장음표시 사용
241쪽
De Nominibus, quibus lingua prima
post consulionem suit insignita.
Ingua pi una per septendeeim saecula usque ad eoi sis fusionem linsuarum non videtur fuisse specialibus quibusdam titulis insignita, quia usque ad illud tempus lota & unica in mundo suit, & nomina vulgo rebus imponuntur ad distinguendum: sed haec lingua utpote sola in mundo satis per se fuit distincta, & propterea non indiguit specialibus nominibus, quibus ab aliis linguis distingueretur: Verum postquam linguarum confusio in mundum introducta esset, necesse suit linguam primam aliquo nomine, sive quibusdam nominibus insignire, ut haec ab aliis linguis, quae Variae post confusionem fuerunt, distingueretur. Nomina illa, quibus linsua prima post confusionem suit insignita, sunt quinque, & desumpta vel ab hominibus, in quibus haec lingua fuit conservata, & sic fuit vocata Ebrea, quia fuit conservata in Hebraeis : Vel , Tribu , in qua post dispersionem tribuum permansit, sic fuit Iudaea nominata: vela terra, in qua fuit usitata, & sic appellata suit Cana a Iingua : denique duo reliqua nomina sunt desumpta a dignitate & puritate,atque sic fuit vocata lingua Sancta,& Pura : de singulis ordine disseremus, a I. Primum nomen, delumptum ab homini 'in ovibus
242쪽
De Nominibus linguae primaee a os
tiirgua pr Ima fuit conservata, est, quo vo tui lingua Hebraea. In Veteri Test. nullibi lingua prima vocatur Hebraea, etiamsi IIcbraei ereberrima ibidem mentio sat: verum in Novo Test. Apostoli saepissime linguae Hebraeae iaciunt mentionem ; sic Ast. 26. I . Paulus ait, se audivisse Vocem, quae ipsum alloquebatur τοῦ E'βδ-λia r* Hebraica dialectosiive lingua, Saul Saul, quid me persequeris φ Sic etiam M. 2I, o. & 22. a. Et Iob. I'. a'. locus Lithostrotos dicitur vocari Ε'ctαυὶ Hebraice Gabbatha. Attamen vox IIebraica, utpote vox generalis , in Novo Test. ambigua est ; saepissime enim per eam denotatur lingua Syriaca, quae Iudaeis tempore Christi fuit vernacula: lingua Syriaca laepe vocatur lingua Hebraica, quia illa non tam est nova lingua , quam quidem linguae Hebraeae diversa dialectus. Lingua igitur Hebraea denominatur ab Hebreto,& de Hebraeo hae duae quaestiones moveri possunt. x. Quaeritur: Quis primus Hebraei nomine fuerit insignitus φ Respondeo : Primus omnium nomine Hebrsi fuit Vocatus Abrahamus, Gen. r4. Is. Venit profugus is indicavit Abraham IIebraeo. Hoc nomen posteri Abraham i& posteri
aeterorum Patriarcharum diu retinuerunt, Genes. 39. I .
Iosephus vocatur servus Hebraeus. Posteri Jacobi in AEgypto
habitantes vocantur Exod. I. IS. Hebraei. Et a Sani. q. s. fit mentio vociferationis, quq fiebat in castris IIebra ortivi. EtJonas cap. r. '. dicebat Hebraeus sum. In NONO Test. Apostolus Paulus scripsit epistolam ad Hebraeos. EX his omnibus apparet nomen Hebraei a temporibus Abrahami fuisse illitatum : se Aqui antiquitu g vocabantur Hebraei, hodie plerumque Iudaei
II. Queritur: Unde hoc nomen Hebraei derivetur φ ge- spondeo: Quatuor occurrunt lententiae de Elymologia nominis Hebrai. . Prima lententia statuit Hebraeos derivari ab Abram, quia Genes. 1 . I 3. Abram primus vocatur Hebraeus, Sc sic Hebraei dicti essent quasi abrasti. Hanc sententiam olim defenderunt Ambrosius & Augustinus, quorum posterior tamen hanc sementiam revocavit in libro Retractationum cap. 16. Sed Ce haec.
