장음표시 사용
431쪽
Vando significator est in parte Orientali mundi, Ptolemaeus
semper Promiorem seu secundum locum emittit ac ducit ad locum stu circulum primum,seu ad locum Aphetae:numeratisque parte AZquatoris interea elapsas. Haec autem dicitur di ni ἡοό. α rectatquia secundus locus a primo distat secundum signorum iecta. ordinem. At quando Apheta distat ammmo caelo vertus Oc-- casum, tum secundus locus erit ipse Occatus ac tunc ducitur
Apheta ad horizontem Occiduum, ad sciendum directionem Aphetae ad Anare :: : et
tam hoc est interfectorem: dicitur contra ordinem signorum; Qquod secula sitiem quiddus nempe punctus Occasus qui tunc Anareta est, distat a primo eontra signoruordinem. De priori modo in cap. praecedenti diximus de posteriore non opus erat multis verbis.Est enim plane similis. Constituto enim Reti secundum Uisi piuti,. uram inuentam, hoc est,tocato caeli medio ad horam ira Meridiei, volue Rete quousque Apheta ad horizontem Occiduum perducatur, Gioptra post siu- per parte quae in M. Caeli constiterat, videbis quot partibus nuc processerit spha ra. Quae eaedem,sint directionis tempora. Sunt tamen nonnulli qui Planetas Re Σ'. Vetrogrados mouent contra ordinem Primi Mobilis, hoc est ab occidentalioribus bi, seriora versus Orientaliora cum Ptolemaeus semper directionem qualemcunque etiam 2 zz I efficiendo, secundu Primi Mobilis incessum processerit. Quod si 'orum ratio minime eanem sequi libeat,quaere primum Circulu Orientalioris loci, in Orientali parte vel Occidentaliore tabula horiasitatis,pro significatoris situ. Deinde moue Retesnotato prius gradu M. C. quousque locus Occidelitatiorad circulum orientalioris loci perducatur, quantumque gradus M. Caeli processerit versius ortum numera: sc colliges tempora directionis.
QVOVSQUE, VEL IN 'QVAM ZODIACI
partem dimissio vel directio aliquo uis anno perueniat. V CAPUT. LX.
Iximus exquisite quanto temporeDimissio seu directio alicuius R loci perficiatur:sed subinde est quaestio priusquam dimissio totam absoluatur,in quam partem Zodiaci peruenerit directio. Quae- Π io taee ex modo loquendi aliquid dissicultatis habet, eo quod i multi aut male pronunciant, aut rem ipsam non recte capiunt: tarat quare hanc explicare existu videtur. Cum enim dicimus quouiaque peruenit hoc anno directio seu Emisito horosicopi videmur plane intelligere filiatio. horoscopumiquem nunc Aphetam statuimus promoueri in caeso Verum secus
se res habet,quando Apheta est in Orientali caeli parte. Tunc enim non emittimus horosico Aphetam Quemcitiaque, sed ad ipsum movemus sequentia
loca,seu Promiiseres. Quando igitur quaerritur Eous' processerit Emisisto Aphetae,in orientali narte coitacati quantur quae pars Zodiaci ad semicirculu Apheta sis perue-
432쪽
Doctrina eris emplaris i.ia orientali parte. dua par taperuenerit hoc vel illo anno In Occidentali parte stante Apheta, rectius dicimus eius dimisisionem hanc vel illam partemzodiaci occupare: quoniam Apheta verusus Occidentem intelligitur promoueri. Exemplo doc strina magis elucescet. Priomo in directione directa. Ponamus in praedicta genesi Aphetam horosicopum ipsum. Videamus ad quam partem zodiaci peruenerit Di visio seu Directio, hoe anno A. Hoc est,quae pars Zodiaci nunc ad circulum horizontem per Dimissionem peruenerit ad locum cilicet Aphetae. In primis consiydera Quot anni sint elapsi a natiuitate ipsa: qui sunt et . Secundo in horigontali Catholico collocet ut Apheta ad lium cliculum, hoc est ad horiZotem, S notetur gradus M. Caeli. Mox promoueatur idem gradus M. Caeli per et .gradus in limbo numeratos,' apparebit inhoriZonte Q. graduu, p. 24. partes Q. fcrup. sere. Haec ergo pars Zodiaci nunc ad locum horoscopi peruenit. At sit nunc Apheta in parte caeli occidua, testiam Pars fortunae. Inquiramus eius dimissionem eodem anno Constituatur Rete iecudum geniturae figuram, nempe ut Q. 8 gra .cum semisse sit in M. Caeli,&numeratis a Meridie et .gradibus in limbo, pro a Z annis elapsis, applicataque Dioptra, huic M. Caeli sibijciatur, hoc est, St. 8 pars cum emisse. Iam diligenter cons ydera distantiam partis fortuneta Meridie. Numeratis gradibus limbi qui si ta Meridie ad Dioptram stuperparte fortunicollocatam. Sunt autem iri nostro exemplo ς' partes fere scrupo Cum hac ergo distantia& Declinatione Apheton praecedenti bH inuenta,nempe et et .part. 2 scrup. Borea. quae cireulum stationis ipsus Aphetae pro hoc tempore δε Poli eleuatione stupra ipsium& quot gradibus Equatoris distet a Meridiano idem semicirculus. Ex cap .igitu 3 colligitur circulus stationis qua situs distare in circulo Orientis a Meridie ipari. 