장음표시 사용
151쪽
Diuiuasem'ma interpretaricium sit. Daniel 2.1ue 8 DE OEsERvAT. SOMNIO.tudines in somniis ostensas comparare inter ie& quarum rerii similitudines esse: & ex quibus causis proficisci soleaqt,discernere, similiter,ut qui figuras aliquas & imagines dilaceratas lumens in manus earumq; partes dii spatas, bene coponens in uice,apteq; conformans,cuius rei
fuerint similitudines, hoministae: an equi, an aliarum rerum acuic dispicit,uereq; iudicat. Hu'manorum autem somniorum , ita erit quisque sagacissimus coniector.& idoneus,ac veridicus inlirpres,ut suerit rerum humanarum peritim mus & callidissimus: ingeniorum item, studiorum , morum &propensionum , quae in variis hominibus magnam quoque varietatem habent, exquisitam , multisque confirmatam experimentis notitiam sit ad tus, quasi venas
Omnes rerum ciuilium, & humanarum tenens.
Cuius autem sit exponere diuina somnia, in promptu est intelligere : patet enim, neminem interpretari ea poste, nisi diuinitus afflatum & eruditum.Nemo enim nouit,inquit Paulus I . Corinth. a. tuae Dei sunt ni stiritus Dei. Praesertim vero cum diuinorum somniorum significationes, ex solius Dei consilio & voluntate sint institutae, ob idq; solius Dei reuelatione, notae bominibus esse possiat. Quocirca regem Nabuchodonosor somni j sui, quo maxime territus fuerat, follicitum & anxium, quod eius somnij rationem ex nullo suoru sapientum cognoscere potuisset, sic affatus est Dan. Mysterium,quod rex interrogat magi, arioli, aruspices se sapientes nequeunt indicare regi, sed est Deus in coelis reuelansi
152쪽
LIBER SECUN Dus. is 9 IAM BLi Cus existimat diuina somnia fere iambi clo', non contingerc hominibus, nisi aut primo, aut ni' repore extremo somni tempore : videlicet, quia tunc . -
animus hominis, aut nondum e si cibi, potusq;
vaporibus occupatus L Oppressus: aut iam eua - bo, V Onescente sonatio,vapor iraque discussa caligine tur ex illis sordibus emerius amni',purior & acrior
est ad diuinas illustrationes accipiendas. Quapropter vates, ac somnioru interpretes, in more habebant , ex deferentibus ad ipsos somnia sciscitari,quo ea tempore ipsis contigissent: nasi profundo somno accidissent, ea plane abiicie- .
bant, rati non esse consentaneum , animo tunc
obruto,& demerso,dari coelitus somnia: sin autem somnia illis accidissent, exeunte somno, &animo ad tuas functiones prope ia expergiscente,tunc ea somnia diuinitus missa, Deoq; auctore digna iudicantes, ponderanda sibi, & interpretanda suscipiebant. Legendus etiam est Philostratus in cap. I .lib . a. de vita Apolloni j.Verumtame Iamblici documenta ex superstitiosis Egyptiorum sacerdotum obseruationibus,vut dicam veritis,figmentis: quorum fuit ille studiosissimus, exprompta sunt. Deus nepe,illiusmodi temporum legibus non est alligatus, nec
Opportula itate temporum eget ad operandum, ubicumque enim vult,quandocumque, & quibuscumq; vult, sua inspirat somnia:potest enim quouis tempore, imo etiam sine tempore, sedare subito agitationem humorum, tranquillare spirituum animalium iactationem , purgare tantasiam , mentem illustrare , animumque ad percipienda diuina somnia idonee comparare . .
153쪽
Numqua in somno est perfecti s liberi arbitriit Uus.
