cautum sit. At Mediolanensem tractationem a

nobis prolatari, & posthaberi appa

ret. Ivitam querelam fateremur, si legati nostri, qui eas pactiones fecerunt, mandati finibus non excessis lent. Hos enim dicimus, habuisse in mandatis,

uti quatuor legatos Helveticos o nem rem, ut est, fideliter edocerent.

73쪽

MDC V LE G ΑΤ IO Nullius rei pxaeterea licenciam eis suis. se permissam. Nam quod ijdem illi letagati vestri in se xeceperant nihil de

commodis , & existimatione gentis Rhaeticae per hanc tractationem de tractum iri , nostra plurimum interfuit ne quid eis in re tanta ilici fieret, omni ope prouidere. Esto , factae sunt pactiones ab ijs, quibus eius rei nulla data potestas. Nunquid ob ea pacta conuenta arx dis Iurbata est 3 Annon potius decem diebus antequam de ea

re relatum ad communitates esset, coeptum opus magis, magisque feruere coepitὶ Delectum capitaneorum & militum

, sub inquot vexillis in Rhaetia habitum

non insciamur. Verum non ea melinte, ut cuiquam negotium facessamus, sed ut nostra iniuria defensemus.Clim rumor satis constans incessisset, o nem agrum Mediolanensem militum& armorum paratu strepere, quoruirivi ad sanciendurn foedus adigeremur,

74쪽

R Η Α Τ Ι C A 32 nobis, opinor, danda fuit oper , ut nequid in nostris finibus turbaretur. Atq; adeo nos ita comparauimus, V t, siquid hostile ingrueret, armis noS, &nostra tueremur. Verum cum nihil tale acciderit, quo nos moueri necesse fueritiquiescendo qua mente essemus,

pestin fecimus. Et nuc rem inclinasse gavisi sumuS.

Si Rhaeticus orator communem hostem dixit, quid peccauit Huius quibdem vocis proprium &singulare est, ut singulariter prolata complectatur multos. Si quid aliud , inconsultius

euectus, proiecisse conuincitur , non causam dicimus, quin pro merito in eum vindicetur. Qua mente praefectus arcis eas literas scripserit, &stylus, & verba do cent. Eae autographae literae ab arce misist una cum interpretatione, antequam magistratui nostro in manus traderentur, a nemine sunt contrectatae. Nec atrocitas iniuriae dissimulari,

75쪽

nec magnitudo contumeliς excusari potest. Cuique licitum esse aedificare . in seo, nemo negat, nisi aliud dictum sit. Et quidem an arcem ibi condere Fuentano licuerit, sola lectio pactorum anni millesimi quingentesimi tri

gesimi primi definit. Ibi dicimus, di,

fertis verbis cautum esse, ne arx Mussi, turrisque,quae fuisset sita in lacu,re dificari, aut omnino in eorum ambitu locorum ullum ullo tempore propugnaculum construi,&in ulteriora promoueri possit. Nec alia lege Rhaetos ea regione cessisse, eamque Mediolanensi principi restituisse. At nunc res docet, qua fide ea pacta seruentur , cum noua arx ibi constiueta sit, ubi Rha riς quanto propinquior , tanto infestior est. I propter, Patres, per foedera,

vetusta s acra amicitiae vos rogamus Mobtestamur , ut causae nostrς vestra aequitas, & autoritas subueniar. Este nobis , quorum non aequa cum rege

Hispaniae

76쪽

Hispaniς Boio est, & confugium, &praesidium. Id quod nomine vestro dignum sit , tandem aliquando foraliter decernite. Sequutum est decretum in hanc sententiam , AEgris oculis talia, tantaque certamina spicimus. Quo magis illa extingui, & viratque partem ad concordiam redigi cupi muS Huc ut perueniri possit, Rhaetis autores sumus, ut in quas res legatorum nostrorum interuentu, cum Me