8. scruposere.Eleuatio vero Poli est 2 par. 4o .siclup .sere. Abscindit vero idem semicirculus de quadrante occiduo AEquinoctialis , pari et, O sem quantum sensus ex paruo latis organo deprehendere potest. Iam igitur circulum habemus stationis ipsius partis fiortunae pro annis 27. elapsis Quaestio nune est, quis gradus Eclipticae in principio natiuitatis in hoc circulo stationis constiterit. Nam ad illum recte dicitur peruenisse dimissio siue directio Sortis seu Partis fortunae. Quod capite sequenti declarabitur.
Qv IS GRADUS ECLIPTICAE QUEMVIS
circulum positionis occupet dato tempore. CAPUT LXL
N primis duo notanda sunt: An scilicetcirculus stationis prpositus sit Orientalis an Occidentalis. Tum an sit diurnus arx
nocturnus. Hoc est,an de eius parte quae apra terram extat,
an de inferiori parte sit quaestio. Quandoquidem quilibet siemicirculus duas lecat Eclipticae partes,alteram supra terram, alteram in inferiori hemisphaerio. His diligentissime obseruatis, Eleuatio Poli supra semicirculum stationis diligenter accipienda ex cap. q. Atque quantum idem semicirculus
absita Meridiano per Equinoctialis partes hoc est,quot partibus Equinoctialis cuculus
433쪽
circulus stationis absit a Meridiano siue silpra terram,sive insta consistat. Sit igitur ci euibo a. circulus stationis in parte Orientali caeli, si quaestio de sectione eius & Eclipti mirati supracae supra terram facta. Hic primum ab hora sexta matutina numera in limbo tot' μ' 'pradus,quot circulus stationis propositus distat in AEquatore a Meridiano. Huius inuentionem docuimus cap. I. Adfinem igitur huius distantiet applica Dioptra, ac mox dioptrae adiunge gradum M. Caeli inuentum pro tempore. Tunc enim in Reti in horizonte circuli stationis,uidebis gradum Eclipticae qui in circulo stationis existit. Quod si de inferiori interiectione sit quaestio numerabis distantia erus ci Euio oti
dem circuli a Meridiano acceptam, ab eadem hora 6.matutina, sed contrario or eniali subterdine: nempe vertus mediam noctem, clim prior sit numeranda verius Meridiem,
huic distantiae sic acceptae,applicabis una coem dioptra Imum cesti. Sic rutilum inhorironte stationis apparebir gradus Eclipticae,sub horigonte nostro a semicirculo stationis notatus. At iam sit circulus stationis in occidua caeli parte, desupe cireulo .estiore Eclipticae parte fiatquystio.Vtin exemplo praecedentis cap. ibi circulus Po- ςR li x. sitionis partis fortunae collectus erat s. pari. o. Q up Tanta nimirum est Eleuatio Poli supra circulu stationis partis riun q, post annos 27. anatiuitate. Atqui templum. est idem semicirculus a Meridiano per aequatoris partes, verius Occasums . pari. δ' .lcrup. propemodum. Hic ergo ab hora C pomeridiana quia semicirculus est occidentalis numerabimus 3 . pari,sso. scrup vetitis eridiem, gradum M. Caeli illuc adimouebimus. Sic enim horiZon respondens semicirculo nationis,ostendet gradum Eclipticae quaesitum. Veluti in nostro exemplo mumeratis ab hora . vespertina 3 .part. 3 o scrup. admoto gradu M. Caesi, qui est
St. s. cum siemisse: inuenietur inhori Zonteriri pari. O .icat p. II. 24. propemo
