장음표시 사용
191쪽
198 Da Divi NAT. AsTROL. nique,valebit hoc loco aduersus Astrologos a gumentatio illa beati Gregorij: Si propterea OB Gregor - cob in; censentur nati sub eade constellatione,
t dem pro edio causam iudicandum erit nullum hominum sub eadem constellatione totum nasci.non enim totus smul ex utero procedit, sed particulatim is me- bratim: primo enim esseri caput, tum collum, deinde pectu , postremo pedes. Iacob enim proxime natus est post Esau manu plantam pedis eius tenens:
. Autisti, ι. porinde quasi, sicut inquit A ligustinus libro secundo de Genesi ad literam, capice I7. unus -- . fans instar duorum vel duplo longior nasceretur. Phasorinus V ERvΜ, hanc rationem admodum diserte apua Aulum Phavorinus aduersus Chaldaeos disputans, exe- mu' ob. Α- quutus ei Atque id velim etiam . inquit, vires'ρ' deant si tam paruum atque rapidum est momentum temporis in quo homo nascens Fatum accipit, ut in eo
dem illo puncto sub illo circula caeli , pluressimul ad eandem competentiam nasci non queant, os idcirco . Gemini quoque non eadem rita sorte sunt, quoniam non eodem temporis puncto editi sunt: peto, inquit, re stondeant, cursum istum temporis transvolantis qui vix cogitatione animi comprehendi potest, quonam pacto, aut consulto assequi queant, aut ipsi perstice
re , deprehendere, cum in tam praecipiti dierum noctiumque vertigine minima momenta ingentes sacere dicunt mutationes ρ Sic Phavorinus. Ipsum argumentum de Geminis diligenter , di subtiliter pertractat August. libro f. de Ciuitate Dei primis aliquot capitibus, atque in a libro de κατ' ' Doctrina Christiana cap. 22.&vero maximum
192쪽
LIps R TERTI vs r ς; facessit negotium Astrologis: si enim tam breui
temporis momento mutantur omnia,ut non di-
nersa modo,sed etiam aduersa plerumq; eueniant, quis de nato puero possit quicquam certiptae licere,cum illud temporis puctum, quo vel conceptus, vel natus est, ita uti est , nemini possit esse cognitum ' Itaque, ut magna in homines vi & potestate pollerent astra, quid ea tamen in singulorum hominum generatione , & ortu efficerent, incompertum esset nobis: quippe cum aspectus coeli, N positus astrorum, qui eis tempore quo quisque nascitur, certo deprehedi nequeat: tacitatissimus enim coeli & astrorum m inrtiri tarditatem nostrae considerationis & obseruationis praetervolat,& anteuertit.
TERTIA RATIO. Missos nunc facio Geminos , ouorum interruptus partus aliquam praebuit latebram Astrologis, consideremus in praesentia quamplurimos prorsus eodem tempore,& in eadem regione, eodemque siderum aspectu& positura, ex diuersis tamen parentibus progeneratos : de istis non potest Astrologus ex obseruatione siderum non eadem euenta praenunciare, cum simul concepti,& nati m
rint, di sub eadem constellatione. At longe secus esse , quotidiana demonstrat experientia. quam multi enim toto orbe simul di generan tur in utero , & in lucem eduntur, quorum deinde maxima est ingeniorum , studiorum , morum religionis, casuum. denique Vitae, ac mortis euentorum diis militudo ' Omnium Romanorum qui Cannensi pugna quam plurimi caesi sunt ab Annibale, idem fuit vitae exitus,& inte-
193쪽
etoo DE DI v INAT. AsTROL. ritus: quis autem existimet, eodem illos omnes stellarum aspectu,posituque suisse natos' Idem dico de tot millibus Turcarum , qui nauali pugna ab hinc octo & decem annos, memorabili ad immortalitatem victo .a, a Christiana classe profligati. & internecione deleti sunt,quorum omnium eandem fuisse rationem ortus , eandemq; in generatione eorum viguisse coeli constellationem , stultum est dicere. An quo tempore natus est Homerus, Hippocrates, Aristote les,& Alexander Magnus, non eodem quoque, alios complures natos esse putabimus' at quis p ubfinus illorum similis adhuc extitit ' Phavorinus sica A lum argumentationem hanc contexebat: D 4m mul-
' ti homines utriusque sexus, o vnium aetatum diuersis' V stellarum motibus in vitam editi ,regionibus, sub qu bus geniti sunt longe distantibus, omnes tamen isti, aut hiautibus terris, aut labentibus tectis,aut oppidorum expugnationibus , aut eadem in naui fluctu obruti , eodemque genere mortis , eo deisque ictu temporis intereunt'QVd scilicet numquam eueniret momenta nascendisngulis attributa , suas unumquodque te ges haberent. Quod si quaedam in hominum morte,atque vita etiam diuersis temporibus editorum exstet larum pares quosdam postea conuentus,paria nonnuI'la ct consimilia posse dicuntur obtingere: cur non aliquando p int omnia quoque paria usu venire , Vt exstant per huiuscemodi uellarum concursones γ militudines Socrates simul ct antisthenes,ct Platones multi, genere, forma, ingenio, moribus, vita omni ct morte pari'quod nequaquam, inquit,pro sus feri potest. Non igitur hac causa Chaldaei probe uti queat aduersus hominum impares ortus, interitus pares. Haec
194쪽
r . Pulcherrima disputatio satae is aduersio Astrologos.
