Artis medicae principes, Hippocrates, Aretaeus, Alexander, Aurelianus, Celsus, Rhazeus

발행: 1769년

분량: 408페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

status reperitur : fallacium igitur ciborum Velamentum bilis est. Utique si nullius visceris calefactio cuidens fuerit, plerumque sine noxa arquatus est, sed diuturnior; si perseveraverit, atque insuper Viscus inflammatione vexatum fuerit; in aquam inter cutem, & malum corporis habitum ut plurimum desinit. Plerique & sine aqua inter cutem colli- quati interier . Id malum adolescentulis iuvenibusque familiara est; quibus & minus ossicit. Pueris autem, non

admodum inusitatum , uota omnino tamen innoxium est.

De Cachexia , Me de malo corporis habitu. Cap. XV

OMNiu Μ simul vitiorum malus habitus conversio est. Siquidem ab omnibus morbis propagatur , & emanat. Verum & ipse solus citra alios morbos materiam multum lutulentamnat US, a principio nova aegritudo gignitur. Et habitus quidem malus simplex communis est &lympio muta multa comitantur: nomenque ipsum significanter inditum est. Gracilitas vero aut pallor aut tumor , ' siquid aliud in sit ad tempus durans in corpore eXOritur. Malus autem habitus unius ingentis affectus species est: eique nomen tale fuit impositum. Nam hominis ad omnia bonus habitus est, & ad concoctionem. aut ad distributione in sanguinis creatio , atque omnis naturae functio inde provenit ; hpec consequitur facilis spiratio, validae vires, floridus c)lor, sed prima omnium sanitaS.

182쪽

9ο A R E T IE I DE CAUS. ET SIO. Quod si ad imbecillitatem vitiosorum corporio humorum, quae Cacochymia a graecis dicitur, natura conversa fuerit ; id jam malus habitus est, quem Graeci Cachexiam nominant. Valetudo haec vix sanabilis est, malumque longissimum:

longo enim tempore acquiritur, neque ab uno corporis vitio, neque ab uno Viscere prodiens, sed omnium est in deterius conversio. Quo ci ca ab hac enascentes morbi inevitabiles sunt, ut puta aqua inter cutem, aut phthisis, aut eliquatio. Siquidem & mali habitus causae colliqum

tionis germanae sunt. Morbus autem in multum tempus extrahiture

intestinorum dissicultas adest continua: quibusdam morborum reversiones eveniunt: bene utique cibos appetunt, tametsi multos ingerant, ac repleantur : crudi vero, & non confecti digeruntur, quoniam alimenti elaboratio hil coctionem pertinens, debilis admodum atque invalida est. Labis hujus causae sunt, y ab hὸemorrhoi diu BUS , quas Vocant, Venis effluvii suppressio, &usitatorum vomituum retentio, & ab eXercitationibus quies, & sudor una exsiccatio, & ab ingentibus laboribus otium: quando enim horum singula , quae aderant, non amplius revertuntur stunc sequitur corporis gravitas, pallor subinde

repetens, Venter flatibus refertus, oculi concavi, somni graves torporem afferenteS.

Verum enim vero haec si erratice, & non statis temporibus fiant, morbi inconstantiam infirmita temque significant: sin altius exactis radicibus maneant , neque desistere velint, ingentis mali nuncia sunt. Stantibus pedes tibiaeque intumescunt, decumbentibus autem puries declives atque jacentes. Quod si decubitum mutaverint, tumor in illas desumbentes partes de Volvitur et