dum. Si denique elusitem circuli segmentum Eclipticae infernum velis habere Cireaeo o numera eandem distatiam illam 3 4. pari. 3'. cm p. ab eadem hora . versias me diam noctem deinceps rursumque applica gradum I mi caeli, scilicet . t. cum semitae,apparebit in eodem horigonte et .gra. O scrup. gradus Eclipticae quem sit,finitore idem semicirculus stationis secat. Atque ut luminatim repetam: Distantia circuli stationis a Meridiano, numeranda est ab hora 6 matutina, si circulus fuerit Orientalis: vespertina, si occidentalis versus Meridiem , si locus tali l: : Azpticae supra terram quaeritur versias mediam noctem , si sub hemisphaerio quarti sententia' tur. Demum horizon respondens Eleuationi Poli supra circulum stationis, ostendet partem Eclipticae, quam semicirculus Positionis secat,idque in Orientali parte pro Orientalibus, diuerto pro Occidentalibus lemicirculis in occidentali latere tabula horizontalis.
tionis Eclipticae ad horizontem circa quamlibet partem Eclipticae. CAPUT. LX II. Gg ij Docuimus
434쪽
Ocuimus Cap. 48. causiam diuersitatis anaequalitatis Αsicensionum ipsarum partium Eclipticae Iam 'er quam-mus quanta si1t haec inclinatio circulorum adinlucem hoc est,quantus sit angulusquemessiciunt horizon Ecliptica, in quovis loco Eclipticae. Quae res ad occultationes&exortus yderum admodum utilis est. Tum etia adEclip siurn deformationes multu accommoda Collocatur gra-
αι diis Eclipticae propositus ad horizontem loci praefisit in
horizontali Calliolico:numeranturque gradus Eclipticae qui sunt ab eo loco To-diaci ad M. Caeliisque. Hi gradus si quadrantem circuli stuperant, adimuntur ex semicirculo, hoc est,ecia o partibus:vel numerantur gradus a M. Caeli ad Occidentem, que gradum: utrovis enim modo idem adsequeris, nempe distantia M. Cael a proximo horigontis & Eclipticae concursi. Secundo quaeritur gradus M. Caeli altitudo Meridiana per g . cap. His cognitis in facie organi in honZoil suila numeramus distantiam illam M. Caeli ab horigonte extro1sium movemusq; horizontem ab AEquatore,quousque punctus iam in horizonte notatus,in parallelis tot occupet partes, quot partium est altitudo M. CHi .sic enim orirontalis reo ut in exteriori limbo ostendet quantitatem anguli quaesiiti, numerado ab Σ-Quatore usique ad regulam. Quoniam vero circuli maiores,quales sunt Eclipticaecnorigon se secant ad angulos .qui omne. .rectis aequales sint, jumolpoliti duobus semper rectis pares: Quantociue alter maior recto tanto oppolatus minor recto existit,idque fiat bis in oppostis circulorum concursiibus Sciendum et angulum hoc artificio quaesitum, esse minorem duorum oppositorum circa eandem sectionem factorum. At quantus hic angulus fuerit circa Orientalem uectionem, tantus de erit apud Occidentem. Et cum cognitus fuerit minor angulus, perlubductionem ex duobus rectis cognosicetur reliquus . Quantitas Vero anguli istius rescinditum minoris,est altitudo gradus nonagesim Eclipticae supra honZoiatem In cum rei demonstrationem proponam exemplum. Anno o. Augusti die o futurum est Solis deliquium mobis quide in Meridiano Lovaniensi habitantibus,ent coniunctio Solis &runce vera, ad ioram primam pomeridiana cum triente, Vel 2 2. scrup. fere, ut ex Stomericalculo colligitur. Igitur, ut hunc calculum prosiequar aliquantulum, colligo Solis&Lunae locuscrup. Collocato iam Solis loco in dorso, Retiuesuper hora prima pomeridiana cum a et sicru p. video asstendere in nostro hori Zonte, qui est pari rere, . rere gradum Sagittarij. Cupio nunc cognos cere Eclipticae inclinationem adhociron tem, quantus sicilicet sit angulus minor ab ipsis circillis horizonti dico&Meridiano factus Considero gradum M. Cali, quem inuenio punctum: Equinoctia Autumnalis,sue principiumLibrq. Iam a M. C: li ad ortum usique, sint G. gradus Eclipticaeta Hosanumo,quoniam quadrantem non stuperat QVino deinceps maximam altitudinem, seu Meridianam eleuationem, gradus M. Carli,quae minoitra latitudine est 3 9. partium. Demum in facieAstrolabi in horiZontis regula,num rodistantiam M. Caeli ab horosicopo, sicilicet 6 . partes. Hunc numerum mparallelis colloco ad .partes. Atqui hoc modo Video inter Equatore&noriZontis regulam ψ. par .scrup. sere intercidere. Quae anguli quaesit quantitate indicant: tanta est etiam altitudo gradus nonagesimi ab ortu i hoc est, gradus in
435쪽
Eclipticae sitiperiore parte proris medi Sc sumi m. Ex hoc angulo multa deinceps colliguntur, ut paulatim in sequentibus explicabitur.
