장음표시 사용
71쪽
nora&paucio radesiderantur requisitaveritatis facti f.99.&Ioo.); quo pauciora autem desiderantur requisita Veritatis facti, eo major est gradus probabilitatis Repetamus majoris illustrationis gratia exemplum supra prolatum Ponamus Titi cadaver in sylva ense perfossism reperiri, honamus Caium in via ad sylvam
tendente visum esse est haec circumstantia quaedam antecedens; quo propior igitur cadaveri fuit, eo magis accedit haec circumstantia antecedens ad concomitantem, eoque major est ejus probabilitatis gradu Q.
O En Regulam etiam pro circumstantiis antecedentibus & consequentibus, mediante qua, ut speramus, quantitas illarum, si non in positivo, tamen in comparativo. aliivio modo determinari potest l
Superioribus igitur IIphis tradidimus Regulas dimetiendi Resolvuntur gradus probabilitatis, quantum fieri potest, tam pro ircumst/n i
liis concomitantibus . iisque sive essentialibus, sive extraesiJentialibus, quam pro antecedentibus & consequentibus, adeoque doque oe stetimus promisso supra 3. 4. dati; incis statim progredi currere so- possemus ad praesiumtiones hominis veI facti, quatenus oriuntur xi M. ex modo probandi, tentaturi, numin hei aliquo modo earum quantitas determinari posset nisi adhuc indicandae essent quaeciam dissicultates, quae aliquando in diiudicandis hujusmodi probabilitatibus & dimensione earundem quantitatum sese eXserunt. Saepe enim accidit, ut circumstantia, ex qua fit illatio ad factum probandum, non fatis determinata Vel probata siit unde statim patet, hoc casi non tantum tribuendum es e hujusmodi circumstantiae, quam si es et determinata in suo genere, adeoque hocetas non tantum essicacis habet, quantum habet alia ejusdem generis , quae autem plene determinata est v. gr. Pon
mus, quaeri de homicidio in sylva patrato, de ejus Auctores, visum esse aliquem in via ad sylvam tunica caerulea vestitum, Caium autem illo tempore tali vestimento indutum fuisses; haec me circumstantia , h. e. hominem , in Vi visum fuisse Caium, si plene probata, determinata esset,
haberemus sane circumstantiam antecedentem eo majorem, quo propior Caius cadaveri Visius fuis et 3. io .); cum vero ex solo vestimento Caj persiona nondum satis determinata sit, huic sane conjecturae non tantum tribuendum est, quantum
72쪽
alias alii circumstantis anteccdenti tribueretur quae plene in suo genere determinata est quidem eo minus in eodem genere essicacite hujusmodi circumstantis minus determinatae tribuendum est, quo minus est determinata; contra eo plus vi tutis illi accedit in suo genere , quo plures accedunt ejus determinationes; sic V. gr. si accedant priori exemplo aliae circumstantiae determinantes, e gr. si pateat, visium in via coma factitia instructum vel, hujus vel illius staturae fuisse, te autem circumstantiae quadrent etiam in Caium magis sane haec circumstantia antecedens firmatur, Meo plus roboris accipit, quo magis persona Titii determinata est, ita, ut, si plene determinata
sit, haec circumstantia omnino omnem antecedentis circumstantiae vim accipiat, adeoque gradus probabilitatis dijudicandus sit plene ex regula supra g. IO . tradita. Ῥonamus aliud exemplum Sacrilegium dicitur commisi um in templo, nummi antiquiores, rari furtim urrepti sunt, quaeritur de sacrilegii Auctore; ajus nummos similes expendit quin inde usipicio quaedam acrilegii in Caium oriatur, nemo dubitabit; sed quaeritur , qualis sit haec usipicio Z Resipondeo : si certo constaret, nummos hosce revera illos esse, qui siurrepti sunt, praesto esset
circumstantia concomitans non solum , sed Qessentialis cum vero de eo nondum satis constet, nondum etiam tantum efficaciae huic circumstantiae tribuendum est in suo genere, quantum tribueretur, si esset probata plenes determinata; sic porror
hei certa regula tradi non potest, sed in genere saltem dici potest, quo magis hujusmodi circumstantia probata cin suo genere determinata est, eo plus accipit roboris in suo genere.
