장음표시 사용
81쪽
in venis metallicis unum metallum confunditur, & permiscetur cum alio, Alchim ista per actionem ignis segregando & separando aurum quod erat permixtum cum lio metallo, videbitur de nouo sacere aurum,tantum autem abest , ut possit verum aurum facere, ut ne similo quidem vero auro ita effici queat, ut non possit aliquo modo dignosci & discerni. Potro existi- mat AEgidius aurum alchi missi cum non posse sine peccato vendi pro auro naturali, non solum,quia incertum pro certo & falsum pro vero venditur, sed etiam quia in medicinis adhibbetur aurum d confortandum cor, & morbos quosdam profligandos, maximum autem periculum esset, ne aurum alchimisticum propter diuersam rationem constitutionis, nimium laederet complexionem humani corporis. ςiq; insigne aliquod detrimentum afferret. Quod au-
Iu diuine. tem verum aurum confici nequeat, Egidius it gavi aurum probat,vel potius declarat: Cernimus in uno quo-
activum o secundum materiam , quam secundum lacum , in quo It ; Imperfectorum autem minuim Exempli caussa , in genere animalium , quae siunt iapersebiora, ita se habent natura, ut equuι non generetur misit ab equo, ct exsa uine menstruo equae, ct intra matricem : ar mures possunt generari exii mine oesine semine , intra matricem ct extra. Idem perspicitur in plantis : id que smiliter contingit Helementis, nam purus enis elementar 3, necgenerar
82쪽
Lias R PRIMvs. 83rari, nec conseruari potest, nisi in suo loco naturali, id
est, in concavo Luna: ergo similiter etiam eueniet in metastis: quare cum aurum piperfectissimum omnium metustorum, habebit determiηatum agens ct male riam, ct locum naturalem, ct propriam venam, qua latet intrasinum se ventrem terra, extra quem locum, aurum nulti modo confici positi. Neque valet i lud, quod posset asserri contra hoc quod diximu .m ranis mares qui sunt perfectiores auro, possuntgenerari extra matricem,multo magis aurum esset poterit
extra suum locum naturalem: cts serpentes fuerunt
arte Maraca producti a Magis Pharaonis, ut legimus in Exodo, cur non etiam poterit es civerum aurum Exia. .
industria ct beneficio artis ' Hoc inquam non valet, nam eadem ratione probari posset, cum mussit perfoctior qualibet planta,ct mus generari queat Mne semi, ne, quamlubet etiam plantam posse absque semine prο- creari, quodsalsum est: nihil ergo prohibet, quod e t 'imperfecitius alio simpliciter, esse perfectius illa secundum quid. Quamobrem quod aurum requirat d terminatum locum suae pnerationis,non arguit ipsum simpliciter esepersectius aliquo animali , sed tantum secundum quid. Haec ex AEgidio. Coruci LIATOR in differentia zo 9. sic ait: Conciliatis. Metallum non potestseri per artem,ct in aliud transmutari:cum ars solum faciat permutationem in accidentibus,non autem in substantia: vel fortassi possibile eII: tamen id e t homin i ignotum,unde Commen- rator 3. De anima ait.Dicitur de multis artificiis,quod
videtur esse possibilia ed sunt ea aru ignotarit,ut τg. Alchimia, eis talis ars constituatur ,fortasse hoc erit per accidens , ct in 'iratione diuina potius quam artis humana sapientia.Non enim inquit Conciliator F et ari
83쪽
ars eo peruenirepote .ut agentia O materia, cnm te' pore,modo, ct aliis circumstantiis, scias ita proportionare , ut inde nouum eonstituatur metallum. Quod sappareter videatur,id erit,quia ars fallaciam eius humano ingenio nequit detegere. Vnde aurum arte constructu, vim non puto habere confortandi cor, cur habet aurum a natura productum. Fideles mιοι ramen experti,dicunt argentum decoctione per artem seri ve um,non tamen videtur apparenter lucrari, probationibuό omnibus quibus utuntur,exploratum.