QUANTA SIT SOLIS AUT CUIUSLIBET
puncti Eclipticae supra horia ontem altitudo ad datum tem pus,alia ratione quam in praecedentibus dictum est.
Vaere ad tempus Rignatum distantiam Solis, vel puncti Ecli Praxia. plici cuiuslibet,adsignati ab horostopo, Vel ab occasiis pucto, viri nimirum fuerit propior. Quia enim tempus cognitum tituitur,locus Solis collocetur ad horam adsignatam: mox in horizonte loci tui videbis horoscopum,pro ei Apore. Vndevidistantia puncti propositi facile agnostes ab ortu quae si qua-irantem stiperet circuli,aufer eam exorio. sic prodibit distantia eius denLὲ1icti ab Occasiti. Accipe quoque quantitate anguli Ecliptici horizontis ex edenti. Hi acceptis in facie Astrolabi numera quantitatem dictim rus, ab ZEquatoresursum, vel deorsum in limbo, termino origontem ad-m In horizonte numera distantiam,sicti dati ab ortu vel occasu,ut diximus, in parallelis videbis altitudinem quaesitam.Vt in praecedenti exemplo,collegimus angulum Eclipticae& horiZontis .part scrup. quae est altitudo nona. plum gessimae partis Eclipticae ab ortu. Sol vero erit inis. I. gra. .mi Distabit itaque ab horoscopo,qui est . . par. 8 6.sicrup i . Post haec in facie Astrolabi in limbo, numeri ψ. par. 3 i. strup .ab AEquator ursim:deinde horizontis regula adiungo. Demum in regula numeratis 8 6.part scrup. video incidere hoc punctum inter parallelos ad ψ .partes. Haec igitur erit vera Solis altitudo ad tempus futuri defectus Solis. Simili modo statini de uagulis Eclipticae partibus,secundum earum distantiam ab ortu vel occasiu,accipies cognitionem, stante regula hortZon reissu, tali eodemloco.Id quod in Ecliptium calculo magnum adfert commodum. Miu captus
altitudinis cum Ecliptica circa punctum ipsius adsignatum.