, diolanensi praefecto egati ' Rhaetici

conuenerunt, his uti stent, eaque pacta obsignent. Ne, si hoc non har rex Hispaniae, & praefectus Mediolani maiores iras, & maiora in nos odia concipiant. At si fiat, enimuero Vnuuersa Helvetia Rhaetorum causari Dpud utrumque actura est. Nullis hic sumptibus, nullis laboribus parsuri sit mus. Omni ope qua perliteras, qua per legatos id laborabimus, ut nouae arcis demolitio impetretur. Certe spex

nos Iriagna tenet nos huius votrreos

77쪽

MDCV LEGATIO fore. Si secus acciderit, enimuer Helvetico nomini occasionis abunde futurum est, quo se cuncti vestii iuris vindices ferant , & quidem e nostrorum praescripto foederum. Id vobis

exploratum esse Volumus. Satis apparebat, respectum, ne dicam metum ' Hispanicae potentiae huic decreto cam' sam dedisse ; ac tunc quidem illud se tissimae gentis animi robur ex aliqua parte detrivisse. Eadem propem dum fuit ratio Veneti senatus, qui in illa tanta occasione subleuandi Rhae tos, tunc quidem profitebatur, se It licae quietis turbatorem haberi nolle. Scilicet , propugnatio Rhaetorum

grauem Fuentani offensionem conci- tatura Videbatur , cuius tunc omnes, ut certae perniciei, metuentes essent.

Id quod cum regi relatum esset, Modo, inquit , dum quietem Italiae tu

bare metuunt, ne eius seruitutem ma turent.

Post quam Rhnici legati Bada re-

78쪽

dierunt& Curice cognitum est , illud Badense decretum frustrari exξech tionem publicam, quae ingens ruisset;

uniuersos tristitia, metus , trepidatio inuasit. Tunc intelligi coeptum, Fuentanum illicita audendo, & magnitu dine iniuriae assequutum esse ius co

gendi eam gentem ad sua libita. Quin iam Rhaeti iniurij habebantur, quod de illius iniuriis queri auderent. Ne multa, Omnes videbant, quam fallaci spe Helvetica auxilia rogatum ini-sissent. Mirantur, ne in Tigurinis quidem , Bernensibus quicquam sibi opis fuisse, & rhalevolentiam quinque pagorum ad se tam iusta spe depellendos utique plus polluisse, quam protestantium studia ad se, suamque cati .sam propugnandam , quam Helvetici ip agi tali decreto non parum debilitasse sent. Rhaeticae multitudini ad quidlibet audendum animi ardent. Pala rei dicunt, se de ulla re per legatos agi non vltra passuros. Hatie consultatio-

79쪽

MDCV LEGATIO

nes nimiuna prolatari. Sibi, ultima prope necessitate irritatis unam spernesse in armis, quae si semel coeperint, eos sibi aduenturos auxilio, quos nun Cparum aequos experiantur. Qui e

ient sapientia paulo lectatiores

summa ope enisi sunt lenire plebem, ne quid impetu coeptaret, quo perpetrato, nullus ad poenitendum re ceptus esset. Dum super his rebus com

sulitur, tentari placuit, si Tigurinis, &Bernensibus persuaderi posset, ut uno

animo cum Rhaetis rem capesserent, Omnes coniunctis studiis, & viribus omnes rationes exquirerent, quibus Fuentanus ad aequitatem flecti , aut cogi posset. Nulla nec sua paupertate, nec ullo Hispanicae potentiae metu maior pars cohiberi videbatur posse, quominus in agrum Mediolanensem sese armata effunderet. A desperatio .. ne, & ira usque eo stimulabantur, ut

sibi hostilem agrum populantibus ni hil dicant fore periculi ; quibus,videli-

80쪽

cet, si urgeantur, facilis, ac tutus in sua xeceptus sit. Postremo non dubitant, quin immerito laborantibus & diuinitus, & ab amicis suppetiae ferantur. Id in primis persuasum habent, eos p gos, & alios,quibus cum sibi sint communia sacra,ad hos motus esse confii recturos. Curiae decretum fit, ut aliis

pagis posthabitis, dein agatur cum lis protestantibus, quos sibi fidos, &

amicos arbitrantur. In his, & in rege spem omnem ponunt rerum suarum.

Igitur ad hosce pagos legatio decernitur , quae de summa re cum ipsis agat. Quo magis omnia apud Rhaetos erant moesta, hoc Mediolani laetiora aspiciebantur. Ibi enim vulgabatur, In conuentu Badensi legatum Hispanum fuisse causa stiperiorem non Alsimaduersis artos, verum & contra ipsum Gallicum legatum. Iam tempus adesse, quo Rhaeti, vel ingratiis, pacta

Mediolanensia rata habeant consi-ment. Nec totum ex vano fuit id,