243쪽
haec sententia absurda est propter has sequentes rationes. Quia in ipsa prima principia linguae lanctae impingit; DNn Abram enim incipit ab Aleph , estque vox composita ex patre, &'excelsa ; sed ''V Hebram in principio habet riis
literam radicalem. estque VOX smple X. . Hebraeus non potest derivari ab Abram, quia tum bram, qui primus est vocatus Hebretus, a se ipso fuisset denominatus 1 sed nihil a se ipso denominatur; non enim dicimus Iollas Ionaus, Moses M alis c. Ir mira: A . Secunda sententia defendit Hebraeos derivari a verbo 'lli transivit, & se Abram vocatus esset p, hoc est, traUtor, quia trajecisset fluvium aliquem : 1ed in fluvio illo assignando non
Nonnulli putant Abram vocatum esse a Cananaeis transitorem, quia quum IV. 2 ι speciali vocatione a Deo ex Mes potamia in terram Canaan vocatus esset, trajicere debebat fluvium Euphratem. Ani e contra Hebrgos nominatos volunt Transitores, non a transitu Euphratis; sed a transitu Ionianis fluvii,&. sic Chaldaei Cananaeos vocassent Hebraeos sive transiitores, quia cum C nanaei se separarent a Chaldaeis,&. in Canaan migrarent, Ior
Denique nonnulli, rejectis his duobus fluviis, tertium emcogitarunt scit. Tigri νι, a cujus transitu Hebraeos dictos volunt , quia Arphaciad filius Schem cum aliis fluvium Tigrim
versus Occidentem transivit. Primi authores hujus sententis videntur esse LXX Interpretes, quia Genes. I .r3.' . transtulerunt per περατην transitorem. Sed haec sententia etiam rejicitur propter has sequentes rationes. i. Qitia nomina populorum in Iod desina entia lunt Patronymica vel Gentilia : ut, Iudaeus, Avialchita; ergo nomen Ilebrat non est deiumptum a transitu alicujus fluvii; quia nomen desumptum ab actione aliqua non est Patronymicum aut Gentile. Praeterea si a transitu fluvii derivaretur, tum non haberet hanc formam; sed Abram potius vocatus
fuisset 'm in Participio, ve M tranfens. 2. Quia
244쪽
De Nominibus linguae prima'. Eo
r. Quia nullo modo videtur vero simile populum tam lanactum,&. ita semper in Veteri Tel . a Deo dilectum nomen accepisse a transitu alicujus fluvii ; nam transitus alicujus fluvii non est restanti momenti, ut inde tota illa gens tam longo
3. Populus Hebraeus etiam Videtur Vocatus a patre suo se- tundum morem aliorum populorum, quorum mentio fit in Veteri Test . qui denominati sunt a patribus suis : ex. gr. Ammonitae ab Ammon, Moabitae a Moab,&c. Elt etiam contra morem aliarum linguarum , in quibus nomina populorum nunquam desumuntur ab actione quadam transitoria :sed semper a Patribus, vel a terra quam inhabitant, e X. gr. Galli, Angli, Hispani, Germani&c. sic denominantur, quia ex Gallia, Anglia, Hispania, vel Germania sunt oriundi: sic etiam in lingua Hebraea D 3 A 'ptius nomen habet a terra AEgypti ergo nomen Hebraei non derivatur a m transit. Sed objiciet non nemo : quod nomen Hebraei videatur deri vari a verbo transivim, quia in omnibus Lexicis Hebraicis, ut & in Lexico Buxtorsi nomen 'Ny Hebrai collocatur sub mtanquam radice sua. Respoindeo: Verum quidem est, nomen derivatur a Radice 'Π transivit, ted remote, non proxime : hic vero movetur quaestio, unde nomen ripi' proxime &immediate derivetur Nos negamus proxime derivari atrassit. Tertia sententia arbitratur eluod nomen IIebrai sit desum ptum a trans per compendium pro trans fluvium,noc est, tranfluvialis; quia Ios 2 . 3. dicitur, Et accepi patrem τι strum Abrahamum e trans fluvium Abrahamus erso hoc nomen accepisset a terra, in qua natus aut educatus fuit,