si iii, ἱρ- I anteo Ios. apparet, regulas stupra tradstas non aliter
eumstantia locum haberes, quam si circumstantiae in suo genere sin deter non satis de minatae plene quodsi enim deficiat determinatio, saepe fieri poes terminata sit circumstantia, quae, si plene determinata es et ad hanci vel illam classem sipectaret, minus roboris habeat, is aliam s. hiid est sit referenda classeteris hinc aliquando fieri potest, ut circumstano
ad aliam tia, quae, si plene determinata es et, pectaret ad circumstantias classem, concomitantes, easdemque es entiales, altem referenda sit inter Myla antecedentes Vel consequentes. Sic , v. gr. si Titii vel Cati
ἔψVR 'ς gladius prope cadaver occisum reperiatur, est sane haec circumstantia
73쪽
stantia concomitans .essentialis, quodsi vero Titius saltem visi sit in via ad locum delicti gladio instructus, haec sane
circumstantia est saltem antecedens, quia nondum satis determinatum est, nec ex ulla circumstantia apparet, gladium hunc te pore homicidii prope cadaver fuisse , multo minus hoc gladio homicidium perpetratum esse cum enim multi dentur gladii, nec ex alia circumstantia appareat, hunc praecise gladium illum fuisse, quo homo interfectus est, adeoque haec circumstantia, alioquin essentialis, non satis determinata sit, haec sane spectat saltem ad circumstantias antecedentes, iisque maius robur ad
dit Usius Mapplicatio hujus materiae ulterior infra Capite seq. Vto, ubi ex professo de applicationein effectu uri dico h
rum praesumtionum agemus, patescet.
a Operae pretium esse duximus, ut ait materiam adhuc exemplo quodam illustraremus, ejusque hactenus applicationem saltem brevibus monstraremus: Ponamus, Cajum, tempore homicidii perpetrati, in via, per quam aditus patet ad loeum delicti , vestibus sanguine perfusis visum fuisse, quaeritur: cuinam specie haec circumstantia annumeranda sit Z Si certia ii esset, a jum eis sanguine perfusum me haberemus sane circumstantiam facti concomitantem, eandemque essentialem; quia vero haec circumstantia per se nondum satis est determinata, spectat altum ad consequentes circumstantias, iisdemque majus robur addit, si, quod probe notandum est . nullo modo determinari posset, neque probabiliter majum occisi sanguine perfusum esse; hine semper adtendendum est ad id, num haec circumstantia magis determitanari possit 3 ponamus , homicidium in campo esse perpetratum ponamus, Cujum indicare non posse, cur ipsius Vestes sanguine sint tinctae , ponamus, Cajum neque tali operam dare arti, e qua aliquatenus concludi possit, illum
circa anguinem effundendum Occupari , V r. lanionem, venatorem c.
probabilissimum sane erit hoc casu, α circumstantia valde verisimiliter erit determinata, quod scit ejus vestes sanguine Titii occisi sint perfusae , adeoque non dubitandum est, quin tali circumstantia pro concomitante esse itali sit habenda.
74쪽
probabilitas sese circa modum probandi exserit. Modus probandi osdiis narius quintupletes .
DE PROBABILITATE IVRIDICA ET DETER
MINANDIS EIUS GRADIBUS, QUATENUS ILLA SESE EXSERIT CIRCA MODUM
f. Io Jam aceedimus ad materiam paullo difficiliorem , num scilicet etiam gradus quidam probabilitatis in praesumtionibus facti vel hominis, quatenus ex modo probandi oriuntur, aliquo modo assignari possit Tentabimus, quantum in viribus nostris positum est, spe freti, fore, ut, si rem minus acu tetigerimus, imbecillitati virium nostrarum aliquid indulgeatur, Mnonnihil materiae ipsi, non solum in se dissicili, ed hucusque etiam ex profusso, qua tum scimus , nondum pertractatae , tribuatur. Quando igitur quaeritur de assagnandis aliquatenus gradibus probabilitatis, qua tenus ex modo probandi oritur probabilitas uridica ircesium lio statim apparet, excludi materiam de collisione diversiorum probandi modorum inter se Cum enim quaelibet probatio plena iam sit veritati juridicae accensenda, nec amplius ad probabilita tem juridicam vel praesumtionem sed probabilitatem absolutam, spectet, nobis autem saltem de probabilit/te iuridica agendum sit sive de praesumtionibus neque nostrum est de hac materia sipecia tim disserere, eoque minus, quia ill a jamjam a Celeberrimo Cloe professis, di quidem solidiuinae fuit pertractatavi exhaustata .