ARTA RATIO. Bardesenes Syrus in se doctrina rerum coelestium excellenter versatus in eo dialogo, quem rogatu amicorum de Fato&aduersus Chaldaeos conscripsit, sutilissimas esse Astrologorum obseruationes, & raro non ementientes eorum praedictiones ad hunc fere modum ut memorat Euseb. lib. 6. de Praeparat. Evang. cap. 8. demonstrabat:) Apud Seras lex est Seru a seges prohibens occidere, fornicari. ct adorare simulachra: di m . unde in illa regione uultum templum consipicitur,nulla mulier meretrix nulla adultera, nemo fur, nemo homicida , nec rotuntatem alicuius illorum ardent ima sella Martis in medio caeli constituta ad isdem hominis coegit nec Venus Marti coniuncta,ut alienam qui sepiam follicitaret uxorem potuit efficere: atqui ingulis etiam apud eos diebus in medium caeli Martem peruenire necesse est,ct in tanta regione singulis horis nasci
homines non e Enegandum. Apud Indos autem o Ba- Dos. multa millia hominum sunt,qui Brachmanes ς' Eraebmunes pellantur: hi ram traditionr Patrum,quam legibus nec qualiter mi; simulachra colunt, ncc animatum aliquid comedunt, μίς ς't vinum aut cerusiam numquam bibunt , ab omni do 'mum malignitate absunt,soli Deo attendentes. At vero caeteri omnes Indi in eadem ipse regione adulteriis, caede, temulentia ,simulachrorum cultu inuoluitntur,
inueniunturi ibi nonnulli; immo vero gens quaedam Indorum e t in eodem climate habitans, qui homines venantes,ati sacrificantes deuorant:nec ulli planeta-.rum, quossae lices ac bonos appellant,a caede,ac sceleri-
195쪽
ro1 Da Divi NAT. ASTRO L. bus istis eos prohibent : nec maligni , Brachmanas pellere ad malefaciendum potuerunt. Apud Persas laxerat filias, sorores, matres quoque ipsas in matrimonium dueere , nec in Perside solum , verumetiam quicumque Persarum ad alia climata orbis e patria exili runt,n unda haec diligenter matrimonia celebrarunt:
quos , aliae gentes hoc scelus abominata , Magusseos appellant. Suntque usque ad hodiernum diem in media ae pro , Phrygia, Galatiaque plur:mi Magus
Accessione patruin,eisdem sceleribus contaminatι. Nec dicere possumus in terminis, ct domo Saturni, cum Saturno ipso in natiuitatibus omnium Marte aspiciente venerem fu sse. Amaῆones viros non habent,ped tempore veris sues suos egredientes cum vulnIs conueniunt , Unde omnes naturali lege eodem tempore pa-ν rent , masculisque interfectis solas 'minas aliunt, bellicosaeque omne, similiter sunt, magnam excrcitationis bellica curam gerentes. Stultum autem est opse ηari , omnes stiusmodi foeminas prorsus iisdem nata-
Iti nomim re litiis astru e e genitas. Fit hoc confimatius aQu-A o nota Phi- mento exemploque Iudaeorum , quivbuumque terra- ιυγ rum inentium sint nati aut versetitur,inuiolabili obseruat oue 2 infantes suos octauo die circumcidunt,
ct omnem diem sabbathi feriatum , stinumque religioli me agunt. Non sunt autem Iudaei omnes sub
eadem conpellatione proι reati, nec eos a patriis legibus ct institutis vlla vis o potentia caelestum corporum abstrahere pote p. Sed quid duemus de Chri stia-C 'ia 'r' uis qui innumerabiles toto orbe spars , idem vita ge-s .iui, '' nus atque doctrina custodiunt, net a dicistina .qνami os Chrajius Dominus trauidit, vel proni is vilis, vel nimis, aut suppuciis rei la uni unguem amoueri
possunt, an dictura sunt Chribtianos omnes eodem
196쪽
LissR TERT ius et o 3 astro esse natos' Sed illud maximum est argumentum qui ante susceptam Christi disciplinam patrias legea ct in intuta, iuuio me acerrimeque tenebant, eos postea fictos Christianos, illis desertis abiectisque, longe