aut in qua diu habitavit; haec terra sita suit in Mesopotamia trans fluvium,& Abraham, postquam cum suis ex Mesopotamia, sita trans fluvium Euphratem respectu terrae Canaan, migrasset in Cananiam, vocatus fumet ' g concise pro si ) nomine delumpto a terra nativitatis. Haec etymologia majorem speciem veritatis habet, quam ulla ex praecedentibus : nam non est praeter morem nominare populum a
245쪽
terra, in qua natus vel educatus est : Deinde tales etymol giet sunt etiam frequentes in aliis linguis, sic quidam denominantur Transmarini,Transalpini, Trani3Ιvani&c. Attamen haec sententia nobis non plane arridet propter has ratio
i. Quia nullibi in S. Scriptura Τῖ sumitur pro ' N;
ergo non videtur idem esse, qui Transfluvialis: si un cum exemplum posset proferri, in quo tumeretur pro, tum lententia haec haberet majorem speciem veritatisssed nullum tale exemplum potest in medium proferri. r. Moses nulli bi Abrahami patriam vocavit transfluvium,dicitur quidem IV. et a quod patres Abrahami habitaverint trans fluvium, &. quod Deus Abrahamum inde vocaverit; attamen illa terra vocata . N p π Sstria interamnis, sive Mesopotamia, nunquam a Mose nominatur m ; ergo
Abrahamus inde non videtur nominatus. Si hoc nomen desumptuna esset a terra, ergo omnibus filiis Heberi conveniret ; quia omnes eri regionibus, transfluvium Euphratem sitis, nati sunt: sed non lesimus, quod ullis hoc nomen sit datum praeter quosdam, qui exAbrahamilinea descenderunt, eiusque fidem & prosessionem 1equuti
sunt, etiams etiam trans fluvium habitaverint: ergo nomen hoc videtur respicere populum, & non terram. Hoc confirmat Ionas uenam rogantibus eX quonam populo esset, re spondit cap. r. '. Hebraeus sum. His tribus superioribus sententiis rejectis superest quarta , statuens nomen Hebraei derivari ab Hibero filio Schemi, cujus mentio fit Genes Io. 2I. ubi Schem vocatur pater omnium Fliorum Heber. Est igitur secundum hanc quartam sententiam nomen Ρatronymicum deductum a patre Heber : hic ultima 1ententia a nobis etiam approbatur propter has sequentes
r. Quia tales locutiones sunt frequentes in Sacris literis, se persilin Israel intelliguntur Israelitae, per Judaei, sic etiam persilios Heber aenotantur Hebraei. a. Num. 2 . 24. Posteri Heber nomine primi patris Heber
246쪽
De Nominibus linguae primae. asy
nominantur, mutato Domine Proprio in Patronymicum:
textus sie ait, Et affligent fusio ligent Heber, sicut hic per Assur intelliguntur filii Assur, hoc est, Assyrii, sic etiam per Heber denotari debent filii Heber, hoc est, Hebraei; ergo nomen
Hebraei derivatur ab Heber : hanc e X plicationem etiam con firmat versio Graeca, quae Vulgo Vocatur LXX Interpretum;
illa enim explicat Heber per Uct ei Hebraeos: & Paraphrasis, quae Ionathae adscribitur, exponit Vocem Heber per illos IIe
Nomen Hebrai non est desumptum a Terra, ut jam probavimus ; nec ab Urbe quadam, erso derivatur ab Authonesve primo patre : ratio haec est, quIa nomina Hebraica Geniatilia & Patronymica, in Iod desinentia, a nullis aliis desumuntur, quam ab his supradictIs : ergo remotis illis antecedenti bus necessario 1 equitur nomen Hebraei delumptum esse ab
Sed objiciet aliquis ; si Hebraei deriventur ab Hebero, ergo omnes posteri Heberi scit . filii Keturae: filii Esau , aliique e tiam vocati fuissent Hebraei: sed fallum est consequens; nam nullibi legimus filios Esau, aliosque stiisse vocatos Hebraeos.