a Cons. Illustr. Boetimer, in erudit Diss de collisi ne probationis, per toti
g. 28. Nobis igitur altem sermo est de diversis modis probandi, quatenus unus vel aster nondum omnibus numeris & modis absolutus est, adeoque adhuc in illo aliquid desideratur. Cum autem modi probandi diversi sint, de quolibet aliquid, licet brevissimis, erit dicendum. Aliunde novimus, quintuplicem proprie esse probandi modum ordinarium, per confesFonem scilicet
75쪽
Q per juramenta es e per inspectionem Ocularem. De singulis his est paucis disseremusia ).
a Licet quartus probandi modus, per iuramenta scilicet, quam maxime subsidiarius sit, nec nisi deficientibus reliquis probationibus , admittatur, deuiplurimum saltem confirmandis probationibus imperfectis , vel infirmandis suspicionibus, accedat, ut suppletorium, purgatorium, viam ad speciem quandam confessionis xeferri possit ut judiciale juramentum.
DE PROBATIONE, QUAE FIT EX COMFESSIONE ADVERSARII.
Primus itaque idemque optimus probandi modus est ille, qui Primo eleue
fit mediante consessaone, quam confessionem alias Reginam de consessio- probationum omnium adpellitant Cth a). Minc etiam confeL .s saer si in iure facta comparatur rei judicatae paratam habet exe probatio cutionem b); confessio autem judicialis , sive in iudicio vel num speeteo post litis contestationem facta, licet requirat praeviam sententiam condemnatoriam O, hunc tamen notabilem quoque producit effectum , ut iudex statim sententiam condemnatoriam ferre t neatur, ut porro consessus appellare nequeat d), imo, ut mediante illa res judicata retractari possit quod secus sese habet in reliquis probandi modis , ubi ob novas probationes, vel instrumenta noviter reeerta laltem locus conceditur restitutioni in integrumis , imo vero de ure Urt utraquei bet paratam executionem, me quidem in ultima specie requiritur sententia judicis condemnatoria Q).
76쪽
CAP. III PAR II. ECT. I. DE PROBA DI pNE, I L. 1 ff. de in integr. rest. L. 44. . de minor. s. ann. B. D. Lauterbach. in Coll. Theor. Pra t. tit de re ud , . 26.
Diversos eῆ Confessionem omnium probationum nobilissimam, imo Reafectus pro ginam probationum esse, supra diximus 3 1o9. Sed Regula
ι ibi. intelligenda est de caussis ciVilibus; at in criminalibus, qua i u tenus hae poenam ultimi supplicii inVolvunt, requiritur, ut con
tibii, ωhon stet instimul de corpore delicti, inuidem pleni, quatenus scit. eapitalibus, pro qualitate delicti, facti sive permanentis, sive transeuntis, vel&civili corpus delicti alias repraesentandum est ab hinc aliud dicendum de criminibus non capitalibus Velin capitalibus, in castu, quando de poena extraordinaria infligenda sermo est, ubi licet corpus delicti plane non probatum sit, omnino poena locum obtinet, sied non capitalis, verum alia lavior 6 extraordinari aib), V. r. fustigatio & relegatio , condemnatio ad operas publicas S C. Lauterbael, in Disp. d Consessione, th. o. B. D. Harpprecht, Resp. I eo. n. p. seq. n. D. Schoeps, in Dec. I 3o. n. 2. Criminalis a passim. b Lauterbach , d. Disp. de Confessi si so. B. D. Harpprecht, Resp. 9 . n. 16 seq.in D. Schoepf, Dec. I 76. n. 3. f. III.