AN IN SOMNO, LIBER USU Srationis ct roluntatu esse queat. SAEPE NvΜεRo in somniis, praesertim quae doctis, prudentibus, & sanctis viris contingunt, animus hominis, quod pertinet ad usum
rationis, & agitationem mentis, solutus, expeditus, ac liber est. Etenim nonnumquam ratio dormientis plane cognoscit res simplices,easq; vel componit inuicem,vel disiungit, ratiocin tur,iudicat,miratur: noua quaedam inuenit:quin etiam ad se ipse animus conuertitur, & ad suas actiones considerandas, & diiudicandas aciem suam,vimq; reflectit, cunctatur,haeret,dubitat: secum ipse disceptat: an tunc homo dormiat, necne. Haec auten liberum esse tunc rationis usum, manifeste demonstrant. Non propterea tamen existimandum est, quia in somno interdum soluta est vis rationis, esse itide perfectum liberi arbitrii usum. Nam ad plenum & pers istum liberi arbitri j v sum, opus est persecta hominis libertate,hoc est, solutione omnium sensuum & potentiarum : ita ut sit ipse homo, qui tunc agat, nec aliunde agatur, sitque Dominus sui,atque suarum omnium actionum,& in potestate eius sit tunc hoc, vel illo modo agere, aut etiam nihil agere . id quod in somno nequaquam
154쪽
DE SOMNIO SALOMONIS, in quo donum sapientia a Deo promi sum ei, ct tributum est. CAE T E R v Μ nonnihil habet difficultatis, quod legitur in 3. lib. Regia, cap. 3. Deum in somno visu in esse Salomoni,iussisseq; , ut peteretur ab ipso quodcumque omnium maxime optaret: ipsum autem petiisse sapientiam.& prudentiam bene regendi populum, cui praeerat, posthabitis omnibus aliis bonis, quae tamen, principibus huius mundi .super Omnia, concupi-icenda, & expetenda videntur; eam porro petitionem vique adeo placuisse Deo , ut summam ei se daturum sapientiam , & praeterea quae non postulasset bona, cumulatissime largiturum polliceretur. Ex qua narratione ipsius Scripturae,
satis intelligi videtur, Salomonem in illo somnio solute ac libete,non tantum ratione,sed etiavoluntate esse usum : neque enim illa eius petitio facta in somno,tantopere Deo placere, tantumque sapientiae munus promereri potuisset, nisi esset ex libera voluntate profecta. Haec dissicultas tribus modis posset discuti, ac dissolui. Nam primo quidem responderi posset, illa Salomonis in somno petitionem , placuisse Deo, non per se, sed propter antegressam eiusdem invigilia similem quamdam petitionem, ex qua
scilicet illa in somno extitit. Salomon enim ardentissime expetierat,& a Deo postulauerat donum sapientia ac prudentiae: hanc eius petitione, Deus illo somnio deesarauit fuisse sibi gra-L tissimam,
155쪽
ii 61 D s OnsgnvAT. S OM N I o. tissimam,& optatum habituram effectum. Sed haec fortasse cuipiam videbitur nonnihil dura,& contorta responsio. Quocirca subiiciam alterum responsum P posset enim dici, a principio fuisse illud quidem somnium , sed postea Deo
mirabiliter operante, conuersum esset nec sta- i. sim,seu raptum, qualis nempe D. Paulo, & Pr phetis saepe contigit: in quo animus Salomonis, licet 1 corporis, & rerum externarum sensu abstrae tus, & similis dormienti tho esset, per Dei tamen potentiam famini est ut 'iutus, & liber
tunc fuerit ad .exercendas actiones tum rationis , tum liberi arbitrii. ita ut libere peteret, a Deo Salomon, quod vellet, & petedo, quae grata erant Deo, ea quoq; mereretur ab ipso cosequi. Sed non placet hoc resposum. Mitto nunc examinare, an in raptu & ecitast, perfectus liberi arbitri j v sus esse queat: tantum dico, huic responso minime suffragari diuinam Scripturam, quippe, supra dicto loco narratura visionem illam Salomonis, praefatur, Deum apparuisse S lomoni personantu, a arrata iam visione, subiungit. Igitur euigilauit Salomon, o intellexit, quod esset somnium, quo perspicue signi ficatur, illa visionem nullatenus fuisse raptum, vel ec stasim, sed totam fuisse somnium, diuinum tamen somnium,scilicet a Deo ad erudiendii docendumq; Salomonem datum. Atque duas hasce solutio- nes propositae quaestionis tradit D. Thomas in
E R i r igitur, nisi fallor, similius & propius
vero tertium responsum, quod etiam Tostato super 3. cap.lib. 3.Regum, in quaest. Ir. maxime proba-
156쪽
LIngR SscvNDus is, probatum est. Dicimus, cum Salomon tunc verissime dormierit,& illa eius visio fuerit somniuquemadmodum Scriptura testatur, hinc necessario effici,quicquid ibi factum esse dicitur, non revera, sed per imaginariam tantum dormientis visionem esse factum. Videbatur igitur tunc sibi Cur somnia Salomon petere sapientiam a Deo, videbatur G. ut metiam ei Deus petitionem ipsius approbare,