Respondeo: si nomen Hebraei tantum esset nomen gentile , denotans tantummodo descensum & generationem naturalem, argumentum procederet: sed quia noe nomen postea etiam,& quidem praecipue, tan si Vit in nomen professionis & reli gionis. dc illi solummodo Hebreti vocati sint, qui linguam,doctrinam, religionem &. pietatem Heberi retinuerunt ideo artagumentum non procedit, ex. gr. Jonas interrogatus de quonam populo esset, respondit Hebraeus sisn & immodi a te majoris explicationis ergo addit, JEΗovΑΜ Deum calorum timeo. Hinc est, quod AEgyptii noluerint edere cum Hebraeis, non quia ex Mesopotamia vel simpliciter ab Hebero descenderant; sed quia divertam religionem profitebantur , quum Hebraei jumenta illa, quae JEgyptii venerabantur, comederint. Nomen igitur Hebrari non tam denotat generationem naturalem, quam quidem eandem professionem & veram re .ligionem, quam Heber professus fuit. Ex his omnibus appa Dd rei
247쪽
ret nomen Hebraeae linguae deriVari ab Hebero, & quidem eum in finem, quia illa lingua tempore confusionis in ipsius fami lia mit conservata. Atque haec dicta sussiciant de primo lin guae primae nomine: qui plura eupit, adeat Doctis Buxt. in dissi uis, qui multis testimoniis tum Judaeorum, tum etiam Chri stianorum hanc sententiam confirmat.1 D. Alterum primet lingue nomen est, quod Π Π: Iudisa siue Iudaica vocetur : de hoc nomine hae sequentes quaestiones moveri possunt. 1. Qitaritur: Unde ' V: Iudaa derivetur φ Respondeo: Iudaea descendit a Iudeis, & Iudaia Iuda quarto filio Iacobi Patriarchae, & Iuda a verbo Hiphil confessus est, laudavit, quasi celeia
brationis filius, quia mater a partu Deum celebravit; sic ipsa huius nominis rationem dat Gen. 29. 33. Et dixit Lea m celebrabo hac vice IEHoVΑΜ, idcirco vocavit ejus nomen Iehudam. Quod Iudaei deriventur a Π Iuda, hoc et tym apparet ex mul. 76.
r. ubi per T)Π: nomen proprium intelliguntur Iudaei, sive posteri Iudae.