V IDAM rerum metallicarum peritissimi, de quibus etiam subtiliter& accurate scripserunt, dixerunt, primum atque summum tundamentum, quo nititur ac iustentatur ars Ab chimiar,nullum esse,quo licet intelligere, ipsam artem si tamen ars dicenda est, quae in te nihil veri & certi habet inanem & fallacem elle. Et enim Alchim istae putant materiam omniu me talloria esse sulphur&argentum vivum, quammobrem profitentur se ex varia fulphuris & argenti viui inuicem permixtorum temperati missὸ - ne posse quodlibet metallum efficere: in quo teriam omni sane vehementer falluntur. Nam si sulphur Minerassomm argentum vivum est materia auri & argenti, er- δε ρεμ go in venis in quibus generatur auru & Rrgon tum, apparerent aliqua vestigia sulphuris & asegenti vitii: similiter etiam in venis sulphuris &argenti vivi, reperirentur aliqua indicia auri vel arsenti,sed ip si qui totam pene vitam curiosissime lustrandis,& considerandis venis locis
metallorum consumpserunt,numquam tale ali
84쪽
sulphure & argento vivo,non est verum aurum: non enim, ut dictum fuit, talis est materia veriti naturalis auri. Aurum autem quod fit ab Alchim istis licet simillimum videatur vero auro, falsum tamen esse multis modis cognosci,& iudicari potest: nempe vel ex ponderet, Vel ex eo, quia non sustinet vim ignis, vel ex eo quia ini elum in urinam,amittit colorem suum,vel quia non est ductile in tenuissimas laminas, vel denique quia non habet naturalis auri proprietates , quarum in primis illa commendatur, comsortandi cor humanum. Haec illi. CARDANus lib. I 7.de Subtilitate haec scribit .Sunt vero chimica inuenta,vitrum ducere in Ionia gissimas lineas,tenax alit prs urum est icere posse. Vidi ego dudum sphaeram exiguam ex vitro,quae omni conatu illisaselo lapideo non comminaebatur,sed resiliebat ad trabes iusdem facultatis chimica est,pitru albis lineis interstinguere, celare in eo imagines afas subricare gemmas, purgare caphuram , metalla miscere, immutare aut nobiliora imitari. Exempla vero fallacis Alchimiae vide apud eundem in Io. li. de Varietate rerum,cap. si . Quo in loco etiam h csubiungit: aurum is argentum facere , seu ex aliis
metallis ea conficere,aut gemma3 actitare,aut viles in nobiliores tral mutare,nemo non optare iis et Visitanat quid horum fera posit, is ci scit' σ modum est, Os b c etiam sciuerimus , longe dis otiti est scir8.
quomodo fiat. Quae autem ab alchin inis nt, ea V lad vo reptatem pertinent, vel ad rhum 4 νρluptatem sunta a se metalla nobiliora .ad usum μηβκra cola-
85쪽
tari non posse,quauis aliquid illis mile feri ρα :quod
enim disserentia oeci ca aliquo tollatur ingenio, non credo postile sed expoliatio accidentium non sim-po ibilis:vel salte diminuti o eorum. non enim permutatur 1'ecies mei adorsi, nisi prius in primam materiais metallica reducamur, o sc iuvamine artis deducatur
in specie metalli quod voluerist. Atq; ide quoq; sensisse ait Haste Philosophum praecipuli in physi- Seutentia incis & in mathematicis,deinde Albertus sibium: bert Magni: git ea quae sequuntur: Oportet nos dicere, Alchimicos peritos non aliter operari qua peritor medicos, qui per medicinas purgatiuas purgant materias corruptasse nocentes sanitati, o postea per remedia confortantia natura,iuuaut virtute naturale,rt digerendo,sarii-tate inducant quae sanitas est essectuso naturaeis artis: sed illius essective ct principaliter, huius aute organitice ct instrumentaliter: sic alch mi sta primo bene pur- pates matersa argenti viui ct sulphuris insitam omni-
I bus metallis confortant,deinde deducunt virtutes et metares o carie dies tali materiae inhaerentes ad proportione mixtionis metulli op intendunt inducere, o tunsi a natura operatur, o non ars nisi erganice iuuando se expolieds,rt diximus,ct sic veru aurum 9 argen-rct educere, o sacere videnturaquod enῖm virtutes et mentares ct caelestes faciunt in vos naturalibus hoc
etia faciunt iu vos artificialibu3 si artificialia formau bis x ad modsi vasorum naturaltu: se quo facit natura calore solis ct stellarum , hoc faciet ars calore ignis,
dum modo se cotemperetur,ut non excedat rirtutem se mouentem: ct informantem quae est in metallis : hnicenim coelestis inest virtus, quae primo commiscuit eam hae inclinatur ad hoc vel ad illud per arris iuuamen: Alchimia igitur per hunc modum procedit , id
86쪽
est,corrumpens unum,asualyecie remouendo;ct cum
iuvamine eorum quae in materia insunt alterius 1'eciem inducendo, quare omnium operationum alchimicarum melior est illa quae procedit ex eisdem, ex quibus procedit natura: sicut expurgatione sulphuris, per decoctionem ct sublimationem ct expurgationem argenti vivi, horunis bona permixtione cum materia metalli : in his enim ct ex virtutibus horum, omnis metalli flectes inducitur. Qui autem peralba albi' cant, ct per citrina citrinant, manente Jecie prioris metalli in materia proculdubio deceptores sunt,o verum auram atque argentum nonsaciunt:o hoc modo fere omnes vel in toto,vel in parte procedunt, propto quod ego experiri feci aurum alchimicum,quod ad me
delatum est, ct postquam sex, aut septem igηessust
vult, tandem ampum ignitum consumitur o perdiri , ct quasi ad faecem reuertitur. Haec Albertus.