183쪽

DIUTUR. LIB. I. CACUEXIA. 9I humidique aut frigidi in gravitatem fit circuitus ; nam si calor humidum evaporet, id

vero non effundatur, postea delabetur. Muliatos Utique ciboS appetunt, edaces admodum sunt: celerior concoctione distributio fit crudio Tum magis , quam inconcoctorum , nutricatio non perficitur. Sed hoc inde provenit, quoniam in toto alimentum a natura non conCO-quitur ; in ventre enim atque in omni corpore caloris imbecillitas eadem eis ; qua propter neque optimus, neque boni coloris sanguis procreatur, cumque crudorum succorum omne corpus refertum fuerit , & ciborum appetenti evanescat ; sic malo habitu usque ad ventriculum grassante, & affectu jam suminam potentiam Obtinente , tunc sane tumidi fiunt, imbecilli, Rad omne opus abjecto prostratoque animo. Alvus siccior est , plerumque recrementa bile pri-Vata , alba , aspera , crudaque dejiciunt: corpore squalent, sudore calentes, & pruriginosi, somnuS nequaquam firmus et , sed decumbentes connivent : tarde spiriturn ducunt : aeteriarum motus languidi sunt , debiles , frequentes: poti quamlibet autem vel exiguam actionem frequentissimi sunt. Ρost haec respiratio cum anhelitu fit: venae in temporibus elatae apparent:

parteS enim, quae Circumjacent, emarcuerunt:

verum & in brachialibus longe grandiores inflatione venae reddit: e sunt : sanguis atro colore viridi admixto infectus est. Ab his phthisis , aut colli quatio hydrope manasar a Vocatam, aut ascitem adducit: istorumque procreatio inevitabilis est. Etates hujus morbi feraces sunt in primis se

leriter pati idonei sunt , & liberuntur facilius.

184쪽

dia. ARETHI DE CAUS. ET NOT. Florentes aetate haud ita valde huic malo patent, non tumen penitus facile fanantur. Tempus anni non unum hanc fert aegritudinem , neque Uno tempore finitur: Verum adtumnus concipit , hyems alit, ver ad ultimam vehementiam perdicit, aestas vero interficit.

185쪽

ARET EI CAPPADOCIS

S IGNIS ET CAUSIS

DIUTURNORUM MORBORUM

LIBER SECUNDUS IUNIO PAULO CRASSO PATAVINO

INTERPRETE. Haec insunt in hoc Libro.

De Stomachi vitiis Cap. VI. De Ventris affectri . Op. VII. De Dolore intedisini coli. p. VIII. De Duficultate antesinorum.

. Cup. IX. De Laeυitate tutebitrio m. . . tap.

De Afectibus iateri XI. V De Articularum, V coxendicis morbis Cap. XII.

De Elephanti i

XIII.

cutem.

Cap. I. A UA inter cutem, quam Gricci Hy tropavocant, injucundum uipectu vitium est, A

186쪽

οφ ARET IET D st SI G. ET CAU s. toleratu dissicile, ab ipso enim perpauci liberantur, idque felicitate quadam , ac Deorum potius quam artis auxilio. Majora enim omnia vitia soli Dii

medicantur. Nam aut in Viscere primario moribus delitescens totum in malum habitum convertit, aut Omne corpuS ingruente pestilentia in maluna succum viscera permutavit: quando sibi utraque vici 1sim ad perniciem suffragantur: nullaque est pars noxa carens, quae Vel modicam naturae opem afferre possit. Est autem ad humectationem fluxio frigida, crassa, qualis est nebulanni Versa: aut converso ab humida, & frigida causa in talem habitum hominem permutante. Neque enim in inferiori ventre fluctuans humidum Hydropa nuncupamus; quandoquidem neque ibi vitium est: sed cum morbum consequitur tumor , inflatio , coloris foeditas : iste iii

aquam habitus colliquescens hydrops, & est , &appellatur. Nam tametsi non nunquam foras sponte aqua prorumpit, aut aliquis praecordia rescindens effundit, adhuc in sede sua permanent hydropici. Princeps itaque causa malus habitus. est, specie8 autem plureS, Verum, & ejus nomen

aliud, atque aliud , num si sit humida suffusio quae in ilibus fluitet, & prae inflatione, cun

verberantur, tympanum qUodammodo referdnt, .

Tympanias nominatur: at si aqua copiosa in peritonaeo continetur, natantque in humore intestina, Ascitem eam cognominarunt: sin autem

ilia nihil istorum habeant, sed omne corpus in-a tumescat, si ex alba pituita crassa, & frigida, Phlegmatias ei nomen est : si in humorem sanaguineum, aquosum, tenuem , carnes liquatῖα fuerint , Hydrops anas arca generntur.