11. Quaeritur: Quando nomen Iud Orum inceperit innotencore
Resspondeo r. Nomen Iudaeorum plane fuit ignotum ad illud usque tempus, quo posteri Jacobi fuerunt in regimine de
religione conjuncti. a. Quum tempore Re habeami filii Salomonis decem tribus ab iplo discederent, & duae tantum tribus scit. Judae ScBenjamin ipsi adhaererent, non tamen legimus eo tempore posteros Jacobi vocatos fuisse Iudaeos: sed decem abscissae tri bus vocantur domus Israel ; &duae tribus, Davidis domui adhaerentes, vocantur domus Iehuda. 3. Postquam decem tribus a Salmane sare Assyriorum Rege in Assyriam & Mediam transportatae fuerunt, posteri Jacobi, ex Iuda descendentes, primo vocati sunt Iudaei. Deinde quoniam tribus Benjamin unum cum tribu Judae regnum faciebat, ideo etiam Benjamitae nomine Judaeorum suerunt insigniti: hoc ita esse probatur ex Fflh. r. s. ubi Mordechai vocatur Vlyri rir Iudaeus, qui tamen fuit ex tribu Benjamin ὁ
248쪽
De Mminibus linguae primar. arr
inin ; nam additur Up'. ' η vir Iemini, hoc est, Benjamita. Denique omnes posteri Iacobi, e X omnibus tribubus descendentes, postea vocati suerunt generali nomine Iudaei: hanc conlue ludinem Paraphrastet Chaldaei ut plurimum obtervarunt: nam illi nomen Hebrai sere semper, praeterquam in libro Ce ne se os, transtulerunt per Iud rem; e Xemplum Occurrit Iou. I. s. ubi verba Hebraus sum, Paraphrastes transfert per Pro Iehud assium. Similiter per Hebrios in Veteri Tell. denotantatur omnes posteri Jacobi: sic etiam hoc tempore omnes posteri Patriarchae Iacobi generali nomine vocantur Iudai. Polideportationem ergo decem tribuum nomen Iudaei demum in
Sed objiciet aliquis, quod et Reg. I 6. 6. fiat mentio Iudaeorum; nam in textu S. dicitur, Re in expulit Iudaeos, cum demum in capite sequenti fiat mentio deportationis factae per Regem Assyriorum: ergo ante illam deportationem nomen Iudaei tuit notum. Exspondeo: Hic est anticipatio, quae saepissime in S. Scriptura uiurpatur. Deinde liber ille Regum demum pol transportationem decem tribuum conscriptus es cum modo
posteri Iacobi vocarentur Iudaei; & textus dicit, quod ReetineXpulerit eos, qui tum, cum liber conscriberetur, vocabantur Iudaei. Hanc sententiam confirmat Elias Levita in Thisbi in voce , ubi dicit : Π l7 p d T i ima regna tra φῖ ct Non invenitur in Bibliis , quod Hebraei vocentur Iudaei, myia, eo tempore, quo decem tribus abducta fuerunt in captiritatem.
Jam satis innotescit, quando Hebraei vocati sunt Iudaei ;seo an eodem illo tempore etiam lingua Hebraea vocata suerit Iudaea, non adeo clarum est : saltem et Reg. 38. 26. & Ies. 36. it. fit mentio linguae Π Π, Iudaica, quando Hintiae ministri Rabsalii dicebant, ne alloquitor nos Iudaice, id est, hebraice, &hoc colloquium dicitur institutum annis I 23. ante captivitatem Babylonicam: ergo ad minimum illo tempore lingua Hebraea vocata fuit Iudaica. ara. Quaeritur: An nomen Iudaei sit tantummodo nomen generationis naturalis ; an vero etiam professionis φ Respontico: Aff. post. nam si tantum denotaret generationem naturalem, D d r tum
249쪽
tum nemo posset seri Iudaeus ; sed in EIib. 8. I . legimus, quod d' D'Π 'R-RV Multi ex popuIu terrae facti sint Iudai, non per generationem; led ideo dicuntur facti Judaei, quia fidem Judaeorum professi fuerurat: Paraphrastes exponit hoc verbum G 'm Iudaei suctisunt per i γ'3 ct proselyti fasti sunt.
Ex his manifestum est, quod nomen Iudai praeter generatio- .nem naturalem etiam significet pro sessionem religionis Iudaica .rv. Tertium nomen primae lingue est, quod Cananaea nominetur; ejus fit mentio Ies I9. I 8. ubi textus sacer ait: Tempore illo erunt quinque civitates in rerra A pti loquentes in 'Iubium, id est, linguam Canaan.