Ecce supradictis verbis Albertus, no solum d cet verum aurum posse fieri per Alchimiam,sed etiam quis modus eius sic efficiendi sit possibilis,& quis impossibilis, manifeste declarat.
οἰn uera Q. V IDAM Ianus Lacinius, qui de facultare riones pro Chimica in trasmutandis metallis multa dispu- H 'isti . tauit , eiusque disputationis summam memora. t Cardanus loco supradicto,probat arte Chimioca pose confici verum aurum, his rationibus. Primo,metalla sunt quaedam pura & concocta, Vt auriam & argentum: quaedam cocta sed in pura,Vt aes,ac ferruin: quaedam cruda & impura, ut utrumque plumbum : sed impura repurgari, cruda concoqui possunt, igitur ex aere, ferro& plumbo,aurum & argentu feri potest .Quod autem talia concoqui possint, demonstrat ex sententia
87쪽
. LIBER PRIMvs. 89 sententia Aristotelis q. Meteororum ubi de concoctione agit. De purgatione dubium non est, quippe cum proprium sit ignis separando purgare. Deinde pvopinquitas, paruumque causa- ruin discrimen, hoc idem suadet,cum ab iisdem omnia sant. Supponit autem omnia metalla constare suis laure re argento vitio, quaecumque vero similia sunt,faci id inuicem transmutantur, eoque in agis, quod natura videtur semper perfectissimum intendere in omni genere,velut aurum . quae igitur imperfecta sunt artis beneficio perfici posse videntur,tum ut ad finem, tum Vt ad motus ipsius perseetionem perducantur. P stea, si ars auctore Arist. in a. Phys.&q. Meteo
rorum est imitatrix naturae, cum natura conco
quendo purgandoq; exsulphure& argento vi-MO, aurumiargentumq; perficia cur non etiam idem simili ratione operans ars possit eiscere' Ad haec, ea dici debent secundum naturae ordinem copulata & inuicem transmutabilia, quae non habent omnino diuersas operationes, sed easdem , in eo tantum differentes, quod qua dam habent eas imminutas & imperia dias, ve Iut foetus, infantis comparatione. ouum pulli, aurelia papilionis. At plumbum, aes, ferrum, a Lentum, nullas habent operationes ab auro distinctas, sed quas illud habet, utpote liquescere
duci,graui esse,n i tere,ignibus resistere, easdem habent haec, sed vitiatas & imminutas,n5 enim ita splendent, non sunt adeo grauia , minus resistunt ignibus, non tota liquet cunt,non tam tenuiter ducuntur, igitur haec dici debent aurum impersectum,& beneficio artis perduci queunt
88쪽
90 D E M A G I A. ad perfectionem auri. Atque hoc putat Cardanus esse maximum argumentum quod pro Alchim istis afferri postit. Postremo, idem astruit
exemplo ranarum, quae statim ob praeparationem materiae, ex puluere generantur. Sunt autem ranae persectiores auro.&vt animalia perfecta non solurn partium similarium compositione, sed etiam instrumentorum compositione indiguerunt. Avicennam quoque citat dicentem vitulum in nubibus generatum semiuiuum , excidisse inter imbres. Generantur etiam ex iuuencueo strangulato apes, ex Basilisco scorpiones, cx elixatura anatis sub dio expositae bufones, ex asini, vespae, ex equis scarabaei, ex mulis loculis: aquae quibusdam in locis conuertuntur in lapides: aer cocussus inter duriora corpora repente transit in igne,iamus metalloria, praecipue plumbi, cogit argentum vita u. cortex mali
punici ferrum mutat in chalyben. Si igitur haec tam admirada & pene incredibilia fieri possunt, atq; adeo quotidie fieri videmus , cur incredibile videatur, posse ab Alchi mistis verum aurum consciὸ Haec ille disputat pro Alchimistis. ANTON ivs Mirandulanus, Philosophus nostrae memoriae praestans, & in Aristotelis do-dir: na excellenter versatus , in illo suo opere quod scripsit de Euersione singularis certaminis libro is . sedc. 7 hanc de Alchim istis sententiam