CAPUT. i XIIII. laec propositio praecipuainst ad Solis deliquia dignoscen usus Orop. ida, in quibus colligendis maximum est fere Astronomis, Mohu IArithmeticaeque opus, dissicultas sinama. Sed nostri Astrolabi opera, omnia facilia persipicuaque redduntur. Posito enim in horizontali generali Reti,Vt in praeceden pi ει. tibus duobus capitibus,accipiatur pucti Eclipticae propo- isti distantia a vertice capitis. Hanc habebis siubducendo M altitudinem eius,ex cap .pnaeced. acceptam, e 'O. partibus:sic res inquentur ratagesimus gradus Eclipticae a venice abiit si ducendo scilicet quantitatem an-
436쪽
guli Eclipticaedi horizontis, io. Quia livi quantita anguli dicHest altitudo nonagesi ima partis Eclipticce stupra terram. Cognitis ergo istis,numera maiorem harum, in regula hori Tontis deinde hanc notam promoue ad parallelum minoris distantiar. Hoc tacto, regula horizontis ansuli quantitatem palam facit, numerando ab A quatore in limbo ad horizontis iitu. Vt si velimus in praecedentiquaestione cognoscere angulum quem facit circitius altitudinis per Solem transiens, cum Ecliptica Accipiemus distantiam Solis a vertice, quae est 6.partium .Est enim altitudo eius 4 . pali. quae ex o detracta, relinquit is Distantia vero nonagesimi gradus Eclipticae, avertice, est .part. .sicrup. Quae colligitur detra.ctis . part scrup. ex 'O. Iam in regula horiZontis numarantur 6 partes quorum terminus in parallelis ducitur ad I par. cum up . Sic angulusque situs quem facit circulus altitudinis Solis cum Ecliptica, deprehenditur 3 . partcum 3 o. lcrup. Hic igitur semper est angulus quem facit circulus altitudinis cum Ecliptica concurrens,estque versius ortu,si punctus concurius fuerit in priori qua .drante Eclipticae. Si vero in posterior quadrante fuerit punctus intersiectionis,erit& angulus versius occasium. Subducto vero hoc angulo ex duobus rectis, relinquetur angulus interlectionis maior. Vt in proposito nostro quia angulus minor est partium 8 . scrup o. erit maior 'ri part i o strup. Praeterea princerto tenere oportet hunc angulum, per huius cap. doctrinam inuentum, esse angulum, quem vocant latitudinis: quia ubtenditur illi diuersitas aspectus,que: in latitudine accidit. Hunc vero angulum si deducamus ex recto, hoc est 'o .part.relinquetur angulus longitudinis vocatus. Horum vitis in sequentibus dicetur.
'ARALLAXIS, SIVE QVANTA SIT LUNAE
diuersitas aspectus in circulo altitudinis
Vm terrae Globus ad ce um comparatus puncti ratione obtineat,ac proinde siue inter circumferentia, siue incentro consistas, nulla inde diuersitas accidat in caelo apparentium non tamen in omnibus astris prorsus id intelligendium est. Nam quanquam stella fixae &iperiores Planetae, propter mimensam a nobis longationern, nullam essiciant diuersitatem intuitus ab eo qui incentro mundi positis fieret, in inferioribus tamen Planetis, quanto propiores fiunt nobis, tanto magis perci pitali uariatio ioci apparentis, ab eo quem habent ad centrum mundi pro quo centro omnis calciatus de motibus stellarum flanetarum oninium , quem ex
e Lisse . Tabulis sevcauobibus perficimus, instituitur. Sed quia Lunet orbis nobis est pro- auo. mis, noni testa percipitur diuersitas inter locum eius quem ex ter ambitu lividia ius, illum quem ostendit linea excentro mundi per Lunam ducta: eo quod terrae Zauidiameter, secundum cuius magnitudinem absumus a cent sonitu
437쪽
sensu perceptibilem obtineat magnitudinem, ad orbis Lunae distantiam .percipi uesbu aeritur quidem haec euariatio non Blum in Luna, sed etiam in Mercuiro & Venere, I εφη 'imo in Sole, licet exigua,vixque perceptibilis: insuperioribus Planetis rixis
stellis, prorsius nulla. Haec autem euariatio locorum quae accidit in te reum locum quem visis demonstrat, eum quem visis linea excentro mundi oesignat qui Parallaxis Ptolemaeo , vulgo diuersitas aspectus, nobis euariatio visus dicitur Parallam contingit in Luna maxima, in aliis vero fere negligi solet, eo quod in Sole vix μ' si notetur. At neque in Luna semper aequalis est. Quod certum argumentum est Lunam non ferri in homo centris orbibus. Sed quanto magis Luna recedit a cen- mundi,sitque Apogea,tant minor accidit haec euariatio. quanto vero magis appropinquat tem hypogara existes,& indecliuioribus orbium partibus, eo maior accidit eadem euariati istis. Sic ut maxima omnium sit unius partis is fere DIRie a scrup. Minima vero, quae contingit LunaeXistente in Perig o. tantum minuta ' φ