consessori Cum igitur confessio in delictis non capitalibus a consessio in capitali ne in causis civilibus facta , quoad medium condemnationis,hu , qu/nd plane non disserat, quae infra de hac tradentur , quin etiam de h. l .s. intelligenda sint, dubitandum haud est De confessione au ueeedi tem in capitalibus delictis facta heic unicum hoc notandum esse arhitramur, quod, licet sola confessio , caeterum uis requisitis instructa, locum faciat poenae, nihilominus gradus ejus probabilitatis augeatur eo magis, quo magis de corpore delicti constat, adeoque, quo plura adsunt indicia, eum vera, non falsia conia fessum esse, eo magis poena haec extraordinaria ex asiperanda sit, contra, quo minora indicia de corpore delicti praesto sint, eo levior dictanda sit poena extraordinaria a) Si quandoque, ubi plane non, nequidem per minimam usipicionem, de corpore delicti constat, altem confinatio decernitur, vel & consi- Iium abeundi Reo datur, ad scandalum removendum b .
77쪽
QUAE FIT EX CONFESSIONE ADVERSARII. a B. D. Harpprecht, Cotis. 7. n. 4Ι seqq. - Cons. o. n. 36. seq. Elinii idem ex hac ratione, quia confiteri factum , quo plane nullo modo apparet, est ident, ac fateri non factum. B. D. Harpprecht, Conscio. n. o.
Hisce praemissis ad ipsam confessa onem accedimus, quantitatem probabilitatis in cassibus , ubi quaedam desint tuis requisita quantum fieri potest , eruturi Hoc, ut eo melius fieri possit, omnino haud ab re erit, praemittere definitionem confesssionis.
Confesto est, quando quis factum quoddam , in sui praenudicium ten
dens, a nat Ratio igitur, cur tanta confessioni vis tribuatur, in eo posita esst, quia nullo modo credibile est, fore, ut aliquis sciens prudens sibi nocere velit, nisi de injustitia cauta sua sit convictissimus b).
a B. D. Lauterbach Disp. de Consessione, th. I. Idem in Coll. Theor. Ρrat'. tit de Confestis, 3. I. b Analogia L. s. r. s. de probat B. D. Harpprecht, Conscio. n. I 37. ubi ita: Neque enim jura nostra de quoquam praesumunt, quod falsum conistra se ipsum testimonium sit perhibiturus Nemo enim tam fatuus censetur, ut in se ipsum, cum actura sui capitis, vel in in genere in sui si praejudicium, ipsemet mentiatur c. add. Clarissi alii , cit. Elem.
Log. Probab feci . c. I. F. 22 . verb: Propria testimonia de actionibus, perpetratis , vel non perpetratis , in deteriorem partem, si non vi e torquentur, se commendant insigni probabilitate; quoniam inter Iooo. is nemo sibi ipsi injurias inferet , ac narrabit , quae sunt dedecori . B., haec ratio , cur judice secundum confessionem propriam ferant senis tentias c.
imminere videt, eo majori sese commendat probabilitate eo es judicandis , licet non omnibus numeris si requisitis absoluta. Et con 'φη ivltra, quo minus aliquis r udicium inde emersurum intelligit, γel quo infus ex confessione sua lucrum ambit , quam contra detrimentum ex confessione redundans est minus aloris habeat confessio, necesse est Ex hac regula plurimos casus confes.sionis alias insissicientis , quantum ad ejusdem gradus determinandos attinet dijudicari possse arbitror.
Consessa est vel judicialis, vel extrajudicialis illa, quae vel Consessio est in iure vel in judicio, h. e. olim vel coram Praetore vel judice stiludicialis,
pedaneo . y. hodie vero ante Vel post litis contestationem, facta ua . iis, I a est Τμ
78쪽
CAP. IM PARS II SECT. I. DE PROBATIONE,
est b, haec, quae inter privatos facta est o extrajudicialis iterum est vel facta praesente Macceptante adversario, vel hoc absentes do.
O B. D. Lauterbach Disp. de Consessione, th as. 4o ad Ladem, in Coll. Theor. radi fit de Confessas, . q. D Lauterhach in Coll. Tracti it de Confessis q. 2I. Idem, laud. Disp. de Confessione, th. 39. A2.