Hinc quaeritur: Quare haec lingua prima vocetur lingua naan y Resspondeo. r. Non Vocatur ideo lingua Canaan, quia Cananitae sive posteri Canaan ea suerunt usi ; nam Canaari fuit maledictus , & cum aliis etiam author aedificati ix molis Babylonicae, & propterea ipse, & posteri ejus participes suerunt confusionis linguarum e & per consequens, cum hic per linguam Canaan intelIigatur lingua He brsa, qua Cananitae non fuerunt usi ; ergo haec hinsua, cujus
Iesaias iacit mentionem, non Vocatur Canaan, quia Cananitae ea fuerunt usi, cum incoIae Canaan aliam linguam, natam ex confusione, usurpaverint ta. Nullibi in S. Scriptura legimus, quod lingua Canan et orum
tum Vocata fuerit Cananaa, cum Cananeti adhuc terram Canaan habitantibus inter illos Hebretis) possiderent, sed postquam diu pulsi fuissent Cananti, tum demum hec Iingua nomine Canaan fuit insignita. 3. Per linguam Canaan intelligitur ipsissima lingua Hebraea; sed voeatur Canaan, quia Iudeti, expulsis Cana naris,
terram Canaan inhabitabant ; non vero quia Cananaei lingua Hebraea fuerunt usi. Sunt nonnulli, qui statuunt linguam Hebraeam etiam Vocari Canan gam , quia Hebraeae valde erat assinis ; sed illam sententiam supra resutavimus. Sed rogabit nonnemo: Aia ergo Iesaias praedicit AEgyptios tempore gratiae loquuturos esse hebraice 'M1 uis: In an
250쪽
De Nominibus linguae prisnae. ars
notationibus versionis Belgicae sic Libium C .i .ur, cujus Iesaias facit mentionem, explicatur : 'ptii.loquentur de verbo Dei, quod lingua Canaa' id eii, Hebraea conscriptum est. Vatabitis vero
paulo aliter exponit: Tabro Canaan, qμ si Scriptura diceret tempore gratiae erit tantum commercii IudMs cum A FIT iis, ut multa urbes A E-gγptifuit loquutura sermone Hebraeo. v. Sequitur nunc quartum nomen, 'UO lingua prima vocatur Lingua Sancta. Judaei hodierni vix ullo alio nomine linguam primam indigitant, quam hoc nomine. Hebraei hebraice vocant hanc linguam Cypel'VJ linguam sanct truis , vel vel Π: 'de Iinguam sancta M. 3- Quantur: Ob quam caulam lingua prima a Judaeis vocetur lingua sancta P Respondeo: Authores in assignandi caula, ob
quam haec lingua vocetur Sancta, non con veniunt.
r. Quidam ajunt, quod haec lin aprima vocetur Sancta, quia Deus, qui est Sanctus, hujus linguae aut hor est ;Deus enim linguam Hebraeam Adamo instillavit, & quia opus ali- quando nomen accipit ab authore, ideo putant hanc linguam vocari sanctam, quia Deus sanctissim ris hanc linguam creavit. Sed haec lententia rejicitur ; nam sic omnia Dei opera possent vocarisaneta, quia Deus omnium operum author est , & sic RIi linguet Hebrie hoc epitheton lanctitatis non competeret. Alii rejecta hac sententia statuunt linguam primam etiam ab Authore vocari sanctam sed tum Sotl ι e X plicant per incorruptibilem & aeternam, quia sicut Deus, qui est author hujus lingu , si aeternus, sic etiam hς clingua est aeterna,& in aeterianum mansura. Sed nec haec lententia placet, quia tum potiusti ingua prima esset vocanda lingua quam sancta.
zo Sunt, qui propter fornia; ui nerra1n hanc linguam titulo sanctitatis coronant, scit. ob summam ejus perfectionem, quae consiliit in emphasi verborum , qu 1 verba exprimunt naturam & proprietatem rerum e e X. gr. ΠΤΩ Εva nomen accepi et ab effectu, quia fuit vivificatrix & mater omnium viventium. Verum enim vero ossicacia significationum dat huic linguae quiadem excellentiam quanam, ted non acquirit ipli titulum sanctitatis.