obtinet. In Sola vero haec euariatio est . tantum minutorum. Diuersitas vero hee
cum simplex dicitur, intelligitur fieri astro constituto ad finitorem nostrum. Nam quaniliis in stellis ad verticem collocatis, nulla potest contingere eua latio visus eo quod 'di' ' linea a centro mundi ad stellam educta, eadem fit cum ea quae a vili nostro recta ad verticem capitis procedit. Sed quo stella propior horiZonti fuerit,eo maiorem facit locorum euariationem. Huc igitur accepta exTabulis Eclipsium,aut ex Co- pernico, diuersitate aspectus Lunae maxima, docemus quanta sit eadem, pro situ Lunae in circulo altitudinis, qui est circulus ex vertice capitis per Lunam ductus Colligatur ergo Lunae altitudo ex cap. 38. vel 3 7. Frequenter tamen in coitu haud multum a Solis altitudine disseri Deinde ex tabulis Eclipticis quibuscunque accipe maximam parallaxim secundum locum ipsius in siis orbibus Hane numera in facie organi ab aequatore sursum, eique regulam applica. Incipia vero regula quaere altitudinem Lunae introrsum numerando . vel distantiam Lunae avertice eXtrorsum, a centro procedendo, in circulis parallelis ostendetur tibi euariatio viis seu diuersitas aspectus Lunae, pro situsio in circulo altitudinis, situs in orbibus suis. Repetatur exemplum paulosiaperius posittim de Solis de sectu futuro anno i 36o. Hic in vero congres Iu duorum luminarium,&Sol&Luna erunt in p. pari. mi. Hic inquam est locus ad centrum mundi aesti matus in quo luminaria congredientur. Nunc quaeritur quis sit locus visus Solis & Lunae,ut hinc colligamus euariationem defeciss. Nam propter euariationem visus, non videbuntur coniuncta luminaria, quae ad centrum mundi respici endo coniuncta colliguntur Lunae autem altitudo colligitur esses part et a. scrup. fere,aestimata tam latitudine Lunae, quae est 2 2 scrup. Borea. quam longit dine eius. Diuersitas autem asipectus Lunae horirontalis siue maxima, colligitur unius tantum partis, aut ad furiamum 63 strup. In facie igitur organi ab AEquatore in alteram partem numero hanc in imam Lunae parallaxim Mapposita regula, introrsium numero altitudinem Lunae,scilicet q. par 2 2.1c1up.& incido
inter parallelos in et scru Atque haec est diuersitas aspectus Lunae in loco sit faltitudinis. Hoc est Luna videtur in eo loces et min. decliuior, quam reuera est, ad centrum mundi collata. At quoniam Eclipsium supputatio requirit exactum calaulum
438쪽
calculum lcrupulorum,& instrumentum hoc nisi sit admodum magnum,nopo sit minuta exhibere, compendium dabo iucundissimum Accipio in parallaxeos ς' sitione seκ gradu; pro uno ita ut singuli gradus contineant tantu 3ο scrup. id ue in limbo area Astrolabi. Sed in regula altitudinis gradus singulos aestimare oportet pro o. crup. Sic ad minutum usque inuenies euariationem Iisius. 3ς pi*N Vt silistirontalis siue maximi parallaxis Lunae sit o scrup. altitudo eius sit o .part. Numerabo in limbo .partes. Sic enim singuli gradus co .scm.estimantur. At in regula numero introrsium,seu versius centrum o partes.Sic inter paralis Ielos deprehendo' part 'o .sicrup. fere. Hae ergo partes aestimatae ad io scrud.essiciunt 38. scrup. cum besse.In sumniassint pro Lunet parallax13 8. siau.pro altitudine o graduu Sic etia in Sole, singulos gradus areae Astrolabilicet aestimare pro singulis minutis,capiendo in limbo 3 gradus: in regula horigontali semper gradus altitudinis eius numeretur: sic enim minuta habebimus per circulos parallelos in quos incidit altitudo Solis in regula notata. Vt in exemplo defectus Solis propositi. Quia Solis euariatio visus inhorizonte semper est .sicrup. sere, numerabimus ab AEquatores . partes, altitudinem Solis pari. in regula quaeremus introrsium, sic incidemus in parallelis in . gra. Lo .scrup. fere, quae nunc valebunt et .sicrup. o. siecundari quoniam aestimamus gradus singulos pro singulis strupulis. Geuariatio Lunet maXima E Horizon punctus habitationis Id punctis verticis locus verus Lunivei solis locus visiis Solis locus visus Lune E G Euariatio visius LunqE Euariatio Solis Item K locus verus Lun eleuati locus vitias Luneheleuatae
L euariatio visus in Luna quihic minor est quam EG
QVANT SIT PARALLAXIS LUNAE VEL
alterius Stellae in longitudine Eclipticae, quanta in latitudine.