M Lauterbach in Coll. tit de Confessis & in d. Diss. q. 43 seqq. M auter bach, Coll. d. l. 3. 23. & in . Disp. q. 43'.*. I s. κεeerisset, ui Percurramus iam primo loco singula requisita confessionisaeequisita iudicialis indagaturi brevibus, quodnam requisitum, si deficiat, 'onfessa onis minus probabilem reddat confessionem, quam alterum, vel quod- ivdisi ii iam penitus illam destruat, ita, ut plane nullum 4 jure producat effectum Requisita confessionis judicialis, si rite ac legitime comparata est, sint i it facta sit coram judice competente a pay persona habili ad confitendum b): xadversiario praesente e . Requisita reliqua, scilicet, ut sit libera, non vi extortat , clara, sipecificate , non veritati oppido contraria f), non erronea g)inc ex ipsa definitione fluunt, , quia illis remotis, ipse per se removetur definitio consesssionis , oppido patet, deficientibus hisce requisitis, plane nullum esse pos e effectum juridicum confessionis, adeoque neque sermonem essse possie hoc casi deia determinando gradu probabilitatis quodam cib).
a C. 4. X. de Iudic. auterbach in Coll. d. tit de Confessi. IA. Idem, in Disp. de Confess . q. 49. b Lauterbach in Coll. d. l. f. 6. Minu. Disp. h. . e Lauterbach, Coll. d. i. g. Is & in laud. Disp. h. 3o. ω4o L. 3 is de Confessis, L. 47. F. de re iussi Q uiger Ruland de Commisi . p. q. L. 8. c. o. II. Lauterbach, Coll. d.
. L. 6 pe fi de Confessi. xl. 7. si de Interr in jure sac. auterbaeli, in Coll. d. t. I. II. 1 L. ult. F. de Confess. L. 73. pr. L. I . . I. g. de Interr in jure fac La terbach in Coll. d. tit. I. II. OD a L. . . de consessis Lautestach, Coll. d. it. 3. I 2. . Ponamus enim, confessionem extortam , non liberam, cadet potissima ratio, ob quam vis tanta consessioni tribuitur, quia scilicet aliquis hoc casu non sciens prudens vel & sponte aliquid in sui praejudicivin asserit ψ cadit enim omnis probabilitatis gradus, s quis aliquid in sui praeiudicium asserat in casu, ubi Oinnes idem facerent. Hoc tamen disi potest, quo minor vis est illata, eo majorem fidem meretur confessio sic v. gr. metus revelentialis, qui in
79쪽
αVAE FIT EX CONI ESSIONE ADVERSARII.
eonstantem virum non cadit, non infirmat confessionem , neque locum faeleressitutioni in integrum, neque quilibet vanus metus, vel ni inae, quae facile executioni mandari nequeunt. B. D. Harppreelit, Resp. 66. n. q. seqq. Licet autem hoc casu confessio non plane infirmetur , non tamen dubitandum est. quin minor hujusmodi confessionis vis sit, quam confessionis omnimodo spontaneae hinc ex gradu metus vel vis, ut ita loquar, actu illatae , gradus emcaciae confessionis determinandus est Niter quoque dicendum est de confessione iii et justo , v. gr. per tormenta rite adhibita, extorta, modo accesserit, expost legitima ratificatio Lauserbach d. Disp. de Confess. h. 3. obscurais generalis vel vaga confessio quod nullius possit esse roboris, vel ex eo patet quia obscurais generalis , ive vaga confessio ita comparata est, ut in utramque partem explicari possit; quodsi vero non constet, num hac vel illa loeutione aliquis in sui praejudicium aliquid assirmare voluerit, necne Z cadit definitio confessionis, hinc, ipsa confessio ; in dubio enim locutio in favorem loquentis est explicanda. .in D. Harpprecht, Cons nov. q. n. s 3. Lauterbach d. Disp. de Confessione, th. 6. n. D. Schoepf, Dec. 33. n. II. Idem ex eadem ratione dicendum est de confessione spe maioris praemii elicita, . D. Harpprecht, Cons. nov. se. n. 22. velis spe impunitatis elicita, Lauter bach d. Disp. de Confessione, e . 3 3. de illa, quae verbeati vel naturae oppido repugnat; auterbach d. Disp. de Confessione, th. 18. Idem, Coll. hem . radi tit de Confessis l. a I. B. Dn. D. Harpprech cons. 7. n. q. quia scilicet cessat finis confessionis, qui est, ut veritas eruatur Lauter ch, d. Disp. in. ao. in Coll. d. l. f. 3. Idem etiam judicium ferendum est de confesssione erroneari L. a. ff. de Confess B. D n. D. Harp-precht, Resp. o. n. 36s seqq. n. D. Schoepf, Dec. Io. n. 29. ubi enim
non est voluntas aliquid in sui praejudicium asserendi, cadit ipsa confessio add. s. II a supra .