diuersam vitam agere, diuerses mores induere, γ dι- uer Dimam religionem ct doctrinam colere. Itaque nec multas Parthi Christiani ducunt uxores, nec 31 di canibus mortuos obiiciunt, nec Indi mortuos suos cremant, nec Perse cum sororibus, aut cum filiabus nefario matrimonio miscentur, nec AEgypti Apim, aut canem, aut hircum , aut selem colunt: ised ubicumque sunt eisdem legibus moribus o institutis uniunt. Quid plura λ singulis horis apud omnes gentes homines nascuntur: ubique autem leges atque mores propter liboram hominis potestatem praeualere videmus. Nec nitalitiasidera nolentes Serra ad homicidis compellunt, aut Brachmanas ad esum carnisi nec Persas a sceleratis nuptiis remouent, nec Medos prohibent vita defunctos canibus exponere,nec Parthos multas ducere Ux
res:Singulae namque gentes, ut volunt, ct quan o νο-lunt libertate sua utuntur eges moribusque obedientes. Hactenus sunt quae ex disputatione Bardes nis aduersus Astrologos commemoranda hoc
v I N T A RATIO. Stante libero arbitrio hominis & immortalitate animi nostri, ars ista nullo modo stare potest Si autem ea stet . illam funditus corruere necesse est . quo intelligere licet qualis istiusmodi ars existimanda si . tuae nisi pessundata, & obtrita, sublataq; nolirorum
animorum libertate atque immortalitate, nihil progredi. nec ullo modo consistere queat.Quod
197쪽
ro DE Divi NAT. ASTROL. autem si animus noster immortalis, & in agendo liber sit diuinatio astrologica nulla esse pos-Immortalitas sit his argumentis concluditur. Primo Astrooz prolixentur se futuras hominum actiones ibit , ha, ς uentinue , in su.e artis obseruationibus prae- fallaciam. sentire & praenunciare posse: hoc autem falsum est : futura enim quae ex libera hominis voluntate proficisci debent nullo modo possunt es nota Astrologis . nam vel cognoscerent futura
in se ipsis, quod fieri non potest, quippe, qua
sutura sunt, nondum per se actu sunt, quod autem non est, prout non est, non intelligitur, sed prout aliquo modo est, nimirum potestate in suis causis. Nec praenosci queunt futura in ipsorum causis, quae tres sunt, Deus, coelum, voluntas humana, quae autem ex Dei proposito, consilio S absoluta voluntate euentura iunt ea nulli mortalium, vel ex coelo, vel alia quacumque ratione, nisi cui Deus ea voluerit aperire, cogni- Rom. 1 o. ta esse possunt: quis enim, inquit Scriptura : co-V-- o. gnouit sensum Domini'aut quis ιonsiliarius eius fuit t&ut scriptum est in s. capite libri Sapientiae: Quae in pro ste Iusunt, inuenimus czm labore : qua autem in caelis sunt, quis inuestigabit 'sensum autem tuum quis sciet, nisi tu dederis sapientiam, o miseris
Spiritum sanctum tuum de alti senis ' Ex cCelo autem, futura, quae pondent ex voluntate hominis non possunt cognosci,tum quia coelum est causa uniuersalis, quare futuri effectus particula res non nisi uniuersaliter & in determinate in coelo contineri, & cognosci posi unt:tum etiam quia coelum est causa corporalis, & materialis, quare animus noster, qui per se incorporeus, &
198쪽
L1BpR TERTI vs Iosexpers materiar est, liberque in agendo, coeli efficientiς ac operationi directe,& necessarid minime subiacebit. Voluntas porro humana, qua est proxima causa humanarum actionum, respectu futurorum; quae ex ipsa proscisci debent per se indifferens , & in determinata est: multa enim acturi sumus,de quibus nihil dum cogitauimus, nedum deliberauimus: quomodo igitur causa in determinata, & indifferes potest desinitam , certamq; futuri esse eius cognitionem . parere λ Confirmatur hoc: exteriores actiones hominis pendent ex interioribus, ex deliberatione dico, &electione : non potest igitur futura hominis actio exterior praenosci, nisi cognita sit futurae voluntatis electio,vnde illa proficisci debet: at futura hominis electio non potest alteri homini esse cognita si enim propositum animi,& deliberationem, quam quis in praesens habet mente conceptam , nemo alius scire potest quanto minus scire poterit consilium, propositum, & voluntatem alterius hominis, quae multos post annos futura estq