cum reuera tamen nulla fuerit tunc petitio, nul- tum meritum Salomonis, nullum item responsum, nullumque Dei promis iam. Cur igitur, inquies, somnium illud a Deo datum est. Salomoni 'V idelicet, nisi mea errat coniectura, tres ob causas. Primo, ut intelligeretur omnium bonorum auctorem, & largitorem esse Deum , &ab eo esse omnia bona expetenda , & postulanda. Deinde,ut manifestum fieret, quae bonorum electio,& petitio, grata esset, & accepta Deo: ea nimirum, qua spiritualia bona corporalibus, coelestia terrenis. denique ad communem aliorii inutilitatem , & salutem pertinentia, inanibus &infructuosis praeoptantur, atque praeseruntur. Ad extremum , ut exemplo Salomonis appare- retin extaret, quanta sit Dei benignitas & munificentia erga seruos suos, quorum optata &postulata non solum impleat, sed etia longe superet,& abundanter excedat. Ecce Salomon solam a Deo sapientiam postulauerat, prae hac caeteris bonis, quae hominibus pretios mina, di carissima sunt, contemptis: cui tamen Deus, &sapientiam supra ip sius votum, & reliqua bona, praeter votum ipsius largissim h donauit. Verum haec nostra de tonantis disputatio , hunc habeath a terminum:
157쪽
164 Lia. II. DE OBsER. SOMN. terminum:vereor enim, ne si longius producta sit,inolesta& odiosa lectori esse incipiat. Quem ad inodum enim somnus, quoad quietus & placidus est, membra dulcissim h refouet, ac re creat,virόsque reficit, ac redintegrat, si tamen in eo nimis longa, nimisque seria,& grauia con tingant somnia, corpus pariter, atque animum languefacit,& debilitat: sic omnino cauendum nobis fuit, ne nostra haec de somniis disputatio, praeter modum longa, gratiam perderet legentium, & quam ex ipsa fortasse voluptatem coeperant, in fastidium,odiumq;
158쪽
CAPUT PRIMUM I. ENTENTI Is diuina scriptura, antiquis Ditem Ecclesia institutis , exemplis ationibus etiam Theologicis refelluntur Astrologi. 2. De vanitate oraculorum Apossinis. g. Cur daemones praedicendo futura saepe saltant. . Non posse veritatem Christiana religionis cohaerere cum veritate Astrologia iudiciariae. s. quam seuere olim Ecclesia in istiusmodi Astrologos animadverterit.
6. De multis persticue falys ct impii. A trolog
rumsententiis. C A P v T II. . At Irologos iudiciarios esse rerum caelestim imperitos. s. aduersussctitiam antiquitatem Obseruatianum, quam iacIant Aistrologi.
s. De noua stesta,qua super i in annis visa est. io. Q sim sit dis cile astectum siderum in ortu cuiust hominis exacte annotare. C Α Ρ v T I r I. II. Probatur octo rationibus , non posse astrol'ras ex arte is scientia siua praenosse ac pradicero sutura contingentis. 32. PrLIcr causaι caelestes, necessaria esse notitiam L 3 causarum
159쪽
isto D E DI vi NAT. ASTROLo. caustrum particularum ad praenoscen os earum essectus. a 3. Desin illi ortu, ct disii milibus euentis Geminorv. Iq. Pulιberrima dispusatio Bardesanis aduersus .
strologos. Is. Virum Ait facilius, diuinare quid facturus sit vir
16. Quam si vana,ac sutilis praedictio Astrologorum de aliquo ,quod sit futurus summu Ponti ex. II. Nullam posse esse scientiam,vel artem istius φθ-logiae. I 8. Vanitas ctfusuas multarum praedictionum inologicarum. I9. Errores si ologorum in Chronologia. 2o. A Irologiam iudiciariam omni tempore a prudentibua ct silentibus viris esse contempt/m,
2 i. Cui generi homina arrideant prodictiones φο- logicae,quas S. Ambrosus comparat tella aranea
ar. Distutatur contra tria fundamenta 'ologiae
2 3. Vtrum ina natalitia cuiusque, positur esse certa cause omnium que ei eventura sunt. 24. Virumst plus momenti in conceptu, an in ortu bo=mnis ad diu vandum. . inas. De v nuate A Irologorum diuinationem suam extendentium etiam ad ciuitates, non solum ad h=m .es. 26. Cur utrolc inon. ut de hominibus .fic etiam des vibiae ct aliis animantibus ex obseruatione astrorum rasrι nantur.
27. De antiquitate iniim Astrologia apud ptisti,
160쪽
L AER TERTIV s. 1679 Chaldaeos. C A P V T IV. 28. Vtrum astra, si non uni ause, saltemsint certa gna omnium futurorum. Vtrum secundum, si gu linum astrasntfgna
3o. De natura,ct variet tesignorum 3 i. An cometa signa sint humanarum ferum. 3 2. An qui a Ira si iunt gna rerum 'turarum , mul etiam necessariὸ inducant,ct astruat Fatu. C A v V v.
33. De qνatuor catos propter quas euenit ut nonnunquam Astrologi vera praedicant. 3 . instinctu Damasium agi ii nunquam homines
3 3. QVot modis Damon futura praenosiat, o homini
queu Daemonum irretiri,ct ruriis ac perniciosis erroribus implicari. , qo. Multos diuinare futura, ex prudentia, cti usu rerum humanarum,quam ex arte Astrol
qI Nimiam credulitatem, ac leuitatem copulentium' Astrologos,interdum conducere t eorum trε-