Nobis itaque sermo est de tribus illis confessionis iudicialis Exponitur, requisitis f. iis . expositis, Wili sipiciendum, quonam licet qu*di' ' deficiente, confessio altera prae altera nihilominus majori sese ii .c. I '
commendet probabilitate. Primum requisitum erat, ut facta pius fili eou- esset confessio coram judice competente secundum , a persona fessionis de- ad confitendum habili; tertium, adversario praesente Maece trahat, dς.
plante. Illud igitur requisitum, quod, si deficiat, fini confessionis minimum detrahit, omnino, licet deficiat, magnum adhuc 2b' 'ξ 'gradum probabilitatis confessioni relinquit Ponamus I con mendet professonem oram uice factam esse absente parte adverset , quia, babilitate. qui sciens aliquid in sui praejudicium asserit coram judice com d*6- petente, non facile mendax praesiumendus est, quia judex gravisti 'δὲ '
mam suspicionem contra talem concepturus esset, qui uno momen et absente adversario aliquid confiteretur, altero Vero momento iterum negaret, adeoque sibimet ipse contradiceret proxime
sane accedit hic gradus confessa onis ad confessionem omnibus
80쪽
c A P. III., PAR II. IECT. I. DE PROBATIONE
numeris absolutam minime enim probabile est . uod talis, fatendo, in sui ipsius praejudicium mezlidus sit hinc Judex Lia
lius modi confessionem, nomine adVersiarii, ex ossicio potest acceptare, ita, ut tum talis confessio, licet absente adversiario facta, eundem effectum producat, quem alia quaevis producit confessio iudicialisia deficiente litiι licet o regisset mmmι remanet
probabilitatis gradus Ponamus porro, primum requisitum hesse, scilicet confesssonem corqGn judice incompetente factam esse , bcet alsis confessio, coram judice incompetente facta, pro judiciali confessione haberi nequeat, ex ea scilicet ratione , quia iudex incompetens intuitu litigantium non est judex , adeoque intuitu illorum pro publica persona haberi nequit nihilominus
tamen, cum talis confessio a prudentes sciente facta sit coram tali , quem pro judice, licet per errorem, habebat, nec hoc casta facile credibile sit, talem mentitum esse, adeoque probabile sit, talem veritatem dixisse, finem confessionis obtentum esse,
non quidem pro judiciali haberi poterit haec confest , adeoque nec Oιm eandem habebit quam habet confessiis , in priori qu;
nihilominus incidet haec confessio in privatam vel extra iudicialem confessaonem , hujus magnum gradum consequetur bb; minus enim probabile est, talem mentitum es e coram illo, quem, licet erronee, pro iudice siuo habebat, quam coram alio quovis priVato , quem no Verat non esse uum judicem , adeoque ubi persuadere sibi poterat, ex tali confessione minus praejudicii sibi metuendum esse. Ponamus porro tertium casum , personam constentem ad confitendum fuisse plane inhabilem , v. gr. furiosum, ummopere ebrium , mente captum , iratum in sim mograduinc. facile patet, hoc castu confessionis plane nullam vim fore cadit enim ipse finis confessaonis, Veritas scilicet, cum lis, quid agat, plane nesciat, adeoque confessio a prudente sciente orta es e dici nequeat O. QEo major autem praesto est intellectus, eo major quoque est gradus confessa onis: sic fatuus, qui non omni plane destituitur intellectu omnino aliquo modo confiteri potest, licet hujus confessionis non tanta vis sit, quanta est hominis omnino integrae mentis Q. Sic licet pupillus sine auctoritate tutoris fateri nequeat, alias confessao ipso jure nulla sit Ohaec tamen thesis nobis ita videtur intelligenda, ut harCconfessio nulla sit intuitu effectuum, quos alias Confessio, omniabus numeris absoluta, produCit non tamen dubitandum est,