Prava quidem est harum singularum constitutio, pejor autem multo ipsarum permixtio. Nam

187쪽

DIUTUR. LIB. II. HYTROPs. 9s harum , quae in ilibus fiunt, una uni earUm, qUae

totum corpus instant, sociari nonnunquam Consuevit. Difficillimus eii autem tympanias cumanas arca Vocato copulatu S. Ex occupantibus enim

ilia tympanius ascite improbior est: ex infestanti-hUS Vero totum corpus leucophlegmatiaS, quam anas arca benignior. Mitis quidem ut in desper tis morbus est, Ii minor species cum minori pariter conjungatur : pejor vero , si aliqua ex minoribus cum altera ex majoribus admisceatur. Quod si duarum majorum mixtio exacte facta fue-xit, graviuS inde mal Um eXOritur. Notae autem maximae sunt, & visit , & tactu,

& auditu facillimae. In ascite namque in ilibus tumorem, in pedibus instationem videre licet: facies, brachia, & reliqua gracilia cernuntur, intumescunt telles, praeputium, & totus colis ob inaequalitatem tumoris tortuosus est, tangito Vero, & aliquam in partem manum imprimens intro moderate pellito, ad alias enim partes humiditas transfluet Uerum etiam in corporis ad alterutrum latus conversionibus humor in locum

declivem , & tumorem , & fluctuationem facit, suctuantisque liquoris sonitus exauditur, quin etiam sicubi digitum impegeris, locus cavus eiu-

Citur, & multum temporis caVUS perse Verat. Haec utique ascitem ligna declarant. Tympania S autem ultra tumoris spectaculum. etiam auditu S sonorus eli, num ad palmae percussum abdomen sonum edit, neque ad corporis conversio ivem spiritu S locum mutat , et ii enim

locus ambiens aliquorsum inclinat, spiritus tamen aequalis supra & infra ubique permunet. Caeterum si in nebulam, & u quam spiritus VertatUr,

nam ascites ex tympania gignitur si non per-

188쪽

,6 A RETRI DE SI G. ET C A II S. secte mutatus aliquando fuerit, ex dimidio factus in ventre fluitat. Caeterum anasarca & leucophlegmatias ilia inania occupant: tumidam faciem, & brachia reddunt, & quaecumque in alii S Vacua sunt, in Jhujusmodi aegrotis opplentur. Quandoquidem in leucophlegmatia alba pituita, frigida, & crassa

redundat, hac omne corpus impletura: facies , colium, brachiaque tumescunt, abdomenque ex inflatione crassiescit: mammae quoque in tumorem

excitantur illis scilicet , qui juvenes robusti in aetatis prospera fortuna consistunt. At in hydro

Pe anasarca vocato carnis liquamentum sit in succum speciem carnis referentem, sanies Ue cruenta , quali S ab intestinorum ulceribus emanat: talis vero, & a membris aliquo gravi, quod super inciderit, corpore contulis, si paulum superficiem secueris, humor effunditur. Ex duabus quidem speciebus permixtio ambarum indicia obtinebit. Omnibus vero simul inest pallor, spirationis difficultas , tussis : diversis temporibus segnes sunt: pigritia multa, a cibo alienatio: quod si aliquid assumant quamvis modicum , & flatu ca-Tens , nihilominus valde inflantur: distentiones patiuntur , quales ex saturitate fiunt, citra madorem eorum corpus est : idcirco neque in balneis sudore made1cunt, praeterea albidi sunt, Ae minati. Anas arca tali orantes colore ex atro, viridique permixto infecti sunt: obscurasque, & nigras Venas habent. εΙn ascite atque tympania conspicIIae, atqUe admodum evidentes sunt in brachialibus atque in abdomine. In anas arca vero atque phlegmatia tumore omnia delites cimt: somni sunt graVe S, torpenteS,