439쪽
Nuenta eua iatione Visus in circulo altitudiissis , in qua necessario hae accidit , sciendum est hanc diuersitatem aliquando incidere per longitudinem Eclipticae, unde videnturastra aliam habere longitudine in Zodiaco,quam Tabulae,quae ad centrum mundi calculum faciunt,ostendant.Etsi miles obι; udo
tuerit remota ab horolcopo, Maior inra,
minus quam o gradus E ii. i. clipticae, videbitur maiorem logitudinem obtinere quam
reuera, siue ex mundi centro cosyderam,occupat Atrac Matitud. ridenti propior, apparet vi minori
sui minorem habere longitudinem. In ' o gradu Eclipticae, nullam efficit parallaximin longitudine sed tota cadit in latus Eclipticae, &tunc circulus altitudinis idem est eum circulo longitudinis stella,qui ex Polo diaci per verticem capitis ducitur. Quando vero tota euariatio cadit in longitudine zodiaci, tunc necesse est Eclipticam transire per verticem capitis, eundemq; fieri circulum cum circulo aliatitudinis,sive verticali Quod quidem Solis illis euenit, qui vel in circulis Tropi-eis,vel inter mbos habitant, nobis nunquam. Alijs igitur locis haec euariatio partim longitudinem, partim latitudinem euariat, sic ut quanto Luna sit propioroo gradu Eclipticae, tanto latitudinis Variatio maior sit&longitudinis minor,&econtra. Quanta igitur utrauis sit,sic distinguendum. Quaerature 6 . cap. an pinu. gulus quem facit circulus altitudinis, cum Ecliptica,in loco Lunae vel Solis: ex p cedenti,Euariatio visius in circulo altitudinis Numera anguli quantitatem ab AEquatore versus Polum,ibique colloca regulam In regula numera diuersitatem aspectus in circulo altitudinis ex praecedenti acceptam,aestimandosingulas partes pro denis crupulis, a centro computando extrorium sic inter parallelos diuersitatem aspectus videbis in latitudine, aestimando partes pro ri. 1crup. simul quo isque, si a pucto regulae ad quod finitur diuersitas numerata, sequaris circulum horarium usque ad Equatorem, habebis sine ullo alio negocio diuersitatem longitudinis inemadmodum praeced. p. tum exemplo, angulus Ecliptica vi circuli, Ei,iuis: altitudinis inuentus erata .part. o. crup. diuersitas autem aspectus in circulo altithidinis ex cap. praecedenti erat et .scru Numero ab AEquatore vetius Polum 84. pari. '.1cmp. Quibus regulam horizontalem admoueo, in regula numero a scrup. seu 4.pauς c a via quinta, aestimando singulas partes ad ira scru.
440쪽
sic in parallelis inuenio fere . partes,hoc est U.strup.atque hae est Euariatio vi sius Lunae in Iatitudine:eirculus verb horarius per hunc locum transiens in aequ1tore,abscindit duas fere quintas unius partis:hoc est, .scrupula. Haec est diuersiatas aspectus in longitudine,eaque versus ortum quia huic propior existit. Itaqua visa longitudo Lunae maior est vera.Vnde certo constat vili bilem coniunctionem praecedere veram,tant tempore, quanto una solem saeperando,poterit conficere .sclup.quae est Euariatio visus in longitudine. B Horigon centrum GPH Ecliptica L Euariatio iussis in circulo Altitud. nonagesimus gradus
K, L iuariatio visus in longitudine ΚΜ. Euariatio in latitudine.
DELI QNIVM SOLIM QUANDO VTVRVM
N primis fiat sedi ita inquisitios de tepore defectus Solis, quod tunc reuera est, cum Soli Luna in eadem longitudine cogitudine consipiciun tur. Iam in genere dictum est,uisibile coniunctionem vera praecedere, secundu parallaxim in longittidine, dum accidit ante 'o gradum Eclipticae ab horos opo econtra si gradu 'O .sequatur, visibilis coniunctio, hoc est, medium ipsius deliquis sequeturveram, px x xi'. I. I.