proiiunciat: Dumitis veram esse Alibi starum op:-nionem quod aurum po it feri, ct ab arte,ct a trutti 'ra,quia transmutar e possunt argentum pluum,ct alia quae ad id requirunt x, ta ut at eadem materia: sicu: non solum a natura, sed etiam ab arte animalia, ri
89쪽
Lr EsR PRIMvs. si tit scorpiones, generari possunt.Verum quia istud aururar ime is cum maxima dis cultate, multa enim quae ad id concurrunt,facillime impediri possunt,ttii co non videtur feri posse:sed res dis cultas non arguit impossibilitatem. Non est autem danda ope)a illi arth, non quia non sit vera , sed quia tanta est dis cultatis ut si utilius eam omittere, quam exercere . ct multi quidem ditissimi ad magnam inopiam redactisunt ropterea quod maximis sumptibus impenses , vel numquam a secuti sunt quod hac ars posticetur, vel certe raro ct parum, ita ut sumptus longe si maior lucro, quare satius est aliis artibus certioribus operam dare, quae maiori ex parte operam suam praestant,quam huic qua rarisiime propter res natura absconditas , sinem suum alio equitur. Haec Mirandulanus. EXPLICATUR B R E V IT ER OPINnio auctoris.
Nonis autem propositam quaestione phi- Muteutia inislosophice considerantibus atque perpen- Elori se Modentibus, tria videntur hac de re valde probabilia dici & firmari possie: unum est nullam esse
rationem philosophica vel necessaria,vel etiam admodum probabilem, qua demonstretur rationem chimicalia efficiendi verum aurum esse impossibilem. Cur enim putetur impossibilis' An quia nihil eorum quae sunt a natura potest fieri at, arte λ at hoc in generatione multorum animalium,aliarumq; rerum, quae Opera & ministerio artis non secus generantur quam a sola
natura falsum esse cognoscitur. An quia ut volebat Egidius , nihil eorum, quq sunt in generς suo perfectissima, potest produci nisi uno mor
90쪽
9 et ' DE MAGIAdo id est,solum ab agente suo naturali ' Verum, si AEgidius verisimili aliqua ratione hoc proba-- ret,aliquantulum fortasse valeret ad persuadet dum: cum autem nullam huius rei probationem afferat, qua facilitate ab eo id dicitur, eadem plane a nobis contemni,ac reiici potest. An
denique,quia aurum naturale ganeratur virtute caloris coelestis, aurum vero chimicum efficitur a calore igneo qui duo calores cum multum
inter se differant, non poterunt eundem effectu ob μυ pyKst re- sed haec ratio dupliciter peccat. Prish O humi Fum enim, falsum est calorem coelestem & ig- turis nodisse neum specie inuicem distingui. cum enim ab eo- dem contrario, hoc est, a frigore si militer co rumpantur , cum ab eadem causa interdum producantur, nimirum a lumine, cum se inuicem intendant atq; augeant, cum ad productionem ignis & mixtorum simili ratione conducant, fieri non potest,ut ea ratione qua calores sunt,' cie distinguantur: inter se differunt igitur ea re solum, quod calor coelestis propter ordinatum
coeli motum, est valde temperatus & accommodatus ad generationem & conseruationem rerum sublunarium , quam ob causam appellatur salutaris & viviscus calor autem igneus ex se non est temperatus, sed agit quantum potest a pere,& res sibi subiectas tandem destruit atque
anterimit quocirca vocatur a Philosophis destructiuus & corruptiuus rerum. Verum si hic calor aliunde corrigatur atque temperetur, nimirum vel a facultate animae, ut in animalibus contingit, vel ab arte, ut fit in multis mixtis &medicamentis quae a calore igneo, moderatio