13. Vtrum sit facilius, diuinare quid facturiust vir bonus, an vir improbus.
DE INDE, aut consideratur homo, ut vivit& operatur secundum rationem, aut secundum sensum & appetitum, si secundum rationem , sic homo non pendet e coelo: est enim mens, &ratio expers materiae,& ria corpoream ullum au
tem coi pus per se agere potest in id quod est in
corporeum. ratio item libera est, suarumque actionum domina, & suo arbitratu , ac volun
alia ex causa lia praeter Deum perfae necessariae pendere.
199쪽
tionem iustasque leges imperat, quam quid facturus sit Tyrandus, qui omnia pro suo commodo & libidine ad nimisitat. Qua ratione igitur astrologi certa sci cntia consequi post imi ea quae nihil ratum, firmum , fixumque & certum habent 'An haec, aut istud Fatum coeleste,& potentia ρ-ubra m di siderum potest ab homine impediri, ita vi esse V V Merctus eius non eueniat, aut nullo modo impediri ' ' potest. Si potest impediri ,&non euenire, ergo sicut cffectus est incertus, ita praedictio eius certa esse non potest. Si non potest impediri, ergo nullum est liberum arbitrium, & ex eo
conficitur animum nostrum esse materialem, atque mortalem , utpote siderum potestati necessario subiectum. Nec vero si ita res se haberet, quicquam prodessent hominibus praedictiones Astrologorum: quid enim iuuaret nos. Si solus- se tanto ante futura, si ea nullo modo declinari r pr tui; -& caueri possent' quin,ut ego censeo, plus mali, quam boni afferrent nobis,quos necesse esset ρ Φάλ'
non solii praesentibus malis torqueri,sed etiam i sis o , tam longinqua, & ineuitabili eorum expecta se 1sqnt botione acerbissime cruciari. Probe hoe intelle ' ξρο xit Seneca .licet non minorem quam Astrologi sideribus in homines vim & potentiam tribue ret: in libro enim uecimo tertio epistolarum,
octogesimanona epistola ita scripsit: Vento nunc ad illum qui caelestium notitia gloriatur. Frigida Saturni quo sese stella receptet, QVos ignis coeli Cyllenius erret in o=bει. si Hoc scire, quid proderit' viso Picitus m, cum Saturam O Maia ex contrario stabunt, aut cum Mercurius
200쪽
:o8 DE Div INAT. ASTRO L. respertinum faciet occasum vidente Saturno '' Potius hoc dicam,rbicumque sunt, ista propitia esse, nec posse
mutari . Agit illa continuus ordo Fatorum, ct ineuitabilis cursus. Per statas vices remeant: essectus rerum omn um aut mouent saera, aut notant: sed siue quicquid euenit faciunt, quid immutabilis rei notitia pro-
si iit' ue In cant, quid refert prouidere, quod effogere nonposit 8sicias Uta,nescias ent. Haec Seneca. Sed vide, quam argute ac philosophice hanc ipsam lentetiam breuissimis verbis cocludit Pha-Phavorini vorinus: Aut aduersa, inquit, euentura dicunt, aut
prospera.Si dictit prospera Gallunt,miser fessustrai. . . i. evcctav o Si aduersa dicunt mentiatur,miser eis ustra timendo. Si vera restondent, eaque sunt non pro pera , iam inde ex animo miser es, antequam e Fato fas . Sisaelicia promittunt, eaque eventu sunt, tum plane duo erunt incommoda. se expectatio te spe
suspensum fatigabit, ct futurum gaudi, fiuctum spes
tibi iam ἐψorauerit. Nullo igitur pacto utendum e listiusmodi hominibus res Iuturas prasagientibus. Sic Phavorinus.
af uamst vana ac futilis praedictis Astrologorum de aliquo, quodsit futum summm
Pontifex. V E R v M , illud maxime arguit praedictionum astrologicarum vanitatem : etenim audent etiam Ailrologi praedicere,& promittere, aliquem futurum,uerbi gratia,summum Pontificem, atqui prouectio alicuius ad summum Pontificatum, non ex ipsius, vel alterius unius hominis voluntate, aut pote late pendet,sed ex voluntata