189쪽

DIUTUR. LIB. II. HYDROPS. 97 breves: animae deliquium, circa minima quaeque sollicitudo, vivendi cupiditas, tolerantia non exanimi alacritate, ac bona spe , ut iii iis est, qui prospera fortuna utuntur ; sed ex ipsa morbi naiatura ;'neque causa dici poteli , seae mirari tantum

id licet , quod mehercule magnum e th, Iadm quuin aliis haud omnino perniciosis affectibus aegro-ontes abjedio sunt animo, tril es, mortis Amato ros ; in his vero & bene sperant , & Vitae cupi di sunt. Ambo haec contraria morbi essiciunt.

A qua inter cutem nonnunquam a copioso friapidae potu continuo pro Venit, cum prae nimia

siti ad latu ritate in quispiam multam aquam geli dam ingurgitaverit; postea humidum in peritonaeum delatum sit, utque inde in ventribus insitus calor refrigeratus fuerit ; deinde in ilia gutta

effluunt , qUae frui S in aerem Neria per transplaxationem digerebautur.

Id igitur si incidit: facilior est hujus morbi cuia

ratio, ante quam Viscus aliquod, aut totus homo affectus sit. Caeterum, & ventosus cibus,& cruditas, & bu prestes aquam inter cutem pepererunt. iEil haec omnibus communis calamitas Viris. mulieribus, cuicunque actati; praeterquam quod alii in aliam speciem sunt propensiores. In VO- solam anas arcam , & leucophlegmatiam pueri et

Juvenes autem ad consistentem usque etatem

inundationi ilium obnoxii sunt. At senes omnibus quidem generibus sunt expositi, cum inopes sint caloris ; frigida enim senectus est; verum a lhumoris multitudinem conicialiendam apti non sunt ; ipsis igitur tympanias accidere consuevit. Omnes quidem 1 pecies pravae, hydrops enim morborum omnium vitium est; sed intcr ipsaslciaco phlegmatia mitior habetur: nam multae, APrinc. Art. Med. Tom. V. G

190쪽

s8 A RETRI DE SI A. ET CAUs. variae sunt ejus tollendae prosperae Occa sones, sudoris, aut lolii excretione, aut alvi nonnunquam an hujusmodi aegrotantibus copioso emiavio, jam abeunte aquae inter cutem habitu. Dissicilis au tem tympanias est ; adhuc tympania difficilior

anas arca.

Oportet enim medicum hoc in morbo totum hominem permutare. Quod per JUVem neque Diis ipsis facile fuerit. Nonnunquam, & exigua in parte homo aquam inter cutem patitur, ut secundum caput in eo morbo, qui Hydrocephalus nuncupatur, aut in pulmone solo aut jecinore, aut liene, in mulie-Tum Utero, & caeteris haec species sanabilior. Nam si ejus ostiolum a priori conclusione hiare coeperit; humorem quidem si habeat .effundit :sia spiritum , essiat, quod. si uterus anas arca laboret, plurimum tota mulier aquam inter cutem patitur. Alia quaedam hydropici morbi species talis agnoscitur: in ea vesiculae quaedam pusillae, crebrae, humoris plenae in loco ubi Ascites fieri olet, excitantur. Caeterum, quod humore multo resertae sint: illud indicio est, si abdomen Persora Veris, pRrum admodum humoris effundes. Ab interiori namque parte vesica occlusit: at si in vesicam instrumentum impullaris, iterum succus emanabit. Hpec utique aquae inter cutem species haud levis dit: unde enim id genus Vel 1-cidae eruperint, Via haud facile reperitur. Alii namque assirmant hujusmodi ampullus per intestina transiisse. Ego vero id nunquam vidi: idcirco, neque non scribendo amrmo, nam sive ex intestino colo, sive ex ventre ferantur, qualis sit ipsarum generationis modus, quid dicam nihil certi habeo: iter enim ad omnium excretionem per sedem lubricum, ac patens est, at ipsi u

SEARCH

MENU NAVIGATION